JSEL ITS, i and el. Ires: >E JON0, isthaven 31. i wing! verpakking oneer J veelvuldig wordt apraepnraten van n den man te er op, dat roorte n»r. N. Manilla f, et woord »Kina- ns, MET uit onze ijn. Men eiacho Zaterdag 15 Juni 1012. 51e Jaargang* Eerste Blad. FEUILLETON. 8 óen ^buistere SbaaR. NG’S LADE De werking van het M. U. L O.-wetje. $rken. VEER Gouda. XTie_ux"ws- ezx ttoox G-o-ctd-eu ezx OzxxstxeHsezx. behalve Zon- en Feestdagen. VEflTEMT{^N; Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. Telefoon Interc. 82. 1 Nieuwe Abonné’s. WARKNHUIN. Spuislr. Den Haag. ar Alle here en Hulsh. Artikelen, inspecteur in de eerste inspectie, een katholiek, vermeldt het vol gende S No. 11892. Verschijnt dagelijks Telefoon Interc. 82. IBxxxtexxLaxxd.. zullen ontvangen, al zal <lo obstructie (Uit het Fransch.) (Wordt vervolgd.) man 4 Zn., Gouda. J -QUELLE ONWATER Dit Nummer bestaat uit twee bladen. tot en met 23 RATIES houden inadruppelB ar a f 0.7Ó. die soorten inden dag geldig. vóór 16 Juni et. en 75 ct. ND xilitelten. EIT IN en Heeren len en de noodige leerkrachten daar voor te kunnen aanstellen, zou kunnen leiden tot het onbruikbaar maken der gewone lagere school, omdat vele schoolbesturen zich niet zouden ontzien om, met miskenning van de bedoeling en van den geest der wet, tot groote schade voor het onderwijs, hunne scholen te vervor men tot caricaturen, ten einde daar door een hooger subsidie machtig te worden. Ook bestaat naar het schijnt, bij sommige schoolbesturen, verschil van gevoelen, omtrent de interpretatie der voorwaarden, gesteld voor het verkrijgen der hoogere Rijksbijdrage. Zoo werd mij medegedeeld, dat bestuten van bijzondere scholen van oordeel zijn, dat na den woorde- lijken zin der wet één lesuur, ge geven aan 3 gecombineerde leerjaren, voor ieder dier drie leerjaren voor een vol lesuur moet tellen, zoodat als aan een M.U.L.O.-school aan het 7de, 8ste en 9de leerjaar gecom bineerd 3 uur Fransch, 3 uur Duitsch en 2 uur wiskunde worden gegeven, aan de verplichting dat „in ten minste 3 der vakken onder 1, m, n, en p genoemd, gezamenlijk in ieder der drie hoogste klassen ten minste gedurende acht uren per week on derwijs wordt gegeven”, is voldaan. In ieder der drie hoogste klassen gedurende 8 uur, zou dus niet be- teekenen, dat aan de school met die drie hoogste klassen in die vakken gedurende 24 uren onderwijs moest gegeven worden, maar dat men met 8 uren voor de geheele school kan volstaan, mits de drie klassen ge combineerd onderwijs in die vakken ontvingen. Is dat beginsel aangenomen, dan kan ook volgens die schoolbesturen voor L'.L.O.-scholen gezegd worden, dat, wijl lesuren aan gecombineerde klassen gegeven voor iedere klasse tellen als volledige lesuren, aan de verplichting tot het geven van on derwijs gedurende minstens 10 uren per week in drie der vakken I, m, EN OP REKENING 'RUGGAAF VERGOED A 15 CT. n en p is voldaan, wanneer aan die twee klassen gezamenlijk 5 of aan drie klassen gezamenlijk 3 uren in dpie (Air vakken onderwijs wordt gegiivhn. Mij schijnt deze interpretatie niet de juiste te zijn en het is waar schijnlijk, dat hieromtrent klaarheid zal komen wanneer tengevolge van ingestelde beroepen wegens beweerde rechten op hoogere Rijksbijdragevi of wegens pretepselijk te hoog toe gekende Rijksbydrage eene Konink lijke beslissing zal zijn gevallen.” Wij hebben hier weinig aan toe té voegen. De feiten spreken voor zichzelven. Het is meer dan erg, dat duizenden uit 's rijks kas op zoodanige manier bemachtigd kunnen worden. De feiten uit de verslagen van de inspecteurs in de tweede en derde iiisjiectie zijn al even treurig. Dat zullen we in een volgend nummer aantoonen. f 0.55 O 10 vn twee berekend. -5 regels f 0.35 bij vooruit betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames I 0.85 per regel. Bij de discussies in de Tweede Kamer over het als vrij onschuldig voorgestelde wetje tot subsidieering van scholen van meer uitgebreid lager onderwijs, is door verschillende Kamerleden met nadruk erop gewe zen, dat dit wetje zeker niet zou leiden tot stichting van flinke onder wijsinrichtingen, doch dat, om het subsidie te bemachtigen, een soort halfslachtige scholen zou verrijzen, welke allerminst de waarborgen voor goed uitgebreid lager onderwijs zou den bieden. In het kort geleden verschenen schoolverslag over 1910 1911, vindt men in bijlagen F, G en II, welke de verslagen van de inspecteurs van het lager onder wijs bevatten, ten volle bevestigd, wat de tegenstanders van dit zoo onschuldige (I) wetje gevreesd heb ben. Het is in één woord meer dan ergerlijk, dat het rijkssubsidie voor. M. L. O. verkregen kan worden voor scholen, die een caricatuur zijn van goede M.U. L. O.-scholen. Wij hebben slechts te citeeren uit de verslagen, om dit beweren te staven. Men houde daarbij in het oog, dat twee der inspecteurs van het lager onderwijs tot de Rechterzijde be- hooren, terwijl de in hun verslag vermelde schoolopzieners eveneens die richting zijn toegedaan. Bijlage F, het verslag van den (lOIIIStHE COURANT. Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer Elke regel meer Bjj drie achtereenvolgende plaatsingen wordfen deze tegen I wc Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0.35 Groote letters en randen naar plaatsruimte akbord”, 8*/, uur. ig „Providentia”, arwillens, Terrein Zliegdemonstratie» t lussel. Genoegen*4, 8 uur, t Stedelijk Muziek- ollandia**, S’/j uur, Onderoffic.-Ver. 1 wij geregeld tijdig $en ontvangen van erten, vennakelijk- leie dan in onee n. 36) Ze kwam meneer Darzac tegen, dien ik van uiterlijk kende. Professor Stan- genon werd dóór een der Amerikaan- ache geleerden aangesproken en me neer Darzac nam juffrouw Stangerson mee naar de serre. Ik volgde hen. Het was dien dag heel zacht weerde tuin deuren waren open. Juffrouw Stanger son sloeg een doekje om, en ik zag, dat zij meneer Darzac vroeg, met haar naar den tuin te gaan. Ik volgde hen ook daar, omdat ik opmerkte hoe be wogen meneer Darzac was. Ze liepen langzaam langs den muur, aan de avenue Marigny. Ik ging doer het middenpad, evenwijdig aan hun weg. Daarna liep ik schuins over, om hen tegen te komen" Het was donker en ik liep zóó zacht op het gras, dat men mij niet hoorde. He stonden een oogenblik stil bij een gaslamp, om een papier te lezen, dat hun veel belang inboezemde. Ik bleef ook stilstaan. Ze merkten my niet op Zij, die zich met ingang van 1 Juli a.s. op de Goud- SCHF. Covbant abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnendenuinmersgratis. heele leven bij hun werken en stre ven moet sterken en steunen, te verstrekken. Wat van dat onderwijs voor die kinderen terecht zal komen, laat zich denken, eu het is niet te ver wonderen, dat de schoolopziener in het arrondissement Meerssen, naar aanleiding van het gevolg, dat hij door die wetswijziging reeds nu heeft zien ontstaan, aan den school opziener in het district Maastricht schreef „Indien het (gewijzigde art. 48) van den eenen kant allicht aanlei ding geeft tot vermeerdering van het onderwijzend personeel, zoo is het van den anderen kant te betreuren en paedagogisch biet te verdedigen, dat kinderen van elf- tot dertien- jarigen leeftijd, die zoo weinig in de moedertaal bedreven zijn, liet aan leggen van die vreemde talen kan worden opgelegd. Het is te hopen, dat het jaar 1914 aan dezen onge zonden toestand een einde maakt, en dat de Nederlandsche wetgeving tot betere inzichten terugkeert”. .Mijns inziens zijn die vakken, ook wiskunde, op 't reeds zware programma van onderwijs, waarbij, aan alle leerlingen met en zonder aanleg, kinderen uit stad en dorp, gelijke eischen worden gesteld, slechts als ballast te beschouwen.” De schoolopziener in het district Maastricht,, ^dit oordeel van den schoolopziener in het arrondissement Meerssen meedeelende, voegt daaraan toe„l'.L.O.-scholen met 6 leerjaren (lo. tot 6o.) zijn zeker vreemde inrichtingen.” Toch bestaan die inrichtingen niet alleen in het district Maastricht of in de Provincie Limburg, want ook uit Noord-Brabant werden mij der gelijke uitbreidingen tot U.L.O.-scho- len gesignaleerd. De wetgever heeft er natuurlijk niet aan gedacht, dat de bepaling waardoor hij de schoolbesturen in staat willen stellen, om het voort gezet lager onderwijs beter te rege- zichthij drinkt waarschijnlijk veel. Na het vertrek van meneer en juf frouw Stangerson ging hij naar het buffet, waar hij den heefen avond bleef. Ik ging naar hem toe en bewees hoin ©enige diensten. Hij dankte mij en vertelde, dat hij drie dagen later, dus den 26«ten October, den dag na den misdaad, naar Amerika terng zon gaan. Ik sprak hem over Philadelphia; hij vertelde mij, dat hij daar'vijf jaar woonde en er professor Stangerson en zijn dochter had loeren kennen. Daarna dronk hij champagne, en ik geloofde, dat hij nooit met drinken zou Ophou den. Toen ik hem verliet, wm hij bijna dronken. Zoo bracht ik myn avond door. Ik wist niet, hoe het kwam, maar het beeld van Darzac on juffrouw Stan gerson bleef mij den heulen nacht bij, en je kunt je dus voorstellen welk een indruk de tijding van den moord op mij maakte. Ik moest denken aan de woorden: .Zal ik dan een misdaad moeten begaan, om je te kunnen be zitten f” Toch sprak ik met die woor den tot meneer Darzac, toen ik hem hier ontmoette. Die, waarin sprake is van de villa, maakten de deuren van het kasteel voor ons open. Geloofde ik toen, dat meneer Darzac de moor denaar wm? Neen, ik denk niet, dat „De U.L.O.- en M. U. L.O.-scho len, niet aldus bij de wet aange duid, maar algemeen onder dien naarn bekend, zijn in het jaar 1910 in aantal toegenomen na de invoe ring der wet van 14 Juli 1910, Staatsblad no. 202. „Daar evengenoemde .wet eene wijziging heeft gebracht in den maat staf waarnaar door het Rijk eene bijdrage wordt verleend aan de be sturen der lagere scholen, en deze bijdrage hooger zal zijn voor eiken onderwijzer, die boven het door de wet verplichtend gestelde aantal leerkrachten aan de school verbon den is, wanneer de omvang van het onderwijs overeenkomstig de voor schriften dier wet is uitgebreid, zoo hebben reeds in 1910 een aantal besturen van bijzondere scholen het onderwijs aan die scholen tot den door de wet omschreven omvang willen uitbreiden (boven U. L. O.- en M.U.L.O.-scholen genoemd), ten einde op die verhoogde Rijksbijdrage te kunnen aanspraak maken. Gewone lagere scholen zelfs, waarin alleen de vakken ai en k werden onderwezen, en scholen, die niet meer dan de zes eerste leer jaren hadden, zijn na de invoering der wijziging van art. 48 der Lager- onderwijswet, in meer uitgebreid lagere scholen (U. L. 0.) omgezet, met minstens 10 uren per week onderwijs in Fransch, Engelsch en Duitsch, of in twee dier vakken en wiskunde, en zonder dat daarom de leertijd werd verlengd. En deze scholen zijn gebleven de volksscho len, althans de scholen, bestemd om in hare omgeving aan de kinderen der volksklasse, die na den zes jarigen leertijd de school voorgoed zullen verlaten, het voor hen noo dige onderwijs, dat hen in hun ge en ik hoorde juffrouw Stangerson zeg gen, toen ze het papier weer opvouwde: „Do villa heeft haar bekoring niet ver loren en de tnin ziet er nog even vriendelijk uit!” En dit werd gezegd op zulk ’n schertsenden en tegelijk wanhopigen toon en werd gevolgd door zulk een zonuwachtig gelach, dat ik dien zin altijd zal blijven hoeren. Maar er werd nog een zin uitgespro ken door meneer Darzac. „Zal ik dan een misdaad moeten begaan, om je te kunnen bezitten Meneer Darzac ver keerde in een vreeseigke opgewonden heid; hij nam de hand van juffrouw Stangerson, bracht die aan zijn lippen en ik meende te zien, dat hij schreide. Daarna gingen ze heen. Toen ik in de zaal terugkwam, zag ik meneer Darzac niet meer en ik heb hem niet ternggezien vóór den dag na de misdaad, maar ik bemerkte juf frouw Stangerson. haar vader en de geleerden nit Philadelphia. Juffrouw Stangerson zat naut Arthur Ranee. Deze sprak druk met haar en de oogen van den Amerikaan hadden een zon derlingen glans. Ik geloof echter, dat juffrouw Stangerson zelfs niet luis terde naar wat Arthur Ranze sprak haar gezicht toonde een volmaakte onverschilligheid aan. Ram» is een sanguinisch man, met een rood go. PR IJ SV A N ~ÏÏËt“a B NNEMENT: Per kwartaal f 1.25 Idem franco per post 6 ,1.50 Met Geïllustreerd Zondagsblad .1.50 Idem franco per post 1 00 Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauLange Tiekdeweo 64, by unze Agenten, den Boekhandel erj de Postkantoren ik hot ooit geloofd heb. Ik docht toen nog niets. Ik had nog zoo weinig ge gevens. Maar ik wilde toch dadelijk net bewys hebben, dat hij niet aan de hand was gewond. Toen we alleen waren, vertelde ik hem, wat ik toe vallig had gehoord en toen ik hem zei, dat ik zijn woorden had onge vangen „Zal ik dan een misdaad moeten begaan om je te bezitten was hij zeer ontroerd, maar toch niet zóó zeer, als bij het zinnetje over de villa. Hij werd in groote verwarring gebracht, toen ik hem meedeelde, dat juffrouw Stangerson den dag, waarop hij haar in het Elysée ontmoette, aan het postkantoor no. 40 een brief had afgehaald, misschen denzelfden, dien ze samen in den tuin hadden gelezen. In die onderstelling werd ik later be vestigd, toen ik het stukje papier vond, dat den datum droeg van den 23sten October. De brief was denzelfden dag geschreven en afgehaald. Ongetwijfeld heeft juffrouw Stangerson, toen ze van het Elysée terugkwam, dit napiej wil len verbranden. Tevergeefs beweert meneer Darzac, dat die brief niet in betrekking staat tot de misdaad. Ik heb hem gezegd, dat hij niet het recht heeft, iets voor de justitie verborgen te houdendat ik mij overtuigd houd, dat deze brief belangrijk was; dat de jhe plas, vm. 10 u., n de Zeil- en Roei- t. Janskerk, 7l/> u., r- en Woningtoe- lerstandsconnniBsie Oostenrflk-Hongarijo. Hot Huis van Afgevaardigden in Hongarije ia op reces. Na wat er de laatste weck u gebeurd, kunnen we ons'bogrijpon, dat ón de oppoaitie én de rogoeringapartij do ruat met graagte i waarschijnlijk niet voel ruat houden. Do oppoaitie ia direct er op uitgetrok ken om in de provincie te verkondi gen, dat wat do meerderheid deed, onwettig was. Oogonblikkolijk na do verdaging hoeft do oppositie dan ook oen vergadering gehouden, waarin besloten word, hot Magnaten-Huis te verzoeken, do wet niet aan te nemen. Mocht echter hot Magnaten-Huis aan Lukacz’s wonsoh om niet in oen bo- öordeeling ta treden over do wijze waarop de legerwot tot atand kwam, gehoor geven, dan zal do oppositie zich tot den koning wenden en dozen vragen de wet niet te onderteekenon. Mocht ook deze poging mislukken, dan zal de oppositie doorgaan de wet niet te erkennen on blijven eischen dat opnieuw hot geheele Huis zieh óver <Ie wet zal uitsproken. Voorloopig zal men nog niet er toe overgaan do bevolking aan te raden wanhopige toon, waarop juffrouw Stangerson do woorden had uitge sproken, dat zijn bedreiging tot het begaan van oen misdaad, het mij on mogelijk maakten, er aan te twijfelen. Meneer Darzac» ontroering nam steeds toe. Ik besloot daar partij van te trokken. „U zou gaan trouwen, meneer”, sprak ik, zonder hom aan aan te zien, „en dat huwelijk wordt opeens ónmo gelijk door dozen brief, want nadat u dien gelezen had, sprak u over de noodzakelijkheid van het begaan van een misdaad, voor het bezit van juf frouw Stangerson. Er moet dos iemand staan tusschen u on juffrouw Stan- geraon; iemand, die haar verbiedt te trouweniemand, die haar wil ver moorden, vóór haar huwelijk wordt gesloten”. En ik eindigde met deze woorden „U móest me den naam van den moordenaar maar noemen, meneer". „Ik had blikbaar vreeselijko dingen gezegd. Toen ik do oogen naar hom opsloeg, zag ik hoe zijn gezicht geheel verwrongen was en zijn oogen doode lijk verschrikt stonden.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1912 | | pagina 1