t
Theater „Merveilleux".
A.P.Martens&C
I-6R00TE ÜITVMOÖP
wegens verbouwing.
Antoon Benner
Grand Ménagérie
SIGAREN
De EIcctrische Drukkerij van
A. BRINKMAN ^OON
levert vlug en tot billijke prijzen
ALLE SOORTEN
POTTELBBRG
Midde n stands-Cr ed i etban k
KATRREINER
MET KOFFIE.
Cacao
I
SCHOEN HANDEL
KERMIS GOUDA, Standplaats Markt.
Alle goederen worden tegen
veel verminderden prijs uitverkocht.
Slip Slap Slingcrdans
Cake Walk en Tooverbrug
als Keniiiscad^au
bij LOUIS BISSCHOP,
voor Gouda en Omstreken.
Van Houtins
.c
en Tricot- en Reformgoederen
Handschoenen
^0f lie schoone kunsten op de lierniis.
Miss Coxxxelia,
lie drie gratiën.
2v£ls© lv£a.r3r.
GOUDA. Kleiweg 17-19.
PKACHTKE MUZIEK, GROOTfi ELECTRISGBE VERLICHTING.
ANTOÜIN "IIKIM N KH.
Voor hel eerst in Gouda op de Kermis
Sigarenmagazijn, Dubbele Buurt.
f WW" Zexxd. X^roeforcLor^
Kantoor: LANGE TiENOEWEG.' Drukkeijy
MOLENWERF.
Het EtobliMetaent O* LITER UK,
Het beste Tafelwater
Zuiver en natuurlijk Bronwater.
COÖPERATIEVE
A. VAN REEDT KORTLAND
Gebruikt uitsluitend
half om half -
No. 11929.
Maandag 29 Juli 1912.
Ale Jaargang.
iTi©"CL"ws- ©xi. .d^cLTr©xt©xx"ti©"bl3LcL vooi 3-©"ia.cL©L ©xx Oxxxstxelcexx.
Verschijnt dogeljjks behalve Zon- en Feestdagen.
Telefoon ïnterc. 82.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Telefoon Interc. 82.
Bio.itonls.ri.d_
f;
FEUILLETON.
Cm HDuistaro SCaafi.
WARENHUIS, Spuislr. Dn Bug.
Buitenl&ndsch Nieuws.
MAIttiT - iCOWl»*,
naast Café „DE BEURS".
Ui
van
JANSEN A TlLANÜS, Friezenveen.
Hemden, Boorden, Dassen,
Kousen, Sokken, Bretels enz.
GLACÉ en andere
van LAIMBÖCK, TyroL
WIJDSTRAAT J9.
So lie* Is te Fabrikaten,
- Allernieuwste Modellen.
TELÈPH#N No. tM.
I 11
Directie; (JERARD COLPAERT.
IJe lteroonide Serpentine- en Vlinderdanseres
gepresenteerd mot feürieke lichtprojectie. Prachtige lichteffecten.
Ml.HH CORNELIA presenteert Do vior elementen, LUC UT, WA TE 11,
VVV it en WIND} de Fee uit het nproukje van de 1001 Nacht
La Dunne „Maroccaitie", Jm dunne „FnpagnoC en de Amerikaan-
sche „Otttte* Walk".
HET GROOTSTE SUCCES to PARIJS en BRUSSEL:
Olvmpiselie njK-len, als plastisehe stonden voorgesteld.
Prachtige levopde boeldon. Momenten uit l^uo Vadis en don Oud-Roraein-
«chen tyd.
Da voorstellingen dragon eon streng, ssedelijk cachot on kunnen door
jong on oud worden bijgewoond.
Aanbevelend, (f EKARil COLPAERT,
Directeur.
is weer'op <|o Kermis van GOI'DA met de allerfiieuwst**
uitvinding voor 1012
verbonden aan de STOO WCA ROtSSEL.
MT LMieo, Ucbeo of men wil of niet Lachen zonder einde.
Hopende door de geachte ingezetenen van Gouda en Omstreken met
een goedgunstig bezoek vereerd to mogen worden, evenals vorige jaren,
Minzaam aanbevelend,
1
- Directie W. DIETERS. -
In tere», an te werkzaamheden en toeren door
gedresseerde Leeuwen en Leeuwinnen. Wolven. Beeren,
Tygers, Arenden, Slangen enz,
Onovertroffen dressuur uitgevoerd door temmer en temster.
Do dieren zijn degelijk* voor het publiek te bezichtigen van 10—8 uur.
Dageiyka voorstellingen van af 3 uur.
Aanbevelend,
De ItirecteW, DIETERS.
HANDELSDRUKWERK.
ia dit iaat gedurende DE KERMIS geplaatat tegeMo v.r'het Sigaren
magazijn van den heer Dónksr. i
Speciaal ingericht tot hèt ontvangen van net p u-b 1 i e k.
POFFERTJES 15 Cent por portie.
- H01AANDSCHE WAFELEN 90 Cent per dozijn
BEJGNET8 90 Cent per portie.
Bestellingen -worden zonder prysverhooging aan hnls bezorgd.
Ter vorhooging der gekellighoid oen Italiaaneeh Strijkorkest.
Aanbevelend, «.'tlTEHHIJK.
j Hofleverancier van H. M. de Koningin.
l>r*rf(MeV«> graUt verkrijgbaar
Oen.'Agent voor HollandCATALONI® to Tilburg.
Vertegenwoordiger voor GOUDAen Omstreken: BELONJEJtS,
Agent AmsteJ-Brouwery, KeizeratraatTel. 88, He. 148, Gouda.
30 JuUwflroote Kerk 7»/, u. Orgel-
co*t.
5 Aug. Geb. Bouw- en Woningtoe
zicht, verg. OnderatandacommiMie
Opent rekening eourant met- en verleent crediet aan
hare leden neemt gelden in deposito, ook van niet-
leden.
Nadere iulicligingen worden gaarne verstrekt door den boekhouder, den lieer
ten zijnen Kantore WESTHAVEN 22, GOUDA.
e
Let vooral op dat U de echte KATHREINER ont
vangt, want andere merken zijn namaak en slechts gew oon
gebrande gerst.
KATIIREINER is b(j Uwen winkelier verkrijgbaar
a 25 eti. pier "ponds-pek
12'/, a
A v - ons-pakje
VERKRIJGBAAR BIJ
UOimiIE COURANT.
PRIJS DÏR ADVERTENT1ÈN;
PRIJS VAN HET ABONNEMENT;
Per kwartaal f 1 25
Idem franco per post„1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad„1.50
Idem franco per post1
Abonnementen worden dageljjks aangenomen aan ons BureauLange
Tiendeweo 64, by onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren
behli
Van 1-5 gew
t 50 vWZIg UJAWwJ Elke regel me
t .50 ViDvH HjfdkjT Bij drie achten
1 90 ArWfW W7}\y\ Dienstaanbierf
Lanue SL betaling, elke
oren. Groote letters
Van 1—5 gewuhe regels mei bewijsnummer
Elke regel meer
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee b
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f 0 35 bU
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames t 0.25 per regel
r 0 .55
0.10
twee berekend,
vooruit
en randen naar plaatsruimte.
Engeland.
Vermelden we in vorige overzichten
de rede door Engeland's eersten mi
nister Asquith in Dubjin gehouden
over de Home Rule-wet, thans willen
we in korte trekken aan de hand der
geschiedenis nagaan, waarom de Ieren
zoo algemeen verlangen naar zelfre-
geering.
Tusschen Engelschen en Ieren heeft
reeds van de vroegste tyden af, nooit
anders bestaan dan haat en vijand
schap. Van de zijde van Engeland
werd Ierland beschouwd als een land,
dat alleen dienen kan tót voordeel van
de Engelschen.
Reeds in de .14e eeuw werden be
palingen uitgevaardigd, waarbij het
gebruikt der Iersche taal, de lersche
kleederdracht, het aangaan van huwe
lijken tusschen Ieren en Engelschen
met strenge straffen werd bedreigd.
De grond die de Ieren behoorde, werd
hun zonder schadevergoeding ontno
men en aan Engelsche baronnen ge
geven. 1 Het was zelfs geen misdaad,
een Ier te dooden. De Ieren werden
geheel beschouwd als buiten de wet
te staan.
Niet altijd bleef dit zoo. Er brak
een beter tijdperk voor Ierland aan,
een tydperk van groote welvaart,
waatvan de talrijke ruïnes van kloos
ters, kasteelen, kerken, enz. nu nog
getuigen. In dien tyd hadden de En
gelschen slechts invloed in de omstre
ken van Dublin.
Kaar dit veranderde na 1500. Toen
begon een reeks nieuwe vervolgingen.
Alle grondbezit dat nog aan Iersche
eigenaajrs behoorde, werd tot eigendom
der kroon verklaard, evenzoo ging het
met het eigendom der kloosters. Wie
zich verzette werd als rekel behandeld.
Een aanzienlyke legermacht werd naar
Engeland gezonden. De ongeloofe-
lijkste wreedheden werden bedreven,
niemand werd gespaard. Bovendien
werd by de wet de Protestantache
•odsdienst ingevoerd. De Ieren bleven
inn godsdienst, het Katholieke geloof,
trouw en verzetten zich tegen de
nieuwe leer. Dit £af weer aameiding
tot nieuwe vervolgingen. Te vunr en
te zwaard werden de ongelukkige in
woners achtervolgd en het scheen wel
of Engeland plan had, het geheele
Iersche ras uit te roeien.
Onder de regeering der Stuarts
volgde men een andere politiek. En-
(Uit het Franaeh.)
Ze probeert op te «taan, valt maob-
telooa op den grond en gooit daarby
de meubelen om an valt flanw.
Maar men aprak over twee revolver
schoten. Voor mijn a tolling het
wea al geen ooddbtellinfcmeer
waren er ook twee noodigmaar een
in iedere periode en geen twee in de
taatate... Een achot om den moorde
naar te wonden in de ,eerate, en «en
tijdena den droom iade tweede. Maar,
waa het nu wel zeker, dat er dien
nacht tWee revolveraohoten waren ge-
loat? Men had de Revolver gehoord,
te midden van het geraaa der omge
worpen meubelen. In bet verhoor
zpreekt meneer Stangeraon eerzt over
een dof daarna over een inidklinkend
aohotl Zon die eerate doffe klank niet
kannen zyn voortgebracht door den
val van het marmeren tafeltje op den
vloer? Dit moet zoo xyn. Ik waa
er «Okor van, toen ik hoorde, dat de
portier Bernier en kyn vrohw maar
IT Alle Luxe- ei Huith. Artikel»
gelschen en Schotten riamen de plaat
sen van Ieren in.
Telkens hadden opstanden plaats,
veelal in Ulster, vooral ten tijde van
Cromwell, maar krachtig werden zij
met geweld van wapenen onderdrukt.
Ook werden maöhen, vrouwen en kin
deren overgebracht naar West-Indie,
waar zij in slavernij moesten leven.
Nog werd bepaald in welke streken
alleen lerenr mochten WT>non. Buiten
Oonnaughy mocht de Katholieke be
volking met komen. Na den slag aan
de Boyim in 1860 wachtte de Ieren
nog meer vernedering. Men beloofde
hun vrijheid van godsdienst wanneer
zij zich onderwierpen. Er werd oen
overeenkomst gesloten, maar al heel
gauw bleek dat de Engelschen zich
daaraan niet hielden. 'Er werden zelfs
scherpere bepalingen dan ooit uitge
vaardigd. De Ieren mochten het kies
recht niet uitoefenen, waren zelf niet
herkiesbaar, zagen zich uitgesloten van
alle ambten en bedieningen, uitge
zonderd de geneeskunde, mochten geen
scholen bouwen, enz.
Daarmee nog niet tevreden, trof
men Ierland met andere middelen.
Men wilde beletten, dat het land door
handel, scheepvaart of industrie tot
bloei kwam. Daarover zuilen wij mor
gen verder gaan.
Beloie.
De clericale pers- maakt van den
misdadige» aanslag te Brussel waar
van een priester het slachtoffer werd
gebruik om uit te varen teged de
voorstanders van het zuivere algera.
stemrecht. En wel omdat de dader by
het plegen van den aanslag zou ge
roepen hebben „Leve het Algemeen
Stemrecht
„Die bladen znn waarlijk onver
beterlijk, schrijft de Vlaamsche Gazet,
Nu, buiten ze de daad van een krank
zinnige uit ten voordeele van hun
partywinkel.
Wij staan ongetwijfeld aan het begin
van een nieuwen laster veldtocht.
Geen profeet hoeft mgn te wezen om
te kunnen voorspeller dat diezelfde
bladen, die geen woord van afkeuring
vonden voor de laffe moordenaars die
den liberalen volksvertegenwoordiger
één revolverschot hadden gehoord.
„Ik had dus de twee perioden van
het drama al samengesteld toen ik
voor het eerst in de gele kamer kwam.
u... n. iu.i
Maar ik kon nog met begrijpen, hoe
de ernstige wond aan den slaap er
mee te rijmen was. Die wond kon niet
tijdens den eersten aanval zyn> gesla
gen, want juffrouw Stangerson had
die niet kunnen verbergen, nu ze het
haar niet in bandeanx droeg Dé wond
moest dus zijn toegebracht tydens de
tweede periode. Dat heb ik aan de
'gele kam er gevraagd en die heeft my
antwoord rageven 1"
Roaletabifle nam toen nit zijn zak
eed opgevouwen stokje papier, en
haalde JaArnit een onzichtbaar voor
werp, dat hy tusschen daim en voor
vinger den president voorhield...
„Dit, meneer de president, is een
blond haar, doortrokken van bloed,
een haar van jnffrouw Stangerson
Ik vond het gekleefd tegen een der
hoeken van het omgegooide tafeltje.
Aan den hoek zelf zat ook bloed. Een
klein bhetje maar toch genoeg om me
te doen zien, dat juffrouw Stangerson,
toen ze nit haar bed was gestapt,
tege» Jiet tafeltje was aangevallenen
•zich dert slaap had gewond."
De zaal Was bijna in toejuichingen
uitgebarsten, maar daar Ronietabille
Penoons aanvielen, de verantwoorde-
lykheid van den thans- gepleegdBn
aanslag op de vrijsinnigo redenaars
znllen trachten te werpen.
Deze moordaanslag op een ouder
ling gepleegd is door allo eerlijke
mensohen met verontwaardiging ver
nomen. Alleen een krankzinnige is in
staat om aoo'n laffe daad te begaan.
Met des te meer kracht teekonen
wij verzet aan tegen het proza van
Bommige clericale dagbladschrijvers,
die zich niet ontzien deftige politiekers,
onrechtstreeks in deze wandaad te
betrekken. Wij vragen ons af hoe en
waarom de gevraagde grondwettelijke
herziening zou gebaat zijn door een
monstoraohtigen aanslag op het leven
van een onderling."
Soholdpartyon in de Belgische
kamer.
In de Belgische kamer worden thans
de jongste verkiezingen behandeld.
Dageiyks komt het tusachen de linker
en rechterzijde tot heftige botsingen.
Donderdag was het rumoor zoo groot,
dat de zitting een half nor moest
worden onderbroken. De socialist Ter-
wnyno schold zijn clericals oollega's
nit, waarop de olericaal Goethals alle
socialisten leugenaars en bedriegers
noemde.
Toen ontstond eenige min. lawaai
en de voorzitter kon de afgevaardigden
niet meer tot stilte krijgen en moest
de zitting opheffen.
Fn»NKauz.
Knoeieryen te Tonlon.
In het beheer van het kerkhof te
Toulon zijn ergerlijke knoeieryen ont
dekt. Er werd gesjacherd met graf-
concessies er zyn voorwerpen van
waarde en souvenirs van de graven
gestolen. Ren aantal beambten znllen
het met ontslag bekoopen.
Japsh.
De ziekte van den Sikhdo.
Mioera heeft aan een corres-
t der „Herald verklaard, dat
Keizer lijdt aan diabetes, Bright-
l'sche nierziekte en araemie. De ver-
sohynaelen der beide eerstgenoemde
ziekte werdon reeds in 1904 en 1906
bespeurd. De hevige intermitteerende
koorts is het gevolg van de araemie
en Iniet van typhus. Dr. Mioera zeide,
nog steeds te hopen, dat 's Keizers
krachtig gestel de beproeving zon
doorstaan.
jne Kei
gerson
deed
nog niet uitgestoken had, hield men
zich bedaard.
„Nu moest ik behalve den naam
van den moordenaar, dien ik pas eenige
dagen later zou kénnen, nog weten,
wanneer de eerste periode van hot
drama had plaats gehad. Dit leerde
me het verhoor van juffrouw Stan-
hoewel ze daarin haar best
om den rechter van instructie
en haar vader om den tuin te leiden.
Juffrouw Stangerson vertelde daarin,
hoe ze den dag had doorgebracht. We
hebben vastgesteld, dat de moorde
naar tusschen vyf en zes uor in het
paviljoen is gekomenlaten we zeg
gen, dat het kwart over zessen was
toen de professor en zjjn dochter aan
het werk zjjn begonnen. Tusschen
vjjven en kwart over zessen moeten
we dus zoeken. Wat zeg ik vyf uur.'
op dien tjjd is de professor bij
zyn dochter Het drama moet a£
gespeeld zijn toen de professor weg
was! In dien korten tyd moet dns
het oogenblik zyn, waarin de profes
sor en zyn dochter van elkaar ge
scheiden waren Dat oogenblik heb
ik kannen opmaken uit net verhoor
van juffrouw Stangerson. We wéten,
djft de professor en zyn dochter tegen
zessen in het laboratorium 1~—
den* Meneer Stangerson zei
Noohwrokn.
Mikkelsena Pooltocht.
Uit Christiania wordt geseind:
De Aftenposten maakt een inter
view met kapt. Mikkelsen in Alesund
openbaar, die eohter byzondere mede-
deelingen over de resultaten der expe
ditie weigerde. Hij deelde alleen mede
dat hy en Iveren by Shamrock op
74*/j gr. N.B. gevonden waren. De
expeditie had als volgt plaats. Op 10
April 1910 verlieten Mikkelsen en
Iversen de overige deelnemers der
expeditie op 76 gr. N.B. en gingen
langs moeielijko, levensgevaarlijke
wegen over het binnenlandsohe ijs
naar het Danmarksfiord, waar zy een
bericht van Mylius Erichsen vonden.
Daarmede was het hoofdoel dor expe
ditie bereikt. Onder vreeaeljjk ljjaon
werd op 29 Mei 1910 de terugtocht
aanvaard. De honden stierven achter
eenvolgens; de laatsto werden dood-
geschoten en opgegeten. En hoewel
[ikkelson en Iversen bijna verhon
gerden en bevroren, gelukte het hun
op 29 Novemmber Shannon-eiland te
bereiken, waar beide poolvaarders den
geheelen zomer tevorgeefs^op de Noor-
weegsche robben vangers wachtten.
Toen het zoover in het jaar was, dat
elke hoop, verder te komen vervlogen
was, trokken beiden voor hun over
wintering naar Shamrooh. Op 17 Juli
1912 ontmoetten zy den visscherskotter
„Soeblomsten" die hen medenam.
Dutthchland.
Een koopman te Beriyn heeft van een
dokter te Charlottonbnrg voor
Jvan
dokter
brengt o.a. een aantal nachtwaken en
keeren, dat hy in het hrcis van den
patiënt heeft geslapen/in rekening;
voor elke maal, dat ky ter wille van
zjjn patiënt een reisneeftafgebroken,
verlangt hn 1000 mk. enz. De patiënt,
vén wien de dokter een bloedverwant
is, biedt 4000 mk. aan. De rechter zal
nu uitmaken, hoeveel den dokter toe
komt,
Twee jaren onschuldig gevangene.
Te Dresden baart groot opzien een
schandaal, dat zich heeft afgespeeld
in de goede kringen der samenleving.
De marine-officier Schalm was gehuwd
met een dochter van majoor Von
Homel. Het huweljik was ongelukkig
en de vrouw zocht langs alle manieren
echtscheiding te krygen. Zoo wist zy
een valsche beschuldiging op tonwtê
kundige behandeling een rekenij
44,600 mk. ontvangen.
„Toen werd ik aang<
mijn boschwachter, die mi
blik ophield."
Hn houdt dus een gesprek met den
boschwachter. Deze spréékt over het
kappen van boomen of over het stroo-
pen juffrouw HtangexfOQ is daar niet
-Dyze was al in het laboratorium,
omdAt de professor er nog by voegde:
„Ik verbet den boschwachter ëh zocht
mijn dochter op, die reeds aan haar
werk was!"
„In die enkele minuten moet het
drama zyn afgespeeld. Dit is nood
zakelijk Ik zie noe juffrouw Stan
gerson het paviljoen binnengaat, haar
hoed in haar kamer wil neerleggen
en opeens staat tegenover jd«n schurk,
die naar vervolgt. Deze was daar al
eenigen tyd. Hij moest zijn zaakjes
voor den naoht in orde hebben ge
maakt, had de schoenen van vader
Jaoaues, die hém hinderden, uitge
trokken, had de papieren neergelegd
en was onder het bed gaan liggeq.
De tyd éras hem lang gevallen hij
was opgestaan, had weer in het labo
ratorium rondgeloopen, was iq de
vestibule gegaan, had in den tuin gé"
keken, en nad juffrouw Stangerson
alleen naar het paviljoen zien komen.
Hy zou War op dat uur niet hebben
vallen, als hy niet geweten
setten, waarby baar man werd be
schuldigd van onzodelyke handelingen
met een 12-jarig meisje.
Hy werd daarvoor inderdaad tot 2
t'aar gevangenisstraf veroordeeld en
toeft deze straf geboet. De scheiding
word uitgesproken. Thans blykt, dat
de officier onschuldig was en de ge
tuigen onbetrouwbaar.
Schalm, die den rang van officier
verloor en wiens militaire loopbaan
werd vernietigd, heeft een eisoh tegen
syn vroeger vrouw ingesteld wegens
bewuste v&lsohe aanklacht.
Oostzwkj/k-Hokoabi/z.
De Oostenryksehe Aartshertogen.
Naar het Wiener Journal meldt gaat
in de militaire kringen te Weenen
het gerucht, dat Aartshertog Joseph
Ferdinand, commandant van de troe
pendivisie Line, znn militaire loopbaan
er aan geven wil, en sioh voortaan
alleen zal wyden aan het beheer van
syn Tosoaansche goederen.
Aartshertog Joseph Ferdinand, die
een autoriteit is op het gebied van da
vliegtechniek, wat de tweede zoon van
den Groothertog van Toscane, en b,
daar syn oudste broeder Leopold Fer
dinand, thans Wölfling geheeten. van
tand deed, hoofa van
tog Joseph
Ferdinand is nu de derde afstamme
ling uit het Keizeriyk huis, die in dit
jaar het leger verlaat. Zyn voorgan
gers zyn de Aartshertogen Frans Sai-
vator en Engenius geweest. Ook «yn
rang en titel afstand
het huis Tosoane. Aartshertog
KOOP VANDAAG BU
luw W1NKILIIR EEN
|Bua
IRona
|l Kg. 1.501)4 Kg 0.4211
-Q.8o|hq„ - 0.18
had, dat ze alleen wat I En du. mnezten
meneer Stangeraon en de boaohwaehter
door een bdtcbje aan da oogen van
den ellendeling onttrokken zjjn. Zijn
plan J« gemaakt. Hij i« nu alleen met
juffrouw Stangeraon veiligor^in bat
paviljoen, dan nacht» aft vairf?
Jaoqnea op. zolder alanpt. En bjj moeafc
het raam en de veitibule ilniten 1 Wat
verklaart, dat noch meneer Stanger
son, noch de bo»chwachtje die trou
wen. ver van het paviljoêiTaf wareii,
het «chot hebben gehoord.
„Hij geat in de gele kamer terug
en jnffrouw Stangeraon verachijnt.
Wat tden voorviel, moet zoo «nel zijn
§egaan al» het weerlicht! Juffrouw
tangenon wi»t uit de la van haar
nachttafel haar revolver te grjjpen,
die ze er verborgen hield, aind» zi^de
bedreigingen vair den man vree».
De moordenaar hondt reeda bovei
hoofd der ón.
duchte wapen
»zn-Ball.meyer, een «chzpeboen... Maar
ze vuurt... het ichet gaat af en wondt
de band, die het wapen loalaat. Dit
valt op don grond, bedekt met 1
nit de wond van den moordenaar
deze wankelt, leunt tegen den
drakt er zyn roode vinger» te)
vreeat een anderen kogel en vin
(Wordt vervolgd!)
der ongelukkige het
9U in de handen van Lar-
wet
o ge-