fflFffl
ISEL
[)N
ÏLAZEN,
ITS,
a. nd el.
ijzen
51e Jaargang.
HET OFFER.
Vrijdag 6 September 1913.
E JONG,
ithaven 31.
l>T5.eix-ws- ezx -A-d-vertexxtïe1ol©.d. voor 0-ovtd.s. ezx Oxxxstrellsezx.
No. iiüoa.
ISTXltexilaxxd..
ILENWERF
JAXSKEKk
Buitenlandse!! Nieuws.
Sixxzxexxlaxxd..
FEUILLETON.
ID-A-
r beroemde
erkglazen
WARENHUIS, Spuislr. Den Bang,
gflr Alle Luxe- en Ifuisti. Artikelen
JDE.
l. .lanskerk, der
-keningen enz.
A BETH,
Gouda.
n Heeren
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
TTit cJ.e Fers.
Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
KRAMM,
iigevers, Gouda
Telefoon Interc. 82.
A
den hals en
(Wordt vervolgd.)
i Zn., Gouds.
ML
van hot
Tripoli
le soorten
i* k e n.
8
RICHT DRR
tli feiten.
es:
IT IN
GOUDSCHE COURANT
PROS VAN HET ABONNEME N T
Per kwartaal
Idem franco per post
j geregeld tijdig
ontvangen van
en, vermakelijk-
i dan in ome
bezocht de ziekenhuizen te Bruay en
Auchjl en stelde voor de achterge
bleven betrekking der verongelukten
2000 francs ter beschikking. Tiet aan
tal dooden bedraagt volgens de laatste
berichten 71, dat van^de gewonden 13.
China.
Uit Hongkong wordt geseind
Zeeroovers hebben* in het kanaal
van Sahara Wongmon op een olie-
lichter, toebehoorende aan de Oost-
Azlatische Petroleum-Mij., gevuurd,
welke lichter achter een stoombarkas
op sleeptouw whs. De zeeroovers maak
ten zich van den kapitein en den
hoofdingenieur meester en vragen
20.000 doll, losprijs. De stoombarkas
en de lichter zijn behouden te
Wongmon aangekomen.
Frankrijk.
Het mijnonogeluk bij Lons.
Nadat een hoofdingenieur Woens
dagavond de1 groeve Clarence tot een
diepte van 1000 M. nog eens naar
alle richtingen had doen doorzoeken,
lieten de ingenieurs om niet noodeloos
menschenlevens op het spel te zetten
de ingangen afsluiten, verscheidene
nieuwe ontploffingen werden gehoord.
De minister van Openbare Werken
f 1.25
150
Met Geïllustreerd Zondagsblad „1.50
Idem franco per post „1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Lange
Tiendeweg. 64, by onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren
ie van Beeldende
Ider, Architect en
van Bouwkunde
t.
'JENT.
tiger werd, maakte de ademhaling
moeilijker. Zij werd er benauwd van
en al voortstappende kwam haar als
in een droom voor den geest, wat zij
in de laatste vier en twintig uren had
doorleefd.
Zij zag zich aan de schrijftafel van
haar moeder, het was alsof zij zelf
doorleefde, wat de dierbare overledene
haar had medegedeeld. Was zij het
niet, die nu ging, om haar vader ver
giffenis af te smeeken Ook zij zelf
had haar vader zonder zijn toestem
ming verlaten.
Nu reed zij in haar deftig trouw
kleed met de drie mannen door de
drukke straten. Zij stond voor het
hekwerk, en werd door een vreemden
heer toegesproken. Wat een brandende
angst eü vertwijfeling doorstond zij
Dan die verlossing. O Hans, trouwe
goede Hans!
Zij zag zich in het kleine kamertje
bezig met toebereidselen voor haar
vlucht, 'de vriendin hielp, weg weg
En nu die kale, vreemde streek waar
geen ménsch te zien was. Waar zou
zij terecht komen?
aan Engelands wonschen tegemoet,
dat hij aan het Congres voorstelde,
in d© wet de volgende bepaling op te
nemen, dat alle naties gerechtigd waren
de beslissing van de Amerikaansche
rechtbank in te roepen, indien zij zich
door de tolvrijheid van de Ameri
kaansche schepen benadeeld achtten.
Noch de Senaat, noch het Huis van
Afgevaardigden wilden echter van
deze bepaling iets weten. President
Taft toekende toen de wet maar on
veranderd. Waarschijnlijk zal nu En
geland de kwestie voor het Haagsche
Hof van Arbitrage willen brengen.
In Amerika heeft men echter reeds
vooruit te kennen gegeven, dat deze
kwestie de eer van het land betreft
en dat dus oen gerecht niets uit te
maken heeft, slechts een oorlog zou
een einde kunnen maken aan het con
flict. Zoover zal natuurlijk Engeland
het wel niet laten komen, want hoe
wel dit land er zich zelf misschien
nog zou doorslaan, Canada zou waar
schijnlijk den grootsten bons krijgen.
Voor Engeland is er dan nog één
oplossing. Dit land is bij het Suez-
kanaal het meest geïnteresseerd en
dus zou het een tarieven-oorlog kun
nen beginnen met het Panama-kana&l,
die dit kanaal door zijn duren aanleg
waarschijnlijk zeer zou drukken. Voor-
loopig echter staat de zaak nog stil,
omdat de minister van Buitenlandsche
Zaken, Knox nog buiten het land is
en een beslissing zeker nog niet is te
wachten.
De Italiaansch-Turksche oorlog.
Tripoli en Barka.
Rome, 5 Sept. Nu het eerste gedeelte
van de krijgsverrichtingen in Libye
geëindigd is door de effectieve bezet
ting van de kust van Makaber tot
Tobroek heeft de regeering, ten einde
den verderen gang van de krijgsver
richtingen in het binnenland gemak
kelijker te maken, besloten, de twee
commando’s over de troepen in Tripoli
en Barka onafhankelijk van elkaar te
maken.
Bij besluit van 2 September is ge
neraal Canevaonder dankbetuiging
PK IJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer f 0.55
Elke regel meer*„0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0.35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0.25 per regel.
Groote letters en raaiden naar plaatsruimte.
veldweg, daar stond een wegwijzer, en
Krusenhof, waar zij heen wilde, was
de naaste boerderij. Zoo laat had
niemand lust om mee te gaan, haar
handkoffer was ook zoo zwapr niet,
en zoo’n jonge flinke vrouw als zij
was, kon hem zelf wel dragen.
Zij zou bij de bloedverwanten niet
gaarne den indruk maken, alsof zij
vervelend was, en daar zij zich uitge
rust gevoelde, liet zij zich nog een
maal den weg aanduiden en wijzen,
en nam getroopt den tocht.
In het begin gevoelde zij zich
moedig en bemerkte geen vermoeienis.
Frisscho, scherpe lucht waaide over
de vlakte, die als met een wit laken
bedekt scheen, waaruit hier en daar
bruine heide en plekjes jong groen
te voorschijn kwamen. De wind dreef
grauwe wolken langs den bleekblau-
won hemel. Berken, prijkende met
jong loof en katjes, stonden in regel
matige rijen langs den rechten straat
weg, waarop Marie voortschreed.
Na eenigen tijd moest zij den koffer
in de andere hand nemen en haar
schreden verkleinen Een pjjnlijk ge
voel van honger kreeg zij, het speet
haar, aan het station nog niet eens
iets te hebben gegeten.
Wat was hier alles stil en somber
De lucht, die steeds kouder en voch-
heid overviel haar. Tenslotte kreeg
zij honger, kocht in Ülzen een paar
belegde broodjes, die langs den trein
werden verkocht, en verwonderde zich
er over, dat zij daarvan met zooveel
smaak at.
Steeds kaler en woester werd de
streek, de bruine heide strekte zich
langs beide zijden van den spoorweg
uit, hier en daar een stadje, een ge
hucht, sporen van sneeuw langs de
wegen en spiegelende waterplassen.
Donkere dennewouden in de verte en
daarboven een grauwe hemel.
De zon neigde reeds ten ondergang,
toen de trein het station Soltau be
reikte. Marie stapte uit, verheugd dat
zij zich weer kon bewegen. Nu stond
zij met de koffer in haar hand op
het perron van het kleine station.
Niet veraf lag het stadje, stil en
eenzaam, alsof alles sliep. Zij vroeg
een beambte, waar Haiddorf lag. On
geveer een uur van het station ver
wijderd, en zoo lang zou het nog wel
licht blijven, zei de man.
Op dit niet zeer duidelijk antwoord
vroeg Marie, of er iemand mee kon
gaan, om haar den weg te wijzen, en
haar koffer te dragen.
Het was niet noodig, heette het, zij
kon volstrekt niet dwalen. Eerst den
straatweg langs, en dan rechtsaf den
Zondagrust bij de politie.
Eenigen agenten van Politie te Am
sterdam behoorende tot verschillende
Christelijke kerkgenootschappen, heb
ben zich, mede namens collega’s, die
éunie”, 8 uur,
emengde Zang-
Jpoel”.
flekade, 2 uur,
da S. D. A. P.
8 uur. Üitvoe-
gnummers.
n Woningtoez,
lerstandscomm.
zetel, en maken zoo het geheele land
tot hun gemeente. En die gemeente
wil Minister Talma nu gelukkig maken,
onder zijn leiding. Hij kan zich ,niet
denken dat het zónder zijn leiding
zou kunnen, en daarom stelt hij tot
voorwaarde van ieder subsidie of iedere
regeeringsbemoeienis en hij is met
beide niet karig dat de Begena
digde (bond, vereeniging, bedrijf) nu
in het vervolg niets belangrijks buiten
zijn departement om zal doen. Als hij
zich tot hervormen zet is hij even
revolutionair als ooit een Marat of
Robespierre durfde zijn. Overtuigd
van zijn eigen goeden wil, niet inziend
waarom zijn gemeente hem niet zou
kunnen en moeten volgen, toont hij
eerbied voor historie noch werkelijk
heid. Onze Grondwet? Hij haalt de
schouders op om de constitutioneele
bezwaren van menschen als Loeff en
Van Idsinga tegen het verordenings-
recht van zijn Arbeidsraden. Onze
staatkundige ontwikkeling Het laat
hem koud dat zijn Bakkers- en Arbeids
raden die geheel dreigen te verstoren.
Ons modern staatsrecht Hij spot wat
met de meening van den heer Van
Idsinga, dat de inzichten daarvan om
trent rechtsvorming en machtsoefening
kostbare en met moeite bereikte vond
sten zijn. Onze maatschappelijke grond
slagen Laat den heer De Visser, den
heer Loeff maar betoogen dat zijn
arbeidsverbod onze maatschappij onder
woelt. Laat half Nederland eraan her
inneren dat loonbepaling van over
heidswege zuiver staatssocialisme is,
zelfs door de Fransche revolutie slechts
schuchter toegepast. Laat den heer
Treub, laten de heeren Lohman en
Van Idsinga maar aantoonen, dat hij
met de verdediging van zijn Verzeke
ringswetten midden in het Marxisme
staat. Wat raakt hem dit alles, hem,
die zijn gemeente gelukkig wil makén
En vasthoudend gaat hij zijn weg, bij
al zijn geneigdheid tot toegeven in
onderdeelen vasthoudend, mot zijn
breeden onderkaak, zijn broeden en
dichtgeklemden mond, vasthoudend
als een dog.
Eindelijk eindelijk stapte zij in
den wagon, wuifde Hans toe, en de
trein zette zich in beweging.
Met een zucht van verlichting, leunde
zij tegen den wand. Het duurde echter
nog uren, eer zij zich geheel in veilig
heid gevoelde, en aan hare omgeving
eenige aandacht kon schenken.
Het eene station na het andere vloog
voorbij. Onbekende menschen, kale
boomen, velden met smeltende sneeuw
alles onder een grauwen hemel, slechts
nu en dan door zonnestralen verlicht
dat was alles wat zij zag.
Hoe zou het thuis wel gesteld wezen?
Goldammer was zeker woedend. Men
kon het hem ook niet kwalijk nemen.
Of Papa zeer boos op haar zou zijn?
En die arme goede Hans, die zal wel
bij allen de steen des aanstoots zijn
allen zouden hem voor don aan
stoker houden Hij en Jeanne deze
zeker ook uit eigenbelang zouden
echter beslist naar hun beste krachten
voor haar in de bres springen.
Zoodra haar hoofd niet meer geheel
vervuld was met haar noodlot, was
haar eerste gedachte wat is de wereld
toch groot en leeg Zij had nauwelijks
de groote stad verlaten en alles, wat
zij zag, leek haar vreemd en wekte
in haar een gevoel van angst.
Een smartelyk gevoel van verlaten-
29)
nZij viel hem in een opwelling van
dankbaarheid om den hals en kuste
hem haastig.
Geroerd beloofde hij, hare wenschen
te vervullen. Hij zou wel een harden
’trijd met Goldammer, en ook met
vriend Emil krijgen, maar voor haar
zou hij zich in stukken hebben laten
■cheuren, en door zijn aansporing had
hij medegewerkt om haar in dezen
vreeselijken toestand te brengen.
De koets hield bij het station stil.
Zij stapten uit, Hans betaalde, en zij
snelden naar het loket. „Naar Soltau,
derde klas,!”
Nu naar boven naar het perron.
Marie wist, dat de trein spoedig zou
vertrekken. Voor dat Goldammer be
goot, haar vlucht aan de politie mede
te deelen of zelf in zijn trouwcostume
haar aan de stations te zoeken, kon
er reeds veel tijd verloopen. Zoo was
zij dus nu voorloopig in veiligheid,
dacht zij. Maar ondanks alles beefde
zjj van angst en ongeduld.
Het Panamakanaal.
II.
De Amerikanen zijn over die actie
van Engeland in ’t geheel niet gesticht.
Zij trachten allerlei uitwegen te vinden
om zich zei ven schoon te wasschen.
Zoo werd eerst beweerd, dat wanneer
men zei dat geen enkel land zou be
voordeeld worden, men daarmee be
doelde alle andere landen behalve
Amerika zelf. Nog een anderen uit
weg zochten de Amerikaansche juris
ten en toen het eerste niet opging,
vonden zij een tweede, ons inziens
niet veel steviger bewijs. De juristen
zeggen, een wet kan door een volgende
wet worden opgeheven, en redeneerden
zij een verdrag als het Hay-Paunce-
fote-tractaat moet gelijk gesteld wor
den met een wet omdat elk buiten-
landsch tractaat de toestemming noo
dig heeft van den Senaat en deze
handeling dus aan het tractaat het
karakter van wet geeft. Een eenigs-
zins sterker argument brengt The
Nation aan. Dit blad beweert, dat
de vrijstelling van de kustvaartuigen
een gevolg is van een reeds jaren
bestaande wet, die altoos de schepen
ter kustvaart van tol en andere gelden
vrijstelde, een wet, die door de Ame
rikanen zeff altijd zoo ruim mpgelijk
is uitgelegd. Reizen van Aljaska om
kaap Hoorn naar New-York werden
door de Amerikaansche rechtbanken
nog steeds als kustvaart beschouwd.
En, zegt The Nalion, we blijven dus
volkomen in de lijn van ons recht
wanneer we nu het Panamakanaal
staat te openen, onze kustvaart dezelfde
rechten blijven verleenen.
Nog oen hoop had Engeland, dat
president Taft per slot van rekening
de wet niet zou toekenen. De Engel -
sche gezant wendde dan ook alle po
gingen in die richting bij den Amo-
rikaanschen president aan. President
Taft durfde echter, vooral nu het te
gen de verkiezing loopt, niet aan den
wensch van Engeland gehoor geven.
De candidaat voor het president
schap, dié dan ook openlijk zou dur
ven belijden, dat Amerika ten onrechte
zijn schepen vrijstelde, zou dit moeten
betalen met een zekere nederlaag om
dat de haat tegen de Engelschen
vooral bij de kleine burgers en boeren
in Amerika, nog zeer groot is. Pre
sident Taft kwam dan ook in zooverre
Dcitschland.
De paddenstoelen, die in dit voch-
tige jaar allerwege zoo welig zijn op
geschoten, vergen vele offers. In
Wydawy-Punitz in Posen zijn twee
gezinnen, te zamen 13 personen, ziek
geworden na het eten van vergiftige
paddenstoelen. Negen van hen waren
gisteren al bezweken.
Bovendien zijn aan dezelfde ver
giftiging te Marzenin-Gnesen in oen
gezin drie volwassen dochters en een
jongen van vijf jaar gestorven.
Oostenrijk-Honoarije.
In het militaire kamp te Orkeny,
ten Z.O. van Boedapest, waar dezer
dagen door de artillerie schietoefenin
gen worden gehouden, is, bij do op
iating van een ballon een ernstig
ongeluk gebeurd. Meer dan 100 artil
leristen hielden den ballon in bedwang,
maar door een windstoot werd hij
losgerukt. De soldaten lieten los maar
drio hunner werden mee de hoogte
ingenomen. Toen de ballon al meer
dan 100 M. hoog was, konden de
ongelukkigen zich niet langer houden,
zij vielen te pletter.
De officier die zich dn het schuitje
bevónd, landde later vlot en zonder
ongeval.
Minister Talma.
In Drion’s Binnenlnndsch Overzicht
in de September-aflevering van „Onze
Eeuw”, lezen wij over een der drie
figuren die mogelijk onze naaste toe
komst. beheerschen” (Talma, Lohman,
Kuyper) het volgende
„Er zat misschien nooit gevaarlijker
Minister aan de Ministerstafel dan Mi
nister Talma. Wij hebben gehad on-
beteekenende ministers, wij hebben
onbekwamen gehad, wij hebben er
gehad die tot den laatsten dag van
hun ministersloopbaan alléén dema
goog of alléén politicus waren, doctri
naire Ministers of al te luchthartige.
Niet één van hen was een zoo dage-
lijksch gevaar voor onzen staat en
onze maatschappij als Minister Talma.
Onbekwaam is hij allerminst. Zijn ver
mogen om zelfs van een hem vreemde
en zeer omvangrijke regeling alle dé
tails in zich op te nemen en te ver
dedigen is bewonderenswaardig. Zijn
physieke en geestelijke gezondheid
moet wel onverwoestbaar zyn zijn
eerbiedwaardige werkkracht stelt er
haast onvervulbare eischen aan. Daarbij
is hij een uitnemend spreker, een waar
dig debater, eefi gemakkelijk te be
naderen en welwillend man. Al die
eigenschappen echter maken hem te
gevaarlijker Minister, omdat ééne, om
dat de hoofdvoorwaarde niet is ver
vuld; omdat hij niet één vezel van
den staatsman aan zich heeft. Hij was
het, door zijn studie en door zijn aan
leg, en hij is het in geheel zijn poli
tieke loopbaan gebleven predikant.
Geen predikant voor wien de gemeente
uitsluitend een godsdienstige gemeen
schap is, de eenvoudige herder, de
geestelijke raadsman, maar een predi
kant als de zestiende en zeventiende
eeuw er bij honderden gaven, de man
die meent dat hij tegelijk de staat
kundige en sociale leider van zijn ge
meente is, dat hij haar censor in alle
dingen, haar hoogste rechter is. Onze
vaderen zetten zulke predikanten de
gemeente uit, als burgemeesteren van
Amsterdam eenmaal Smoutius deden,
wij plaatsen hen op den ministers-
vcijpr de bewezen diensten,
opperbevel «ontheven en in _r...
vervangen door luitenant-generaal
Briccola.