Wintermantels,
Bin-n-erLlaaaa..
VKRGADKIIVG VAJi DIBi GIMIBNTKKAAO
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
LAND- en TUINBOUW.
Rechtesaken.
MARKTBERICHTEN.
Laatste Berichten
Telegrafisch Weerbericht
Groote Expositie
D. SAMSOM
BURGERLIJKE STAND.
Officieele Prijscourant
-
-
-
-
-
to»/,
tola voor de gokwetsten, te maken. I
De traramaatschappijen zullen hare I
ontvangsten in de kas van het Roode 1
Kruis storten. I
Vrouwen zijn aangewezen om de
brandweerlieden en de wegwerkers te
vervangen.
De regeering heeft bepaald, dat I
Servisch gold ook in Bulgarije wettig
betaalmiddel zal zijn.
Berlin, 14 October. De correspon
dent van den „Berliner Lokal Anzei-
ger" in Sofia seinde gisterenZoover
men hier den toestand kan overzien,
hebben zich drie Bulgaarsche loger-
afdeelingen verzameldDe hoofdmacht,
die door een Servisch divisie versterkt
is. staat aan den straatweg naar Adria-
nopol, tegenover Moestafa Pasja, dicht
bij ile Turksche grens. De tweede,
oen zoogenaamde vliegende colonne,
houdt, met het hoofdkwartier in Philip- I
popel, do passen bezet over het Ro- I
dope-gebergte, en de derde afdeeling, I
wederom versterkt door een Servische I
divisie, concontreert zich N. O. van
Köstendhil, en moet naar Ueskioeb
opmarcheeren, waarheen ook een Ser
visch optreden over Vraja verwacht
wordt. De pas van Kresna aan de
Stroema, waardoor de Turken een
opmarsch naar Ueskjoeb bedreigen
konden, is reeds door Macedonisoho
benden bezet, die door de Bulgaren
gewapend zijn. Do verbonden Balkan-
stnteu zijn reeds don guerilla begonnen
aan den overkant van de Turkseho
grens door middel van hun benden.
I)o Italiaansoh-Turksche oorlog.
De vredesonderhandelingen.
Ouchy, 14 Oct. Hedenmiddag is
wederom oen conferentie gehouden.
Naar hot schynt, is de toestand thans
minder gespannen.
Ouohy, 14 Oct. (4 uur 50 'b nam.)
Do conferentie der gedelegeerden is
afgoloopenIets definitiefs iB niet
bekend.
Men krijgt echter den indruk, dat
do laatste conferentie de quaestie een
flink eind in de goede richting vooruit
lieoft gebracht. i
Konstontinopel, 14 Oct. De diplo- I
malen alhier zijn van meening, dat
Turkije niet meer zal antwoorden op
een ultimatum van Italië, daar de I
Turken govoelen, dat men hen uit I
Europa wil werpen. Zij zijn daarom
vastbesloten aan allen het hoofd te I
bieden.
China.
Het Ag. v. li. V. O. vertelt tyjzonto-
heden over de nieuwe revolutionnaire
samenzwering to WoeUjang van Sop- I
tumber 1. 1. Het was een staartje van
do poging waarvoor generaal Tsjang I
Tsjong onlangs ter dood gebracht werd.
Maar generaal Lijoeanheng, vioo-pre-
sidont der republiek, deed de 8 rad
draaiers gevangenzetten en voor den
krijgsraad brengen. Vijf hunner be-
konden en werden terstond terecht
gesteld, de overige bleven in de ge
vangenis. u
Ook twee regimenten ruiters die
buiten de stad kampeerden sloegen
aan het muiten. Een ervan marcheerde,
toon het van de terechtstellingen
hoorde, naar het fort Soewantai maar
werd terstond met kanonnen en ge-
weerschoten uiteengedreven, het an
dore word door de trouwgebloven
troepen omsingeld en na hevigen strijd
tot do overgaaf gedwongen. Op deze
wijze werd de opstand in zjjn kiem
gesmoord.
Invaliditeit»- en Ouderdomsverzeko-1
rin«.
Op initiatief van het Ziekenfonds I
van de Nederlandsche fabriek van
werktuigen en spoorwogmateneel, I
heeft te Amsterdam een vergadering I
plaats gehad van een aantal bestu- I
ren van arbeiders-ziekenfondsen, ge- I
zinnelijk tellende over de 20.000 leden,
ter bespreking van het ontwerp Inva
liditeit»- en Ouderdomswet.
l)e vergadering gaf eenstemmig haar
leedwezen te kennen, dat ook in het
gewijzigd ontwerp aan onderlinge fond
sen 'van belanghebbenden geen gele
genheid wordt gegeven aan de uit-
vooring der verzekering mede te wer-
Voorts werd betoogd, dat aan ar
beiders, wefke leden zijn van een on
derling fonds, en als zoocUnig verze-
kerd zijn tegen invaliditeit, vrysteUing
van de Rijksverzekering behoort te
worden verleend. Zulk een fonds, zou
aan strenge «lachen moeten voldoen,
gelijksoortig aan die, welke de minis
ter in ait. 33 van het ontwerp stelt
aan do publiekrechtelijke fondsen.
Besloten werd een adres te richten
tot de Tweede Kamer der Staten-Ge-
noraal, waarin op toelating van derge
lijke fondsen wordt aangedrongen.
De sluitingsdwang te Amsterdam.
De Fakkel wijst nog eens op de mis
lukking van do sluitingsdwangveror-
l dening in de hoofdstad, die ruimte
laat em de werknemers van 5 uur
des morgens tot halftien des avonds
in de weer te houden, terwyl hnn daar
na nog alle mogelijke werkzaamheden
I kunnen worden opgedragen. Vrij al-
I gemeen ziet men m, dat alleen bij
I oen Arbeidswet een zoodanige algemee-
I ne regeling getroffen kan worden,
I welke personeel in winkels en maga-
I zijnen een beperkten arbeidsduur waar-
I borgt.
I Hoe ondankbaar onze taak ook mo*
I ge lijken, toch wagen wij het er op
I andere gemeenten met nadruk tegen
I het volgen van het AmBterdamsche
voorbeeld te waarschuwen. Tot dat, wat
men verkrijgen wilbeperkten arbeids
tijd voor personeelen, leidt het niet
of behoeft het alhans niet te leiden.
Waar het wel toe leidt, is: grof on-
recht talrijken burgers aangedaan
onrecht aangedaan aan menschen, die
met heel hun hebben en houden aan
zaak en nering gebonden, daarvan
voor hun bestaan afhankelijk zijn
en wier bemoeilijking in deze bestaan»
strijd op eigen terrein èn om princi-
pieele redenen en om redenen van
opportuniteit, scherp moet worden ver
oordeeld. De dwangverordening bracht
in 's Rijks hoofdstad allerminst het ge-
I wenschte gevog, schiep een hoogst
ongeordenden en onbevredigenden toe
stand, wekte bij een groot deel der
I rustige burgerij enorme verbittering,
I krentte in bedenkelijke mate het rechts-
I gevoel, verzwaarde voor zeer velen
I den, mede door de hooge belastingen,
I toch al zwaren strijd om het bestaan,
I maffkte het aspect van de stad in den
I avond voel doodscher en bracht aan
I velen groot nadeel, waarvan onlangs
het adres van goud- en zilversmeden
aan den Raad die zoozeer de ge-
I legenheidsverkoopen aan vroemdelin-
I gen missen nog getuigde.
De gereformeerden en het openbaar
onderwijs.
Men sohrijff uil Utrecht aan do N.
Courant:
Bij een predikant der Ned. llerv.
gemeente alhier vervoegde zich on
langs een onderwijzeres van gerefor
meerden huize, met verzoek om, na
ontvangen eatechotisch onderricht, als
lidmate der Ned. Herv. gemeente te
worden aangenomen. De predikant
informeerde bij deze nieuwe leerlinge,
waar zij tot dusver op catechisatie was
geweest en om welke reden zij niet
langer hqt gereformeerde godsdienst
onderwijs wenschte te volgen. Zij
deelde mede, dat zy leerlinge was ge
weest van een der gereformeerde pre
dikanten te Utrecht, die echter bezwaar
had gemaakt haar als - lidmate der
j Gereformeerde Kerk aan te nemen,
op grond van het feit, dat zy als
onderwijzeres werkzaam was by het
openbaar onderwys
De predikant aer Ned. Herv. kerk
I weigorae aanvankelijk dit verhaal te
I gelooven en deed onderzoek bij den
opgegeven predikant der Gerefor-
I meerde kerk. Deze gaf oerst op een
I tot hem gericht verzoek om een en
ander te willen mededeelen, geen ant
woord, doch op herhaald aandringen
werd ten slotte door hem geantwoord
dat dit een zaak was vandenKerke-
raad en dat hy (de Ned. Herv. pre
dikant) zelf maar moest informearen
naar de onderwijzeres in quaestie. Toen
de Hervormde predikant hierop weer
terugschroef aan zijn gereformeerden
ambtgenoot, dat dit tooh niet erg
broederlijk gehandeld was, kwam er
eindelijk van dezen nog een nader be-
rioht, do medodeoling behelzende, dat
er op de belijdenis van het meisje in
quaestie niet» viel aan te merken, nooh
op haar gedrag, maar dat iemand, die
het openbaar onderwijs verkoos, bij
I een gereformeerd proaikant niet tot
I het Heilig Avondmaal kan worden
I toegelaten.
De Hervormde predikant deed nog
I een poging om ten deze het oordeel
I in te winnen van een zeer bekend
I gereformeerd onderling, die een en
ander bevestigde en bljjkbaar ook vol
komen in den haak vond. Een gere
formeerde onderwijzeres die aan een
openbare school werkzaam is, kan niet
waardig gekeurd worden lid harer
kerk to worden.
Do bedoelde onderwijzeres is thans
op catechisatie bij den Hervormden
predikant, toont ziek daar een sym
pathieke, vlijtige en ernstige leerling»
en zal dus ook lid der Hervormde
Kerk worden.
Vrjjdag 11 October 1912.
(Vervolg).
De heer J o nge nb u r ge rIn de
eerste plaats een kort antwoond aan
dan he»r IJssalstjjn.
Het ligt voor de hand, dat als de I
gezondheidscommissie met een voorstel
comt ter verbetering van een woning, 1
do inspecteur der bouwpolitie daarop I
ingaat en dat B. en W. dan verplicht
zijn den eigenaar aan te schrijven en
als deze aan die aanschrijving niet
voldoet, dan| moeten B. en W. de
woning voordragen voor onbewoon
baarverklaring. Dus B. en W. konden
in deze zaak niets anders doen dan
dit perceel voor onbewoonbaarveskla-
ring voordragen. Daarom treft B. en
W. in deze absoluut geen verwijt maar
de Gezondheidscommissie, welke deze
woning ten tweede male bij den kop
heeft genomen.
De heer van Iterson zegt eenvou
dig de> Gezondheidscommissie doet
h^ar plicht en daarmede uitBoem
Ik heb gezegd als de commissie haar
plicht deed, dan moest zij beginnen
met woningen die in den slechtsten
toestand verkeeren en het meest ver
betering van noode hebben. Wij zijn
er allen van overtuigd, dat er hier ter
stede, huizen zijn, in veel slechteren
toestand verkeerendo dan deze woning
aan de Doelestraat.
AU de heer van Iterson de prac-
tische zyde van deze zaak had nage
gaan, dan zou hij moeten toestemmen
dat dergelijke handelwijze van de Ge
zondheidscommissie niet is zooals zij
behoorde te zijn. Nog geen 3 jaren
geleden heeft zij voor deze wo
ning verschillende verbeteringen
voorgeschreven en gezegdals ge
die aanbrengt dan is de woning weder
in orde. De eigenaar heeft daaraan I
gevolg gegeven*'en nu komt de com- I
missie weder met andere eischen en 1
zegtals deze verbeteringen niet aan- I
gebracht worden dan wordt de woning I
onbewoonbaar verklaard. Dit kan ik I
niet anders dan een onbehoorlijke I
handelwijze noemen.
De heer de Jong: Ik beu het I
huisje in de Doelestraat eens gaan I
zien en ik moet erkennen dat 1
het niet voldoet aan de eischen I
van de verordening. Met het oog I
toch op de bewoonster zou ik I
echter willen vragen of in dit geval I
niet genade voor recht zou kunnen I
gaan. Het is een "vrouw van 89 jaar. I
Het spreekweerd zegtals oude boomen I
verplant worden zijn ze spoedig dood. I
Dit is ook op menschen toepasselijk. I
Als de geëvrohte verbeteringen aan
de woning aangebracht wordei^ dan I
moet die vroqw er uit en wanneer zij
haar later weder wil betrekken dan
zal zij zooveel meer huur moeten be
talen, wat ha^ir met het oog op haar
financieelen tóestand niet mogelijk is.
Ik zou dus willen vragen of de on-
bewoonbaarverklaring der woning niet
uitgesteld kon worden totdat het
mensch dood is. Zoo lang zal zij tooh
wel niet meer leven.
De heer IJ s s e 1 s t y n Ik moet
ten tweeden male in de bres springen
voor de Gezondheidscommissie.
De wyze van ageeren tegen de Com- i
missie door den heer Jongenburger I
acht ik onbillijk. Zy beeft datgene te
doen wat de wet haar voorschrijft en I
ook niets anders. Wat heeft de Ge- I
zondheidsóommissie gedaan? Zij heeft I
gezegddie en die verbeteringen I
moeten aan dat pand aangebracht I
worden. Zy handelde toen volgens I
eer en geweten aan de hand1 van de 1
wet. Het lag niet op haren weg om I
van te voren te informeeren of, bijal- I
dien zij die opmerkingen maakte, de I
gevraagde verbeteringen al dan niet I
aangebracht zouden worden. Ergo kon
de Commissie in eerste instantie met
weten dat hare opmerkingen zouden
leiden tot afkeuring. Hare opmerkin
gen zyn natuurlijk overgebracht by
3. en W. en dezen hebben den eige
naar aangeschreven. Deze heeft aan
de aanschrijving geen gevolg gegeten I
en er bleef voor B. en W. niets anders I
over dan de woning ter onbewoon
baarverklaring voor te dragen. B. en I
W. hebben in laatste instantie niet I
anders gedaan dan vragen een advies I
omtrent hun voorstel, gelyk zy dat
ook wel aan anderen vragen. I
De heer K o 1 ij n M.de V. Wan-
neer opgaat de redeneering van de
heeren Üsselstyn en van Itewon, van,
laat ik aeggen hen, die tot eiken prys
wenschen door te gaan om te werken
naar de letter der wet, dan behoeven
wij hier verder niet meer te spreken.
Tot den heer Jongenburger is het
verwyt gericht, dat hy zou ageereïY
tegen het werken der Gezondheids
commissie. Geen schijn van bewys is
daarvoor aangeroerd. De heer Jongen
burger heeft hier gesteld de quaestie
van meer of minder en ik kan mij
ook nog niet indenken dat de Raad
te allen tyde als het ware blindelings
zou moeten opvolgen de wenken der
Gezondheidscommissie en wat in ver
band daarmede tot ons komt van het
college van B. en W. Alleen reeds in
het feit, dat dit voorstel aan 's Raads
goedkeuring wordt onderworpen, ligt
het bewijs dat de Itaad een andere I
zienswijze kan zijn toegedaan dan de I
Gezondheidscommissie. Wanneer dit I
zoo is, dan is daarmede voor het I
grootste deel weggenomen het bezwaar I
van den heer IJsselstijn tegen de I
redeneering van den heer Jongen- I
burger. I
Men kan de zaak lang en breed
I gaan uitspinnen, maar waarop komt 1
I het hier aan Voor mij, die toch steeds I
I bereid ben mede te werken om te I
I komen tot afkeuring van woningen I
I die in dergelijken toestand verkeeren, I
I is in deze hoofdzaak datgene wat de I
I heer Jongenburger zoo terecht naar I
I voren geschoven heeft. In October I
I 1908 is de toenmalige eigenaar aan-
I geschreven de daarbij geëischte ver-
I beteringen zijn aangebracht maar nu
I gaat men weder andere voorzieningen
I eischen.
Wat is de bedoeling van den wet-
I gever geweest Om hen die in die
I woningen verblijf houden te bescher-
I men, zoowel in hun eigen belang als
I in het belang van het geheel. In dit
I geval ik zal niet gemoedelijk wprden
I hebben wij te doen met een arme
I vrouw, die morgen aan den dag 89
I jaar oud wordt, die 52 achtereenvol-
I gende jaren onder datzelfde dak vor- I
I toefd heeft, die nimmer komt op den I
I zolder voor velen uit de armere I
I kringen de slaapplaats die den I
I zolder niet gebruikt. Desniettemin I
I eischt men dat de zolder beschoten I
worde.
Dan wordt er ook gesproken van I
het gelijkmaken van den benedenvloer I
met den grond buitenshuis. Dit geheele
bezwaar had men met een beetje
handigheid kunnen ontwijken door aan
den buitenkant van het huisje den
grond wat weg te werkener was
ruimte genoeg. Dan was die grond J
hoog genoeg geweest en afwatering
had op voldoende wijze kunnen plaats
hebben. Men heeft echter den toestand
zoo gelaten.
Begrijpt nu de Gezondheidscdtamissie
niet dergelijken toestand, dien ik als
geheel eenig zou willen aannemen?
Moet men dan a tort et k travers zijn
wil doordrijven Dit is geen verwijt.
De heer IJsselstijn gelieft het' te
noemen een.verwijt, een ageeren tegen
de Gezondheidcommissie. Volstrekt
niet, maar men kan van inzicht ver
schillen wat betreft het te volgen
beleid. I
I Op grond van hetgeen door^ den I
heer Jongenburger aangevoerd is en I
I van wat mij in deze zaak gebleken I
is, zal ik, waar het hier betreft een I
geheel eenig feit, stemmen tegen het I
voorstel tot onbewoonbaarverklaring. I
De heer Broekhuizen: M. d. I
VNiemand zal zeker betwisten dat I
I de Gezondheidscommissies zijn inge
steld ten einde de volksgezondheid te
bevorderen, ook door middel van betere
woningen. Streeft men echter nu niet I
het doel voorbij, wanneer men een
oude vrouw, die tientallen van jaren
achtereen in een woning gewoond
heeft, op den hoogen leeftijd van 89
jaar wil doen verhuizen Als men
de hoofdgedachte, n.l. de bevordening
van de gezondheid der bewoners, in
het oog houdt, dan moet men zoo
juist niet handelen, hoewel ik het op
zich zelf zeer prijzenswaardig vind
dat de Gezondheidscommissie derge-
lijke ongezonde woningen afgekeurd I
wenscht te zien.
Ik kan er niet juist over oordeeien I
i of de Gezondheidscommissie een ge- I
I val als dit niet meer om grano salis I
zou kunnen opvatten, maar nu het I
voorstel tot onbewoonbaarverklaring I
er is, hoop ik dat de Raad zoo barm-
hartig zal wezen om de gezondheid I
I van die arme weduwe te willen be- I
vorderen door haar zoo lang zij leeft I
in dat huisje te laten. iu
De heer van Iterson: Ik heb
zoo even gehoord dat ondersteld wordt,
dat de heer IJsselstijn en ik op zoo
streng mogelijke wyze de verordening
zouden willen handhaven. Geen van
ons beiden heeft daarvan iets gezegd,
dat is een volkomen onjuiste onder
stelling. Wij zijn steeds, als het kon,
met de voorstellen der Gezondheids-
I commissie medegegaan, maar in ge
vallen als dit hebben wij ons toch
ook wel verklaard tegen onbewoon- I
baarverklaring.
Men vergeet ^igenlijk dat de tijden I
geheel en al veranderd zijn. De com-1
missie van vroeger was ven geheel an- I
deren aard aan die kon men gaan zeg- I
gendenk er om, het is zoo'n oude I
vrouw, wees niet te streng. Nu hebben I
wij een geheel andere commissie. Het
is als het ware een gemeentelyke of
staatscommissie. De Gezondheidscom
missie heeft er alleen maar op te let
ten dat de verordening, welke wij
maken, nageleefd wordt en wanneer
zy dat niet doet, schiet zy in haar
plicht te kort. Ik heb de leden der
Gezondheidscommissie er wel eens over
gesproken en mij is toen gebleken dat
zy zelve gevoelen dat onze verorde
ning in hooge mate streng en onbil
lijk is. Maar dat is ons werk. Daarom,
laten wij niet altijd hier by dergelijke
gelegenheden op de Gezondheidscom
missie hakken, maar laten wij de koe
bij de horens vatten en ons slechte
werk verbeteren door de verordening
Etrilder te makendan kan de com
missie ook milder zijn. Zoolang dat
niet geschiedt, gaat het niet aan aan
het adres van de Gezondheidscom
missie te richten allerlei dingen, waar
van ik maar niet zal zeggen hoe zij
mij voorkomen te zijn.
De heer De Jong: M. de V.Ik
wensch voor te stellen, om met het
oog op de bewoonster, de onbewoon-
baarverkl&ring van dit perceel eenigen
tijd uit te stellen.
Do Voorzitter: Dat zal met
mogelijk zijn. Het eenige wat de Raad
kan doen, wanneer hij de bewoonster
in haar huis wil laten, is het voorstel
van B. en W. te verwerpen.
De beraadslaging wordt gesloten.
Het voorstel komt in stemming en
wordt met 13 tegen 6 stemmen ver
worpen.
Tegen de heerenDessing, Herman,
De Jong, Broekhuizen, Jongenburger,
van Enk, Vergeer, van der Torren,
Muylwijk, Prince, van Iterson, van
der Ree en Kolijn.
Voor de heerenIJsselstijn, Knut- j
tel, Bokhoven, Nederhorst, van Galen
en van de Velde.
Aan de orde
Het voorstel tot onderhandsche ver
pachting van het recht tot tolgeld
heffing op het Amsterdamsche en
Goudsche Rijpad.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer IJ s s e 1 s t ij n Als motief
I tegen openbare verpachting van het
I recht van tolgeldheffing wordt in de
I stukken aangevoerd, dat B. en "W.
I bevreesd zijn dat geen andere gega-
I digden znllen komen opdagen. Verder
I dient als argument voor onderhand-
I sche verpachting, dat het tegen woor-
I dig gebruik en onderhoud der behui-
I zingen en landerijen alleszins jeden
I tot tevredenheid geven.
Ik kan deze motieven niet onder-
I schrijven. Ik meen dat er wel succes
I te verwachten is van een openbare
I inschrijving, mits deze goed gepubli-
coerd worde. Wanneer ik spreek van
goede publicatie, dan heb ik op het
oog verschillende bladen, welke aller
eerst door landbouwers gelezen wor
den Sohoonhovensche Courant, Rijn
bode, een plaatselijk blad in de directe
omgeving althans van het Rijpid, zoo
als de Boskoopsche Courant. Dan zul
len er wel gegadigden opkomen voor
landerijen, welker tegenwoordige pach
ter gaarne de transactie op'dezolfde
voorwaarden zou aangaan.
Dan is er nog iets wat mij doet pleiten
voor openbare vei pachting, als zijnde
in het waarachtig belang der gemeonte.
Het is een bekend feit, dat de markt
prijzen van de onderscheidene zuivel
producten zeer nauw verband houden
I met de pachtwaarde van landerijen.
Na zijn in de laatste jaren de prijzen
I der zuivelproducten aanmerkelqk om-
I hoog gegaan en de ondervinding heeft
I ons geleerd, dat hetzelfde ook het ge-
I val is geweest met de pachtwaarde
der landerijen.
Het is daarom dat ik voorstel om,
mocht de concessie worden verleend
tot tolgeldheffing op het Amsterdam
sche en Goudsche Rijpad, dat reoht
met het daaraan verbonden gebruik
van huizingen en landerijen bij expi
ratie van het thans bestaande oontract
bij openbare insohrijving te verachten.
De Voorzitter: Het komt mg
voor dat het voorstel van to heer
IJsselstijn overbodig is. Wanna*
wederom het voorstel van B. en W.
verworpen wordt, zal daarvan het ge
volg zijn dat een openbare inschrijving
zal worden gehouden.
De heer IJsselstjjn: Mijn voor-
atol is van verder strekkenden statd
en heeft daarom den voorrang. Dat
I vind ik voor mijn voorstal zeker
I voordeel. ji
De Voorzitter: Ikwilganrai)
I het voorstel van den heer IJsselstijn,
wanneer het voldoende ondersteun»
wordt, in stemming brengen, maar»
herhaal, het komt my overbodig voor.
Verwerping van het voorstel van»,
en W. kan geen ander gevolg hebbe®».
dan dat een openbare insehryvmf
plaats heeft.
Wanneer echter de heer IJsselstqn
er op staat, zal ik gaarne vragen ot
zijn voorstel ondersteund wordt.
Het voorstel van den heer iJsselstn»
wordt voldoende ondersteund en
mitsdien een onderwerp van beraad"
ging uit. (Slot volgU
Brand op de Koninklijke boerderij.
Zondagavond, even 7 uur, warde»
de burgemeester eo de poütie per tele
foon in kennis gesteld, dat er brand
was uitgebroken in de Koninklijke
boerderij op Het Loo.
Het bleek, dat het een schoorsteen
brand was, die weldra door de aan het
Paleis aanwezige brandspuit geblnsoht
werd. De oorzaak is nog niet bekend.
(Tel.)
Voor den oorlog.
In de grensplaats Bocholte hebben
eenige fabrikanten aanvraag ontvan
gen voor de levering van B0.000 wol-
Rn velddekens ten dienste van do
strijdende soldaten in den Balkan.
Steenkolenboring.
Te Ratum bij Winterswijk is men
tot een diepte van 342 meter gevor
derd. Men is begonnen met de vrijval-
methode waardoor de vorderingen en
het gebergte voor do middelste bouw
zandsteen grooter zijn.
De novellen prijs vraag van „De
Groene."
In de Amsterdammer, Weekblad
voor Nederland, wordt de uitslag
medegedeeld van de prijsvraag, door
dat blad uitgeschreven voor novellen
en schetsen. De jury bestond nit mevr.
Ina Bondiei—Bakker, Cyriel Buysse
en Frans Coenen.
Er zijn 371 inzondingen ontvangen
De uitslag is de volgende:
le prijs f Hffi, aan mej. Dorothea A
Van Walree, tb Nijmegen.
2e prijs f 75, taan Samuel Goudsmit,
te Amsterdam. V
De 4 derde prijzen elk van f 50 aan
Joh. W. Broedelét, Den HaagCoen
Hissink, AmsterdamEline Mare, Lon
den, en Balthasar Verhagen, te 's Gra
venhage.
Vermoord
Men schrijft ons uit Andijk
Ongeveer een halfjaar geleden vond
4en een zekere Boeder, landbouwer
ti i Andjjk aldaar dood langs den weg
liggen.
Men vermoedde een ongeluk. Giste
ten echter overleed iemand te Enk-
huizen, die in zijn laatste oogenblik-
ken biechtte in vereeniging mot een
ander Boeder vermoord te hebben.
Men vermoedde, dat Boeder een huis
ging keopen en op dien grond f 3000
bij zich (froeg.
fn werkclykheid vond men slechts
25 gulden op hem.
Het bovenstaande wordt algemeen
vermeld. We ontvingen echter geen
officieele bevestiging en doelen het
dus onder voorbehoud mede.
„N. Crt."
De heer Van Kol ongesteld.
Volgens een door mevrouw N. van
Kol te yoorschoten, ontvangen tele
gram, ligt, naar „Het Volk" meldt
de heer Van Kol ziek in het hospitaal
té Yokohama, lijdende aan roos.
Gistermiddag kwam een 15-jarig
meisje, werkzaam aan de papierfabriek
van do firma Schut te Heelsum, met
haar arm tusschen de walsen, waar
door dit lichaamsdeel verpletterd werd
De levensgeesten waren Bpoedig ge
weken.
Volksgaarkeuken, de heer A. de Jong
en echtgenoote uit 's-Gravenhage.
GOUDA, 15 October 1912.
Een gouden Jubilenm.
Reeds eerder maakten wij melding
van het hengelyke feit, dat de heer
M. Spruijt op 1 Nov. a.s. zyn gouden
jubileum als heel- en verloskundige
zal herdenken.
Zooals nit een Zaterdag* j.l. in dit
blad geplaatste advertentie is geble
ken, heeft zich hier ter stede een
commissie gevormd die op dezen ge
denkdag den jubilaris van hunne
sympathie en vriendschap willen doen
binken
Wij willen nog even de aandacht
vestigen op dit jubilé, omdat morgen,
16 October, de lijst van deelnemers,
die aan de sympathiebetuiging wen
schen mede te werken, gesloten wordt.
Reeds gaven velen blijk van hunne
groote ingenomenheid met het plan,
anderen echter vergaten nog hnn
kaartje bij den heer C.' C. Krom,
ingang Kerksteeg, te doen bezorgen
Daar het in de bedoeling ligt den
jubilaris ook een album aan te bieden,
waarin de namen zyner vrienden en
patiënten zullen voorkomen, is directe
opgaaf bepaald noodig. Wie zich nog
met opgaf, doe het nog heden.
Naar wij vernemen zijn met ingang
van 1 Nov. a.s. benoemd tot keuken
meester en keukenmeeiteres aan de
Boskoop. M. v. d. H. alhier, die
een fiets in bruikleen had van een
ander, zou deze schoonmaken. Toen
hij daartoe een doek uit het taschje
haalde, ging plotseling een schot af
in het taschje bleek een revolver te
zitten. De kogel drong hem in de
hand; in het ziekenhuis te Leiden is
deze daaruit verwijderd.
Het pakken en verzenden van
boomen en planten naar het buiten
land is weer in vollen gang. Tot laat
in den avond ziet men in alle loodsen
licht branden. Het is thans: alle hens
aan dek, ton einde met de verzen
dingen gereed to zijn voor de vorst
invalt.
Wadding veenTen Raadhuize al
hier zal op Vrijdag, den 22 Nov. a.s. des
morgens van 9 tot 11 uur do verkie
zing plaats hebben van vijf leden van
do Kamer van Koophandel en^ Fa
brieken in deze Gemeente.
Naar wij vernemen, is Mej. D. J.
Smit, onderwijzeres aan school B, al
hier, geplaatst als no. 1 op de* voor
dracht ter benoeming van een ondor-
wijzeres te 's-Gravonhago.
Huis-industrie te Waddinxvoon.
In het* verslag omtrent do „onder
zoekingen naar do toestanden in de
Nederlandsche Huis-industrie" wordt
q. a. ook gewaagd'van Waddinxveen,
bekend om de daar gevestigde bloeien
de fabrieken van meubelen, kurkwaren
en kinderspeelgoed.
Er zijn in het dorp belangrijke werk
plaatsen, moest meubelfabrieken, van
welke er vijf zijn met tusschen de 25 en
55 arbeiders. Er is één houtdraaierij
met moor dan 50 arbeiders, de grootste
speelgoedmakerij, telt ongeveer 30
beiders. De huisindustrie is er niet
zeer uitgebreid. Er zijn slechts vijf
thuiswerkers, die voor een ondernemer
werken en die vele voorwerpen reeds
voorbewerkt uit do fabriek ontvangen
ert dan verder voltooien. Eon dor thuis
werkers, oen man van 76 werkt alleen,
de andoren hebben hulpen (elf in het
geheel). De arbeidstijd is 11 a 12 uron
in drukke tijden vaak 14 uren per dag.
Maar met het inleveren van hot werk
per dag ook nog l/a k VU uur
verloren. Omtrent de loonen deelt het
verslag h,et volgende mode
De grooto verscheidenheid in de
voorwopen die gemaakt worden, en de
omstandigheid, dat de thuiswerkers,
zelve het hout leveren, maken het on
mogelijk een gemiddeld uur- of week
loon op te geven. Volstaan dient
daarom te worden met enkele voor
beelden van normale gevallen.
Kruiwagens, die voor ,30 cent per
stuk afgeleverd worden, maakt een
man met 3 jongens er 100 in een
week. Van de f30, die hij ontvangt,
betaalt hu aan loon f 4.90 en aan hout
f 11, blijft over f 14.10. Hier maakt
het geheel een vrij welvarenden indruk
ende groote houtvoorraad wijst opeeni|
bedrijfskapitaal. Van hetzelfde artike
maakt een man met een volwassen
zoon (19 jaar) er 140 per week. Het
gebruikte hout, enz. wordt op f 18,05
geraamd, de jongen verdient f0.85,
zoodat vader en zoon f 23.80 verdienen
mek* ruim 70 werkuren ieder. De
meeste weken leveren minder op.
Wagentjes van f 0.25 het stuk maakt
een man met 2 jongens er *72, in de
week. Van de f 18 bruto-opbrengst
gaat f2.40 voor loon enf8«64 voor
grondstof af, blijft als netto week
loon f7.
Een man met een volwassen zoon
en 3 jongens maakt 150 wagentji
van f 0.40 in de week. Aan loon be
taalt hy f 11, aan grondstof f 25, blijft
als verdienste voor vader en zoon f 24.
Zij werken 14 Uur per dag,
Boterwet.
De kantonrechter te Middelburg
heeft 5 bestuursleden der Coöperatieve
Winkelvereeniging „Eigen Hulp",
togen wie door het O. M. f 5 boete
of 5 dagen was geoischt wegens over
treding der Boterwet, in casu het niet
doen aanbrengen van het woord mar
garine op een pakhuis, ontslagen van
rechtsvervolging, daar hij van meening
was, dat noch de vereeniging noch het
bestuur in den zin der wet handel
drijven.
Kleurenkaart.
Van wege de Alg. Vereeniging voor
Bloembollencultuur wordt voorbereid
een Nederlandsche vertaling van de
zo"genaamde „kleurenkaart". Daar
voor is gevormd een commissie, waar^
in zitting hebben de heeren J. C. de
Lange te Rotterdam (voor de Ned.
Maat sell, voor Tuinbouw- en plantkun
de). J. W. de ltuyter te Boskoop (voor
de Pomologische vereeniging te Bos
koop), J. M. C. Hoog (voor do Alg.
Vereen, voor Bloembollencultuur). A.
L. Koster te Haarlem als schilder en
P. Werkman te Leiden als taalkundi
ge. Als secretaris treedt op den heer
J. H. Wentholt.
Op de fabrieken wordt vast loon van
f9 k f 10 per week verdiend
Al moet hier dus wel hard worden
gewerkt, de verdiensten, noch ook de
verdere arbeidsvoorwaarden zijn zoo,
dat men hier van de typische huis
industrie met hare armoede en ellende
kan spreken. Anders is het gesteld
met het maken van stroohulzen, dat
echter ook al weer slechts voor een
klein deel in huisindustrie geschiedt.
„De arbeid", zoo zegt het verslag,
„leent zich weinig voor huisindustrie
en daar in de fabrieken bijna uitslui
tend jongens en vooral meisjes werken,
die geen vak geleerd hebben, ii
daar het loon al zóó laag, dat
het zelfs in huisindustrie niet veel
lager zou kunnen worden. Daar komt
bij, dat voor dit werk een speciale
naaimachine noodig is, die de fabri
kant verstrekt en welke door thuis
werkende vrouwen heel wat minder
benut wordt dan op de fabriek, waar
per dag en per machine veel meer
geproduceerd wordt".
Onze (iellluslreenle Weekbladen.
Hot Ltven geeft deze week door
vele kiekjes een voorstelling van do
opname eenfer bioscopiacho film door
Albert Frères te Amsterdam, beuevens
foto's en artikelen van Een geweigerd
beeldhouwwerk in Arti, de vlieg
machines door Luit. Jhr. von Boso,
Oorlog op den Balkan, verschillende
tooneelsterron, najaar op het land, Car
navalsfeesten, caricaturen, slot-Vrou
wenflirt, klein-leventjes, enz
Veemarkt Rotterdam.
Vetto Ossen en Koeien goede
aanvoer, prijzen waren' voor lste kw.
43, 2e 40 en 3o 32 cent per half kilo.
Magere Ossen, Melkvee en Vaar-
koeien goed aangevoerd.
Vette Kalveren, foede aanvoer,
lste kw. 32, 2e 28, 24 cent per
half kilo. f
Stieren goede aanvoer lste kw. 35
2de kw. 31, 3de kw. $6 cent per half
kilo.
Graskalveren groote. aanvoer.
De handel had vooj- al hot aange
voerde oen gewoon verloop en prijzen
waren vooral wat vet vee betreft
oerder in 't voordeel van koopers.
Groentenveiling te Gouda.
16 October 1912.
Bloemkool (le soort) f 15 per 100,
(2e soort) f 9 per 100, Wortelen
f2.— tot f-.per hl bos. Kropsla
f 2.— tot f -.per h. Postelein f 0.60
per mand. Komkommers (gele) i 2
tot f 4 en (groene) f 1 tot f 4 per h
Uien f 2 per 100 pond. Roode en Sav,
kool 4 tot 8 cent per stuk.
TWEEDE KAMER.
Heden kwam de Tweede Kamer
bijeen.
Persoonlijk feit.
De heer D«ys (s.d.) vroeg het woord
voor een persoonlijk feit, n.l. dat de
heer Duymaor van Twist op den 9""
Juli hem had besohaldigd van ver
valsching van zjjn stenogram. Spr.
releveerde do geschiedenis van deze
kwestie en wees op de onwaarheid
van dp beschuldiging. Zelf» de „Maas
bode" verklaarde, dat de heer Duys
nimmer in de Kamer "heeft gevloekt.
En of spr. nu in lijn stenogram heeft
gewijzigd, kan spr. niet schelon. *t Is
slechts de vraag of d« inhoud van
het stenogram zóódanig gewijzigd is,
dat er ieta anders staat dan gezegc
is. Trouwens verschillende personen
hebben verklaard, dat ze de bewunte
woorden van den heer Duys wel dege
lijk hebben gehoord.
Uitvoerig ging spr. na waarom do
heer Duymaer niet betronwbaar is.
De heer Dnymaer had zelf gevloekt
in een openbare vergadering te Rui-
toveen
Waarom heeft de heer Duymaer
niet gedaan wat in het reglement van
orde staat, n.l. zich wenden tot de
huishoudelijke commissie voor de ste
nographic?
De heer Duymaer van Twist (a.r.)
had geen lust meer met den heer Duys
te debatteeren, na hetgeen deze in zijn
blad „De Voorpost" over spr. had ge-
chreven. Spr. stelde tegenover de ver
klaring van den heer Duys en zyn
aangevoerde getuigen, de verklaring
dat noch in de Handeliygen, noch in
het Analytisch verslag, noch in eenig
blad de bewuste woorden staan, zélfs
niet in Het Volk.
Heden werd benoemd een Commissie
van voorbereiding inzake het Wets
ontwerp tot herziening der Ongevallen
wet 1901
Tot loden dier Commissie werden,
benoemd de heeren Nolens, van VJiet
de Visser, Rink en Hchaper, en tot
ïlaatsvervangendo leden do heeren
Ivoolen, van der Vlugt, van Idsinga,
Roodhuyzen en Duys.
Aan do orde was daarna het Wets
ontwerp betreffende de Invaliditeits-
en Ouderdomsverzekering.
De mobilisatie.
Konstantinopel, 14 Sept. De utili
taire transporten geschieden ikiot
koortsachtige haast. Groote deestdrift
hoerscht alom. Troepen en reserviskeu
doorkruisen do straten al zingende en
dansende. Vaderlandslievende meetings
worden in de provincies gehoudoi
De oorlog in don Balkan.
Podooritsa, 14 Oct. De stad Toesi
hoeft zich met het geheele vorster-
kingsgarnizoen, bestaande uit 5000
man, overgegeven. De buit bestond
uit volo kanonnen, 7000 mauser go-
weron, 800 tenten en verscheidene
paarden.
Belangrijke besprekingen.
Parijs, 14 Oct. Poincaré heeft van
ochtend achtereenvolgens ontvangen
den graaf Szocson de Tenerin, gezant
in Oostenriik-Hongaryo en Iswolsky,
gezant van Rusland te ParijB.
Doodelijke val.
Buda-Pest, 13 Oct. De Hongaarsohe
avinteur Alexandre Tabac heeft heden
ochtend op het vliegterrein van Rakes
een val gedaan en was op slag dood.
Maatregelen.
Sofiia, 14 Oct. Hot ministerie van
landbouw heeft beslist dat de ZAaiïug
van de landerijen zal geschioden door
boeren die daarvoor aangewezen wor
den opdat de volgende oog^tot stiyid
74al komen.
De bezoeken van do korUhgin en
het belang dat zij stelt in den hospitaal-
dienst maken voel indruk op de be
woners van, Sofia.
Treurig ongeval.
In het laboratorium van Ant. Jur-
gens' Margarinefabrieken te Oss had
do chemiklr V. het ongeluk oen flesoh
bijtende zuren over zijn riichnain te
krijgon. Door angst en pijn sprong
de heer V. door het raam, waardoof
hij bovendien nog bloedend aan zijn
hoofd werd verwond. Na voorloonig
verbonden te zijn, werd hij naar het
Ziekenhuis te Nymegen vervoerd,
Aanslag op Roosevelt.
New-York, 14 Oct. Een socialist
hoeft in een straat te Milwaukee waar
Roosevelt logeerde hem afgewacht en
een revolverschot op hom gelost toen
hij het hótel verliet. De ox-presidont
is niet ernstig gewond
Nader wordt ons geseind
De aanvaller is John Schrank en
kroeghoudor te New-York. Hy is ge
boortig uit Beieren.
Onmiddelijk na den aanslag greep
Roosevelt's secretaris den man aan,
wierp hem op den grond en ontrukte
hem zyn pistool.
Schrank bekendo den oud-president
weken lang te hebben gevolgd met
het plan hem te dooden zoodra de
gelegenheid zich aanbood. Deze gele-
fenheid kwam nu gisteren eerst voor.
e half twaalf vorliet Roosevelt het
hospitaal, zonder steun loopende en
te middernacht vertrok hij naar Chi
cago.
Christina, ouders J. G. Rati en en J.
Ekelmans. 15. Adriana Geertruida,
ouders L. F. Steen winkel en R. Jonk-
van hot Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 772.5 te
Clermont, laagste stand 736.8 te Veat-
manover.
Verwachting tot den volgenden dag:
Aanvankelijker zwakke tot matige,
later toenemende meest znidelyke wind
zwaar bewolkt tot betrokken, waar
schijnlijk enkele regenbuien. Zelfde
temperatuur.
voor HERFST en WINTER
der nieuwste modellen
in pels, volour, laken en zijde.
CosiumM tn Co«tum«»-UllUur, Blouscn
Jupcs, Japon» «n J»pon»toffen
in de grootste en smaakvolste
verscheidenheid
en in scherp concurreerende pry zen
Aanbevelend,
MARKT 26, GOUDA.
GOUDA.
GEBOREN12 Oot. Henrieusi
Anthonius Johannes, onders H. Spruijt
en H. Pardoel. Adiianos, onders
B. J. van Maaren en W. Brouwer,
14. Abraham Panera»,onders J
Holthujjzen en M. C. van "Wijk.
V*N DEK
WfecUnhiiHlel te Aastrrdam
15 OCT. 1912.
Ntaatsteeuiiicei!
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
fostenr. Belastingvrije
Kronenrento 4 pet.
Port. Obl. 3de 8erie
Amort. Schuld 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pot.
ld. Obl. (Gr. Russische
Spw.injj.) 1898 4 pet.
Id. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
Id Obligatie 6e Emis
sie 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afl. Binnenland
Obl. 5 pet.
Brazilië. Funding Lee
ning 5 pet.
Obl. 1889 4 pet.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pet
Bank- eu (red Ir (Instel
(logen.
Ned. Bankaandeelen
Industr. Ondernemingen
American Car Foun
dry Comp. 0. v. A.
Id.Smelting A Refining
Co. Cert. v. AantT
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. 8. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
Kul. Oredlet Initell. en
Coltunr Ondernemingen
Handelsvor. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand.
Ned. Handel-Mij.C.v.A
Mijnbouw Mfien.
Ketahoen" Mrfnbouw
"Ü- Gew. Aand.
Redjang Lebong, Mij u-
bouw m. Aand.
Great Cobar Aand.
Petrolenm-Ondern.
Dortsche Petroleum In
dustrie Mij. Gew. A.
Kon. Ned. Mtj.tot Expl.
v.'Petr. Bronn. O.v.A
„.Shell" The Transp. A
Trad Cy. C. v. G. A
Scheepvaart MUen.
Ned.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoomvaart-Mjj. „Zeo-
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marine
Cy. afgest. Pref. A.
Tabak-Ondernemingen
Bindjey Tabak Mij. A.
Iliversen.
Maxwel Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Um. Cert. v. Aand.
speerwegen.
HolL IJzeren Spoor-
wegmij. Aand.
My. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pet.
W arschau-W eenen
Spoorwegmij. Aand.
dito dito Act. de Jouiss.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie 8poorweg-My.
Gew. Aand.
Union Pacific Railroad
Cv. Cert. v. gew. A.
Wabash Gew. Aand.
Premleleenlngen.
Amsterdam Aand. 3 pet
Hongarye. TheLs-Re-
'arig* 1
Koert.
oeri van
lieden.
78'/,.
78»/,
84
63
63
96''.
87'/,
87
8-2
W/s
83
44
102
83'/,
101
56'/,
58
218'/,
68'/,
59'/,
83»/,
84'/,
26
'26
78
70"/,,
187
'255
189'/,
187
'283
33
34
'246
96'/,
250»/,
99'?.
151
164
502'/,
508'/,
525
183
181'/,
122
18'/,
19
85
84'/,
4
10»/,
86
96'/
94'/,
63
62'/,
186'/
86»/
96'/
96'/,
34'/
34»/,
169"/,
4"/,
170
c»/„
100"/,
100'/,
160
GELDKOERS.
Prolongatie 3l/| pCt.
Nationale Staatsfondsen iets beter,
Tabakken flauw, Petroleum gunstiger,
Rubbers «til, Mijnen eveneens stil,
Amerikanen kalm.
