L
I8HT
EP
Mijn Trouwdag.
liedingen
Woensdag 16 October 1912.
51e Jaargang.
No. 11996.
Mr. H. Goeman Borgesius.
I
S-vLxtexxlsixxd..
Buitenlandsch Nieuws.
FEUILLETON.
WARENHUIS, Spuislr. Ben Haag.
N* Alle fare- en Huish. Artikelen
Courant
lAU’S
n
STE.
iRNHEM.
XTïeu-'WS- ezx voor GrO'a.cL©. en Oasa-strelcexL.
Verschynt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
VpRÏÏÏÏTËR~A3VËRTÏÏNfïEin
Telefoon Interc. 82.
Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
i
1
Telef. 40.
8 uur, Vrij-
Prop.-Cluu.
uur, Uitvoering
Gexelaehap „Per-
(Wordt vervolgd.)
nui A Zn., Goud.
•'1
PRIJS V..\N HET ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per post
Jw Irate doen
srfc verlichten.
SLAVERNIJ
wordt to niet
illght toot Irate
«oio, muren,
oor on door
i te Snnllfbt
voordeoligste
Naar het Engelsch.
n de
leert.
iën koste» slechts
titling:
i, voor elke regel
T. CREBAS,
wij geregeld tijdig
en ontvangen van
aten, vennakeljjk-
we dan in onae
trict hij zitting had van 1890
1905.
In deze periode 18971901 trad
het Ministerie-Pierson-Borgesius op,
in welk kabinet den heer Bor
gesius de portefeuille van Binnen-
landsche Zaken was toevertrouwd.
Zijn ministerschap, waarbij hij tege
lijk het Kamerlidmaatschap vervulde,
heeft zich gekenmerkt door een
krachtig streven om te geven een
goede sociale wetgeving in vrijzin
nigen geest. De uitslag der verkie
zingen van 1901, waardoor het
ministerie-Kuyper aan het roer kwam,
heeft zijn ministerieel leven tot één
vierjaarlijksche periode beperkt.
In 1901 viel den bekwamen staats
man, die reeds sinds 1893 was op
getreden als voorzitter der liberale
Kamerclub, en later van die der
vooruitstrevend liberalen, de eer te
beurt gelijktijdig te worden gekozen
voor Amsterdam IV en voor Zutphen,
voor welk laatste district hij opteerde.
In 1905 had opnieuw zijn dubbele
verkiezing plaats voor Enkhuizen en
voor Zutphen en toen koos Mr. Bor
gesius zich den zetel van het sinds
1901 reehtsche district Enkhuizen,
dat slechts met groote inspanning
was veroverd. De verkiezing van
1909 bracht dit district helaas weer
aan rechts. Toen bracht Rotterdam I
den veteraan weer in de kamer.
Nadat de uitslag der verkiezingen
van 1905 het kabinet-Kuyper tot
heengaan had gedwongen, werd Mr.
Goeman Borgesius door H. M. de
Koningin belast met de vorming van
een nieuw ministerie.
Hij nam die opdracht aan, doch
nam zelf geen zitting in het door
hem geformeerde Kabinet—de Mees
ter.
Na dien is de thans 65-jarige
staatsman op politiek terrein niet
anders opgetreden, dan als leider der
Liberale Unie en woordvoerder 'van
die fractie in de Tweede Kamer.
ten van minder groot gewicht te re
gelen, waardoor echter in geen geval
het tot stand komen van den vrede
niet moer in gevaar kan worden ge
bracht.
aan het Bureau.
GIIIIKCIIE (HUI i\T.
Van f—5 gewone regels met bewijsnummer f 0.66
Elke regel meer0.10
B|j drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels fü 35 bij vooruit
betaling. elke regel meer 6 ets. Reclames I 0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
f 1.Ï5
w__ w I 50
Met Geïllustreerd Zondagsbladt 50
Idem franco per post„1.90
Abonnementen worden dageljjks aangenomen aan ons BureauLahoe
Tiesdeweo 64, by onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren
Ichaakbord“, 8 u.
liege van Brand-
nUsquiKM
a werking:
5a7wm
xaangawie
MM
is Genoegen", 71/,
ita-voors telling.
Ienoegen“, 8 uur.
Morgen, 17 October, herdenkt Mr.
H. Goeman Borgesius het zeldzame
feit, dat hij gedurende 35 jaren on
afgebroken heeft zitting gehad in de
Tweede Kamer.
Niettegenstaande zulk een lange
reeks van jaren door dezen staatsman
het Kamerlidmaatschap is vervuld, is
hij toch niet de nestor van het Hooge
College, dat op het Binnenhof zetelt.'
De sympathieke oude heer Lieftinck
wint het in jarental wat den ouderdom
aangaat, doch als parlementariër in
de Tweede Kamer is Mr. Goeman
Borgesius de oudste en daarbij nog
de meest invloedrijke vertegenwoor
diger van het vrijzinnige Nederland.
Ter gelegenheid van dezen merk-
waardigen gedenkdag laten wij in ’t
kort hier een en ander volgen uit
de politieke loopbaan van dezen nog
steeds actieven en met geestdrift
bezielden leider der Liberale Unie.
Hendrik Goeman Borgesius werd
geboren te Schildwolde (gemeente
Slochteren) den 11“ Januari 1847.
Hij studeerde aan de Groningsche
Hoogeschool en promoveerde in de
rechten-.in November 1868. Na ge
durende torte jaren het middelbaar on
derwijs hebben gediend als leeraar,
eerst aan de H.B.S. te Bneek, daarna
aan die te Arnhem, werd hem als
hoofdredacteur de leiding toever
trouwd van het dagblad „Het Vader
land”, hetwelk hij van Oct. 1871
tot Oct. 1877 op zeer kundige wijze
redigeerde. Zoodra de bij de grond
wet voorgeschreven leeftijd dit toe
liet, werd hij geroepen tot het ambt
van volksvertegenwoordiger, door zijn
verkiezing tot afgevaardigde ter
Tweede Kamer voor het district Win
schoten.
Deze eerste stap in het parlement
heeft Mr. Borgesius daar vasten voet
doen krijgen tot op heden.
Na Winschoten werd Mr. Borge
sius de afgevaardigde voor Veendam,
daarna voor Arnhem, voor welk dis-
Nog staat hij daar als een veteraan
in den politieken strijd en als straks
de verkiezingsklok gaat luiden, mag
het district, dat zijn verkiezing be
vordert, het een eer rekenen dezen
bekwamen politicus, door zijn geest
verwanten niet vereerd, doch hoog
geacht, als vertegenwoordiger des
volks opnieuw de Kamer in te leiden.
Vrede tusschen Italië en Turkije.
Rome, 15 Oct. In een officieuss
nota wordt medegedeeld, dat heden
avond te zes uur te Ouchy de vredes-
preliminairen tusschen Italië en Tnr-
kije zijn geteekend.
Ouohy, 15 Oct. Het definitieve vre
desverdrag zal deze week geteekend
worden.
Het zal waarschynlijk genoemd wor
den „het verdrag van Lausanne".
Ouohy, 16 Oct. De gedelegeerden
voor de vredesonderhandelingen, zich
beroepende op de reserve, die de om
standigheden hen opleggen, verklaren
niets te kunnen mededeelen omtrent
de groote Ijjnen van de overeenkomst.
Deze stemmen zonder twijfel over het
geheel overeen met hetgeen daarom
trent reeds is openbaar gemaakt, maar
de mogelijkheid bestaat echter, dat zij
op enkele punten daarvan afwyken.
Er blijven overigens nog eenige pun-
inneren waar ik was
„Wie is daar vroeg ik. „En wat
is er aan de hand?"
„Ik ben bet Eveleen 1 en wat of
er aan de hand is Nu, mjjn cadeaux
zijn het niet, mij zal het dns niet scha
den, als ze gestolen worden. Het zou
mij niets verwonderen als er geen een
meer over was I Wordt toch wakker I"
Vóór ik het zelf recht wist, was ik
niet alleen klaar wakker, maar sloop
ik met Eveleens hand in de mijne in
nachtgewaad door de pikdonkere gang.
En jawel I over de leuning glurende
konden wij door de open deur zien, dat
er in het salon, waar mijn huwelijks
cadeau x tentoongesteld lagen, licht
brandde.
„Wat voor je daar uit in die kamer
riep ik. „Wie is daar?”
Ah ik er nu aan terugdenk, lijken
die vragen mij nogal mal. Misschien
voelde Eveleen dit ook en was het
daarom* dat zij onverhoeds in luid gegil
uitbarstste.
“Help help moord dieven
hel—lep
Ik had nooit vermoed dat zij zulke
krachtige longen had.
krogen. De Servische minister-presi
dent Pasjitj had verklaard „Als een
der groote mogendheden na den oor
log zal pogen de Balkanstaten van de
vruchten der overwinning te berooven,
zal dit do aanleiding worden tot een
burgeroorlog.” Voor één der mogend
heden moet men natuurlijk lezen
Oostenryk-Hongarije. Nu hebben de
Fransche on Russische ambassadeurs
te Woenen den Servischen gezant bij
zich laten komen en hem gezegd, dat
de minister-president die uitlating
moest terugnemen en excuus vragen
aan de monarchie. Frankrijk en Rus
land kunnen niet verdragen dat de
Hubsburgseho monarchie door oen .Ser
vischen minister met een wereldoorlog
wordt bedreigd.
De mogendheden schijnen hard-
leersch. Het is d. o. duidelijk genoog
dat de Balkanstaten zich, voorloopig
althans, zeker niets van de mogend
heden zullen aantrekken. Dit blijkt
ook wol het best uit het antwoord,
dat Bulgarije ook namens de andere
mogendheden aan Oostenrijk en Rus
land, die namens het Europeesch
concert het woord voerden, hebben
doen toekomen. Kort en krachtig
wordt daarin gezegd, dat de Balkan
staten voortaan hun zaken zelf zullen
regelen. De Balkanstaten zullen dus
in het vervolg zelf hun eigen zaken
uit vechten.
De crisis op den Balkan.
Nog altoos is hot met den oorlog
op den Balkan niet vorder gekomen
dan één officieele oorlogsverklaring.
Hoewel dus slechts nog ’/4 van wat
te verwachten is, aan den gang is, is
de toestand toch reeds zoo ernstig
mogelijk geworden. Het is volkomen
duidelijk geworden, dat Montenegro
den steun heeft van de hofpartij in
Rusland. Wat sedert lang al gemom
peld werd, is thans waarheid gebleken.
Achter de coulissen werkt de Russi
sche hofpartij alle pogingen tot behoud
van den vrede, die van Sasonof uit
gaan, tegen. Koning Nikita van Mon
tenegro is door zijn dochters die met
Russische grootvorsten zijn getrouwd,
zeker wel verzekerd van den steun
van alle Russen, die met de Pansla-
vistische denkbeelden rondloopen. Dit
blijkt' ook wel het best uit de ont
vangst, die Sasonof te beurt viel', toen
hij van zijn reis naar Londen, Parijs
on Berlijn te St. Petersburg terug
keerde. De ontvangst teekende dui
delijk de stemming af, die onder do
Russen heerscht. Een ander verschijn
sel dat evenwel op hetzelfde wijst is
het groot aantal Russische studenten,
officieren en andere jongelui, die aan
de legaties van Servië en Bulgarije
zich komen aanmelden voor dienstne
ming bij de oorlogvoerende legers.
Het officieele Rusland, het ministerie
dus, volhardt wel bij het eenmaal aan
genomen standpunt, den status quo
te behouden, maar zal het niet binnen
korter of langér tijd moeten toegeven
aan hot verlangen van het Panslavis-
tische element om den aartsvijand
Turkije, bij deze gunstige gelegenheid
te lijf te gaan? Montenegro heeft
als straf voor zijn optreden tegen den
wensch van Rusland in de bijdrage
van 2J/i millioen roebel voor de rente
van de staatsschuld zien inhouden.
Ook Servië heeft een reprimande ge-
1)
Den nacht vóór mijn trouwdag deed
ik bijna geen oog toe. Ik denk dat het
van opgewondenheid was ik lag maar
aldoor aan alles te denken en er was
zooveel waaraan ik deriken moest.
wMaud,” had mama gezegd toen zij
mij goedennacht wenschte, „blijf nu
niet zoo lang zitten praten. Maak dat
je vlug in bed komt en ga dadelijk
slapen.” Maar wat hielp die raad Na
tuurlek kwam Eveleen in myn kamer
om nog een laatste woord te spreken
en uit den toon waarop zij dit zeide
zou men gedacht hebben dat er een
begrafenis ging plaats hebben in plaats
van een bruiloft. Ik had haar nooit
voor sentimenteel aangezien, maar dien
avond waa zij bepaald „benauwend”
en zoo afschuwelyk hoopvol. Zij hoopte
dat George een goede man voor mij
zou zijn en dat wij gelukkig zouden
worden en dat ik nooit berouw zou
krjjgen over hetgeen ik ging doen en
iets gebeurde. Het nieuwe lijf paste
iets beter. Maar het was nog niet
thuisgekomen, niettegenstaande Mme.
Sylvia beloofd had haar beroeps
reputatie er onder verpand had dat
het er morgenochtend voor tienen zijn
zou. Toch had ik niet veel vertrouwen
in die vrouwen als ze eens niet op
tijd kwam mijn trouwjapon
Het vreeselijke van deze veronder
stelling deed bij mij de deur toe. Ik
geloof dat ik van schrik in slaap ben
gevallen, als men het tenminste slaap
kan noemen, Want ik droomde aan
één stuk door en wat voor droomen
Griezelige nachtmerries. Ik herinner
mij nog dat in één ervan George
mama uit het venster wierp en ik had
bijna geen stuk kleeren aan, terwjjl
papa met een waanzinnigen lach bezig
was mijn trouwjapon in kleine stukjes
te snijden en Eveleen gilde. Midden
in dien droom werd ik met schrik
wakker ontzaglijk geschrikt
want iemand hield mijn schouder als
in een ijzeren greep omklemd en een
stem zeide in de duisternis tot mij
„Mand Wordt wakker Er zijn in
brekers in huisZij zijn bezig in het
salon je cadeaux te stelen f’
Is het wonder dat ik met zoo’n don
derslag wakker geschud eerst een
oogenblik noodig had om mij te her_
geweest. Maar verbeet te midden van
je geluk niet dat je nog een moeder
hebt en dat je nog altijd myn kind
bent. God zegene je I”
Toen zij zich voorover boog om mij
te kussen voeldfr ik haar tranen op
mijn wangen vallen. Nu was ’t met mij
gedaan. Zoodra zij weg was, barstte
ik in schreien los, voor het eerst na
jaren en jaren. Ik voelde half en half
neiging uit bed te springen, haar ach
terna te loopen en haar te belooven
dat ik nooitnooit nooit van
haar weg zon gaan, maar ik bedwong
mg. Toch was ik allesbehalve op mijn
gemak terwijl ik daar in het donker
lag. Want ik kon mijzelf niet ontvein
zen dat mama dingen tot George ge
zegd had', en dat George dingen tot
mama gezegd had, en dat papa tot hen
allebei dingen gezegd had die hoe
langer hoe meer aangroeien tot er ein
delijk een breuk door ontstaat die mis
schien nooit meer goed gemaakt kan
worden. En dan mgn trouwjapon. Drie
maal moest ik haar laten veranderen,
tot ik eindelijk in wanhoop besloot een
heel nieuw lijf te laten maken. Ik kon
niet zoo nauw gepantserd naar het
altaar gaan, dat ik voortdurend in
angst moest zitten dat de naden zou
den springen of dat ik zelf stikken
zou. George zou woedend zgn als er
dat alles naar genoegen zou uitvallen
en dat ik geschikt zou zijn voor het
huwelijk en dat ik niet dadelijk zou
gaan kwijnen zooals tante Louisa en
en dat George niet met mama zou
kibbelen en dat hij mij niet van al
mijn familie en vrienden vervreemden
zou en dat ik, wat er ook gebeurde,
nooit zou vergeten dat zij de eenige
zuster was die ik had en zoo bleef
zij maar allerlei dingen hopen tot ik
haar eindelijk wegjoeg.
Maar nu het mooiste van alles. Wie
sloop somber als het graf en spook
achtig stil de kamer in mama, mama
in eigen persoon, ofschoon het stellig
al verbazend laat was.
„Toen je klein was,” begon zy,
„kwam ik je, voor dat je ging slapen
altijd een nachtzoen geven. Weet je
nog wel?” Natuurlgk herinnerde ik
het mij nog. „Dus kom ik je nu voor
de laatste maal een nachtkus geven.”
„Moederlief, ik sterf morgen nog
niet, ik hoop het tenminste niet.”
„Het hangt er van af wat je onder
sterven verstaat”, dat klonk nogal op
wekkend, dat moet ik zeggen! „ik
hoop, beste kind, dat de tijd zal leeren,
dat je een verstandige keus hebt ge
daan en dat alle mogelijke gelnk je
deel mag zgn; mgn eigen huwelglu-
leven ia niet vrg van beproevingen
De crisis op den Balkan.
Berlijn, 15 Oct. Uit Konstantinopel
wordt gemeldt, dat bij Berane de strijd
nog voortduurt. De Montenegrynen
hebben, naar uit Turksche bron wordt
gemeld, daar het hospitaal beschoten.
Majoor Selaeddin Kiami! is ge
vallen.
De stryd tusschen Serviërs en Tur
ken is, naar Posjitsj in een kring van
vertrouwen verteld heeft niets dan
oen benden-gevecht. Een Servische
bende moet bij Kratowo bommen heb
ben geworpen en het geraas van deze
bommen was de aanleiding tot de ge
ruchten, dat met kanonnen geschoten
werd.
Volgons Montenegrynscho opgaven
zijn 650 Turksche soldaten, 1 majoor,
4 officieren on 25 onderofficieren ge
dood bovendien zyn 128 Turken ge
vangen genomen en 92 gewond.
Berlijn, 15 Oct. Uit Belgrado werd
heden aan de „Deutsche Tagosztg.”
geseind: „Na een verbitterd gevecht
veroverden de Turken Ristowatsj en
Birstonace, waarna zij doordrongen
tot Wranja, dat tien mijlen ten noor
den van do Turksche grens ligt. De
opmarsch werd echter gestuit en zij
moesten weer tot op drie K.M. af
stand van de grens terugtrekken. Het
artillerievuur duurt voort, vermoede
lijk brengen beide partyen versterkin
gen in het vuur.
Duitsohland.
De groothandel in petroleum.
De „Nordd. AUg. Ztg.” deelt den
inhoud mede van een wetsontwerp be
treffende den handel in minerale olie,
dat den Rijksdag zal worden toege
zonden. Volgens deze mededoeling zal
een maatschappij worden opgerioht die
de uitsluitende bevoegdheid heeft tot
den groothandel in petroleum. Zij zal
onder toezicht van het rijk door koop
lieden worden bestuurd endoorDuit-
sche financieele maatschappijen geor
ganiseerd, terwijl deze haar ook finan
cieel zullen steunen.
Het doel van het ontwerp is in de
eerste plaats van nationalen en econo-
mischen aard. Men wil het gevaar van
een monopolie van de Standard Oil
Company voor de Duitsche markt at
en Woningtoez.
inderstandscomm.
»unie“ 8 uur, Vrij-
- en Prop.-Club.
a Vergadering.
Legiu, 8V2 uur,
an Arbeid voor de