1"
Si2an©rLla.n.d.
STATEN GENERAAL
eerste kamer. I
VKRG.4DERIN6 VAN DIN 6RMIRNTRRAAD j
Gfemengde Berichten.
Stadsnieuws.
I^aatste Berichten.
INGEZONDEN.
MARKTBERICHTEN.
Telegrafisch Weerbericht
Officieels Prijscourant
BURGERLIJKE STAND
--
-
1 1 1
-
-
967.
I 147»
op niet* uitloopen, al» de Tnrk zoo
zwak is.
Sedert 24 dezer is de telegrafische
femeenschap tusscben Prisjtine en
lelgrado hersteld. Het eerste telegram
is Donderdagavond om acht unr t©
Belgrado ontvangen.
GentsiUj de vroegere Servische mi- 1
nister /van binnenlandsohe zaken, I
zwaait in een telegram grooten lof
toe aan de houding van de Servische I
soldaten. Volo gewonden laten zich 1
niet geneeskundig bohandeten, zogt hij, I
manr gaan naar den troep terng.««^|
De Tnrksche vloot.
Do groote schepen van de Tnrksche
vloot zijn voor Konstantinopel aange
komen 'en maken zich gereed om nit
te loopen, ten einde (zooals reeds een
week geleden was aangekondigd) aan
do Grieksche vloot slag to leveren.
Als zij die verslagen hebben, ia het
verkeer tusschen Smirna, de Darda-
nellen en Saloniki verzekerd en kun
nen de Grieken geen aanslagen meer
tegen den spoorweg van Saloniki naar
Konstantinopel ondernemen. Men er
kent thans van Turksche zjjde, dat de
vernietiging van de Bulgaarsche tor- 1
pedo-flotielje niet gelakt is, omdat
zii in het meer bij Warna een toe-1
vlucht gevonden heeft. 1
Het plan van een landing bij Ka-
warna is opgegeven.
Prins Alexander van Griekenland,
do tweede zoon van den Kroonpriua,
is uit Berlijn naar hot oorlogsterrein
vertrokken. Hij was tot nu toe b|j het
kadetten-corps te Grosse Lichtorfelde
ingedeeld geweest.
Enoidand.
Het Duitsohe gevaar.
Welk een diepen indruk de rede
van Lord Roberts, waarin deze den
oorlog met Duitschland onvermijdelijk
noemde en feitelijk Engeland aan
spoorde toe te slaan nu het nog de
sterkste was, heeft gemaakt, blijkt hier-
uit, dat nu ook een lid der Reg. het
noodig heeft geoordeeld openlijk tegen
de woorden van- den strijder voor
algemeen dienstplicht te protesteeren.
De Min. van Landb Runciman, hoeft.
Zaterdag te Eiland in Yorkshire het
woord voerend ronduit verklaard, dat
hij, hoe groote achting hij ook koe-1
sterde voor de verdiensten van Lord
Roberts jegens het vaderland in het
verleden, dien» jongste rede mot alleen
betreurde, doch haar zelfs gevaarlyk
achtte. En het was noodig, zei Jtunci-
man, dat, wanneer men in Duitschland
ontstemd was over Lord Robert s uit
lating, de openbare meening daar ver
nam, dat deze ook in Engeland zelf
groote ontstemming had gewekt. Een
oorlog tusschen Engeland en Duitsch
land, wier rivaliteit niet militair doch
zuiver economisch was, zou, meende
de Minister, alleen dan onvermijdelijk
zijn, wanneer de staatslieden de leiding
van 's lands bestuur overliet aan sol
daten, wapenfabrikanten en zwetser»
maar zulk een militaire dictatuur haat
te hij evenzeer voor de buitenlandsohe
als voor de binnenlandsohe aangele
genheden.
Men verzoekt te melden dat het 1
Hoofdcomité van het Nederlandsohe I
Roode Kruis gaarne giften, voedings
middelen en versnaperingen voor de
uit te zenden ambulance naar Grie
kenland zal aanvaarden.
Ook do andere Balkan landen zullen
daarmedo worden bedacht. I
Niet aangenomen worden Tabak,
sigaren, wijn, geestrijke dranken en
booken.
Giften in geld kunnen gezonden
worden aan het reeds bekend gemaakte
adres van den secretaris van het Hoofd-
comité, Lange Voorhout 6; giften in
goederen aan de Kliniek van het
Nederlandsohe Roode Kruis, Jan Van
Nassaaustraat 112, 's Gravenhage.
DoJ den Ring ,'s Gravenhage" van
don Nederlandschon Bond van Post
en Telograafbeambten „De Post werd
Zondag te 's Gravenhage een openbare
vergadering gehouden, met de heeron
De Klerk, lid van de Tweede Kamer
en J. G. v. d. Jagt, Amsterdam als
sprekers, iesp. met de onderwerpen
„Werken voor de Gemeensohap en
"Onze positio".
De volgende motio word met alge-
moeno stemmen aangenomen
De leden der afdeelingen te Delft,
's Gravenhage, Leiden, Gouda, Sohe-
veningen, Schoonhoven, Wwtland en
Zootermeer, van den Ned. Bond van
Post- en Telegraafbeamotcn „De Post
In openbare vergadering
's Gravenhage d.d. 27 October 1912,
met belangstellenden i
gehoord de rede van de(n) spreker(s)
over den toestand, waarin het lager*
personeel verkeert wat. betreft de te I
lage salarieering in verband met de I
aanhoudende stijging der prijzen- van I
de eerste levensbehoeften en andere I
voor het gezin onontbeerlijke zaken I
ofschoon met waardeering erkennen
de de goede bedoeling, welke bij de
Regeering heeft voorgezeten om voor
i het personeel verbetering aan te bren-1
gen.
overwegende dat door de getrof
fen maatregelen als den kindertoeslag
en plaatselijke verhooging naar Rot-
I tordam en 's Gravenhage, slechts een
doel van het personeel is gebaat en
daarvoor de verhouding, voor hen,
die na 1905 niets ontvingen, uiterma
te ongunstig is geworden, terwyl de
druk dor dure tyden alle met steeds I
klimmenden drang naar meerdere in-1
komsten doet uitzien
dringt er bij de Rogeering op aan I
over te gaan tot algeheele salarisver- I
hooging, waardoor alle lagere boamb- I
ten van Posterijen en Telegraphic znl-1
len zijn gebaat en het loon meer in I
overeenstemming zal worden gebracht
met de nooden en behoeften der te-
I genwoordige levensvoorwaarden j
I besluit deze motie ter kennis te
1 brengen van de Eerste en Tweede
Kamer der Staten-Generaal, Zijne
Excellentie den Minister van Wator-
I staat en den heer directeur-generaal
I der posterijen en telegraphie.
1 Men weet dat Zondag in 18 planrt-
sen van ons land een dergelijke ver
gadering gehouden werd.
De uitslag van de gister plaats go-
had hebbende herstemming voor de
verkiezing van eon lid der Tweede
Kamer in het kiesdistrict Ommen
(vacature dr. A Kuyper) is als volgt
Aantal kiezers 8667.
Uitgebracht 7856 geldige stommen,
waarvan op
mr. A3, baron MackayT. Pzn,, chr.-
I hist., 4305 st.,
f mr. H. van der Vegte, ant-rev.,
3561 st.
Gekozenbaron MACKAY
Bij de verkiezing op Maandag 21
dezer werden uitgebracht 7040 geldige
stemmen, waarvan op de hoeren mr.
D. Pook, lib. 1406, A. B. Kleorekoper,
1 soc.-dem., 306, mr. JE. baron Mackay
T Pzn., christ.-hist., 1888, en mr. H.
van der Vegte, anti-rov., 3440 stemmen.
Vergadering van Maandag 28 October.
Voorzitter J. E. N. baron Sohim- I
melpenninck van der Oye.
Regeling van werkzaamheden.
Na voorlezing van ingekomon stuk
ken deelde de Voorzitter mede, dat de
Centrale Commissie besloton heeft om
morgenochtend 11 uur in de afdee
lingen te onderzoekon de volgende
wetsontwerpenonteigening ten be-
hoevo van de uitbreiding v*n het
station Maastrichtoverbrenging in
beheer eir onderhoud bij de gemeente
Kampen van een tweetal waterstaats-
I werken, gelegen aan het Ganzendiep
aldaar onteigening voor den aanleg
I van een park in Rotterdamonteige-
I ning van een strook grond in de ge-
I meente Bloemendaal voor een weg en
een open leiding voor de duinwater
leiding van Amsterdam en vrijstelling
van successierecht voor verkrijging I
van schilderijen uit de nalatenschap van I
0. Hoogendük.
Morgen om halftwaalf zal een open-1
bare vergadering gehouden worden
ter behandeling van de wetsontwerpen I
tot wijziging en aanvulling van de
Nederlandsohe en Ned.-Indiache Munt
wet tot aanwijzing van de Artillerie-
inriohtingen en de Rijksmunt als staats
bedrijvenbetreffende de bevordenngs-
wet voor de landmacht, de Pensioenwet
voor de land- en zeemaoht en het
I resorve-personeel van de landmacht I
I daarna, doch waarschijnlijk niet vóór
Woensdag a. s„ het wetsontwerp be
treffende de rechtspleging voor de
I landmacht en de zeemacht.
Niet* meer aan de orde zijnde werd
I de openbare vergadering gesloten.
VRIJDAG 25 OCTOBER 1912.
(Vervolg.)
Aan de orde:
Het voorstel tot wijziging van de
I Verordening tot heffing van markt-
gelden.
De beraadslaging wordt goopend.
Do hoor van E ij kM. d. V.Ik
wensch ©on enkel woord to spreken
over de heffing van marktgeld wat
betreft do Kaasmarkt.
Over het algemeen kan ik my wel
I vereenigen met een billijke heffing van
marktgeld, maar toch dienen wymet
I uit het oog te verlieten dat de heffing
I ook nadoelen, hetajj directe, hetiy in
directe, aan de markt kan toebrengen. I
Nu wijs ik er op dat hier ter stede I
"het marktgeld voor een partij kaas I
per marktdag altijd geweest is f 0.10 I
i en het i« mij bekend dat geen enkele I
kaasmarkt meer beft dan dat bedrag. I
Zooals ik reeds bij andere gelegen- I
heden heb opgemerkt, hebben wij een I
tijd gehad dat de kaasmarkt hier in een I
I kwijnenden toestand was en dat het I
I hoog noodig was dat zij beschermd I
I werd. Naar myn idee hebben wij die I
I bescherming gekregen, doordat een I
I aanvangsuur voor ae kaasmarkt vast- I
I gesteld is. Ik dnrf op dit oogenbhk
I te constateeren, niet dat de kaasmarkt
I hier de grootste van Zuid-Holland is
dat kan zij niet meer worden door
de kaasmarkten welke wij in de om
geving hebben maar toch wel dat
zij zeer zeker medetelt onder de kaas
markten van naam. Er komen voel
meer kaashandelaren dan vroeger en
dientengevolge komt er ook een flink
aantal wagens.
Ik zal de laatste zijn om te beweren,
I dat door de heffing van een markt
geld van f 0.25 de markt zal achter
uitgaan, dat durf ik niet uit te spreken,
maar ik ben er toch zeker van dat
het geen goeden indruk zal maken. I
Nu geef ik gaarne toe, dat het voor- I
gesteld marktgeld niet te hoog is in I
verhouding tot do heffing, welke ten I
aanzien van andere artikelen voorge- I
steld wordt, maar men vergete niet I
dat men voor de andere artikelen, die I
hier ter markt komen, op de andere I
markten geen voldoende afzetgebied I
vindt, wat met kaas wel het goval
is. Te Bodegraven is alleen een kaas
markt, men kan daar alleen kaas ver-
koopen maar niet andere artikelen als
appelen, peren, boter enz. Men is dus I
in de omgeving gedwongen daarmede
I hier ter markt te komen. Te Oudewater
Alphen en i verdere plaatsen is de
I toestand precies dezelfdemen heeft
I er alleen een kaasmarkt. De kaasboeren
I kunnen een anderen uitweg vinden
I maar de verkoopers van andere arti-
I kelen niet.
Dan verlieze men niet uit het oog,
dat voor de gemeente nog een voor
deel gelegen is in het waaggeld. Het
is waar, niet allo aangevoerde kaas I
komt aan de waag hier, maar een groot I
deel er van wordt toch aan de waag 1
gewogen. Dus ook uit dien hoofde ge- I
niet de gemeente voordeel van de I
kaasboeren. I
Ook indirato voordeelen brengen de I
kaasboeren aan. Het is beslist niet I
I tegen te spreken dat de bezoekers
van de Goüdscho markt, die voordeel
aanbrengen en de meeste koopkracht
hebben, de kaasboeren zijn. Wanneer
er hier een 150-tal kaaswagens b.v.
komen, dan moeten die alle uitspannen
en dat is een direct voordeel voor de
I stalhouders.
I Ik zou nog veel meer kunnen op-
I noemen, maar zal mij hierbij bepalen.
I Ik wijs er met aandrang op dat ik
I het gevaarlyk acht in de tegenwoor-
I dige omstandigheden de heffing van
de kaasmarkt met 150 °/0 te verhoogen
Ik stel voor punt 3 van het voorstel
van B. en W., bevattende de verhoo
ging van het marktgeld op de kaas- I
markt, te doen vervallen, ten einde I
aldus de heffing op het tegenwoordig
bedrag van f 0.10 te laten.
Het amendement van den heer van 1
Eijk wordt voldoende ondersteund en
maakt mitsdien een onderwerp van I
beraadslaging uit.
De heer van der Torren: M.
de V. A priori vond ik een markt
geld van f 0.25 per wagen kaas niet j
te hoog in vergelijking met dat, het
welk van andere zaken geheven wordt
I Als voor een hond met kar f 0.20
moet betaald woiden dan is een hef
fing van f 0.25 per wagen kaas in
I alle opzichten billijk te noemen.
I Volgens my verstrekte informaties
f zal er waarschijnlijk geen marktbe-
I zoeker wegblyven om dat kwartje
marktgeld, doch ik ben in dit opzicht
I geen autoriteit. Wanneer echter onze
autoriteit in deze vergadering op het
gebied van kaas en kaashandel advi
seert om de heffing te laten zooais zy
nu is, dan zal ik mij daarbij neder-
*De heer de Jong: M. de V. ik I
heb de eer voor te stellen om in on- I
derdeel K het bedrag van het staan
geld van kramen en stalletjes van o I
op 6 cents te brengen per M2 per dag, 1
I en het bedrag van het staangeld van
kramen en stalletjes voor een vaste
staanplaats van f 1.50 per M1 per jaar
op f 1.75. J
Het amendement van den heer de
Jong wordt voldoende ondersteund en
|-maazt mitsdien een onderwerp van
I beraadslaging nit.
I De Voorzitter: Ik deel ate
I mijn persoonlijke opinie mede ik
heb natuurljjk de Wethouders daar-
I over niet knnnen raadplegen dat
I aanneming ven bet amendement ven
I den beer de Jong beelist te ontraden
is. Het donkt mij, dat het financieel I
voordeel voor de gemeente 200 gering I
zal zijn en dat daarentegen de last I
dien men den marktbezoekers bezorgt 1
misschien zoo groot, dat er voor de I
aanneming van dat amendement niet I
veel valt te zeggen.
De heer de Jong: Volgens mijne
berekening zou de door mij voorge
stelde heffing een meerdere jaarlyksche
opbrengst van het marktgeld van
f 400.tengevolge hebben.
De Voorzitter: Mag ik den
heer de Jong doen opmerken, dat hij
tot grondslag van zijn berekening niet
I mag nemen de opbrengst van de hef-
I fing van staanplaatsen over 1911, die
I blijkens de toelichting tot de ontwerp-
I begrooting voor 1912 bedragen heeft
I rnim f 2300.—. In dit bedrag is o. a.
I begrepen het staangeld van een paar-
I denspel dat hier geweest is en derge-
I lijke dingen meer. Men moet dus niet
I nemen 'U van f 2300.— maar mis-1
schien van f 1500.-— a f 1700.—. Ik I
wöet niet hoeveel precies de opbrengst I
van de staanplaatsen is. I
De berekening zou trouwens toch
niet opgaan. Het spreekt van zelf,
dat als het staangeld voor de kramen
wordt verhoogd, er ook eenige zullen
wegblijven, zoodat dns het voordeel
I nog geringer wordt.
I De hoer de Jong: U spreekt van
hot staangeld van een paardenspel,
maar het staangeld van de kermis
wordt afzonderlijk in de begrooting
vermeld.
De V o o r z i 11 e rIk heb het niet
I over de kermis maar over het geval,
I dat er bier komt een groot paarden-
I spel of zoo iets. Ti
I De beer M u ij 1 w ij kM. de V.! Ik
I wil natnnrlijk gaarne erkennen, dat
I de heer van Eijk veel beter krjk heeft
I op de kaasmarkt dan ik, maar toch I
I bevreemdt mij hier iets.
I De heer van Eijk zegt, dat de boe
ren die met kaas komen de meest
koopkrachtige boeren zijn. Als dat de
meest koopkrachtige boeren zijn, dan
begr|jp ik niet dat zij om de onnoozelo
3 stuivers, waarmede het marktgeld
verhoogd wordt, van de markt zouden I
blnven. Dat is mij niet duidelijk. Kan
de heer van Eijk het mij duidelijk
maken, dan zal ik met zijn amende
ment medegaan, maar anders zal ik
er tegen stemmen.
De Voorzitter: Ik doe opmer
ken, dat in het vorig jaar de kaas
markt bezocht is <joor 3583 wagèns.
Wordt nu de door B. en W. voorge
stelde heffing van f 0.26 per wagen
I teruggebracht op het tegenwoordig
I bedrag van f 0.10, dan wordt natuur-
I lijk de meerdere heffing die B. en W.
I van de wijziging van het marktgeld I
I voorstellen, verminderd met een be- I
I drag van ruim f 500.I
De heer K o 1 ij n M. de V.Wij I
I hebben zoo even van den heer van
der Torren vernomen, dat hy den heer
van Eijk een autoriteit met betrekking
tot de kaasmarkt acht. Ik heb toen
bij mij zelf gedachtdat zal wel zoo
wezen. De heer van Eijk heeft hier
indertijd in den Raad een pleidooi
gevoerd voor het vaststellen van een
vast aanvangsuur van de kaasmarkt.
Hij gaf daarbij de beloftedan gaan
wij omhoog. De Raad van Gouda is
in meerderheid de autoriteit gevolgd
I en er is een vast aanvangsuur gekomen.
De uitbreidingsplannen van de markt
kzijn hier aangenomen en tot stand
gebracht mede onder de niet geringe
aanbeveling van die autoriteit. I
Nu begrijp ik het niet goed. Ik heb
I altyd veel vertrouwen in autoriteiten, I
I maar nu komt de heer van Eijk op- I
I nieuw met een voorwaarde en zegtI
I no. 1 hebt ge gedaan, no. 2 ook en I
I nu no. 3. B. en W. stellen voor een
I billijke heffing welke een hoogere
I opbrengst van ruim f 500.zal geven, I
naar wy zoo even van den'Voorzitter
vernamenr Neen, zegt nu de heer van
Eijk, dat gaat niet.
De heer van der Torren wees er op,
dat voor een eenvoudige hondenkar
betaald moet worden f 0.20 en de
heer Muijlwyk heeft den heer van
Eyk bestreden met diens eigen wa
penen. De kaasboeren, die de meest
koopkrachtige bezoekers der Goudsche
markt zijn, zouden wegblyven terwiile
van die luttele 3 stuivers, waarmede
het marktgeld verhoogd zal worden
I Het iB nu aan den heer van Eijk te I
bewyzen dat het billijk is den een- I
vouaigen man met de hondenkar I
f 0.20 te laten betalen en den koop-1
krachtigen kaasboer slechts f 0.10.
I Komt de heer van Eyk niet met
I doorslaande argumenten, dan zal ik
I niet voor zyn amendement kunnen
I stemmen.
i De heer van Enk: M.deV. Ik]
I vind dat de heer Kol§n een zeer eigen-1
i aardige wijze van bestrijding ten aan
zien van mijn amendement toepast.
In de eerste plaats doe ik Opmerken,
dat ik, toen ik hier heb geaproken
over de kaasmarkt, in geen geval een
voorwaarde heb gesteld. Hetgeen ik
toen gesproken heb was niet alleen
in het belang van de kaasmarkt maar
ook in het belang van Gouda en van
de winkeliers in het algemeen. Maar
voorwaarden zijn door my niet gesteld
I en ik tart den heer Kolnn uit de stuk
ken aan te toonen dat ik destyds een
voorwaarde gesteld heb, ten gevolge
van welker vervulling de kaasmarkt
beter zou worden. Ik heb alleen als
I mijn verwachting uitgesproken dat de
kaasmarkt beter zou worden, wanneer
I men handelde in de door mij toen
I aangegeven richting.
I Ik heb ook destijds geen belofte
I gedaan dat de kaasmarkt omhoog zou
I gaan. In geen geval. Ik heb mg tegen
I een vrij aanvangsuur van de kaas-
I markt verzet nit overtuiging, dat wan-
I neer een vast aanvangsuur werd aan-
1 geflomen de kaasmarkt zeer zeker uit
haar kwijnenden toestand zou worden
gered. Ik durf te beweren dat ook
werkelijk het geval is. Wij kunnen
niet zeggen er komt meer of minder
kaas op de markt dat hangt altijd
j van omstandigheden af. Maar de ge-
heele toestand van de kaasmarkt, de
levendigheid die er thans is, het aantal
kooplieden en vreemde boeren die
I vroeger niet kwamen maar nu wel,
bewijzen dat de kaasmarkt in beteren
toestand is dan vroeger. Ik durf open-
I lijk te verklaren ik doe het niet
als autoriteit dat, wanneer wy de
I kaasmarkt hadden gelaten zooals zij
was, zij nog veel meer zou zijn aohter-
I uitgegaan dan toen het geval was.
I Nog blijf ik hier verklaren, dat het
de plicht van den Raad is om te zorgen
dat de kaasmarkt beschermd worde,
want zij is voor Gouda van groot belang.
Ik geef toe gesproken te hebben van
de koopkrachtige kaasboeren, maar
een vergelijking, als de heer Kolijn
maakt, tusschen een hondenkar en een
kaaswagon gaat toch niet op. Een boer
die kaas markt is niet verplicht naar
de Goudsche markt te gaanhij kan
ook naar een van de vele kaasmarkten
in den omtrek gaan. Iemand met een
hondenkar echter is verplicht op onze
markt te komen omdat hij zijn waar
niet op markten in den omtrek kwijt
kan. Dat is het verschil.
I De heer IJ s s e 1 s t ij nM. d. V.
I Het verloop van deze zaak draagt een
I eigenaardig karakter.
De heer van Eijk, oen vakman, op
I de hoogte van den generalen toestand,
I ontraadt ons terwiile van het bezoek
I der kaasmarkt om het marktgeld te
verhoogen. Direct springen de hemen
op en eischen van den heer van Eyk
moiteven. Men mag nog iets anders
eischen, namelijk vertrouwen stellen in
iemands deskundigheid.
De Voorzitter deed een waarschu
wend woord hoorenhet zou de ge
meente ruim f 500 kosten wanneer
het advies van den heer van Eijk
gevolgd werd. Maar geeft de Voor-
I zitter motieven voor dit cyfer Is hü
zeker er van, dat hot zooveel zal
kosten? Is het een gewone rekensom?
Neen, dat is het niet. Daarvoor waar
schuwt de heer van Eijk. Hij ziet er
een gevaar in. De hoogere heffing
zal niet f 500 meer opbrengen. Er
zuilen minder wagens aangevoerd
worden ergo zal er minder geld m de
I Gemeentekas komen. Dat is nog niet
het ergstede burgerij in het algemeen,
I de winkelstand hier zal er onder lgden. g
Zoo staat voor my de zaak.
Als de Voorzitter mij met motieven
kan aantoonen dat aanneming vanhet
amendement van den heer van tyk
ruim f 500 zal kosten aan de Gemeente
kas, dan liggen de motieven van den
heer van Eyk onderst boven en dan zal
ik weten hoe mijn stem uit te brengen»
maar zoolang de Voorzitter dat met
kan en ik kan mij niet voorstellen
dat het mogelyk is schaar ikIM
aan de zyde van den heer van Egt
De V o o r z i 11 e rIk heb volstre»
niet gezegd, dat het f 500 zal schel»
Mijn redeneering was, dat het bearag
dat B. en W. zich voorstellen dat öet
marktgeld ten gevolge van de door
hen voorgestelde wijziging meer mu
I opbrengen zou verminderen met rrnm
I f 500 bij aanneming vanhetamenae-
I ment van den heer van Eyk. Dit
geheel iets anders.
Hoe men tot dat cyfer komt w*
duidelijk. B. en W. hebben goa<#
het cijfer van het aantal kaaswjgl
dat vorig jaar op de markt gjj*
is en hebben dat vermenigvuldig*^
15. Ik heb niet gezegd, dat het too*
meer zal ombrengen, maar eenvo®
dat de raming van B. en W.
vermoedelyke hoogere opbrengst
het marktgeld ad f 1000 waaach^
rnim f 500 lager zou worden.
De heer Jongenbnrger:
wensch nog wel iets te zeggen
aanleiding van de beschouwingen
den heer IJsselstijn, die als het
een quaestie van vertrouwen
I aanzien van het door-den heer
I Eyk gesprokene.
Is n, M. de V.ook niet overtuigd
dat, als wij in ons midden hadden een
handelaar in vee of in vette varkens,
wij dan misschien van dien persoon
ten aanzien van de veemarkt of de
varkenmarkt een dergelijke redenee
ring zouden krijgen als wy nu van den
heer van Eijk vernomen hebben ten
aanzien van de kaasmarkt Is dat
billijk geredeneerd om de overige ta
rieven van het marktgeld te laten
zooals B. en W. voorstellen en het
marktgeld voor de kaaswagons te wil
len verminderen van 25 tot 10 cents
Als men de waarde van de verschil
lende artikelen eens tegenover elkander
ging stellen dan zou men eigenlijk
tot de conclusie moeten komen dat
een marktgeld van f 0.25 per kaas
wagen veel te laag is. Toen de heer
van Eijk dan ook begon te spreken,
verwachtte ik eigenlijk dat hij zou ko
men met een voorstel om dat bedrag
iets te verhoogen; tot mijn verwonde
ring hoorde ik echter dat hij het nog
wilde verminderen.
Hoe is het met de paardenmarkt
gegaan? Op grond dat de paarden
markt floreerde en er steeds meer paar
den werden aangevoerd, heeft de heer
van Eijk indertijd voorgesteld waar
mede de Raad zich vereenigd heeft
om een marktgeld van f 0.25 per paard
te heffen. Wij hebben nu uit den
mond van den heer van Eyk verno
men dut de kaasmarkt weer in bloei
toeneemt. Welnu, datzelfde argument
moet dan ook hiervoor gelden en er
is geen bezwaar het tarief voor de
kaaswagens toe te passen zooals B. en
W. voorstellen of zelfs iets hooger.
Als het marktgeld per kaaswagen
op f 0.10 word gesteld, dan zouden wij
eigenaardige verhoudingen krijgen.
Voor een vet varken zon men moeten
betalen f 0.15. Maar de varkenmarkt
te Gouda begint ook wat te beteeko-
nen. De omzet van de varkens is niet
gering. Wij mogen nu toch met even
veel recht aanvoeren, dat wij moeten
voorzichtig zyn met de verhooging
van het tarief, omdat anders de var
kens wel eens naar Rotterdam zouden
gaan. Vasthoudende aan de redenee
ring van den heer van Eijk zouden
wy dus ook het tarief voor de vette
varkens moeten verlagen.
Voor oen gewoon werkpaard ter
waarde van f 100.moet een kwartje
betaald worden, en voor een kaaswa
gen ik durf de waarde er niet van
te schatten slechts een dubbeltji
Wat wordt dat voor een verhouding
Wij hebben niet té maken met de
belangen van enkelen ik bedoel niet
kaashandelaren of den heer van Eijk
in persoon, dat weet hij te goed, en
1 wij moeien niet ons laten leiden door
de vrees dat de kaasleveranciers hier
niet meer ter markt zullen komen.
Als wij een regeling van het marktgeld
maken dan moet zij billijk in hare
onderdeelen zijnwordt het donkbeeld
van den heer van Eijk gevolgd, dan
zal een zeer onbillyke regeling worden
gestald.
(Wordt vervolgd.)
een jachtpartij te Heerjansd&m het
vorig jaar overleed, gerechtelijk ge
schouwd. Het lijk werd eerst met
Röntgenstralen en daarna anatomisch
onderzooht. Blijkens het onderzoek
waren geen hagelkorrels aanwezig.
Ook aan den schedel werden generlei
aanwijzingen gevonden waaruit men
zou kunnen afleiden dat de dood door
een schot moet zijn veroorzaakt. Zater
dagmiddag werd het stoffelijk over
schot onder geleide der rijksveldwacht
naar Heerjansdam terug gebracht, al
waar het op dezelfde plek zal worden
ter aar Je besteld waar net Donderdag
morgen is opgegraven.
Hedenmorgen 11 uur is op het op-
ledingsschip De Nederlander, liggende
in de rivier de Maas voor de Boompjes
te Rotterdam de 14-jarige leerling
matroos P. Ten T., die langs een ra
liep van een hoogte van 15 meter
op het dek gevallen. Hij bekwam een
hersenschudding en brak een'rugge-
graat. In hoopeloozen toestand is hy
op advies v. dr. Daubanton door de ri
vierpolitie naar het ziekenhuis ver
voerd.
Bij het omschuiven van een in-
schuifladder op een steiger aan de
villa van den heer Oostwalt, aan den
's-Gravelandschen weg te Hilversum
raakte de ladder een goot. De ladder
vloog omlaag, waardoor de steiger
instortte. De drie zich op den steiger
bevindende schilders stortten ter aar
de, met het gevolg, dat de 63-jarige
G. S., te Utrecht woonachtig, inwen
dig ernstig gewond werd. Op last van
dr. Peters werd hy naar de R.-K.
ziekenverpleging overgebracht. De
twee anderen kwamen er met onbe
tekenende kwetsuren af.
Een firma heeft by de marechaus
see te Oldenzaal aangifte gedaan, dat
uit drie kisten met ondergoed, ko
mende uit Duitschland, die zy in ex
peditie had, verschilende kledingstuk
ken waren gestolen. Er gaat aldus
de Zw. Ct. byna geen week voorby
of er worden aan het station te Olden
zaal, bij opening van de kisten, dief
stallen van goederen afkomstig nit
Duitschland, geconstateerd.
Men meldt nit Dordrecht:
Naar wy vernemen is het de vorige
week opgegraven lyk van A. Kooi
man Jr. die zooals men «weet tydens
GOUDA, 29 October 1912.
Tot lid der Commissie belast met
het afnemen dor acte-examens in de
Fransche taal- en letterkunde (acte B),
en in de Italiaansche taal- en letter
kunde is bonoemd de heer P. J. C. Ed.
Douwes Dekker, leeraar aan do R.
Hoogere Burgerschool alhier.
Door den Minister van Waterstaat
is met ingang van 1 November a.s.
benoemd tot brieven en telegrambe
steller alhier H. Grendel te Gouda.
Tentoonstelling
„De Vrouw 1813-1913."
Gisterenavond sprak mevrouw Dr.
G. Doctors van Leeuwen-van Maarse-
veen, lid van het hoofdbestuur van de
Tentoonstelling „De Vrouw 1813—
1913'' in de kleine zaal van de socië
teit „De Rthinie" over de plannen voor
de bovengenoemde Tentoonstelling
welke in September 1913 te Amster-
te Amsterdam zal worden gehouden.
Na een inleidend woord over het
jaar 1913, dat een zeer belangrijk jaar
zal zijn kwam de spreokstor geleidelijk
tot haar doel een uiteenzetting van de
te houden Tentoonstelling en wat deze
beoogt.
In de vergadering, welke op 22 Mei
jl. te Amsterdam werd gehouden
welke bijgewoond werd door oon aan
tal vrouwen, die medo vooraanstnan
in de vrouwenbeweging, word na lang
durige en diepgaande bespreking be
sloten tot het houden der tentoonstel
ling die een beeld zou gevon van de
vrouw voor hpnderd jaar en thans. De
werkzaamheden, die daarna volgden
hadden tot resultaat dat hot oude bui
ten Meerhuizen aan den Amstel geheel
zal worden gereserveerd voor het ge
deelte 1813, daar achter zullen komen
de grootere galerijen, waar hygiène
en onderwijs een eereplaats krijgen.
Naar links en rechts zullen de groepen
hygiène en ziekenverpleging, kleeding
en toegepaste kunst een plaats krijgen.
Ter andere zijde zal het maatschappe
lijk werk en de kiesrechtafdeeling wor
den ondergebracht, alsmede de moder
ne huisinrichting.
Voor dit alles is een kapitaal noodig
voor f 100.000, waarvan reeds een
groot bedrag volteekend is, zoodat de
totstandkoming der tentoonstelling is
verzekerd. Buiten dit kapitaal is ge
rekend op een ontvangst van f 50.000
aan contributiën en giften, welke door
de verschillende plaatselijke afdeelin
gen hier te lande en in Indië wor
aen geïnd.'
De belangstelling voor dezen arbeid
is volgens spr. zeer groot. Thans geven
reeds meer dan 700 vrouwen hunne
krachten er aan.
Onder de vele tentoonstellingen wel
ke 1913 zal geven, zal er toch maar
een zijn die door de vrouw is tot stand
gebracht en van de vrouw zal spreken.
Met een opwekking de plannen te
steunen, door arbeid, gaven en bezoek
besloot spr. haar lezing.
Tijdens de pauze werden door eenige
dames gelden ingezameld en contri
buanten ingeschreven.
De commissie welke zich voor deze
tentoonstelling hier ter stede heeft ge
vormd bestaat uit de damesMe
vrouw Van ItersonGraafland, Pre
sidente, Mevrouw N. Goedewagen,
secretaresse, Mevrouw Nederhorst
van Vreumingen, penningmeesteresse,
Mevrouw BoonBraam, Mevrouw
BoatersOgier, Mevrouw Douwes
DekkerPost van Leggeloo, Mevrouw
JonkerMuller, Mevrouw Montyn
Molenaar, Mejuffrouw van Reedt Dort-
land, Mevrouw Vos—van Gent, terwijl
Mevrouw A. Martens—Huygens eere
presidente is van deze commisse.
Na de pauze trad mejuffrouw Freddy
Lado van Amsterdam op hefpodium
om eenige verzen te zeggen. Deze
dame oogstte een luiden bijval zoowel
met het serieuze gedicht van Schreiner
als met het ondeugende en zoo geestig
voorgedragen vers van Mevr. Boudier-
Bakker.
De Goudsche dames woonden in
grooten getale deze bijeenkomst bij
Een klacht in den Raad.
In de Vrijdagavond j. 1. gehouden
raadsvergadering is door den heer P.
J. Kolijn by de behandeling der ge-
moenteiiegrooting voor 1913 een
klacht geuit van hoogst ernBtigen aard
waardoor de naam van onze gemeente
in enkele dagen in opspraak is ge
komen.
Het Van Bergen-IJzendoornpark is
onvoldoende verlicht en dit Raadslid
pleitte voor een betere verlichting
daar, omdat, schrik niet lezer om de
uitdrukking, die door den heer Kolijn
werd gebezigd, dit park feitelijk is
een „dakloos bordeel". Dank zy de
duisternis hebben daar des avonds
ergorlijko tooneelen plaats, jonge
menscïien treden daar zoo schaamte
loos op, dat daarin noodzakelijk ver
andering moet komen.
In dier voege lichtte de heer Kolijn
zyn klacht om meer verlichting toe.
Waarschijnlijk heeft hij niet geaacht,
dat door het uiten van deze woorden,
die door een op sensatie belust blad,
dat over het geheele land zijn lezers
telt, met vette letters boven oen be
treffend bericht werden afgedrukt naar
buiten een indruk wordt gevestigd als
zou Gouda op zedelijk gebied op een
zeer laag peil staan.
Of het juist is dat er des avonde
in dat park zoon ergerlijken toestand
heerscht, kunnen wij niet beoordeelen,
maar toch wagon wij het dit wel
eenigszins in twijfel te trekken, daar,
naar ons gebleken is, nooit ernstige
klachten daarohitrent bij de politie zijn
ingekomon.
Was die toestand zoo verschrikkelijk
als door den heer Kolijn werd be
weerd, dan meenen wij, dat het toch
in de allereerste plaats op zijn weg
bad gelegen daarvan kennis te geven
ter plaatse waar zulks behoort, dooh
niet in een openbare raadsvergadering
«lozo zaak op een dergelijke wijze ter
iprako te brengen.
Daarmede heeft de hoer Kolijn de
stad zijner inwoning allerminst een
dienst gedaan.
Zoowol hier als buiten Gouda maakt
men zich vroolijk over deze zaak en
men vraagt roods of Gouda met zulk
een zedelijkheidsapostel in den Raad
ook binnenkort niet een verordening
te wachten staat als het zedelijk
Schiedam.
*1
Wortelen f 2.50 tot f3.50 per h. bos.
Andijvie f 1.75 tot f3.per h. Uien
f 1.50 per 100 pond. Roode en Sav.
kool f 4.— tot f 7.per h. Groenekool
cent per st. Spinazie 60 cènfc p. mnd.
AELOOP DER VEILING VAN
ONROERENDE GOEDEREN,
gohouden door
Notaris N. F. Cambier van Nooten,
Pero. 1. Huis, Crabethstraat 7, koop
ster Huizen Mij. Quinio te Gouda,
voor f5800.-.
Porc. 2. Koffiehuis, Gouwe 8 en 10,
kooper de heer J. A. J. Mastink te
Gouda, voor f2550.
Perc. 3. Huis, Turfmarkt 49, kooper
de heer P. den Hertog te Gouda, voor
f2590.—.
Perc. 4. Winkelhuis, Naaierstraat 16,
kooper de heer M. J. van der Horst
te Gouda, voor f 1720.
Perc. 5. Huis, Boelekade 157, kooper
de heer P. den Hertog te Gouda, voor
f 1100.—.
Perc. 6. Pakhuis, Achter de Visch-
markt n°. 30, kooper de heer S. van
Creveldte Gouda, voor f1115.
Perc. 7—8 en 9. Drie huizen, Boom
gaardstraat n0<. 25—27 en 29, koopei
de heer C. Bontenbal te Reeuwijk,
voor f 1600.
Buiten verantwoordelijkheid der Red.
Oproep Roode Kruis.
Gevolg gevende aan de opdracht
van het Hoofdcomité van het Neder
landsohe Roode Kruis (Voorzitter Z.
K. II. Prins Hendrik der Nederlanden)
klopt ons Vrouwen Hulp-Comité hier
ter stede by zyne mede burgers aan
met de dringende bede om geïdelyken
steun voor de uit te zenden ambulance
naar het oorlogsterrein in den Balkan
De nood onder deduizende gewon
den is hoog gestegen, wie zou niet
gaarne ziin penningske willen bijdra
gen om dien te helpen lenigen Wie
spoedig helpt, helpt dubbelt
Golden kunnen worden afgedragen
aan de leden van het Bestuur vanhet
Vrouwen Comité voornoemd
Mevr. Ten Bosch-Scholtena, Voorzitster
Crabethstraat
Mej. 0. Saltzer, Secretaresse, Gouwe
Mej. J. Saltzer, Gouwe;
Mej. E. de Backer, Gouwe;
Mej. W. v. Ameron, Turfmarkt;
Mevr. v. d. Straaten-Spruijt, Turfmarkt:
Mej. N. J. Schelling, Penningm.
Gouda, 29 October 1912.
Groentenveiling te Gouda.
29 October 1912.
Bloemkool f 8.— tot f 14,— per 100,
Hesse 11 mnd. 27 Jannigje den
Hoed, wed. van C. van Dam, 79 jaar.
Jaoobus den Haag 3 dagen.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van heden.
Invaliditeits- en Ouderdomsver-
zekering.
De Tweede Kamer kwam heden
weer bijeen tot voortzetting deralge-
moene beschouwingen.
De heer D u y a (s.-d.) vervolgde zyn
Vrijdag afgebroken rede en bestreed
uitvoerig het beloog van Jen hoer
Bos. Wanneer het waar was dat by
toeneming in het aantal hun bestaan
ten slotte onmogelijk wérd, dan zon
de tijd komen waarop afschaffing in
allé verzekering van arbeiders, een
weldaad zou zyn.
Uitvoerig toonde spr. daarop aan
dat het wel degelijk mogelyk was om
de gevarenklasse in het wetsontwerp
op te nemen.
Vervolgens besprak de heer üuys
de nota-Kluyver.
(De vergadering duurt voort.)
])e oorlof/ op deft Balkan.
Blijkens te 's-Gravenhage ontvangen
bericht heeft thans de Bulgaarsche
ning aan den kapitein van den
Gen. Staf Jhr. Wittert van Hoogland
vergund de krygsverrichtingen te vol
gen en is hy van Bukarest naar het
oorlogstooneel vertrokken.
Als de Grieksche Regeering toestem
ming geeft zal do kapitein op nou-
activitoit, Thomson, lid der Tweede
Kamer als militair attaché do krijgs
verrichtingen van Grieksche zijde by-
wonen.
Sofia 28 Oct. In verband met de
snelle oplaat der gecoaliseerde Balkan-
logers, de inneming van Uskub door
de Serviërs, van Saloniki dat spoedig
in handen van de Grieken zal vallen,
Adrianopolis dat weldra bezet zal zjjn
door de Balgaren en SkoeUri door de
Montenegriinon, gelooft men dat de
Balkan-oorlog in een acht dagen tyds
geëindigd zal zijn.
Constantinopel, 27 October 8.20
avonds. Abdul-Hamid wiens vertrek
naar Constantinopel reeds den 21" was
gemeld, wat echter een vergissing
bleek te zijn, is hedennacht met een
extra-trein aldaar aangekomen. Het
station was door sterke detachementen
bezet. Het bericht dat de Sultan zich
naar het oorlogsterrein zou begeven
is voorbarig, ween enkele beslissing
is genomen. De militaire attachés zyn
nog niet eens daarheen vertrokken
Het Fransche Roode Kruis.
Budapest 27 Oct. Onder leiding
van graaf Jean de Castellane is een
afdeehng van het Fransche Roode
Kruis te Budapest aangekomen, om
vandaar naar Sofia te vertrekken
Athene, 29 Oct. Het Grieksche
leger heeft de passen van Torpotanos
genomen, welko den sleutel geven tot
de stad Werria. De inneming daarvan
is nu slechts een quaestie van enkoio
uren.
De staat van beleg.
Konstantinopel 29 Oct. Te begin
nen met hedenavond is het verbojen
des avonds na tien uur op straat te
komen.
Door een paal gedood.
Gisterenavond bij aankomst van den
electrischen trein aan het station Sche-
veningen vond de conducteur in een
der wagens op de kussens het lijjc lig
gen van een 50-jarig reiziger die later
bleek te zijn de heer P. v. d. T. te
Scheveningen.
Zijn schedel was geheel verbryzeld,
Vermoedelijk heeft de heer v. d. T.
door het geopend raam gekeken en is
hij dientengevolge met zijn hoofd in
aanraking gekomen met een der ijzeren
palen, waaraan de verbindingslijnen
der electrische geleiding bevestigd zyn
van het Koninklijk Moteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 768.7 te
Nice, laagste stand 734.3 te Malinhead*
Verwachting tot den volgenden dag.
Meest stormachtig tot krachtige
westelijke tot zuidwestelijke wind
zwaarbewolkt, waarschijnlijk nog re
genbuien, iets kouder.
VAX DIN
EffeotGBliaodel te A ms tordaui
29 OCT. 1912.
Vorig* Koer* too
Steatsleenlncea -
Ned. Cert. Werkelyke
Schuld 3 pet.
>08tenr. Belastingvrije
Kronenrente 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pot.
ld. O Dl. (Gr. Russische
Spw.mU.) 1898 4 pet.
ld. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
ld Obligatie Ce Emis
sie 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afl. Binnenland
Obl. 5 pet.
Brazilië. Funding Lee
ning 6 pet.
Obl. 1889 4 pet.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pet.
Bank- en Credtot-lMtel-
llngen.
Ned. Bankaandeelen
Industr. Ondernemliifen
American Car Foun
dry Comp. C. v. A.
GOUDA.
GEBOREN26 Oct. Adrians. Geer
trnlda Margaretha, ouder» A. J. Hute
man en N. Buitelaar. 27. Coenrnad
Hendrik Johannii, ouder W. Berde!
meijer en W, J. J. S. Damen. Lena
Pieternelia, ouden F. Flnx on W. J.
den Held. Johannes Cornelia, onder»
A. Toen en P. Ondenee 28. Maria,
onder» A. Ten der Wel en C. de
Bruin. Chri»tiaan George Eredorik,
onder» C. G. F. de Jong en J. 1
van der Hoeven. Suzanne Neeltje
Maria, ouden H. van der Zwslm en
11. C. Polet. Cornelia, onder» S
Prinienberg en C. de Vo».
OVERLEDEN26 Oct. L. van
Koan.
78"/,,
84'/,
63
98'/,
83"/,,
84'/p
44'/,
102'/,
78»/,
63
87'/»
83'/,
102»/,
Co. Cert. v. Aam
Anglo Amerioan Telo-
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
Kol. Credtet InstelI. en
Cultuur Ondernemingen
Handels ver. „Amster
dam" Aana.
Jav. ÖultuurMij. Aand.
Ned. Handel-Mij. C.V.A
Mijnbouw H(jen.
Ketahoen" Mijnbouw
Mjj. Gew. Aand.
RedjangLebong, Myn-
bouw My. Aand.
Great Cobar Aand.
Petroleuui-Ouderu.
Dorische Petroleum In
dustrie My. Gew. A.
Kon. Ned. My.totExpl
v. Petr. Bronn. C.v.A
Shell" The Transp.
Trad Cy. 0. v. G. A
Scheepvaart M(jcu.
Ned.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand
Stoomvaart-My. „Zeo-
land" Preferente A.
it. Mi
Cy. afgest. Pref. A.
sbak-üuderueniiiigeu
Bindjey Tabak Mij. A.
Diversen
[axwel Land G
Cert. v. Aaud.
Spotrwegeu.
Holl. IJzeren Spoor-
wegmij. Aand
My. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
ud-Italiaan. Spw
Serie A-H Obl. 3;
W arschau-W eenen
Spoorwegmij. Aand,
Hypb. Obl.
Erie Spoorw
Gew. Aand.
4 pot.
82
67»/,,
214
68
58'/,
82
82'/,
36»/,
36
75
186'/,
265'/,
189»/,
75»/,.
39
32'/,
240
84
240
81'/,
166'/,
166
604'/,
602'/,
526
186
106
116
20
85'/,
85
4
4
10",,
10»/,.
86
94'/
63»/,
63
186'/
86»/
96'/
33»/,
168
4'/
t 100'/
,100'»/,,
Wabash Gew. Aen
Premleleenlegea.
GELDKOERS.
Prolongatie 3»/,—4 pCt.
Net. Htaatef. lnier, Buiten! weinig
omzet, M|jnen vut, voor Oo»t-Borneo'»
Tramwaarden lager, Amerikanen wei
nig omzet. Petroleum en Tabakken
flauw, Ooit. beter, Rubber» zwakker
V
