LOOF
OG.
Rona
SJ
Rona cacao
8HT
ip—
pUttmoet,
I. de helft
voor do helft
I un groene
Heerlijk,opwekkend is een kop
VAN HOUTEN S
STORMEN.
Zaterdag 16 November 1912.
No. 12023.
51e Jaargang.
Uitgevers
3-
I
Van vijfjaar clericaal bewind.
Et
1
I
l
t
I
WAHEMUIS, Spaislr. Dn Haag.
W Alle Uze- «i Halsh. Artikel.»
1
s
c
t
!Zj
ir
Ribjes,
•*/akilo.
licalesse.
XTie-CL-ws-
Verschijnt dagelijks
Telefoon ïnterc. 82.
Eerste Blad.
FEULLETOA.
Uitgevers A. BRUKMAN EN ZOON.
e»- -A-d.-v-ertezxtie’blsud. voor G-o-uxcLeu ezx OxxxstxelEexx-
”’4 behalve Zon- en Feestdagen.
Telefoon ïnterc. 82.
i
schwaren.
i
4
I
l
HOOFDSTUK IV.
k.;
(Wordt vervolgd.) <f
L
Roode Kruis,
gevers.
- en Woningtoea-
nderetandsoenim.
uiomen aan ons Bi
.jkhandel en de Pc
strantsche
H. VAN
Predikant
iov. 1912.
1.
NER ont-
itcs gewoon
Naar hal Duitreh.
va» HANS LAND.
kt, dat Uw
Uw handen
on Uw loven
il verheid van
haar
voor
vanP
ph. 120.
urkool.
Limburg kreeg ook vrijstelling. Daar
entegen werd de vrijstelling aan den
Christelijke Nationalen Werkmansbond
gew eigerd want, niet ge, deie ver-
eeniging behartigt de stoffelijke be
langen harer leden
Patrimonium was gelukkiger. De
Raad van State had in zijn adres
er wel op gewezen, dat deze orga
nisatie ook de stoffelijke belangen
n w e o r
a a r
nde
nd,
ttelian J
GRUDSCHE COURANT
PRIJS VAN ÏÏËT~ A B O N N E M ENT?
Per kwartaal
Idem franco per post
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post
Abonnementen worden dageljjks aangenc
Ticndewec. 64, by onze Agenten, den Boel
Mit Nummer bestaat uit twee
Maden.
deed er niet aan te denken.
Maar lieve kind, waarom was je
daar nu toch zoo bang voor?
Dat heb ik mezelf ook meer
malen afgevraagd. Ik ben zoo schuch
ter. Voor vreemden gevoel ik me niets
op mijn gemak. En dan heb ik en
dat is wel de hoofdzaak heelemaal
geen zelfvertrouwen, dat ik zelfs de
minste betrekking zou aanvaarden in
de vaste overtuiging dat ik na korten
tijd er niet bekwaam voor zou worden
geacht. Ach, tante, ik ben er zoo
slecht geschikt voor.
Maar, kindje, dat moet je niet
zeggen. Dat moet je zelfs niet denken.
Een mensch kan wat hij moet. Ik
heb het je wel al toegegeven, dat jij
er feitelijk niet voor geboren waart
om op eigen boenen te leeren staan.
Dat heeft je wellicht in het eerst wat
afgeschrikt. Maar jij bent jong en sterk
en met een beetje moed
Maar ik ben zoo weinig moedig,
tante.
Goed, goed, last het zon. Ten
slotte zg streek het meisje liefko
zend over wangen en vocirhoofd
ten slottes>e je er ook wel wat
anders uit dan die vrouwelijke werk
ezels, die daar ginds in de groote stad
degelijk. bij het krieken van den dag
harer leden behartigt, doch dat bleek
voor minister Kolkman geen bezwaar,
het petekind des heeren van Vliet
werd opgenomen in de rij der uit
verkorenen, die geen belastingpen-
ningen behoeven te offeren. Wij
beweren, dat artikel 4 der wet op
de personeels belasting door deze
ministers op een wijze wordt toe
gepast, die niet door den beugel
Dat voorzei ook een Roomsch
orgaan, reeds in 1008, toen het
schreef dat het kabinet-de Meester
niet alleen weg moest om de oorlogs-
begrooting van den heer Van Rap-
pard, doch omdat het zijn plannen
tot grondwetsherziening en belasting
hervorming reeds had ingediend. Hoe
dit clericale kabineth«'t militairisme
in het gevlei komt, toonden wij in
ons eerste artikel aan. Is bet Am-
sterdamsche weekblad „De Fakkel"
goed ingelicht, dan zoo de heer Colijn
zelfs het verschrikkelijke voornemen
hebben, 5 Dreadnoagts voor 120
millioen te laten houwen. Dit nu
weigeren wij ten eehenmale te ge-
looven. Zoo'n krankpinnige verspil
ling van 'e lands geld kan zelfs van
dit kabinet, hoe het ook de uitgaven
voor het militairisme heeft opgedre
ven, niet worden verwacht.
De heer des huizes was thuisgeko
men en had met een zuur-zoet gewicht
getracht zich in de nieuwe omgeving
te schikken. Vaak als hy in vertrou-
welgk gesprok met Mathilde aat, zweeg
Hotel „Neuf*,
Verg. Vrijzinnig»
r. A. Roodhoyzen.
Genoegen". Bil-
onw“.
wij geregeld tijdig
en ontvangen vaa
irten, vermakelgk-
sze dan ia onze
8)
Er straalde als 't war» een licht nit van
Ada, een licht van jengd, gezondheid,
frischheid en kracht. Het zwarte rouw
kleed, dat zich plooide om baar slanke
figunr, stak scherp af bij het glanzend
gelaat. Rustig trad het meisje op haar
toe. Haar bewegingen waren slechts
weinig vrner dan den vorigen avond,
maar de blik van haar oogen, de half
geopende, glimlachende roode mond
aeide dat zooeven een zware last van
haar jeugdig hart was afgewenteld.
Ada liep op Mathilde toe en kuste
haar deemoedig en snel de hand, net
alsof ze bang was dat haar tante het
haar niet zon toeataan. Ze» zuchtte en
aside met een gelukkig lachje
U kunt niet begrijpen, tante, en
ik kan het n in woorderi met zeggen
hoe gelukkig ik ben. Ik was er zoo
beng voor om in een betrekking te
gaan. Dat stond zoo vol afschrik voor
myn oogen, dat ik maar steeds moeite erop uit gaan om voor zich het
II.
Van die speciale eischen, die elk
der coalitiepartijen op haar eigen
program heeft stdan, heeft het cleri
cale kabinet Heemskerk weinig of
niets tot stand weten te brengen.
Tot op zekere hoogte zou de regee-
ring zich nog kunnen beroepen op
de zedelijkheidswetjes en op de sub
sidie’» aan de clericale sectescholen.
Doch van specifiek christelijke eischen,
zooals de Kuypermannen die opvat
ten, is niets tot stand gebracht. Van
een Zondagswet kwam niets, en het
groote verschilin opvatting in deze
kwestie tusschen Roomschep en Kuy-
perianen maakt het begrijpelijk, dat
een katholiek eens zeials er ooit
een Zondagwet tot stand komt, zal
een liberaal kabinet het moeten
doen. Van herstel der doodstraf en
afschaffing van den vaccinedwang,-r--o—
«onals de antrrevehiüonain hroe- J-mM-hij jarmdang oazaogelijk heeft
deren die eischen, kwam niets, om
dat de Roomschen er en o.i. zeer
terecht nieta van willen weten.
Van de zeer onvruchtbare wet
gevende periode is dan ook het ge
brek aan overeenstemming bij de
clericale coalitie voor het grootste
deel de schuld. Wel werd in de ope
ningsrede van 1909 vol ophef ver
kondigd, dat de eenheid der cleri
cale partyen gelegen is in den band
der christelijke rechtsbeginselen, doch
de practijk heeft genoegzaam aange
toond, dat dit niet anders zijn dan
holle woorden, als verkiezingsleus
berekMid op de vangst van goedge-
loovigt kiezers. De voorwaardelijke
veroordeeling b.v., door mr. Ver-
kouteren als gegrond op het christe
lijk beginsel, verdedigd en door mi
nister Regout onder denum „vöor-
waardelijke opschorting van straf"
in een wetsontwerp belichaamd, is
hjj plots, wanneer de nieuwe huisge
noot» binnenkwam en aan tafel plaat»
nam. Dan heerachte er eenige oogen-
blikken een benauwd zwtigan, pjjnlyk
voor alle drie. Ada sprong dan van haar
stoel op on vroeg, met een kleur, of
ze ook stoorde. Mathilde stelde haar
dan glimlachend gerust, en begon te
gelijk een druk gesprek mot haar, ter
wijl Albert voor het raam ging staan
kijken naar de vallende bladeren. Als
het zoo te pas kwam, zei hij tot Ma
thilde
Dat hindert me toch zooals wij
samen zitten te praten, komt zij altijd
uit den een of anderen hoek schieten.
Vroeger, als ik met jou vertrouwelijk
wilde praten, spraken, we Fransoh, als
een der bedienden toevallig in de ka
mer was. Dat gaat nu ook niet meer.
Zullen we nu Esperanto gaan leeren,
Tilli, of roovsrtaal, voor 't geval ürij
wat onder ons beidjes hebben te be
spreken?
Het was hem niet naar den zin, on
aangenaam in hooge mate.
Mathilde streelde zijn smalle hsnden.
Oude egoist. Vreeselnke zelf
zucht I Wï zullen zoo vaak alleen zijn,
als we willen. Je grappen van do ke
gelbaan kan je me fs avonds in bed
wel vertellen. Ik zal zoo lang wel
wachten. En voor het overige wat je
nog op het hart mocht liggen, daar
voor sta ik gaarne oen uur wandelen
op de stille tuinpaden af. Een wenk,
on ik volg je als Hamlet den geest.
Onaangenaam, bromde Albert.
Wen daar eerst nu wat aan. Do
toestand is je nog wat nieuw. Laat
het eerst een poosje gegaan zjjn. Kun
ja niM aan Ada's gezelschap wonnen,
welnu, du kunnen we hot altgd nog
veranderen.
Dan moet ik er ton slotte nog
uit?
Natuurlijk, lachte Mathilde. Wees
toch niet zoo dom.
Ja, jjj laat je natuurlijk dat bont
je niet meer ontfutselen.
NiM graag, manlief. Maar wacht
toch nog wet. V
En dan
Nu, wat dan
Mathilde stond op en nam zjjn brui
ne lokken in haar handen. Zij streelde
hem moederlijk over'het hoofd.
Nu, zeg op. Wat dan nog, man-
Mtje?
Ze moet geen „oom” tegen me
zeggen I
Mathilde schoot in een lach.
f 1 25
1 50
1.50
1.90
iu Lange
putoren
Bij meerdere gelegenheden is ge
bleken, welke gevaren vu dit kabi
net dreigen voor de geestelijke vrij
heid. Scheen het in den auvug,
dat het kabinet-Qeemskerk met
zekere gewaagdheid óptaad, niemud
twijfelt er thans meer au of bij dit
bewind zit de Kuyperkoers vu een
vorig tijdperk voor. De eenzydige
bevoordeeling vu al wat kerkelyk
is, toont zich maar al te vaak. Sterk
sprekend zijn in dit opzicht de be
slissingen, die minister Kolkman her-
huldelijk neemt, als voor vereeni-
gingslokalen vrijstelling van perso
neele belasting wordt gevraagd, op
grond, dat deze strekken ten alge-
meenen nutte. Aan den Amsterdam-
schen Bestuurdersbond werd deze
vrijstelling geweigerd, het gebouw
was geen inrichting van algemeen
nut. Voor de lokalen vu de Katho-
Sociale Actie werd de vrijstelling
echter wel verleend.
De Roomsche Patronutscommissie
St. Aloysius te Gouda kreeg het
zelfde voorrecht. De Roomsche jon-
gelingsvereeniging te Montfoort even
eens. Het Missiehuis te Steijl in
te verdienen in het sweet haan aan*
schijns.
Zij lachte, want ab met schuld en
schande beladen, stond het groote
kind, met neerhangend hoofd en slappe
armen.
Dan heeft het noodlot het met
jou heel wat beter gemeend dan met
die millioenen anderen ik ben er met
jou blij om, dat je hier een gemak*
kelijk bestaan zult hebben. Wij zullen
als zusters de zorg van het huishouden
deelen, en ons stille leven in volle
harmonie en vrede samen doorbrengen,
tot je trouwt
Ik ben zoo arm, tante.
Arme meisjes vinden ook vaak
een man. En is het een flinke en ferme
man, die om je komtwelnu is hij
arm, dan helpen wjj een handle mee,
ie oom en ik. Wij hebben zelf geen
kinderenook in dit opzicht heb je
het goed getroffen. Maar laat ons nu
ontbijten; wij gaan straks samen de
stad in.
PRIJ% DER ADVERTENTIÉN:
Vzn 1—5 gewone regels met bewysnummer f O.U
Elke regel meer ,0.10
By drie achtereenvolgende plutsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaubiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0 35 by vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0 25 per regel.
Groote letters en randen nur plaatsruimte
a.
een doopi in 't oog van dr. Kuyper
en zijn volgelingen, die dit stelsel als
strijdig met het christelijk beginsel
beschouwen.
Eeij andere oorzuk van de stag
natie in de wetgeving is de wijze,
waarop dit kabinet, bij zijn ontwer
pen is te werk gegaan. Jarenlang
ia van verschillende zijden er op un-
gedrongen, de Ouderdomsvoorziening
zou voorafgun. Minister Talma heeft
dit steeds geweigerd. Telkens stelde
hij in de debatten in de Tweede
Kamer op den voorgrond, dat eerst
de Ziektewet moest worden auge-
nomen. Uitdrukkelijk verklurde hij,
dat de uitvoering der Invaliditeits
wet veel te kostbaar zou
worden, als niet eerst de ziektewet
in werking was getreden. Onder den
drug der rechterzyde en voorname
lijk onder den druk vu den minister
zonder portefeuille uit de Haagsche
Kuaalatraat, liet de minister dit
studpunt varen en willigde hij in,
genoemd. Met de grootst mogelijke
overhusting moet thans de Invalidi
teitswet er doorgehaald worden, en
wordt de Ziektewet in het archief
van het departement opgeborgen.
Tegen de verkiezingen verschijnt dit
ontwerp misschien nog eens bij de
firma Nederbragt, om den kiezers
diets te maken, dat de minister
toch zooveel moois heeft gemaakt, al
bleef het stutsblad er dan ook ledig
van.
We wezen er zelfs op, dat het
kabinet Heemskerk zijn voorsprong
dankt aan een komplot, dat minister
van Rappard en durmede het kabi
net de Meester ten val wist te bren
gen. De verklaring vu mr. Lohmu,
dat het kabinet-de Meester niets
deed in strijd m'èt de christelijke be
ginselen, zeide toenmuis reeds vol
doende, dat het er op toegelegd was
dit ministerie te doen tuimelen.