BiELaaerxlaxid..
STATEN GENERAAL
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
Laatste Berichten.
INDISCH NIEUWS.
Telegrafisch Weerbericht
Officieele Prijscourant
Ef feclmilun it e I te A ai s t Br dam
111
u
anderd worden. De Balgaren eischen
de overgave van Adrianopel, Scutari,
Janina en de Tsjataldsja-linie.
Belgrado, 21 Nov. De slag b'j Mo-
nastir werd zooals aan de N. R. Crt.
werd geseind geleverd over een front,
dat 50 K M. lang was. De Turken
deden verwoede tegenaanvallen, maar
werden teruggeslagen en moesten te
rugtrekken. Volgens gevangengeno
men Turkeri, waren zij 80,000 man met
100 kanonnen sterk.
Het Servische hoofdkwartier schat,
dat de Turken 20,000 dooden en ge
wonden hebben verloren. De slag was
een van de bloedigste van den oorlog.
De gezamenlijke verliezen van de Ser
viërs zijn ook vrij aanmerkelijk.
De correspondent van het Journal
beschrijft in een telegram pan zijn blad
verschillende voorvallen welke wijzen
op hoogst eigenaardige verhoudingen
welke tusschen de Bulgaren en Drie-
te Saloniki zouden bestaan. Deze me-
dedeelingen werpen een eigenaardig
licht óp de diepgaande oneenigheid.
Sedert verscheidene dagen was de stad
bovendien overgeleverd aan den over
moed der soldaten die plunderend
^'overal hun weg zochten, zingend en
moordend door de straten trokken en
iedereen die hen in den weg liep een
voudig afmaakten.
De correspondent voegt hieraan toe
dat de militaire autoriteiten eenvoudig
machteloos tegenover deze losgebroken
bende stonden.
Servië.
De correspondente van de Reichs-
post te Semlin meldt: Bij een drie-
daagsch verblijf te Nisj heb ik zulke
bijzonderheden over mishandelingen
van Albaneesche en Turksche nota
beien door Serviërs aanschouwd, dat
ik niet in staat ben deze te beschrijven.
Do veldhospitalen.
De correspondent van den Tempn,
Renó Puaux, vertelt in een brief aan
zijn blad een en ander over de veld
hospitalen, welko hij op weg naar
Kirkkilisse, langs de wegen van Mace
donië ontmoette. Bij Ienidsje vond hij
zoo een hospitaal waar een 40-tal ge
wonden van Luie Boergas opniehw
verbonden veerden. Vandaar worden
zij overgebracht naar Guerbeli en dan
naar de permanente hospitalen van
Iamboli in Bulgarije.
De mannen verdragen metstoïcijn-
scho kalmte, met grimassen en een
zucht, het onderzoek der wonden, hen
door de Turksche kogels toegebracht;
het zijn meestal geen ernstige wonden
want de Turksche kogel (dezelfde als
do Duitsche) is zoo puntig en glad,
dat hij zonder weefsels te scheuren
door het lichaam gaat.
Verband- en chirurgische middelen
munten uit door zindelijkheid. Over
twee groote tafels liggen smetteloos-
reine lakens, waarop waschkommen,
medioijnen, pincetten, soharen en an
dore chirurgische instrumenten.
Alles gebeurt in de buitenlucht en
in den helderen zonneschijn mankt
zoo'n veldhospitaal een teederen indruk
van weldadigheid; een ontroerend con
trast met de wreede verschrikkingen
van het slagveld.
Wapenstilstand.
In een telegram uit Sofia aan de
„Temps" wordt gezegd, dat de wapen
stilstand nog slechts een quaestio van
uren is en dat de oorlog feitelijk als ge
ëindigd beschouwd kan worden.
Naar men verneemt, heeft Bulgarije
uit naam der verbonden Balkanstaten
bevestigend geantwoord op het ver
zoek om een wapenstilstand, door Tur
kije gedaan. In het antwoord zoo wordt
uit Belgrado aan de bladen geseind
wordt de overgave van alle nog bele
gerde steden goöischt, en wel inzonder
heid van Adrianopel, Tsjataldja en
Skootari, terwijl als grondslag wordt
beschouwd voor de vredesonderhande
lingen het afstand doen aan de verbon
den Balkanstaten van het geheele
Turksche grondgebied in .Europa.
Uit Constantinopel wordt 21 Nov,
officieel aan het Vad. geseind
Daar de Porte de voorstellen van
Bulgarije betreffende den wapenstil
stand onaannemelijk vindt, is aan Na-
zim-Pasja bevel gegeven, de krijgsver
richtingen voort te zetten.
Uit Constantinopel wordt 21 Nov.
nader geseind aan het Vad.
De Ministerraad besloot de voor
waarden voor een wapenstilstand, door
Bulgarije gesteld, af te wijzen en den
oorlog voort te zetten. De voorwaar
den der verbonden Balkanstaten voor
den wapenstilstand en den vrede behel
zen het afstand doen van geheel Euro-
peesch Turkge met uitzondering van
Constantinopel.
China
De „Köln. Ztg. geeft een uitvoerige
beschrijving van een belangrijk inge
nieurswerk, dat in den loop van deze
maand in China tot voltooiing zal
worden gebracht of misschien al ge
reed is gekomen. Dat is de groote
spoorwegbrug over de Hoang-ho, in
de lijn van Tiëntain noar Poekau. De
rivier is ongeveer 200 K.M. boven haar
monding overbrugdzij is daar bij
laag water 400 M. breed, Bij hoog
water 2200 M. tusschen de dijken. Het
is een brug voor enkel spoormaar
de pijlers zijn zoo breed en zwaar ge
nomen, dat later brugverbreeding voor
een tweede spoor kan worden uitge
voerd. Drie Duitsche firma's hebben
den bouw uitgevoerd en de benoodigde
ijzerconstructies geleverd.
Er is drie jaar aan deze brug ge
werkt totale lengte bedraagt 1255 M.
en zij bestaat uit drie spanningen bo
ven de rivier en negen spanningen
boven de uiterwaarden. De middelste
rivieroverspanning is 164 7 M. lang
en wordt geflankeerd door twee span
ningen van 128.1 M. de negen over
spanningen (1 aan den zuidkant, 8 aan
den noordkant) boven de uiterwaar-
zijn elk 91.5 M. Daar de Hoang-ho
veel water en slib afvoert en de stroom
snelheid aanzienlijk is, leverden de fun-
deeringswerken voor den pijlerbouw
groote moeilijkheden op.
Volgens een telegram uit Peking
aan het Vad. heeft de president van
de Chineesche Republiek in den mi
nisterraad verklaard dat in de Mon-
foolsche quaestio thans nog slechts de
anonnen dienen te spreken. Een bot
sing met Rusland werd daarbij ernstig
besproken en mogelijk geacht. Daarom
besloot de Ministerraad voórloopig een
half millioen soldaten te mobiliseeren.
De leden van alle elkaar bestrijdende
politieke partijen besloten eenstemmig
de regeering in de Mongoolsche quaes-
tie zoo krachtig mogelijk te steunen.
Düitsohland.
De Duitsche Minister van Oorlog
verklaart in een aanschrijving, die in
de bladen is gepubliceerdDoor en
kele militairen worden onjuiste ge
ruchten verspreid omtrent toebereid
selen tot een ooflog en mobilisatie. Ik
deel bij dezen mode, dat maatregelen
zullen worden getroffen tot onder
drukking van dergelyke praatjes, tot
dat de schuldigen ze hebben her
roepen."
Japan.
Dinsdag is naar aan de N. R. Crt.
wordt geseind aan boord van den Ja-
panschen kruiser „Nisjin" een ketel
gesprongen. Twintig opvarenden ver
loren daarbij het leven. Het ongeluk
schijnt te zijn veroorzaakt door het
stooten van do „Nisjin" op de klip
van Sjimoda. De „Nisjin" is gisteren
te Jokosoeka aangekomen de lijken
der slachtoffers zijn aan wal gebracht.
Rusland.
De Voss. Ztg. verneemt uit Peters
burg, dat dnar, naar aanleiding van
den terugkeer van den Tsaar naar
Tsjarkoje Selo allerlei geruchten de
ronde doen over veranderingen in het
Kubinet. De Tsaar zou van plan zijn
Samarin, die in hofkringen grooten
invloed heeft, in plaats van Kokoftsoff
minister-president te maken. Ook zoo
de positie van den Minister van Bin
nen!. Zaken, Makarof, door den on-
gunstigen uitslag der Doomaverkie-
zingen die lang niet zoo gunstig
voor de reactionairen zijn geëindigd
als algemeen werd aangenomen
ernstig bedreigd zijn.
Frank huk.
Een bloedbad in een gevangenis.
Wij ontleenen thans aan de bladen
nadere bijzonderheden over het oproor,
d^t in het Huis van Bewaring te Ro-
chefort Dinsdagmiddag om 5 uur uit
brak. De stad bezit geen militaire ge
vangenis, zoodat burgers en militairen,
met de bannelingen vóór hun transport
naar Guyana in hetzelfde gebouw
opgesloten, waarin ook preventief
zittenden worden ondergebracht.
Een matroos, Dragonnet genaamd—
volgens de „Figaro" een groot be
wonderaar van Bonnot en Garnier,
wier portretten in zijn bezit werden
gevonden bij zijn inhechtenisneming
was de belhamel. De man was onlangs
door den krijgsraad veroordeeld tot 5
jaar dwangarbeid. Dragonnet gaf het
sein, door bg het middagmaal op luid-
ruchtigè wijzo zijn ontevredenheid te
betuigen, waarop de cipier hem beval,
zich rustig te houden. Dragonnet vloog
op, haalde een mes te voorsohijn, dat
hij op een of andere wijze aan de
aandacht zijnor bewakers had weten
te onttrekken, en ging daarmee den
cipier te lgf. Hg ontrukte hem de
revolver en schoot den man met zijn
eigen wapen dood. Toen de vrouw
haar om hulp roependen man wilde
verdedigen, greep de woesteling haar
beet en sneed haar den hals af. Een
andere matroos wilde tuschenbeiden
komen en liep een twaalftal steken op.
Met een bijl vermoordde Dragonnet
den tweeden gevangenbewaarder. Een
luitenant van de koloniale infanterie,
die, op straat passeerende, het lawaai
hoorde en te hulp snelde, kreeg eenige
messteken in den hals.
Intusschen was de commissaris van
politie met eenige agenten toegesneld.
Nauwelijks echter hadden de gevan
genen den nieuwen vijand ontdekt,
of zij wierpen zich op den commissaris
en zijn mannen, die moesten wijken.
De gevangenen meenden thans het
pleit te hebben gewonnen en ijlden
naar de poort om te vluchten. Maar
een afdeeling troepen had het gebouw
reeds omsingeld en maakte zich gereed
met geweld binnen te dringen. Om
zes uur werden de deuren der cellen,
waarin de oproerlingen zich hadden
verschanst, geforceerd. In do laatste
worsteling werden Dragonnet en zijn
voornaamste helper door de gendar
men neergeschoten.
Het resultaat van het oproer, dat
de geheele stad in beroering bracht,
is: vijf dooden, drie gewonden.
Ommen.
In verband met de
voor de verkiezing v
Tweede Kamer in hetdi
(waarvoor candidaat zij
voorstander van de
stemming
en lid der
itrict Ommen
v. d. Vegte,
Tarief wet en
Bichon Van IJsselmonde, tegenstan
der), zal het lid der Tweede Kamer
voor Hoorn, de heer De Jong, in over
leg met het anti-Tariefwetcomité een
aantal lezingen houden in het district.
Vad.
Ter herinnering aan H. C. v. "Woerden.
Gisterochtend zoo meldt deN. Crt.
was het personeel de Algemeene
Landsdrukkerij te s' Gravenhage tegen
12 uur bijeengekomen in het schaft
lokaal, waar ook de familie Van Woer
den was genoodigd. Daar is geplaatst
een door den heer M. Alandt, kunst
schilder aldaar, geteekend portret van
den overleden directeur, den heer H.
0. van Woerden. Daarboven hangt
een tegel met diens dovies „Draagt
elkanders lasten", terwijl in de vesti
bule een wit marmeren gedenksteen
is aangebracht, waarop in vergulde
letters de woorden
Te* herinnering aan
H. O. van Woerden,
Direct, der Algemeene Landsdrukkerij,
1902-1912.
Door den heer K. W. H. Schaffer,
voorzitter der commissie, welke een
en andor had voorbereid werd met
een enkel woord gewezen op den al-
gemeenen wensch onder ambtenaren
en overig personeel, om door een blij
vend huldeblijk uiting te geven aan
de groote liefde en achting, die men
den overleden directeur toedroeg, een
wensch, die thans werd vervuld.
De heer A. Belinfante, administra
teur bij het departement van Binnen-
landsche Zaken, sprak een opwekkend
woord tot het personeel, er op wijzen
de, dat het ook in de toekomst steeds
aller devies moet zijn, elkanders las
ten te dragen.
Chr. Onderwijs in Indië.
Naar de Rott. vernam, heeft iemand,
die niet genoemd wenscht te worden,
5000 gulden ter beschikking gesteld
van de Ver. voor Christelijk Holiandsch
Onderwijs ten ten behoeve van de
Inlandsche bevolking in Ned. Oost-
Indië.
Door deze milde gift is het mogelijk
geworden reeds thans over te gaan
tot de stiohting van een school voor
aanzienlijke Soedeneesche meisjes te
Soekaboemi.
Kamerverkiezingen 1913. V
Naar Het Volk uit Nieuw Amsterdam
verneemt, zullen de Chr.-Historischen
in het district Emmen 1913 met een
eigen candidaat uitkomen.
Een jubileum onder de finantieele
bladen.
Naar wij vernemen treedt H. D. de
Vos-Wekel. Uitlotings-Courant. Finan
tieel Weekblad, uitgave vanS. L. van
Looy, Amsterdam, met 1 Januari a.s.
zijn 25en jaargang in.
Vrijzinnige concentratie.
Naar het Handelsbl. meldt, zal de
vrijzinnige kiesvereeniging „Vooruit
gang" te Amsterdam naar aanleiding
van het Zaterdag door de drie vrijzin
nige partijen goedgekeurde voorstel tot
samenwerking trachten daar ter stede
diBtrictscomité's op te richten, be
staande uit vertegenwoordigers der drie
vrijzinnige fracties en van devrijzin-
ige propagandaclub „Jong-Holland."
In elk district zullen, naar men zich
voorstelt, buurtvergaderingen worden
gehouden. De bedoeling is, dat niet
alleen samengewerkt zal worden voor
de Tweede Kamer, maar'ook voor Pro
vinciale Staten en Gemeenteraad.
Landbouwtentoonstelling 1913.
De Nationale en Internationale Land-
bouwtentoonstslling te 's-Gravenhage
in 1913 is bij beschikking van den
Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel van 20 November 1912 is be
paald te zijn eone van Staatswege
erkende internationale tentoonstelling
in den zin van artikel 8 der Octrooi-
wet (Staatsblad no. 313).
Samenwerking der vrijzinnige
partijen.
Nu het concentratie-program de
goedkeuring der algemeene vergade
ringen heeft verkregen, zijn door de
hoofdbesturen der drie vrijzinnige
partijen de onderstaande heeren aan
gewezen om als centraal-comité op te
treden bij de verkiezingen van 1913:
Mr. M. Tydeman jr., prof. A. C.
Visser van IJzendoorn en jhr. mr. H.
Smissaert als afgevaardigden van den
Bond van Vrije Liberalen; mr. H.
Goeman Borgesius, mr. P. Rink en
A. Roodhuyzen, als afgevaardigden
van de Liberale Unie en Herman Snij
ders, mr. J. H. Thiel en mr. L. N..
Roodenburg, als afgevaardigden van
den Vrijz.-dem. Bond.
De heer mr. L. N. Roodenburg,
Banstraat 9, Den Haag, zal als secre
taris-penningmeester van dit comité
optreden.
Prof. P. H. Ritter. t
Met leedwezen zal in den lande
worden vernomen dat dr. P. H. Ritter,
hoogleeraar aan de rijksuniversiteit te
Utrecht, gisteren aldaar is overleden.
Pierre Henri Ritter werd in 1851
te '8 Gravenhage geboren. Na zijn
voorbereidende studiën aan het gym
nasium te hebben Volbracht,
studeerde hij te Leiden in de theolo
gie, waar hij in 1882 promoveerde op
een proefschrift getiteld: De mona-
denleer van Leibniz. Van 1882 tot
1891 was hij remonstrantsch predikant
te Utrecht. In laatstgenoemd jaar legde
hij het predikambt neer, om de hoofd
redactie van het Nieuws van den Dag
te aanvaarden, als opvolger van H.
de Veer.
In 1906 werd hij benoemd tot hoog
leeraar in wijsbegeerte aan de rijks
universiteit te Utrecht, als opvolger
van prof. Van der Wijck, die zijn eme
ritaat had genomen. Hij aanvaardde
zijn ambt met een rede over „De taak
der wijsbegeerte".
Tot zijn voornaamste werken be-
hoorenPaedagogische Fragmenten
en Ethische Fragmenten, welke beide
werken meermalen herdrukt en in ver
scheidene andere talen werden overge
bracht De Zoon des Menschen en
Kritische geschiedenis van het sub
stantiebegrip in de nieuwere wijsbe
geerte.
Onder zijn redactie verscheen in het
kroningsjaar het bekende werk Een
halve eeuw, Nederland van 1848-1898.
Door zijn cursussen in verschillende
steden heeft prof. Ritter belangrijk
bijgedragen tot verspreiding van ken
nis omtrent wijsgeerige stelsels.
Hij was ridder in de orde van den
Ned. Leeuw.
Naar wij vernemen, is het Nationale
Comité tegen den sluitingsdwang ge
reorganiseerd. Als voorzitter treedt
thans op den heer G. de Vries Gzn.,
te Haarlem, als secretaris, de heer J.
Noordeloos, Leidschestraat 25 Haarlem.
Tot adviseur van het comité is ge
kozen de heer D. Manassen, journa
list te Amsterdam.
Het comité besloot een krachtige
actie tegen den sluitingsdwang ter
hand te nemen en in verschillende
-plaatsen sprekers te doen optreden.
Locale yereenigingen, welke in ver
band hiermede inlichtingen wenscben
worden verzocht zich daartoe tot den
secretaris, den heer Noordeloos te wen
den.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 21 Nov.
(Vervolg.)
De heer Bos (v.d.) gaf na de
pauze breedvoerige beschouwingen
over de financieela politiek en wees
er daarbij op, dat hoewel de toe
stand verbetert, toch allerminst nog
voldoende kan worden genoemd.
Met klem betoogde spr. dat er ge
waakt moet worden tegen de opdrij
ving van de tractementen der amb
tenaren. Waar een Staatscommissie
un het werk is, achtte spr. het onge-
wenscht en voorbarig om op hetgeen
inzake defensiebeleid zal worden ge
rapporteerd, vooruit te loopen.
Wat de onderwgs quaestie aangaat,
spr. acht het een eisch dat er van
Regeeringswego geen rechtstreeksche
propaganda voor de zending wordt
gemaakt. De Minister van koloniën
van 1902, die thans Gouverneur-gene
raal is, huldigde destijds ook dat stand
punt.
De heer ter Laan prees het be
leid der Regeering inzake het oprich
ten van dessa-scholen, waarin nu goed
technisch onderwgs zal worden ge
geven. Waar de Regeering echter
tracht haar christelijk stempel te druk
ken op het onderwijs, en uitsluit elk
ander, dan keurde spr. het beleid
scherp af.
Na op meerdere punten inzake het
onderwijs te hebben gewezen, wordt
de verdere behandeling dozer begroo
ting verdaagd tot Vrijdagmorgen.
Des avonds te 8 uur kw%men eenige
andere wetsontwerpen aan de betref
fende de goedkeuiing van verdragen
en de verbouwingen en uitbreiding
van departementen.
In den nacht van Maandag op Dins
dag is op het Holiandsch Diep,-onder
Numansdorp, een scheepje gezonken,
vermoedelijk geladen met zand. Maan
dagavond had men van den wal af
voor anker zien liggen en Dinsdag
morgen zag men alleen den mast
boven water steken. Tot heden is van
de opvarenden niets bekend. (Telegr.;
Van het loggerschip VL 166, van
de reederij C. van Toor te Vlaardin-
gen, is, naar de Rotterd. meldt, be
richt ontvangen, dat de 35-jarige ma
troos D. Dujardin, van Pernis, door
een stortzee is overboord geslagen en
verdronken. De man laat een vrouw
en kind achter.
De politie te Goes heeft, zoo meldt
de Goesche Ct., tegen vrouw C. N.,
uit de Lange Vorststraat aldaar,
proces-verbaal opgemaakt, wegens het
ten verkoop voorhanden hobben van
onzedelijke prentbriefkaarten. De kaar
ten vertoonen een man en een vrouw
in paradijscostuum, terwijl de lendenen
door een doek zijn omwonden.
De voogd van een \7-jarige Haag-
sche winkeljuffrouw, die een lengte
heeft van pl.m. 1.70 M. dus lang van
gestalte is zoo meldt het Vad. uit den
Haag, vermoedt dat zijn pupil, toen
zij 11 Nov. j.l. do woning harer zus
ter bij wie zij inwoonde, verlaten heeft,
is geschaakt door een man in wiens
gezelschap zij vertrokken is.
De van de ontvoering verdachte,
een Rus, woonde vroeger te Amster
dam en te Rotterdam als bediende.
Hij is is oud 34 jaar, noemt zich thans
correspondent en woonde vroeger te
'8 Gravenhage.
Een billijk besluit.
Naar „Zeelandia" verneemt zijn de
besturen der gemeenten langs de Bel
gische grens door Ged. Staten aange
schreven om de geneeskundige armen-
prrctijk op te dragen aan in Nederland
gevestigde geneesheeren.
Waar de armenpraktijk aan de Bel
gische geneesheeren is opgedragen,
moeten dezen door Nederlandsche ge
neesheeren worden vervangen.
Zaterdag 23 dezer wordt een auto
busdienst geopend van Kwintsheul
via Wateringen en Rijswgk, naar Den
Haag en terug. Deze dienst, waarvoor
de nieuwe burgemeester van Waterin
gen bijzonder geijverd heeft, verlost
de dorpen Wateringen en Kwintsheul
de eenige van het Westland, welke
niet aan de tram zijn aangesloten
uit hun uitzondering. N. Crt.
Eerste vereischte.
De burgemeester van Weert (Limb,
die een politie-agent vraagt, als eerste
vereischte dat deze katholiek is, aldus
het Vad.
Een beschuldiging.
De heer K. Feikema te Sneek
schuldigt den heer Van der Laan,
secretaris dier gemeente dat deze van
hem f200 heeft ontvangen om „Ver
gunning" in zijn café te krijgen. De
heer v. d. L. ontkent dit en heeft
tegen den heer F. een gerechtelijke
vordering ingesteld. Dit is de tweede
maal, dat de secretarie in een derge
lijke zaak gemoeid is. Hbld.
Wederinvoering der kermis te Leiden.
Bij de behandeling der begrooting
voor den dienst 1912 in den Gemeen
teraad van Leiden werd door de Raads
leden Van Gruting, Zwiers en Boter-
mans naar het Vad. verteld, een
motie ingediend, beoogende wederin
voering van de in 1910 afgeschafte
kermis, welke motie in handen van
B. en W. werd gesteld om prae-advies.
In korte bewoordingen verklaren B.
en W. nog volkomen op het stand
punt te staan indertijd door de meer
derheid van hun college genomen,
naar aanleiding van het voorstel van
de heeren Briët c.s., om in het vervolg
geen standplaatsen meer te verhuren
of beschikbaar te stellen voor het hou-
deij van een kermis. Slechts voegen
zij er aan toe, dat het hun voorkomt,
dat, nu de kermis eenmaal afgeschaft
is en die afschaffing bij de overgroote
meerderheid der bevolking hoege
naamd geen tegenstand heeft, er nog
minder aanleiding is de kermis weder
in te voeren.
GOUDA, 22 November 1912.
Goudsche Agententen van Politie-
Vereeniging.
Onder voorzitterschap van den hoofd
agent van Politie P. Leemeijer verga
derde op 13 en 20 dezer alhier de
vereeniging van agenten van Politie
„Per Aspera ad Astra". Deze verga
deringen droegen een feestelijk karak
ter wegens het 10-jarig bestaan der
vereeniging, en werd gehouden in
de achterzaal van het cafe „Unie".
In de openingsrede werd o.a. door
den voorzitter de zinspreuk der ver
eeniging „Per Aspera ad Astra" (van
de Doornen tot de Sterren) aangehaald,
er op wijzende dat die door haar 10-
jarig jubileum recht van bestaan had
verkregen, en werd allen leden en
genoodigden, een hartelijk welkom too-
geroepen.
In de keurig daarvoor versierde zaal
bleven allen gedurende den avond
gezellig bijeen, en werd na afloop door
den voorzitter met den wensch dat de
Goudsche agenten van politievereeni-
ging met het daaraan verbonden zie
kenfonds in groei en bloei moge toe
nemen, de ÏO1® jaarvergadering geslo
ten.
Goudsche Winkeliersvereeniging.
Gisterenavond hield de Goudsche
Winkeliersvereeniging een ledenver
gadering in de bovenzaal van de
„Harmonie".
Na opening door den voorzitter,
den heer A. D. van Vreumingen, en
goedkeuring der notulen werd mede-
deeling gedaan van een ingekomen
schrijven van den heer J. Schenk uit
's Gravenhage, waar deze bericht on
der dankzegging het eere-lidmaatschap
te aanvaarden; voorts van eeq, schrg-
ven van de Groningsche Winkeliers
vereeniging, waarin verzocht werd
adhaesie te betuigen aan het door die
vereeniging ingediend adres tot wij
ziging der Arbeidswet in dien geest,
dat daarin zal worden opgenomen dat
werkzaamheden ook zullen mogen wor
den verricht in een vertrek, grenzend
aan den winkel, dat niet uitsluitend
werkplaats is, en bovendien totwijzi-
r'ng der arbeidsuren in van 's morgens
tot 's avonds 9 uur. Het bestuur
had aan dat verzoek voldaan, na in-
formatie bij de belanghebbende zaken.
De heer Mallon maakte aanmerking
daatop en betoogde dat deze zaak wel
van zooveel belang was, dat de ver
gadering daarover zou mogen beslissen.
Ook andere leden waren die zienswijze
toegedaan.
Toen daarop bleek dat die adhaesie
betuiging waartoe slechts enkele dagen
geleden was besloten, nog niet ver
zonden was, stelde de voorzitter daar
om voor dit adres nog in de vergade
ring te behandelen, waartoe besloten
werd.
Nadat hierover was gediscussieerd
en gestemd, werd ten slotte de adhaesie
betuiging, zooals het bestuur die had
opgesteld, goedgekeurd met 43 stem
men voor, 3 tegen en 3 in blanco.
Nog was ingekomen een brief van
den Ned. Middenstandsbond waarin
wordt medegedeeld dat op het eerst
volgend te houden congres zullen wor
den behandeld de onderwerpen „Mid
denstands-coöperatie" en Informatie-
en Incasso-bureaux.
Ten slotte werd medegedeeld dat
naar aanleiding vari de pogingen door
de Kamer van Koophandel alhier aan
gewend om een zesde postbestelling
te krggen in de namiddaguren door
den Directeur-Generaal daarop afwij
zend was beschikt. Een andere ver
deeling zou'zoo noodig kunnen wor
den overwogen.
Aan de orde was daarop de enquête
in zake de vervroegde winkelsluiting.
Het resultaat daarvan, dat wij reeds
eerder mededeelden, was, dat zich 117
leden zonder eenige bepaling verklaar
den vóór een wettelijk vervroegd slui
tingsuur, 62 waren daar tegen en 12
biljetten waren in blanco. Als gevolg
dezer enquête had thans het Bestuur
voorgesteld een adres te richten aan
den Gemeenteraad alhier met het ver
zoek een verordening voor vervroegde
winkelsluiting, met de dairop noodig
afwijkende bepalingen, samen te stellen.
Naar aanleiding van dit voorstel
ontstond een vrij rumoerige discussie
tusschen de heeren Bik en den Broe
der, waartusschen zich ook nog andere
leden mengden. Deze discussie gaf den
heer Rond aanleiding het voorstel te
doen een enquête te doen houden bij
alle winkeliers hier ter stede. Dit
voorstel werd bestreden op grond
hiervan dat de beweging uitgaat van
de G. Winkeliersvereeniging en dat
deze uitsluitend met hare leden te
maken heeft.
Nadat de heer I. van Dantzig en"
later de heer T. Crebas het voorstel
nader hadden toegelicht werd het aan
genomen met 37 stemmen voor 7 tegen
en 6 blanco. Daarna werd bepaald,
welke dagen het gewenscht was buiten
de verordening te houden, waarvoor
werden genoemdde Zaterdag, de
dagen vóór de Feestdagen en deker-
misweek.
Als laatste punt was aan de orde het
bestuursvoorstel tot contributieverhoo-
ging van f 2.op f 2.50, waarvan
f 1.zou worden afgestaan aan het
Bureau Invordering.
De heer Mallon verzette zich tegen
dit voorstel op grond hiervan dat naar
zijn meening dat Bureau op eigen
beenen moet staan en moet worden in
stand gehouden door hen, die daarvan
gebruik maken.
Verschillende leden spraken als hun
meening uit, dat dat Bureau Invorde
ring groote dienster, be wijst voor alle
leden, de heer Grootendorst wees daar
speciaal op. Bovendien, een voorstel
tot verhooging van het percentage
voor incassokostenjis niet tot uitvoe
ring kunnen komen, wijl de „Hanze"
zich op dat punt niet aan haar woord
heeft gehouden.
Na veel discussies werd het voorstel
aangenomen met 41 stemmen voor,
3 tegen en 2 blanco.
Aan het eind der vergadering deelde
de voorzitter nog mede dat Mr. Lees
berg óp een nader te bepalen dag hier
zal komen spreken over de „Faillis-
sementswet".
Naar aanleiding van een bij de rond
vraag door den heer Bik gedane vraag
inzake de spaarzegel-winkel hier ter
stede, zal door het Bestuur een onder
zoek worden ingesteld naar de werking
daarvan.
De vergadering werd daarop onder
dankzegging door den Voorzitter ge
sloten.
De afdeeling Gouda van het Alge
meen Nederlandsch Verbond gaf giste
ren in de zaal Kunstmin der Sociëteit
„Ons Genoegen" een uitvoering van
hedendaagsche- en oud-Hollandsche
liederen. Daartoe was de mèdewerking
verzocht en verkregen van de leerlin
gen der Stedelijke Muziekschool, onder
leiding van den directeur, den heer
J. H. B. Spaanderman.
pe avond werd ingezet door het
zingen van het lied van het Neder
landsch Verbond van Emiel Hulle-
broek. Daarna kwamen de jongere
leerlingen met eenige zangnummers,
uit den Gedenck-Clanck van Adr
Valerius, van M. A. Brandts Buys en
van J. J. Viotta, die frisch en flink
voorgedragen door de talrijke schare
kleine zangers en zangeressen bij het
publiek wel bijval vonden. Vooral
vielen in den smaak de nummertjes
van Cath. van Rennes, „Drie kleine
kleutertjes" en „Een Dansje".
De heerSpaanderman en Mej. Spruijt
brachten voor en na de pauze Oud-
Nederlandsche danswijsjes van J. C. M.
van Riemsdijk (voor vierhandig klavier)
ten gehoore.
Daarna zongen enkele leerlingen
van de soloklasse eenige nummers.
De heer C. P. Backers Jr. droeg aller
eerst voor „Het geuzenvendel op den
thuismarsch" van Th. van Duyse, en
„Rincking" van Emiel Hullebroek die
keurig gezongen, zeer veel succes
hadden.
Daarna zongen de dames H. M.
Dercksen, A. Westbroek, T. Scholten,
eerst ieder een lied en vervolgens een
tweetal terzetten van Gath. v. Rennes.
Deze nummertjes evenals de daarop
volgende liedjes „Blond Annie" en
„de Gefopte Vogelaar", door Mej. B.
Bik gezongen, toonden op welke
goede krachten de Muziekschool kan
bogen.
Nadat de heer Backers nog een drie
tal liederen gezongen had, bracht de
heer J. H. v. d. Voort, de voorzitter
van de afdeeling Gouda een woord
van dank aan allen, die tot het wel
slagen van de uitvoering hadden bij
gedragen. Deze uitvoering, zei hij, be
wees dat men niet in den vreemde
behoeft te zoeken, maar dat ook de
Nederlandsche toonkunstenaars er mo
gen zijn. Tot slot van den avond zong
de koorklaBse een tweetal vrouwen
koren van S. de Lange, n.l. Lente en
Goede Nacht.
Nieuwerkerk a. d. IJsel. Aan de
firma C. J. Bier, bloemist alhier, zijn
door de vaste keuringscommissie der
Ned. Maatschappij van Tuinbouw en
Plantkunde, o.m. de volgende onder
scheidingen toegekend. Een getuig
schrift l® klasse voor een inzending
nieuwe Chrysanthemum variëteiten
een getuigschrift van verdienste voor
een Chrysanthemum Ada Kitching-
ham een zilveren medaille vóór een
verzameling nieuwe Chrysanthemum-
variëteiten.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van heden.
Indische Begrooting.
Heden, half elf, zette de Kamer de
algemeene beschouwingen voort.
De heer deSavorninLohman
(c. h.) meende, in tegenstelling met het-
gdfcn de heer de Meester had gezegd,
dat er in Indië niet genoeg ambtenaren
zijn. Er is gebrek aan ambtenaren en
men weet niet hoe daarin te voorzien.
De salarissen zijn niet te hoog, anders
kwamen er wel genoeg liefhebbers. De
jongelui die naar Indië gaan, moeten
een huishouding kunnen opzetten. Dat
zou tevens het concubinaat Legen gaan.
Een toelage aan gehuwden ware wen-
schelijk. Indien men meent minder
ambtenaren te moeten hebben, moet
men niet voortgaan met staatsexploi
tatie, doch meer aan het particulier
iniatief over laten. De regeering moet
meer gouverneeren dan exploiteeren.
De Christianiseeripg van Indië. Spr.
vergeleek den toestand met dieh in de
provinciesteden hier te lande. Het fana
tisme openbaart zich daar op eigenaar
dige wijze, omdat men van de „fijnen"
niets moet hebben. Toen er een „fijne"
gouverneur-generaal kwam, kwam er
beroering. Een Roomsche was onge
twijfeld geduld, maar zoo'n fijne wil de
modernen beheeren. In de bladen deed
men het voorkomen a^sof nu velen den
gouverneur-generaal naliepen en ter
kerk gingen. Dit ontkende spr.
Op onderwijsgebied komt de strgd
hieruit voort, dat de openbare onder
wijzers niet kunnen dulden, dat men
zegt dat de zending beter voor het on
derwijs kan zorgen. Men heeft de open
bare school in de Minahassa in handen
der zending willen, omdat de zending
met minder kosten meer bereikt. Maar
dat kunnen de neutralisten niet toe
geven. Zelfs de minister liet zich niet
weerhouden om te* spotten met de
schending tusschen het gebied der mis
siën, die hij zelf heeft goedgekeurd.
De heer Ketelaar: dat is niet
waar, dat wij spotten.
De heer deSavornin Lohman:
gij weet zelf niet hoe zeer gij spot.
Thans neemt gij geld aan van de
Chineezen om ons te bestrijden. De
liberale sluiten een verbond met de
Mohammedanen om de christelijke
partijen hier te lande te bestrijden.
Indien de heer de Meester het aan
nemen van geld van Chinepzen goed
keurt, dan is er tusschen' dezen en
spr. een klove, waar spr. zich niet
bewust was, en die hij zeer betreurt.
De Mohamedanen hebben schatten
bijeengebracht, voor hun scholen, maar
wat deden de liberalen ooit voor hun
neutrale school
Niets hebben de christelijken gedaan
om de woede op te wekken tegen hen.
Als de heer de Beaufort waarschuwt
om voorzichtig te zyn in uitlatingon
in deze Kamer. Die waarschuwing
mogen de naaste geestverwanten van
den heer de Beaufort zich voor gezegd
houden.
In Indië wordt dr. Kuyper voorge
steld als het calvinistische gevaar, dat
voor de Mohamedanen dreigt. Er wordt
gezegd, dat voor het christelgk onder
wijs niet vraagd wordt in Indië. Heb
ben de christelijken hier te lande ge
vraagd om neutraal onderwijs, dat hen
een halve eeuw is opgelegd.
Geeft het geld terug aan de Chi
neezen, riep spr. de linkerzijde toe, en
als ge het niet meer hebt, zullen Bpr.
en zijn vrienden graag een collecte
houden om hen in de gelegenheid te
stellen het terug te geven. (Gelach).
De heer V e r h e ij (u.l.j begroette
met vreugde de plannen omtrent een
vertegenwoordiging van Indië. Het
speet hem, dat het tijdstip van indie
ning der wetsontwerpen nipt kan wor-
medegèdeeld.
Ten aanzien van het onderwgs was
spr. van oordeel, dat de regeering zelf
het inlandsohe onderwijs ter harte
moet nemen en dit niet aan de zen
ding moet overlaten.
De heer Ketelaar (v. d.) vroeg
wat het geld der Chi neezen Jvetrof,
wie dat toch ontvangen heeften her
innerde er aan dat in 1909 het bestuur
eener Antirev. kiesvereeniging van een
Chinees, over wien den heer Rood
huyzen zich minder welwillend had
uitgelaten, geld gevraagd had om den
heer Roodhuyzen te wippen.
De heer H o o g s t r a (a. r.) zeide
dat ten opzichte van de Chineesche
quaestie zijn meening sedert verleden
jaar niet gewijzigd is. Het gebeurde
in het laatste jaar heeft spr. in het
gelijk gosteld. De Regeering late zich
niet intimideeren.
De Minister van Koloniën,
de heer de Waal Malefijt beantwoord
de de versohillende sprekers. Ten
aanzien van het wetsodtwerp betref
fende het instellen van een vertegen
woordigend lichaam in Indië kan mede
gedeeld worden dat dit thans in een
stadium verkeert, dat nu spoedig de
gereedkoming kan worden tegemoet
gezien.
De financiën zijn inderdaad gunstig.
De scheiding tusschen gewone en
buitengewone uitgaven is zeer moeilijk.
(De vergadoring duurt voort).
Gppenro^pht ter zee.
x Londen 21 Nov. De kranten zeggen
dat de hertog van Connaught in zijn
troonrede bij de opening van het
Canadeesch Parlement, zal aankondi
gen, dat de nieuwe Canadeesche re
geering besloten heeft een gift van
5 a 6 millioen pond sterling te doen
aan de Britsche Admiraliteit voor den
bouw van drie pantserschepen in type
Dreadmought. Dit zal dan een gift
zijn' voor het loopende jaar, naar hot
ontwerp in de regeering van Caddi
zal in de toekomst nog belangrijker
giften doen.
Het ongeluk met de Nisshin.
Officieel wordt meegedeeld dat de
ontploffing aan boord van den Japan-
sche kruiser Nisshin, veroorzaakt werd
door een vat kruit. Twintig personen
zijn gewond waarvan 11 ernstig en
9 licht.
De aarbeving in Mexico.
New York, 21 Nov. Volgens be
richten uit Mexico heeft de aardbeving
te Acanbano honderd slachtoffers ge
maakt.
Bandieten in Rusland.
Uit Iekatherinoslou wordt d.d. 20
dezer gemeldBandieten hebben 's
nachts aangehouden door het hijschen
van een valsch signaal, een extratrein
op de spoorweg Catherina. Zij hebben
het geld en de waardevolle voorwer
pen van 30 reizigers gestolen. Een
baanwachter en de conducteur van de
trein zijn gewond.
De oorlog op den Balkan.
Keizerlijke woorden.
Wbenen, 21 Nov. De bladen berich
ten dat in den loop van een diner ter
eere van de afgevaardigden keizer
Frans Jozef verklaard heeft in een
onderhoud met de Hongaarsche afge
vaardigde, dat hij de houding van
Bulgarije bewonderde, maar dat hg
niet begreep hoe het kwam dat de
Turken zoo n tegenspoed haddeD.
De keizer sprak de hoop uit dat alles
zich op den Balkan ten goede zou
keeren en de oplossing in alle opzich
ten vredelievend zou zgn.
De Jong-Turken.
Konstantinopel 22 Nov. De secre
taris van de Kamer Assius is in hech
tenis genomen.
Bemiddeling der Mogendheden.
Berlun 22 Nov. Aartshertog Fer
dinand is hedenmorgen van Belgrado
hier aangekomen. Keizer Wilhejm be
groette hem aan het station.
De Tsjataldsja-linie.
Beblijn, 22 Nov. De Turksche vloot
is begonnen bij Kali-kraka de Bulga
ren te verdrijven en heeft de op Pa
pas Boergas terugtrekkende troepen
onder vuur genomen.
Parijs, 22 Nov. Volgens een tele
gram uit Konstantinopel trokken de
Bulgaren van de Tsjataldsja-linie terug
om de uitbreiding-der cholera te voor
komen.
Celebes.
Het derde hoofd der bende, die be
gin Augustus 1.1. het N.W. van Doeri
onveilig maakte, heeft zich te Pinrang
bij den controleur gemeld, zoo bericht
men aan de Mak. Crt. Dit heerschap,
genaamd, Oewa Batjo, had zooals
reeds vermoed was, de wijk naar het
Pinrangsche genomen, bevreesd van
in handen der steeds achtervolgende
patrouilles te vallen.
Het is een heele opluchting voor de
bevolking, nu alle rooverhoofdmannen
met hun talrijk aanhangsel achter slot
en grendel te Eniekang zitten.
van het Koninklijk Meteriologisoh
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 774.2 te
St. Mathien, laagste stand 736.8 te
Seydisfjord.
Verwachting tot den volgenden dag
Zwakke tot matige zuidelijke tot
zuidwestelijke wind, nevelig tot zwaar
bewolkt, weinig of geen regen, zelfde
temperatuur.
VAN DEN
22 NOV. 1912.
StiMtsleeuingen.
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
Oostenr. Belastingvrije
Kronenrente 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russisohe Obl. 1906
6 pet.
Id. Obl. (Gr. Russische
Spw.mij.) 1898 4 pet.
ld. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pot.
ld Obligatie 6e Emis
sie 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afl. Binnenland
Obl. 5 pot.
Brazilië. Funding Lee
ning 5 pet.
d. Obl. 1889 4 pet.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pot.
Ilank- en Credlet-lnstel-
llngen.
Ned. Bankaandeelen
Industr. Ondernemingen
American Car A Foun
dry Comp. C. v. A.
Id.Smelting Refining
Co. Cert. v. Aand.
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
Kol. Crediet Instelt, en
Cultuur Ondernemingen
Handels ver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mg. Aand.
Ned. Handel-Mij. C.v.A
Mijnbouw MUen.
Ketahoen" Mgnbouw
Mg. Gew. Aand.
Redjang Lebong, Mijn
bouw Mg. Aand.
Great Cobar Aand.
Petrolenm-Onderu.
Dortsche Petroleum In
dustrie Mij. Gew. A.
Kon .Ned. Mgtot Expl
v. Petr. Bronn. C.v.A
Shell" The Transp. A
Trad Cy. C. v. d. A
Scheepvaart Mljen.
Ned.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoomvaart-Mij. „Zee
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marine
Cy. afgest. Pref. A.
Tabak-Oudernem Imren.
Bindjey Tabak Mij. A.
Diversen.
Maxwel Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand.
tfpoerwegeo.
Holl. IJzeren Spoor
wegmij. Aand.
Mij. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pet.
W arsohau-W eenen
Spoorwegmij. Aand.
dito dito Act. de Jouiss.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoorweg-Mij.
Gew. Aand.
Union Pacific Railroad
Cy. Cert. v. gew. A.
Wabash Gew. Aand.
Premieleenlngea.
Amsterdam Aand. 3 pet
Hongarge. TheLs-Re-
ginirungs-Gcs. 4 pet.
Prolongatie 44f/% pCt.
Nat. Staatsf. en Buitenl. soorten
weinig varieering, Mijnen lager, Tram
waarden stil, Amerikanen tamelijk
flauw, Petroleum flauwer, Tabakken
stil, Culturen prijshoudend, Rubbers
lager aangeboden.
Vorige
Koert.
Koert ren
beden.
78"/,,
78'/,
85'/,
-
62'/,,
-
99
99'/,
89
89'/,
92 V,
92'/,
86
83'/,
86'/,
82
46'/,.
103'/a
82s/.
-
69'/.
-
215'/,
-
59
69"/,,
79'/,
80'/,
25'/.
-
74'/,
75
191'/,
33'/,
33'/,
235'/,
90"/,,
88
163'/,
164",
646
544'/,
525
*-
190
190
119
119'/,
6'/i.
>-
86'/,
86'/,
3"/,,
11
87'/,
87'/,
95
68»/,,
64'/,
186'/,
86'/,
95'/,
97"/,.
84'/,
34'/,
172'/,
4
172'/,
4'/,
100"/,,
-
146',,
;rs.