RONA
ISEL
I
-i
I
Van Houten’s
Cacao
ITS,
a n d p 1.
I
I
I
-I
Zaterdag 23 November 1912.
No. 12029.
51e Jaargang.
5
QG
Na vijf jaar clericaal bewind.
FELILLETOy,
cittnbtnt
Moeders geeft uw kinderen
dagelijks
;BlEREnS
ttiDE koninoin
waters
ON'.
iarwater.
DININE.
1GETALL
Eerste Blad.
TILBURG
IE JONG,
sthaven 31.
'ril
STORMEN.
Gouda.
:rr in
n Heem
behalve Zon- en Feestdagen.
EN ZOON Telefoon Ihterc. 82.
ITievLws- ezx -^d.-^exteaa.tie’bleucl voox G-o“ci.cLeu eaa. OaMustreZbcexx.
Verschijnt dagelijks
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal
Telefoon Interc. 82. Uitgevers A.
Antiseptische
lawerkinq-.
I
■j
II
S-o.ïtexx3eirx<a..
t« drinken, dat la gezonder voor hen en voor
hunne zenuwen dan welke andere drank ook;
maar let er op dat ge van deze krachtige
pittige cacao niet veel noodtg hebt voor de
bereiding, dan zult ge ondervinden dat ge
hun voor uiterst weinig geld het gezondste
te drinken geeft dat maar te bedenken Is.
f 1.25
I 50
1.50
1 90
Dit Nummer bestaat uit twee
bladen.
WARENHUIS, Spaislr. Den Haag.
S** Alle Loie- en Huls*. Artikelen
TEL.INT.68
nida
OBST i Co.,
22.
Naar het Duitsch.
v.H HANS LAND.
Genoegen”, 8 u.,
zinnige Studie- en
es:
IV.
Wanneer wij de resultaten van het
vijfjarige clericaal bewind nagaan,
kan niet gezwegen worden over het
koloniaal beleid, waarvoor het minis
terie in zijn geheel verantwoordelijk
moet worden gesteld. Terwijl opeen
volgende ministerial zeer juist heb
ben ingezien, dat onze regeering in
de eerste plaats strikte neutraliteit
heeft te betrachten tegenover een be
volking, die een geheel andere gods
dienstige leer belijdt, wijkt dit kabinet
van de beproefde beginselen van In
disch staatsbeleid af en tracht de In
dische bevolking de zoogenaamde
kerstening op te dringen. Gouverne-
mentsscholen worden opgeheven om
ze te vervangen door sectescholen.
Aan Zendingsgenootschappen wordt
de gouverpementsschool in handen
gegeven, en deze genootschappen ge
ven er hun sectarisch onderwijs. Zeer
verklaarbaar, dat deze actie reactie
moest uitlokken en de oprichting van
Mahomedaansche scholen, die vaak
kweekplaatsen zijn van dweepzucht,
is het antwoord op de schoolpolitiek
der clericale regeering. De overbren
ging van den schoolstrijd naar Indië
is in onze koloniën nog veel gevaar
lijker dan ten onzent.
Tegenover het ontwakende China is
de politiek der regeering al evenmin
breed van opzet. De onlusten, die in
verschillende plaatsen van Java zijn
uitgebroken, vinden hun oorzaak in
de taktlooze manier, waarop de re
geering optrad, toen de Chineezen
op Java de uitroeping der Chinee-
sche republiek wilden vieren. Ken
ners van onze Oost-Indische kolo
niën hebben reeds waarschuwend
de stem verheven tegen een politiek,
■die ons koloniaal bezit ernstig in
gevaar brengt, zeloten, die van de
Wanneer men den invloed der
antithesepolitiek in ons eigen land
nagaat, dan blijkt dat deze politiek,
die bij dit kabinet niet minder voor
zit dan bij het kabinet van 1901,
tot toenemende verscherping moet
leiden. Met de wenschen der minder
heid wordt in het Parlement weinig
of geen rekening gehouden. Dat
bleek reeds bij de Radenwet, toen
alle ingrijpende amendementen van
de linkerzijde bijna zonder uitzon
dering <tbor de clericale coalitie wer
den verworpen. Alleen als de mi
nister bij hooge uitzondering een
amendement overnam, gaf de rech
terzijde genadiglijk daaraan haar
goedkeuring. Hetzelfde spel wordt
thans weer bij de Invaliditeitswet
gespeeld. Over alle amendementen «m eoo
van links is door de clericale rech
terzijde reeds het doodvonnis geveld.
Slechts één amendement van den
heer Schaper, dat geen geld kostte,
en een amendement van den heer
Duijs werd door den minister- over
genomen. Doch de amendementen
van den heer Patijn, zoowel als'die
van den heer Treub werden een
stemmig door de rechterzijde ver
worpen. Met de wenschen van de
minderheden wordt door de meer
derheid eenvoudig geen rekening
gehouden. Dat bewees ook de wij
ziging van het reglement van orde
voor de Kamer. Ten einde de
behandeling der Invaliditeitswet mo
gelijk |e maken, voor de Commissie
van voorbereiding haar advies over
de amendementen had doen kennen,
werd dit reglement gewijzigd. Rbnd-
weg gaf dr. Kuyper in de Kamer
toe, dat deze wijziging werd voor-
PRIJS IJER ADTERTENTIÊN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer f 0.56
Elke regel meer O.W
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0 35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0 25 per regel.
Groote letters -en randen naar plaatsruimte.
fiOIIDSCHE COURANT.
Idem franco per post
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons BureauLange
Tiendeweo 64, bij onze Agenten, den Bockhandel en de Postkantoren
blik in de oogen. Gevaar dreigde uit
dien blik en in zijn zachte hand schit
terde het zwaard der verwoesting.
Neen neen. Albert zou dien gast
niet toelaten. De poort zou gesloten
blijven voor dezen onheilspellenden
vreemdeling. Het gold hier de bescher
ming van oen heiligdom, welks zegen
bewezen was aan twee oude menschen-
levens, gedurende een lange rij van
gelukkige jaren. Neen, Albert zou zich
niet laten verleiden. Te heilig was zij
hem, die hem zijn huis met vrede had
gezegend, met onwankelbare trouw
had beschermd en over zgn leven als
een lieve schutsenkel had gewaakt.
Neon, neen, te veel, te kostbaar iets
had hij te verliezen, dan dat het hem
mogelijk zou zijn zich door lokkende
demomen te laten meesleuren in zonde
en schuld, in storm en gevaar. Albert
was tot nu toe geen haarbreed afge
weken van den rechten weg zou hem
dat nu moeten overkomen, nu hij, een
bejaard man, op den drempel van den
ouderdom Stond en zich reeds opmaakte
tot de donkere gelukzaligheid die hun
te beurt valt, die het leven overwon
nen hebben Welke Icrankzinnigheid
trachtte hem aan te grgpenDat
was als een koorts, waarin als fantas
tische schimmen hun dollen dans uit
voerden. Hij kon Ada’s vader wel zgn.
6 a 7 uur
eraanqename
smaikl
i, Ned. Hervormde
Openbare Samen -
Indische toestanden geen notie heb
ben, weten hun zin door te drijven
en den minister van koloniën in de
richting te brengen, die zij aan
geven.
het recht heeft te verwachten. Eerlijk
in zijn overtuiging zal hij niemand
of niets om partij-oogmerken sparen.
Natuurlijk zal Wilson tegenslag niet
worden bespaard, maar hij is niet
iemand die zich door tegenstand Iaat
terneerslaan en gelooft vast aan zijn
beginselen. Voor die beginselen heeft
hij het ook gehad over de rust van
het professoraat ter zijde te stellen
voor de vermoeienissen van het poli
tieke leven. Maar iets is er dat nöm
in zijn strijd ernstig zal steunen. Het
is zijn geboren talent om te heerschep.
Kalm voorwaarts gaan en bewust de
veranderingen aanbrengen, die hg noo-
dig acht, is zijn stelregel. Hij springt
niet van den hak op den tak, maar
gaat van den stelregel uit, dat men
door het telkens vervormen van de
instellingen zonder groote stootenzal
voorwaarts gaan.
14)
Na een verloving van een halfjaar
was hij met haar getrouwd. Mathilde
geleek in gelatenheid en temperament
volkomen op haar man, en zoo was
dan ook snel na verloop vau haar
jong echtelijk geluk, dat zonder kinder
zegen bleef, een toestand van rust in
getreden, die aan dezen echt een diepe
reinheid gaf. De ziekjMübheid, die zich
big Mathilde reeds inWe eerste jaren
van haar huwelijk had geopenbaard,
deed het hare erbij om de beide echte
lieden tot broer en zuster te maken
tot beproefde en goede vrienden, die
alleen wat meer teedere zorg voor
elkaar hadden, kus en handdruk wis
selden en met dat al op derden den
indruk maakten van twee menschen,
wier samenleven in hoogste harmonie
verliep. Deze voorbeeldige echt was
echter in werkelijkheid sedert jaren
niet zoodanig meer geweest, omdat
de stille temperamenten van de beide
Schaakbord”, 81/.
gadering G. V. v.
Réunie”, 8 uur,
Soirée voor het
gesteld in het belang! der rechtsche
stembuspolitiek.
Onze lezers zullen) door de arti
kelenreeks, die wij aan het vijfjarig
clericaal bewind hébben gewijd, zon
der twijfel tot de conclusie zijn ge
komen, dat op alle vrijzinnigen de
dure plicht rust pal te staan voor
de beginselen, die huh lief zijn.
De aanslag, die |n zoo menig
opzicht dreigt voor j de beproefde
beginselen van staatbeleid, moet
ieder onzer tot een rusteloos propa
gandist maken, tot de stembus van
1913 gesproken zal nebben.
Als ieder in dezen? zijn plicht be
grijpt, is er alle kans over tal van
districten en in het bijzonder over
de dubieuse de clerical^ vlag neer te
halen en de vrijzinnige vlag hoog te
doen wapperen! Elk op zijn post
zij ’t wachtwoord vOor ons allen.
Wat zou hij met haar, hij, de be
jaarde man, met zoo’n frisch jong
meisje
Zonder twijfel zou de minste uiting
van zijn on-vaderlijke emoties in Ada
afshuw en walging opwekken. Zij zou
met afkeer uit zgn huis vluchten, dat
haar, de wees, inplaats van toevlucht,
verleiding bracht. En Tilli Albert
verweet zichzelf, dat hij in staat was
geweest aan zulke gedachten en emo
ties ook maar een secondi^tijd te geven.
Neen, mat alle kracht moest hiertegen
gestreden worden.
Een ijzeren wil moest gezet worden
tegenover deze opwellingen. Weg met
hen allemaal. Zoo’n boos spook mocht
hem geen oogenblik meer onrust ver
schaffen. Albert was zeker van zich
zelf en had niets te duchten.
Hij ging naar de telefoon en liet
den heer Spengler weten, dat hij na
kantoortijd de fabriek niet mocht ver
laten. De heer Ammann zou per auto
binnen twintic minuten bij hem zgn
hij moest de procuratiehouder nog
heden dringend spreken
Op weg naar de samenkomst met
Spengler constateerde Albert bij zich
zelf ernstige zenuwachtige opwinding
(Wordt vervolgd.)
Beschouwingen.
V.
Hoe komt het dat plotseling de
democraten in de Vereenigde Staten
belangryke herwinning over
de geheele linie hebben weten te be
halen. Jaren lang hebbèn zij den strijd
met Bryan als candidaat gevoerd en
nooit is het hun mogen gelukken de
overwinning voor hun candidaat te
behalen. Er is wel beweerd, dat Bryan
ook niet de meest geschikte persoon
was. Zeker is het dat dr. Wilson in
dat opzicht voortreffelijke eigenschap
pen bezit. Maar meer nog, dunkt ons,
is het succes der democraten te ver
klaren uit politieke overwegingen.
Amerika is het land der protectie en
als overal waar het protectionisme
hoogtij viert hoort men wel van ont
zaglijk hooge loonen, maar daarnevens
is de levensstandaard zoo enorm hoog,
dat de nadoelen verre de voordeelen
overtreffen. In dat opzicht is Amerika
ook een sprekend voorbeeld. Naast
reusachtigen rijkdom heerscht ont
zettende armoede. En de armoede is
bij velen, de rijkdom bij weinigen.
Algemeen is dan ook in de laatste
jaren verzet gekomen tegen den pro-
tectionistischen muur die geheel Ame
rika omringt. Zoo gaarne had de be
volking die tariefomheining gesloopt
En nu kwam deze eigenaardige on
rust over den man, wiens van vrede
vervulde ziel geschokt werd door de
eerste ver verwgderde, zachte voor
bode van een storm. Albert schrikte
ervan en spande zich in om het ge
vaar te overzien.
Het was slechts een stemming, niets
anders, een gril van zijn in jaren gril-
loos gebleven ziel, die zoo stil en kalm
den tijd over zich had laten heengaan,
als verwachtte zij van dezen niete
anders meer dan het langzame ver
stijven van alle gevoelswaarneming
en ten slotte het onweerstaanbare af
sterven van alles, lief en leed in dit
leven. Maar luid en intens werd ge
klopt aan de poort van zijn binnen
ste en daarvóór stond een onverwachte,
late, voorname gast, in een anreool
van licht en glans van jeugdige geluk
zaligheid omzweefd van bedwelmende
dromen uit lang-vervlogen droom en.
Kwam een nieuwe lente hem verras
sen Was het wel te denken, dat het
nog eenmaal in hem zou*opbruisen,
nog eenmaal uit de grauwe harde lava
van zgn binnenste in bonte sprookjes-
schoonheid het onbegrijpelgke mysterie
de heilige lente van een ondoorgron
delijk wonder
Maar de bekoorlijke gast, die wachtte
aan de poort, voerde een dreigenden
ncordia”, 8 uur,
'oorst. Goudsche
ble.
Genoegen”, 8 uur,
len-Vergadering.
rmonie” 8*/> uur, i
ing der Kon. Ned.
id-Onderofficieren,
la.
Zalm, 11 u., Ned.
m Kaashandelaren,
lering.
Ie „Reunie ’,8 «nr,
S. D. A. P.
;enrood”^ 10*/a uuri
r- en Woningtoeïf I
inderstandscommis*
b”*
Genoegen”, 8 uur,
sen. „Arnold Spoel’
Concert.
n wij geregeld tijdig
•gen ontvangen van
certen, vermakelijk -
deze dan in onie j
en. I
tanan A Zn., Gouda. J
echtgenooten, zoo mede de zwakke
gezondheid van Mathilde het leven
der liefde bij beiden volkomen had
doen inslapen. Zij waren met dezen
toestand tevreden en wisten niets.
Ook Albert voelde zich in geen enkel
opzicht in zyn huwelijk teleurgesteld.
Hij verlangde niets anders, dan wat
zij hem gaf. Voor andere vrouwen en
haar bekoring was hij blind gebleven
geen aanvechtingen had hij meer ge
had, en zoo was voor hen beiden het
leven stil en vreedzaam voorbijge
gaan, als van twee verlanglooze en
tot rust gekomenen, die zich niets
beters weten te wenschen dan het be
houd en hét voortduren van hun toe
stand waarin zij vredevol en zonder
stoornis leefden, het eene jaar in het
ander jaar uit. Daarbij hielden zij zeer
veel van elkaar gescheiden als Albert
om zijn zakenreizen eenige dagen weg
was; beiden waren zij kinderlijk ge
lukkig als ze weer bij elkaar waren
en bij elkaar konden blijven. Met ver
wondering hoorden en zagen beiden
alle tragedies en comedies om zich
heen afspelen, in wier draaikolken zij,
overigens onberispelijk brave menschen
getrokken werden door afgunst, zucht
naar verandering en onstandvastig
heid, waardoor geheele families in
schande en ellende werden gestort.
gezien, maar de republikeinsche meer
derheid bleek steeds onwillig. De
democratische partij heeft begrepen
dat het getij verloopen was en daarom
de bakens verzet. Zij heeft in haar
programma opgenomen een verlaging
der tarieven voor zoover dit althans
de Amerikaansche wet toelaat. Want
het is een feit, dat in Amerika volgens
de bestaande wetten een totale af
schaffing der tarieven ónmogelijk is.
De democraten zullen nu trachten den
muur af te breken tot, op een hoogte
waarop hij minder hinderlijk is voor
de algemeene welvaart. En de kiezers
hebben don democraten deze kans wel
eens willen gunnen. Eerstens zijn zij
er van overtuigd, dat zij thans den
meest geschikten man aan het hoofd
der democratische partij hebben zien
optreden. Zoo ooit iemand, dan zal
het dr. Wilson zijn, die zijn land die
economische voordeelen brengt, die
S