I
J
ITS,
i and el.
Ires:
1
I
BHT
i
ithaal.
.E. Alter 1
s
STORMEN.
\o. 13032.
51e Jaargang.
Verschijnt dagelijks
Buitenlandsch Nieuws,
S-CLiteru.lan.cS-.
FEUILLETON.
lil
3
Woensdag 27 November 1912.
WAREMIl'IS, tymslr. I)fii Ihj.
UMT Alle Luxe- en ilulsh. Artikelen
-- - w-
Iq
o
Gouda
Bracht 269*
AAG,
«I
•F
behalve Zon- en Feestdagen.
Telefoon Interc. 82.
XTïe-w.'WS- exx -^-dTrextexLtïeTolsud. voor ezx OxxxstreHiEezx.
Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
jij
Tegen de protectie in
Duitschland.
de stad aan huis
'w
t
i.
(Wordt vervolgd.)
man AZn.,Gto«i«“
die hoo|
haaf cl.
jonden,
rondte
rgoed.
MmADRBS-
>11 ALTER
acht 269*.
VAG.
Iw huta «OM
rfc verlichten.
SLAVERNIJ
wordt te niet
light bet hnto
geU, muren.
x>r en door
ie Sunlight
voordooHgste
’W
Naar het Duitsch.
van HANS LAND.
EIT IN
en Hesren
JSEL
ENHÜI8
en Dekking,
is s.t. p.
Bven, zendt dan
dergeteekenden.
Bestuur,
ra.
onder-Voorz.
Sect.
mningm.
TE WAAR-
»en
neskleeding
of gedeelten
pRUg DER ADVERTENTjgN;
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer f 0.55
Elke regel meer «0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van I5 regels f0 35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
GOUDSCHE COURANT.
De Balkanoorlog.
De onderhandelingen tusschen Tur
kije eenerzijds en Bulgarije en Grie
kenland anderzijds hebben een aanvang
genomen. Bulgarije treedt op namens
de verbonden staten, behalve voor
Griekenland, dat zelf een vertegen
woordiger gezonden heeft. Het heeft
aan Bulgaarsche zijde kwaad bloed
gezet, dat Griekenland zyn eigen af
gevaardigde zendt. De onderhande-
lingen hebben plaats in het zuidelijk
deel van de Tsjataldja-linie bij Boejoek
Tsjekmedsje. De eerste stappen om
aan den ongelukkigen oorlog een einde
te maken we gelooven wel dat aan
monie” 8’/, uur,
ig der Kon. Ned.
1-Onderofficieren,
17)
Hij opende zijn oogen niet, schudde
alleen zachtjes met zijn hoofd. Heer
lijk is het, zoo heerlijk, dacht hij, wat
een golf van teederheid doortintelde
zijn zenuwen onder de aanraking van
haar handen. Wat was dat heerlijk in
dezen, als door feeënhanden gedra
gen, zacht op de veeren wiegenden
wagen in de morgenfrischheid gevoerd
te wordenopgesloten in de kleine
ruimte, waarin hij lag, met alles bij
zich wat zijn ziel zocht. Rustig zat
zij bij hemachterover leunde zij in
den hoek tegenover hem en zij liet
zich met hem wegvoeren in de gulden
verte. Ze reden langzaam, maar nog
langzamer had hij willen rijden om
dezen zaligen tocht met uren te ver
lengen. Och, dat zulk een gelukzalig
heid voor hem mocht bestaan Was
dat hem dan geen geluk genoeg, dat
zij hem geschonken was en dat hij
de vreugde kon verzwelgen. Hy zonk
De Oorlog op den Balkan.
De Turksche officieren, welke uit
Saloniki naar Griekenland zouden wor
den overgebracht, uit een veiligheids-
oogpunt, zijn thans 577 in getal in de
Piraeus aangekomen.
Rond Skoetari wordt voortdurend
gevoqhten. De omliggende forten heb
ben van de Montenegrijnen een hevig
bombardement te doorstaan. Bij een
poging van de Turken om door te bre
ken ontstond een verwoed gevecht, dat
vele uren duurde, waarvan het resul
taat was dat de Turken moesten terug
trekken met achterlating van een aan
tal dooden en gewonden.
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaalf 125
Idem franco per post1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad 1.50
Idem franco per post1 90
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons BureauLange
Tiendeweg 64, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren
waren nog niet voorby, hij had nog
een geheelen dag voor zich. De reis
duurde nog voort, dan zouden zij
eenige uren op de plaats van bestem
ming vertoeven en aan naar huis terug
in de schemering en het begin van
den nacht. Do dagen waren al kort
de duisternis viel spoedig in. En dan
zouden ze weer rijden als nu, naast
of tegenover elkaar, voort in den koe
len, zwarten herfstnacht. Wat joeg
hem dan zoo’n vrees aan? Wat bond
hem dan zoo het hart in gedrukte
afwachting? Er zou toch niets ge
beuren, niets. Hij zou weer als nu
naast haar zitten, en als haar hand
of haar arm hem aanraakto, even ril
len, als nu meer verwachten, meer
wenschen, durfde hij niet, zelfs niet
te denken of te droomen. Maar het
was immers te veel, zoo bovenmatig
veel, het was vreugde en feest en
zalige bekoring en verrukking, en bij
dat alles bleef zij onschuldigbleef hij
zonder berouw, zonder schaamte, zon
der straf. Zij wist, zij vermoedde zelfs
niets van de gevoelsatormen, die over
hem woedden. Zoo was het, zoo zou
het blijven nu en steeds, dat zwoer
hij zich zelf, en deze eed van de
kuische onthouding was hem een nieuw
geluk, een zoet-smartelijke vreugde,
een hooge refiexie, waarmee zijn jube-
weer meer ineen. Haar voet had even
den zijnen geraakt en ruste nu stil
naast dezen. Was het dan niet alsof
om die aanrakingspunten van beide
schoenen stroomen van gevoel door
hun leden gingen Zachtkens raakte
hij de punt van haar schoen aan, vol
Bangst dat ze het zou merken en in
haar kindervrees haar voet terugtrek
ken en hem dit geluk ontnemen. Wat
scheelde hem toch Was hij weer een
jongen geworden, dien een oogen-
blik van contact als dit in een roes
van bedwelmend geluk kon brengen
Dat bij dit nog moest onder
vinden, hij, die reeds afgestorven leek,
leeggebrand, afgestompt wat liefdes
emoties betrof. Hadden die dan alle
maal tot nu toe slechts gesluimerd
Had hij dan eindelooze jaren in doods-
starheid gelegen en was hij nu plot
seling ontwaakt voor een korten roes,
die spoedig zou verdwijnen en wel
licht in bittere smart eindigen
Slechts enkele dagen, wellicht nog
maar uren, en dit kind naast hem
was de bruid van Spengler. Het kon
morgen al zijn. Een wonder was het,
een onbegrijpelijk iets, dat het nu al
niet zoo was, dat Ada nu al niet
Spengler’s ring aan haar vinger droeg.
Maar waarom dan vooruit te loopen
op deze weinige kostelijke uren. Ze
Onze protectionisten wijzen altijd
op het voorbeeld van het buitenland
om het Nederlandsche Volk begeerig
te maken naar de zegeningen der be
scherming.
Behalve, dat zij daarbij vergeten,
dat een vergelijking tusschen ons
kleine land en de groote landen, waar
het beschermend stelsel heerscht, niet
opgaat, zien de protectionisten, als zij
over onze grenzen kijken, blijkbaar
niet meer dan zij zien willen.
Dat een vergelijking niet opgaat
ten aanzien der handelspolitiek is niet
minder waar, dan dat men in verband
met de politiek in het algemeen ons
land niet op één lijn kan plaatsen met
een groote mogendheid.
Voor zoover onze handelspolitiek
betreft, bedenke men slechts, dat de
verscheidenheid der grondstoffen en
hulpmiddelen, welke een klein land
oplevert, in den regel meer beperkt
zal zijn, terwyl de aanwezigheid van
voortbrengselen van meer verschillen
den aard mag worden verwacht in
een land van grooter uitgebreidheid.
Meer dan de bevolking van grootere
landen zal ons volk dus verschillende
benoodigdheden uit het buitenland
moeten betrekken, terwijl omgekeerd
binnen onze grenzen geen voldoend
afzetgebied te vinden is voor onze
groote industrieën, dat zijn die takken
van bedrijf, welke als gevolg van de
natuurlijke omstandigheden hier onder
zulke gunstige voorwaarden voor hun
ontwikkeling verkeeren, dat zij tot
grooten bloei zijn gekomen en een
dergelijke uitgebreidheid hebben ver
kregen, dat zij voor den afzet van
hun producten op het buitenland zijn
aangewezen.
Twee redenen dus waarom wy, nog
minder dan groote landen, ons met
een tariefmuur mogen omgeven en
integendeel onze grenzen voor het
handelsverkeer zoo ruim mogelijk moe-
tep openstellen.
Nog minder dan groote landen
Als onze protectionisten hun blikken
richten over de grenzen, dan zien zij
niet, of dan doen zij alsof zij niet
zien, dat overal de bevolking zich
verzet togen de hooge invoerrechten.
En toch spreekt de volkswil zich overal
duidelijker en duidelijker uit tegen de
bescherming.
In de Vereenigde Staten van Noord-
beide zijden sterk naar het einde ver
langd wordt zijn hiermee gedaan.
Want, al heeft Bulgarye tot nog toe
oogenschflnlyk niets dan voordeel be
haald, de oorlog heeft aan dit land
reusachtig veel menschenlevens gekost.
Vijf en negentig duizend van zijn
beste mannen zijn gedood of liggen
zwaar verminkt in de hospitalen. Het
leger bestaat op het oogenblik uit
heel jonge of heel oude mannen en
reeds worden de jonge lui van 17 jaar
naar de Tsjataldja-linie geze—3—
Vreemde geruchten doen de i
over de houding die de Driebond zou
aannemen. Vooral de Parysche bla
den zijn hierover buitengewoon slecht
te spreken. Oostonrijk-Hongarye moet
Turkije gewoon tot den oorlog aan
zetten met de duidelijke belofte dat
het hulp zal verleenen. En de Duit-
sohe militaire attaché geeft aanwijzin
gen hoe de kanonnen in de Tsjataldja-
linie moeten worden gesteld. Dat zou
een ernstige schending van de neu
traliteit zijn, die bedenkelijke gevolgen
voor geheel Europa hebben kon.
In verband daarmee noemen we ook
de geruchten over mobiliseeren van
Oostenrijk-Hongarije en als tegenweer
daarvoor ook door Rusland. In dit
laatste land is een zeer oorlogzuchtige
partij die gaarne met Oostenryk-Hon-
garije den strijd eens zou aanbinden.
Maar tot nog toe schynt het dat de
vredespartij onder Sasonof de macht
in handen heeft. Toch moet er van
alle zijden alles in het werk gesteld
worden om aan oen dcrgelijk oorlogs
zuchtig drijven zooals van Oostenrijk
en Rusland uitgaat, paal en perk te
stollen.
gezichtje daar en dat onder do grijze
plooien van dien mantel verborgen
lichaam van deze jonge vrouw hem
een noodlot kon worden, macht over
hem oefenen, die heel zijn leven en
wezen in de grondslagen zou doen
schudden, zou doen wankelen en ten
gronde richten. Als het noodlot, het
geheimzinnige, verschrikkelijke, mach
tige, keek hy haar aan, als wilde hij
uit het kleine gedeelte van haar trek
ken, dat voor hom zichtbaar was, vol
verschrikking zijn toekomst lezen. Zij
moest het wel gevoeld hebben, dat hij
haar aanzag, want plots wendde zij
haar hoofd om en zag zij hem aan,
terwyl het bloed naar zijn wangen
steeg.
Op dit oogenblik hield de auto stil.
Albert keek naar buiten. Was het mo
gelijk Waren ze er al? Waarlijk,
dat was Enkendorf, en daar was de
ingang naar de magazijnen van zijn
collega, Sauerbier, die juist, in zyn
vollen omvang, een witte matrozen
muts op het hoofd, uit de deur kwam
en op de auto toetrad.
Goeden morgen, Ammann, riep
hij gemoedelijk, deed de deur van de
auto open, maar week tegelijk «van
schrik een stap achteruit.
gere beambten, dat zijn dus al degenen,
die de gevolgen van het beschermend
stelsel dagelijks aan den ly ve gevoelen.
Van de bezittende klasse is in
Duitschland nog een vrij groot deel
vóór de protectie. De oorzaak hiervan
moet vooral worden gezocht in de
vrees voor een scherpe daling der pry-
zen, welke zou tengevolge hebben een
verlaging van de rente alsmede van
de waarde der waarborgen, waartegen
de beleggers (op hypotheek, in onder
nemingen enz.) hun geld hebben uit
geleend. Dit, en niet het geloof in de
onmisbaarheid der protectie voor de
algemeene welvaart, doet velen in
Duitschland nog niet overgaan naar
het kamp der vrijhandelaars.
Die vrees is zeker niet ongegrond.
Een plotselinge opheffing der invoer
rechten zou een debacle tengevolge
hebben.
Aan een plotselinge opheffing denkt
echter niemand, noch in Duitschland
noch elders. Immers iedereen weet,
dat het heel moeilijk is om, als de
weg der bescherming eenmaal is in
geslagen, daarvan terug te koeren.
De moeilijkheid van het terugkoeren
is juist oen van de grootste gevaren
van het inslaan van dien weg I Maar
ondanks deze «algemeen erkende moei
lijkheid, begint, met de overtuiging dat
zoowel in Noord-Amerika als in
Duitschland de protectie haar hoogste
punt hoeft bereikt, de meening veld
te winnen, dat een geleidelijke .ver
laging dor invoerrechten thans met
vertrouwen mag worden tegemoet zien.
En voor ons land beoogt juist nu
het Tariofontwerp-Kolkman een be
weging in omgekeerde richting
Amerika, het land van de protectie
in haar uiterste consequentie, heeft
de meerderheid zich onlangs op de
ondubbelzinnigste wijze verklaard door
den vrijhandelaar Woodrow Wilson tot
het presidentschap der republiek te
roepen. En de gekozene heeft reeds
bekend gemaakt dat zijn eerste regee-
ringsdaad zal zijn gericht tegen de
hooge invoerrechten en de daarop ge
baseerde trust.
Kwamen de beschermende rechten
in Noord-Amerika in bescheiden vorm
en als tijdelijke maatregel eertijds bin
nen door een achterdeurtje: als oor-
logsbelasting tijdens den burgeroorlog
in Duitschland, het land, waar de
ontevredenheid over de hooge prijzen
der levensbehoeften zich meer en meer
tegen de bescherming keert, is men
den weg van het protectionisme ook
niet om het stelsel zelf, doch evenzeer
met bijoogmerken ingeslagen en wel
juist zooals dit thans bij ons dreigt
te geschieden om zuiver politieke
redenen.
Bismarck, oorspronkelijk vrijhande
laar, gebruikte het in 1879 onder zijn
invloed vastgestelde, aanvankelijk be
scheiden, tarief van invoerrechten
dat echter reeds in 1885 verdubbeld
en in 1887 vervijfvoudigd werd als
middel om te komen tot een partij-
formatie, die in den Rijksdag een door
hem gewensche meerderheid zou doen
ontstaan. Dit geschiedde onder de
patriottische leus, dat het Duitsche
Vaderland voldoende voedsel moest
kunnen opleveren voor bevolking en
leger in tijd van oorlog, om welke
redenen den landbouw (Duitschland
had reeds toen een bloeiende nijverheid)
gelegenheid moest worden gegeven
zich te ontwikkelen.
Dat klonk zeker heel mooi. Maar
minder mooi waren en zijn nog de
vérstrekkende Igevolgcn van de met
dat doel verleende bescherming. Tot
die gevolgen behooren o.a. de vleesch-
nood, die zich vooral dit jaar door
geheel Duitschland doet gevoelen, als
mede de duurte ook van alle overige
levensmiddelen.
Van die hooge prijzen genieten
slechts weinigen de voordeelen, en
komt de schade ten laste van het alge
meen.
Wil men een voorbeeld Meer dan
80 pct. van de bevolking van het Duit
sche Rijk heeft met den landbouw
niets te maken en profiteert dus niet
van de graanrechten. Die graanrechten
kosten den gezamelyken Duitschen
consumenten jaarlijks 1020 millioen
Mark, of per hoofd 19.91 Mark.
Hiervan komt nog niet 1/8, in den
vorm van invoerbelasting, ten goede
aan ’s lands schatkist, riet overige,
meer dan 7/8 dus komt terecht
in de zakken van parPculiere personen
in den vorm van verhoogde prijzen.
Onnoodig te zeggen, dat deze belasting
het meest drukt op de grootste en de
armste gezinnen.
Zelfs dan, wanneer in hun land de
oogst overvloedig is, betalen de Duit--
scheis dank zij de protectie hun
meest noodzakelijk voedsel duurder
dan de bewoners van landen, waar de
oogst mislukte. Zoo byv. in de voor
Duitschland gunstige oogstjaren 1907
en 1908 stegen daar, als gevolg der
hooge invoerrechten en uitvoerpremies
de graanprijzen, tot boven die in lan
den, waar het gewas piislukt was. En
re prijzen hebben zich gehand-
in September van het vorige
jaar kosten kostte 1000 Kg. tarwe te
Berlijn 211.50, te New York 153,80, te
Chicago 143,--, te Liverpool 166.20,
te Parijs 206.40, te Budapest 202.40
en te Odessa 163.40 Mark. Bovendien
moet hierbij worden^ in het oog ge
houden, dat de te Bwjjn genoteerde
tarwe in kwaliteit staat beneden die
aan de overige hiergenoemde markten.
Van deze hooge prijzen profiteert
slechts 6 pet. der Duitschers. De an
dere 94 pet. mag ze betalen.
De graanrechten noemden wij alleen
maar als voorbeeld. De hooge invoer
tarieven op andere dagelyksche levens
behoeften drukken op de bevolking
evenzeer.
Dat in den Rijksdag, ondanks de
zeer verbreide ontevredenheid, geen
meerderheid te vinden is voor een
terugkeor tot het Vryhandelsstelsel,
moet ook alweer worden toegeschreven
aan politieke redenen, aan overwegin
gen voortspruitende uit partij-belang.
De eenige partij, die zich in haar ge
heel verklaart vóór den Vrijhandel, is
de soc. democratische. Dit wil echter
allerminst zeggen, dat allen, die deel
uitmaken van andere politieke partijen,
protectionisten zijn.
Tot hen, die zich in Duitschland
met kracht verzetten tegen het Pro
tectionisme, behoort do groote menigte,
bestaande uit de werklieden, de kleine
pachters, de neringdoenden en de la-
lende ziel als een juichende leeuwerik
zich omhoog joeg naar den blauwen
zaligen hemel. O, dat zalige zwijgen
tusschen hem en haarHet was het
schoonste geschenk, dat zij hem als
het geluk van deze enkele uren had
kunnen geven. Het was boven zijn
kracht gegaan, nu met haar koele
woorden te wisselen. Zoo kon hij in
stilte alles ovqf haar uitstorten, wat
in hem bruischte aan woest verlangen,
opwellingen van teederheid, van be-
geeren. dit alles zich parend aan de
rythmische bewegingen van de auto,
door zijn ziel woelend. Hij sloeg de
oogen op en zag haar aan. Slechts
een smalle streep van haar profil kon
hij zien, slechts een stukje van haar ge
laat, want het grijze reismutsje met den
pluchen rand bedekte het bijna geheel,
maar de ronde perzik-roodo wangen
en een hoekje van haar snoezigen
frissohen mond, de bruine lokken om
haar welgevormden oorschelp alles
zoo bekoorlijk schoon maar op
eens ging als een kille •snerpende
windvlaag door de bloeiende voor-
jaarsranken deze gedachte door zijn
geestwie is die vreemde Wat wilde
zij van hem? Een hevige angst be
sloop zijn hart en deed het ineenkrim
pen. Een voorgevoel greep hem met
scherpe klauwen aan, dat dit frissche
lalm, 11 u.,*Ned.
i Kaashandelaren,
>ring.
i .Reunie ’,8 uur,
S. D. A. F. 1
nrood”, 10‘/iuOT’
D. A. P.
en Woningtoez.,
iderstandscommi*"
lenoegen”, 8 uur,
>n. „Arnold Spoel
moert.
wij geregeld tijdig
;en ontvangen van
arten, vermakelyk-
aae dan in on«e
