KONEN.
oor 20!
'OGEN
'1
COOPS
COOPS,
idpt
No 12070.
LMI
)E JONG,
STORMEN.
KEULEN,
XTienj.-ws- exx ^.d.-v-©xt©zxti©1ol©,d. voor O-oixd.su ©zx Ozxxstx©3s:©zx.
Maandag 13 Januari 1913.
51e Jaargang.
der
Waarom geen bescherming?
Buitenlandsch Nieuws.
ZB-a.lt® jc.laxi.d~
FEUILLETON.
r waters
WHIkSTHHT a
m 328.
ger
ïovartraan.
EXZOXg'
LENHUfS
ichine
RDAM.
Verschijnt .iagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
prijsvanhet aboxsementr
Per kwartaal
Idem franco per post
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post
Abonnementen worden dageljjks aan|
Tiesdewèc. 64. bij onze Agenten, den I
Telefoon Interc. 82.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. Telefoon Interc. 82
I
Vriendschap
di
(Slot volgt.)
nan A Zn., Goud*.
VON'.
aarwater.
(ÜININE.
EGETALL
NTZXG.
PEN.
ik.
n». ir».
Mthaven 31.
Naar het Duitseh.
VAN HANS LAND.
W{jd»traat
f 1.25
1 50
1.50
1 00
igenoinenaan ons Bureau: Lanue
Boekhandel en de Postkantoren
geregeld tgdig
en ontvangen vu
eten, v«nükel|jk
we du in on».
n s
ap aan een der
ze worden gaarne
kast. Afbetaling,
ling.
LAT 42,
Gill 1ISIHE COURANT.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer f 0.55
Elke regel meer „0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels F0 35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets Reclames 1 0 35 per regel
Groote letters en randen naar plaatsruimte
mor rond.
Hij sprak onverstaanbaar.
Eenmaal meendo Mathilde, die met
koortsachtige inspanning luisterde,
Boger’s naam te verstaan, maar na
een oogenblik drong een langzame
zucht met groote duidelijkheid to» haar
door„Ada”
Toen sprong ze op, keek een oogen
blik met starre oogen in ’t rond, beide
hAnden tegen de kloppende slapen ge
drukt, dan liep ze snel de kamer uit.
Ze wierp zich een mantel om, zette
een hoed op en gaf bevel den chauffeur
te roepen. Zij wilde op «taanden voet
naar Lichterfeld De grootste voort
varendheid moest hij betrachten en
haar erheen brengen.
Ze snelde naar Ada.
Terwijl zij onderweg was trok alles
als in een droqm aan haar voorbij.
Nooit in haar leven had ze zwaarder
geleden dan in dit uur. Maar het was
toch alles half in een droom, alles wat
ze deed en leed.
Toen zij, als in een zelf-foltejing,
op dezen snellen tocht, zich eenmaal
al wat er was, voor den geest bracht,
in één formule belichaamde, duidelijk
voor oogen «telde en het in dezen zin
«amenvatteik haal nu Ada, omdat
Albert van verlangen naar haar ver
teerd wordt, toen slaakte ze een diepen
ïenoegen", 8 uur,
a Goudsbloem".
- en Woningtoez.,
ing Onderstands-
xenzorg".
„’t Schaakbord”,
rrijz. Kiesvereeni-
55)
Böger gaf dan een verzachtend
middeltje, dat hem in slaap bracht
en toen Albert ’s middags weer wak
ker werd, kwam opnieuw die onrust
over hem. Hij lag geen oogenblik stil,
hij woelde in zijn bed, zuchtte dik-
wijh diep, trok zijn hemd aan den
hals los en lachte pijnlijk bij Mathilde’s
angstige vragen wat hem zóó onrus
tig maakte.
Dat vreemde zoeken in zijn oogen,
dat sedert Boger’s kornet begonnen
WM» ging niet weer wegintegendeel,
het werd hoe langer hoe sterker.
Zijn oogen dwaalden rusteloos de
kamer rond, de zieke luisterde naar
ieder geluid in huis en hoe stil het
ook was toch deed zelfs het loopen
heel in de verte op de gang hem
luisteren, als iemand die met over
spannen zenuwen iets verwacht.
Mathilde verontrustte deze geprik
keldheid zeer en se telefoneerde mid-
lags er over naar Böger.
Hij beloofde tegen den avond nog
eens te zullen komen, en toen hij
tegen zessen kwam en hoorde dat die
vreemde onrust erger was geworden,
ging hij naar Albert, doch verzocht
Mathilde hem een oogenblik met den
zieke alleen te laten.
Mathilde luisterde met ingehouden
adem achter de gesloten deur; haar
hart stond stil toen ze hoorde, dat
Böger hem zeide, dat het met Ada
goed ging en dat ze zeer wel was
Mathilde beet in haar zakdoek om
een kreet van smart te smoren.
Dat was het wat hem zoo onrustig
maakte.
Dat had hem gepijnigd.
Ze vloog bevend de trappen op,
vluchtte in een der zolderkamertjes,
dat ze afsloot. Daar wierp zij zich op
bed en huilde
Om haar laatsten droom van liefde
huilde zij, om haar laatste arm, be
drogen stukje aardsch geluk.
Hij was niet van haar geweest in
die korte uren van blijde begoocheling.
Zij had zijn hand vastgehouden, zijn
hoofd aan haar borst gedrukt en ter-
wijl zij hem koesterde, hadden zijn
laatste gedachten, zijn verlangens
haardie andere, die zijn hart be
zat, zjjn liefde, gezocht
conclusies zij bereid waren. In geen
geval kon Turkije er in toestemmen,
dat verschillende eilanden in de Egeï-
sche zee aan Griekenland en Adria-
nopel aan Bulgarije zouden komen.
Toen de Balkan vertegenwoordigers
van hun verbazing waren bekomen,
sloot plotseling de Servische afgevaar
digde Novakowitsj de zitting. Op de
vraag van den Turkschen afgevaar
digde wat de voorzitter bedoelde met
het schorsen van de onderhandelin-
gen, gaf deze het vrij onhebbelijke
antwoordSchorsen is schorsen en
hiermee sluit ik de bijeenkomst.”
Echter door deze ondoordachte daad
was ook de gelegenheid om tot een
einde te komen, voorloopig uitgeslo
ten. En bovendien werd de moeilijk
heid geboren wie het eerst naar her
opening der conferentie zou vragen.
Dit beteekent natuurlijk voor de be
trokken partij het uiten van den wensch
naar vrede, ook al zal deze moeten
gaan ten koste van eenige opofferin
gen. Van beide zijden jichter wil men
tot dezen stap niet overgaan. De
Servische president, die de zitting
sloot, zegt dat Resjid Pasia op het
oogenblik aan de beurt is het presi
dium te vervullen. Deze zal dus de
volgende zitting bijeen moeten roepen.
In tweeërlei opzicht wil deze echter
hiertoe niet overgaan, ie zegt de Turk-
sohe afgevaardigde, dat wie een zit
ting' schorst, haar ook behoort te
openen. En 2e wil de Turksche af
gevaardigde in geen geval tot nieuwe
concessies overgaan. De bondgenooten
hebben echter al verklaard, dat zij
slechts op een nieuwe conferentie zul
len verschijnen, wanneer Resjid Pasja
vooraf een bevredigende verklaring
omtrent Adrianopol aflogt. Ook hier
toe zijn de Turken niet bereid.
Bij al do geruchten omtrent oneonig-
heden tusschen de Bal kanstaten doet
het verwonderlijk aan te zien hoe de
afgevaardigden te Londen principieel
steeds een gelijken weg gaan. Terwijl
de verhouding blijkens de uitingen in
de pers tusschen Grieken en Bulgaren
en tusschen Serviërs en Bulgaren, alles
behalve goed, soms zelfs gespannen
is, blijven de Balkanafgevaardigden
eensgezind bij het stellen van de ge
zamenlijke eischen. Deze eensgezind
heid laat zich echter zeer goed ver
klaren. Over de gedeelten land die
Turkije aan Servie, Montenegro en
Griekenland zal afstaan, bestaat vrij
wel overeenstemming behalve dan over
het bezit van enkele eilanden in de
Réunie”, 8 uur.
öp. Gouda, Mg tot
meen.
lenoegen”, 8 uur.
„Excelsior”.
icordia", 8 uur,
j vereen. „Gouda".
Réunie", 8 uur,
Bond voor Vrou-
zucht en viel ze bijna ontzield in de
kussens van de auto.
Nieuwe neerslachtigheid was over
Ada gekomen, toen twee, drie dagen
voorbijgegaan waren, zonder dat zij
van Mathilde iets vernomen had.
Deze toch had haar beloofd, haar
te halen, en nu had ze uur na uur er
op gewacht en er gebeurde niets.
Do angst overviel Ada, dat Mathilde
deze belofte gedaan had, om haar
gerust te stellen om een uitbarsting
van haar radeloosheid togen te houden,
toen zij haar zeide, dat zij nog een
poosje in het gesticht moest blijven.
Terwijl Ada tot dien dag er niet
naar had verlangd hot gesticht te ver
laten, omdat zij niet wist waarheen ze
dan moest, nu brandde het verlangen
weg te komen in haar, want nu had
Mathilde haar gezegd, dat zij haar zou
halen, spoedig halen en bij zich nemen
Spoedig, en nu ging dag aan dag
voorbg en zij liet zich niet zien.
Ook Böger was na Mathilde’s be
zoek niet teruggekomen. Ook hij scheen
Ada op te geven.
Ruim 3000 Hoofden van onze be
langrijkste bedrijfsondernemingen heb
ben een adres tegen de Tariefwet
geteekend, en
meer dan 300 Adressen tegen de
Tariefwet hebben de 2e Kamer der
Staten-Gonernal bereikt, en deze stroom
van adressen gaat nog steeds door.
Geconcludeerd mag dus worden, dat
do Tariefwet-Kolkman vrij wel alge
meen in het land wordt veroordeeld,
en dat het onnoodig schijnt daartegen
te strijden.
Wanneer inderdaad deze wet alleen
beschouwd wer£ in verband met de
economische belangen van Nederland,
en in ’t licht van onze historie, in
het kort alleen met het oog gericht
op de algemeene belangen van het
Nederlandsche volk, dan zeer zeker
zou de strijd tegen deze onheilvolle
wet niet langer behoeven te worden
voortgezet. Het Wetsontwerp-Kolk-
man ware dan wellicht reeds inge
trokken, evenals een vroeger protec
tionistisch wetsontwerp van mr. Harte
van Tecklenburg.
Ter ongelukkiger ure echter zijn
Beschermende Rechten een onderdeel
geworden van do programma’s van
twee der drie politieke partijen, die
thans in het Nederlandsche parlement
de meerderheid bezitten. Wel verzetten
zich ook vele mannen van die partijen
buiten het< parlement tegen de invoe
ring van deze wet, doch de meerder
heid in de 2e Kamer der Staten Gene
raal heeft blijkbaar de voeling verloren
met de meerderheid harer kiezers en
kan niet besluiten haren minister,
wiens ambtelijke levensdraad op een
noodlottig oogenblik aan deze onheil
spellende wet werd vastgeknoopt, in
den steek te laten, of hem met een
forsche greep bijtijds los te rukken
uit de knellende omarming van zijne
vrienden, de Beschermers.
Niet echter om economische redenen
alleen, moet Bescherming voor ons
vaderland hoogst gevaarlijk worden
genoemd. Zeer ernstig moet er op
worden gewezen, dat het beschermende
stelsel, gelijk de ervaring elders ge
leerd heeft, maar al te vaak leidt tot
omkooperij, tot geknoei en tot politiek
zedenbederf, en in dit verband mag
niet worden over het hoofd gezien
dat dientengevolge Bescherming kan
geacht worden in hooge mate ongun
stig te werken op de religieuse ge
voelens van een volk.
En ten slotte moge hier als eene
groo‘e deugd van den Vrijhandel wor-
De vredesonderhandelingen.
Nog altoos* is de vrede tusschen
Turkije en de Balkanstaten niet ge
sloten. Wie werkelijk verwacht mocht
hebben, dat voor het einde van 1912
men onderling nog tot overeenstem
ming zou zijn gekomen, kende leslecht
de gangen der diplomatie, en 2e toonde
hij nog minder to weten van het ka
rakter der Oostersche volken. Het
ligt eenmaal in hun aard alles „kauf-
mannisch” te behandelen. De één
vraagt en de ander biedt, maar de
één wil te veel, de ander te weinig.
Diezelfde taktiek van loven en bieden
hebben de Balkanstaten en Turkije
bij hun onderhandelingen in het St.-
James-Palace te Londen ook toege-
past. De Balkanstaten decreteerden
dat hun groote stukken toekwamen
en Turkije, die op het oogenblik de
bekende rol van Barbertje in het pro
ces vervult, dingt af zooveel mogelijk
af op wat het zal moeten afstaan.
Ten laatste zijn de onderhandelingen
voor een tijd afgebroken, bij nader
inzien door beide partijen waarschijn
lijk betreurd. Op de laatste zitting,
die de vredesconferentie hield, deel
den de Turken mee tot welke uiterste
den gezegd, dat deze ons verre houdt
van dien al te feilen strijd met andere
volken, die licht eene beslechting door
de wapenen ten gevolge kan hebben.
Men lette er op hoe ook thans weer
bij den Balkan-oorlog de economische
belangen niet alleen van de oorlog
voerende partijen, doch ook van de
groote mogendheden op den vporgrond
treden. Do buitenlandsche politiek der
volkeren werd voorheen, en wordt ook
thans nog veelal boheerscht door com*
mercieele on economische belangen,
en juist daarom is het voor een kleinen
staat als Nederland het veiligst, de
politiek van de open deur te hand
haven en niet langs den weg van be
scherming, met steun van repréaaille-
maatregelen zooals door onze huidige
Regeering worden voorgesteld, ont
stemming bij vele andere mogend
heden te wekken, en aldus zich te
mengen in dien gevaarlijken kamp,
die reeds zoo menigmaal tot oorlog
heeft geleid.
Vrijhandel, Vrede en Vriendschap
met alle Volken zijn de beste waar
borgen voor oen vroom, vrij en voor
spoedig Vaderland.
Mr. Th. M. Verster, Voorzitter van
het Anti Tariefwet Comité heeft onder
bovenstaanden titel bij J. H. de Bussy
te Amsterdam een brochure doen ver
schijnen, waarin nog eens op heldere
wijze wordt betoogd, waarom de Ne-
derlandsche industrie allerminst be
scherming behoeft en waarvan het
zulk een ramp zou zijn, indien de
Tariefwet-Kolkman tot stand zou
komen.
Aan het slot van dit geschrift ont-
leenen wij het volgende
Van meer belang is* de vraag ten
voordeele van welke Nederlanders wij
van handelspolitiek zouden moeten
veranderen.
Hierop kan moeilijk een ander ant
woord worden gegeven dan ten voor
deele van enkele belanghebbende
fabrikanten, die door hun invloed in
politieke kringen, kunstmatig eene
protectionistische strooming in ons
land hebben opgewekt.
De Nijverheid in hare belangrijkste
organen heeft zich tegen de Tariefwet
verklaard, o.a. door de groote Maat
schappij van Nijverheid en de Ver-
eeniging van Nederlandsche Werk
gevers.
De Middenstand verklaarde zich in
eene groote vergadering te Utrecht
tegen de Tariefwet.
De Landbouw verklaarde zich, o.a.
door de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw, de Groninger Veenkolo
niale Bond en de Vereeniging van
Zuivelfabrikanten in Nederland, tegen
de Tariefwet.
De Tuinbouw, zich uitsprekende
door het Centraal Bestuur van den
Nederlandsche Tüinbouwraad, verte
genwoordigende meer dan 20000 leden,
richtte zich in een adres aan de Tweede
Kamer der Staten Generaal, tegen de
Tariefwet.
Verschillende vereenigingen van
klein-fabrikanten, zooals de Algemeene
Bond van Goud- en Zilversmeden,
kozen stelling tegen de Tariefwet.
Verschillende Werklieden-corpora-
ties verzetten zich met kracht tegen
de Tariefwet.
De Handel is, bijna zonder uitzon
deringen, tegen de Tariefwet.
De meerderheid der Kiezers voor
de Tweede Kamer der Staten-Geno-
raal, voor zooverre hun stem, zooals
in Ommen en Waalwijk, kon worden
gehoord, stemde tegen de Tariefwet.
Egeïscho zee. Alleen over het gebied
dat aan Bulgarije zal moeten worden
afgestaan ziin de meeningen zeer ver
schillend. Wanneer nu Turkye in dit
geval aan do winnende hand bleef,
d. w. z. Adrianopol voor zich wist te
behouden, zou Bulgarije dat* waar
schijnlijk een stuk land zal moeten
af staan aan Roemenië, niet tevreden
zijn met hot dit land dan toegewozen
gebied, doch niouwo compensaties
vragen, die in dat geval zouden gaan
ten koste van de bondgenooten. Reeds
nu is in de Sobrania (Bulgarije) be
weerd, dat Ooskjoeb eigenlijk Bul-
gaarsch is. Dit is nu nathurlijk gezegd
met het oog op een eventueel minder
binnenhalen van buit dan waarop eerst
gerekend is.
Voorloopig staan echter de officieele
onderhandelingen stil, ofschoon na
tuurlijk achter de schermen nog ge
noeg onderhandeld wordt. En al dien
tijd wacht Europa tevergeefs op een
oplossing, die de toch altoos gevaar
lijke kwestie tot een einde zou brengen.
Nieuwe lijdende smart sloop in haar
hartin deze laatste smarte-vlammen
brandde het leeg.
Het was donker en nacht geworden,
toen ze naar beneden ging, een nieuwe
trek van ellende om haar verwelkten
mond, het grijze hoofd gebukt als
onder zware lasten.
Mathilde herademde toen zij beneden
vernam, dat de zieke sliep. Zij zette
zich in de voorkamer in een leuning
stoel en bleef daar by na den geheelen
nacht zitten.
Tegen den morgen viel ze neer op
haar bed en stond ze weer op, toen
men haar zeide, dat de zieke naar
haar vroeg.
Zij ging naar binnen.
Met een angstigen blik zag hij haar
binnenkomen, lachte hij haar toehij
vatte haar bg de hand, die hij zacht-
kens streelde en trok haar op den
stoel naast het bed.
Mathilde hield de linkerhand tegen
haar borst gedrukt, om niet te steunen.
Albert lag met gesloten oogen en
ademde onrustig
Een nieuwe aanval van benauwd
heid overviel hem.
Hij richtte zich op, zat in bed en
weer begonnen die oogen angstvallig
te zoeken
Weer dwaalden zy rusteloos de ka-
De oorlog- op den Balkan.
Het Hbld. bevat de volgende tele
grammen uit? Saloniki, d.d. 10 Jan.
vandaar verzonden
De eerste Grieksche divisie heeft
bevel gehad zich gereed te houden
om naar Epirus te vertrekken, de
derde divisie moot van Goritza komen
om do eerste te vervangen.
Volgens berichten uit Konstantino-
pel zouden de Grieken belangrijke
verliezen hebben geleden bij Janina.
Uit Dibra wordt berichtDe Ser
viërs hadden twee compagniön naar
deze stad gezonden om de Arnauten
te ontwapenen. Deze hebben echter,
naar het heet, de Servische troepen
ingesloten en grootendeels over de
kling gejaagd.
DUITSOHLAND.
Brand in het Paleis van Keizer
Wilhelm.
Zaterdagmorgen, kort na tien uur,
brak er in don adjudanten-vlougel van
het Nieuwe Paleis to Potsdam brand
uit. De Potsdammer brandweer rukte
onmiddellijk met do stoomspuit en met
alle beschikbare manschappen uit.
De brandweer kon hot vuur spoedig
meester worden, zoodat het vuur zich