i
No 12094.
Maandag 10 Februari 1913.
51e Jaargang.
courant
behalvö Zon
en
Sixltexxlaxxd.
Buitenlandsch. Nieuws.
DE GEWETENLOOZE.
•wbericht
A m s terdain
ISTieu.-ws- ext -^.d-vextexxtietleud voor Q-oia-dsc ezx OxxxstxeZlxzozx.
Verschijnt dagelijks
Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Feestdagen.
Telefoon Interc. 82.
Sïxxn ezxlaxxd..
FEUILLETON.
f 1.25
85’/,.
91
85’/,
217’/.
219’/,
59’/,
54
72*'..
72’/,
190*.
14*/,
147.
187
168*/,
584*/,
580*/,
525
187
118
90*/.
90’/,
de belegeringstroepen
10”/,.
90*/,
63*/,
97
97’/,.
31*/,
01*’/,,
147’/,
3*7,6
10*’/,,
25*/,
64’/,
90*/,
96*/,
62’/,.
99’/.
96*/,
63*/,
186*/,
86’/,
203
80*/,
191’/,
275
189’/,
86
83
46’/,
103’/,
86*/,
917,.
161
4*/,
203
79’/,
148
ts.
ast Steels zeer
.bakken vast,
bers vast, Mij
nden prij.hou-
Heteriologiseh
BILDT.
tand 775.0 te
tand 739.0 te
13.
Vorige Koer» »»n
Koers. 1 heden.
78’/, 78®/,
84’/,
63’/,,
100’/,,
86’/,
1,011NHE COÜRANT.
PHUS VAN H E T A B O N Ji E M E N T
Per kwartaal
Idem franco per post w i.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad1.50
Idem franco per post „1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauLange
Tiendeweg 64, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren
46*/,
03*’/,.
83’/,
58’/,.
PRIJS DER ADVERTENTïEN:
Van l—-'5 gewone regels met bewijsnummer f 0.55
Elke regel meer „0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0.25 per regel
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
De oorlog in den Balkan.
In de Tchatalja-linie.
Officieel wordt dd. 9 Februari uit
Constantinopel aan de Maand. Crt.
geseind: Heden hadden aan gene zijde
van de Tchatalja-linie kleine gevechten
plaats. De Turksche troepen aan den
linkervleugel oefenden druk op den
vijand uit. Schermutselingen, die geen
resultaat opleverden, hadden plaats bij
Xamila en Gallipoli.
Adrianopel blijft nog steeds dapper
de aanvallen van den vijand afslaan.
Het vuur van de schepen „Idjalie”
en „Moussou” vernielde de vijandelijke
positie aan de kust van Silivri. De
Turksche cavalerie drong door tot
Bourgas. Ontschepingen van infanterie
hadden plaats bij Jsouranj. Een deel
der infanterie is te Piganos gebleven.
Het bombardement van Adrianopel.
Uit Sofia wordt aan de Mnd. Crt.
geseind
De beschieting van Adrianopel duurt
voort. Deserteurs vertellen1 dat de
troepen van dè eene naar de andere
zijde van de stad vluchten om aan de
projectielen van de belegeringstroepen
te ontkomen.
22)
Alles was zoo plotseling en onver
wacht in zijn werk gegaan, dat ze
stil bedroefd werd en tranen in haar
oogen kwamen.
Hij wou er nu snel een eind aan
maken, en zei, zonder eenig mede
lijden te gevoelen:
En als dat nu eens zoo was,
ben ik dan iets aan je verplicht Heb
ik één stuiver van je geld afgenomen?
Heb-je het niet terug, nog bovendien
met een geschenk?
O, slechte manschreeuwde zij
ditmaal.
Een ander zou haar verachting te
kennen gegeven hebben, zij echter liep
verlamd naast hem voort. Nog altijd
had zij de oorvijg thuis van hem niet
vergeten. En op dat oageablik voelde
zij weer zijn oude overmacht, waar
tegen zij altoos hulpeloos gestaAn had.
Zij herinnerde zich aan de waarschu
wing van haarvader: Wees voorzich
tig Hij heeft iets wat me niet bevalt
In zij dacht er aan hoe ze toen Glaser
erdedigd had. En nu, en nu! Wat
volgenden dag:
lijk afnemende
restelijke wind,
weinig of geen
ds kouder.
4*’/,.
117*/,
4”/,.
leroi aan den gouverneur van Hene
gouwen hoeft gezonden. Daarin werd
gevraagd een spoedvergadering van
den provincialen raad voor industrie
en arbeid, samengesteld uit industri-
eelon en arbeiders. Deze raad zou uit
naam van de geheole Henegouwsche
bevolking den wensch moeten uit
sproken, dat België gespaard moge
blijven voor een dergelijk sociaal con
flict. Uit Henegouwen is ook een
petitie onderteekend, door 10.000 be
langhebbenden bij de Kamer ingediend,»
waarin aangedrongen wordt op een
bevredigende oplossing. Niettegen
staande dit alles heeft de minister
president, wetende dat minstens 4
ministers voor een grondwetsherziening
waren, een afwijzende houding durven
aannemen. De verantwoordelijkheid
die hij daarmee op zich geladen heeft
is buitengewoon groot. De strijdlust
bij de arbeiders vooral in de Borinage
is eveneens buitengewoon groot en als
dag waarop de staking zal ingaah
wordt genoemd de openingsdag der
Gentsche wereldtentoonstelling.
België staat nog heelwat te
wachten.
31*/.
160*’/,.
4%
De strijd bjj Skoetari.
Eq telegram uit Cettinje aan de
Mnd. Crt. meldt:
Uit officieele bron. De rechtervleugel
der kolonne van Marti novitch bezette
het dorp Djons, dat gelegen is onder
de fortificaties van don Tarabosch.
De linkervleugel, die voortrukt langs
de kusten van het meer van Skoetari
heeft bijna Schiraka bereikt.
De troepen van ’t centrum nader
den tot op 200 meter de verschansin
gen van den Tarabosch, nadat deta
chementen verkenners op twee plaat sen
met ijzerdraad afgezette hagen hadden
vernield.
Van den kant vai Schiraka, Gora
en Oblik wordt d# Tarabosch onop
houdelijk gebombardeerd. Een deta
chement Servische troepen, .onder
bevel van kolonel Popovitch en drie
bataljons Montenegrijnen met mitrail
leurs en kanonnen rukten op naar
Breditz en vielen den vijand krachtig
aan.
Volgens berichten, ontvangen uit
het leger van den kroonprins, zouden
de Turken over de geheele linie ver
slagen zijn. Do Montenegrinnsche troe
pen rukten op en zouden de kleine
redoute omsingeld hébben, terwijl de
gróote redoute reeds gisteren bezet
werd.
Turksche gevangenen bevestigen het
gerucht dat TTassarf^Êlza gedood -werd
en dat gebrek aan levensmiddelen in
de vesting zich doet gevoelen. Zij
voegen hier echter aan toe, dat er
nog overvloedig munitie aanwezig is.
Duitsohland.
Een spotblad beeldt Bethmann af,
bezig, vrouw Germania in een, nauw
om het bloote lijf sluitend, stalen pant
ser te slaan dat tot over de knieën
reikt? „Bethmann”, roept zij wanneer
ge mij daar nog meer inpantsert, kan
ik mij heelemaal niet meer bewegen”.
Maarmet den moed der wanhoop spij
kert Bethmann voort.
Er is reden voor Germania’s angst
niet minder dan 110,000,000 Mark zal
indien de Duitsche bladen goed zijn
ingelicht, de nieuwe legerwet per jaar
kosten.
Volgens de Tfigl. Rundschau, die
nadere bijzonderheden mededeelt over
het ontwerp, zal dé ftlgemeene weer-
plicht worden voltooid, zoodat jaar
lijks 45,000 tot 5000 man meer aan
het staande leger zullen worden toe
gevoegd. Daaruit zal men de ontbre
kende derde-bataljons by lÖregimen-
hebt hem vrijheden veroorloofd, ik heb
het gezien. En daarna wou je me wijs
maken, dat-ie je'kruisje had willen
zien. Dat heeft me allang dwars geze
ten. Zie-je, je wordt er stil van.
Ze antwoordde niets, want die ver
draaiing der feiten deed haar ont
stellen.
Stil weende zij voort, en hield daar
ook niet mee op, toen de menschen
dicht bij hen waren. Slechts eenmaal
verdedigde zij zich met de woorden
Zooveel weet ik, dat mijn gewe
ten zuiver is
Maar plotseling, toen hij haar te
kennen gaf, dat er vooreerst niets van
trouwen komen kon, merkte ze zijn
huichelarij.
Zeg liever ronduit, dat je mij niet
meer wilsprak ze.
Nu ja, het is zoo.
O, gij slechte mangij slechte
man Dat had ik nooit gedacht
Meer kon ze niet zeggen haar ge
heele ellende drukte ze daarin uit.
Eerst na een poos, terwijl hij even
koel bleef, klaagde ze
Mijn vadermijn arme vader
Hij heeft het voorzien Hij heeft gelijk,
ik ben te goed voor je! Wacht maar
Je zult er een krijgen, die ’t je betaald
zal zetten Ik w^nsch het je toe En
in plaats van eeKkind zal ze een
zoo goed als zeker, dut de daders de
muur, die döh tuin omringt, zijn over
geklommen, hetgeen niet moeilijk valt.
Nadat de conservator van de tuinen
was gewaarschuwd, werd onmiddellijk
overgegaan met het horstellen der
vensters, zoodat om twaalf uur ’s
middags weer toegang kon worden
verleend aan het publiek.
Natuurlijk zyn onmiddellyk alle
voorzorgsmaatregelen genomen om de
tuinen voor verdere vernieling te be
hoeden. Door eenige politie agenten
van Scotland Yard is een nauwkeurig
onderzoek ingosteld, ofschoon zooals
reeds werd gezegd, dat nog tot geen
resultaat heeft geleid.
Deze vernieling wordt gesteld op
naam der suffragettes.
De schade wordt op eenige duizen
den ponden geschat.
Turkije.
Groote brand te Constantinopel.
De Maand. Crt. bevat het volgend
telegram uit Constantinopel dd. 9 Fobr.
Sinds twee uur woedt een brand in
het kwartier Beghakechon Tophane
by Pera. Het Italiaansche hospitaal
was omringd van vlammen, maar dank
zij het handelend optreden van de
matrozen der vreemde oorlogsschepen,
was het spoedig buiten gevaar. Op het
oogenblik zjjn een dertigtal houten
huizen verbrand.
Later werd nog geseind De brand
in het kwartier Tophane word om
twee uur hedenochtend gebluscht. Het
aantal huizen dat verbrand is, over
schrijdt de 150 niet. Er vallen geen
slachtoffers te betreuren.
De oud-G.-G. Van Houtsz en de
Djeloetoeng-concessies.
Naar het weekblad „De Fakkelu
verneemt, heeft de heer Van Heutaz
het Kamerlid Marchant in een bro
chure beantwoord, welke evenwel nog
niet schijnt te zijn rondgezonden. „Do
Fakkel deelt mede, da» daarin aller
eerst wordt uiteengezet dat den inlan
ders die djeloetong stroopten op ter
reinen der Ned.-Ind. Boschproducten
Mij. geen onrecht is aangedaan en
voorts dat het zeer is toe te juichen
dat het buitenlandsch kapitaal zich
weer voor Indische ondernemingen
gaat interesseeren. Te dien aanzion
schrijft de heer Van Houtsz „Ik be
schouw het als een zogen, een grooten
geruststellende woorden tot haar. Haar
lief gezicht ontvlamde hem weder
zonder tegenstand liet zy toe, dat hij
haar sidderende gestalte aan zich trok.
Maar ze sprak geen woord mot starre
oogen ging ze naast hem. Om haar
tot andere gedachten te brengen, stelde
hij voor, hier buiten nog ergens heen
te gaan, maar zij wilde naar Berlijn.
En zoo keerde zy zwijgend te voet
terug.
Wil je al naar huis vroeg hij,
toen ze weer midden in het gewoel
der straat stonden.
Het was al donker, maar haar vrije
tijd was nog niet om. Ze had eene
vriendin, die ze nog bezoeken wilde.
Ze moest naar iemand om haar gemoed
te luchten. Daar ze hior den weg niet
wist, vroeg ze hem of-io haar alleen
naar den omnibus wou brengen, die
hier ergens door de straat reed.
Zeg nu maar, wnz.r hij rijdt, dan
zal ik er verder wel komen, zei ze koel
maar liep toch rustig naast hem.
Er mokte iets in haar; gedachten
van ijverzucht kwamen in haar op. Zijn
koelheid had haar daarop gebracht,
Ga nu, ga nu maar heen, sprak
zo, toon hij haar op den rechten weg
gebracht had.
(Wordt vervolgd.)
Het kiesrecht vraagstuk in de Belgische
Kamer.
Na de mooie rede van den heer
Hijmans en de tegemoetkomende
houding die Vandervelde namens de
sociaal-democraten had aangenomen,
leek de vrede in België op dit punt
althans geteekend. Men rekende echter
te weinig op den tegenstand van den
heer Woeste, die op een felle manier
do regeering waarschuwde tegen elke
tegemoetkoming, die zij aan de linker
zijde mocht willen doen. De regeering
verkeerde dan ook in een moeilijke
positie. Verschillende volgelingen van
de regeering gaven beslist te kennen,
dat zij in deze van meening waren,
dat de regeering aan de billijke eischen
der oppositie moest toegeven. En niet
alleen onder de volgelingen van het
kabinet in de Kamer, maar zelfs onder
de ministers waren er verschillende,
waaronder de heer Helleput! o, die
voor een goede herziening te vinden
zijn. De minister-president de Broque-
vllle verkeerde dus in een lastig parket
naar de een of naar de andere zijde
zou hij niet kunnen toegeven. Helaas
schijnt de reactionnaire overmacht van
Woeste te groot te zijn geweest, al
thans de regeering heeft zich tegen,
een herziening uitgesproken. En in de
Belgische Kamer is Jiet voorstel om
het denkbeeld van herziening der
grondwet in overweging te nemen,
verworpen met 99 tegen 83 stemmen,
benevens 2 onthoudingen. Wat thans
te wachten staat, is duidelijk na de
verklaring, die de socialistische afge
vaardigde Vandervelde namens zijn
partij voorlas en waarin o.a. gezegd
wordt: Voor de zevende maal binnen
20 jaren zult Gij het voorstel tot her
ziening van do grondwet verwerpen.
Het verzoek om U meegaande te
betoonenlhebt Gij afgewezen, quasi
om redenen van staatsbelang. Wij ver
zoeken de arbeiders naar ons te luis
teren, te wachten op het wachtwoord,
van hun gedelegeerden en het succes
onzer beweging niet in gevaar te
brengen door gewelddadigheden of
partieele stakingen.
Hoezeer geheel België onder een
dergelijke krachtproef, die totaal noo-
deloos was, wanneer niet de heer
Woeste de regeering onverwacht in
den rug had aangevallen, zal lijden,
blijkt uit een verzoekschrift, dat de
vereeniging van kooplieden te Char-
ten vormen. De artillerie-bespanning
zal worden vergroot, de staven der
cavalorie-divisies zullen reeds in vre
destijd worden ingesteld en een wiel-
rijderskops zal gevord worden by elke
divisie cavalerie.
Aangaado de dekking deelt het blad
mede, dat behalve het. ontwerp-ver-
mogensbelasting bij den Rijksdag nog
andere belastingontwerpen zullen wor
den ingediend. De nieuwe legerwet
zal aanzienlijk meer kosten veroorza
ken dan de beide laatste wetten van
de jaren 1910 en 1912 tezamen. Zelfs
wanneer de belasting op vormogon-
vermeerdering, die in het departement
van - Financiën is uitgewerkt, wet
mocht worden, moet toch bedacht
worden, dat aan de opbrengst dezer
belasting reeds voor een groot deel
een bestemming is gegeven. Men denkt
daarom dat tenslotte de successiebe
lasting wper te voorschijn zal komen
en daarnaast een oorlogs-belasting.
Deze mededeelingen berusten na
tuurlijk ten hoogste op plannen die
overwogen worden. Er staat nog niets
vast, daar de Bondsraad nog geen
besluit genomen heeft. Naar dit is
alleen oen quaestie hoe do nagels in
‘hot pantser zullen zitten en doet aan
don druk en de kwelling niets af.
Keizer Wilhelm heeft zijn groote
ontstemming te kennen gegeven, aldus
de Maand. Crt.over do Straatsburger
autoriteiten, omdat zij zich lieten mis
leiden door het valsche telegram. Op
de marge van hot speciale rapport,
'over deze kwestie, dat Z. M. werd
overhandigd, schreef de keizer„Ik
zou den Straatsburger autoriteiten
aanraden de nieuwsbladen te lezen,
om te weten te komen waar ik ben.”
Engeland.
Vernieling in Kew Gardens te Londen.
Zaterdagavond tusschen drie en vier
uur ontdekten de stokers der broei
kassen, dat de vensters van twee
orchideeënkassen verbrijzeld, de plan
ten uitgotrokkon en in alle richtingen
verspreid waren. Sommige struiken
waren totaal in flarden getrokken of
plat getrapt. In beide kassen bevonden
zich planten van groote waarde. In
hoeverre ze nog gedeeltelijk gered
kunnen worden, kan pas over eenige
dagen worden uitgemaakt. Om midder
nacht, toen de laatste rond werd ge
daan, had men niets verdachts opge
merkt, terwijl de hekken van den tuin
op den gewonen tijd, om vijf uur ’s
middags, waren gesloten. Het is dus
monster ter wereld brengen, zooals jij
bentJe zult nog aan me denken I
aan me denken AJles heb ik opge
offerd, alles.
Ze schold niethet kwam alles zacht
over haar lippen, daarna werd ze stil
en vergoot haar laatste tranen, tot ze
op eens omkeerde, hem liet staan en
snel weg ging. Hij moest zien, dat ze
zijn geleide niet meer noodig had. Ze
liep met gloeiende wangen en kloppend
hart. Links glansde de Spree, rimpe
lend in den blauwen hemelschijn. Plot
seling, toen ze het smalle pad, dat naar
den oever voerde, al sneller tegen ijlde,
was hij aan den overkant. Hij vatte
haar arm.
Wat wil je toch laat me los.
Denk je soms dat ik in ’t water wil?
Dat was wel goed voor jou Als ik
dat wil, heb ik nog wel een ander
middel
Ze dacht eensklaps aan het fleschje,
dat zij thuis goed bewaard in haar
koffer had. Opnieuw barstte ze in
tranen uit.
Ik kan werken, hoor-je her
vatte ze. Je zult geen pleizier hebben
van mijn dood
Ze wist nauwelijks wat ze zei, keerde
zich met een ruk om en ging den-
zelfden weg terug.
Hy herademde, liep naast haar, sprdk
voor toekomst ging ze tegemoet, als
hij haar om een ander vergeten kon
Toen hij haar in die gedrukte stem
ming zag, vol diepe smart, nam zijn
overmoedigheid toe, want hij had iets
gansch anders verwacht. Wel haar
„slechte man!” wilde hij verdragen,
als zij hem maar niet de nagels barer
vingers toonde en niet van zich het
leven benemen sprak of van andere
dingen. Hij had haar nooit liefgehad
het groote Berlijn met zijn overvloed
van schoone vrouwen had het hem ge
leerd.
Een soort afkeer van haar vervulde
hem, die hem onweerstaanbaar dreef
nu dadelijk zijn meening over hun ver
houding te zeggen.
Gebeurt het niet dikwijls, dat
men zich bedriegt? Is het niet veel
beter te voren te zeggen waar het op
staat, dan als het te laat is Huil toch
niet zoo, ginds komen menschen aan.
Als jij me dat allemaal gezegd had,
denk je, dat ik het je kwalijk zou ne
men In het geheel nietOf c|enk je,
dat ik niet gezien heb hoe je dien
Dolynsky in den trein aangekeken
hebt
Schaam je, dat was heel onschul
dig, viel ze uit.
Hij wou haar nog meer verwijten.
Onschuldig Kan je denken Je
65