ISEL
i
ITS,
i and el.
res:
khandel.
Airs
i
JTE.
INHEM.
ïlpt
Courant
IE 6EWETEN100ZE.
No. 12105.
Zaterdag 22 Februari 1913.
51e Jaargang.
I
.behalve Zon
en
•-U
Eerste Blad.
Stok
tr. 222.
1G,
meth. spreken
jeschikbaar om
en. Nadere in
land adres.
tioiida.
>n Heeren
.zorgr
Uitgevers A. BR1MKMAH EN ZOOI. Telefoon mterc. 82.
TAMINIAU’S
JAM
d.e BESTE.
ELST BIJ ARNHEM.
De voorstellen tot Grondwets
herziening.
n.
F^lllLETOX,
XTie'vx’ws- ezx ^^.d’veartezx'tïeTslsLd. vooi O-ou-dsu eax Oz3cxs‘txelfcezx_
Verschijnt dagelijks
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Telefoon Interc. 82.
SCI
f79.
4 Zn., Gouda.
(Wordt vervolgd.
WATMVWU.
■UBBK
»vm
■dtatatl
ZIG.
N.
unie”, 8 uur.
Dageraad.
ioegen“, 8 uur
ekvereeniging
ling, wordt geacht zijn zelfstandig
heid te hebben ingeboet en rerbeort
zijn kiesrecht.
Wie levenslang desnoods
geldelijkeu onderstand geniet van een
kerkelijke instelling, wordt geacht
zijn zelfstandigheid te handhaven en
behoudt zijn kiesrecht.
Alleen vanwege de intimiteit der
kerkelijke bedeeling, weet u. lezer
Hét dwaze criterium der zelf
standigheid schept de meest zonder
linge misstanden. i
Dit Nummer bestaat alt twee
bladen.
maag
12’a
behouden, wie een af keer heeft van
zwaarmoedigheid, wie vroolijkheid
van gemoed lief heeft, die koope
«lacht* -Magolin den wonderdrank
hopeloos-lijdenden
nieuwe zaak was hy alleen onderbet
uitdrukkelijk beding ingegaan, dat het
recept zyn geheim zou blijven. Glaser
wilde daar eerst niets van hooren. maar
daarna zag hij de winst wenken en
HT IN
T- enWoning-
erstands-Com-
e, 8 u, lezing
khouden, enz.
jeregeld tijdig
>nt vangen van
i, vermakelyk-
dan in onze
ÏNH UIS
umlampen?
aan een der
worden gaarne
Een 25-jarig baliekluiver trouwt,
-unlat het moet, hij is gezin-hoofd
en verwerft bet kiesrecht.
Een oppassend oagehuwd 25-jarig
arbeider werkt bij zijn ouden vader
in bet bedrijf, hij is niet zelfstandig
en krijgt geen kiesrecht.
Een ’25-jarig stndent. die candi-
daat-arts is, is niet zelfstandig en
wordt het kiesrecht niet waardig
geoordeeld.
Een 2 5-jarig orgeldraaier kan aan
spraak maken zelfstandig persoon in
de samenleving te zijn en verwerft
het stembiljet, dat de rindent-candi-
daat-arta hem mag benijden!
Wat de minister thans voorstelt.
moge* hij dan op het voetspoor van
den gepantserde in de Kanaalstraat
misschien nitgeren als een „or-ga-ni-
sa-to-nsch" ko-srecht in de prac
tijk zal blijken, dat zijn stelsel niet
anders is dan een .aansluiting" (Stijl
dr. Kuvper), een .wetgevend schan
daal” (stijl dito dito), dat ons aller
minst uit bet kiesrechlmoeras zal
helpen en zeker niet voldoet aaa den
ligheid. I esch. eenmaal door den machtigen
minister zonder portefeuille gesteld
.Steeds moet de kring van de kies
gerechtigden den kring der belang
hebbenden dekken".
geniet van een niet-kerkelijke instel- vlugger dan men verwachten zou hun
terugslag doen gevoelen in andere
landen. Natuurlijk *3° die andere
landen, leden van den Driebond- De
enorme vermeer iênng die het Duitsche
leger door de nieuwe plannen tegemoet
gaat hebben diepen indruk teweegge
bracht vooral in Frankrijk, dat niet
tegenstaande oogesschijnlijk de ver
houdingen tussehen Durtschlind es
Frankrijk beter rijn .geworden toch
met leed* o>gen de iegeruitbres-dïng
voor Duitechhnd heeft opgeaomeo.
Waar we indertijd de legerplannen
van Dniuchland hebben meegedeeid.
kunnen we thans volstaan met de
daardoor verwekte agitatie en plannen
ma toch aiet?
Stal je toch
ijgbaar aan
oegen“, 8 uur,
ing Chr. Soc.
unie”, 8 uur,
akeliers vereen.
nie”, Sll2 uur,
Fed. Bond van
i, afd. Gouda.
Joskoop, Hotel
Vrijzinnige
toch weer een anderen loop moesten
nemen.
En poosje zweeg de apotheker, toen
antwoordde hij zacht:
De hemel doe de goede o ode
vrouw spoedig weer genezen worden
Ja. ge hebt gelijk, het b werkelijk
geen tariefarie!
En dat zeg-je na pas riep Gla
ser. Ak t werkelijk helpt, dan hadden
we tweemaal zooveel voor de fiesch
moeten nemen. Dat is ongehoord van
je. Je let niet op mijn belangen!
Ik mag toch mgn geweten niet
bezwaren, hernam Dïhne.
Gluur, die rich hiermede aaagedrid
achte, schreeuwde:
Wu? Je bedoelt r
Ea je hssihehewl he?
niet aaa!
Mijn haaltulswn ie geen sles-ht
middel, antwoordde de ander, die al
lang opgehonJaa had bevreesd voor
Glaeer te n. Ge hebt gehoord, mijn
groove weldoener, dat *t haar er wan
gegroeid w.
Ja, maar met op kale hoofden.
De militaire kwestie in Frankrijk
en Engeland.
De Dmuebe voorstellen tot uitbrei
ding van hei legereoatingent hebben
gen naar de tweede plaat» en voor
de tegenstanders vaa -taatspensio-
neering zou aldus een toevlucht
worden gevonden um op grond
van dit grondwetsartikel de Staits-
pensionneering te weigeren.
Over de bekrompen regeling van
het kierechtvraagstuk schreven wij
reeds. Wij komen er thans nader op
terug. Kerkelijke bedeeling mag.
zooals de minister zegt, het kies
recht niet teloor doen gaan. Zij is
van „innemen" aard Jawel,
men heeft de praktijk maar te raad
plegen om te zien, wat er van deze
lowering waar is. Men heeft zi<h
inaar te herinneren, hoe de kerkelijke
liedeeling tot de honggrzweep wordt
gemaakt, die de kinderen der armen,
van gezinshoofden, diu zelfstandig
heeten te zijn, van de banken der
openbare school naar die van de bij
zondere drijft om de waarde van
zoodanig argument te schattenMen
zon zelfs met reden kunnen vragen
of niet juist de kerkelijk bedeelde
in zooveel afhankelijker positie komt
te staan, dat zijn mlfstandi
waarmede de ■iariflW' zoo gaarne
praalt als kiesreehtwetgever. veel
grooter gevaar loopt dan tnj den
maatschappelijke schipbreukeling,
wien de reddende hand door ge
meentebestuur of niet-kerkelijke in
stelling wordt toegestoken!
De conclusie, waartoe het voorstel
van den minister leidt, is dezewie
drie maanden geldelijken onderstand
BtUtdii.
vreden, want hij had de wereld ein
delijk beschonken gemaakt met zyn
nMagolinu, een kruidenlikeur, die bij
maaglijders wonderen moest uitwer
ken. Apotheker Dahne had na veel
zoeken een kostbaar recept samenge
steld en een mengsel gebrouwen, welks
gebruik even heilzaan als onschuldig
was, zonder veel kosten te veroorzaken.
Op elk fleschje zat een zoete winst van
twee mark. Trouw aan zijn lijfspreuk:
„Liever,in ’t groot ondergaan, dan in
’t klein verdienen” had GlSser ditmaal
alles op één kaart gezet om de wereld
te overbluffen. Berlijn en de provincies
k werden op zekeren dag overstroomd
door een reclame, die alle lijders als
met bazuingeschaal in de ooren drong.
„Koopt MagolinDe wonderdrank
der eeuw! Samengesteld uit het
qdnmt van geneeskrachtige plan-
tSP Wetenschappelijk onderzocht
en on schadelijk bevonden Vervaar
digd door een gediplomeerden apo
theker! Reeds Homerus zei: „De
is menschee tyran.” Wie
voortdurend een gezonde maag wil
raarmoedigheid, wie vroolijkheid
n gemoed lief heeft, die koope
3'
der eeuw
zullen er verlangend de handen
omstandigheden geiykdyk over de
eerstvolgende vyf jaren verdeeld zijn
Daarvoor wordt gevraagd 73 milhoen.
die beeteead zijn voor veldartillerie,
voor kanonnen der cavalerie.’voor de
organisatie der instrnctidmnpen ens.
Bovnssdiea vindt het ministerie nog
een bedrag van 500 miftioen noodig
voor iPaschen, die xullen gebruikt
worden voor verbetering van bet ma
teriaal der forten, van de xwareartil-
krie en van de militaire In> htvaart.
Het vxwnaaskste poot mt de nieuwe
plannen is de vermeerdering van bet
beschikbare leger in vredentyd. Waar
Dritechkod in de toekonut in mdee-
tiji over 865.000 mau zal kunnen te~
sdtikken, zou Frankrijk wanneer geen
verandering kwam over dedite
ódÖJjÜO man beschikken Deze getallen
brachten de regiering er toe te trach
ten b« oxitingent op de volgende
wijze te rerhoogen.
Waar vrywilHge dienstneming in-
dieawneming van inlanders in A/nka.
vermindering van bet administratief
dienstdoend gedeehe gwn afdoend»
verbeter-, ng zal brengen, daar moet,
meent de regeering. verlenging van
den dietutlijd een grooter contingent
opleveren. Waanchynlyk zal de drie
jarige diensttijd opnieuw worden in
gevoerd, althans voor artilleristen en
cavaleristen, terwijl voqt de andere
wapen» met een veriengiog tot 30
maanden zal worden vohtaan.
In Engeland voert op bet oogenbEk
lord Robbert* mer rijn «taf een strijd
om den verpliehten krijgadjenst inge-
een bekend feit, dat daardoor in vele
gevallen de invloed van den Duit-
schen rijksdag weinig of niets be
tekent.
0 n s monarchale stelsel is veel
democratischer dan het Duitsche.
De wijziging, door minister Heems
kerk in de grondwet voorgesteld,
hoe onschuldig ze lijkt, komt in wer
kelijkheid hierop neer, dat de ge
dachte van het Duitsche stelsel in
de wet wordt neergelegd.
Professor Oppenheim, die lid
wa« van de Staatscommissie tot-
grondwetsherziening, heeft zich in
een afzonderlijke nota in het rapport
dier Commissie ten sterkste tegen
het voornemen der clericale leden
verzet. Niettemin heeft minister
Heemskerk overgenomen in zijn
voorstel, wat de Commissie wensch-
te. Een andere wijziging, die ge
vaarlijk is, is het voorstel omtrent
het artikel, dat over de armenzorg
spreekt.
Thans luidt artikel 193:
„Het armbestuur b een voor
werp van de aanhoudende zorg
der Regeering en wordt door
de wet geregeld".
De minister wil er voor lezen
„Voor zooveel zich behoefte
aan armenzorg openbaart, waar
in niet door de kerkelijke of
bijzondere liefdadigheid wordt
voorzien, wordt daaraan van
Overheidswege tegemoet ge
komen”.
Door deze laatste redactie van
het artikel wil men in de Grondwet
vastleggen, dat *de armenzorg der
overheid eerst dan zal mogen plaats
vinden, als de particuliere tekort
schiet. Zij wordt dus terug gedron-
PRUS DER ADVERTENTIÉN:
Van 1—5 gewone regefe met bew^saummer f 0 55
Elke regel meer 0 10
Bij drie achtereen volgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0 35 bij vooruit-
betaling. elke regel meer 6 ets Reclames t 0 i5 per regel
Groote letters en randen naar plaatsruimte
brulde Giiser. Ea juist den kaalkoppen
hebben we 't aanbevolen. Maar die
zijn er allee ingeloopen, van «ommigee
heb ik lart genoeg gehni Je v«m
nog wei. die rent nb 'n boom, die hier
elie* kort ea klein won Het g*li
roor de drie Se* ben heb ik hem terug
moeten geven. Wat vreet je daarop te
leggen?
Nieu. nieu. mijn groote veidoe-
aer. nieu zeg ik er op. Kaalkoppen
helpen? Heb ik dat «>nu beloofd Dat
heeft loeh de handel gedaan, niet
Hoe meen je dat etoof Giaeer
opnieuw op.
Ab Dêhne noehter wu, i.x>nde h^
geen «poor van de onderdanigheid ran
inden oa kon hij ook veel beter z^n
woord doen.
Niet bom worden, mijn vereerde
weldoener, vooral niet óm» worden,
«prak hijgemoedeigk. na met ianmlgke
voldoening hem dezen kleinen «teek
gegeven l» hebben. Maar ziet ge_. ja,
dit won ik zeggenMagoHa i> geen
wonderdrank, maar «ea overtnigiagi-
draak. -De overurigiag heb ik er in
gelegd het wonder komt van din
hnaM. Geneeskrachtige krui ter. kan
nen in geen geval aehaden, al helpen
ze ook niet.
vaa Frankrijk e& Eagdand te b«dkm-
wen De Temps deelde be< eerst meda.
dat het ministerie meswe phones had
betreffende legerokbreiding. Het was
ook dit blad, meesea we dat np de
volgende manier een verdediging
schreef van de grootere militaire uit
gaven. Duitechland, too vertelde het
blad, had soo althans bet rich de
R^hikanaetier' uit, niet de minste
agressieve bedoelingva. Fraskrfkhad
met belangstelling en met waardige
kalmte de v-x>retell«i ontvangen, maar
diende rich in het bdang van den
vrede eveneens een grooter leger te
verschaffen. De plannen komen op
bet volgende neer Allereerst moet
een verdeeling worden gemaakt in
maatregelen, die oumiddelifjt moeten
worden genomen en waarvoor een
crediet word: gevraagd, en maatrege
len die in termijnen rallen worden
nitgevoerd. De direct noodige maat-
Een der wijzigingsvoorstellen van
minister Heemskerk, dat schijnbaar
heel onschuldig lijkt, doch inderdaad
zeer gevaarlijk is, is de voorgestelde
wijziging van art. 55 en 109.
In artikel 109 staat thans:
„De wetgevende magt wordt
gezame'nlijk door den Ko-
ning en de Staten Generaal
uitgeoefend'’.
De minister wil thans in art. 55
•hrijven
„Hij (de fyming) oefent de
wetgevende macht uit in ge
meen overleg met de Staten
Generaal”.
Wat wil deze wijziging nu zeg
gen? In ons land is de regeerings-
vorm de constitutioneels monarchie.
In naam'bestaat deze ook in Duitsch-
land. In ons land ligt het overwicht
voor den wetgevenden arbeid bij de
volksvertegenwoordiging. De koning
kèn naar zijn goedvinden een wet,
door de Kamers aangenomen, goed
keuren of verwerpen. Het feit, dat,
(als we ons goed herinneren), het
in onze parlementaire geschiedenis
na 1850 slechts eenmaal is gebeurd
(onder koning Willem III), dat de
koning een wet weigerde te bekrach
tigen, door de volksvertegenwoor
diging aangenomen, bewijst wel, dat
voor den wetgevenden arbeid het
overwicht ligt bij de Eerste en
Tweede Kamer. Geheel anders is
het monarchale stelsel in Duitsch-
land. De Pruisische koning met zijn
ambtelijk ministerie beheerscht daar
geheel de wetgeving en is alleen
constitutioneel aan de goedkeuring
van het parlement gebonden. Het is
33)
Derhalve, had ze in Glaser een
redder uit den nood begroet, aan wien
zich het bekommerde gemoed eener
moeder als aan een plechtanker vast
klemde.
Toen mevrouw Teichert op een
avond haar dochter alles verklaarde,
barstte deze in tranen uiten zuchtte
als een klein kind. In voorspoed groot
gebracht, kende zü niets verschrikke
lijker dan een leven in moeilijk
heden, een opgeven van al haar wen-
■ehen. Het denkbeeld, na den dood
hater moeder in eenzaamheid te moe
ten achterblijven, had iets ontzettends
▼ter haar, en daarom wilde zij liever
iemand nemen van wien zij niet hield
dan oude jongejuffrouw worden. Na
een geheel slapeloozen nacht had zij
haar besluit genomen. De morgenzon
scheen in de kamer en wekte wederom
nieuwen levenslust. Van haar jeugd
had ze genoten, van haar vroaw-zgn
wilde ze nog genieten.
In October werd de veriooving open
baar gemaakt. Gliaer was dubbel te
naar uitstrekken!
De overtuigendste dankbetuigin
gen enz. enz.
Ditmaal stak er een .Verzend-
huis voor Nataurverpleging" achter,
dat Gl&ser bedacht had, om meer
indruk te maken, zonder opnieuw mH
zijn naam voor den dag behoeven te
komen. Reeds na vier weken was de
verkoop zoo groot, dat er tot in den
nacht gewerkt moe* worden om aan
alle bestellingen te voldoen. Glaser
wreef zich vergenoegd de handen, en
zei lachend tot Dahne, die in zijn
laboratorium een complete distilleer
derij gemaakt had, «onder nochtans
zijn drankzuhet daaraan te kunnen
bevredigen
Zie, dokter, ik heb 't gezegd, op
elke drie menschen n één maagl^der.
ld de volgende wéék wordt gij chef,
want zonder hulp gaat t nietlanger.
Overigens alle respect voor u, heer
geheimkunstenaarDitmaal schijnt ge
geen lariefarie gemaakt te hebben.
De dankbetuigingen vermeerderen bg
den dag. Daar schrijft me zoo eren
een oude vrouw, dat ze b^'r gebruik
van de eerste flesrih al beterschap
voelde, en nn weder met smaak kan
eten: t schijnt weriélgk te helpen.
Kunt ge me t recept niet geven
Dthne schudde bet hoofdop done
601MIE COURANT.
Per kwartaal f 1 ia
Idem franco per post J
Met Geïllustreerd Zondagsblad 1 50
Idem franco per post t W)
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons Bureau:’Langi
Tiexnewaï 64. bij ona> Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren