60ÜDSCHE lELKINRICHTDIG ^0ERPO5T:5IBar STERK Bioscoop-Salon „6ouda Vooruit." Dolle Jeugd] RIJWIELBANDEN CONCERT KATHLEEN PABLOW, ASTA NIELSEN COSTER's Stremsel COSTER's Kleursel, Vanaf lieden noteeren wij voor onze: KLOOSTERBALSEM. Kortstroo ERWTEN H. van Dam Azn. Zonen, SINGER-MA ATSCHAPPIJ TURFS1AGIX 55-55. Telefoon No. 21. Volle Zoete Melk. 9 cent per Liter flesch Wonden en Kneuzingen BUITENBAND f 5.60 BINNENBAND f3.75 Abonneer! II op <lil Bbul. ITieii-ws- en _A.d.-v©rtea».tieTplsLcL -voor Q-o-uLd.su ©n. Oaoo-stxellKeao» DE GEWETENLO0ZE. TAMINIAU'S JAM Kljksbotermerb. Geroomde Melk (Tapte Melk) Kooinkarnemelk koffieroom Slagroom Gepasteuriseerde Melk 4 4 90 120 10 i „KUNSTKRING" GOUDA. VERKRIJGBAAR: bij K. VAN HOEVE, ZAAHMVti (Zeeuwstk-Vlaanderen) -A-OEitTB-A.. Kloveniersburgwal 70, Amsterdam. Administratiekantoor van Vermogens, Onroerende Goederen en Hypothecaire vorderingen. Hebben kapitaal beschikbaar voor eerste hypotheken krachtig aanpakken en gebruiken Pianohandelaren! wie eer. Naaimachine noodig heeft eu geene „SISIGRII" koopt, benadeelt zich zelf. inderdaad SINGfill- COUDA, Kleiweg 5. No. 12111. Zaterdag 1 Maart 1913. 51e Jaargang. Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. Telefoon Interc. 82. Eerste Blad. De voorstellen tot Grondwets herziening. FEUILLETON de BESTE. ELST BIJ ARNHEM. E-o-itenlaoad.^ Medisch Adviseur: Dr. A. MONTAGJNKIz». Veterinair de Hr. E O VKRBOSCH. Scheikundig',, Laboratorium WE1JER. Gerechtigd tot het voeren van' het Nederlandsch Wapen met bijschriften vastgesteld krach tens de Wet, (Deze melk is uitsluitend van Vee onder controle van den Rijks- veoarts den Heer E. 'OVERBOSCH en de Riiksseruminrichting te Rotterdamzij wordt direct na aankomst met, de mglkfiltors van alle onzuiverheden gereinigd en daarna sterk afgekoeld ter verduurzamiog). (Licht aangezuurde room, waaruit de boter gekarnd is.) 0 (Deze melk hoeft eene bewerking ondergaan ter verduurzaming, waardoor de Pathogene bacteriën gedood zijn, zij vervangt de gekookte melk, doch mist den kooksmaak). Alle Bestellingen worden tweemaal por dag door do Wijkknechts aan huis bezorgd. Beleefd wordt verzocht oventuoele aanmerkingen direct aan do Directie te willen berichten. I veroorzaken vreeselijke pijn. De Kloosterbalsem verzacht de pijn, doet I den lijder heerlijk weldadig aan en brengt In korten tijd blijvende ge- I nezlng. De Heer Nicolaas Timmermanstc Zierikeee verklaart ons „Mijn zoon Maarten Leendert had het „ongoluk van een steiger te vallen, waar door enkele losliggende planken mee vielen en opzijngezichtterechtkwamen. „Zyn Ijnkerslaap en .zijn lippen hadden „diope wondon, welke vreeselijk bloedden „en onmiddellyk begonnen op te zotten. „Depynen waren duldeloos. Mijn jongen -kermde vreeselijk en de wonden waren vreeselijk t „ellendig om aan te zien. Dadelyk kwam „ik op hot donkbeeld den KLOOSTER- BALSEM aan te wenden en verbond ik „de wonden mot lapjes Kloosterbalsem, „die ik kocht by J. Kwaak, wat on mid- V Jong»h»ir M. L. Iiuira volgeui portret. „dellijjc de smarten verzachtte Ik ging hiermede voort en het I „resultaat was prachtig, de wondon genazen met den dag en do I „opzwelling verdween. Na drie dagen de wonden regelmatig I „verbonden te hebben, waren zij geheel en al genezen, wat ieder-1 „een, welke do wondon gezien had, voor een wonder ver-1 „klaarde." De KLOOSTER SANCTA PAULA, I ganeest onvoorwaardelijk rheumatiek en alle rheumatiache aandoeningen, I I spit In den rug, splerverrekklngen, stramheid, wonden van allerlei aard, I winterhanden en -voeten, huidaandoeningen en aambeien. I Pr ij* per pot ven 80 pram 85 cuut. van 50 gram 71 *nt, vau 100 grim 1.80 en vin 850 gram I f F 8.50 Kiwht ROQDBN H v M) met handt* ekenin» v. d. Oeuaraal-Agent L. I. Akker, Rotterdam. I Verktijgbaar bij alle diogiiten apotheker» en de bekende deputhoader». UTWBCHT GOUDA. te geven door de wereldberoemde violiste op VRIJDAG, 7 MAART 1913 in de zaal „Nut en Vermaak" Sociëteit „de Réunie". Aan do pianode heer CHARLTON KEITH. Entree voor leden der Kunstkring (per soonlijk) F- f niet-leden Fl. f.35. n leerlingen der Goudsche Muziekschool FL t. Concertvleugel „IBACH" van C. C. BENDER Amaterdam-Rotterdam-Lelden. Kaarten verkrygbaar bij de firma J. VAN BENTUM ZOON en aan de zaal. N.B. Daar groote toeloop verwacht wordt, is het aan te bevelen zich tijdig van kaarten te voor zien. zuivere Kweeker van ZAAIGRANEN te Levering franco Rotterdam. Gewicht 85 K.G. met zak. Prys is QULDEN. Betaling Rembours of Postwissel. 3 Maart. Gebouw Boaw- en Woning- toeaicht, 2 nur, Onderstands-Com missie „Armenzorg". 3 Maart, Soc. „de Réunie", 8 uur. Oponb. Verg. „de Dageraad. 6 Maart, Soo. de Réunie, 8 u, lezing C. Koenraad: Boekhouden, enz. 7 Maart. Soo. de „Reünie" Concert Kathleen Pariov. 7 Maart, Soo. „de Réunie", 8'/, uur, Alg. verg. Vereen. „De Ambachts school voor Qonda e. O." Beleefd verzoeken «««geld tijdig medodeeling te mogen ontvangen van vergaderingen, oonoerten, vermat alijk heden enz., om deae dan in onie agenda te vermelden. Ditmaal weer een uitgebreid Praeht-Programma met fell geheel nieuwe n.t. in een komische rol Electr. Dr.-A. Brinkman A Zn., Gonda Zeer fijne comedie in 3 afdeelingen. ASTA NIELSEN doet U hierin ruim een uur lang recht, hartelijk lachen. 90^ Deze film is zeer mooi van uitvoering en fijn humoristisch. De indringster. Drama van het buis Gaumond. De Handtasch. Comodie amusante van de Vitagraph". Wintersport in Zwitserland. Zeer schoone en interessante sportopname. In eer hersteld. Drama uit den Amerikaanschen vrijheids oorlog. Makelaars en Administrateurs, tegen billijke rente en voorwaarden. Ook voor Grootboekkapitalen en hypothecaire vorderingen. en in flesschen en kruikjes overal verkrijgbaar. BERGPRIJZEN, OOUDEN en ZILVEREN MEDAILLES zijn 1 Sm m toegekend, zoowel aan deze producten all aan de daar- 1mm mede gemaakte Kaas, ook de HOOGSTE ONDERSCHEIDING Koninklijke Eereprijs. rechtstreeks geïmporteerd, sterk con- I curreerende prijzen vanaf f 295. bespeelde Piano's v.af f 125.— bespeelde Pianola's f 35 O.— VRAAGT CONDITIËN - - Rotterdam. Goudschosingel No. 237, Tel. 4077. Opgericht 1898. Kruiskade No. 112, Tel. 4090. Aan nevenstaand uithangbord zyn de winkels te herkennen, waar Machines verkocht worden. I1OIMIIE COURANT. PRIJS VAN HET ABONNEMENT: Per kwartaal f 125 Idem franco per post t .50 Met Geïllustreerd Zondagsblad 150 Idem franco per post 1 90 Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons BureauLange Tiendrweg fi4, bij opze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren SSilspjfuA PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer f 0.55 Elke regel meer0.10 By drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend. Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 by vooruit betaling. elke regel meer 6 ets. Reclames f 0 25 per regel. Groote letters en randen naar plaatsruimte. DU Nummer bestaat uit twee bladen- in. De rechterzijde tracht in geen kwestie zoozeer de rol van de ver ongelijkte te spelen als in de zaak van het onderwijs. In propaganda- blaadjes en vergaderingen kan uien nog herhaaldelijk hooren betoogen, dat de openbare school zoo bevoor recht wordt boven de secteschool. Wij hebben door de cijfers van het beruchte bouwwetje. het geesteskind van groote subsidiejagers als de HH. van Wijnbergen en van der Molen aangetoond, dat minister Heemskerk het thans den anderen kant uit brengt. Het rijkssubsidie, aan de openbare school en de bijzondere school uitgekeeiid, is thans per leer ling voor de secteschool reeds hooger dan de uitkeering uit 's rijkskas aan de gemeentebesturen. De millioenen worden door de wet-Kuyper aan de sectescholen geschonken zonder eenigen waarborg, dat ze ook in derdaad voor het onderwijs worden besteed. Baron van Wijnbergen en mr. I.ohman moesten in de Kamer zelve erkennen, dat het mogelijk was, dat dit staatsgeld door den trechter der kloosterscholen werd gebruikt voor den bouw van Room- sche kapellen eu kerken. Waarbor gen voor goed onderwijs heeft de clericale meerderheid bij de wet- Kuyper ten eenenmale geweigerd. Zelfs durven minister Heemskerk en baron van Wijnbergen in de Kamer zeggen, als er gesproken wordt ou^r het schandelijk verkiezingsgebed, Hat op Roomsche scholen te Haarlem den kinderen wordt voorgebeden, dat uien met de inwendige organisatie der schplen niets te maken heeft. Waar het bij de Grondwetsherziening van minister^Ieem^ 39) Zyn woordenrijkdom was onuitput- teiyk; hij vergat dan tijd en plaats. Nu ontlastte hij weer zijn ziel, waartoe de duivel alkohol hem dreef. Gl&ser had hem laten praten, zonder hem ook maar eenmaal in de rede te vallen. Rustig zat hjj op zyn stoel en schreef met vaste hand verder, als een man, die een onaangenaam geluid hoort, waaraan hij al gewoon is. In zijn hoofd woelden echter allerlei ge dachten dooreen. Hp wist wel is waar, dat een beschonkene veel sprak, maar de wonden, die hem toegebracht wer den, ontstonden door het wapen der waarheid. Terwyi hij zich tot schrijven dwong, luisterde hy naar ieder woord, om door onverschilligheid Dahne uit te hooren. Daarop wilde hg opspringen om hem by den kraag te pakken en het huis uit te zetten, maaj: voor het eerst sedert langen tyd was hg laf hartig. Wat moest Anna Sohiman in het logement doe», waarom hoorde by uit zijn bekende uitspraak, dat hij den dag zal zegenen, als de open bare school uitzondering en de bij; zondere regel zal zijn geworden. Dat komt er practisch op neer, dat de .positie der openbare school inferieur zal worden aan die der secteschool. Zeer juist zeggen de vrijzinnigen leden van de grondwets commissie, door Heemskerk ingesteld, in hun Nota: „Vooreerst omdat in den regel de noodzakelijke kosten der overlieidschool hooger dan die der bijzondere zullen zijn, zij het alleen reed9 daarom, omdat de eerste als aanvullings- schooi, ten gerieve van min derheden, dikwijls met kleine schoolbevolking en onvoltallige klassen zal hebben te rekenen, maar in de tweede en voor naamste plaats, omdat aan de openbare school geen andere middelen dan die, welke haar uit de openbare kassen worden toegelegd, zullen ten dienste staan. De openbare school zal zich niet boven liet peil van een voor de kostenberekening als standaardschool aangenomen eenvoudigste type eener volks school kunnen verheffen. Aan de bijzondere school daaren tegen zullen tie middelen niet ontbreken, om zich, wat leer krachten, leermiddelen, enz. be treft, op een ruime leest te schoeien. Aangewezen voortaan om de kinderen op te nemen van de zich niet organiseerende of van hen, die, omdat zij on bemiddeld zijn of om andere redenen, niet tot de beter voor ziene scholen dier bijzondere nu juist weer van haar, nu hp haar uit zijn gedachten verbannen had Sedert hij wist, dat hem vader vreugde wachtte, gaf hij zieh dikwpls aan groote verwachtingen over, die nn door een akelige herinnering onder broken werden, want hp dacht aan het vreeselpke woord, dat de verstootene hem toen in Treptow had toegeroepen hp zou een vrouw krijgen, die een monster ter wereld zou brengen en die hem ailes zou terugbetalen, wat hij haar aangedaan had. Zoo belachelijk hij deze gedachte vond, zoo weinig kon hij er zich van losmaken en ter- wpl hij met ijzeren wil verder rekende en getal na getal sohreef, kwam groote onrust over hem, zoodat hp eindelijk de pen neerlegde. Hp stond op, opende de deur, die toegang gaf tot het don kere vertrek er naast en opende daar een der ramen om frissche lucht bin nen te laten, want Düjine had de lucht van ordinaire herbergen meegebracht. Men schreef reeds Augustus. Drie weken geleden was Klothilde met haar moeder uit Thttringen teruggekeerd, waar beide vrouwen eenige weken in een matige badplaats hadden doorge bracht, om zich wat te verzetten. Slechte eens waa Gléeer er korten tgd geweest, want zpn nieuw groot plan betreffende de oprichting van een bank, organisatie's worden toegelaten, zal de overheidsschooi het karakter v an a r- men school aannemen." Dat het do duidelijke toeleg van den lieer Heemskerk en de zijnen is de openbare school hoogstens te dulden en liefst te vernietigen waar het mogelijk is, blijkt duidelijk uit zijn Memorie van Toelichting bij de voorgestelde grondwetsherziening. Op bladz. 25 zegt de heer Heems kerk „De overheid vindf lius slechts een arbeidsveld, wanneer de ouders die taak niet kunnen of willen vervullen." en op bladz. 3 De waarborg, dat overal, waar de behoefte daaraan zich openbaart, gelegenheid zal be staan voor het genieten van, van overheidswege gegeven la ger onderwijs, wordt dasrjède niet prijs gegeven." tf9-. Aan zulke uitlatingen vacs dezen minister wordt liet begrijpelijk, dat men hem wel eens Nederland's grootste „karakterkomiek" heeft ge noemd Meer dan ooit wordt duidelijk, dat het elericalisme drijft naar het uiterste de school onder de hoede van den clerus. Onder de leuze „de school aan de ouders" moet deze geheel worden gebracht onder den invloed der geestelijkheid en slechts bij uitzondering aan de openbare school plaats worden inge- rnimd. De vrijzinnigen zullen dien toeleg hebben te doorzien, zooals l'horbecke hem reeds .doorzag, toen hij als het motief der clericalen aan gaf: „het ontrooven aan de open- hare school van den invloed, welke zij dient te oefenen." Dat elk vrijzinnige tegenover den clericalen toeleg stelle de uitspraak in het concentratieprogram „Onverzwakt moet ook als waarborg voor de deugdelijkheid van het gelieele volksonderwijs de openbarejiriioolworden^ bond hem weer aan Berlijn. Wanneer eerst alles goed was afgeloopen en hij een gelukkig vader geworden was, dan zou hp het volgend jaar alles inhajpn en zich met zpn gezin ergenz vestigen, waar een „doloe far niente" hem wachtte. Misschien wenkte ook reeds de villa, het zomerverblijf in nieuwen stijl, waarmee hij Klothilde.getroost had. Ga nn naar huis en slaap eens ter dege uit, dokter, zei hp eindeipk. Hp vond het 't beste, om geen lange rede neeringen te honden. Maar een vast besluit was in hem gerijpt, dat hij reeds in de eerstvolgende wéken ten uitvoer •wilde brengen. Ga nu, ga nu, ging hy goed moedig voort, en legde de hand op zijn schouder. Morgen weet je toch niet meer, wat je gedaan heb. Dahne had het er eohter op gezet, lieden alles te zeggen, wat hp ophot hart bad. Laat me, laat me, riep hij met de eigenzinnigheid dronkaards eigen. Zijn weeke stemming was voorbij de stompzinnigheid ging over in tegen stand, want hp voelde iets van do zwakheid des anderen. Eindelijk heb ik je gebogen, jongetje, ik weet het, ging hp voort, je bent klein geworden. Laat me, laat meIk weet, wat ik waar ieders godsdienstige gevoelens worden geëerbiedigd." De voorstellen tot grondwetsher ziening van den minister zijn ook opmerkelijk om hetgeen er niet in staat. De lezer herinnert zirli, dat in het voorstel der Commissie voor de Grondwetsherziening, werd voorgesteld art. 171 zoodanig te wijzigen, dat voortaan elk kerkge nootschap uit de Staatskas subsidie zou krijgen. Toen dit een storm verwekte onder de predikanten der Nederlandsch Hervormde Kerk en in Ommen als wapen dreigde gebruikt te worden, werd dadelijk in ajprii.alc bladen bekend gemaakt, $tt de regeering zeker artikel 171 nietiou wijzigen. Voorts werd gepubliceerd, dat van de wijziging der Grondwets commissie niet de heer Kuyper, doch mr. L o h m a tl d e v a d e r was! Als gezegd, in het regeerings- voorstel wordt geen wijziging van art. 171 voorgesteld. Difcli zeer opmerkelijk is toch wel, wat de Standaard schrijft in haar nummer van 11 Febijl. In een hoofdartikel ,,'t Ontleed mes ilT"de Grondwet" wordt gezegd „Van nu af aan zal art. 171 de etterende wondeplek in onze grondwet blijven. Maar ook de verbetering, jvaarom dit artikel roept, komt, al gelooft thans de meerderheid het nog niet." „In art. 171 steekt onrecht, steekt een vaisch beginsel, en ook dit artikel gaat vroeg of laat om koud. Met rentebeta ling, zoo men bijtijds toetast en desnoods zonder dat, zoo men te traag blijft en treuzelt." Uit deze woorden blijkt genoeg zaam, dat het bij een grondwets herziening van een clericaal kabinet, niet aan pogingen zal ontbreken om ook het kerkelijk subsidie binnen te halen als men eerst maar de Juni- stembus achter den rug heeft Laten wij onzerzijds zorg dragen, dat de Grondwetsherziening door de uitspraak der Junistembus de taak zal zijn van e»n vrijzinnig kabinet wilManus manum lavat, Je hebt jouw hand gewasschen, waaeh nu ook de mijneIk heb je groot gemaakt, laat mij nu ook een beetje groeien. Wees vredelievend, m pn jongetje, geef me tien duizend mark, hoor je ,En ik zal een mummie worden, vóór ik mijn atom tegen je verheffen. Geef me er vgf duizend, drié duizend, geef me er duizend Hoor je Je weet, ik woon bij een trouwe verpleegster, die me wil trouwen. Waarom ook niet? Je hebt immers ook een vrouw ge nomen Reeds lang heeft de loge menthoudster gezegd, dat je me slecht betaalt voor mijn kunst! Wees gena dig, mijn weldoenerGeef me dan vijfhonderd, geef me dan honderd Je zegt niets, je wilt niet Ja, weet je niet dat een eerlijk man tot een schelm spreekt, een latinist tot een bewaarschoolkind Je verroert je niet? Zal ik op straat gaan en de menigte met luider stem je Magolin als bocht bekend maken? Wees toch genadig, jou sohelm, jou gauwdief. Glaser had voor hem pp en neer geloopen en overlegde, hoe hij hem weg zou krygen. Plotseling echter, toen al het redeneren niets hielp en Dahne de laatste woorden gesproken had, greep onbeschrijfelijk woede hem aan, die hy niet meer kon beheer- De crisis in Zuid «Afrika. Deze crisis is als zoovele weer voor- bij. Indertijd is door ons uiteengezet wat do oorzaak, wat de diepe onder grond er van was. Thans hebben we dus slechts mee te deelen, hoe zij is boëindigd. Generaal Hertzog was uit het ministerio gedrongen omdat hij bij de verkondiging van zgn meening had vooropgesteld, dat de belangen van Zuid-Afrika steeds predomineerden. Generaal Botha had een ontslagaan vrage van kolonel Leuohars gekregen, die aanstoot genomen had aan den- inhoud Tan Hertzog'a rede. In prin cipe was Botha het eeifa met generaal Hertzog, maar ter wille van den vrede tussohen de partijen onderling keurde hg het optreden van Hertzog af. Toen dit voor Hertzog geen aanleiding bleek te zijn om af te treden, diende Botha ontslag in en reconstrueerde op ver zoek van den gouverneur lord Glad stone zijn kabinet, waarin nu Hertzog niet werd opgonothen. Toen was een strijd gevolgd tusschen beide mannen, die in Zuid-Afrika hooggeacht worden, die beiden hetzelfde willen, maar door ongelukkige omstandigheden tegen over elkaar waren gekomen. Dat de crisis zulke scherpe vormen kon aan nemen, was hoofdzakelijk te wijten aan de onketende hartstochten, die meer spraken dan het vorstand. Naar mate echter over de zaak meer tijd verliep, begon men meer in te zien, dat men door de onderlinge ruzie ge vaarlijk spel spoelde. Do unionisten verkneuterden zich in de tweedracht die onder de Afrikaners heerschte. Zij hoopten, dat de ruzie er toe zou leiden, dat de leiding in hun handen zou komen. Dit besef heeft er de Afrikaners toe gebracht om den str\jd nog op het juiste tijdstip te beëindigen. Ver schillende bladen als de „Transvaler", de „Afrikaner", „die Voorlooper" en het „Zukl-Westen" wezen er hun par- tggenooren op dat de tweedracht aller gevaarlijkst was voor de Zuid-Afri- kaansche partij zelf. Niemand moet uit deze wijziging in de houding door sommige Afnkaanders in den strgd aangenomen, afleiden een verminde ring van sympathie voor generaal Hertzog. Integendeel door de crisis schen. Snel sloot hij de denr, trad op hem toe en gaf hem rechts en links oorvijgen. Daaruit sprak de razerny van iemand, die zich ontdekt ziet, tegelijk echter zich verbeeldt, dat zijn weldaden slecht beloond worden. Het dier in hom liet weer de klauwen zien, die, eenmaal gekromd, niet naar de zwakheid van het slachtoffer vragen. En tusschen iederon slag riep hy Daar heb je er duizend en nogmaals duizend en nog eens dui zend f Ik zal je loeren af te persen, jou schurk! Heb ik je niet dagelij kseh brood gegeven Je hadt kunnen spa ren, drinkebroer! Kan ik het misschien helpen, dat de drank jo altgd weer aantrekt Omdat ik altijd nuchter ben, daarom ben ik iets geworden, dat is myn gëheim, waarvan je hadt kunnen leeren. Wat wil je eigenlijk, schurk? Ben je geèn apotheker en heb je niet de recepton gemaakt Ik lach met alles, wat je zegt, versta je? Ga nu naar huis cn droom van den rechter, ik fluit hem uitEn als je morgen nuchter bent, lees dan het briefje, dat ik jo gegeven hebMis schien weet jo dan, waaraan je je to houden hebt. (Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1913 | | pagina 3