Groot
Circus I
Scandinavisch
Tapijten en Linoleums.
J
Rijwielbanden
Ml
STERK
Zijn Evenmens
Kleermakers.
Groote Markt.
GOUDA.
TT'oorloopig' ZBeridh-t I
9ÊF* KOMT. "W Directeur PAUL WILKE. I
Openingsvoorstelling Vrijdag 11 April 's avonds 8 uur. I
C. A. B. BANTZINGER.
Alle soorten Karpetten, Tafelkleetlen, Divankleeden
EN
Spanramen voor Gordijnen f5
SL
5"
w
GR
Anierikaansche Vegers f 5.-
SGBOEN HANDEL
Boelhuizen,
Henri Schippers&C°.
Kleermakersbedrijf
H
o
Dr
BALT.A.DE JONO,
Grootste en voornaamste Circusgezelschap dat in Holland reist.
Zie verdere reclame.
onzer Zaak op ZATEBÜAGAVOND 8
MAAKT met een geheel nieuw assortiment
in onze afdeeling Heeren Modeartikelen,
Gemaakte Ondergoederen, Corsetten,
Schorten enz.
Groote Markt 34,
ROTTERDAM.
Oaa-t-vem-gron. 2tf"ieoa.^x7-ste dessin.®
Meubel- en Gordijnstoffen Afgepaste Linnen-, Tulle- en Vitrage
Gordijnen Cocos, Manilla enz. Loopers, Vloerzeil enz.
Grootste sorleering alles in de bekende soliede kwaliteiten
tegen uiterst concurreerende prijzen.
Franco Levering door het geheele Rijk.
BUITENBAND
BINNENBAND
0
s
01
wl
B0R5TELWE
ZEEMLEDER
SPONSEH
DWEILEM
KARPETTEM
O
O
O
85
*T
NIEUWSTE MODELLEN.
Sociëteit „Ons Genoegen".
8e of laatste
Abonnements-Voorstelling
Donderdag 13 Hurt 1813.
„ALGEMEEN BELANG".
PUBLIEKE VERKOOPINGEN
De Haarwaters
.PIXAVON'.
Berkens Haarwater*
EAU DE QUININE.
EAU DE VEGETALL
Coiffeur. Oosthaven 81.
No. IS 117.
Zaterdag 8 Maart 1013.
51e Jaargang.
ÏNTie-CL-ws- en -^.d.-rrertes^-tielola.d. "voor Gro-cud-a. err OrrrstreHscara..
"Verschijnt dagelijks
Telefoon Interc. 82.
!££isr<lïïuK5i2ï
behalve Zon- en Feestdagen.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Telefoon Interc. 82.
Tweede Blad.
om <Jarloment.
■'•A V-- - V
Buitenlandsch Nieuws.
De oorlog in <len Balkan.
Ei3n.r1.ex3.la.2nLd..
s
AANBEVELEND,
e
GESGHER KEMPER
160
Zij, dio wensohen mede te werken tot de oprichting van een Vereeniging,
beoogende verbetering van de toestanden in het
worden verzocht zich schriftelijk op te geven onder letter P. 4. H.
aan het Bureau van dit blad.
VJT Christelijke personen genieten de voorkeur.
WTJDSTRAAT 19.
TELEFOON 986.
ONTVANGEN DM
Het
R.tterdamach Tooneelgezelschap.
DirectieP. D. VAN EIJSDEN.
Blijspel in 8 bedrijven van
MARCELLUS EMANTS.
MT" Aanvang 8 uur.
Entree voor Leden en hunne Damei
en Kinderen f 1.40 per persoon.
Entree voor Niet-Leden en Dames,
en Kinderen van Niet-Leden f 2,
per persoon.
Na afloop dar Vooratalllng vertrekt
een boot naar Waddlocaveea en Boekoop.
Bureau voor Handel en Industrie
gevestigd te ROTTERDAM, Qroote
Markt 42 B b-/h. Hang.
De afdeeling
van dit Bureau belast zich ff rati» met
den Verkoop van BOELHUIZEN
en andere roerende goederen, waar
voor buitendien den Verkooper 1
wordt gerestitueerd. 20
Inlichtingen worden gratis verstrekt.
OppertHSl, Rotterdam. I
Costumes,
Wapens,
Harnassementen,
VOOB
Partijen,
Tooneel
IK
Optochten
Telef. 6869.
Voor inlichtingen
wende men zich lot
den Heer
B. STERNFELD,
Gouwe 191.
GOIMÏIE COURANT.
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal f 125
Idem franco per post1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad«1-50
Idem franco per post 1 90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauLange
Tiendeweg 64, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 gewone regels met bewijsnummer v
Elke regel meer
f 0.5*
0.10
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames t 0.25 per regel.
Groote'letters en randen naar plaatsruimte.
TWEEDE KAMER
De Tweede Kamer is op Paasch-
recè9. Drie weken zal zjj rusten. Een
rust, die haar van harte gegund worde,
doch die de vraag op de lippen brengt,
of de meerderheid na zulk een lange
en onvruchtbare periode, waarin zoo
v»el liggen bleef, niet nog wat meer
had kunnen afdoen, door na Juni te
ga an uitrusten.
Na Paschen, den 2on April gaan we
aan deZiektewet.
De Tariefwet is voorloopig van de
bi\an.
De Tariefwet, die onverbrekelijk
aan de Invaliditeitswet heette te zijn
vastgekoppeld, de Tariefwet, die met
nog eenige andere groote stukken in
Juni in het Staatsblad moest staan,
wilde het Kabinet niet geoordeeld zijn,
zooals de leider der coalitie, dr. Kuy-
per, schreef. Die Tariefwet is losgelaten
tot na de stembus. Hoe was er in de
rechtsche pers op aangedrongen, de
Tariefwet binnen te halen. Hoe had
bijv. generaal Van Vlijmen in het
Roomsche hoofdorgaan er op geha
merd. De „vyand" dat zijn de vrij
zinnigen in den militairen stijl van den
generaal moeefc*ww4«gen worden.
Het ging om de eere der coalitie en
van hare regeering.
Na Talma moest Kolkman komen;
Kolkman was nog „versch". Geen
Invaliditeitswet zonder Tarief. Kolk
man zou wel met de vrijzinnigen „af
rekenen". „Een onsplitsbaar geheel"
noemde nog dezer dagen Het (katho
lieke) Huisgezin Invaliditeitswet en
Tarief. En hoe vuurde Kuyper zijn
mannetjes aan op de bres zou men
staan.
En nu l Men sloeg al op de vlucht,
vóór er een vijand te bekennen viel.
Geen woord is over de Tariefwet ge
sproken. Zoo oneervol mogelijk was de
begrafenis van dezen achijndoode.
Alsof er nimmer een woord over ge
sproken was, alsof het de gewoonste
zaak ter wereld was, om de opgebor-
gen Ziektewet (waaraan niet zulk een
^dringende behoefte heette te bestaan)
uit het stof op te diepen en de Tarief
wet, die het geld moet geven voor de
sociale wetten, te vergeten alsof
men niet iets heel ongewoons en ko
mieks deed, ging het er door.
Tariefwet kf?
Met Uw verlof
De Tarief wet komt vóór Juni niet
op de baan.
Of zij er af zal blijvenis een andere
vraag en deze vraag hebben de kiezers
te beantwoorden.
Nopen we het Kabinet-Heemskerk
tot aftreden, ja, dan is de Tariefwet
van de baan.
Maar blijven de heeren aan het be
wind en hoe overitfoedig riep de
heer Kolkman 't in de Kamer uit, dat
de Ministers er niet aan dachten heen
te gaandan komt de Tariefwet
zoo spoedig mogelijk na den zomer
weer op de baan.
Men houde zich dit voor gezegd.
In 1914 moet de Tariefwet dan in
werking treden, verklaarde Kolkman
dezer dagen men wil er zelfs de kos
ten voor het stukje Staatspensioen, dat
men in het slot-artikel van Talma's
wet binnensmokkelde, uit bètalon.
De beslissing over de Tariefwet is
dus geheel in handen van de kiezers.
Herinnert men zich nog, hoe de nor
male volgorde van behandeling door
Talma op Kuyper's bevel bevel,
waarbij de noodige kracht werd aan
gezet door een dreigement met sta
king werd verlaten? Hoe de Ziekte
wet werd losgelaten, om in 's Hemels
naam de Invaliditeitswet in het Staats
blad te krijgen
En nu, begin Maart, drie maanden
vóór de stembus, laat men de eenige
bron om aan het benoodigde geld te
komen, los en gaat de Ziektewet af
doen.
Het vreemdst van allen is, dat men
nu, indien er geen wonderen gebeuren
voor de kiezers zal komen met drie
halve sociale wetten.
Alles half-af.
Talma zal in April en een stuk van
Mei in de Tweede Kamer moeten zijn.
en dus niet in do Eerste Kamer. En
dan blijven in de bureau's der Eerste
Kamer onafgedaan liggen Radenwet,
Invaliditeitswet en Ziektewet. De Ra
denwet ligt reeds sinds Juli bij den
Senaatzij werd daar begraven nog
steeds hoorde mei\ er niet van, veilig
als zij wUrd opgeborgen in de handen
van een Commissie van Voorbereiding.
Het heeft er alles van, of onze eer
waardige Senaat hier een stilzwijgende
obstructie pleegt, eeh soort politieke
sabotage tegen de sociale wetten.
Hoe praatte men over de „obstruc
tie" in de Tweede Kamer. En nu zal
men het typische feit zien, dat die
obstructionistenbende de sociale ver
zekeringswetten, hoewel „te laat, veel
te laat ingediend, allen zal hebben
afgedaan, en de brave, weinig pra
te ndeA 2,3 Rechtsche Eerste Kamer,
alles zal nebben laten liggen.
Zoo wil men dan drie midden
door gesneden paradepaardjes in Jury
de politieke manege binnenrijden.
Het zal een succesrit worden
De fakkels liggen klaar, zei Kuyper,
voor den optocht in Junide vonk-
ontbrak nog maar. Waar moet die nu
vandaan komen
We kregen een interessant na-debat
over Talma's hoofdschotel.
Bij het opcenten-wetje (geen grooter
tegenstander van opcenten vroeger dan
Kolkman), dat ook dit jaar weer noo-
dig was, nu men alle definitieve voor
zieningen steeds naar achteren schoof,
kwam de bom los, naar aanleiding van
eenige vragen van den heer Patijn
over dc middelen, waaruit men voor
nemens was de pensioenen der 70-jari-
gen te betalen.
Daarbij verklaarde Minister Kolk
man, dat hij in 1914 reeds rekende
op de opbrengst van het Tarief en
toen Heemskerk 't noodig vond, om
ter verdediging van eigen deficit, der
Tweede Kamer te lang spreken te
verwijten, kwam de bom los.
Wij kunnen uitermate tevreden zijn
over dit na-debat. Zonneklaar is er uit
geb.leken; dat de Regeering een finan-
cieel-roekelooze 'politiek voorde, op het
illustere voorbeeld van dr. Kuyper,
die ook bij het scheiden van de markt
een 2l/2 millioen uitstrooide, zonder
dat de middelen er voor waren.
Maar er is meer. Even zonneklaar
is gebleken, dat het stukje staatspen-
sionneering een slecht soort maar
dan toch een stukje staatspensionnee-
ring, al geeft men daarop hard af,
lijnrecht in strijd is met de wet-Talma
en niet anders dan als een verkiezings-
gave aan een aantal kiezers en dus
als zeer afkeurenswaardig kan worden
beschouwd. Van Rechts spartelde men
hier tegen, maar het onwraakbaar ge
tuigenis van prof. Treub, die hier in
beginsel op het standpunt der Rechter
zijde staat, wierp alle praatjes omver.
De Premier probeerde de overname
van het amendement-Duys als een
fixeeren van den datum vodr inwer
kingtreden der wet-Talma voor te stel
len. Lohman, de oude advocaat van
politiek-slechte zaken, hielp hem een
handje, door als zijn meening uit te
spreken, dat dit amendement een begin
van invoering van de wet was (hoe
durft men 't te zeggen?) de heer
Days die 't weten kan, de voorsteller
van het amendement, kwam leukweg
verklaren, hoe hij Regeering en Rech
terzijde in de luren had gelegd, hoe
zijn amendement een eerste stap was
op den weg naar staatspensioen on
den weg naar Tal ma's Dwangverze
kering afsneed
Het sohoone amendement, in wezen
niet anders dan de motie-Troelstra
(die de Rechterzijde steeds had gewei
gerd te behandelen), bleek niet te zijn
de locomotief, die de wet-Talma snel
zou binnenrijden, maar een lading
dynamiet, die beoogde heel de wet
op te blazen.
De wet is aangenomen 54/35, zuiver
Rechts tegen Links: de heer van Idsin-
ga, de eenige Rechtsche tegenstander,
was er niet en de heer Lohman is....
bekeerd. De Rechterzijde ging op osten
tatieve wijze minister Talma felicitee-
rèn. Links deed daar gelukkig niet
aan mee. Niet uit gemis aan respect
voor Talma's ijver en kunde. Daarvoor
hebben ook de vrijzinnigen, hebben ook
wij, niets dan lof. Maar men kan de
comedie ook te ver drijvener viel
hier inderdaad niet geluk te wenschen
Voor een groep, die hoopt, deze on
mogelijke wet hoe eer hoe liever in te
trekken en die overtuigd is, dat deze
wet nooit zal in werking treden.
Het gaat nu in Juni, behalve om
den ideëelon strijd tusschen vrijzinnig
heid en clericalisme, voor een goed deel
tegen Talma's dwangverzekering
Kolkman's Tarief.
Zeker, er is nog veel m^er en dit
mogen wij evenmin vergeten. Zoo bijv.
de kiesrecht- en onderwijsplannen der
Regeering. Maar voor dat alles is een
meerderheid van 2/3 noodig en die
krijgen de heeren zoo gemakkelijk
niet.
Maar TalmaKolkman gaan ons da-
dadelijk na een overwinning in Juni
aanpakken.
Daartegen helpt slechts één middel
Breng ze in de minderheid!
Het kan.
De bemiddeling der mogendheden.
Officieele kringen te Constantinopel
geven te verstaan, dat de Porte be
middeling heeft gevraagd, geluk deze
in de collectieve nota aan de Mogend
heden werd aangegeven, wat zeggen
wil, dat zij er in toestemt afstand te
doen van Adrianopel. Echter voegt
de Porte er aan toe op de goede
diensten van Rusland te rekenen, om
van Bulgarije eenige concessies te vor
krijgen. Deze vraag om bemiddeling
wekte de ontevredenheid op in som
mige Turksche kringen, vooral onder
de Jong-Turken. Daardoor zal het
comité in een slechte positie komen
tegenover^ de openbare meening in
Turkije want na den staatsgreep te
hebben ondernomen om Adrianopel te
redden, moeten de Jong-Turken thans
vrede sluiten op ongeveer dezelfde
voorwaarden als Kiamil zou hebben
gedaan.
In de laatste dagen hadden er hef-
tiflte besprekingen plaats in de verga-
de^MI van het centrale comité over
den vrede. Maar er is geen sprake
van gefeest, om het Kabinet voor de
vraag té stellen den oorlog voortzet
ten of aftreden, en plaats maken voor
een krachtiger Kabinet.
Voorts wordt gemeld, dat generaal
Izzetpasja die na de hervatting van
de vijandelijkheden bemoedigende rap-
Eorten zond, waarin hij meldde, dat
et gemakkelijk zou zijn de Bulgaren
te verslaan, thans ontmoedigd zou zijn.
De generale staf heeft geen vertrou
wen meer in de troepen, die door
koude verzwakt zijn, en wil niet het
laatste leger, dat Turkije nog heeft,
blootstellen. In ieder geval ia het aan
de troepen bij Tsjataldja beslist vor-
boden tot het offensief over te gaan,
hoe de omstandigheden ook mogen
zijn. Dientengevolge kon men waar
nemen, dat de Bulgaren loopgraven
aanlegden on versterkingen opwierpen
op duizend meters van de Turksche
liniën, zondor dat de Turken een enkel
geweerschot losten.
Men is echter ongerust over wat
gebeuren zal na het sluiten van den
vrede. De oppositie maakt gebruik
van het feit, dat de Regeering van
Mahmoed Sheiket onderhandelt op
dezelfde voorwaarden als Kiamil. Zij
zond reeds afgezanten naar Tsjataldja,
om het daar liggende leger vooratel
len te doen. Men verzekert, dat Enver-
bey in San Stefano gekomen is, met
40.000 man, om don eventueelen
marsch der in opstand gekomen troe
pen, naar de hoofdstad tegen te gaan.
Koning Ferdinand zond naar Athene
zijn gelukwenschen naar aanleiding
van de inname van Janina.
Het aantal door de Grieken krijgs
gevangen gemaakte Turken, bedraagt
thans 78000.
Japan.
Groote brand te Yokohama.
Een ernstige brand heeft gisteren
te Yokohama in de handelswijk ge
woed, waarbij de beurs, de zijde-fa
brieken en magazijnen en nog 2 jO
anderen gebouwen zijn vernield. De
schade bedraagt l'/j millioen Yen.
Amerika.
Een ontzettende ontploffing.
Telegrammen uit Baltimore brengen
de vreeselijke tijding van een zeer ern
stige dynamiet-ontploffing, welke heeft
plaats gehad aan boord van het En-
gelsche stoomschip Alum Chine, welk
een lading dynamiet transporteerde be
stemd voor het Panamakanaal.
Volgens de mededeelingen zouden
20 menschen zijn gedood en 50 gewond,
terwijl 40 menschen vermist worden.
Aangaande deze vreeselijke ontplof
fing meldt de N. R. Crt. nog de vol
gende bijzonderheden
Het dynamiet, door de Alum Chine
ingeladen, was bestemd voor het Pa
nama-kanaal. Op den lichter stónden
vier spoorwagens, bevattende 340 ton
dynamiet. In de nabijheid lagen de
sleepboot Atlantic en verscheidene
motorbooten behoorende aan hande
laars in victualiën, die de Alum Chine
van proviand voor de reis voorzagen.
Plotseling steeg een rookwolk uit 't
ruim van het schip op. Een lid der
bemanning die dit zag begreep on
middellijk wat het was en sprong
schreeuwende van angst aan dek, ge
volgd door andere leden der dooxlelijk
verschrikte bemanning.
Vlak bij de Alum Chine lag de
motorboot van den handelaar Good-
heus. Veertien man van de Alum Chine
sprongen er in en meteen werd de
boot afgestooten en stoomde weg. Nog
geen 200 voet had de boot afgelegd,
of daar volgde met vreeselijken knal
de ontploffing. Vlammonzuilen schoten
in alle richtingen uit de Alum Chine op.
De brokstukken vap het schip, som
mige tonnen zwaar, deelen van de
machinerie werden honderden voeten
hoog de lucht ingeslingerd', terwijl
stukken ijzer van 50 kilo zwaar later
bij Anne Arundel, drie a vier mijlen
van de plaats des onheils, zijn terug
gevonden.
üe sleepboot Atlantic lag op een
steenworp afstand van de Alum Chine,
de Amerikaansche kolenboot Jason
lag wat verder. Op beide schepen is
een vreeswekkende verwoesting aan
gericht men denkt dat niet dadelijk
ontplofte kisten dynamiet op het dek
van beide schepen zyn neergekomen
en daar 2ijn ontploft. Aan boord van
de Atlantic zijn drie menschen gedood.
De schok was zoo hovig, dat hij nog
is waargenomen te Reading (in Pen-
sylvanië) op bijna 100 mijlen afstand,
te Atlantic City (New Jersey) en in
de hoofdstand van Delaware. Daar was
juist in het Lagerhuis een parlements
lid aan het woord, die, toen hij den
schok voelde, de opmerking maakte
„dat is zeker een aardbeving." Een
schoolgebouw te Sparrow Point, ver
scheidene mijlen van Baltimore, is
gedeeltelijk vernield en tal van kin
deren zyn daarbij gekwetst
Baltimore zelf is door elkaar geschud
als by een hevige aardbeving. Som
mige groote soliede gebouwen in 't
midden van de stad wankelden op hun
Het ontwerp'Otrondwetsherziening en
Vrouwenkiesrecht.
„Ernstig ongerust maken wij ons
over dit ontwerp van Grondwet niet,"
schrijft de redactie van „Belang en
Recht." „Immers, al geschiedde wat
voor de emancipatie der vrouw wel
het meest te duchten valt, dat do
rechtsche partijen trots alles nog een
meerderheid in de Kamer zouden ver-
wei-yen, dan zou dit ontwerp toch
volgens het vigeerende artikel 192 niet
dan met tweederden der stemmen
kunnen worden aangenomen. En dit
achten wij in elk geval buitengesloten.
De gevolgen van de minachtende
wijze, waarop deze regéering de vrou
wen behandelt, moeten zoodanig zijn,
dat zjj indirect bewerkt, wat zjj ver
zuimd heeft direct tot stand te bren
gen.
De regeoring heeft bij haar toelich
ting omtrent de wenschelijkheid van
zelfstandig optre 'en in de maatschappij
door kiesgerechtigden verklaard, alleen
het oog te hebben gehad op mannen
en niet op vrouwen. De regeoring
moet ondervinden, dat zij daaraan
verkeerd hoeft gedaan."
Omtrent de verklaring van den
minister van Binnenlandsche Zaken,
dat van do begeorto der vrouwen naar
staatkundige rechten weinig blijkt, dat
de meeste vrouwen het kiesrecht niet
wenschen, zegt de redactie dan
„Zou Z.Exc. inderdaad niet weten
vah de tienduizendtallen, die zich ver-
eenigd hebben met geen ander doel
dan hot verwerven dier rechten
Er ligt iets provoceerends in deze
on vergeef! ijko onwetendheid, hetzij ze
werkelijk of voorgewend is."
Maar de redactie besluit met groote
bezadigdheid en volkömen vertrouwen
in de goede zaak
„Laten de vrouwen niet vergeten,
dat het reageeren op provoceerende
daden of woorden altijd onverstandig
is, laten zij van geen andere middelen
gebruik maken, om Z Exc. beter met
de wenschen der vrouwen bekend te
inaken, dan die er toe kunnen leiden dat
dit ontwerp GroDdwet ontwerp blijft."
Rit is niet de taal van de suffra
gettes, maar van de meest vooruit
strevende onder de Nederlandsche
kampioenen voor vrouwenkiesrecht.
Geen vrees dus, dat hier het voorbeeld
der suffragettes navolging zal vindon.
Kamerverkiezingen.
Naar aan het Volk wordt gemold,
worden er van liberale zijde te Utrecht
pogingen gedaan om in district II
den oud-minister dr. C. Lely candidaat
gesteld te krijgen.
De vrijzinnig-democraten zouden
handteekeningen verzamelen ten gun
ste van een candidatuur-mr. W. H.
M. Werker.
De actie in het sigaren makers vrk.
Het bestuur van het Verbond van
