1SEL
f-
ITS,
a and el.
Ires
khandel.
Courant
No. iSiSS.
)E JONG,
WtEWETENLOOZE.
Vrijdag 4 April 1013.
52e Jaargang.
Sia.itexxlaxx<a..
niMM
Sïxxri etiland..
Buitenlandsch Nieuws.
fevil
ro-A..
o
-
iin's Inkt
|k de BESTE,
'schadelijk!
•waters
fON’.
aarwater.
ilHNINE.
gGETALl.
Gouda.
^Ti®"L3-“ws- ■^^-c3-"vex‘toxx‘tiet>lsuQL voox O-oixêLsu ezx
WTON,
behalve Zon- en Feestdagen.
Telefoon ïnterc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. Telefoon Interc.
sluiten!
*n 4 Zn., Goud*.
i
^WAIUVMI
In»* atoll
W
KI, Mate.
en Woningtoez.,
^derstandscomm»
HOLLAND.
rijg'bnnr aan
S WMMM,
b
ns bevatten
e.M.’
sODOLI
slechts
p. 8tufi. I
Ike niet voor- I
nstaaod merk. I
Ijgbur.
Amsterdam.
>sthaven 31.
'EIT IN
en Heeren
f 1.25
1.50
1.50
t i oo
Abonnementen worden dageltyk» aangenomen aan ons Bureau *Lanoe
eti Boekhandel en de Postkantoren
liet de linie zelf,
toren stelling van
rij geregeld tijdig
n ontvangen van
ten, vermakelyk-
te dan in onne
en verval.
- Engeland.
To Londen is een zekere moj. E. J.
Emory overleden, die bijna haar ge-
heolo vermogen, ruim oen millioen
gulden, aan korkolijke on liefdadige
instellingen hoeft vermaakt; o'a. krijgt
het Leger des Heil» 240.000 gulden,
vrij van alle rechten. Het gold moot
besteed worden om onder vrouwen on
meisjes in hot buitenland te werken,
vooral in Indiö, China, Japan en
Afrika.
Uit het mijn'district Wales wordt
bericht, dat 100,000 mijnwerkers in
shaking zullen gaan, om 50.000 niet-
aangoslotenen arbeiders te dwingen tot
hun vakvereeniging toe te treden. Na
zoo over haar man sprak*, want als
allo ontgoochelde vrouwen wilde zij
haar laatste houvast niet verliezen.
Ach, laat dat toch, je wêot hoe
ik me er aan erger, pruttelde ze, en
keerde zich van hom af. Zulke uit
drukkingen passen je niet.
Nu, wat is hij-dan andefs? ging
by toch voort. Denk je niet, dat hij
weet, wat er op een gegeven dag moot
gebeuren Deze onderneming daar
buiten is zijn ongeluk. Zeker zal men
hem dan niet met handschoenen aan
vatten. Nog gaat hij steeds hooger,
maar wee, als hij tuinjelt. Dan valt hij
te plotter, on over hem heen vallen
do anderen, die hij meegesleurd hooft.
Per slot spoelde hij immers toch met
1 van anderen Maar wqar-
'om vertel ik je dat allemaal, je hjebt
toch geen verstand van zaken.
Ze wilde daarvan ook niéts hooren,
daarom hield ze de ooren dicht, als
altijd, al« hij dingen vertelde, die zij
voor onzin hield. Men kon van Glüser
zeggen wat men wilde, dat hij rekenen
kon, stond bij haar vast.
Toon Herbst nu plotseling haast
kreeg, 'en haar vroeg naar Victor to
g$an zien, lokte ze hem opnieuw. Nog
vijf minuten wilde ze hem ongestoord
In haar kamer hebben, want hier ston
den ze letterlijk op heete kolep 1 Waar-
Kapitein Thomson.
In aansluiting aan het! bericht be
treffende don terugkeer van kapitein
Thomson naar Athene wordt nog ge
meld, dat hij dit deed ten einde ah
militair attaché by het Grieksnhe leger
in denHlalken-oorlog, tegenwoordig te
zijn bij de begrafenis van Koning
George.
De hoer Thomson is voornemens
tegen net einde der volgende week
over Frankrjjk naar Nederland terug
te koeren on wordt omstreeks 20 dezer
hier te lande terug verwacht.
Ho ode Krnis-zustors.
Het hoofdcomité van hot Nod. Hoede
Kruis deelt mode, dat blijkens van den
Noderlandschen consul te Saloniki ont
vangen bericht, directrice Beynen en
de zusters Van Ham en Bahle Woens
dag van Saloniki zijn vertrokken en
vermoedelyk 8 dozer te Genua zullen
aankomen, om daarna epnigen tijd de
gasten te zijn van don hoor on me
vrouw Ijehman te (Jabbé Roquebbines.
s Genoegen, 8 u.,
f en Vaderland”.
I’/, u., Vergade-
Arbeid voor de
ÜOUDSCHE COURANT.
Verschijnt dagelijks
PÏÏÏÏÏÏ VAN HET ABONMEMËNT:
Per kwartaal
Idem franco per post
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post
Skoetari.
De Montenogrijnen hebben de Turk-
sche stellingen op den Tarabosj be
stormd en na oen bloedig gevecht ge
nomen. De 200 bommenwerpers, die
den aanval openden, werden allen ge
dood. Ook werden 300 man, die in
zetten.
Herbst ging naar het venster on
lachte stil voor zich heen. Deze vrouw
sprak van zedelijke afdwalingToch
was hij filosoof genoeg, daarover te
zwijgen.
Wellicht is het meer hot verlan
gen naar denjrroegeren toestand, ant
woordde hij spottend. Zegt Goèthe
niet zoo schoon„Zet een kikvorsch
op een witten stoel, hij springt toch
weer terug in zijn zwarten poel’’. Ziet
ge, liefste, zoo gaat het altijd. Mon-
schen, die vroeger worst-’uit-’t-handje
aten, geven per slot van rekening niet
veel om een heerlijken oesterHij
weet je niet te genieten. Wil je wol
gelooven, het was een zedelijke af
dwaling, met hem te troriwtemj
Hij wilde haar tot bedaren brèhgen,
misschien om spoedig keg te komeiV
want beneden trappelden reeds de
ponies. Zeker zonderVveel te vragen,
moest juffrouw Dolinsky alles in orde
gebracht hebben. M
Laat hij haar heelemaal nemen,
ik wacht er opriep ze uit. Dat zou
een uitkomst voor mij zyn. Wij hebben
ons beiden niets te verwijten. Waarom
doet hij^het niet? Het lijkt wel de
zuiverste" zielegemeenschap tusschon
hen. Tusschen den grooten financier
en de eenvoudige vrouw 1 Het is om
Ichaakbord” 8’4
en Propaganda-
Debat-Avond.
renoegen” 7s/i u.,
tvoering D. C. G.
cus Paul Wilke.
Genoegen” 8u.,
Zangvereeniging
66) f
Een der opzichters was de tijding
komen brengen dat er nog twee gasten
meer zouden aanzitten, en ten over
vloede laten vragen, waar toch Victor
en juffrouw Dolinsky bleven Ze
moesten zoo gauw mogelijk komen.
Het is toch ongehoord, dat deze
vrouw altijd achter hem moet zijn,
ging Klothilde verontwaardigd voort,
toen Herbst haar de noodige verklaring
gegeven had. Ze meende daarmee
Anna, die met het meisje naar huis
gevlogen was, om de kinderen weg te
brengen en zich at beter te kleeden.
Hij doet bijna of ze zijn intiemste
vriendin is.
Ja, het is een zuiver psycholo-
g“ch raadsel, zij Herbst beteekenisvol.
Ach watEen zedelijke afdwaling
hetriep zij onwillig uit. Er is iets
nigt bij hem in den haak
4Sbir tranen-weekheid was nu weg
tooffi van achteraf-gestelde-vrouW
«prak uit haar wezen van de vrouw,
die zich vernederd voelt om een andere,
«onder zich daartegen te kunnen ver-
de loopgraven streden, gedood of ge
wond.
De jongste nota der mogendheden
wordt, naar een telegram uit Belgrado
meldt in de ambtelijke kringen aldaar
druk besproken. De Servische ’regen»
ring zal, naar verzekerd wordt, aan de
mogendheden antwoorden, dat zij niet
aan hun verlangen kan tegemoet ko
men en zoomin het beleg voorSkoo-
tari zal opbreken, als de vijandelijk
heden staken. De militaire autoriteiten
achten het voortzetten der vijandelijk
heden tot aan hot sluiten van aeh
vrede een besliste noodzakelijkheid.
Skoetari moet veroverd worden, omdat
er zich 30.000 vijandelijke soldaten
bovindbn. Bovendien kan Servië het
Albaneesch grondgebied niet ontrui
men, zoolang het de grenzen van den
nieuwen staat niet kont.
Roemenië en Bulgarye.
Naar te Boekarest verluidt zijn tor
bev oegdor plaatste uitnemende berich
ten binnengekomen nopens do Bul-
gaarsch -Roemeenscho onderhande-
lingen. Verzekerd wordt, dat Bulgarije
heden hooft toegestaan Sylistria aan
Roemenië af te staan, onder voor
waarde dat Roemeniëde weinige
Bulgaarsche inwoners van Sylistria die
do stad verlaten, zou schadeloosstellen
voor de goederen en hfiizen welke zij
laten. De Roomoonscho Regeering zou
daarentegen haar gebiedsuitbreiding
eischen aan de Zwarte Zoo laten vallen.
Vrijdag of Zaterdag heeft een nieuwe
conferentie plaats. De nieuwe Franscho
gezant to Petersburg de hoor Delcassó
heeft bijzonder groote moeite om oen
goede verstandhouding tusschen Roe
menië en Bulgarije tot stand te bren
gen.
Het conflict in do sigarpnindustrio.
Te Amsterdam is oen comité ge
vormd tot steun der uitgesloten siga
renmakers/ bestaande uit de heeren
Prof. Mr. P. A. Diepenhorst, Prof. I)r.
D. van Embden, Mr. J. K&ppeijne van
de Capollo, Th. M. Ketelaar, Hendrik
Wertheim, Penningmeester, Hoeren-
gracht 619 en F. M. -Wibaut allen to
Amsterdam.
schynlyk zou juffrouw Leseur spoedig
komen, om haar te zeggen dat do
knaap gereed was. Maar Herbst hield
stano.
Morgen, als gewoonlijk, zei hij.
Ik moet hoen.
Dan tot weerziens, liefste, zei ze,
ziende, dat hij niet meer te houden
was.
Maar plotseling stoven ze van elkaar
want, alsof ze uit den grond, opkwam
stond Anna voor hen, met stroohoed
on parasol, half de handschoenen aan
de vingers. Zo had beneden naar me
vrouw-Gliiser omgozien en was toon,
niets kwaads donkond, do wenteltrap
opgegaan.
Klothilde herstelde zich het eerst.
Wat woudtai, juffrouw Dolinsky,
vroeg zo vriéndelijk, terwijl ze innerlijk
En zonder antwoord af to wachten,
wondde zo jsich tot Herbet:
Dus, lieve vriend, groet je moedor
hartelijk en zeg, dat ze gauw oena met
Agnes koipen moot. Voor al het andoro
zal ik zorgen.
Hij begreep haar, in hot. byzondcr
haar laatste woorden, kuste haar hand,
en ging hoogrood, do trap af, om
beneden op de vrouwen te wachten.
r (Wordt vervolgd).
do jongste vergadering zyn veflon uit
de vereeniging getreden en de unionis
ten willen thans, naai’ het schijnt, door
een staking te voorkomen, dat zij do
minderheid worden. Een liberaal blad
maakte do opmerking, dat leiders dar
vakvereeniging boter zouden doen hot
lidmaatschap zóó aantrekkelijk te ma
ken, dat allen zich begeerden aan te
J)e oorlog op den Balkan.
Het gevecht aan de Tsjataldsjalinie.
Van het gevecht, dat de vorige week
Vrijdag en Zaterdag aan deTsjataldsja
linie heeft plaatsgehad, geeft een bij
zondere berichtgever van de Daily
Tel. een verslat waaraan o. a. het
volgende is ontleend
De strijd gold\n
maar een' voorgesem
Amkkika.
Morgan heeft een deel van zijn
kunstschatten aan do gemeente New-
York vermaakt. Do Gemeenteraad
hooft thans besloten 1 ’/t millioen dollar
beschikbaar te stellen voor den bouw
van öen nieuwen vleugel aan het mu
seum, waar zij ondergebracht zullen
worden.
Turkije.
Zijn opkomst, bloei
IV.
Onder Sultan Mohammed II was
het rijk dus reusachtig uitgebroid. Na
do verovering van het Khanaat van
de Krim en het schatplichtig maken
van het vorstendom Moldanië be-
heerschte Turkije ongeveer de geheele
Zwarte Zee.
De Sultan Selim, opvolger van Mo
hammed II veroverde Syrië, Palestina
en Yemen. Egypte kwam onder op
perbestuur van Turkije. Zijn grootste
triomphen vierde dit rijk echter onder
Selim’s zoon Soliman II, de machtig
ste Sultan, die ooit geleefd heeft
(1520—1566). Een groot deel van
Perzië, Tunis en Algiers kwam on
der Turksch bewind. Zijn voornaamste
werk was echter de verovering van
Hongarije. Zelfs Oostenrijk-Hongarije
moest een jaarlijksche schatting op
brengen. Geen wonder dat een zoo
machtig vorst om steun verzocht werd.
De toenmalige Fransche Koning Frans
I zocht hulp bij Soliman.
Nu stond Turkije op het hoogtepunt
van zijn roem. Omstreeks 1570 kan
Spanje de Turksche vloot verslaan
dit hindert aan de grootheid van het
Sultanaat niet. Pas tusschen 1675 en
1700 begint Turkije’s grootheid te ver
minderen. Het verliest Morea (Zui
delijk Griekenland) Hongarije on Ze
venburgen moet het weer aan Oos
tenrijk afstaan en ook omstreeks dezen
tijd treedt voor het eerst, maar daar
mee ook 'voorgoed, Rusland togen
Turkije op. Rusland wil zich een uitweg
banen naar de Oost- en Zwarte Zee,
waardoor het natuurlijk de vijand werd
van Zweden, dat de Oostzee en van
Turkije, dat de Zwarte Zee beheerschte.
Onder Czaar Peter den Grooten
trachtte Rusland de noordkust van de
Zwarte Zee te veroveren. Wel mis
lukte dit, doch de strijd was begonnen,,
die slechts zou eindigen met de totale
verdrijving van Turkije uit hot tegen
woordige Rusland.
Wel weet af en toe Turkije zich
nog weer te verheffen, d^ch een voort
durend achteruitgaan mioet toch wor
den geconstateerd. De Achteruitgang
bleek het meest in den oollog tusschen
Rusland en Turkye inI1769-1774.
De Turksche vloot werafrin den slag
de Turken bij Lahnakeni westelijk
van het Tsjekmedsemeer. De hoofd
macht van de Turken was reeds te
voren door Izzet pasja op de Tsjatald
sjalinie weer teruggetrokken.
Donderdag en Vrijdag namen de
Bulgaren die positie onder sterk artil
lerievuur, dat zonder uitwerking bleef
en alleen door de Turksche oorlog
schepen zwakjes werd beantwoord.
De nacht van Vrijdag op Zaterdag
was ideaal voor een stormaanval. Er
heerschte volkomen duisternis on een
sterke regen overstemde hot geluid
van den Bulgaarschen opmarsch, zoo-
dat deze goruiinen tijd niet word be
merkt.
Toen**echter begon een vreeselijk
geweer on artillerievuur, dat de Tur
ken togen de aanvallers en hun ach
terwaarts gelogen stellingen begonnen.
De Turksche zoeklichten toonden
den verdedigers de wanhopig aanstor
mende Bulgaarsche troepen.
De strijd duurde den goheelen nacht
en de Bulgaren leden zware verliezen.
Toen het begon te schemere i was
hot Tsjataldsjadnl in dichten nevel ge
huld, welke den Bulgaatschen generaal
tot het besluit bracht v&n een aanval
op het* front af te zien on om de Tur
ken in-de flank heen te trekken om
zoodoende het Turksche detachement
van het hoofdleger af (o snijden. De
nevel begunstigde innfefi beginne dit
waagstuk, maar plotseling klaarde hij
op en toen de zon doorbrak, bevon
den de Bulgaren zich in oen vreose'-
lijken regen van sbrapnells, die van
alle kanten op hen neerviel. Hun toe
stand was hopeloos en zoo vluchtten
de troepen in wilden haast naar de
stad Tsjataldsja terug. Er vielen hon
derden onder het Turksche vuur. Do
verwarring was zoo groot, dat moer
den 4000 geweren door de vluchtelin
gen werden woggewprpen. De Turken
gebruikten het oogenblik, 6000 man
volgen de Bulgaren en heroverden de
onlangs verloren stellingen.
De Bulgaren vlnchtten naar Bogan-
dos, Kanikeuj en de heuvels achter
Tsjataldsja. Hun totaal verlies bedroog
meer dan 4000 man, onder wie 1000
dooden.
J'RUS DER ADVÉRTEN’tIÊN:
Van i—5 gewone regels met bewijsnummer f 0.55
Elke rvge! meer.0.10
By drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze legen twee lierekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van t~-5 regels f0.35 by vooruit-
K M, .nreAginM.d^
bij Tschesmé totaal vernietigd. Ook
te land stredbn de Turken onvoordee-
l’ff- Zij moesten dan ook de zeer on
voordelige vrede van Koetschoek—
Kainardji sluiten. Groote streken gin
gen verloren. In de volgende jaron
namen de verliezen steeds grooter af
metingen aan, zoodat Turkije alle ge
bied aan de noordkust der Zwarte Zee
kwijt was. Zoo werd Turkije steeds
meer terug gedrongen.
Na 1800 beginnen de volken op den
Balkan hun strijd om de verloren vrij
heid te herwinnen. Altoos wordt deze
strijd door Rusland openlijk of in ’t
geheim gesteund. Eerst staat Servië
op. Na een strijd met afwisselend
geluk verkrijgt het eenigo vrijheid.
Later volgt Griekenland, dat na een
bloedigen strijd, dank zij den steun
van Engeland, Frankrijk en Rusland
zijn onafhankelijkheid verkrijgt.
Ook de Donau-vorstendommen krij
gen zelfbestuur onder toezicht van
j Rusland.
Echter ook van Mohammedaansehe
zijde komt verzet. Mehemed-Ali weet
zich het erfelijk bezit van Egypte te
verzekeren, z.g. als Turksch vazal.
Telkens blijkt weer dat Turkije zich
slechts met behulp van anderen voor
namelijk van Engeland kan handhaven.
Rusland daarentegen treedt steeds
als vijand op.
Het zou ons te \ver voeren alle
nieuwe nederlagen vopr Turkije te
behandelen, maar we mootep op één
oorzaak der voortdurende twisten nog
wijzen. De Turken hebben nooit ge
tracht een onderworpen bevolking aan
zich te binden. Zij bleven zich steeds
de overwinnaars voelen, alle plechtige
beloften tot het erkennen van gelijke
rechten voor alle Turksche onderda
nen ten spijt.
Vandaar de herhaalde opstanden
der Christenen, telkenmale met groote
wreedheid 'bedwongen.
te lachen 1
Misschien houdt hij zich - maar
zoo, in de meening, dat je haar nog
altyd voor een bloedverwante van hom
vdralijt.
Zij voelde iets voor deze gedachte.
- Geloof je dat vroeg ze levendig,
on bleef weer voor hem staan. Maar
neen, neen dan zou men er toch wat
van bemerken voegde ze er na eonig
nadenken bij. Ze blyft altijd dezelfde,
altijd onderworpen en bescheiden.
Ja, dan weet ik geen andere
verklaring, zei hij, en rolde de teeke-
nïngen op, die hij van een der tafels
glnomen had. Ze bevalt hem niet meer
olhij verstaat het niet (om een
echtbreker te zijn.
Z6dfrls jij, bijvoorbeeld, hè ^flhot geld
- Jk vroeg hij met gohulchelden^”*
eenvoud. Maar Thilde
N$Tu, dan zooals ik, voegde zeer
zacht bij, de handen vouwende.
Hij wou daarop niet doorgaan, en
daarom liefkoosde hij haar weder. Toen
ging hij voort
Ziet ge, men kan in andere din
gen een groote schoft zyn en toch
trouw blijven aan zijn vrouw. Ik geloof
niet, dat bij je ooit ontrouw zal wor
den. Hij heeft al genoeg op zijn-ge
beten.
Zy hoorde het hiet^ gaarne, dat by