I'IUI
its,
i and el;
Ires:
ISEL
iRONA
'Cacao
BLAZEN,
ll'
tl
BHT
:p-A
»getegemoet, II
c In de helft
voor de helft
I aan groene
n.
VAN HOUTEN S
K GEWETENLOOZE.
No. 13142.
Woensdag 9 April 1913.
52e Jaargang.
behalve Zon
en
KENNISGEVING.
B^xiterxlaix^-
Sïixxxexxlarxd..
Ouderdom en Jeugd
I
I
TXXA-.
EIN'S IN KT
ijk de BESTE.
'JSCHADELIJK
HOLLAND.
)UDE
ma
St. Janskerk, der
eekeningen enz.
R A BET H,
KRAMM,
Uitgevers, Gouda
S
i
lUIUUAill
Gouda.
en Heeren
?r beroemde
kerkglazen
JANSKERK
DRINKEN
feuilleton.
Buitenhndsch. Nieuws.
ezn. voor O-o-xxcLsc en Oxta.S'txeHsoezi..
Verschijnt dagelijks
Telefoon Interc. 82.
Feestdagen.
Uitgevers A, BRINKMAN EN ZOON. Telefoon Interc. 82.
nu Zo, Qood».
IERICHT DER
mie van Beeldende
hitter, Architect en
de van Bouwkunde
cht.
CENT.
«wagon,
I leggen.
kt, dat Uw
Uw handen
en Uw leven
ilverheid van
haar alleen
i' oor het
van kostbaar
j^tljne kant.
EIT IN
wij geregeld tijdig
en ontvangen ven
«ten, vermakelijk-
aze dan in onze
IU
E
waarna beiden vrijgelaten werden. De
officieren werden in een auto naar de
grens gebracht. Sommige leden van
de bemanning in het achterste schuitje
beweren dat zij gezien hebben, dat er
op het-luchtschip geschoten is. Maar
aan het schip is daar niets van te
zien. In het voorste schuitje heeft men
trouwens van dat schieten niets ge
merkt. De bevolking heeft een onvrien
delijke houding jegens de bemanning
aangenomen, maar in tegenstelling
daarmee dient men voor de maatre
gelen van de rogeering en van de
militaire overheid, die do spoedige vrij
lating van het schip ton gevolge had
den erkentelijk te zijn.
De gezagvoerder bevestigt aldus de
N. R. Crt. dat Fransche officieren, o. w.
generaal Hirschauer, do inspecteur van
den Franschen vliegdienst, het lucht
schip onderzocht hebben. Maar de
Duitsche officieren, die bij dat onder
zoek aanwezig waren, zijn van mee-
ning, dat men hieruit niet mag aflei
den, dat Frankrijk nu in staaf zou
zijn om de Zeppelins na te maken.
En hij nam zijn jongen weer in do
armen, kuste en liefkoosde hem als
wilde hij zich overtuigen, dat hy er nog
was. Daarop zei hij tot de anderen
Komt, mijne heoren.
En hij ging hen vooruit, naar de
andere zijde van het stuk land, waar
de grond vast was.
Niemand sprak een woord, allen
dachten aan de eigenaardige verhou
ding, waarin hy tot deze vrouw moest
staan on waarover hij hen plotseling
door het vertrouwelijke „jeu een licht
had doen opgaan.
Wat verzint hij, je weer met
„je“ aan te spiekenzei Dolinsky toor
nig tot Anna, vóór hij de overigen
volgde. Ik zal hem leeren, mij hier
voor alle menschen zoo bloot te stellen.
Reeds dikwijls, als hij gezien had, hoe
Gliiser over zijn vrouw heersehte, als
had hij daartoe een bepaald recht, was
er wrok in hem opgekomen, die nu
tot een uitbarsting kwam.
Evenals altijd lachte zij hem uit,
zonder het echter kwaad te meenen.
Je zult toch niet naijverig zijn,
ho Zei ze, zelf geërgerd over dit
voorval. Hij heeft zich zelf vergoten,
dat is alles. Jo ziet hoe opgewonden
hö is.
(Wordt vervolgd),
S’/2 u., Vergade-
i Arbeid voor de
„Ons Genoegen”
f. P. J. Troelstra.
r- en Woningtoez.,
)nderstandscomm.
Schaakbord” 81/*
)- en Propaganda-
Debat-Avond.
Genoegen” 73\ u.,
uitvoering D. C. G.
reus Paul Wilke.
Genoegen” 8 u.,
Zangvereeniging
Tweede Kamerverkiezingen in
de kerk.
Te Aalten is aan de katholieke ge-
loovigen bekend gemaakt, dat Zondag
1 Juni kapelaan F. Beermann uit
Breukelen in de Katholieke kerk bij
de vroegmis en de hoogmis oen pre
dikatie zal houden, waarin hij* over
het gewicht der Kamerverkiezingen
zal spreken. (Arnh. Ct.)
Duitsche plannen.
III.
Van kleine kanalen voor de bin
nenvaart heeft dr. Busz, als elke recht
geaarde Pruis een afkeer; een afkeer
overigens die zeer verklaarbaar is.
Dr. Busz geeft zelf een zeer inte
ressant voorbeeld van welke avereoht-
sche financieele gevolgen het graven
van enkele van die kanalen is geweest.
Deze financieele mislukking is natuur
lijk een gevolg van het weinige ge
bruik, dat van die kanalen wordt ge
maakt. Bij Emden wordt nu eenmaal
weinig ingevoerd. De invoerhandel
gaat hoofdzakolijk over Rotterdam en
Amsterdam, vooral over eerstgenoem
de plaats. Vaii de handelsvloot van
Rotterdam zoowel binnen- als zeehan
del is slechts 19 pCt. Duitsche sche
pen te Amsterdam bedroeg dit aantal
slechts 12 pCt.
En onze handel met Duitschland
over den Rijn zal nog grooter worjen
nu weldra het Rijn-Weserkanaal zal
Worden geopend en de Rijn tot aan
het meer van Constanz zal worden
bevaarbaar gemaakt.
Om de concurrentie met de Holl.-
Rijnscheepvaart te kunnen volhoujen
kan een klein kanaal niet deugen.
Dr. Busz verwijst daarvoor naar .het
Bortmund-Eemskanaal. Dit kanaal
heeft van aanleg 80 millioen mark
gekost. De rente berekend naar 5 pCt.
vraagt aan opbrengst 4 millioen mark
1 mill, mark jaarlijksch onderhoud
je zamen 5 mijlioen bedrijfskosten
ziylen we maar zeggen. De opbrengst
Spanje.
Het Godsdienstonderwijs.
Zooals gemeld, koesterde de Spaan-
fluisterde Dolinsky Anna toe.
Zij echter beduidde hem te zwijgen
en antwoordde:
Je begrijpt hem niet. Ik geloof,
dat hij hem dood zou kunnen slaan.
De grondwerkers, die op hun schop
pen geleund, er bij stonden, lachten
vroolijk, toen ze de verlegenheid van
den roodbaard zagen, die de kale ku-
rassiersmuts naar zijn linkeroor schoof
en met een dom gezicht in zijn haar
woelde. Schijnbaar wist hij niet, wat
hij zou doen. Schuin keek hij naar
Victor, toen naar Glaser en achter zich
naar zijn kameraden, wier vroolijke
gezichten bij bemerkte. Men zag, hoe
hij zich bedwong en schaamte en
woede onderdrukte.
Nu, gebeurt het riep Glaser
weer, wien het geroep van zijn kind
nog in de ooren klonk. Vooruit, ik
heb niet veel tijd. Jullie, die hem daar
nu staan aan te gapen, moet allen een
voorbeeld aan hem nemen.
Nu, dan zal ik het maar doen,
zei „Kurassier-Wilhelm”. Het is alleen
maar, omdat ik anders niets te eten
heb. Aan typhus sterft men hier toch.
Drie zijn er vandaag weer wegge
bleven.
Hoe? Wat? vroeg GlHser ver
baasd en keek den kring rond.
Ja, «on i« het, ging de roodbaard I leggen.
sche Regeering het plan wel het ver
plichte godsdienst-onderwijs op de
scholen te handhaven, doch daarvan
vrij te stellen de kinderen van niet-
Katholieke ouders, die daartoe den
wensch te kennen gaven. Volgens een
bericht uit Madrid aan de Köln. Ztg.
heeft de opperste Onderwijs-Raad
thans deze vrijstelling echter nog uit
gebreid en wel aldus, dat ook kinderen
van ouders, die verklaren, dat zij zelf
voor het godsdienstonderwijs van dezen
zullen zorgen, daaraan niet behoeven
deel te nemen. De regeering zou zich
met deze beslissing hebben vereenigd
en een betreffend besluit zou elk
oogenblik tegemoet gezien kunnen
worden.
Intusschen wordt van clericale en
conservatieve zijde een hardnekkige
campagne gevoerd tegen deze onder-
wijs-politiek der Rogeering, hoewel,
naar het heet, deze na gepleegd over
leg met het Vatikaan, on goedkeuring
der Curie zou zijn vastgestold. Tot
deze campagne behoort ook een scherp
gesteld protest door do militaire orde
van Santiago aan den Minister-presi
dent overhandigd, en dat ook onder-
teekend is door den infant Ferdinand
van Beieren.
Volgens de half-ambtelijko Diario
Universal zou nu Riming Alfonso
tegenover.. Romanonês zijn afkeuring
hebben uitgesproken over dit onge
rechtvaardigde optreden van genoem
de orde en over het feit dat de infant
Ferdinand hot protest had ondertee-
kend.
Te Madrid ziet men hierin een nieuw
bewijs van do liberale on moderne
levensopvatting van don Koning.
Italië.
De Paus.
Uit Rome wordt d.d. 8 April ge
seind De Paus wiens gezondheid niet
hersteld is, werd opnieuw ziek. Men
verzekert dat de audiëntie van 4 April,
welke hij aan de pelgrims uit Lom-
bardiö had toegestaan, en die van 7
April den Paus zeer vermoeide, hoe
wel hij de voorzorg had genomen om
geen redevoeringen uit te spreken. De
genoesheeren rieden hem aan om ge
durende geruimen tijd zijn gezondheid
te verzorgen. Maar de Paus wilde de
audiëntie niet afzeggen. Ook wilde hij
gaarne de Constantinische feesten in
wijden, door een rede.
‘Het doorschrijden, Vrijdag jl., van
de „zaal der gelukzaligheid” waar de
temperatuur altijd laag is, droeg er
toe bij om den toestand erger te maken.
voort en stapte door het modderige
zand landzaam de helling op. Twee
zijn te voren reeds gestorven on de
Silezische Karel is van morgen vroeg
naast me overleden. Hier ademt men
moerasdampen in.
Gliiser stond verbaasd, want hij wist
van dit alles niets. Ginds, waar nog
wilgen stonden, had men keten ge
bouwd, waarin een deel van de grond
werkers woonde, die in het voorjaar
aankwamen en ’s winters weer naar
hun vaderland vertrokken. De meesten
hunner, met name de Polen, leefden
slechts van vet en aardappelen, dron
ken daarbij brandewijn en sliepen op
eengepakt als dieren. Zij bakten zelf
brood, kookten én rookten indeopon
lucht en zongen ’s avonds hun eento
nige liederen bij het gekras van een
harmonica. Nog nooit had Gliiser zich
daarheen begeven, want hij haatte de
ellende, die slechts door den drank
duivel ontstond, zooals hij zei.
He, wat is dat hier voor een
geschiedenis riep hij luid en wenkte
den ploegbaas naderbij. Wat is hiervan
waar? De politie zal ons op ons dak
komen.
Men had hem dezen toestand ver-
>gen, uit vrees, dat allen gedwon-
konden worden het werk neer to
Inrichtingen welke gevaar, schade of
HINDER KUNNEN VEROORZAKEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van GOUDA,
Gezien art. 8 der Hinderwet
Doen te weten
Dat door Hoeren Gedeputeerde Staten
der provincie Zuid- Holland bij hunne be
schikking van i 7 April 1913 G. S. No. 26
aan het Gemeentebestuur van Gouda ver
gunning is verleend tol uitbreiding der
Gasfabriek in hét perceel aan de Vest
No. 9 kadastraal bekend sectie D Nós. 2532,
1521, 2522 en 2523.
Gouda, den 9 April 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
R. L. MARTENS.
De Secretaris,
J. VAN HEUS DE
GOl DSCIIE COURANT;
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaalf 1.25
Idem franco per post,1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad1.50
Idem franco per post L90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Lange
Tiendeweg 04, by onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren
70)
Als een verstokten zondaar, die er
rich niet uit weet te praten, trok hij
de schouders op, terwijl zijn rood
gerande schuwe oogen ter zijde zagen.
Zoo, zoo, ben jullie blij. Maar
je toont je blijdschap door schelden,
antwoordde Glaser. Ik zal je leeren
nadenken. Wie mijn zoon beleedigt,
beleedigt mij 1
Een heele massa architecten en
bouwmeesters was hem gevolgd en
stond om hem heen in een halven
cirkel, wachtend wat het hoofd zou
doen. Ook Dolinsky had zich aange
goten en stond bij zijn vrouw. De
Wren begrepen Glaser niet, hoe hij
rich zoo kon laten meeslepen. In hem
echter ontwaakte de mensch van lage
afkomst, die nooit opvoeding gehad
heeft en gemakkejijk den toorn uit
bet vedotlene terug vindt.
Ga en vraag mijn jongen om
Vergiffenis, dadelijk! Kus hem de handl
■jhreenwdo hy ah iemand, dje onvoor-
*>aarde)yko gehoorzaamheid vordert.
Hij ia. krankzinnig geworden,
A- '4 c
Gisteren, na oen audiëntie werd de
Paus door koorts bevangen.
Gisterenavond om halftien werd dr.
Marciafova op hot Vaticaan geroepen,
waar dr. Amici hem wachtte. Do beide
geneeshoeren hielden een lang consult.
Marciafova verliet den Paus om
10.15. Amici waakte den gehoelen
nacht.
Ach, hij overdrijft, antwoordde
de ploegbaas. Er is er vandaag een
gestorven, maar slechts aan de koorts.
Wio weet, hoe hij er aan kwam. Hij
leed reeds lang aan delirium.
Neen, neen, het was typhus, riep
de Spandauer weer, die zich nu plot
seling als de held van don dag be
schouwde. Ik hóórde het den dokter
duidelijk zeggen. Gisteren reeds haal
den we hem, omdat de zieke er ‘zoo
om vroeg. En vandaag wilde de dokter
terugkomen, hij kan nu een lijkrede
houden.
Nu ging hij langzaam verder. Reeds
was hij boven en liep*met\asten tred
over de brag, die naar de groep leidde.
Plotseling brulde Gliiser als het
ware
Blijf daar, raak hem niet aan,
hoor je? Ik scheld jo alles kwijt. Nie
mand van jullie komt over de brug
En als zat de ziekte hem reeds op de
hielen, zoo weerde hij hem met de
armen af en wondde zich op ver-
trouwelijken toon tot juffrouw Do
linsky, zonder aan zijn omgeving te
denken Breng Victor dadelijk naar
huis, Anna, hoorjo! De wagen wacht.
Nooit mag htf meer tot hier toe gaan
wandelen. Ga nu, gal Zeg er myn
vrouw niet» van. Er moot hier terdege
opruiming gehouden worden.
bedroeg in 1910 pas 650.000 mark.
De vorige jaren was het nog minder.
De haven van Emden, die 22l/a
millioen mark van aanleg kostte en
aan jaarlijksch onderhoud natuurlijk
ook een evenredig deel vraagt, kón
tot nog toe nog niet eens 20 pCt. van
dit jaarlijksch onderhoud vergoeden.
Zeer terecht komt dr. Busz tot de
conclusie, dat noodig is een groot
scheepvaartkanaal. Echter groote ka
nalen kosten groot geld.
Dr. Busz becijfert als volgt:
Het Kaiser Wilhelmkanaal is 100
K.M. lang en kostte aan aanleg on
lateren ombouw 165 -j- 223 millioen
mark 388 millioen mark.
Het Rijn-Noordzeekanaal wordt on
geveer 215 K.M. lang, dus berekent
Dr. Busz de kosten op 2 X 388 mill,
mark 776 mill. 3\ milliard
mark. Deze reusachtige onkosten ma
ken de uitvoerbaarheid van het ka-
naalwerk gering. Dr. Busz waagt
echter een poging om de rentabiliteit
van het kaqaal te bewijzen.
Hij gelooft, dat de opbrengst der
kanaalgelden over eenige jaren onge
veer 20 mill, mark kunnen bedragen
bij een gemiddeld tarief van 0,2 pfen
nig per ton-kilometer.
Geeft dit plan ons redenen tot on
gerustheid. In zooverre er een moge
lijke bedreiging van onze Rijnhandel
in ligt opgesloten moeten we natuur
lijk ons met het plan bezig houden.
Maar vraagt men ons heeft het re
den van bestaan te vermoeden, dat
dit kanaal komende is, dan zeggen
wij „neen”.
Ten eerste zijn de kosten enorm
groot en zonder do becijferingen van
Da. Busz onjuist te noemen, moeten
we toch vreezen, dat zijn aanlegkostan
te laag geraamd zijn.
Wie eenigermate de terreintoestan-
den die bij het Kaiser Wilhelmkanaal
en bij het Rijn-Noordzeekanaal in aan
merking komen bestudeert, komt tot
deze overtuiging, dat de moeilijkheden
en dus de onkosten bij laatstgenoemd
kanaal veel grooter zyn.
Deze meerdere uitgaven maken ech
ter de rentabiliteit zeer twijfelachtig,
zooal niet ónmogelijk. Deze overwe
ging doet bij ons de mogelijkheid
uiterst gering worden.
PRIJS DER ADVERTF. NÏÏËN:
Van 15 gewone regels met bewijsnummer f 0.55
Elke regel meer 0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames 1 0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
Duitschland.
Ontploffing te Morlenbach (Lotha
ringen.)
Bij een ontploffing in een nieuwe
zuurstof fabriek zijn Maandagavond
een meesterknecht en twee werklui
omgekomen. Een werkman is ernstig
gewond. Het gebouw is geheel ver
nield.
Maandagavond is het ambtelijke ver
slag van de Z 4 verschenen. Do ge
zagvoerder verklaart daarin, dat het
luchtschip spoedig na zijn opstijging
in een dikken mist on sneeuwjacht
geraakte, die het ónmogelijk maakten
zich noch naar de aarde noch naar de
zon te oriënteeren. Toen men weer
goed zicht kreeg, was men al boveh
Fransch gebied en besloot men daar
te landen, om een verdenking van
spionage te vermijden. De landing ge
schiedde op hot exercitieterrein bij
Lunéville, de dichtst bij gelegen gar
nizoensplaats. Men verbood daar de
wederopstijging van het luchtschip
zonder vergunning van de Fransche
regeering en zette aan dat verbod
kracht bij, door onderdeelen van de
ontstekingsinrichting van de motoren
weg te nemen. Het luchtschip werd
doorzocht en de bemanning verhoord,
