GLAZEN,
Zaterdag 19 April 1913.
52e Jaargang.
No. 12151.
Uit Armoede.
Tariefwet.
FEUILLETON.
DE GEWETENLOOZE.
onwater
/sODOL
Kerste Blad.
Frisia
TAMINIAU’S
JAM
de BESTE.
ELST BIJ ARNHEM.
)UDE
KEAMM,
JAXSKEBk
iiveevorders.
XTie'CL'WS- exx -^d.-v-ertezxtï®Tola-d. voor C^onj-cLsu ezx Ozxxstr® Js:e:
Versch ijnt Jagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Telefoon Interc. 82.
A 15 ctJ
Nog een»; De
Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EH ZOON.
deel, is ook dit
belasting door
zal hu,
OflG, Coiffeur.
sl I Alw
(Wordt vervolgd’).
4
QUELLE
- en Woningtoez.,s
•nderstandscomm.
affaire op den
voortgVzet. Men
ins bevallen
e.M.’
slechts
p. »tuk.
dke liet voor-
eastaand merk.
"ijgbaar.
i, Amsterdim.
■monie", 81/, uur
1. Ned. Bond vu>
Dn Nummer bestaal uit twee
bladen.
s merk
8NS
st. Janskrrk, dw
teekenlngei ent.
IRK1CHT HER
R zk BETH,
mie van Beeldende
hilder, Architect en
lie van Bouwknnde
cht.
CENT.
Uitgevers, Honda
t>enoodigheden
en,
’arfumeriën,
kers enz. enz.
'HA i’HX 31.
IJ S VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per post
baas zijn, De kiezers in
jaren weer te zwijgei
Zal in Nederland 1
slagen
er beroemde
Kerkglazen
>a
wij geregeld tydig
en ontvangen van
rten, vermakelijk
me dan in onze
u
aan Zn., Gouda.
>r Kanarie*
r 13, en 1liter
gevolgen eenor
ndermethode.
Voederfabriek
RISIA.
lonkhuizen.
'baar bij HH.
3, Wijdstrnat.
LD, Veers tal.
79)
Ik nam de vrijheid n dit daarbuiten
al vens te zeggen, in tegenwoordig
heid van uwe, ja, eh, ah, wat wilde
ik JuistIn tegenwoordigheid van
uwen on verm ijdel ijken vleugeladju
dant. Vergeef me, verzoek u vriende
lijk, mijn' dienaar zal dadelijk komen.
Glaser had eerst gelachen bij de
laatste woorden hield hij evenwel plot
seling stil. Iets als vrees kwam in hem
hoe nn te doen. Hij wist niet of hij
rustig blijven of dezen hooggeboren
hansworst neerslaan moest. Hij ,Vms
nog niet uitgeslapen genoeg om zulke
dingen op een hoffelijke manier te
behandelen. Het bloed steeg naar zijn
hoofd. Liet hij zich nu tot iets anders
verleiden, dan zou zijn gang hierheen
volmaakt nutteloos geweest z'n.
- Aeh, gij zijt een uitmuntende
grappenmaker, zei hij op heel anderen
toon. En het ah, ah, van den ander
hoerend, ging hij voort, zijn ergernis
vei bergende
In uw hoofd is hot niet al te
est, dat weten we a( lang, heer
GOIME (IIIIUM.
P HIJS DER A D V E R T E NT I 6 N
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer
Elke ivgjid meer
B|j drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekt
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1--5 regels f0 35 by vooi
betaling, elke regel
Groote letters en ra
f 0 55
0.10
tend.
w regels f0 35 by vooruit
meer 6 ets. Reclames I t) 25 pfer regel
iden naar plaatsruimte.
Jniverseel voert
o 13 en 12 lcb|
Inendermcrl
•Jer voederkostet
ilo 40 en 5 kilo
■N OP REKENING
RUGGAAF VERGOED
De christelijke coalitie zal dus ten
strijde trekken met dit eene punt in
het programmaverheffing, in de
tarief’
Neen, dan zal df
ouden voet worden
zal zich houden, ijlsof alle strijd
vragen, die men in Wen verkiezings
strijd aan de kiezers gaat onthouden,
van he^ program d< el hadden uitge
maakt. De leiders gullen dan weer
lebben voor vier
tn.
dit volksbedrog
-Ons Genoegen"
P. J. Troelstra.
„Ons Genoegen1*,
rooi ijk Tooneel-
Het tweede deel ven het werk van
den hoor K. Reyne: Beschouwingen
over Vrijhandel en Protectie, naar aan
leiding van de Tarief wet- Kolkman",
is thans verschonen.
Evenals hot eerste
oen belangrijk, weld aorwrocht work,
dat oen schat van gegevens bevat voor
wie de economische
protectionistische politiek wenscht te
bestudeeron.
Het eerste hoofdstuk handelt over
Handelspolitiek* Belas’ ingpolitiek.
Allereerst besprekend het verband,
illfcr de tegenwoordige rogoering ge
logd tusschen de Sociale Verzekering
en' hejt Ontwerp-Taiiefwot-Kolkman,
wordt de wijze var -1
middel, van invoerrechten door den
schrijver aan een ernstige oritiek on
derworpen. Het geldt hier toch niet:
hot dool (de verzekering) heiligt de
middelen ter verkrijging van de daar
toe benoodigde gelden, want ook de
best denkbare besteding der opbrengst
maakt een slecht Tarief niet verde
digbaar. Het is hier in de eerste
plaats noodzakelyk te vragen naarde
economische gevolgen die do geheelo
omkeering in de Noderlandsche han
delspolitiek voor ons land zal hebben.
Deze overweging is het geweest,
die een aantal personen, die zich verre
plegen te houden van de politieke
geschillen, tot vorming van het Anti-
Tariefwet-Comitó heeft gebracht en
die tot de meening leidde, dat in allo
te kiezen middelen, het Tariefwet-
middel als het slechtst denkbare is to
beschouwen. „De gemak kei ij ke beta
ling" komt als motief voor dit belas
tingstelsel al aanstonds to vervallen
\n kan slechts beschouwd worden als
m. speculatie op. de weinig ontwik
kelde rekenkunst der belanghebbenden.
Ziende, naar het Tarief als geldvor-
Grondwet, van het bijzonder onder
wijs tot regelde openbare school
wordt aanvulling daar waar het niet
anders kan.
Een ander maal zal er gelegen
heid zijn om de beteekenis en de
innerlijke waarde van dit solo-artikel
zelf te bespreken om aan te toonen,
hoe tal van voorstanders van chris
telijk onderwijs, wien het niet uit
sluitend om geld is te doen, hiermede
hun doel voorbij schieten hoe in
dit stelsel met vermorsing van veel
geld het gehalte van liet onderwijs
zal achteruitgaan hoe men, als liet
slagen mocht, geenszins zeker het
christelijk onderwijs zal hebben
bevorderd en hoe ^en slotte langs
dezen weg wel eens een nieuwe
suprematie van het openbaar onder
wijs zou kunnen worden gevestigd.
Ditmaal zij slechts aangewezen op de
politieke beteekenis van het uit
gevonden program.
Toen het vrijzinnige concentratie-
prograin was gepubliceerd, heeft de
minister Heemskerk, bij wien men
als premier van het zittende chris
telijke kabinet eenige leiding zou
mogen zoeken van de christelijke
politiek, in een twee-urige redevoe
ring het program gecritiseerd. Het
kon geen genade vinden, onder meer
wijl het onvolledig washet zweeg
van de landsdefensie.
Wie had toen kunnen vermoeden,
dat van de partijen van den geachten
spreker zelf een program in aan
tocht was van één artikeleen
program,r dat verder zweeg over
alles’ Waren de leiders van de
christelijke partijen verschrikt door
de critriek van den premier op het
program der tegenstanders Hadden
zij hun verderen rijkdom aan die
critiek getoetst?
Wij meenen de verklaring elders
te moeten zoeken.
Het zaakje van Heemskerk is niet
tot bloei kunnen komen. De sociale
wetgeving wilde niet vlotten, en
voor zoover het terecht komt, gaat
een groot deel der rechterzijde met
weerzin mede. Met het financieel
beleid is het geheel en als niisge-
loopen. Het onzinnige plan van op
centen op d<* invoerrechten moest
worden losgelaten. Bleef alleen het
brandmerk van onbeholpenheid, dat
het kabinet zich daarmede opdrukte.
De inkomstenbelasting werd achter
baks gehouden, omdat velen daarop
ter rechterzijde niet waren gesteld.
Het tarief van invoerrechten durfde
men niet aan. Over veel wat niet
aan de orde werd gesteld was rechts
ontstemming.. Men denke aan Zon
dags- en Vaccinewet.
Zoo hadden de leiders hij het op
stellen van een program een zware
taak. Zij konden het kabinet en zijn
werkprogram niet gaaf en onvoor-
waardelijk als grondslag nemen.
Immers noch met het tarief, nóch
met de door het kabinet ontworpen
regeling van den kiesrechtgrondslag
in de Grondwet, kon men voor de
kiezers komen. Zij liepen daarop te
ver uiteen. Dat het kabinet zijn ont
worpen regeling van het recht der
kerkgenootschappen had ingeslikt,
was niet voldoende. Wat overbleef
deugde evenmin om de geestdrift al
gemeen te doen ontvonken.
Zoo greep men naar het eenige
middel, dat altijd nog bruikbaar bleef
om als clericaal verdoovingsmiddel
dienst te doen de vrije school. Nog
•chaffer voor sociale doeleinden moet
ook Onder het oog gezien worden dat
het veelgeprezen protectionistisch ka
rakter dezer wet een geleidelijke terug
gang der invoeren beoogt. Aan de
tand van verscheidene voorbeelden
komt de heer Reyne dan ook tot de
samenvatting, dat duurzame verster
king dor rijksmiddelen uitblyft, zoodra
het invoerrecht den invoer gaat be
snoeien, ook al is dat maar in zeer
geringe mate het geval.
Het tweede hoofdstuk handelt even
eens over het Tarief ah belasting
heffing. Hierin tracht de schrijver
tevens oen raming te doen naar de
i {rootto der protoctie-premi% die van
iet voorgestold Tarief het gevolg zal
zijn. Niet alleen toch de ingevoerde
artikelen zullen de prijsverhooging
van het bedrag der geheven rechten
ondergaan, doch ook de hier te lande
gemaakte beschermde goederen. Wordt
de schatkist-bate geraamd op 10 mil*
lioen, dan meondo sohryver oen zeer
voorzichtige schatting to hebben ge
daan door een bedrag van 24 millioen
to noemen, dat ah gevolg van het
Tarief moer zal moeten worden op
gebracht zonder in lands schatkist
to vloeien. Voorwaar dus een gebrek
kig stplsel van belastingheffing.
Over den prijs dor goederen spreekt
hoofdstuk 3 onder hei pakkende motto:
„Honderd plus twaalf is honderd"
(Kolkman.)
Hier wordt het gevolg der Kolkman-
tariefvnrhooging besproken on toege
licht. Vele tegenstrijdigheden in de
Memorie van Toelichting en in do
motieven der voorstanders worden
hier door den schryver anngetoond-
Eon zeer interessant hoofdstak, toe
gelicht door vele voorbeelden en cijfers
uit het buitenland.
Jn het vierde hoofdstuk wijdt do heer
Reyne een uitvoerige beschouwing aan
de ondernemers-ovoroenkomst en be
roept zich daarbij op vele voorbeelden
uit binnen-en buitenland. Het vormen
van ondernemers-overeenkomsten is
een noodzakelijke schakel in den keten
der economische ontwikkeling. De
grondslag daarvan is steeds het stre
ven om de ombelemmerde werking
van vraag on aanbod to niet to doen.
Zoolang deze overeenkomsten niet tot
excessen leiden on niet in strijd ko
men met het maatschappelijk lielang,
is or goon aanleiding do onderneming**
overeenkomst uit zich zolvo te be
schouwen als oen kwaad, dat bestreden
moet worden. Zoodra echter Rui bo-
schermond tarief van invoerrechten
hem de boodschap aan zijn vrouw
moe, dat men hom binnen eon uur
kon verwachten.
Hy hield zich niet lang op, maar
ging naar hot huisje, waar Dolynsky
woonde, die ginds oen kwartier ver,
nog bozig was, want in deze lange
dagen werkte men do vrijo uren over
om een groot aantal villa’s voor don
herfst onder dak to hebben. Anna.de
getrouwe, trok hem, want in dit troos-
telooze uur moest hij iemand hebben,
met wie hij praten kon. Hij’vond haar
in het achtertuintje bezig mot het
broken van boonon.
Voor hahr stond de wagen mot hot
slapendn kind egwim haar hoeif dan
tolden de jongeii^w
Heil, stil, riep zij hun dadelijk
toe, hield haar schort bij elkaar, veeg
de haar hand af on stond op om'tiem
to begroeten, vriéndelijk en bescheiden
ah altijd.
Laat ze toch schreeuwen, waar
voor hebben ze anders eon mpnd, zei
hij, wenkte de jongens naderbij cp
streek met zijn grooto hand over hun
zacht haar.
was het juist, wat hom tot eon tijger
maakte, mot loerenden blik verborgen,
verlangend met zijn sprong wachtend.
Waarom had zij vandaag zoo mees
torachtig begeerd om mee to gaan,
waarom had zij don ander het ant
woord afgosnedên, bijna ah een aan
klaagster, die iets tor sproke wilde
brengen Waarom was zij zoo stil
geweest en had later op hom ge
schimpt Er was iets niet ju orde in
deze rekening, dat zag hij in. Voor de
eerste maal sedert lahgon tijd brak hij
zich Jiot hoofd mot a Adore dingen dan
alleen met cijfers. En] toon hij genoeg
gepeinsd had, meandiyhij op het rechte
pad gekomen zijn. Ongemerkt moest
zich XusAckpn beiden iota’iifgespeeld
hebben, waaFbp gefXi vanpon bedacht
was/ geweest. Maar het (spoor wilde
htf' volgen, evenals de vor. Dat hij, de
groote ziener, zich zoo kon laten be
driegen Het was zoo dwaas, dat hij
er om had kunnen lachen, als hij er
lust toe gevoeld had.
Hij ging niet meer naar de bank,
maar reed naar „Eind-Berlin”, waar
heen hem van het station af zijn rij
tuig bracht, dat hij heden door Klo-
thilde vroeger had laten zenden. Hij
rood langs de villa, om na^r het makoir 4
van bet zijspoor te kijken^ Daarop liet
hy den koetsier naar huis rijden en gaf
geheimraad, ipaar ge zijt» toch nog
genoeg bij uw zinneiKg^pinij te be
grijpen. We spreken mêr onder vier
oogen. Ik verwacht u morgen tusschen
twee en vier aan de bank. Als ge niet
komt, moet ge vallen EndeheerVon
Rucks ook Gij weet nog niet alles,
hier, zie eens hier.
Hij toonde een pakje accepten van
zijn schoonzoon, die hij voor eenigon
tijd gekocht had, omdat hij er toe
vallig toe in de gelegenheid was. Hij
had dezen troef tot het laatst be
waard.
Ziezoo, nu schieten we op, ex
cellentie. Geld laat geen spoor na, dat
weten we beiden. Ik groet u.
Er werd geklopt. Een hotelbedien 'e
in uniform trad binnen en overhan
digde Bohnenstiel een telegram, dat
hij aannam, zonder eigenlijk to weten
wat hij deed.
Glaser greep zijn portefeuille, boog
en ging heen, als de voorloopige over
winnaar, dje de doodo vijanden reeds
ziet, en zich vast voorneemt, niet
barmhartig jegens dMhvangenen to
zijn. Beneden op straÜM^ntwaakto hij
eerst uit deze verdooving. De men-
schenmassa Untor den Linden maakte
hem vroolyk, maar hij zag de velen
niet, die zich in den zonneschijf van
hun leven verheugden. Berlijn was
f 1.25
r 1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad1.50
Idem franco fier post w 1.90
Abonnementen worden dageiyks aangenomen aan ons BureauLanüf.
Tiexbkweo <>4, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren
eenmaal zal men de groote fout der i
oude liberalen trachten te exploi-
teeren. Nog eenmaal zal Kappeyne
worden opgeroepen ndan moeten de
minderheden maar worden onder
drukt”. Nog eenmaal zal het onder
scheidingsvermogen der menigte nfet
misleidende leuzen worden verblind.
In naam van den Christus zal men.
gaan strijden voor socialbtfoche
scholen met staatsgeld gesticht en
onderhouden. In naam van den hris-
tus zal men in ons volk den sektegeest
zoo diep mogelijk insnijden, begin
nende bij de jonge kinderen. In naam
van den Christus gaat men het aan
loggen op het vernietigen van de
volksschool.
Dat het kabinet-Heemskerk hierbij
wordt genoemd, is niet anders dan
bedrog. Reeds kwam Ds. Schokking
verklaren, dat met dezen verkiezings
strijd de tariefsherziening niets heeft
te maken. En dy minister van Finan
ciën in het kabinet-Heemskerk legde
de verklaring af, dat het kabinet met
de tariefsherziening loeft of sterft
Kon dnidelijker uitkoméii, dat het
kabinet erbuiten is gazet?
Als het gaat om de vernietiging der
openbare school in de Grondwet, als
verder alles blanco isóók de regeling
van het grondwettelijk kiesrecht, óók
de omschrijving van de macht van
parlement en Koningin, óók het tarief,
óók de verdediging te land en ter zee
wat heeft dan met deze verkiezings
leuze het kabinet-Heemskerk te
maken
Als Heeigskerk dit program moest
critiseeren, hij zou niet twéé, maar
vele malen twee uren werk hebben
om uiteen te zetten, wat erin ont
breekt. Hij heeft gespot: het ergste
wat den vrijzinnigen kan overkomen,
is dat zij, met him program, de
meerderheid verwerven. Maar wat
zal hu, Heemskerk, doen met dit
jjrogrtjn Niet met wat erin staat,'
maar liet de hoofdpunten, waarover
het ifijgt dan nog worden ge-(
W^nl naar de stem van Ds. Schok-
kiflg de strijd liep niet over het
machtig toegenomen in grootte sedert
den dag, dat hij het betrad, om met
oneerlijk verworven geld zijn over-
winningstocht te beginnen. De iteenen-
dbe had zich naar alle zijden uitgebreid
en met haar huizengdven steeds mftpr
den plattegrond bespoeld.
Glaser had zijn doel bereikt, de vaan
van den overwinnaar geplant en on
willige troepen aan zich onderworpen.
Maar heden zag hij niets van al die
lauweren, die de geluksgodinnen hem
geschonken hadden uit do onuitput
telijke' stroomen dezer vreemde stad.
Men groette hem, hij bemerkte hei
nauwelijks. De kroonprins reed voorbij,
hij zag het niet. Al die duizenden
hoofden, waarover zijn vogelgezicht
loerend heengleed anders, ah speurde
hij ergens oen nieuwe vangst, troffen
hem vandaag niet. Hij was doof voor
alles, wat hem omgaf, voor heel dit
menschengespuis, dat volgens zijn mee
ning, het leven als een met. honing
bestreken cocagnemast beschouwde,
waarlangs men zich langzaam en lui
naar boven moest wringen tot aan den
top. Een koortsaehtig gevoel maakte
zich van hem die fbrsrhrik-
kelijke toestand van een man, die oen
vrouw met hartstdchtelijke liefde be
geerd heeft en zich bedrogen waant,
bedrogen door een windhond. Dat
