\J
KUNST.
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
FOSTBRIJ-Bisr.
402e Staats-loterij,
KERKNIEUWS
Land- en Tuinbouw.
^Laatste Berichten.
MARKTBERICHTEN.
BURGERLIJKE STAND.
Telegrafisch Weerbericht
Officieele Prijscourant
Effectenhandel te A ais ter dam
-
-
-
-
-
-
-
te protosteeren tegen de kiesrechtpara
graaf in de regeeringsVoorstellen voor
grond wetsherzienin g.
De vergadering werd geopend door
Dr. Aletta H. Jacobs met een toespraak
waarin zij zeidè dat de Vereeniging
met verontwaardiging had kennis ge-
homen van do voorstellen tot grond
wetsherziening dezer Regeering.
Spr. sprak de hoop uit'dat dit mi
•nisterie zou worden vervangon door
een dat de rechten dér vrouw erkent.
Als sprekers treden op het Kamer
lid, Prof. Mr. G. van Hamel, Mevr.
Itallie—van Embdqn, de heer Drion,
Mevr. Bakker-Nort, Mewr. van Balen-
Klaar, Mr. Troolstra, Mej. H. Goad-
smit, hot Kamerlid, de heer Th. M.
Ketelaar, Jonkvr. S. Wichers.
Aan het eind der bijeenkomst werd
door Mej. Mart-Kramers een motie
voorgesteld.
De vergadering verklaart zich in die
motie ten zeerste gegriefd „door*de
kiesrSchtherziening der Regeering, die
door de vrouw, economisch en sociaal
de gelijkwaardige xAn den man, bij
hem achter te stellen, miskent wat er
leeft en groeit onder de Nederlandsche
vrouwen, nu zij de erkenning harer
politieke rechten opeischen"
zij spreekt als haar meoning uit, dat
„de ekonomische evolutie van onze
hedendaagsche samenleving den eisch
van medezeggenschap der vrouwen
\zelf medebrengt en dat de Regeering
bij haar voorstel om de vrouw het
kiesrecht blijvend te onthouden willens
en wetens de oogen sluit voor de
maatschappelijke feiten''.
Do motie geeft voorts uiting aan
de verontwaardiging der vergaderden
„ovor hot reactionaire grondwetsvoor
stel, dat de uitsluiting der vrouw voor
jaren lang wil bestendigen."
I Na aanneming dezer motie ging de
vergadering, waarin een geestdriftige
stemming heerschto en die alle spre
kers mot hartelijk applaus beloonde,
uiteen.
Der Ring des Nibelungen.
H.
DieWalktire. 't Feit, dat 't Rijn
goud nu in Fafner's" macht is, blijft
Oen voortdurend gevaar voor de heer
schappij der goden. Want wel heeft
Fafner zich in een Draak veranderd
en bewaakt z'n schüt in eene duistere
spelonk, doch Albèrich zint op mid
delen om 't verlorene tprug te winnen.
En Erdft, de alles voorziende moedér
der Nornen, heeft reeds voorspeld, dat
dit de'ondergang van het godenrijk
zou ^zyn.
Wodan ziet thans in, dat 't dreigende
gevaar alleep afgewend kan worden
door 't Rijngoud aan de oorspronkelijke
bezitsters, de Rijndochters, terug te
geven. Hij zelf echter kan .den Ring
niet aan den Draak ontnemen, want
eene heilige 'overeenkomst met de
Reuzen, die in Runenschrift in de
schacht van z'n speer is gebeiteld,
bindt hem. SJechts een vrije, van eiken
godeninvloed onafhankelijke held kan
de daad volbrengen en aldus de onder
gang van de goden afwenden. Wodan
meent in Siegmund, door hem bij
eene aardsche vrouw verwekt, dezen
held gevonden te hebben.
'Siegmund heeft reeds vele en bange
lotgevallen achter den rug. Van z'n
vaaer,. dien hij ternauwernood heeft
geken 1 en dien hij Wolfe of Witlse
noemt, werd hij door z'n vyanden
gescheidenzijne moeder doodden zij
en z'n hut werd aan de vlammen prijs
gegevenzeRs z'n tweelingzuster,
S i o g 1 i n d e, werd door hen ontvoerd.
Sedert dwaalt hij rond tot hij eens na
zwaren strijd, door zyne vijanden
achtervolgd, door 'n hevig onweew
wordt overvallen, 't Voorspel van „Die
Walküre" schildort dit onweer. De
donder rolt en 't kpper uit orchest
schettert den roep van den dondergod
omhoog naar cfe wolken, boomen
kraken, de storm giert, bliksemflitsen
knetteren, tot 't gehuil van den wind
vermindert en langzaam wegsterft.
't Gordijn gaat vaneen. We bevinden
ons in eene hut. De stam van een
reuzenesch verheft zich in 't midden;
daarvoor oen plompe, houten tafel en
eon paar grove stoelen. Eenige treden
voeren naar de dour van een zijvor-
trek. Rechts een haard, waarin 't vuur
flikkert en rookt; dan eens bijna uit
dooft om kort daarna weer opnieuw
to ontvlammen. Uitgeput van ver-
moeionis en doornat van den regen
opent Siegmund de deur van deze hut
als hij niemand ziet sleept hij zich
met moeite tot voor den haard en werpt
zich op de daarvoor liggende berenhuid
nedor. Sieglinde komt uit't zijvertrek
binnen zo meende, dat Hundinghaai
man, thuisgekomen was als ze even
wel een vreemdeling voor den haard
ziet uitgestrekt is zo zeer verbaasd. Ze
laaft den in onmacht gevallene doch
deze, die haar met de uiterste belang
stelling gadeslaat, herkent haar niet en
wil zich weer verwijderen om haar niet
in moeilijkheden te brengen. „Einen
unseligen labtest du", voegt hij haar
toe„Unheil wende der Wunseh von
dir Gorastet hab' ich und süss geruht
weiter wend' ich den Schritt." Doch
Sieglinde verzoekt hem te blijven
h&ar zal hij geen onheil brengen
„Nicht bringst du Unheil dahin, wo
Unheil im Hause wohntOp dit
oogenblik treedt Hunding, door wien
Sioglinde tot een liefdeloozen echt
werd gedwongen, do hut binnen, ge
wapend met schild en speer. Ofschoon
hij in Siegmund den door h»m achter
volgden vijand vermoedt, wil hij de
heilige wetten der gastvrijheid niet
schenden hij laat hem spijs en drank
geven door Sieglinde, die den vreem
deling met steeds meer deelneming
gade slaat. „Gast, wer du bist wüstt'
ich gern" dringt ze ton slotte aan en
Siegmund verhaalt zijne lotgevallen.
Als hg de opsomming van al z'n
rampen heeft beëindigd, weehHunding.
dat hij een zijner meest gohate vijanden
onder z'n dak herbergt. „Mein Haus
hücet, Wölfling, dich heut'für die
Nacht nahm ich dich aufmit starker
Waffe doch wehre dich morgen zum
Kampfe kies' ich den Tag für Todte
zahist du mir Zoll." Sieglinde, die zich
hoe langer hoe meer tot don onge-
lukkigen vreemdeling voelt aange
trokken, wil ten gunste van Siegmund
tusschen beiden treden, doch barsch
wijst Hunding haar terug. „Fort aus
dem Saaisaume hier nichtDen
Nachttrunk ruste mir drin, und harre
mein' zur Ruh'Schoorvoetend vol
doet Sieglinde aan dit bevelals ze
't vortrek verlaat wijst ze met hare
blikken Siegmund nadrukkelijk op eene
bepaalde plaats in den stam van den
osch. Ook Hunding verwijdert zich, na
Siegmund nog een dreigenden bli%e
hebben toegeworpen.
Siegmund blijft alleen achter. Het
is uu volledig nacht geworden de zaal
wordt alleen nog door een zwak vuur
in den haard verlicht. De ongelukkige
vervolgde laat zich bij 't vuur op 'n
legerstede neder en blijft een tijdlang
in diep gepeins verzopken. Hij herin'
nert zich, hoe zijn vader Wölfe hem
eens van 'n zwaard sprak, dat hij in den
hoogsten nood zou vinden. Thans ver
keert hij in dreigend gevaaronge
wapend toeft hij onderst dak van zijn
vijand, doch waar is nu 't verlossing
brengende staal? Zie, 't haardvuur
valt ineenz'n laatste flakkerende
gloed verlicht de plek in den esschen-
stam, die Sieglinde" zoo nadrukkelijk
heeft aangeduid en waar nu de greep
van 'n zwaard duidelijk zichtbaar is I
De deur van 't zijvertrek opent zich
en Sieglinde, in oen wit gewaad ge
huld, komt zacht doch snel op den
haard toe. Ze beduidt Siegmund, dat
Hunding in diepen slaap verzonken
ligt tengevolge van een dfank, dien
zij hem bereiddeze vertelt hem, dat
een vreemdeling ("V^odan) 'n zwaard
in den esch stiet voor hem, wien het
gelukken zou dit wapen uit 't hout te
bevrijden. Doch tot dusverre slaagde
nog niemand hierin. „Gaste kamen
und Gaste gingen, die Stürk'sten zogen
am StahlKeinen Zoll entwich er dem
Stamm." Doch zie, wat niemand ge
lukte, volbrengt Siegmundhij trekt
't zwaard uit den boom. Vol liefde en
bewondereng ziet Sieglinde tegen
Siegmund op in wien ze nu ook den
lang vermisten broeder herkent. Doch
't zich bewust zijn van deze bloedver
wantschap verhindert hen niet, in
liefde voor elkaar te ontbranden. Ze
besluiten samen uit Hundings hut te
vluchten nog voor de dag aanbreekt
Nothung't in hoogsten nood gevonden
zwaard, zal hen beschermen.
Tweede bedrijf. Doch Hunding ach
tervolgt hen en 't zal tot een gevecht
komen. Aan Brünnhilde, de Walküre,
die de gevallen strijders van 't slag
veld naar Walhalla voeren moet,draagt
Wodan op Siegmund in den strijd met
Hunding onzichtbaar bij te staan.
Maar Fricka, de gemalin van Wodan,
die den onzaligen echt van broeder en
zuster niet heilig verklagen kan, eischt
gmuiyd's val. Wodan verzet zich
tegen dezen ersch immers meA den
dood van Siegmund ziet hij z'iF ver
wachtingen omtrent 't terugverkrijgen
van den Ring in rook vervliegen. Als
evenwel Fricka hem or op wijst, dat
Siegmund niet de vrije, onafhankelijke
held kan zijn dien hij noodig heeft,
daar deze slechts Wodan's werktuig
is, ziet de opperste der goden in, dat
hij gedwaald heeft. Hij geeft aan
Fricka's verlangen toe en verbiedt
Brünnhilde, in strijd met z'n eerste
bevel, om Siegmund hulp te verleenen.
Maar als Siegmund en Hunding strij
dend tegenover elkaar staan ontwaakt
by Wodan's dochter het medelijden
niet het Walsungenpaar en Brünn
hilde beéchermt tegen den wil des
Alvadprs Siegmund met haar schild.
In toorn ontvlamd over deze onge
hoorzaamheid treedt Wodan op 't
oogenblik, dat Siegmund zijn tegen
stander neervellen wil, tusschen bei
den en Siegmund's zwaard springt
tegen Wodan's goddelijke speer in
stukken. Onder Hunding's slagen
valt thans de Walsung. Doch Brünn
hilde ijlt met Sieglinde van de plaats
de onheils naar 't woud^ waar zij haar
't gebroken zwaard van Siegmund ter
hand stelt en haar openbaart dat zij,
Sieglinde, in haar schoot den edelsten
held der wéreld draagt.
In 't derde bedrijf staat Brünnhilde
voor don vertoornden god, die haar
tot straf van haar opstaan tegen den
wil des vaders uit de Walkürenschaar
verbant. „Wnnschmaid war'st du rair
gegen mich doch hast du gewünscht
Sehijdmaid war'st du mir gegen mich
doch hob'st 'dn den Schild. Was sonst
du war'st, sagto dir Wotan was jetzt
du bist, das sage dit sebstWunsch-
maid bist du nicht TBehrWalküre
bist du gewesennun sei fortan, was
so du noch bistDoch hiermede heeft
Brünnhilde hare schuld nog niet ge
boet. „Hieher auf den Berg banne
ich dich in wehrlosen Schlaf schliess'
ich dich festder Mann dahn fange
dio Maid, der am Wege siq findet und
weckt." Brünnhilde zinkt voor Wodan
op de knieën en tracht hem met hare
smeekbeden te roeren. Tevergeefs
't Eenigste, dat Wodan haar toestaat
is, dat hij den berg, waarop ze in slaap
1 liggen, mot een vlammengordel
zal omgeven, tfpdat alleen een Held
haar kan wekken. De god slaat z'n
speer in den grond en gebiedt Loge
den berg met vlammen te omhullen,
't Vuur kronkelt omhoog en hult den
berg, waarop Brünnhulde in volle wa
penrusting en met haar schild toege
dekt slapend rust, in eene zee van
vlammen.
(Wordt vervolgd.)
Staking van landarbeiders.
Te Blijham (gemeente Wedde) staak
ten gisterenmorgen wegens een loon-
feschil ongeveer honderd losse arbei-
ers. De meeste vaste arbeiders bleven
doorwerken.
De algemeene vergadering van de
Remonstrantsche Broederschap zal op
3 en 4 Juni te Groningen worden ge-r
houden. Sedert vele jaren had zij
steeds om beurten te Ajmsterdam en
te Rotterdam plaats. Op de laatste
vergadering is echter; besloten, ook
elders bijeen te komen. (N. R. Csf-)
De sleepersstaking te Rotterdam.
In verband met de sleepersstaking te
Rotterdam had Maandagavond een
openbare vergadering plaats in het
Verkooplokaal, uitgeschreven door de
Federatie van transportarbeiders en
de Havenarbeiders-vereeniging, bijge
woond door circa 1400 personen. Spre
kers waren S. van den Berg en A.
Heykoop, die aanspoorden de staken-
ne voerlui krachtig te steunen en het
vervoer met handwagens zooveel mo
gelijk tegen te gaan.
Hedenochtend is een detachement
huzaren, van het regiment in garnizoen
te 's Hage, ter stejjkte van 100 man en
100 paarden onder bevel van den rit
meester J. J. Neuman naar Rotterdam
vertrokken, tot het verleenen van mili
tairen bijstand.
Feest te Hoorn.
Met groot festijn heeft gisteren te
Hoorn de officieele opening plaats ge
had van de v-luchthaven. Verschillende
autoriteiten onder wie minister Talma
de Commissaris der I^oningin, de Ka
merleden De Jong en Smeenge, als
mede eenige burgemeesters waren
daarbij tegenwoordig.
Minister Talma hield bij ontstente
nis van den Minister van Waterstaat
de openingsrede, waarna nog velen
het woord voerden.
Do opening werd met kanongebul
der der Marineschepen aangekondigd.
Daarna had een vlootrevue plaats,
waarna allen zich ten Raadhuize aan
een lunch vereenigden. Des middags
werden er hippische feesten gehouden.
Doodgedrukt.
In zijn bakkerij aan de Lipperkerk-
straat te Enschede is de 50-jarige J.
B. S. tusschen zijn kneedmachine ge
raakt en doodgedrukt
Urnen gevonden.
Bij graafwerk voor een schuur te
Stokkum bij Markelo, zijn op het ter
rein van den landbouwer Greven een
aantal urnen gevonden.
Delftsche Studentenfeesten.
De ontwerpen, welke ingekomen zyn
op de prijsvraag van het Delftsch Stu
dentencorps voor een reclameplaat
voor de a.s. lustrumfeesten, zijn thans
in den Bockhandel van a^n heer J.
Waltman te Delft geëxposeerd.
Bekroond werd een ontwerp van
den heer A. C. von Weiier.
GOUDA, 6 $fei 1913
Door Burg. en Weth. (gijn nan de
raadsleden de volgende ingekomen
stukken toegezonden
Gouda, 21 April 1913.
Wij "hebben de eer den Raad we
derom in overweging te geven gebruik
te maken van het bepaalde in het
tweede lid van artikol 61 der Kieswet
en ook voor het tijdvak van 16 Mei
1913 tot 15 Mei 1914 kiezers te be
noemen tot plaatsvervangende leden
der stembureaux.
Wij bevelen daartoe aan de volgende
heeren, die zich wel bereid hebben wil
len verklaren eene eventueele benoe
ming aan te nemen, namelijk:
Voor het eerste district de heeren:
L. C. BECKING.
M. H. BOUTERS.
J. VAN DANTZIG Az.
J. "E. W. HARMSMA.
D. HOOGENDIJK.
W. KROMHOUT.
M. J. OOSTERLING.
A. D. VAN VREUMINGEN.
Voor het tweede district de heeren
I. J. BONNEIJR.
H. A. C- BRINKMAN.
J. DE BRUIJNE.
H. C. EDAUW.
C. H. GABRY.
M. GELIJNS.
H. M. G. DE MOREE.
P. A. "VINGERLING.
en voor het derde district de
heeren
B. P. VAN CITTERT.
H. EIJSSEN,
A. JONKER Cz.
R. MOERKERK.
J. G. POTHARST.
L. H. A. J. M. QUANT.
J. H. TEELING.
A. VINGERLING.
Aan den Raad der gedieente Gouda.
Gouda, 26 April 1913.
De Firma Gebrs. Hamerslag alhier
heeft tot ons het verzoek gericht om
een stuk gerioleerde Gemeentezijl, ge
legen achter de militaire stalling aan
den Groeneweg in huur te mogen
verkrijgen. Over dit verzoek hebben
wij het advies ingewonnen van de
Commissie van bijstand in het beheer
der Gemeentewerken, die in overwe
ging geeft het verzoek toe te staan.
Daar ook wij tegen- de aan te ganè
huur geen l^pzwaar hebben, hebben wij
de eer U voor te stellen het volgende
besluit te nemen
De Raarder Gemmnto Gouda;
Gezien het voorstel van Burgemees
ter en"Wethouders dd. 26 April 1913
No. 38/662
Gelet op het advies der Commissie
van bijstand in het beheer der Ge
meentewerken dd 21 April d.a.v.
No. 237;
Besluit
aan de Firma Gebrs. Hamerslag
alhier met ingang van 1 Juli 1913 te
verhuren een stuk gerioleerde gemeen
tezijl, gelegen achter de militaire stal
ling aan den Groeneweg, kadastraal
bekend Gemeente Gouda in Sectie C.
No. 2421, ter grootte van 30 M:2
tegen een jaarlijkschen huurprijs van
f 0.10 en verder onder de voor den
verhuur van gemeentezijlen gebruike
lijke voorwaaiden.
De Raad voornoemd,
Secretaris. Voorzitter.
Vanwege den Nederl. Bond van
Arbeiders Muziek-Vereenigingen, zal
11 Mei, len Pinksterdag, een wedstrijd
worden georganiseerd voor Arbeiders
Muziek-Vereenigingen en Arbeiders
Zangvereenigingen, terwijl de Arbei
ders Muziekvereeniging „De Pionier"
2en Pinksterdag een wedstrijd houdt.
Beide wedstrijden hebben plaats op
het sportterrein aan den Graaf Flo-
risweg.
Er zullen 42 vereenigingen deel
nemen, waaronder 13 zangvereenigin
gen.
Den len dag zal een optocht naar
het terrein gehouden worden vanaf
bet schietterrein aan den Rotterdam-
schen Dijk.
Op den avond van beide dagen zal
een groot bal-champëtre worden ge
houden, terwijl op den 2en dag als
waardig slot der wedstrijd een vuur
werk zal worden afgestoken.
Door de besturen is zorggedragen,
dat verschillende amusementen en ver-
verschingsgelegenheden op het terrein
aanwezig zijn.
Den len dog wordt deelgenomen
door 3 Rolterdamsche vereenigingen
„Kunst en Strijd", „Tot Steun in den
Strijd" en de Zangvereeniging „Door
en voor 't Volk".
Den 2en dag door de zang vereen.
„Kunst na Arbeid" de zangvereen.
„St. Gregorius", de muziek vereen.
„Wilhelmina" en de muziekvereen.
„Tot Steun in den Stryd."
Door een 3-tal muziek vereenigiftgen
wordt den len dag een boottocht ge
organiseerd naar Gouda.
Deze vertrekt ongeveer 8 uur van
Vlaardingen, 8'/j uur Schiedam, 9 uur
Charlois eq-jfl/2 uur Rotterdam, Maas
kade. 7
Óp een voordracht voor onderwijzer
aan een openbare lagere school te
Amsterdam, komt voor de heer E.
Bloeyiendaal, alhier.
Door de politie alhier is procesver
baal opgemaakt tegen een inwoner
dezer gemeente, wegens het niet aan
geven van zijn hond.
Brand.
Gisterenavond omstreeks 9 uur werd
in hel wepten een helle gloed zicht
baar, die deed vermoeden dat in den
Zuidplaspolder een ernstige brand
woedde. Het bleek weldra dat brand
was uitgebroken in de boerenwoning
van J. van den Ende, in den Zuid
plaspolder, onder de gemeente Moor
drecht, welke veroorzaakt was door
het uitslaan van de vlam uit de kachel.
De woning brandde tot den grond
af, terwijl de naast aan staande hooi
berg, dahk zij den wind onaangetast
bleef.
De kinderen, die reeds te bed lagen,
konden dpor hun moeder worden ge
red. De vader was nog niet terug van
do paardenmarkt te Utrecht.
Van den inboedel werd niets gered.
De brandspuit uit Moordrecht was ter
plaatse aanwezig.
Statenverkiezing.
Door de afdeebng Schoonhoven van
de S. D. A. P. zijn de heeren L Hoe-
jenbos te 's Gravenhage, II. Spiekman
te Rotterdam en A. DijkgraafJ te
Schoonhoven oandidaat
Hondententoonstelling te Rotterdam
Op de Zondag te Rotterdam vaiwi
wege de kennelclub gehouden tentoon
stelling zijn meerdere bekroningen
toegekend aan inzenders dezer ge
meente.
De jury was internationaal.
Lezing Prof. Eerdmans.
Gisterenavond sprak Prof. Eerdmans
in de zaal der Socief óit de Róunie, op
uitnoodiging der Evangelische Maat
schappij over „De verkiezingen en de
Nederl. onafhankelijkheid".
Na opening der bijeenkomst door
den onaer-voorzitter der afd. Gouda,
den heer J. L Belonje, vestigde Prof.
Eerdmans er terstond de aandacht op
dat door te spreken over de Nederl.
onafhankelijkheid, daarmede niet werd
gedoeld op de staatkundige onafhan
kelijkheid.
Spr. memoreerde allereerst de tot
standkoming der coalitie op 24 April
en hoe daar bij de R. K. zelfs geen
woord op de vergadering over is ge
kikt, het sprak van zelf dat opnieuw
den band werd aangegaan hoe echter
wel in de Chr. Hist, kring gesputterd
was, hoe daar eer. motie was voorge
steld door voorgangers van de Ned.
Herv. kerk, welke niet in hehandeling
is gekomen, hoe ondanks dat tegen
stribbelen de groote meerderheid de
coalitie heeft gewild en het electoraal
en het politiek-accoord hebben aan
vaard.
Spr. is van meenirtg dat niet veel
verkiezingen zoo belangrijk zijn ge
weest als de nu komende. Rome wil
ditmaal zijn slag slaan. Geruimen tijd
is het reeds begonnen de campagne
voor te bereiden, door o.a. een kunst
matige gebedcyclus vast te stellen en
gebeden voor de verkiezingen voor te
schrijven. Wat daar aan Profcesfcantsehe
zijde over Rome wordt gezegd van
de zijde der bondgenooten, daar zwijgt
men over. Rome voelt dat thans rijp
is geworden wat in 1853 is begonnen.
De aanval zal worden ondernomen op
die instituten van protestantsch volks
leven, die hier te lande steeds hebben
bestaan.
Spr. ging na hoe de Ned. Herv.
Kerk zich in den loop der tijden heeft
ontwikkeld, en hoe de overheid ntacht
had over de kerk. De voorrechten der
Ned. Herv. Kerk zijn in den Franschen
tijd verdwenen en toen heeft Rome
zich los beginnen te maken.
De toestanden in de Ned. Herv.
Kerk zijn allengs veraoherpt. In deze
tyden geschiedt dat door den Gerefor
meerden Bond, waarvoor de heeren
Prof. Visioher en Duymaer van Twist
1
zich beijveren om .te trachten elke
kerkelijke gemeente te geven een af
zonderlijke regeling zonder synodaal
verband, teneinde bezit te kunnen
nemen van de kerkelijke goederen.
In 1886 hebben Dr. Kuyper en de heer
Lohman reeds beproefd de Ned. Herv.
kerk te veroveren. Yan algemeene be
kendheid is de verijdelde inbraak in
de Nieuwe kerk te Amsterdam om de
betreffende papieren machtig te wor
den, waarvan terstond een gedocumen
teerde akte is opgemaakt, teneinde
tegenspraak daarvan onmogelijk te
maken. Ook hét geval te Leiderdorp,
waar een predikant bezit wilde nemen
voor de Geref. Kerk van de goederen,
wijl de meerderheid der lidmaten zich
daarvoor had uitgesproken.
Thans wil men trachten art. 171
der grondwet, inz ke de tractementen
der godsdienstleeraren zoodanig to
wijzigen dat de Geref. Kerk het gun
stigst zal worden bedeeld. Teneinde de
coalitie niet te doen mislukken is men
zoo verstandig geweest dit ftruikel-
blok, voorloopig van de baan te
schuiven.
Spr. bracht verband tusschen het
bovenstaande en Dr. Kuyper's depu-
tatenrede, waarin de bijzondere school
naar voren wordt gebracht, terwijl de
^openbare school aanvullend zou
moeten optreden. In korte trekken de
onderwijs-politiek der rechterzyde rele-
veerend, wees spr. op de gevolgen van
het bouwwetjekleine scholen
kleine groepen secteschooltjes van
allerlei aard allen met staatssubsidie.
Die plitsing in groepjes wordt door
de R. K. gaarne gezien, wijl daartegen
over de massale macht der R. K. in
staat wordt gesteld als alleenheer-
schend op te treden. Wat Rome's in
vloed doet, bewijst weder de jongste
nominatie voor den Hoogen Raad,
welke alleen mogelijk was door steun
der protestantsche kamerleden.
Na een korte pauze, waarin de evan
gelist der Evang. Mij. de gelegenheid
geboden werd een aantal brochures te
verkoopen, vervolgde Prof. Eprdmans
zijn rede.
In dit tweede deel wees spr. op het
enorme nadeel door het bijzonder on
derwijs aan het volkskarakter toege
bracht.
Er is in Nederland een bloeienden
handel, goed onderwijs, do'levensstan
daard behoort niet tot de geringste,
er is een zekere Hollandsche degelijk
heid, eerlijkheid en deugd, die opge
voerd kan wórden tot waarachtigheid
en betrouwbaarheid.
De bijzondere school nu is bezig
deze te ondermijnen en dienstbaar te
maken aair hare belangen.
Met verschillende voorbeelden, go-
vallen van de Vrije Universiteit te
Amsterdam, het optreden inzake ver
schillende gevallen van bedeeling aan
behoeftigen, het optreden van pastoor
Vossenaar te Oosterbeek toonde spr.
dit aan en noemde het ten slotte de
vloek, welke leidt tot geestelijke knech
ting, tot verlies van elke zelfstandig
heid. 6
Spr. wees op de voortdurende bot
sing tegen datgene, wat wordt geleer-
aard en in theorie aanvaard en datgene
wat de praktijk van het leven doet
zien. De zwenking van den heer Loh
man bij de motie-Thomson inzake de
bevordering van den inspecteur der
cavalerie, die in strijd met de wet had
geduelleerd, noemde spr. een treffend
beeld van het zedelijkheidsbegrip.
Dat opofferen van prinoipe geschiedt
ook op het gebied van het wetenschap
pelijk onderzoek, waarvan spr. als
voorbeeld aanhaalde Prof. Gunning'
werk „Het leven van Jezus".
Ten slotte uitte spr. de hoop dat bij
de aanstaande verkiezingen Gouda zal
handhaven een geest van zelfstandig
heid eh zal medewerken tot het weren
van een geestelijke heerschappij over
ons vrije Nederland.
Yan de gelegenheid tot vragen stel
len werd gebruik gemaakt door den
heer J. Hoogendoorn, hoofd eenér
openb. school alhier, die den spreker
de vraag stelde wat zyn meening was
aangaande de uitspraak van Dr. Krom
ligt in de vergadering der Chrisfc.-Hisfc.
ynie, de ontkerstening dor openbare
instellingen tegen te gaan, terwijl toch
de coalitie is aanvaard.
Prof. Eerdmans antwoordde daarop
dat al is er tegenstand van Ned. Herv*.
predikanten, dit toch niets geeft. De
Christ.-Hist. Unie is een tweeslachtig
hchaam, wijl haar voorzitter niet Ned.
Hervormd is. Consequentie is van
die zijde niet te wachten.
Prof. Eerdmans raadde niet aan te
houwen op steun van Christ.-Hist.
zijde, maar zelf zoo krachtig mogelijk
don strijd voor het openbaar onder
is te voeren.
Een luid applaus beloonde den sarei
«er voor zijn zeer interessante iQre.
De bijeenkomst, die niet zeer druk
bezocht was, werd daarop gesloten.
din&veen. Narfr» we verne
men zijn Burgemeester en Wethouders
dezer gemeente voornemens voor den
tijd van 6 jaren te verpachten het
gras wassende op de bermen van de
Brug- en Kerkweg en Jan Dorrekens-
kade.
Nieuwer kerk a. d. IJ set. Voor
de vacante betrekking van onderwijzer
aan de 2e openbare school alhier, heb
ben zich 9 sollicitanten aangemeld.
Postkantoor te Gouda.
Lijst vq,n de aan dit kantoor ter
post bezorgde brieven en briefkaarten,
welke wegens onbekendheid van de
geadresseerden gedurende de 2e helft
der maand April niet zijn kunnen
worden uitgereikt.
Namen dei- Plaatsen van
geadresseerden. bestemming.
Binnenland. Brieven,
v. d. Horst, 's Gravenhage.
Mej. A. Donker, Rotterdam
Hooidrift 7.
Briefkaarten.
L v. Vliet, Gouda.
Mej. J. Sohippers-Post, 's Gravenhage.
Mej. E. Brak, Nieuwesfoot.
Drukwerk, 8 stuks.
2 Briefkaarten en 2 Nieuwsbladen
zonder adres.
Nota. Aan de afzenders wordt aan-'
bevolen hun naam en adres op de
stukken te vermelden, opdat deze bij
onbestelbaarheid aan hen kunnen
teruggegeven worden.
De Directeur van het Post
en Telegraafkantoor,
HERMANS.
4do KI. Trekking van Dinsdag 6 Mei.
No. 2084 f 25.000.
15936 f 5000.
16428 f 1500.
4054 en 5567 ieder f 1000.
807, 1356-&eu 15869 ieder f 400.
11982 f 20
4219, 568Mtóf7 en 20767
ieder f 10ty
Prijzen van f 65.
42 88 108 -224 302 24 410 20 05 97 518 010 90 704 15 70
805 27 34 04 837 71
1002 35 40 73 92 1130 1212 19 43 1378 83 94 1405 18 57
78 80 04 1044 87 90 1720 30 1818 98 1930 34 37 43 95
2040 83 2100 88 90 2225 27 2509 10 80 2000 2770 2900 70
3001 52 8111 62 92 3210 42 09 93 3348 3137 01 3503 17 92
8061 78 81 3737 8833 89 3917 80 76
4046 75 4214 25 47 4352 57 85 4511 35 44 4648 4704
48H4 44 49 90 4.920 25 27 87
5000 44 64 6115 38 87 5301 18 19 51 09 5360 5450 82 89
5(504 39 5025 5771 5811 6933 66 90
0037 59 6145 0242 0346 71 6418 20 48 99 0517 40 0001 10
28 87 39 41 85 6719 20 41 71 85 0809 24 37 52 71
7190 7210 18 46 48 94 7321 58 05 7401 5 35 51 7570 7602
4 60 88 7945 48
8002 19 81 8101 («35 87|80 8452 50 02 78 8502 65 8052 58
8845 68 73 91 92 8905 59 78 97
9053 58 01 97 9107 74 81 9254 9811 24 40 65 9416 60 9578
9653 9729 54 73 75 9879 9950 91
10099 10106 88 10211 28 41 55 10342 60 61 10625 10702
88 95 10805 07 95 10900 5 11 12 30 44 47 80
11020 11149 11219 44 47 11312 91 11438 110DO 85 90
11780 11847 99 11949
12080 70 12107 28 91 98 12240 98 12336 55 81 94 12487 79
95 12542 58 64 68 12653 72 83 95 12789 59 00 78 93
12848 51 71 90 12962 16 34
18117 45 18204 58 70 18434 64 83 18005 18747 59 00 1
58 95 13907 24
14089 14107 0ft 89 97 14250 08 77 98 14811 18 14405 84
14518 74 80 95 14739 42 14854
15082 15148 15218 32 54 68*79 15811 83 16487 15504 28 58
15015 73 89 15710 49 59 79 15804 43 15921
10003 4 54 16105 32 35 80 10217 28 79 10854 64 60 1
10640 16825 82 16934 43 03 70
17070 80 91 17117 88 57 87 17287 40 17300 20 34 74 84
17450 17069 17705 20 40 43 52 77 17925 49 03 67 74
180 7 18134 58 18808 15 73 88 18101 23 82 48 94 18525 83
18621 18702 18001 77 78 18913 20
19007 84 19117 48 19202 23 31 61 85 98 19819 20 19402 8
50 19511 19004 19739 47 74 19811 80 80 19000 44
20021 40 00 96 20157 98 26222 77 95 20445 64 20520 22 86
25 65 20724 62 64 20800 20067
4e Klasse le Lijst No. 1319 m.z.
1399 en No. 6777 m.z. 9777.
Wijlen pastoor J. A. van Beek
heeft naar de Oud-Katholiek mede
deelt, bij uiterste wilbeschikking zijn
nalatenschap vermaakt aan de gemeen
te van de Heilige Laurentius en Maria
Magdalena, wier pastoor hij was ge
durende de laatste acht-en-dertig jaar.
Uit de rente moeten deels gedurende
tien, deels gedurende een onpepaaid
aantal jaren, aan met name genoemde
personen en vereenigingen jaarlijksche
uitkeeringen worden gedaan.
Geen mond- en klauwzeer jneer
Gedurende de week van 27 April
tot en met 3 Mei 1913 werden geen
gevallen van mond- en klauwzeer ge
constateerd, zoodat Nederland sedert
20 April 1913 vrij van genoemde vee
ziekte is.
Bestrijding van knoeierijen in den
boter- en kaashandel.
In de gisteren te Amsterdam onder
leiding van den heer F. Middelbeek
tehouden algemeene vergadering van
e Vereeniging tot bestrijding van
knoeierijen in den boterhandel en kaas
handel werden de aftredende bestuurs
leden de heeren dr. L. T. C. Schey te
Hoorn, H. B. Hylkenia te Utrechten
W. Heusdens te Rotterdam herkozen
In de plaats van den heer C. H. Hum.!
melinck te Vlaardingen werd gekozen
de heer J. M. Hummelinck te Vlaar
dingen.
Aangenomen werd een voorstel Van
het bestuur om een adrés te richten
aafl de regeering inzake het merken
van kaas, tot het verkrijgen van een
rijksmerk voor volvette kaas".
In het adres wordt betoogd, dat het
dringend noodig is, dat van de zijde
der regeering, zoo spoedig mogelijk
een begin worde gemaakt mot het doen
van een eerslen stap iot oplossing van
de kaasqnaestie, door 't invoeren van
een rijksmerk voor „volvette" kaas,
waardoor aan het buitenland een voor
beeld zou worden gegeven eü moge
lijk worden voorkomen, dat door an
dere landen aan onze volvette kaas
eischen worden gesteld, die óf gemist
kunnen worden óf de knoeierijen ten
nadeele van onze Nederlandsche vol
vette kaas juist in de hand zouden
werken.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 6 Mei.
Geopend te 11.10 ure.
VoorzitterJhr. Mr. van Nispen
tot Sevenaer.
Overlijden J. B. Verhey.
Ingekomón is een schrijven, waarin
mededeeling wordt gedaan van het
«verlijden van het Kamerlid J. B.
Verhey, afgevaardigde voor het district
Rotterdam III.
De Voorzitter herdonkt de ver
diensten van dit geachte lid, dat zich
onderscheidde door nauwgezet toplicht*
betrachting en wiens nagedf&!ht€gj&
hij allen in eere zal blijven.
De minister van Koloniën sloot zich
namens do regeering bij deze woorden
aan.
Weduwe- en Weozonfonds in Indië.
Aan de orde is het wetsontwerp
wijziging art. 2 der wet houdende vast
stelling van de bijdragen aan het We
duwe- en weezijkfonds van burgerlijke
ambtenaren in^ed. Indië.
Do heer de Meester(u.l.) verge
lijkt de rogeling van weduwepensioon
in Nederland en Indië. De bepaling in
Indië is niet billijk. Men verplicht de
ambtenaren een bepaald percontage
van hun inkomen te betalen voor het
weduweponsioen, terwijl dat pensioen
slechts tot een maximum wordt ver
leend. Dat is onbillijk. Naar mate men
meer betaald, dient het pensioen te
stijgen.
Spr. is daarom teleurgesteld over
deze wijziging, waarbij geen rekening
met deze onbillijkheid is gehouden.
De minister van koloniën, de heer
de Waal Malefijt zet uiteen dat
het niet anders geregeld kan worden,
qjpdat anders de benoodigde gelden
te gering zijn. Wilde men de zooge
naamde onbillijkheid wegnemen, dan
zouden de lagere salarissen meer ge
drukt moeten worden en de hoogere
personen meer bijdragen. Het wets
ontwerp wordt z. h. st. goedgekeurd.
Zonder b. st. en zonder discussie
worden goedgekeurd de wetsontwerpen
vaststelling van het slot der rekening
van ontvangsten en uitgaven voor Ned.
Indië over 1909 en overbrenging in
beheer en onderhoud bij de gemeente
Amersfoort van gedeelte der Rijks
wegen van Eemnes naar Hoevelake.
Spoorweg Batavia—Buitenzorg.
Aan de orde is het wetsontwerp
goedkeuring dor overeenkomst mot de
Ned. Ind. Spoorwegmaatschappij tot
aankoop van den spoorweg Batavia
Buitenzorg.
De heer Bos (v.d.) wil zijn stem
raotiveeren. Hij gelooft dat het ook
in Indië onmogelijk zal zijn in een
concessie de belangen der exploitatie
maatschappij zoowel als die van den
Staat te behartigen. Feitelijk heeft de
Staten-Generaal niets te zeggen bij
het vaststellen van de concessie-voor
waarden. De regeering heeft deze vast
te stellen.
Spr. vraagt of het de bedoefêpg is
zich ook in den vervolge bij het ver
leenen van concessies den pas af te
snijden van spoedige naasting of doet
dat de regeering dat alleen bij deon-
derhandsche concessie
Nadat nog eenige afgevaardigden
het woord gevoerd badden en na re
pliek van den minister werd het wets
ontwerp goedgekeurd.
Vervolgens werd z. h. stemming
goedgekeurd het wetsontwerp tot wij
ziging en verhooging der begrooting
voor 1913 van Ned. Indië, in zake den
aankoop van ontginningen vaq de
steenkolen-mij. Poeroe Laroet.
Kustverdedigingsfonds.
Aan de orde was do stemming over
het amendement-Eland op art. 1 van
het ontwerp en daarna over het ont
werp zelf.
Het amendement-Eland op art. 1
(geen fort te Vlisaingen) werd verwor-
«>n met 54 tegen 35 stemmen, rechts
gen links, behalve de heer van Kar-
nebeek.
Het andere amendement-Eland was
hiermede vervallen.
Het wetsontwerp werd 'daarop aan
genomen mei) 54 tegen 35 stemmen,
rechts tegen links, behalve de heer
van Karnebeek.
(De vergadering duurt voort.)
Chineesche leening ongeldig verklaard.
Londen, 6 Mei. Uit Peking wordt
geseind dat het Parlement met groote
meerderheid het verdrag betreffende
de leening mbt de 5 mogendheden van
nul en geener waarde heeft verklaard,
Het Parlement verklaarde verder dat
het afsluiten van dit verdrag een
groote overschrijding is van den pre
sident.
De Albaneescho quaestie.
Berlijn, 6 Mei. Uit Petersburg wordt
geseind dat nanr verluidt Rusland
aan de mogendheden der Triple En
tente heeft voorgesteld onderhande
lingen aan te knoopen tot het instellen
eener internationale controle over Al
banië,
Commandeurskruis-Oranje.
Naar wij vernemen heeft de Koningin
den leider van het sanatorium Hohe-
mark, waar "Prins Hendrik gmezing
jzioekt voor zijn neuralgiën^/ Prof.
Friedliinder, begiftigd met het com
mandeurskruis van de Huisorde van
Oranje.
Japansche demonstratie.
San Franoiöco. 5 mei, Een bericht
uit Tokio meldt dat de regeering van
Tokio aan don graaf van Schinda ge
telegrafeerd heeft officieel protest aan te
teekenen tegen»de vreemdelingenwet.
Van Haiti.
Port au Prince, 5 Mei. Naar aan
leiding van de verkiezing van don
senator Milbel opvolger van presi
dent Augusto, onlangs overleden, zijn
wanordelijkheden begonnen. Tijdens
de begrafenis werd in de straten ge
schoten wat opschudding verwekte in
de kerk. Zeer vele personen zijn ge
wond. De tusschenkomst valide troe
pen heeft de orde hersteld, maar even
later werd wederom geschoten.
Het Montenegrijnsche Kabinet.
Ckttinje, 5 Mei, De Koning heoft
het ontslag van het Kabinet aanvaard.
Veemarkt Rotterdam.
Vette Ossen en Koeien goede
aanvoeg, prijzen waren voor 1ste kw.
45, 2e 40 en 3e 34 cent per half kilo.
Magere Ossen, M(dkvee en Vaar-
koeien goed aangevdbw.
Vette Kalveren, ,/dtüjle aanvoer,
lste kW. 32, 2e 24 cent per
half kilo.
Stierën goede aanjroer lste kw. 35
2de kw. 31, 3de kw! 27 cent per half
kilo.
Handel in vet v|e en stieren prijs
houdend, handel Vlug, vette kalveren
iets beter in prijs,>Op de magere markt
was de handel redelijk bij hooge
prijzen.
GOUDA.
GEBOREN2 Mei. Johannes
ouders J. Leeflang en M. A. Rollfs
of Roelofs. 5. Geertje, ouders G.
van Vliet en G. Schouten. Alida
Wilhelmina, ouders J. M. Verbeek en
A. W. Donker. Pieternella Louisa
Engelina Hendrilca, ouders H. Soetors
en Vlietstra.
OVERLEDEN4 Mei. R. den Haag,
geh. met M. van den Burg. 55 j.
J. G. de Grauw, 30 j. 6. M. G.
C. Boegheim, 19 j.
BOSKOOP.
Burgerl. stand van 16—30 April.
GEBORENJacoba, ouders J.
Lubbers en C. Spies. Maria, ouders
H. C. de Groot en M. van den Akker.
Jan, ouders C. J. Stolker en B.
A. Forsthövel. Theodorus, ouders
C. Faase en P. van Leeuwen.
Cornelia Christina Huberta, ouders D.
v. d. Geur en M. Siljee. Adrianus
Anthonius, ouders M. Pouw en A. de
Vogel. Johanna Christina, ouders
H. Geers en M. Broekhuizen. Ma-
rinus, ouders J. van den Dool en M.
Breedijk. Hadriana, ouders A. Ver-
meul en A. de Booy. Marinus
Quirinus, ouders W. de Bruin en A.
Belt. Hendrik Pieter, ouders H.
Dullemeijer en R. van der Hoeven.
Arie Johannes, ouders J. van der
Graaf en G. V^' dlolat.
PVERLEEEKjJ J. Ram, 72 j., geh.
met H. van Krimpen. H. Bosman,
76 j. J. L. van Groos, 38 j.f geh.
met A. M. Frets. A. Vijf huizen,
71 j., wed. van N. v. d. Voort.
E. Flux, 33 j., gehuwd met J. Lam
mering.
van liet Koninklijk Meteriologisch
InMitnut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 772.0 te
Ilorta, laagste stand 743.6 te West-
manver.
Verwachting lol den volgenden dag:
Meest matige oostelijke tot zuidoos
telijke wind, gedeeltelijk bewolkt, wei
nig of geen regen, iets warmer.
VAN DEN
6 MEI 1913.
St aiitsl?cuing en
Ned. Cert. Werkeli
Schuld 3 pet.
Oostenr. Belastingvrije
Kronenrente 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pet.
Id. Obl. (Gr. Russische
Spw.mij.) 1898 4 pet.
Id. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
Id Obligatie 6e Emis
sie 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afl. Binnenland
Obl. 5 pet.
Brazilië. Fun'ding Leo-
ning 5 pet.
d. Obl. 1889 4 pet.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pet.
lUuk- eu Crediet-fustol-
lliijfen.
Ned. Bankaandoelen
fndustr Ondernemingen
American Car Foun
dry Comp. C. v. A.
Id .Smelting Refining
Co. Cert. v. Aand.
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Steel Corp. Gert.
wriGew. Aand.
kol. Crediel lnstell en
Cultuur Ondernemingen
Handels ver. „Amster
"dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand
Ned. Handel-Mij. C.v.A
Mijnbouw Mijcii.
Ketahoen" Mijnbouw
Mij. Gew. Aand.
Redjang Lebong, Mi jn
bouw Mij. Aaifd.
Great Cobar Aand.
l'eiroleum-Ouderu.
Dortsche Petroleum In
dustrie Mij. Gew. A.
Kon. Ned. Mij.totExpl.
v. Petr. Bronn. C.v.A
„Shell" The Transp. A
Trad Cy. C. v. G. A
Scheel)vaarl Myeu.
Ned.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoomvaart-Mij. „Zee
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marine
Cy. afgest. Pref. A.
I ti bak - Undernc xu iitg en
Bindjoy Tabak Mij. A.
kt verstu
Max wel Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand.
Spo^r westen.
Hol!.' IJzeren Spoor-
weginij. Aand.
My. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-II Obl. 3 pet.
W arschau-W eonon
Spoorwogmij. Aaud.
dito dito Act. de Jouiss.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. öbl. 4 pet.
Erie Spoorweg-Mij.
Gew. Aand.
Union Pacific Railroad
Cy. Cert. v. gew. A
Wabash Gew. Aand
Premieleeuiiiiceit.
Amsterdam Aand3 pet
Hongarije. TheLs-Re-
gulirung8-Ges. 4 pet.
GELDKOERS.
Prolongatie 33/%--—4 pCt.
Nat. Staatsfondsen stil, Buitenl. na
genoeg prijshoudend, Culturen weinig
omzet, Tabakkon beter, Petroleum id.
Amerika vast, mijnen beter, Rubbers
willig-
Vorige
Koers.
Koers ran
heden
77"/,,
84
84'/,
62
99
8*3/.
86'/,
9O»/,
84'/,
81V,
84
43
103 V18
817,
81
57'/,
224 7,
49
49"/,,
67'/,
68
24'/,
60"/,,
615/i,
200
OQO
200
250Z
189'/,
16
16
195
347,1)
201
45
178
178
584
687'/,
525
1797,
180
1167,
116
4'/i,
4%,
109'/,
110
3'/,
lO'/u
10"/,,
93
93'/.,
99';,
B3 7„
63'/,
185'/,
86"/,
92'7„
28'/,
29'/,
1497,
39/t«
151
8'/,
100"/,» 101
1517,
149