lantzig
JBES
IGÜEMN
iteem
iIaeger?
enen.
!nz.'
adres
gschaal
op bij
SIJEH.
i-Avönd
flo. 12169.
Dinsdag 13 Mei 1913.
52e Jaargang.
behalve Zon
en
BvLïtexilaxxca..
-
Gouda.
Buitenlandsch. Nieuws.
len,
i
einde.
1
lige
pagandaclub
?werken
ouveauté’s.
igaarden,
BM SêHNB.
lrt.
jjTie-CL"ws- ezx -^d.^TQrtexxtïe'blsud. voor G-q-clcLsu en OaQQ-streHsexx-
Verschijnt dagelijks,
Telefoon latere. 82.
5fz/ ons (Tarlemsnf.
NOEGEN
H. J. VOS,
)nd van Vrijzin-
'eenigingen in
feuilleton,
DE GEWETEI^uioZL
97)
Feestdagen.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. Telefoon Interc. 82.
poos -werd
)A.
f l 25
I 50
135.
Telefoon 37.
ef a.s. in de zaal
int bij
Kleiweg.
43,
ffl
len.
r de echte
had (na het uitzenden van een am
bulance naar den Balkan) voorbijging.
Wie ’t begrijpt moet ’t maar zeg
gen
de
we
tot
van
moeten
P:
Vrijzinnigen,
jen worden tot
moodigd.
anvang S uur.
st Bestuur,
'ER, Secretaris.
IiIHDSIHE tOlfU\T.
PRIJS VAN HET ABONÏÏËMËFf?
Per kwartaal
idem franeo per post
Met Geïllustreerd Zondagsblad,150
Idem franco pej post ,1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Lange
Tienbeweo 64, by onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren
Van de vele kleinere wetsontwerpen,
die er door gejakkerd werden, willen
Frankrijk.
Koning Alfonso is vóór zijn ver
trek, natuurlijk, ook in de gelegenheid
gesteld de prestaties der Fransche vlie
geniers te bewonderen. Op het vlteg-
veld te Buc hebben dezen eenige
kranige ‘vluchten voor hen uitgevoerd.
Volgens de Matin zou de Koning na
afloop gezegd hebben
„Ik kan nauwelijks woorden van
dankbaarheid vinden voor de oprechte
en hartelijke ontvangst welke mij van
de zijde der Fraflsche Regeering en
het Fransche Volk is ten deel gevallen.
Ik neem een onuitwisbare herinnering
De pensionneeringswetten zijn aan
genomen,zelfs zonder hoofdelijke stem
ming. Ook de heer Treub, die tot ’t
laatst toe dapper gestreden heeft voor
zijn denkbeelden, heeft geen stemming
gewaagd. Trouwens, de Regeering had
een belangrijken stap in de goede rich
ting gedaan, door het amendement-de
Geer te aanvaarden, waardoor de
grootere gemeenten geleidelijk in het
premie-stelsel kunnen ingroeien.
Voor ’t overige bleef de Regeering
ook tegenover aandrang van bevriende
zijde stokstijf op haar stuk staan, het
geen haar zure gezichten bezorgde,
méér ook niet. Wanneer de Regeering
slechts even dreigde, slechts zachtkens
het groote woord „onaannemelijk” liet
hooren, dan trad terstond al wat
Rechts staat, in hot gelid en verdwe
nen wijzigsvoorstellen als sneeuw voor
de zon. Ééns, toen de Regeering even
de Kamer vrijliet bij do pension-
neering van de weduwen en weezen
van de Gemeente-ambtenaren, waarbij
de heer Treub een amendement had
voorgesteld om een niet onbeduidend
hooger pensioen toe te kennen
kwam dadelijk van Rechts voldoende
hulp om het amendement er door te
krijgen. Dit was voor den heer Treub,
die overigens slechts onaannemelijk-
verklaringen had ontmoet, oen vol
doening, maar het gaf ook te denken....
Hoe anders zou menig ontwerp er
uitzien, wanneer de Regeering de Ka
mer werkelijk had laten oordeelen en
de Kamer haar oordeel zich niet had
laten ontnemen door eene Regeering,
die, zwak in zich zelve, een nóg
zwakker meerderheid achter zich wist,
een meerderheid bij het eerste sein
steeds geneigd den krommen rug te
buigen voor den dreigenden bevrienden
Minister.
bedanken voor een verlengstuk van
3 uur, wil ’t öns voorkomen, dat er
dan met 2 ploegen moet gewerkt wor
den en, kan men die niet krijgen,
dan moeten gemeente-ambtenaren voor
het zitting nemen in de stembureau’s,
worden aangewezen, of er dient ho
norarium te worden toegekend voor
de aan de gemeente bewezen diensten
(zooals in den Haag in ingevoerd).
Daarom doet het ons leed, dat haast
de geheele-Rechterzijde niets bleekte
gevoelen voor wat eisch is van pen
gezonde democratie;
En dat tegen het scheiden van de
markt
5TERK
BILLIJK
kru:baaHihu'£'’
•ff till WIE IHAMU
De kamer vulde zich, het heele loge
ment liep te hoop. Toen de politie
mannen de nieuwsgierigen wegdreven
en overlegden wat nu te doen, kwam
een oude man naderbij, verloopen en
verzopen, het hoofd omkranst met de
laatste witteharen. Hij trad op den
doode toe, keek hem lang aan met
de bedaardheid van een filosoof. Daarna
klonk zijn metalen stem
Ziet ge,- mijn jongen zoo sterven
we allen: alleen met onzen God! Sic
transit gloria mundiIk wist, dat ik
u nog zou wederzien. Ja, mijn jongen!
Ik heb u op uw levensweg gevolgd,
maar uit de verte. Kom hier, kom
hier Gij hebt mij eens geslagen, maar
ik wil u de wang streelen. Want het
leven ia u te zwaar geworden. En uw
oogen zal ik dicht drukken. Kom hier
opdat ge den haat niet meer zien zult,
die u achtervolgt.
En Diihne deed beide, met jenever-
tranen in de oogen, die zijn stem deden
overslaan.
- Rust zacht, arme millionnair
Groote Napoleon van Berlijn, die nu
uw kommerlijk Sint Helena gevonden
hebt! Rust zacht! Ik bid voor uw ge
weten. Ziet ge, mij verscheen vbh-
we hier nog vermelden de aan Cura
sao opgelegde bevoorrechting van het
bijzonder onderwijs, nota bene in strijd
met den wil van den Kolonialen Raad
in de kolonie.
Men verbaast zich tegenwoordig over
niets meer. Het is een „nemen wat
je krijgen kunt” voor het sectarische
onderwijs, dat ook in de West coüte
que coute er bovenop moet worden
gebracht.
Wordt het niet tijd, dat er in Juni
een duidelijk antwoord kome op het
kerkelijk drijven der Regeering en haar
meerderheid
Of moet *t eerst voorgoed en onher
stelbaar bedorven zijn
Jammer, dat hot speechje van den
heer Bichon van IJsselmonde verlo
ren ging door het rumoer in de Kamer.
De heer Bichon had als amendement
voorgesteld, den post voor extra-deco-
ratiën,’ ditmaal buitengewoon hoog
door den stroom, over Franschen uit
gegoten ter gelegenheid van het be
zoek van onze Koningin aan den
President der Republiek, met één
gulden te verminderen. Op zichzelf
een onbeduidend amendement, waar
van de toelichting echter in den anti
revolutionairen hoek met eenige ongo
rustheid was tegemoet geziende heer
Bichon, de man die zkh verstout had
zonder permissie van ne Kanaalstraat
dr. Kuyper’s zetel in te nemen, de
man die over dr. Kuyper zulke rake
dingen in de Kamer zei, over deco-
ratiën dat kon gevaarlijk worden
Maar het viel mee, voor zoover althans
hoorbaar.
Had de Ommer afgevaardigde eener-
zijds het geluk aan zijn zijde, dat er
met de koninklijke onderscheidingen
wel wat royaal wordt omgesprongen,
waarbij nog kwam het bezwaar dat
het wetsontwerp al zeer laat was inge
diend daartegenover was er ook
weer veel te zeggen voor ’s Ministers
meening, dat ridderorden somtijds
goedkoope cadeautjes zijn om de
vriendschap te onderhouden. En hoe
verheugd zijn de geridderden meestal
met hun lintjeEn diegenen, die er
het hardst qp schelden voegde de
Minister er aan toe het meest
De vraag is maarwaar is de grens
voor het uitstrooien van deze vrien
dendiensten
En dat het bepalen van deze grens
haast even moeilijk is als die van Al
banië, bewijst wel, dat de Regeering
(Kuyper) Lehman ridderde, - toen hij
’t niet verdiend had (bij zijn ontpop-
ping als man van Rechts) en dat men
hem thans, nu iedereen ’t hem gegund
het logement, waar-het begin en het
einde van haar lot was afgospeeld.
Voor de derde maal stond zo hier ver
latend, denkend om haar lot.
Terecht had Dolinsky in den kouden
nacht gezegd„Over ons geweten
komen we niet heen”. En „alle ver-
overaars zijn eenzaam gestorven
Achter haar lag de spoorweg, waar
ze mee aangekomen waren. Een snel
trein was juist aangekomen. Nieuwe
menschen verspreidden zich, nieuwe
gezichten omringde# haar. Zou deze
winteravond den hoopvollen hetzelfde
brengen, als aan hen beiden op dien
ijzigen morgen?
O, dit groote BerlijnMet zijn eeu
wig op en neer, met zijn vreugde en
zijn leed
Ze nam zich voor Glhsor de laatste
eer aan te doen. Troosteloos heengaand
streek ze met de hand over de vochtige
opgen
Plotseling, als zij hem zoo staan zag,
het angstzweet op het voorhoofd, in
eengedrongen, den langen hals naar
voren gerekt, het smalle vogelgelaat
gansch ontsteld, met glansloozen blik
kreeg ze meelijden. Zij zocht onder
haar mantel, baalde het kleine, trouwe
fleschje voor den dag, dat ze op de
tafel plaatste, nevens een groot glas
water.
Hier is vergif in. Een weinig in
dat glas is genoeg. Misschien geeft hot
je de rust.
Zij sprak het stotterend uit, nog
ellendiger dan hij.
Vaarwel en beter je
Was hij sterk als vroeger, dan zou
hij het versmaden te.doen; was hij
zwak, dan had hij het verdiend. Haar
leven 'was door hem vergiftigd gewor
den hij moest nu zien hoe hij het
met zichzelf redde. Zij knoopte haar
mantel weerdicht en hij zag nog hoe
PRIJS DER AÏÏVERTE N TI N
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer f 0.55
Elke regel meer,0.10
Bij drie achtereen volgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0 35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0.25 per regel.
Groote lettere en randen naar plaatsruimte.
TWEEDE KAMER.
De eindspurt.
Het zou de laatste dag zijn. En het
is geworden de laatste dag op één na.
Het was er alles zoo mooi op aan
gelegd, het was de gewone slot-race,
waarbij dozijnen wetsontwerpen onder
den voet gereden worden. Wie het
woord wilde nemen, werd met afkeu
rend gejuich begroetwie te lang wilde
praten, van zijn spreekgestoelte af ge
joeld. Stemming vragen deed men
haast niet meer, vanwege het gebrul,
een uiting, waaraan op zulk een eind-
dag de deftigslen dapper meedoe#,
terwijl de Voorzitter ’t oogluikend toe
laat, tegen den wensch der Kamer kan
hij immers niet ingaan
Alleen over het wetsvoorstel-Vliegen
moest gestemd worden en de Kamer
liep al leeger en leeger.
Bij de subsidiëeringsmotie-Marchant
(f 10.000 aan het Amsterdamsch Con
certgebouw) waren er nog 66 leden
bijeen te schellen, aan het eind van
den middag waren er niet moer dan
50, dus 1 te weinig en de Kamer zal
dus moeten terugkomen (morgen) om
het langer open houden van de stem
bus af te snijden. Zooals men weet,
willen de heeren Vliegen c.s. het slui
tingsuur op 8 uur in den avond be
palen, in plaats van, zooals nu, op 5
uur. Velen zullen daardoor in de ge
legenheid gesteld worden hun stetn-
recht uit te oefenen, die thans feitelijk
daarvan verstoken zijn. Men zou zoo
zeggen, voor zulk een gezond-demo-
cratischen eisch zal heel de Kamer
gevoelen en het resultaat is, dat het
w.o. zal verworpen worden, althans
naar menschelijke berekening. Waar
om? De heer Nolens kwam zijn Ka
tholieke mannetjes even in ’t geweer
roepen: het was te laat ingediend,
met ’t oog op de Eerste Kramer en
de „Voorbereiding”. En Minister
Heemskerk voegde er nog zijnerzijds
aan toe, dat de gemeentebesturen,
wier oordeel hij gevraagd had, bezwa
ren hadden geopperd tegen het langer
open houdenvan de stembus. Na
tuurlijk, het is iets nieuws en dus vindt
de gemeentelijke bureaucraat, dat het
zoo blijven moet. Wat zijn nu die
„bezwaren”? waaruit bestaat nu die
„voorbereiding” De stembureau’s
moeten 3 uur langer bezet blijven
ziedaer alles. Toegegeven de moge
lijkheid, dat sommige vrijwilligers den
dag al lang genoeg vinden om in een
stembureau te zitten en dus zullen
Albanië.
Ofschoon er officieel rust heerscht
ten opzichte van de Albaneesche kwes
tie, is natuurlijk elk land en in het
bijzonder Oostenrijk-Hongarije, Italië
en Rusland, bezig de andere regeerin-
gen te polsen over wat elk dezer be
treffend© Albanië op het oog heeft.
Oostenrijk verlangt natuurlijk een vrije
staat, onafhankelijk zoowel van Sla
vische als van Romaansche invloeden.
Slavische invloeden duldt Oóstenrijk-
Hongarije in zijn omgeving niet. Het
heeft van zijn 46 °'o Slavische onder
danen blijkbaar al last genoeg on hot
vreest maar al te zeer een nog tee-
dorder omhelzing van zijn slavische
tegenstanders. Want het woord Sla
visch is voor Oostenrijk-Hongarije
synoniem met Russisch. En omdat
Oostenrijk-Hongarije in de Balkansta-
ten slechts de vooruitgeschoven posten
van de slavischo gedachte ziet, heeft
het zich ook zoo met alle macht ver
zet^ tegen de oplossing van Albanië in
verschillende stukken, die aan de Bal-
kanstaten zouden komen. Na hot'Oos
tenrijk in dat opzicht is gelukt de
slaven deze overwinning te onthouden
wil het natuurlyk verder trachten dit
land van „vreemde” smetten vrij te
houden. Daarom tracht het op de
ambassadeursconferentie bepalingen
aangenomen te krijgen, waarvan de
strekking het Oostenrijksche ideaal zou
benaderen. In verband daarmee moet
Oostenrijk in vennootschap met Italië
reeds een ontwerp-grondwet hebben
opgesteld en aan hun ambassadeurs
op de Londensche conferentie opdracht
hebben gegeven te trachten deze be
palingen eventueel aangenomen te zien,
te krijgen. Officieel zijn de gegevens
natuurlijk niet. Het ontwerp wat we
zullen meededen is ontleend aan ver
schillende bladen, die beweren dat zij
de juiste gegevens hebben. Dit wordt
al dadelijk geloochend door het feit,
.dat verschillende bladen den tekst
verschillend opgeven. We zullen mee
deden den tekst, zooals die het aller
eerst door de Neue Freie Presse is
gepubliceerdDe keuze van een
staatshoofd wordt voorloopig nog aan
gehouden. Direct wotdt ingesteld een
nationale gendarmerie, geleid door
officieren, aangewezen door Oostenrijk
en Italië of door een kleine mogend-
nacht weer het doode kind on wenkte!
Wenkte Wenkte Ik weet, wat het
zeggen wil met een spook op den hals
rond te dwalen 1
Daar allen hem kenden, liet men
hem rustig begaan. Daarna raakte hij
in delirium en riep om den nieuwen
piccolo, die den naam van zijn voor
ganger geërfd had
Emil, jongetje, waar zit je! vriend
der verlatenen Verwarm me met een
sneeuwbalkom, toon je goede hart!
Want het is koud hier, do schaduwen
des doods doen mij rillen En ik
wil nog levennog leven Emil
Hip moest weg, wantenen verze
gelde de kamer, na e8pt het raam
geopend te hebben. En nog doorpra
tend in zyn dronkemansroes, wankelde
hij de trap af, naar zijn plaats op do
sofa in de gelagkamer eoKkoning Lear
der apothekers.
Buiten voor het logement stond de
menigte, en daaronder Anna, die nu
vernam, dat Glaser ovèrleden was. Zij
wist nu, dat hij beter-af was dan zij.
Februari liep ten einde. De sneeuw
lag nog op het plein, naar welks mid
delpunt ze nu liep, groote smart in
de ziel. Nog eens keek ze om naar
haar kruisje schitterde. Daarvan had
hij eens gedroomd, dat hij boven aan
een kerktoren hing, de gapende diepte
onder zijn voeten En alles kwam uit.
Zonder geloof aan een hoogere macht
was hij reddeloos in de diepte ver
zonken.
Opnieuw werd het beneden levendig.
Zij stond op en ging heen, ongehin
derd de trap af, in den kouden win
teravond.
Men was hem op het spoor, want
hij was herkend. Na een
er op de deur geklopt.
Doe open Men moet spreken
Hij begreep het onheil, want hij
hóórde wie buiten stonden.
Dadelijk, ik kleed me aan riep
hij.
Hij ledigde het fleschje in het glas.
Daarna, met oen hand in zijn brieven-
tasch woelend, dronk hij met groote
teugen.
Men brak de deur open, vond heta
reeds ontzield. Hij lag op de sofa, een
been op een stoel, het andere op den
grond hangend. Tusschen de knoopen
van zijn vest stak de fotografie van
zijn zoon, het hoofd op zijn hart, dat
zelfs den armste het naast
heid, België of Zwitserland, of door
alle groote mogendheden. De benoo-
digde sommen ter dekking van de
eerste uitgaven stelt het ontwerp voor
te verkregen door een leening bij
Oostenrijk en Italië of door een gewone
internationale leening. Deze leening
moet betrekkelijk groot zijn, omdat het
innen van belastingen de eerste jaren
wel groote bezwaren zal opleveren.
Het rechtswezen wordt Egyptische ge
regeld, rechtbanken voor zaken tus-
schen inboorlingen onderlipg, voor
zaken tusschen inboorlingen en vreem
delingen en voor zaken tusschen vreem
delingen onderling. Een internationaal
hof van op appel zal het gerecht in
tweede instantie moeten dienen. Het
ont werp moet ook voorstellen bevatten*
inzake onderwys, wegen, havens en
spoorwegen.
Thans volgen de bepalingen zooals
zij door de Daily Telegraph en de Vos-
sische Zei|ung worden meegedeeld.
Albanië zal een een antonome staat
worden onder een vorst van vreemden
bloede, maar tegelijk onder souverei-
niteit of suzereiniteit van den sultan
staan. Het zal grenzen aan Montene
gro en Griekenland. Waarschijnlijk
wordt het geheele land onzijdig ver
klaard, in elk geval de kust.
Servië krijgt een toegang naar de
Adriatisehe zee. De spoorweg voor dit
doel komt onder controle der mogend
heden. Over een internationale gen
darmerie zeggen deze bladen hetzelfde.
Do haven van het eind van den spoor
weg wordt een vrijhaven. Valona wordt
hoofdstad.
Dit is het voornaamste wat
bla-den meedeelen, hoewel
voor de officieele gegevens
de volgende bijeenkomst
de ambassadeurs zullen
wachten.