f£r
V TTII"r
Binnenla:
Kamerverkiezingen 1913.
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
I
li
Laatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht
Officieels Prijscourant
Eifectenlaaodel te Amsterdam
-
-
-
-
-
-
van Engeland de Keizerin, de Tsaar
de Groothertogin Luise van Baden,
de Hertog van Cumberland de Kroon
prinses, de Kroonprins de hertogin
van Cumberland. In het midden van
de tafel had het bruidspaar de eere
plaats (yhder een troon-baldakijn in
genomen.
Volksbond tegen drankmisbruik.
Op den beschrijvingsbrief van de
op 28 Aug. te Amsterdam te houden
40e Alg. Vergaderin£*Xran den Volks
bond tegen drankmisbruik komen o.m.
de volgende voorstellen voor:
Een voorstel van het hoofdbestuur
met de strekking, leden van het hoofd
bestuur bij hpn periodieke aftreding
niet meer herkiesbaar te stellen en
wel op grond van de wenschelijkheid
een periodieke verwisseling van krach
ten bij de leiding te bevorderen.
Een voorstel heeft de bedoeling een,
commissie^te benoemen teneinde te
onderzoeken welke voorschriften be
staan en naar welke regelen wordt
gehandeld bij burgerlijke armbesturen,
kerkelijke en bijzondere instellingen
van weldadigheid in gevallen waarin
drankmisbruik oorzaak is van de be-
hctefte aan ondersteuning.
In een ander voorstel wordt aan
het hoofdbestuur opgedragen een com
missie te benoemen waarin personen
met het buitenleven en de dorpstoe
standen in verschillende streken be
kend, zitting hebben, ten einde te
onderzoeken op welke wijze onder de
bevolking van het platteland do strijd
tegen het drankmisbruik het krachtigst
kan worden bevorderd.
Do Afd. Wormerveer stelt aan de
Alg. Vergadering voor 't hoofdbestuur
op te dragen, zoodanige stappen te
doen welke er toe kunnen leiden dat
het in den handel brengen van z.g.
likeurbonbons zooveel mogelijk worde
tegengegaan.
Nieuwe vaandels.
Naar de Nieuwe Ct. meldt, z|jn
voor de door de jongste reorganisatie
nieuw gevormde regimenten de be-
noodigde vaandels reeds in bewerking.
Daar het bestaande vaandel van het
voormalig regiment grenadiers en ja
gers noch Voor het regiment grena
diers, nooh voor het regiment jagers
dienst kan doen immers het op
schrift maakt dit onmogelijk zullen
de beide, juist genoemde regimenten
elk een nieuw vaandel ontvangen.
Eerstgenoemd vaandel zal dan wor
den geplaatst in het Historisch Mu
seum der Oranjekazerne.
Een notaris-quaestie.
Eenigen tijd geleden ontving notaris
Van Dalen te Hulst een waarschuwing
van de Kamer van Toezicht, ter zake
van een artikel in het door hem ge
redigeerde blad „De Volkswil". Deze
gebeurtenis heeft aan het hoofdbestuur
der Broederschap van Notarissen aan
leiding gegeten zich met een adres te
wenden tot den Minister van Justitie,
waarin het betreurd wordt dat tegen
de beslissingen van de Kamer van
Toezicht op het Notariaat geen beroep
openstaat en te dezen opzichte op
spoedige wetswijziging wordt aange
drongen. Genoemd hoofdbestuur meent
dat de betrokken Kamer van Toezicht
is gegaan buiten de grenzen der haar
bij de wet gegeven bevoegdheid, door
zich in te laten mot handelingen, door
een notaris niet in de uitoefening van
zijn beroep, en dus als privaat persoon,
verricht.
Do Haagsehe Wethouder Simons
Naar het Dagblad verneeïkt, heeft
de heer J. Simons, wethouder van
financiën te 'sGravenhage besloten,
nu hij niet door de vrijzinnige concen
tratie opnieuw is gecandidoerd, zich
niet meer voor het Raadslidmaatschap";
beschikbaar te stellen, ook al mocht
hem van andere zijde een candidatuur
worden aangeboden.
De Gemeenteraad komt dus in Sep
tember voor de keuze van een nieuwen
wethouder van financiën te staan.
Ede.
De centrale antirev. kiesvereeniging
heeft de candidatuur aangeboden aan
mr. A. baron Van Heeckeren van Keil,
burgemeester van Ede.
De heer Van Heeckeren heeft de
candidatuur aanvaard.
Wa'alw ij k.
Meldde de N. R. Ct. gisteren, dat
als anti-Tarief wetman de heerKingma,
oud-burgemeester van Almelo, zou
worden gecandideerd, thans meldt het
blad, dat de heer H. Zeegers van dq
ig Verkiezings
iet district Sehie-
;esteld voor de
f. Gunning Wz.,
Poll te 4 "Waalwijk, vrij-Katholiek en
vrijhandelaar, candidaat gesteld zal
worden.
Schiedam.
Door het' Vrijzin
comité voor 1913 in
dam is candidaat
Tweede Kamer dr. J.
Amsterdam.
Door de Roomsch-Katholieke Kies
vereeniging „Recht, Plicht en Orde"
te Schiedam, is candidaat gesteld voor
de Tweede Kamer jhr. De Geer, af
tredend lid.
Steun uit Indië voor den heer Ter Laan.
In opdracht van het hoofdbestuur
van het Ned.-Ind. Onderw.-Genoot-
schap, werd naar Het Volk meldt, door
de afdeeling Nederland in haar verga
dering van 10 Mei besloten, om met
alle haar ten dienste staande middelen
namens het Ned.-Indisch Onderwijzers-
Genootschap de Kamer-candidatuur
van den heer K. Ter Laan in Den
Ilaag I te steunen in samepwerking
met het Comité van Indische collega's
De Christelijk-IIistorischen en de
Tarief wet.
De nieuwe coalitie-candidaat voor
het district Haarlem is na het bedanken
van den heer Sandberg, de heer jhr.
mr. D. E. Van Lennep, burgemeester
van Heemstede.
Een redacteur van het Haarl. Dagbl.
had een onderhoud met den heer Van
Lennep, waarbij hij naar do politieke
meening van den candidaat vroeg. Dit
gedeelte van het onderhoud volgt
hier
Ik onderschrijf geheel het pro
gramma der Christelijk-IIistorischo
Unie. L
Is u reeds lang aangesloten?
Sedert eenige jaren.
IJ onderschrijft ook het program
der coalitie?
Ja, ik onderschrijf het politiek
accoord van de drie Rechtsche partijen.
Is u voorstander van de Tarief-
wet probeerden we het gesprek
op de politiek van don dag te brengen.
Daarover laat ik mij niet uit. Ik
kan niet vooruit zeggen, of ik vóór
een Tarief wet zal zijn, of er tegen.
Maar het ingediende wetsont
werp
Ik ben niet voornemens, mij vóór
de verkiezingen uit fe laten over de
detail-politiek, zeide de heer Van
Lennep. Ik zal dan ook niet optreden
voor ae kiezers.
Ook niet in een bijeenkomst der
Rechtsche kiezers
Neen.
De Christelijk-Historischen schijnen
leelijk verlegen te zitten met de Tarief-
wet.
De heer Schimmelpenninck ver
klaarde zich er tegen (evenals de wild-
Ohristelijk-Historische heer Bichon van
I Jssehnonde)de heei>Snoeck Henke-
mans verklaarde zich tegenstander van
protectie. En het adspirant-Kamerlid,
de heer Van Lennep laat er zich liever
niet over uithet is ook maar „detail-
politiek 1"
Mr. Ter Spill over de coalitie.
Het Utr. Dgbl. bevat een intervieuw
van mr. dr. J. H. W. Q. Ter Spill, den
concentratie-candidaat voor Utrecht I.
Merkwaardig is het volgende, wat
mr. Ter Spill, zeide over de coalitie
„Ja de coalitie is hernieuwd..."
aldus na even nadqnken, de heer Ter
Spill „dat liet zich aanzien. Maar
toch is het teekenend dat zij het on
derwijs en niets anders heeft voorop
gezet. Trouwens dat is verklaarbaar.
Ter rechterzijde ontbreekt iedere band
van gemeenschappelijk staatkundig
inzicht. Ook wel op het gebied van
onderwijs, maar daar is, tenminste voor
antirevolutionnairen en Roomschen,
een zeker evenwijdig loopen van be
langen. De geheele Kuyper-politiek is
er dan ook op gespitst geweest men
kan wel zeggen van '89 af om alles
wat er op onderwijsgebied gewerkt
werd, bij stukjes en beetjes af te doen
broksgewijze er bleef dan altijd nog
wat te wonschen over en met deze
tactiek heeft dr. Kuyper z\jn eigen
menschen, en ook een groot gedeelte
van de Protestanten, aan Rome weten
te verbinden.
Dat van dien toestand de Roomsche
Staats-partij maar ook de Roomsche
kerk, geprofiteerd heeft, weten wij
allen ik behoef u daar niets van te
vertellenzelfs ai was men ook de
meest besliste voorstander van de
„vrijheid" in Kuyperiaanschon zin,
zelfs dén blijft het een gruwel, dat
staatssubsidie, bestemd voor onder
wijzers-salarissen aan versiering van
kerken en kloosters besteed kan wor
den. En dat is toch de quaestie, niet
waardaar gaat het om en om niets
anders. Dat trouwens niet alleen op
dit gebied de coalitie in het voordeel
der Roomsche party heeft gewerkt,
dat. ziet men in ieder opzichtniet
het minst op het gebied van benoe
mingen denkt u maar eens aan de
recente aanbeveling van een lid van
den Hoogen Raad
„En aan de grondwetsherziening
„Zeker, ook die ^ontwerpen zijn tee
kenend voor het in gevlij komen van
Rome. Of wat is de aohteruitzetting
van de Ned. Herv. Kerk, welke dr.
Kuyper beoogt, anders dan in de eerste
plaats een Roomsch belang? Om nu
nog te zwijgen van de aanmatiging,
dat men het recht begeert om met
processie's door onze oud-Hollandsche
steden te trekken. Ziet u de voorge
stelde wijziging van art. 170 al. 2
maar eens goed na. Wie dan ook bij
de coalitie het beste vaTt, zijn de
Roomschen".
„Roode Maandag".
Naar „Het Volk" meldt, zal de be
tooging voor het algemeen kiesrecht
voor mannen ^n vrouwen, tegen den
2n Juni door het partijbestuur der
S. D. A. P. te Amsterdam uitgeschre
ven gehouden worJen op een terrein
achter de Johannes Verhulststraat,
daartoe door het gemeentebestuur af
gestaan.
De betooging vangt des middags
om half twee aan. Het woord zal
worden gevoerd door Troelstra, Oude
geest, Ileleen Ankersmit, Wibaut,
Henri Polak en G. W. Salines, f
Na afloop der betooging heeft oen
straat-demonstratie plaats. In den stoet
die opgeluisterd zal worden door 6
muziekkorpsen, zullen de vaandels on
banieren der deelnemende arbeiders
organisaties worden meegedragen.
Men meldt uit Alkmaar aan het
Vad.:
Twee cadetten hebben gisteren
avond de Cadettenschool verlaten en
zijn in een auto naar Haarlem gereden.
Vandaar hebben zij vermoedelijk
een trein genomen naar het buitenland.
Circus-drama
Op de openingsvoorstelling van het
Harmstons-circus, te Passoeroean, heeft
de motorist Watson, die in een auto
mobiel gezeten „looping-the loop" -te,
zijn nek gebroken.
Het vaderlijk gezag.
Een correspondent van het Soer.
Hbl. schrijft:
Een gehuwde dame te Djokjq ver
liet in Februari de echtelijke woning
met medeneming van haar dochtertje
oud 9 jaren, om haar toevlucht te
zoeken bij haar meerderjarige kinderen
buiten Djokja, welke laatsten absoluut
geen acht gaven op des vaders her
haalde verzoeken om de moeder en
het zusje terug te zenden.
De vader, in de heilige meening,
dat men hem zou steunen in de uit
oefening van zijn vaderlijk gezag,
klaaagde zijn echtgonoote bij de justitie
aan. De assistent-resident van Mata-
ram verzocht toen zijn -collega van
Tjilatjap het kind onder politiegeleide
naar Djokja terug te zenden.
Hieraan gaf de assistent-resident van
Ttjilatjap geen gevolg na de toelich
tingen bekomen van een schoonzoon
van een bedoelde dame. Deze laatste
gaf als gegronde redenen op lo voort
durende mishandelingen2o de aan
wezigheid in de echtelijke woning van
een bijvrouw; 3o het verbrassen aan
sterken drank enz. van den onder
stand harer kinderen door den echt
genoot.
De officier van justitie te Semarang,
in de zaak gemengd, schreef den 15en
dezer aan den assistent-resident van
Mataram, dat er in bedoelde zaak noch
voor de politie, noch voor de justitie
aanleiding bestaan om in te grijpen.
Als de véder zijn kind uit handen
zijner echtgenoote wil terughebben,
zal hjj zich langs civielrechtelijken weg
een vonnis van den raad van justitie
hebben te verschaffen.
Te Vuren zijn gevangen genomen
en gisteren naar Dordrecht vervoerd
vrouw B. en haar kostganger, verdacht
van poging tot vergiftiging door lood
wit, gepleegd op C. B., den echtgenoot
van genoemde vrouw.
Bij het graven van het Ruiten-
AEkanaal te Boertange (Gr.) en te
Terwupping (Gr.) zijn gisteren opge
dolven acht messen uit het steentijd
perk en een steenen beitel met zeer
scherpen rand en overigens glad.
(N. R. Crt.)
Woensdagmiddag had te Bleskens-
graaf een vreeselijk ongeluk plaats
De kaasmaker J. de Witt, werk
zaam aan de zuivelfabriek, had het
ongeluk in een bak met kokend water
te vallen.
Deerlijk gebrand aan armen, romp
en beenen, werd hij in de Woning van
den directeur, den heer G. de Geus,
gebracht en te bed gelegd.
Onmiddellijk werd dr. C. v. Bemmel
ontboden, die de brandwonden ver
bond.
Het heeft niet mogen baten, nog
denzelfden avond is de ongelukkige
overleden.
De Witt was gehuwd en vader van
één kind.
De Laatste Stuiver.
Dè Zutphensche Ct. gaf onlangs
aardige bijzonderheden over het wijd
en zijd vermaarde logement „De
Laatste Stuiver", te Eefde bij Zuthen,
dat op een geschiedenis van driehon
derd jaren kan terugblikken. Er zullen
zeker heel weinig inrichtingen van dien
aard in ons land zijn, die zich zoo lang
hebben weten te handhaven en zoo
onverzwakt de gunst v^n het publiek
hebben weten te behouden.
In 1765 verkocht Harmen Grauwert,
die er tevens een bierbrouwerij hield,
„de Stuver" zooals zij in de wande-
werd genoemd aan Jan Wunderink,
in wiens geslacht de uitspanning ge
durende ruim een eeuw en wel tot
1894, steeds van vader op zoon over
ging. Na den laatsten eigenaar uit dit
geslacht, Jan Wunderink, werd „de
Stuver" in 1896 door den toenmaligen
bezitter H. A. Gerritsen, geheel naar
de eischen des tijds ingericht en het
aanzien van thans gegeven! In korte
jaren ging hij nu drie keer in andere
handen over, tot hij in 1908 eigendom
werd van den tegenwoordigen exploi
tant, den heer D. H. Branderhorst.
Deze doet alles om het huis als lo|_
ment en uitspanning te doen beant
woorden aan de tegenwoordige eischen,
met behoud van het eigenaardig
ouderwetsche cachet, dat het verblijf
aldaar zoo bijzonder aantrekkelijk
maakt. De heerlijke streek draagt daar
toe natuurlijk ook niet weinig toe bij.
Hoe wijdvermaard „de Stuver" is
geworden, bleek in 1885, toen de bla
den het bericht brachten dat het huis
was afgebrand. Zelfs Fransche bladen
vermeldden de treurmare. De familie
Wunderink ontving visitekaartjes,
briefkaarten en brieven uit alle oorden
des lands, zelfs uit het buitenland, als
blijk van deelneming.
Het mooist van dit alles was, dat
„de Stuver" nog goed en wél op zijn
plaats stond en dat de brand eener
groote boerderij aan óe overzijde van
de overzijde van den Usel de oorzaak
was van het onheilspellend bericht.
De Amsterdammer schreef dan ook,
dat de beroemde uitspattbing het zeld
zaam voorrecht heeft gehad voor haar
dood te weten hoe men over haar zou
schrijven indien zij werkelijk ware ge
vallen.
Hollandsche vruchten naar Amerika.
Aan de fabriek Gerritsen te Andelst
is men er in gelaagd aardbeien te
conserveeren in de natuurlijke vorm
en kleur: Waar bij andere fabrikanten
de vrucht in 6 a 8 n^aanden uiteenvalt,
is dit bij de methode-Gerritsen uitge
sloten. Dit procédé trekt in de con-
serven-industrie zeer de aandacht De
vorige week bezocht een Engelsche
firma de fabriek om voor Canadeesche
rekening deze vruchten te koopen in
onbeperkte |hoeveelheid. Onderhande
lingen zijn loopende of worden ge
opend, om dit procédé te exploiteeren
in alle groetere Staten van Europa.
Voor de aardoeienteelt in ons eigen
land is deze vinding van zeer groote
beteekenis, vooral ook in verband met
de herziening der Duitsche toltarieven
in 1917 (N. Crt.)
GOUDA, 23 Mei 1913.
Het ontstaan der moderne illustratie.
Gisterenavond hield de heer Corn.
Immig Jr., directeur der bekende boek
en steendrukkerij van dien naam te
Rotterdam, op uitnoodiging van de
vereeniging van boekdrukkerspatroons
alhier een lezing over het ontstaan
der modern^ illustratie, welke hij met
een groot aantal lichtbeelden verdui
delijkte.
Een Amerakaan heeft eens gezegd
dat de weg tot rjjkdom loopt door de
drukinkt en die uitspraak tot de zijne
makend, wilde spr. een korte uiteen
zetting geven van de illusstratie, de
factor, die tegenwoordig een overwe
gend deel van het drukwerk beheerscht.
Spr. behandelde eerst de zwarte
illustratiedruk, waartoe als voorloopers
der chemigrafie een houtsneegravure,
een heliogravure, een koperets, een
kopergravure en daarna een staalgra
vure werden vertoond, welke beelden
buitengewoon scherp werden weerge
geven.
Achtereenvolgens behandelde spr. de
camera voor gewoon gebruik en de
reproductie-camera, welke bij den illus
tratiedruk zulk een groote rol spelen.
Daarna kwam spr. tot de uiteen
zetting van den kleurendruk, die dank
zij de vinding van Lumière tot zulk
een hoog peil kan worden opgevoerd.
Spr. wees op de vele omstandigheden
waarmede moet worden gerekend om
fraai werk te maken.
Door verschillende beelden toonde
spr. aan hoe de kleuren door menging
of andere bewerking kunnen worden
veranderd, waarna spr. er ten slotte
op wees dat het voor den vakman zeer
moeilijk is te kiezen, welke machines,
die telkens als het nieuwste worden
aangekondigd, moeten worden aange
schaft.
Een groot aantal werkstukken in de
verschillende stadia van bewerking,
welke waren geexposeerd, deden zien,
welk een moeitevollen arbeid wordt
vereischt, maar ook wat deze eerste
drukkersfirma op het gebied der gra-
phische kunst kan prestoeren.
De bijeenkomst werd onder dank
zegging aan den spreker door den
ilot
heer H. Knuttel gesloten.
Treindefect.
Gisterenavond is de machine van
den laatsten trein, welke van Utrecht
naar Rotterdam loopt, waar deze te
11.53 moest aankomen, tusschen Nieu-
werkerk en Moordrecht defect geraakt
door het breken van een as, waardoor
de trein niet verder kon en de passagiers
in het nachtelijk uur op de spoorbaan
moesten verblijven.
Assistentie werd aangevraagd te
Rotterdam en te Gouda. Van hieruit1
werd de machine gezonden van een
goederentrein, welke had moeten yer-
trekken en deze bracht den trein met
passagiers te Rotterdam, waar ze te
c.a. half vier van nacht aankwam.
De goederentrein kon door dit on
geval niet vertrekken.
In de algemeene ledenvergadering
vqn de Goudsche Coöperatieve Brood
bakkerij en Verbruiksvereeniging „Ons
Voordeel" werd tot lid van de com
missie van toezicht de heer J. Goudka
gekozen en tot bestuurslid de heèr
W. M. Elshout, respectievelijk in de
plaats van de heeren Verbruggen en
Hoogersteger, die als zoodanig hadden
bedankt.
Het aantal leden bedraagt 2060 en
de winkelomzet f 2500 tot f 2700 per
week.
Het salaris van voorzitter en secre
taris werd op f 100 bepaald.
Bij de 2® Orgelbespeling in de Gr.
of St. Janskerk op Dinsdag 3 Juni
a.s. des avonds van 8—9, zullen, Mejuf
frouw Alida Deirkauf (Viool) den Haag
en den Heer A. Wielders (Trombone)
hunne welwillende medewerking ver-
leenen.
Jhr. Mr. W. Th. C. van Doorn.
Het Kamerlid voor Gouda, de heer
Jhr. Mr. W. Th. C. van Doorn, die
gedurende eenige tijd in Indië is ge
weest, is thans weder hier jfa lande
teruggekeerd.
Aan de Raadsleden is door B. en
W. het volgende ingekomen stuk toe-
Gouda, 17 Mei 1913.
In uwe vergadering van 14 Maart
jl. werd in onze handen ter fine van
praeadvies gesteld een adres der Ver
eeniging „Het Volksbelang te Gouda",
waarbij zij van de gemeente verzoekt
haar hetnoodige kapitaal tot stichting
van arbeiderswoningen op den voet
als bepaald bij de Woningwet te wil
len verleenen.
Ter voldoening aan uwe uitnoodi
ging hebben wij de eer uwen Raad het
volgende mede te deelen.
Blijkens haar adres en daarbij be-
hoorende memorie van toelichting
wenscht de vereeniging, die de ko
ninklijke toelating verkregen heeft om
uitsluitend in het belang van verbete
ring der volkshuisvesting werkzaam
te zijn, hier ter stede twee complexen
van arbeiderswoningen te bouwen.
Het eene complex, bestaande uit 130
woningen, wil zij doen verrijzen op
een terrein tusschen de coupure in de
Nieuwe Gouwe en den_jpnterdgk.
Voor het doen bouwtlPVah deze wo
ningen, die zij zich voorstelt te ver
huren tegen een huurprijs van f2.25
tot f2.60 per week, zou zij zich een
voorschot van de gemeente tot het
bedrag van de gezamenlijke stich-
tingskosten, door haar geraamd op
f 275.000.willen zien toegekend.
De kosten van onderhoud dier wonin
gen benevens de rente en aflossing van
het door de gemeente voorgeschoten
kapitaal denkt zij uit de te ontvangen
huren te kunnen bestrijden. Voor het
andere complex, bestaande uit een 73-
tal woningen, heeft zij een terrein
op het oog achter de Cornelis Ketel"
straat. Deze woningen zullen meer be
paaldelijk dienen voor oude en invalide
arbeiders en zouden, wanneer de kosten
van onderhoud, rente en aflossing door
de te ontvangen huren moeten worden
gedekt, verhuurd dienen te worden
tegen een gemiddelden huurprijs van
f 2.05 per week. Voor dit plan vraagt
de vereeniging echter behalve een voor
schot tot het bedrag van de gezamen
lijke stichtingskosten, door haar ge
raamd op f 122.000.tevens een bij
drage uit de gemoentekas in den vorm
van een toeslag op de huren, waardoor
zij in staat kan worden gesteld de
woningen tJegen een evenredig lageren
huurprijs te verhuren.
Op grond van de bepalingen der
Gezondheidswet hebben wij het adres
met bijbehoprende memorie van toe
lichting en teekeningen in handen ge
steld van de Gezondheidscommissie,
wier hierbij overgelegd advies ons
voorshands geen aanleiding geeft tot
opmerkingen.
Wat het verzoek zelve aangaat,
brengen wij in de eerste plaats in
herinnering Uwe afwijzende beschik
king genomen in Uwe vergadering
van 30 Augustus 1§12 op het adres
van de Afdeeling Gouda van de 'So
ciaal-Democratische Arbeiderspartij in
Nederland, waarbij werd verzocht, dat
de gemeente zplf t
tot het bouwen van
arbeiderswoningen zou overgaan. Bij
deze beschikking vefeenigde Uw Raad
zich met doorf ons over het adres uit
lij werd
erdaad in déze
'as gebleken aan
mogenden, doch
verdiende om de
ereeniging af te
de gemekte
;Wordeiv|ge-
1
.chte pra<
con|tqteerd, c\ét er
genje|nte behoefte
woningen voor on
dat (het'de voorkpi
oprichting van eén
waakten die dan
financieel zou ku;
steujnd.
J;h de vergadering? Van 'ons Col!
waqriq het adres een punt vai
sprèking uitmaakte, 'bleek ons Col
niet eenstemmig over het ten
ziep van het| adres m te nemen sti
pufit. |Was eeq lid Ffc,n meening, ilat
er in deze gehieqnte* m het geheel Mpi
een ioodanigq behoefte aan arbeiders
woningen bestaat, die een overheid?-
bqmóeiing 'zóu rechtvaardigen, een
ander lid( korit zich in beginsel wel met
^het steunen van de adresseerende vpr-
eeniging vereenigenö meende echter,
dat het bouwen door haar op een te
groote, aan de bestaande behoefte niet
geëvenredigde, schaal wordt onder
nomen, terwijl het door de adressee
rende vereeniging voorloopig aange
kochte terrein bij den Winterdijk door
hem voor den bouw van arbeiders
woningen minder geschikt werd ge
acht, en hem de vorming van een
stamkapitaal door de leden van bij
voorbeeld 10 der bouwkosten noodig
voorkomt. Daarentegen kon de kleinst
mogeljjke meerderheid van ons College
zich niet alleen vereenigen met dein
het adres aangevoerde argumenten
voor de door de vereeniging ontwor
pen bouwplannen, maar was zij ook
van oordeel, dat de gemeente de plan
nen behoort te steunen en wel op de
wijze, zooals het door adressante wordt
verzocht,
Het zal U bekend zijn, dat volgens
de bepalingen van de Woningwet, het
Rijk aan de gemeente, die aan eene
vereeniging als adressante voorschot
ten geeft, wederkeerig voorschotten
kan verleenen. Wanneer wij Uwen
Raad dan ook in overweging geven
om op het adres gunstig te beschik
ken, ligt het in onze bedoeling, dat
de financieele steun door de gemeente
alleen wordt toegezegd, indien en voor
zoover de gemeente door het Rijk
wordt gesteund.
Op grond van het vorenstaande heb
ben wij de eer U hierbij een ontwerp
besluit ter vaststelling aan te bieden.
Het komt ons voor, dat bij de daarin
gestelde voorwaarden tot toekenning
van het voorschot voldoende is reke
ning gehouden met de belangen der
gemeente.
De Raad der Gemeente Gouda,
Gezien het adres der Vereeniging
„Het Volksbelang te Gouda" bij K. B.
van 4 Januari 1913 No. 14 toegelaten
om in den zin der Woningwet werk
zaam te zijn uitsluitend in het belang
der volkshuisvesting, dd. 13 Maart
1913 met daarbij behoorende memorie
van toelichting en drie teekeningen
Gelet op het over dit adres uitge-
braoht praeadvies van Burgemeester
en Wethouders dd. 17 Mei d. a. v.
No. 47/563
Gelet voorts op het advies der
Gezondheids-commissie te Gouda dd.
16 April 1913 No. 12 B
Gelet eindelijk op 7 en 8 der
Woningwet en 5 en 6 van het
Koninklijk Besluit van 28 Juli 1902
S 160, zooals dat besluit bij latere
besluiten is gewijzigd;
Besluit:
1* aan de Vereeniging „HetVolks-
ng te
linnen
itaald
van
•zichte
strek-
jaren ei
tijdij
roec
larlijks mor «Jflbn eei
verslag iföwitffeWt vei
gesplitstover 1de 'beid
belang te Gouda", gevestigd te Gouda
te verleenen
a. een voorschot ten bedrage van
ten hoogste f 275.000.ter tegemoet
koming in de door naar tie maken
kosten voor het stichten vaq 130 wo
ningen op een terrein, gelegen in de
gemeente Gouda tusschen de coupure
io de Nieuwe Gouwe en den1 Winter
dijk, volgens een bij het adfes over
gelegd plan;
b. een voorschot ten bedrage van
ten hoogste f 122.000.ter tegemoet
koming in de door haar tq maken
kosten voor het stichten van 73 wo
ningen op een terrein gelegen in de
gemeente Gouda achter de Cornelis
Ketelstraat, volgens een bij fiqfe adres
overgelegd plan
en zulks beide onder de naVfHHjende
voorwaarden
lo. dat de gemeente van üüjtRijk
een voorschot bekome van gelijk be
drag als de door haar aan de^ffreeni-
ging toegekende voorschottei
2o. dat geen betaling vanhlfe voor
schotten of een gedeelte daaraan zal
feschieden, dan nadat het AWfrschot
oor de gemeente van het '|ltjk zal
zijn ontvangen J
3o. dat de door de ver*
genieten voorschotten uiterl:u
50 jaren moeten worden terqj
bij wijze vah gelijke anpuïtqi
gelijk bedrag als het Rijk tent)
van het aan de gemeente te 'v
ken voorschot zal bedingen!
4o. dat de vereeniging is abKoiïÖen
bij hetverstrijkeh van dejf
waarvoor zij. is opgericht, f
staan v^Or een nieuw tijdvai
11 maanden te verw
-■er dat tijdvak deK$
ing op haar statutf
hals de toelating i
.eerste jid, def T
B de st&tut*
deze zijn|
Besluit dcj
niet
ijzi'gd jo^/j^arigevuld j
der beii
bouwplai
heel
gehoudei
1 7oj di
beredenqoip' verslag ip|t wiM*- Ufe ver}
liesrekening gesplitst óver f de beid]
onder a. en*b. genoemde plannen
den Raad moet worden ingediend;
8o. dat de balansén en winst-
verliesrekeningen de goedkeuring van
den Raad behoeven
9o. dat Burgemeester en Wethou
ders ton allen tijde, zoowel tijdens den
bouw als later het recht hebben den
toestand der woningen geregeld op te
nemen of te doen opnemen en zoo
noodig verbétering te gelasten;
lOo. dat de vereeniging verplicht
is alle daarvoor vatbare goederen voor
de door deskundigen te stellen waar
tegen brandschade, te verzekeren bij
een of meer door Burgemeester pn
Wethouders goed te keuren verzeke
ringsmaatschappijen
llo. dat het Bestuur der vereeni
ging verplicht is Burgemeester en Wet
houder? alle gevraagde inlichtingen te
verschaffen en ben zoo dikwijls zij
dit noodig oordeelen toe te laten in
zage, afschriften of uittreksels te ne
men van de boeken en bescheiden der
vereeniging
12o. dat de bestekken en voor
waarden der te stichten woningen aan
de goedkeuring van Burgemeester en
Wethouders zijn onderworpen;
13o. dat in het vervolg geen on
roerend goed mag worden aangekocht
zonder goedkeuring van den Raad;
14o. dat bij vervreemding of be
zwaring van onroerende goederen der
vereeniging zonder goedkeuring van
Burgemeester en Wethouders of an
ders van Gedeputeerde Staten der
provincie Zuid-Holland het Bestuur
aan de gemeente zal verbeuren eene
som van f 10.000.waarvoor de leden
van het Bestuur hoofdelijk ieder voor
het geheel aansprakelijk zullen zijn,
onverminderd het recht der gemeente
om, zoo daartoe termen zijn, in plaats
van de geldboete schadevergoeding te
eischen en om de vervreemding of be
zwaring, niet als geldig te erkennen
15o. dat bij faillissement of ont
binding der vereeniging, alsmede in
dien" de voorwaarden, waaronder de
voorsohotten zijn verleend niet worden
nageleefd, de voorschotten of het on-
afgeloste gedeelte daarvan terstond
opvorderbaar worden
16o. dat de gemeente ten allen tgde
met goedkeuring van Gedeputeerde
Staten voornoemd, of, bij weigering,
met goedkeuring der Koningin het
recht zal hebben alle bezittingen met
de daarop rustende lasten en verplich
tingen en alle schulden der vereeni
ging gezamenlijk over te nemen met
dien verstande, dat boven het bedrag
van het bijeengebrachte aandeelenka-
{>itaal eene som van f 600.voor
iquidatiekosten wordt uitgekeerd
17o. dat in de ter uitvoering van
dit besluit op te maken notarieele akte
zal worden opgenomen de voorwaarde,
dat de vereeniging zich verbindt aan
de gemeente tot het bedrag van de
voorschotten met rente een le hypo
theek te verleenen op de onroerende
goederen, welke de vereeniging bezit
of in de toekomst in 'eigendom zal
verkrijgen met beding, dat in geval
van brandschade aan de verzekerde
of te verzekeren bezwaarde perceelen
overkomen, de assurantiepenningen tot
het beloop der hypotheekschuld in de
plaats der hypotheek zullen treden
18o. dit alle aandeelhouders der'ver-
eeniging hunne aandeelen onvoorwaar
delijk acqepteeren;
19o. dat eventueel door het Rijk
aan de gemeente te stellen voorvjaar-
den voor het geven van een voorschot
zoo noodig, ter beoordeeling van Bur
gemeester en Wethouders ook voor
de vereeniging bindend zullen zijn.
II. aan do onder I genoemde ver
eeniging tevens een bijdrage uit de
gemeentekas te verleenen in den vorm
van een toeslag op de huren van de
woningen, behoorende tot het bouw
plan, waarvoor het voorschot genoemd
onder Ib wordt verleend tot een be
drag van f 0,25 per week en per
woning, vermeerderd met het bedrag
der hierna te noemen door het ïlijk
aan de J gemeente te verlèenen bij-
ende voor-
en zulks onder de navol,
waair^en^ 4
lo. aan d<
Rijk 1 «en zoodai
verleend, dat het
hety !ftijk en de g*
ten iminste .ongevi
W d^t ue
leenc|<
van
J dkt
je BijAga J
de qnnlïteitél
■1 aflos aijfïg vé
doelde voorsjgihqt
té bejtalen; I I
3o/ ilat „ivalin
het pij
trokKen
eene bi
zyn verminder}
dragen van
qvenjedig zal wol
respectievelijk ingt
4o. dat indiefi',
jgemeente door het
;e bijdrage wordt
eldelijk offer door
eente te brengen
Ir geljjk sta;
de ^emjeente ver1-
ipdering strekt
die de vereeniging
het/onder Ib be
de gemeente heóft
ir dó' bijdrage/Van
'|érd of inge-
a behoefte aan
tt worden'te
•atyen dq bü-
eveqe^ns
ertnindbed of
[rpklen;
ouider I bedoelde
voorschotten of het onafgeloste .ge
deelte daarvan wordqn opgevtfrderd
krachtens de sub. 15o. gestelde voor
waarde voor het verleenen der voor
schotten de termijnen der bijdrage
tot welker betaling de gèmeente zich
nog in de toekomst verbonden had,
niet meer zijn verschuldigd.
III. Burgemeester en Wethouders
te machtigen om aan de Koningin
voor de gemeente een voorschot als
bedoeld sub I lo, en een bijdrage als
bedoeld sub II lo. aan te vragen.
De Raad voornoemd,
Secretaris.' Voorzitter.
Aan den Raad der gemeente Gouda.
Bo8/jóojk Aan de op 1 Sept a. s.
alhier te oneneni M.U.L.O. school zijn
met ingang\^an' dien datum benoemd
tot onderwijzeres Mej. E. A. R. van
der Feltz van dq^Sloot te Arnhem en
tot onderwijzer deHöqr J. M. Zuijdam
te Gouda.
Waddinocveen. Naar we verne
men bestaat bij enkele inwoners'dezer
Gemeente het plan om eene orkest-
vereeniging op te richten, waarschijnlijk
een strijkorkest. Tegen het einde dezer
maand zal eene vergadering worden
belegd toegankelijk voor belangstel
lenden om tot de oprichting te geraken.
-Een wielrijder, de Kurkwaren-
fabriek aan de Noordkade passeerende,
werd aldaar door de aan die fabriek
werkzame meisjes, van zjjn rijwiel
afgetrokken. Een bouquet bloemen
welke hij bij zich had werd hem ont
rukt. Van een en ander werd aangifte
gedaan bij de politie.
Schoonhoven. Bij de dezer dagen
gehouden verkiezing van een voor
zitter en twee bestuursleden van den
polder Vlist-Westzijde, Vlist-Oostzijde
en Bonrepas werden door stemgerech
tigde ingelanden gekozentot voor
zitter de heer D. Teyink, notaris alhier
en tot bestuurslid voor het gedeelte
Oostzijde de heer T. Zuidbroek, ter
wijl voor het gedeelte Westzijde werd
gekozen de heer E. Boer.
Krimpen a. d. IJ eel. Op de
Dinsdag gehouden algemeene Vergade
ring der Oranje-vereeniging, werd be-
ïloten het onafhankelijkheidsfeest te
vieren in Augustus.
De heer B. Koker Jz. burgemeester
alhier werd in bovengenoemde ver-
adering met algemeene stemmen tot
iere-lid benoemd.
Terwijl gisteren enkele jongens
bezig waren zich met een roeiboot,
liggende in de IJsel, te vermaken,
viel het 10-jarig zoontje van Verduin
buitenboord. Door schrik lieten de
anderen hem in den steek j geluk
werd het ongeval bemerkt door den
heer Joh. v. Schelven volontair ter
Seoretarie die het genoegen smaak
te den jongen te redden.*
Lichtbeeldenavond.
Woendagavond had alhier in het
Café van den heer J. v. d. Plas een
vergadering plaats met vertooning van
lichtbeelden.
Spreker was de heer A. H. O. Kip
uit Amsterdam. Dezen verklaarde in
woord en beeld de toestanden vanaf
Karei de V, hoe destijds is gestreden
door het huis van Nassau, tegen het
Roomsche geloof, en vroeg hoe het
mogelijk is, dat menschen van dezelfde
geestesrichting als zij, die steeds tegen
Rome hebben gestreden, thans steun
kunnen verleenen aan diezelfde kerk
die ons destijds en nog steeds tracht
te onderdrukken. Spr. memoreerde de
inneming van den Briel, waar vanaf
dien datum de ving op 1 April wap
perde van den toren en wees er op
dat nu doof de Roomsche raadsleden
die vlag niet meer wordt geduld. Spr.
ziet daarin een bewijs van den bloei
en den kracht van Rome, waartegen
spr. ernstig waarschuwde.
VI ie gén.
De aviateur van der Burg
Van Soesterberg naar Amsterdam.
.Gisterenavond, het begofa reeds don
ker te worden, heeft dfej vliegenier
Heinrich van der Burg d^ vliegtocht
van Soesterbergnéar Amsterdam vol
bracht. ij
Aan ,den corr. wan net Vad. ver
telde de vliegeniers omt^qt zijn tocht
het volgende: j
„Ik ben te, kwart oV^r zeven te
Soesterberg opgestegen, geholpen door
mijn mecanicien en eenihe soldaten.
Om ?es uur op te stijgenf zooals'oor-
tepronfplijk mijn plan wfcs, dorst ik
niet wagen. Er stond een te straffen
wind.
Hqj^wel het tegen 7 juur minder
woei, had ik, toen ik tot op ëen hoogte
van plm. 7 a 800 meter was gestegen,
een ^terke Westenwind tegen. Vol
gens mijn kompas heb ik toen in een
rechte lijn de luchtreis afgelegd. Ik
heb een zware reis gehad. Vooral
dicht bij hpt water, toen ik langs het
Merwedekanaal en de Zuiderzee vloog,
schommelde mijn toestel hevig. Ove
rigens liep alles vlot. Niettemin acht
ik het in deze buurt gevaarlijk vliegen
en wel door de plotseling opkomende
dwarrelwinden.
Van der Burg deelde ons voorts nog
mede voornemens te zijn eenige dagen
in Amsterdam te blijven ten einde bij
gunstig weer boven de stad te demon-
streeren.
Begin of in het midden der volgende
week vliegt hij dan weer naar het
vliegkamp te Gilze-Rijen terug.
Den Haag. De beide amateurs die
hier Woensdag vliegdemonstraties
hebben gegeven, zijn hedenochtend
naar Soesterberg gevlogen om van
daar naar Nijmegen te gaan waar
heden gevlogen wordt.
De heer de Waal vertrok, te onge
veer 5 uur en kwam te kwart vóór
zessen te Soesterberg aan. Luitenant
Versteegh die even na hem de lucht
inging deed een kwartier langer over
dezen afstand.
Staking te Amsterdam.
Hedenmorgen is te Amsterdam een
werkstaking uitgebroken onder de
werklieden der Neuchfltel Asphalt
Comp. De staking omvat 50 k 60 per
sonen.
De stakers eischen 2 ct. lqonsver-
hooging per uur.
De Directie is bereid alleen aan de
losse werklieden 1 ct. per nur meer
te geven.
De oud-burgemeester van Doornspijck.
Het Gerechtshof te Arnbem heeft de
beschikking van de Rechtbank te
Zwolle waarbij de zaak van den oud
burgemeester van Doornspijck naar de
openbare zitting werd verwezen, ver
nietigd en den verdachte gedeeltelijk
buiten vervolging gesteld en gedeelte
lijk een nieuw onderzoek gelast.
W. F. Ridder van Rappard;
Te 's-Gravenhage is gisteren over
leden de heer W. F. Ridder van Rap
pard, oud-Minister van Oorlog.|
Van 8 April 190711 Februari
1908 was hij minister. Door het ver
werpen van de oorlogsbegrooting werd
hij gedwongen af te treden.
Het ongeluk met de Senegal.
Marseille 23 Mei. Het ongeval met
de „Senegal" heeft 17 slachtoffers ge-
ësent, van wie 12 zijn overleden.
van het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 771.8 te
Branitz laagste stand 750.9 te Thors-
havn.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige westelijke tot
zuidwestelijke wind, gedeeltelijk be
wolkt, weinig of geen regen. Zelfde
temperatuur.
VAN DEN
23 MEI 1913.
St»*tsleenloeen. -°"8'
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
Oöstenr. Belastingvrij*
Kronenrente 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schüld 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pet.
Id. Obl. (Gr. Russische
Spw.mi|.) 1898 4 pet.
ld. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
ld Obligatie 6e femis-
sie 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afl. Binnenland
Obl. öpeti
Brazilië. Funding Lee
ning 5 pet.
Obl. 1889 4 pet.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pet.
Hank- en Credtet-Instel-
1 lingen.
Ned. Bankaandeelen
Industr. Ondernemingen
American Car, Foun
dry Comp.'C. v. A.
Id.Smelting Refining
Co. Cert. v. Aand.
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
Kul. Credlet lnstell. en
Caltuur Ondernemingen
Handels ver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand.
Ned. Handel-My.C.v.A
Mijnbouw Mijen.
Ketahoen" Mijnbouw
Mij. Gew. Aand.
RedjangLebong, Mijn
bouw Mij. Aand.
Great Cobar Aand.
Petroleum-Ondern.
Dorische Petroleum In
dustrie Mij. Gew. A.
KonNedMijtot Expl
v. Petr. Bronn. C.v. A
„Shell" The Transp.
Trad Cy. C. v. G. A
Scheepvaart MUen.
Ned.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoomvaart-Mij. „Zee
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marine
Cy. afgest. Pref. A.
Tabak-Ondernemingen
Bindjey Tabak Mij. A.
Diversen.
Maxwel Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand.
Spoorwegen.
Holl. IJzeren Spoor
wegmij. Aand.
jj. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-Il Obl. 3 pet.
W arschau-W eenen
Spoorwegmij. Aand.
dito dito Act. de Jouiss.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoorweg-Mij.
Gew. Aand.
Union Pacific Railroad
Cy. Cert. v. gew. A
Wabash Gew. Aand
Premieieeniugeu.
Amsterdam Aand. 3 pet
Hongarije. Theiis-Re-
grüirungs-Ges. 4 pet.
GELDKOERS.
Prolongatie 2'/i pOt.
Amerikanen flauw, Mijnen zeer stil,
Rubbers prijshoudend, Petroleum flau
wer, Tabakken kalm, Culturen weinig
omzet, Nat. Staatsf. vast, Buitenl.
weinig varieering.
Koer 8.
heden-
7 73/,
777,
84'/,
837,
62
997,
867,
86'/,
90'/,
84"/,
81'/,
847.
43
40V,
103
80 V,6
1027,1
78'/,?
58"Vi.
224'/,
100
48'/..
49
67s/,.
67'/,
24
24'/.
60
60'/,
212'/,
287
1897,
223
260
167,
16
196
43'/,
194'/,
43",
186
1857,
616'/,
611
626
183
116'/,
3'5/,6
37,
Hl'/,
112'/,
3
3
IQ7/,0
927,
100
100'/,
63'/,,
63'/,
185'/,
937,
93'/,
937,
27'7
28'/,
149'/,
27
1517.
3
1007,
1487,
160
