„BURGERPLICHT"
W. DE JONG
Bin.r1.0a3 land..
Kamerverkiezingen 1913.
dinsdag Met
De aanstaande Verkiezingen.
VERGADERING VAN DEN GKMKENTEBAAD
Stadsnieuws.
-L
402e Staats-loterij.
S1PO&T
INGEZONDEN.
MARKTBERICHTEN.
Laatste Berichten.
TAMHIAU'S
JAM
clo BESTE.
ËLST BIJ ARNHEM.
Telegrafisch Weerbericht
Officieele Prijscourant
Effecten ha ndelteAm sterdam
W,.''
-
-
-
-
-
-
-
1
Het (eest werd tegen 9 nar besloten
met een fakkeldens, waaraan alleregee-
rende vorstelijke personen en de her- I
toginnon van Baden en Cumberland I
deelnamen, I
Een half uur later bracht de Keizer I
de jonggehuwden naar het station voor 1
het verstrek naar het kasteel Huber- I
tusstok.
In zijn dronk aan de ceremonietofel,
dankte de Keizer zijn dochter voor
do vreugde welke zij altijd om zich
heen verspreid hoefthij legt er den
nadruk op, dat zij de neiging van
haar hart volgend, haar hand gereikt
heeft aan een man uit een edel
Üuitsch Vorstenhuis. Zoo lang de
Duitsche taal weesklinken zal, zal zij
verhalen van de Welfon en de Hohen-
zollern's die zulke voorname rollen in
de geschiedkundige ontwikkeling van
het Duitsche vaderland vervuld heb
ben. De Keizer geeft Prins Ernst
August de verzekering van zijn volste I
vertrouwen. „Van alle dingen echter
zegt de Keizer, zal trots uw jeugd
u weldra beschoren zijn, anderen te
dienen en voor andoren te zorgen.
Moogt gij deze taak, de schoonste in
uw geheele loven vervullen en moge
de liefde tot andore menschen uw hart
.verwarmen." Met den wensch dat God
beider levenspad moge zegenen, ein
digt de Keizer toespraak, mot een
dne-voudig „hoera" op de jong-ge-
huwden.
Een Burgemeesters benoeming.
Men schrijft uit Middelburg aan
het Vad.
De aan onze stad grenzende ge
meente Koudekerko, wier bewoners
voor een groot deel eigenlijk „stads-
menschen" zijn, was door de verkiezing
van den heer II. J. E. Gerlach van
St. JooBtland, tot lid van de Gedep.
Staten van Zeeland, sinds een paar
maanden zonder burgemeester.
De Staatscourant van gisteren brengt
nu het bericht van de benoeming van I
rlen heer II. P. bftron van der Borch
van Verwolde. I
Deze benoeming wordt in Koudekerke I
verre van mot ingenomenheid begroet. I
Het was namelyk bekend, dat onder do I
sollicitanten zich bevond de heer jhr. I
A. H. van Doorn, van Koudekerke, I
thans burgemeester van Veere en Vrou- I
wepolder, iemand die door zyn familie-
relaties met de plaatselijke toestanden I
geheel op de hoogte is en die hier
algemeen gezien. Ook solliciteerde de
burgemeester van Brouwershaven, do I
,heer jhr. H. Van Adrichem Boogaert
ook iemand van oen oude Zeeuwaohe
familie. Beide hoeren zijn gematigd
liberaal.
Deze beide hoeren worden, in tegen
stelling met do aanbeveling van den
Commissaris dor Koningin, gepasseord i
en benoemd wordt een zeer jeugdig I
hier vreemd persoon, zoon van een I
antirev. Tweede Kamerlid.
Het is dus wol tebegrijpon, dat liet
bericht met zeer gemengde gevoelens
gelezen ishotgeen ons reeds onom
wonden werd medogedeeld.
Christ-Historischen en Anti-revo-
lulionnairen.
Het Handelsblad bevat het volgende
over de totstandkoming van het oloo-
toraal accoord dor rechterzijde:
Na wat achteraf bekend is gewor
den schijnt inderdaad hemol on aarde
bewogen te zijn om de Christelijk-^
Historischo party, in strijd met den
vrij algemoenen wenseh der Ghristo-
lijk-Historischen staatsburgers, weder
met de coalitie te doen samengaan.
Dat daarbij niet altjjd even fraaie mid-
delon zyn gebruikt, bleek ons dozer
dagen uit de mededoelingen van oen
bestuurslid van een der ChriBtelijk-
Historische Kiesvoroenigingen in den
lande. Deze doelde ons mede, dat op
den laatsten partijdag der Chr.-His-
torisoho Unie te Amsterdam gehouden j
eon inderdaad ergerlijk middel is ge- I
bruikt om ten Blotte het electoraal ac
coord to doen aannemen.
„Eigenlijk gezegd", aldus onze zegs
man, die niet dan na zeer ernstige
overweging en tweestrijd omtrent dat
gene wat pliebt hem dezen voorschroof
tot zyn mededeelingen overging,
eigenlijk gezegd is van het begin der
onderhandelingen af de meerderheid
in onze partij tegen het electoraal ac
coord geweest. In een van do eerste
vergaderingen van het nationaal co
mité werd reeds het electoraal accoord
bij zitten en opstaan verworpen. Hoe
wel de uitslag zeer goed waarneem
baar was, weigerde do voorzitter, dr.
Do Visser, dien te aanvaarden on be
weerde, dat het niet duidelijk was hoe
de meerderheid was uitgevallen. Hij
maakte toen van de gelegenheid ge
bruik om nog eens een vurig plei
dooi te houden voor het samengaan
met Hoomsch-Katholieken en antire- I
volutionnairen en deed dit pleidooi I
volgen door een hoofdelijke stemming. 1
Het gevolg was, dat het electoraal I
accoord met óén stem meerderheid 1
werd aangenomen. Daar is toen heel I
wat over te doen geweest en op ver- I
j langen van de oppositie werd deze I
stemming opnieuw ongeldig verklaard. 1
Maar het bestnnr zat niet stil. Door
persoonlijke besprekingen en allerlei
middelen slaagde men er in op de vol-
l gende vergadering een groote meer-
I derheid voor het electoraal accoord to
I krijgen.
Nochtans dreigde het op de alge- j
I moene vergadering te Amsterdam mis
I te loopen. Fol, zeer fel, verzotten ver
schillende afgevaardigden zich daar
I tegen het electoraal accoord en het
I samengaan met Rome en Dordt.
Daar woei inderdaad een anti-Kuy-
per8torm. Zelfs de lintjesquaestie dwar
relde daarbij door de debatten.
„Zie", alsdus onze zegsman, „had
men eerlijke argumenten tegenover
argumenten geplaatst, ik zou mij bij
de beslissing hebben neergelegd. Maar
men is op zeer deloyale manier te 1
te werk gegaan.
„Toen van de bestuurstafel word go- I
vreesd, dat het electorale accoord zou I
worden verworpen, nam de heer I
j Snoeck Henkemans het woord en ar- I
gumenteerde aldus
„Wanneer gij, anti-Kuyperianen,
meent dr. Kuyper in de wielen te rij- I
den door hot electorale accoord te ver- j
werpen, vergist gij u deerlijk. Wanneer I
gij ik zeg u dat nu onder geheim
houding het accoord verwerpt,
I speelt gij juist in de k&art van dr.
Kuyper. Hij toch is het Ministerie-
Heemskerk allerminst vriendschappo-
I lijk gezind, maar zelf kan hij daar- j
I tegen geen oppositie gaan voeren. Ver-
I werpt gij het electorale accoord, dan
brengt gij daarmede ongetwijfeld hot
Ministerie ton val envervult aldus
den innerlijken hartewensch van.....
dr. Kuyper!'1
„Ziet u", dus vervolgde onze zegs
man, „ik heb lang geaarzeld of ik het
u wel mocht zeggen. Maar dit zijn
toch feitelijk geen argnmenton die I
men in een besloten vergadering mag
gebruiken. En voor zoo iets geheim- I
ouding te vragen is &1 te geraffineerd, I
te meer wanneer mede op grond van I
dergelijke mededeelingen belangrijke
besluiten worden genomen
Tot zoover onze zegsman, die ons
een in ieder opzicht vertrouwenwek
kend man lijkt. Nadrukkelijk hebben I
wij hom afgevraagd of geen misvat
ting kan bestaan omtrent de beteekenis
I van het gebezigde argument, dat, we
geven het hem toe in ieder opzicht zeer
bijzonder moet worden genoemd
I om geen sterkere uitdrukking te ge-
I bruiken. I
Doch onverkort handhaafde hij zyn
mededeeling.
Prov. Statenverkiezingen.
In de Vrijdagavond te Leiden ge
houden vergadering der Chr.-Histori-
sche Kiesvereeniging is in plaats van
mr. J. Brunt Jzn., die wegens zijn
uittreden uit de coalitie, voor een her
nieuwde candidatuur niet meer wensch-
te in aanmerking te komen, candidaat
gesteld mr. J. C. Van der Lip (C.-H.)
j wethouder te Leiden.
Eveneens werden candidaat gesteld
do beide aftredende leden W. Pera
(a.-r.) en J. Th. Wijk (a.-r.)
Dordrecht.
Jn Dordrecht wordt naar het Vad. I
meldt, do verkiezingsstrijd met groote
opgewektheid gevoerd. De candidaat I
van reohts, ds. Hogerzeil, treedt in het 1
district op, maar vindt vrijzinnige
woordvoerders, om hem te bestrijden. I
Op de vergaderingen der vrijzinnigen
wordt (wat op de eerste bijeenkomst,
toen het de introductie van den can
didaat mr. Schim van der Loeff gold,
niet het geval was) voortaan ruim
debat toegestaan. Aan den vooravond
van don dag dor stemming zullen de
hoeren A. Roodhuyzen (in Dordrecht)
en D. Hansf in Zwyndrecht) optreden.
Er wordt van finks met grooto op
gewektheid gewerkt.
Bodegraven.
Do Standaard zegt in een driestar:
We stellen er voor de antirev.
partij onze eere in, dat onze mannen
in Bodegraven toch geëindigd zyn,
mot zich nogmaals in de candidatuur-
Van Idsinga te voegen, en dit ten
I slotte te doen met algemeene stemmen.
Dat dit hnn gekost heeft, begrijpt
ieder die op de hoogte is.
Ze wisten, dat ze verre boven de
Christelyk-Historischen in kiezerstal
uitgaan. De houding van den heer
Van Idsinga, voorheen vaak zoo sym-
Kiesvereeniging
GOOOA.
De heer
Lid der Tweede Kamer,
spreekt
in de Sociëteit „ONS GENOEGEN"
over
Gelegenheid tot debat.
I Aanvang 8l/t uur. Toegang vrij.
HET BESTUUR.
I pathiek, w^s in de laatste maanden
I bijna tergend geweest. Geen quaestie
I dan ook, of, ware men vrij man ge
weest, er zou van geen candidatuur-
Van IdBinga sprake zijn geweest.
Weerzin en verzet begonnen dan
ook steeds lnider zich te doen hooren.
Totdat i men ook in Bodegraven het
weer al» van ouds inzag, en verstond,
dat mjw fout gaat door alleen op zijn
eigen district te zien, en dat nooit, I
welk district ook, hot verband met
het geheel, en zoo het belang van het I
land, uit het oog mag verliezen.
Er blijkt opnieuw uit, dat wie met j
ons onderhandelt en accoord sluit, op I
ons aan kan en niot bedrogen uitkomt. I
Was het maar ovenzoo weerkeerig
Doch dat hapert wel eens.
Best mogelijk dan ook, dat weqen I
volgend maal van alle accoord moeten I
afzien en de coalitie opbreken. Lr deed I
zich ditmaal reeds meer dan één ver
schijnsel voor, dat op het politieke
weerglas voor«ns de naald naar storm I
deed opschuiven.
Ommen.
Men schrijft uit het district Ommen
aan de Rotterdammer
Er is goed nieuws te melden uit
Ommen. De verkiezing van dr. Do
^jsser is verzekerd. Friezenveen, dat
21 Oct. jl. 265 stemmen op Mackay
uitbracht, verklaarde zich bij de can-
didatuur-De Visser te kunnen neer
leggen, nu Mackay zich teruggetrok
ken had. In Hellendoorn (Nijverdal)
krijgt Bichon zeker 200 stemmen min
der dan Maokay bij de eerste stem
ming (577). Ook in andere plaatsen
is er kentering. De oppositie tegen de
coalitie ligt hopeloos verdeeld. Men
scheldt nu even hard op elkander als
verleden jaar op antirevolutionnairen
en Gereformeorden".
VRIJDAG 23 MEI 1913.
(Vervolg.)
Aan de orde:
De benoeming van oen Onderwijzer
aan de school v. g. 1. o. No. 2.
De Voorzatter: Ik heb gisteren
van don eerstvoorgedragene, den heer
J. J. Jager, een schrijven ontvangen,
waarin hij wegens eene benoeming
elders verzoekt niet in aanmerking te
koming voor een benoeming hier.
Mag ik den heeren Kolijn, Broek -
I huizen en<iMoijlwijk verzoeken het
stembureau te willen uitmaken?
Benoemd wordt met algemeene (16)
stemmen de heer J. Doctors van
Leeuwen; 1 briefje is in blanco.
De Voorzitter: lk zeg den hee
ren stemopnemers dank voor den ver
leenden bijstand.
Aan de orde:
De rekening over 1912 van:
a. de Volksgaarkeuken,
b. het Hoffmansgesticht,
c. de Bank van Leening,
d. het Museum van Oudheden.
Worden achtereenvolgens zonder I
beraadslaging en zonder hoofdelijke I
stemming goedgekeurd.
Aan de orde:
De balansen en winst- en verliesre
keningen der gemeente-lichtfabrieken
en het daarmede verband houdende
voorstel tot wijziging der gemeente-
begrooting voor 1913.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer IJ s s e 1 s t ij n M. de V.
Wat beoogt het voorstel van B. en W.?
I Het wil niets anders dan dit zeggen
is de Raad geneigd terug te komen
op het door hem in 1910 ingenomen
standpunt, vastgelegd in art. 8 der
verordening Gemeenteblad No. 224?
Dit artikel bepaalt, dat de door de
Lichtfabrieken gemaakte winst na de
verplichte aflossingen moet gestort
worden in de gemeentekas. Nu willen
B. en W. hiervan afwijken op grond
van motieven, van welker juistheid ik
niet geheel overtuigd ben.
Zoo deelen B. en W. mede, dat de
winst over 1912 van ruim f 23000.—
verkregen is ten gevolge van zeer I
bijzondere, voordeelige omstandighe- I
den en dat het niet te verwachten is I
dat in de toekomst weder dergelijk I
hoog winstcijfer zal worden behaald. I
Het motief, om. door B. en W. ge- I
noemd, dat het gasdebiet vooroitge- I
gaan is en dat in de toekomst wellicht I
dat gasdebiet minder zal vooruitgaan, I
deel ik niet. B. en W. zeggen toch I
zelve, dat juist die vooruitgang van
j den gasomzet in hoofdzaak te wijten I
is aan de invoering van muntgasme- I
tors. Aangezien mij bekend is, dat I
er nog veel aanvragen zijn om munt- I
gaB, acht ik de vrees van B. en W. I
in zake het gasdebiet ongemotiveerd. I
Een andere quaestie betreft de prij
zen der grondprijzen. B. en W. ver
wijzen naar de stijging der stoenko-
lenprijzen, maar verzuimd wordt daar
bij tevens op te merken, dat ook de
marktwaarde van een der bijproducten
dor gasfabricage, de cokes, in dezelfde
mate zal rijzen.
Dit zijn zaken, welke voor my wel
I eenigszins de motieven van B. en W.
I ontzenuwen.
Wanneer men nu de over 1912 be-
I haalde winst abnormaal hoog noemt
I men zegt het wel niet met zoovele
woorden maar men bedoelt het toch
dan zou ik wel eens aan B. ^n W.
willen vragen, welken maatstaf zij
aangelegd hebben om tot die appre
ciatie te komen. Zeker, aan de hand
van het begrootingscijfer, dat een
winst van f 5000.— aangaf, steekt het
inderdaad behaald winstcijfer gunstig
af, maar hebben wij eenige statistische
cijfers te onzen dienste, waaruit zou i
blijken dat het winstcijfer over 1912
abnormaal hoog is?
Zooals bekend is, heeft de gas
fabriek sedert de laatste 2 jaren een I
andere wijze van boekhouding inge- I
j voerd, de commercieele boekhouding, I
wat wij natuurlijk alien ten zeerste
toejuichen. Men krijgt nu een veel
beter overzicht van dear-gang van I
zaken dan vroeger, toen men er feite
lijk geen kijk op had. Toen werd als
I winstcijfer feitelijk alleen aangemerkt
het kassaldo op- 1 Januari. Als men
in December 1 of meer ladingen steen-
I kool opdeed, dan drukte dat natuur-
I lijk het kassaldo in Januari.
I Dus de wijze van boekhouden van
I vroeger levert voor mij geen voldoende
I statistische gegevens op om te* kunnen
I aantoonen, dat het winstcijfer over
1 1912 abnormaal hoog is.
Men neme ook in aanmerking den
toestand van ons gasbedrijf in Zijn
geheel.
De gasfabriek vertegenwoordigt na
de noodige afschrijvingen op gebouwen
machinerieën enz. t eon kapitaal van
f 350.000 wij hebben aart derden nog
een schuld van f 89000, zoodat de gas
fabriek een boekwaarde heeft van
f 280000. Met andere woorden, deboek-
I waarde is feitelijk te beschouwen als de
roservo-winst, die door de fabriek ge-
maakt is. Nu stellen II. en W. voor om I
die reservewinst weder met f 12000 te I
I verhoogen, zoodat men zou komen tot I
I een reserve-winstcijfer van f 292.000. I
Voor het maken van reserve is uit
I commercieel oogpunt alles te zeggen, I
maar het heeft ook zeer zeker zijn
I grenzen. Wanneer wij hier hebben een
reserve van f 280.000, dan moen ik
I dat wij het er nu gerust op kunnen
wagen en dat de tegenwoordige ge- I
neratie thans met alle gerustheid kan
zeggen: ik heb nu genoeg gezorgd
voor de nakomelingschap, het is tijd dat
ik zelf van den oogst de vruchten-ga
plukken.
Te meer zal men dit kunnen zeggen,
wanneer men den financieelen toestand
der gemeente in aanmerking noemt in
zijn geheel.
Het percentage van onze inkomsten
belasting wij erkennen het allen
is allesbehalve laag te noemen.
Men kan op andere plaatsen wijzen,
waar fiet percentage nog hooger is,
maar globaal genomen vind ik het
hier tamelijk hoog. Wanneer nu iemand
aanspraak heeft op de winst van de
gasfabriek, dan is dat Zeker de belas
tingplichtige burger. Wanneer men aan I
de belastingplichtigen, aan de, recht- I
hebbenden op de winst, die winst I
geeft, dan doet men niets anders dan 1
een normale daad.
I Men zal misschien nog zeggen V oi-
gend jaar wordt het winstcijfer van I
de gasfabriek gedrukt omdat wij heb
ben gesloopt den ouden gashouder,
die op de balans voorkomt ad f 7000.
en nu slechts f 2000 opbrengt. Wan-
neer men daarop f 5000.had afge
schreven, dan zou dat meer raison
gehad hebben.
Ging men er toe over ik weet
niet of de Gemeentewet zoo iets toe
laat, de Voorzitter zal dat beter weten
want voor hem is het meer een vak-
quae8tie om een fonds te formeeren
van winStreserve, ten einde daaruit de
kleinere winsten in magere jaren wat
I aan te vullen, dan zou veel beter be
reikt worden hetgeen B. en W. be
oogen, n.l. het belastingpercentage
zooveel mogelijk in evenwicht te hou
den. Maar ook dit is niet geschied.
Tenslotte nog dit. De gelegenheid is
te schoon om haar te laten voorbij-
gaan.
Ik zou den heeren wel eens willen
vragen af or, gezien dit winstcijfer., dat
in hoofdzaak, ook volgens de stukken,
veroorzaakt is door gebruikers van
muntgas, das de gebruikers die het
minst kapitaalkrachtig zijn, de arbei
ders van Gouda, geen aanleiding be
staat om het tarief voor muntgas
eenigszins te verlagen. Ik zal daarvan
vooreerst geen voorstel maken maar,
gelijk ik zeide, ik vind de gelegenheid
j te schoon om B. en W. niet eens in
overweging te geven of het tarief voor
muntgas in de toekomst niet eenigs
zins verlaagd zou kunnen worden.
De Voorzitter: Het zij mij ver
gund den heer IJsselstijn be| volgende
te antwoorden.
Hij is begonnen met te beweren, dat
I het voorstel van B. en Wniets anders
I beoogt dan om terug te komen
I later gebruikte hij het woord „afwijken"
I van een bepaling, welke de Raad
zelf enkele jaren geleden had gemaakt,
nl. de bepaling dat van de door de
Lichtfabrieken gemaakte winst na het
doen van de noodige betalingen aan
de gemeente het restant zou warden
gestort in de gemeentekas. B. on W.
doen niet anders dan dit voorstalen.
Het storten in de gemeentekas be-
teekent niets anders dan dat heu moet
worden gestort in de gemeentekas. Dit
neemt echter niet weg, dat de) Raad
alle vrijheid heeft om uit te maken
wat met dat storten in de gemeente
kas eigenlijk moet goschieden. Wij
hebben dan ook steeds voorgesteld
wat de bestemming zou zijn vau het
saldo. Vorig jaar is voorgesteld om het
saldo eenvoudig de bestemming te
geven dat het versterken zou de gewone
inkomsten der gemeente. Dit jaar
geven B. en W.< in overweging om
slechts een deel te bestemmen tot ver
sterking der gewone middelen en een
deel te bestemmen tot aflossing van
schuld.
Ik herhaal, een afwijking van de
bestaande bepaling is door B. en W.
niet voorgesteldslechts is het voor-
I stel gedaan om een nadere bepaling te
geven aan hetgeen in de gemeentekas
is te storten.
Ook heeft de heer IJsselstijn be
weerd hij voegde er aan toe dat het
wel niet met zoovele woorden gezegd
I was maar dat* het toch uit de toe-
I lichting was te lezen datB. enW.
I de winst over 1912 abnormaal hoog
zouden noemen. Bovendien heeft hij
gevraagd welken maatstaf zij hebben
aangelegd om tot die appreciatie te
komen. Daarover staat in ons voor
stel geen enkel woord. B. en W. hebben
eenvoudig geschreven, dat de winst
over 1912 door samenloop van gunstige
omstandigheden niet minder dan zoo
veel bedraagt, en daarop doen zy vol
gen, dat zij op grond van eenige om
standigheden verwachten, dat die winst
in do toekomst niet zoo groot zal
zijn. Abnormaal hoog hebben B. en
W. dus die winst evenmin genoemd.
De motieven van B. en W. zijn te
vinden in de stukken maar daaronder
is niet het motief, dat de heer IJssel
stijn B. en W. zou hebben willen doen
j bezigen, nl. dat het gasdebiet volgens
de verwachting van B. en W. zou
achteruitgaan. Er staat daarover weder
om geen enkel woord in het geheele
voorstel te lezen.
Het spreekt van zelf, dat wij zoo iets
I niet zouden kunnen zeggen. Wij weten
I allen, dat de bevolking der gemeente
vooruitgaat en dus ook het getal der
gasverbruikers. Niemand zou mitsdien
durven beweren dat het gasdebiet met
zou vooruitgaan.
De winst aldus B. en W. zal
in het vervolg dalen, niet zoo groot
worden, omdat, gelijk toch bekendis
aan allen die zaken doen, aan ieder
industrieel, dat de prijs der steenkolen
dit jaar veel hooger is en ook voor
een deel van het volgend jaar veel
hooger zal zijn dan in 1912 het geval
geweest is. (Wordt vervolgd.)
GOUDA. 26 Mei 1913.
Politieke rede Kamerlid W. de Jong-
Voor de vrijzinnige kiesvereeniginB
„Burgerplicht" zal de heer W.
Jong, lid der Tweede Kamer voor het
district Hoorn morgen (Dinsdag) a.v°n.
in de zaal „Kunstmin" der Sociëteit
„Ons Genoegen" een rede houden ov
de aanstaande verkiezingen.
Daar de vaststelling van deze ver
gadering eerst in den namiddag van
heden kon plaats hebben, kon hieraan
niet vroeger bekendheid worden ge
geven.
A1 is de tijd dan kort, zoo mogen
wy toch vertrouwen dat een zeer groot
aantal belangstellenden in het politieke
leven deze vergadering van dezen
populairen spreker zal bijwonen.
De toegang is vrij en er zal gele
genheid zijn voor debat.
Door de Goudsche Vereeniging voor
(Jezondheidskoloniën is thans in aan
sluiting op het vroeger gepubliceerde
een schrijven gezonden aan de hoofden
van scholen alhier betreffende het
<5>Bemen van betalende kinderen van
burgerscholen in het koloniehnis
Zonneheuvel" te Ondenbosch, ten
einde het aantal dier kinderen zoo hoog
mogelijk op te voeren. Het verblijf zal
aijn van 19 Aug.—7 Sept. a.s.
-De Vergadering, uitgeschreven door
op Donderdag a.s. waarin de heer J.
J. Hogendoorn als spreker zal optreden
ter verdediging der Openbare School,
gaat uit van de Af deelingen „Gouda"
van 'tNed. Önd. Genootschap, 'tNut
van 't Algemeen en Volksonderwijs,
alhier.
Had de Bioscoop-Salon „Gouda
Vooruit" vorige week steeds volle zalen
met het 1° gedeelte van Victor Hugo's
Les Misórables", ook thans was dit
weer, niettegenstaande het warme
weder, Zaterdag en Zondag het geval
met het 3e on 4e tijdperk van „De
Ellenligen". Dank zij de uitnemende
explicatie was ook dit weer oen mooi
Een knecht werkzaam bij den heer
W. S. Venema alhier en wonende in
den Tempel gemeente Reeuwijk, trapte
deze week met zijn voet in een spijker.
Eerst werd geen aandacht aan dit
ongeval geschonken, maar na eenige
uren begon de voet .te zwellen en
moest geneeskundige hulp worden
ingeroepen.
Het vergiftigingsproces was echter
reeds zoover doorgewerkt dat de man
aan gevolgen is overleden, een vrouw
met 6 kinderen nalatende.
Cappelle a. d. IJsel. Alhier heeft
zich een comité opgericht dat pogin
gen in het werk zal stellen, om het
100-jarig bestaan van onze Onafhan
kelijkheid ook in onze gemeente luis-
teijke wijze te herdenken.
Oudetvater. De 15-jarige A. d.
J. kwam Donderdag voorbij de sme
derij van den heer Colenbrander alhier
alwaar men bezig was een spoorrail
uit de werkplaats te halen. Op het
oogenblik, dat hij daar den weg pas
seerde, liet zekere De Griendt de rail
los, welke De J. op zijn linkervoet
kreeg, waardoor die voet ernstig werd
gekneusd. Per voertuig naar huis ge
bracht, werd door dr. Van Praag beel
dige hulp verpleegd.
Ter aanvulling verder nog een
mooie natuuropname en een komische
opname.
Diefstal.
Zaterdag kwam hier ter stede een
boot aan uit Amsterdam, welke eenige
pakken kalverenhuiden aan boord had,
die hier moesten gelost worden. Spoe
dig werd bemerkt dat uit eenige
pakken huiden waren ontvroemd. De
politie hiermede in kennis gestold, nam
de noodige maatregelen en spoedig
waren de dieven ontdekt en tegen
hen proces-verbaal opgemaakt.
Waddinxveen. Naar we vernemen
is door Burgemeester en Wethouders
dezer gemeente geene vergunning ver
leend tot het houden van een verga
dering in een der lokalen van de school
aan de Brug, welke vergunning was
gevraagd door enkele personen, ten
einde te geraken tot de oprichting van
een orkest-vereeniging.
Zaterdagochtend werd geboeid naai
de gevangenis te Rotterdam overge
bracht zekere C. S., ten einde nog
twee dagen aldaar te verblijven, waar
na hij overgebracht zal worden naar
de Rijkswerkinrichting te Hoorn. C.
S. maakt veel misbruik van sterken
drank en is deswege reeds meerdere
malen veroordeeld geworden.
In de a. s. Dinsdagavond te houden
Raadsvergadering zullen na de vast
stelling van het verslag van de ver
gadering van den 18den April j.l. en
de mededeeling der ingekomen stuk
ken, worden behandeld
I. Verzoeken om eervol ontslag
van den heer K. P. Kruidering als
Hoofd van School B en van den heer
G. J< N. Hanegraaff en de onderwij-
ressen A. Vogel en M. J. B. Labatz.
H. Voorstel tot opwerping van een
Hoofd der Op. Lag. School aan de
Brug met behalve de vereischte
akten vak akte Engelsch.
III. Voorstel tot uitbreiding van
het gasbuizennet aan de Noordkade.
IV. Verzoek van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken om ver
hooging der toegestane bijdragen over
1913,
V. Verzoek van Mej. C. Stofberg
om een waterstoep te mogen laten
maken in den berm van den Brugweg.
VI. Verzoelwvan den heer J. Alblas
om afkoop van de rechten der Gemeente
op den grond waarop zijn huis ge-
bouwd is.
VII. Voorstellen inzake de ver
pachting van het grasgewas en de
vi8scherij der gemeente.
VIII.. Het Kohier wegens school
gelden over de maand April j.l.
IX. Benoeming van leaen der stem-
bnreaux.
X. Regl. van Orde voor de ver
gaderingen van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken.
5<ïo KI. Trekking v. Maandag 26 Mei.
No. 2956, 12444, 14054, 15094 en
18218 ieder f 400.
1034, 4407 en 19186 ieder f 200.
1915, 5655, 7381, 9891, 11041,
123129, 15775, 16491 en 16556
ieder f 100.
Prijzen van f 70.
87 329 33 587 078 700
1025 1118 08 78 1806 42 149] 1010 83 1718 1823
2115 34 2207 81 2801 00 2405 44 87 2714 2815 65 2928
8011 8102 14 3232 8433 70 3010 40 (19 73 8701 28 41 8999
4174 4287 4818 84 4053 4755 89 4933 70
5011 15 5242 64 5348 50 5445 5521 44 50 5648 04 09 5786
5806 89 5900 91
0175 0222 41 90 90 0408 0576 0080 80 0706 0833 0955 01
82
7001 78 94 7121 90 7211 7300 7504 7851 69 7954 88
8002 97 8257 88 95 8378 8588 60 63 8839 8958
9052 91ÖB 0212 0603 0594 9009 9738 9978
10017 85 10204 10615 17 80 90 1042B 10519 10001 10752
15018 29 80 15310 74 15440 155 99 15000 15820 31 15993
16080 10101 10347 10457 68 10528 33 70 10088 90 1071
10889 10918 01
1702B 17172 17228 17806 90 17515 38 1770B
18006 76 18220 75 18555 19050 18745 00 18817 00 18956
19168 88 19875 80 19429 65 75 19566 19028 59 99 19702
li*
i 78 8
20228 87 71 20888 80 26144 69 20667 98 20886
5e Klasse 4e Lijst No. 20839 m.z.
met f 70.
BoskoopDoor de a.-r. kiesver
eniging „Nederland en Oranje" zal
op Donderdag 29 Mei a.s. des avonds
8 uur in het hotel Klaassen alhier
ene openbare vergadering worden ge
houden waar als spreker zal optreden
J. A. de Wilde en de gelegenheid
°P®ttstaan tot debat.
V o e tb al.
In Café „'t Schaakbord" werd gis
termorgen de jaarlijksche algemeene
vergadering gehouden van den Goud-
schen Voetbal Bond.
Op de vereen. Woerden, Waddinx-
veen en Moordrecht na (waarvan de
laatste twee reeds ontbonden zijn, naar
wij met zekerheid kunnen melden),
waren alle vereenigingen tegenwoor
dig-
Na opening van den voorzitter, wer
den de notulen der vorige vergadering
gelezen en onveranderd goedgekeurd.
Uit het jaarverslag van den secr.-
penningmeester kunnen we het vol
gende mededeelen.
Dit seizoen werd door meer dan
20 elftallen in de competities deelge
nomen en door het secretariaat meer
dan 1600 brieven en drukwerken ver
zonden. Naar het secretariaat vernam
was in Boskoop de B. V. V. weder
opgericht, terwijl in Bodegraven en
Zevenhuizen vereenigingen in op
komst zyn.
Over ae cluborganen deelt het ver
slag mede, dat het orgaan „Steeds
Hooger" van Gou% geacht kan wor
den te zyn in het belang van de voet
balsport in Gouda door zijn uitstekende
redactie, terwijl het orgaan van T.O.P.
minder in den smaak van het bonds-
bestuur viel door zijn onsympathieke
artikelen, wat de sympathie voor
T.O.P., in Gouda toch al niet groot,
wel aanmerkelijk schade zal doen.
De prestaties van het bondselftal
waren het afgeloopen jaar niet schit
terend, waardoor het bondsbestuur zal
doorgaan met meer wedstrijden daar
voor te organiseeren.
Met een opwekkend woord tot de
vereen, om met den G. V. B. samen
te werken sluit dit verslag.
Luid applaus bracht den secr.pen-
ningmeester hulde voor het zoo keurig
opgestelde jaarversg.
Uit het verslag van de kascommissie
bleek dat de uitgaven f 340.— be
dragen hebben, terwijl de inkomsten
daarmee gelyken tred hielden, waar
door een hoofdelyke omslag dit jaar
niet noodig «acht werd.
By punt der agenda, bestuurs
verkiezing, werden by acclamatie ge
kozen de hh. Sibbes en Hardeman,
respect, als voorzitter en secr.-penning-
meester. De aftredende commissarissen,
de hh. Larsen, Cremer en Wieringa
werden herkozen, waarbij de heer W.
Sanders 6 stemmen verkreeg.
Tot leden der elftalcommissie werden
herkozen de heeren Cremer, Harde
man en Plasmeijer, terwyl de heer
Honselaar (Alpen) 8 st. verkreeg.
Bij acclamatie werd de kascom
missie bestaande uit de hh. Samsom,
Verstoep en van Triet, herbenoemd.
Tot leden der protestcommissie wer
den gekozen de hh. Samsom, van
Krieken en Sanders, als plaatsver
vangers de hh. J. Koeman en Plas
meijer, terwijl als secretaris weder
werd toegevoegd de heer Larsen.
Het volgende pnnt der agenda bracht
n bespreking voor e. v. feestelijk
heden ter gelegenheid van het 10-jarig
bestaan, waarbij een voorstel-Larsen
werd aangenomen om het bestuur
volmacht te geven, reeds een bedrag
daarvoor op de nieuwe begrooting uit
te trekken.
Daarna werden de medailles uitge
reikt voor behadde kampioenschappen,
ni. aan T. O. P. 1, Gouda 2, Wad-
dinxveen, T. O. P. 3 en de Struis 2.
Bij de rondvraag werd door Alfen
oen voorstel ingediend om de kosten
van de comm. van onderzoek alsnog
door T. O. P. als aanvrager te laten
betalen, daar de post f 20.thans
betaald moest worden door alle vereen.,
wat niet billijk is. Na een lange dis
cussie werd dit voorstel aangenomen,
terwijl een amendement-Olympia even
later werd aangenomen, bepalende dat
ditmaal f 10.— aan T. O. P. zou wor
den kwijtgescholden. Na nog eenige
besprekingen van huishoudelijken aard,
werd daarop de vergadering door den
Voorzitter gesloten.
Gistermiddag speeldo op het Sport
terrein Olympia lil tegen Gouda II.
Direct bij den aanvang breekt Olym
pia door en valt op het Gouda-doel
aan, met succes. Dit prikkelt de rood-
witten en een oogenblik belegeren zij
hot Olympia-doel, waarbij spoedig
Gouda vrij gelukkig gelijk maakt. De
aanvallen 'van Olympia zijn echter ge
vaarlijker, en als eenige mooie kansen
verknooid zijn, komt spoedig hot win
nende punt, gevolgd door een derde.
"Weer scoort Gouda tegen, waarna dan
rust met 32 ingaat.
Na rust blijft Olymp^ demeordere
hun aanvallen zijn gevaarlijk, terwijl
de Gouda-voorhoedo wel menigmaal
goede scheten op doel geeft, doch den
keeper daarmede niet kan verschalken.
Het einde komt dan mot 5—2-over-
winning voor Olympia XII.
U.V.V. wor. met 4—1 van Velocitas
on slaagde daardoor erid in de le klasse
te komen.
Buiten verantwoordelijkheid der lied.
Het N. O. G. en het Subsidiestelsel.
Door de Propaganda-Commissie van
den Bond van Antirevolutionaire pro
paganda Comm. in Nederland is hier
ter stede een brochure verspreid,
waarin een poging gedaan wordt de
kiezers er van te overtuigen, dat het
belang van land en volk een Rechtsche
meerderheid ook voor de komende vier
jaren dringend vraagt.
Jammer dat de Commissie zich niet
ontziet daartoe we zouden zeggen
welbewust in het gedeelte dat over
onderwijs handelt van 'n grove on
waarheid gebruik te maken. Ze geeft
nl. de voorstelling, alsof de vrijzinnigen
voornemens waren het subsidiestelsel,
waarvan de bijzondere school thans in
zoo ruime mate geniet, ongedaan te
maken. Ook het Ned. Ond. Genoot
schap zou daaraan moeten meedoen,
immers
„Nog dezen zelfden zomer toch
nam het Ned. Onderwijzers Genoot
schap een besluit om aan te dringen op
een terugkeer tot den vroegeren toe
stand, toen de bijzondere school niets
de openbare alles ontving.
„Niets vergeten, niets geleerd", bl. 6
De Practijk der Vrijzinnigheid.
Waarheid i3 dat de lfcatste Alg.
Verg. van 't N. O. G. zich over het
subsidiestelsel niet heeft uitgesproken
en zich niet tegen heeft verklaard.
I§ 'fc niet in hooge mate afkeurens
waardig, dit in bovengenoemde bro
chure tegen beter weten in getracht
wordt de goegemeente opnieuw wijs
te maken dat net N. O. G. de bijzon
dere school de subsidie zou willen
ontnemen
Brengen christelijke beginselen soms
mee dat men 't met de waarheid zoo
nauw niet heeft te nemen
De Perscommissie van
de Afd. Goudavan 1t N. O. G.
De Brandweer te Gouda.
Gouda, 24 Mei '13.
Geachte Heer Redacteur.
Beleefd verzoek ik deze regelen een
plaatsje in uw Courant te geven. Bij
voorbaat mijn dank.
Als iemand, niet op de hoogte met
de verschillende toestanden in de stad
Gouda, uw courant van heden leest, zal
deze onwillekeurig denken dat Gouda
een 50 jaar ten achter is. Niet om uw
blad, in geen geval, maar om de daarin
voorkomende Kennisgeving van het
Gemeentebestuur, waarin net publiek
verzocht wordt om bij een eventueel
ernstigen brand ter hulp te willen
snellen, nadat 3 stooten op de hoorn
gegeven zijn.
Welnu, hierdoor is in de eerste plaats
te zien, dat het Gemeentebestuur niet
op haar Brandweercorps aan kan, ter
wijl het mijns inziens glad verkeerd
is om het publiek hulp te laten ver-
leenen. Men weet hoe de stemming is
van de meeste menschen bij brand, en
al staat men dan ook onder commando,
men zal aan deze menschen meer last,
dan gemak hebben. Bovendien is dit
toch niet de manier om de inwoners
voor schade te behoeden. Neen, ge
achte lezers, er zijn drie wegen om
tot een goed resultaat te komen en
wel deze
1°. Bij een ieder uit het publiek die
behulpzaam is, een Brandmeester
De garnizoenscommandant om
hulp verzoeken zijn troep weet wat
orde en tucht is.
3° Oprichting van een Vrijwillig
Brandweercorps.
Dit ldtitste is zeer zeker het beste.
Wanneer werkt men vlugger en goed-
kooper als wanneer het om de eer
gaat? Zoover mij bekend is zijn er
te Gouda al eens plannen hiervoor
geweest, doch deze zijn afgesprongen.
Waarom
Acht pion Gouda te klein? Zie
naar Zaandam en Heemstede. Acht
men Gouda te groot Zie naar Haar
lem en Rotterdam.
Kom, wie bindt de kat de bel eens
aanhet is voordeel voor ieder Ge
meentenaar. R. K.
Veemarkt Rotterdam.
Vette OsBen en Koeien goede
aanvoer, prijzen waren voor late kw.
43, 2e 40 en 3e 35 cent per half kilo.
Vette Kalveren, goede aanvoer,
lste kw. 31, 2e 28,3e 24 cent per
half kilo.
Vette Varkens goede aanvoer lstc
kw. 27V2, 2e kw. 2672, 3e kw. 23 cent
per half kilo.
Schapen en Lammeren redelijk aan
gevoerd.
Stieren goede aanvoer lste kw. 36
2de kw. 33, 3de kw. 27 cent por Jialf
kilo.
Handel in vet vee prijshoudend,
vette Kalveren en Varkens stug,
Schapen prijshoudend.
Aangespoeld.
Aan het strand te Ronesse (Schou
wen) zijn verschillende balken en
schroten in diverse lengte en zwaarte
allen onopgemerkt, aangespoeld.
Bloedvergiftiging.
Te Delft had het 11-jarig zooDtje
van Brinkman, wonende DirkLange-
straat de vorige week het ongeluk
zich aan een roestigen spijker te ver
wonden waarvan bloedvergiftiging het
gevolg was. Wel werd onmiddellijk
geneeskundige hulp ingeroepen, doch
het was reeds te laat. Zaterdagnacht
is de jongen onder hevige pijnen over
leden.
Ontzettend ongeluk.
Ha.mburö, 26 Mei. Hedennacht te
1 uur reed een automobiel, waarin 5
personen gezeten waren over de spoor
baan, toen juist een trein aankwam.
De auto werd verpletterd. De chauf
feur en een dame waren terstond dood.
Brand Gentsche Tentoonstelling.
De Secretaris van de Hollandsche
afdeeling zond een geruststellend tele
gram. Met het oog op gevaar dat het
Hollandsche paviljoen zou kunnen
loopen, is dit door de Hollandsche
militairen ontruimd.
Het gevaar is thans geweken. On-
gelukken hadden niet plaats.
van het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 771.1 te
Dresden laagste stand 756.7 te Thors-
havn.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige zuidoostelijke tot
zuidwestelijke wind. Meest liehtbe-
wolkt, waarschijnlijk droog weer, weer
iets warmer.
TAN DEN
26 MEI 1913/
Staatsleeningen
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
Oo8tenr. Belastingvrije
Kronenrente 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pet.
ld. Obl. (Gr. Russische
Spw.inij.) 1898 4 pet.
ld. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
Id Obligatie 60 Emis
sie 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afl. Binnenland
Obl. 6pct.
Brazilië. Funding Lee
ning 5 pet.
Obl. 1889 4 pet.
Venezuola Dipl. Schuld
1905 3 pet.
Bauk- en Crediet-lnstel-
llnpen.
Ned. Bankaandeelen
Inüustr. Ondernemingen
American Car Foun
dry Comp. C. v. A.
Id.Sraelting &R.efining
Co. Cert. v. Aand.
Anglo American Tele
graph Cv. Cert. v. A.
U, S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
Kol. Crediet Instelt, en
Cultuur Ondernemingen
Handels ver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand.
Ned. Handel-My. C.v.A
Mijnbouw MUen.
Ketahoon" Mijnbouw
Mij. Gew. Aand.
Redjang Lebong, Mijn
bouw Mij. Aand.
Great Cobar Aand.
Petrolenm-Ondern.
Dortsche Petroleumin
dustrie Mij. Gew. A.
Kon. Ned. Mij.totExpl.
v. Petr. Bronn. C.v.A
Shell" The TranBp.
Trad Cy. C. v. G. A
Scheepvaart Myen.
Ned.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoomvaart-My. „Zee
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marino
Cy. afgest. Pref. A.
rabak-Ondernemingen.
Bindjey Tabak Mij. A.
Diversen.
Maxwel Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand.
Spoorwegen.
Holl. IJzeren Spoor
wegmij Aand.
Mij. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pet.
W arschau-W eenen
Spoorwegmij. Aand.
dito dito Act. de Jouiss.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoorweg-Mrj.
Gew. Aand.
Union Pacifio Railroad
Cv. Cert. v. gew. A
Watjash Gew. Aand
Premleleeningen.
Amsterdam Aand. 3 pet
Hongarije. TheLs-Re-
guiirungs-Ges. 4 pot. 1495/(
GELDKOERS.
Prolongatie 23/% pCt.
Amerikanen hooger, Mijnen vast,
Rubbers stil, Tabakken iets lager,
Culturen iets hooger. Nat. Staasf. vast,
Buitenl. stil en weinig verschil met
Zaterdag.
Vorige
Koers.
Koers vsn
heden-
77%
77%
84
62
62
99%
85Y„
90
90
84%
81'/,
84%a
41
41'%.
103%
78
58 '%6
100
48%
49%
67'7,6
69%
24
60%
6i';
222
260
189%
217
263'/j
15%
15'/.
194
44
191
45",
187
183
617
620
625
182%
116'/,
4
6%.
112'/,
112
3
3
io%„
10'/,.
91%
92
100%
100%
63'/,,
63
185%
93%
93%.
93%
28 '/8
28%
151%
3
100»/
100%
