C. van der Giessen Jr. H. J. Nederhorst Sr. te Gouda. K. Schouten Hoogendijk OPENBARE VERGADERING COSTER'S Kaasstremsel COSTER'S Kaaskleursel SCHIJNDOOD. Voor de stemming voor DRIE leden van de Provinciale Staten van Zuid-Holland voor het lloofdkiesdistrict Gouda op VRIJDAG 15 JUNIa.s. worden met den moesten aandrang aanbevolen de vrijzinnige candidaten te Krimpen a.d. IJsel. te Woerden. Jhr. Mr. W. Th. C. VAN DOORN. De aanstaande Verkiezingen. Zomerhitte en Kaasmakerij. P. Weijer, aanbesteden LEENINGEN SOCIËTEIT „ONS GENOEGEN". £Tx©xx"ws- ©aa. -&-d_-<7-©xtexxtx©"bl©,d. "voter G-otjlcL©. ©xx Oxrxstr ©Hs©xx. Mr. M. M. SCHIM VAIN DER LOEFF, Voorzitter. F. TIËTER, Secretaris. Het stembureau Is geopend wan 8-5 uur. Homt echter wóór 2 uur stemmen en wekt uwe vrienden op zulks eveneens te doen. Vrijzinnige Kiesvereeniging te Moordrecht. omdat deze zoo voortreffelijke T^rikaten zijn gemaakt, „B A T O", Aambeien. Denkt er om, Kiezers, en stemt alléén op Tegenstanders van de Tariefwet. Obligatiehouders worden door deze in kennis gesteld, dat voorlaan de coupons be taalbaar zijn bij den Buffetchef in de Sociëteit en niet meer bij den Penningmeester. 5. Li. van li.ii;, No. 12191. Zaterdag 1 Juni 1913. 52e Jaargang. Verschijnt dagelijks Telefoon Interc. 82. behalve Zon- en Feestdagen. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. Telefoon Interc. 82. Tweede Blad* %£it ons <3*ar lament. Een Tariefwet-interpellatie. VERGADERING VAN DEN GEMEENTERAAD Verkiezing Provinciale Staten 1913 Namens de Centrale Liberale Kiesvereeniging' in het Hoofdkiesdistrict Gouda, op MAANDAG 9 JUNI 1913, des avonds te 8 uur in het lokaal van den heer Johs. de Wilde te Moordrecht. SPREKER: de hoer ONDERWERP: Toegang vrij. v Gelegenheid tot debat. Men wordt dringend verzocht, met de warme Zomerdagen uitsluitend te stremmen en kleuren met en (GtHidkleur Extra), ie. Door ervaren chefs en werklieden, 2e. Uit de allerbeaie en koatbaarate grondstoffen, 3e. Met behulp van krachtige, snelle, speciale machines. 43-jarige ondervinding. EEREPRIJZEN. GOUDEN- en ZILVEREN ME DAILLES en den Koninklijken Eereprijs hebben daarmede Kaasmakers behaald op de laatste Land bouwtentoonstellingen. GOUDA: Hoofdkantoor, Laboratorium en Fabriek Tel. 177. Bijkantorente Alkmaar, Londen en Vetit-Fayt. Molenaar's Kindermeel. Roburine Kufeka Speenen. Melkflesschen. i>Ü Apotheker, GOUWE 135. Do Majoor Garnizoens-Commandant van het 2do Bataljon 15do Regiment Infanterie te Gouda zal op VRIJDAG 13 JUNI e.k. des middags te twaalf ure te Zijnen Bureele in het openbaar de levering' van 250 H.L. aardappelen ten behoeve van de soklatenmenages aldaar gedurende het tijdvak van 10 Juli tot en met 3] October 1913. Inlichtingen te bekomen ten Bureele van den Majoor Garnizoens-Comman- 1uur v.m. Majoor Uhnnzoens-Commandant vernoemd, BAKKER. Geneeskundige Inrichting Admiraliteitskade 78, Botterdam. Speciale behandeling van borst-, maag- en zenuwziekten, rheumatiek, huid, nier- en blaas ziekten, vrouwenziekten enz. Spreekuur: 12 Dinsdags en Vrijdags 101. De Mambeienataif van Apothe ker BOOM geneest spoedig in- en uitwendigo, bloedende en blinde Aam beien. Het jeuken bedaart spoedig. Prijs per potje 50 ct. 11 Verkrijgbaar te Gouda bij ANTON COOPS, te Rotterdam bij E. VAN SANTEN KOLFF Korte Hoofdsteeg3. MINISTER KOLKMAN: „Houdt U rustig. Al. ik NA de verkiezingen ud het. bewind blijf, kom ik U verlossen." Namens hel Bestuur Penningmeester. GOlMiHE COURANT. PRIJS VAN HET ABONNEMENT: Per kwartaal f 1.25 Idem franco per post ,150 Met Geïllustreerd Zondagsblad ,1.50 Idem franco per post ,1.90 .Abonnementen worden dageljjks aangenomen aan ons BureauLange Tiendeweg 64, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 15 gewone regels met bewijsnummer Elke regel meer Bjj drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee b Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels 10.86 bjj betalingelke regel meer j> ets Reclames f 025 per regel Groote letters en randen naar plaatsruimte. f 0.55 0.10 voomit- IJe Statenverkiezingen en de Gemeenteraadsverkiezingen. Het spreekt wel vanzelf, dat de Kamerverkiezingen alle onze aandacht in beslag nemen, en ze zijn dan ook verreweg de gewichtigste van de ver kiezingen, dte ons wachten. Maar, dit toegegeven zijnde, laten wij dan met een de waarschuwing hooi'en, om toch vooral niet minder aandacht te wij den aan en inspanning te geven voor de Staten- en de Gemeenteraadsver kiezingen. De Statenverkiezingen beslissen, zooals bekend is, over de samenstel ling van de Eerste Kamer, die, wat er ook gebeure een groote sta-in-den- weg zal blijven voor de vrijzinnigen met hare meerderheid van 32 tegen 18 waar die 32 bestaan uit 18 katholie ken, 10 antirevolutionairep en 4 chr, historischen, het neusje van den cle- ricaal-conservatieven zalm. Nu er weer frissche vrijzinnige wind over het land waait, mag het werk, om de Eerste Kamer gestadig meer in vrijzinnigen geest om te zet ten, in geen enkel opzicht worden verzuimd; moet het juist terdege ter hand g enomen worden. Er moet hard gestreden worden om ook in Zuid- llolland niet minder dan in andere provinciën winste te behalen. Hoe meer, en dat dient niet vergeten, de Provinciale Statenverkiezingen in het voordeel der Concentratie uitvallen, hoe minder de Eerste Kamer nu reeds wordt door de sprekers van Rechts in de meeting verkondigd, dat zij zulks doen zal r- lust zal gevoe len den kamp met een eventueele Concentratie- meerderheid in de Twee de Kamer aan te gaan. En al moge de weg, om weer tot omzetting van 'lp Eerste Kamer te komen, niet kort zijn, juist omdat die niet kort is, moét hij van stonde aan met kracht betre den worden. De Gemeenteraadsverkiezingen zijn van veel meer belang dan vroeger, nu de goede uitvoering van tal van Rijkswetten zoo goed als in hare hand ligt, en nu een clericaal gemeentebe stuur, zooals dat in meerdere plaat sen van ons district bestaat, het vrij wel in de macht heeft den wil van den wetgever in zake openbaar derwijs illusoir te maken. Men spann<? dan ook alle krachten in om te be houden wat men heeft en plaatsen voor de vrijzinnigen te veroveren. EERSTE KAMER. De Senaat heeft het aangedurfd. Rechts tegen Links zijn Talma's sociale wetten erdoor gejaagd. De oppositie, sterk in argumenten, doch zwak in stemmental in het zwaar-cle- ricale college heeft zelfs van het hou den van replieken afgezien. Terecht, mannen als Lehj, van Nierop en van dor Feltz, staan te hoog om „tegen de Bierka" te vechten. Toen de stem men geteld bleken, toen alle woord voerders van Rechts hadden toegezegd te zullen vóórstemmen ook die de meest ernstige en zelfs principieele bezwaren hadden ten beste gegeven, gaf de Linkerzijde 'j op. Dan maar stemmen En driemaal ging het Recht» tegen Links, Rechts tegen Links, Rechts tftgen Links. De Raden wet, de Invaliditeitswet, en de Ziektewet zijn aangenomen, net op den dag van de candidaatstellihg voor de Tweede Kamer. Natuurlijk een toeval, een onwillekeurig samen treffen en nu kan men 14 dagen lang den lof gaan zingen van Talma's gezegend werk. Er zit, we willen er nog eens op wijzen een groot bewijs vaq zwak te in, om deze wetsontwerpen er zoo door te jagen. Daar was geen enk ele reden voor; de ar beider zal er geen dag eerder uit- Keering door krijgen, noch eerder j e 8&an betalen. Het voorberei dde werk had rustig aijn gang kunnen gaan; alleen had dan de Eer ste Kamer tijd en gelegenheid gehad om zulke omvangrijke en diep ingrij pende wetten te bestudeeren \en te vens had het kiezersvolk, d\t men met deze wetten denkt te begiftigen, er zelf uitspraak over kunnen \loen. De Eerste Kamer zal in Juli of Au gustus precies zoo samengesteld zijn als zij deze week was. Het eenige verschil zou dus zijn, dat het moeilijk ware geworden, die soort wetgeving te accepteeren, wan neer vlak daarvoor het volk zich er tegen had verklaard. Men heeft dus blijkbaar - een an dere aannemelijke verklaring van het gevolgde race-tempo is niet te vinden deze uitspraak gevreesd, ver trouwende dus zélf niet, dat de wet ten deugdelijk zijn en in vallen bij de tienduizenden belang hebbende stemgerechtigden. Toch is men er nog niet. De wetten zijn ingevoerd en van daag of morgen kan de Regeering ze afkondigen. Van invoering van deze wetten zal echter eerst over geruimen tijd spra ke kunnen zijn. De invoering zal dus afhankelijk zijn van wie er n a de komende stembus de lakens zal uit- deelen. Blijft het ministerie-Heemskerk aan het bewind, dan komt het ervan en krijgen' we in het najaar reeds de Tariefwet op de baan. Minister Kolk man heeft 't nog eens herhaald na de verkiezingen komt, wanneer hij dan nog minister zal zijn, de Tarief- Met aan de orde. Hoe eer hoe liever en reeds in 1914 moet het ontwerp Kolkman wet zijn. Wordt daarentegen en ziedaar waarom er geen reden is bij de pak ken te gaan neerzitten de tegen woordige door valsche leuzen ont stane meerderheid door de stembus van deze maand tot minderheid, dan komt er lo. niets van de Tariefwet en 2o. niets van de Ouderdomsver- zekering k la Talma. En wellicht wordt ook de Radenwet dan opge borgen in het museum van oude be zienswaardigheden In ieder geval hebben de verant-t woordelijke leiders der vrijzinnigen' d i t duidelijk aan den volke medege deeld: wij zullen, indien wij aan het roer staan, deze dwang wet niet uit voeren en de Tariefwet gaat mee naar de prullemand. van Rechts jammert men nu, alsof de „arrebeider" daardoor het Joodje zou leggen. Men weet wel beter Men weet zelf maar ah-le goed, hoe een vierjarig KuijperbeVind en hoe had dr. Kuijper niet de arbeiders weten te paaien niets, letterlijk niets voor den werkenden stand had tot stand gebracht, men weet verder evenzeer, hoe hachelijk het ook in het 5% -jarig bewind van Heemskerk in eigen gelederen stond t.a.v. de sociale plannen, en hoe o-p het laat ste nippertje, toen alles begon te kra ken en te waggelen, men noodgedron gen besloot te slikken wat Talma voorzette, om althans niet wederom met leege handen voor de arbeiders te moeten komen. Zoo zijn, met ver loochening van vroeger beleden be ginselen, de sociale wetten er door jerold, na vertooningen men den se slechts aan wat de heer de Savor- nin Lobman ten beste gaf die wan staltig waren en alom afkeer vonden. Zoo is er „iets" aangenomen, 14 dagen voor de stembus opengaat, na dat men 5% jaar tijd had. En zoo is er dan ten slotte „iets" tot stand gebracht, waartegen een groeiende oppösitie valt waar te ne men, niet van theoretici of van po litici, maar van de meest belangheb benden, van de patroons, en niet min der van de arbeiders-zelven, die men er mee gelukkig wilde maken. Behalve de Tariefwet, die dienen loet voor de 10 millioen gedurende driekwart eeuw, welke de Staat zal bijpassen om de zaak te laten mar- cheeren, zullen patroons en arbei ders saam 22 millioen 's jaars aan premie hebben op te brengen. Wel eigenaardig vond men in de pers; die slechts verheerlijking van de coalitie beoogt, zoo min mogelijk gerept over de premiebetaling. Men doet alsof de wetten van Talma den arbeiders iets cadeau geven en eer het te gendeel is waar. De zware premie heffing zal natuurlijk het loon tref fen en wat de Staat er aan bijpast, zal gevonden worden uit een wet, die op de min-gegoeden, op arbeiders klasse wel het zwaarst zal drukken. Dit is 't, wat steeds meerderen be ginnen le doorzien en de wijze van heffing, de dwang, de vele onbillijk heden, die onvermijdelijk aan het stelsel van Talma vastzitten^ dat al les doet steeds meerderen om een an dere wijze van hulpverschaffing roe- pen. Hulp waar die n o o d i g is en dus aan allen, die hulp van noode hebben geen gekunstelde definities, waardoor velen onverzorgd blijven, veel geld vermorst wordt en een on tevredenheid ontstaat, die eer schaadt dan baat geen onnoodige dwang en plagerij, die de menschen tegen alle sociale wetten in het harnas jaagt maar een eenvoudige regeling, vast gekoppeld aan een belas! die het geld zoekt, waar kig, in ons land nog in zoo over vloedige mate te vinden is. Dit zij een van de leuzen en eene met reöe- len inhoud, waaronder wij den groo- ten strijd, die over jaren beslissen zal, ingaan. Ook inzake dwangwetgeving en ta riefwet - aan elkaar gekoppeld als oen Siamoesche tweeling geve de Juni-8tefflbus een duidaKjk geluid f stingheffing, het, geluk- Gisterenavond, aan het einde eener doodgewone raadsvergadering, waar in de punten van behandeling op slechts een enkele uitzondering na, zonder discussie of stemming onder, den hamer doorgingen, is plotseling een politieke storm opgestoken. Het antirevolutionaire raadslid, de heer Muijlwijk verzocht den voorzit ter eenige vragen te mogen stellen, naar aanleiding van het Verslag van de Kamer van Koophandel en Fabrie ken over den toestand van handel en industrie over 1912, welk verzoek werd ingewilligd. Vragen te stellen, had de interpel- lftnt verzocht. Wat deed hij Een oratie houden van zuiver politieken aard, ten gun ste van het Ministerie-Heemskerk, ten gunste speciaal van de Tariefwet- Kolkman. Maar van vragen stellen, geen sprake. In ons kort verslag van het ver handelde in deze raadszitting is woor delijk opgenomen, wat door den in- lerpellant is gezegd. Wij behoeven dit dus hier niet te herhalen.. Maar wel achten wij ons verplicht te wij zen op het feit, dat de heer Muijlwijk gebruik makend van zijn positie als raadslid, hier in den Raad propagan da heeft gemaakt voor de politiek der coalitie, die een tariefwet voorstaat, oen zuiver economische zaak, door haar tot een harer politieke eischen gesteld. De interpellant heeft aan de ze propaganda gekoppeld de uitingen zijner persoonlijke antipathie ten op zichte van de Directie der Koninklij ke Stearine Kaarsenfabriek Gouda, waaruit blijkt op welk peil de inter pellatie stond. Wij betreuren ten zeerste, dat den interpellant het woord niet is ontno men, waar deze zich, zooals uit het gesprokene blijkt, reeds terstond on gepastheden veroorloofde, die niet hadden mogen wprden geduld. Afgescheiden van dit alles, dient de vraag te worden gesteld of deze interpellatie in eenig opzicht gemo tiveerd was. En dan zeggen wij ter stond, dat daarvoor geen enkel zake lijk motief is aan te voeren. De heer Muijlwijk stelt zich op het standpunt der coalitie, dat de Tarief wet is politiek, dat alles wat daar over wordt gezegd en geschreven is lolitiek. Dus ook datgene wat door e Kaarsenfabriek \yas ingezonden voor het Verslag van de Kamer. Daar op had dan de interpellant speciaal het oog. Terloops zij hier opgemerkt dat het Verslag van de Kamer reeds daarop even- in den aanvang melding maakt van de ongunstige toestanden, welke door de Tariefwet-Kolkman, bij invoering, zullen worden geschapen, doch dat heeft de interpellant blijkbaar niet ge lezen, of wordt dit door hem, daar het van andere zijde afkomstig is, niet als politiek beschouwd? De con sequentie van interpellant'8 standpunt aanvaardend kan dat natuurlijk niet het geval zijn. Maar die consequentie eischt dan ook, dat ook datgene wat ten gunste van de Tariefwet in Ver slagen van Kamers van Koophandel wordt gezegd, ook als politiek wordt beschouwd en critiek da zeer van pas is. De heer Muijlwijk neemt blijkbaar al heel weinig notitie van hetgeen in andere Kamers van Koophandel om gaat, want anders gelooven wij toch dat hij zich gisterenavond niet zoo aan zijn eigen woorden zou hebben gebrand. Wij geven den heer Muijl wijk in overweging eens na te slaan de verslagen van de Kamers van Koophandel van Zevenbergen, van Oosterhout, van Roosendaal, waarin wij o.a. vonden „Men gelooft, dat de toestand kwij nend zal blijven, zoolang deze indus trie niet door de Tariefwet wordt beschermd, evenals de concurreerende fabrieken in het bui tenland tegenover de Nederlandsche in ruime mate bescherming genieten". Noemt de heer Muijlwijk dit soms ook „politiek"? Wij betwijfelen het, imipers deze uiting komt van bevrien de zijde Tegenover het standpunt van den heer Muijlwijk stellen wij het onze, nat de Tariefwet is een wet van zui ver economischen aard, die noodza kelijkerwijs tal van artikelen, wij ibben dit loond, beduidend in prijs zal doen De industrieelen, die hun af in het buitenland hebben, moeten zoo goedkoop mogelijk kun- zij 3ldmi aan de nen produceeren, willen hoofd kunnen bieden. Worden de pro ductiekosten verzwaard en daar tegen kan niets worden ingebracht dan kan niet meer worden., geconcur reerd en moet zulk een iridustrie de kwade gevolgen ondervinden. Juist deze motieven zijn het, die een indus trieel volkomen het recht geven te wijzen op die ongunstige toestanden, die geboren zullen worden indien de Tariefwet tot stand komt. Het blijkt echter uit de bewoordin gen der interpellatie dat niet de prin cipieele quaestie was het punt van aanval, maar dat daar achter schuilt iets persoonlijks. En waar dat blijkt, daar vinden wij het niet te qualifi- ceeren, dat misbruik wordt gemaakt van een positie als lid van den ge meenteraad, om dergelijke woorden in een officieele vergadering te uiten. VRIJDAG 6 JUNI 1913. VoorzitterDe Burgemeester. Tegenwoordig zijn alle leden, behalve de heer Prince. De notulen dor vergadering van 23 Mei jl. hebben ter visie gelogon en worden zonder hoofdelijk» stemming vastgesteld. De voorzitter deelde medo dat door Gedeputeerde Staten der provin cie is goedgekeurd het Raadsbosluit van 9 Mei jl. tot het doem van een af- en overschrijving op de bogrooting van uitgaven voor den dienst van 19f2. Deze mededeeling wordt, voor ken nisgeving aangenomen. Do V o o r z i 11 e r In het in aan bouw zijnd gebouw van den nieuwen schouwburg in de Sociëteit „Ons Ge noegen" is geconstateerd een zetting. Het bestuur der sociëteit, wenscht om trent die zetting een «onderzoek te doen instellen door een commissie van 4 deskundigen en hot zou gaarne zien, dat één dier 4 deskundigen was de gemeentebouwmeoster, do heerKoole. Deze is bereid de opdracht te aan vaarden marr heeft noodig de mach tiging van den Raad om die werk zaamheden te verrichten. Ik heb de eer namens B. en W. voor te stellen om den heer Koole toestemming te verleenen om in die bedoelde commissie zitting te nemen. Aldus besloten. Ingekomen 1. Een suppletoire begrooting van ontvangsten en uitgaven voor het St. Elisabeth's Gasthuis of Oude Vrouwen huis, dienstjaar 1913. De Voorzitter: Namens B. en W. stel ik voor deze suppletoire be grooting nog te behandelen. Wordt zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd en de begrooting vast gesteld. 2. Een adres van A. J. IJsselstijn Cz c.s. allen huiseigenaars en bewo ners der van Beverninghlaan en Pier- sonweg alhier, waarbij verzocht wordt de arbeiderswoningen van de Vereeni- ging „Het Volksbelang" te Gouda niet te doen bouwen in de onmiddellijke omgeving van het van Bergen IJzon- doornpark. Dit adres luidt aldus; Aan den Raad der gemeente Gouda. Wij ondergeteekenden, huiseigena ren en bewoners der van Beverningh laan en Piersonweg alhier, Geven mot verschuldigden eerbied te kennen dat «ij mot leedwezen hebben ver nomen dat een adres der Bouwvor- eeniging alhier Uwen Raad heeft bereikt waarin plan en doel is uiteen gezet tot het stellen van een belangrijk aantal arbeiderswoningen in de onmid- delijke omgeving van het fraai aan gelegde Park of volkswandeltuin, dat zij zich niet kunnen voorstellon dat de Gemeente deze zaak op eoni- gerlei wijze en allerminst geldelijk zal steunen, dat zg er van overtuigdSqin dat voornoemde wandelplaats dooK het bouwen dier arbeiderswoningen i danig zal worden ontsierd dat er ka|i bestaat de peroeelen aan de van Bey ninghlaan en Piersonweg gelega waarde te doen achteruitgaan dn de lust tot huren der jjörceelen njfet zal worden vergroot dat zij, eigenareiT zich biVhet bou wen der huizen int het Park aan ver schillende bepalingOTT-erTverdeningen stipt hebben moeten houden daarvoor zware geldelijke offers hobben moeten getroosten dat zij naar aanleiding van dit een en ander recht meening te hebben met kracht te protesteeren tegen die op bouw van die arbeiderswoningen dat zij door dit adres willen beoogen niet alleen eigenbelang maar tevens de belangen der ingezetenen door de voor hen toegankelijke wandeltuin niet te ontsieren door een blok arbeiders woningen met al de daaraan verbonden zekere onaangennmo aanhoorigheden om al deze redenen zijn onderge teekenden zoo vrij zich tot Uwen Raad te wonden met beleefd maar dringend verzook het daarheen te leiden dat bedoelde arbeiderswoningen niet tot stand komen, althans niet op deze plaats. 'tWelk diende enz. A. J. IJSSELSTIJN Cz. en 23 anderen. Gonda, 29 Mei 1913. Ter visie 3. Een adres van do Algomeeno Patroonsvereeniging voor patroons in do bouw en aanverwantevakken alhier, waarbij wordt verzocht aan do Ver- eeniging. „Het Volksbelang to Gouda" geen voorschot te verleenen voor het bouwen van huizen met een huur waarde van f2.25 f2.60. Is gedrukt bij de leden bezorgd en wordt ter visie gelegd. 4. Een adres van het Bestuur van het Genootschap ter bevordering van

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1913 | | pagina 3