SERIE.
o
HeGBIlDl.
e.
913.
UND
40
bricage.
iAL”.
i
Zaterdag 6 September 1913.
52e Jaargang.
Verschijnt dagelijks
en Feestdagen.
behalve Zon-
2.
ERK.
Ho. 3
FEUILLETON
1MER”
Eerste Blad.
Verdronken.
h
ezi ^.d.-v-extexLtïe“blsud. voor O-ovlcLtu ©xl Oirxxstrelcezx.
O-,
Telefoon Interc. 82.
S\j.ïterxleurxd..
Kennisgeving.
TAMINIAU’S
4. JAM
d.e JJZJSTIE-
ELST BIJ ARNHEM.
Onder vrijzinnig bewind.
Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
en
ie strooibilletten.
s
voor
■brleksmerk.
Wettig Qed.
kil.
Gouda 1913
achtig
(Wordt vervolgd.)
n 4 Zn., Gouda.
JF.
erking.
m Woningtoez.,
Iers tan dscomm.
j geregeld tgdig
ontvangen van
an, vermakelijk
dan in onze
dien
en
Dit Nummer bestaat uit twee
bladen.
tl
r
Vrij bewerkt door AMO.
GOUDSCHE (IN RANT.
en zijn ze samen
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
De Balkan.
Nog altoos blijft de toestand op do
Balkan de aandacht vragen. Bulgarije
en Turkije zijn het nog niet oens over
de bepalingen, die de vaststelling van
de grens betreffen. Doordat echter de
van hel Turken zoo groot gedeelte van Thraeiö
hebben bezet kunnen de Bulgaren ook
niet die streken in bezit nemen, die
thans in handen z(jn van de Grieken.
Na het verdrag van Boekarest zou
natuurlijk elk zijn gebied in bezit
nemen, doch daar de Bulgaren hiertoe
niet in staat waren bleven de Grieken
zoo lang op do posten. Thans echter
wil Griekenland zijn troepen terug
trekken of een mandaat van Europa
hebben voor een verdere bezetting.
U)
Ge vreest....
Och lieve hemel, ik mag mijn
mond niets verkeerds doen zeggen,
maar ik ben altijd bang geweest, als
de juffrouw alleen in ’t bosch ging,
want ontmoeten die twee elkaar, dan
vrees ik 'een ongeluk.
Zij kon van het snikken niet verder
en de inspecteur liet haar gaan. Hij
had van haar alles vernomen wat zij
hem kon zeggen.
In de eetkamer teruggekeerd, vond
hij von Melnik alleen.
Myn vrouw laat zich verontschul
digen, zij is naar haar kamer, haar
zenuwen zijn te veel overspannen ik
heb mij met een goed glas wijn ver
sterkt. zoo sprak hij den inspecteur aan.
Neem plaats en doe evenzoo.
Het is mij aangenaam, dat wij
alleen zijn, mijnheer von Melnik, ant
woordde de beambte, terwijl hij de uit-
noodiging aannam, zich een glas wijn
inschonk en zich van de spijzen bedien-
BURGEMEESTER en WETHOU
DERS van GOUDA brengen ter alge-
meene kennis, dat de Gemeenteraad
heeft benoemd
tot leden van de Commissie beiast
met het ontwerpen en het herzien
der plaatselijke verordeningen tegen
welker overtreding straf is bedreigd
de Heeren
O. P. W. DE8SING,
F HERMAN Fz.,
N. A. VAN DER REE.
en C. VAN VEEN Az.
tot Leden van de Commissie van
bijstand in het beheer der Gemeente-
lichtfabrieken de Heeren
W. BOKHOVEN,
P. D. MUIJLWIJK
en N. A. VAN DER REE;
tot Leden van de Commissie van
bijstand in het beheer van het Ge*
meente-pensioenfonds de Heeren
G. PRINCE
en J. H. VAN DER TORREN
tot Leden van de Commissie van
bijstand in het beheer van Gemeen*
bewerken de Heeren
H. J. NEDRHORST,
P. D. MUIJLWIJK
en W. BOKHOVEN.
GOUDA, 6 September 1913.
Burgemeester en Weth. voornoemd,
R. L. MARTENS.
De Secretaris,
v. HEUSDE.
iair-ervaren mannen, anderdeels van
uiterst deskundige koppen, die ieder
voor zich en gezamenlijk een in
druk van vertrouwen wekken en die
ons het beste doen hopen.
Ondanks de felle oppositie, die
verwachten is. Eene oppositie,
de, die hem zijn gastheer voorkomend
aanbood, want ik geef er de voorkeur
aan u onder vier oogen te spreken. Ge
hebt me over sommige aangelegenheden
niet de volle waarheid gezegd, mynheer
von Melnik
Deze zette het glas, waaruit hij drin
ken wilde, opeens neer en zei meer in
zich zelven sprekend dan tot zijn disch-
genoot
Ik dacht wel, dat het niet geheim
zou blijven Hij stond van tafel op, liep
do kamer eens op en neer, als om zich
te bedenken en zei, terwijl hij voor den
heer Diotel die eveneens was opgestaan,
bleef staan
Ge zult in uw beroep al meer-
male i ondervonden hebben, mijnheer
de inspecteur, dat ieder huis zijn kruis
heeft, en dat het pijnlijk is voor ieder
een, zij onaangenaamheden voor ande
ren bloot te leggen. Men heeft u zeker
verteld van deze onwaardige verkee-
ring van mijn arme schoonzuster?
Ik ben eerst kortelings van Olden
burg naar Gattin verplaatst, antwoord
de inspecteur, toch vernam ik, dat de
overleden houtvester Eltester
Een brave, nauwgezette ambte
naar is geweest, onderbrak hem von
Melnik. Wie ontkent ditMaar toch
zult gij mij toegeven, dat zijn zoon
geen partij is voor juffrouw von
zinnig denkende kiezersvolk naar het
Binnenhof zond, dachten verschillend
over de vraag, of de concentratie na
de weigering der S.D.A.P. ’t moest
wagen een Kabinet te maken. Het
waren niet de meer conservatieven al
léén, die overwegende bezwaren had
den; het is bekend genoeg, dat ook
Invloedrijke leden van de vrijzinnig-
democratische partij, liegen een Mi
nisterie uit de vrijzinnige concentratie
waren en zij zullen daar ongetwij
feld goede redenen voor gehad heb
ben. In ieder geval en daarop leg
gen wij nog oens aljen nadruk
was ’t gewenscht, dat de vrijzinnige
concentratie een eensgezind besluit
nam. Samen in zee gegaan, moest
men samen regeeren, of *t goza-
m e n 1 ij k weigeren. En het doet
ons zeer veel genoegen, dat de vrij
zinnige concentratiemannen dit zoo
danig beseft hebben, dat met algemee-
ne stemmen besloten werd den toen-
maligen Kabinetsformateur dr. Bos,
mede te deelen, dat de vrijzinnige
concentratie onder de gegeven om
standigheden als minderheid
terwijl de andere linksche groep, de
S.D.A.P. weigerde mede te regeeren
geen Kabinet kon „leveren’’.
Het woord was hierna aan mr. Cort
van der Linden voor een „extra-par-
lementair” kabinet, d.w.z. een Kabi
net buiten het Parlement om.
Wij ontveinzen ons niet, dat de heer
Cort van der Linden voor een zeer
moeilijke taak stond.En wanneer
wij dat bedenken, is het resultaat dub
bel bevredigend. Mr. Cort van der
Linden is niet er geslaagd een
stel mannen te vinden, die we) eens
een tijdje minister willen zijn, maar
hij heeft een combinatie gevonden van
knappe koppen, van deels parlemen-
von Melnik uit, het was mijn heiligen
plicht, de zuster van mijn vrouw van
hem af te houden, en ik heb geen
moeite ontzien, om haar dien blind
doek yan de oogen te trekken.
Terwijl hij dichter bij den inspecteur
kwam, vertelde hij hem fluisterend,
als vreesde hij die dingen hardop te
zeggen, wat hij van George wist en
hoe hij in ’t bezit van brieven geko
men was.
En hebt ge die brieven aan het
jonge meisje gegeven?
Wat moest ik anders? vroeg von
Melnik, wien het niet ontging, dat de
inspecteur deze handelwijze afkeurde.
Gertruda is zeer eigenzinnig van aard;
zij heeft het mij, hoe ongeloofelijk het
moge klinken, nooit vergeven, dat ik
haar heur zuster ontnomen heb en in
haar hart de èerste plaats heb ingeno
men; ik moest met krachtige middelen
te werk gaan.
En is het u gelukt?
Ja, ik had mij in haar karakter
niet bedrogen, zij heeft elk verkeer met
den ellendeling afgebroken.
Ziit ge daar zoo zeker van
Wat wilt ge daarmee zeggen?
Uw vrouw en gij zelf hebben mij
verteld, dat de juffrouw lange wan
delingen deed, kan ze nu George niet
ontmoet hebben? Misschien hebben zn
de Hegeering en mei vertrouwen hun
ne daden afwachten. Niet dat critiek
uitgesloten moet zijn, integendeel.
Maar laten we rekening houden
met de groote moeilijkheden, waar
mee ons vrijzinnig Kabinet zal heb
ben te worstelen, laten we nooit ver
geten, dat boven speciale wenschen
moet staan het idee v r ij z i n n i g te
worden bestuurd. Laten we door de
booraen ’t bosch niet uit het oog ver
liezen en mocht 't vroeg of laat ge
beuren, dat wij ten strijde geroepen
worden, laat ons dan gereed staan
met allen achter ons, die wij tot de
onzen mogen rekenen. Komt ’t zoo
ver en niemand die voorspellen kan,
hoe spoedig dat oogenblik komen
zal moge dan door onvermoeide
propaganda onder het volk opnieuw
blijken, dat er een meerderheid is
in ons vrijheidlievende volk, welke
niet voor personen vecht zooals bij
onze rechtsche tegenstanders en even
min zich verliest in toekomstdroomen
welke slechts de reactie in de hand
werken, maar een meerderheid, die-als
’t er om gaat, schouder aan schouder
gaat, om te strijden vöor een regee-
ring, van welke men pyaclische en
voor heel het volk nuttige maatrege
len mag verwachten, dat is:
een vrijzinnig bewind.
Wil ieder onzer daartoe het zijne
doen?
te
die
wij niet onderschatten, gezien de ei
genaardige beschouwingen, welke de
rechtsche pers, in de laatste weken
versierden. Ongetwijfeld zullen de hee
ren, die zich in Juni j.l. zich zoo in
hunne verwachtingen teleurgesteld
zagen, alles doen om vandaag of
morgen hun sprong te wagon. Reeds
nu kon men bespeuren, hoe men ge
hoopt had, dal mr. Cort van der Lin
den niet zou slagen, waarna
naar men meende te mogen aanne
men, een ontbinding der 'tweede Ka
mer voor de deur zou staan en dan...
dan kon men nooit weten I
Wij wijzen hierop, omdat dit alles
voor de vrijzinnigen zoo’n ernstige
waarschuwing inhoudt.
Wij zijn thans verlost van het cle
ricale regime KuyperHeemskerk.
Voor hoe lang?
Dit hangt goeddeel» van ons zelf
af. Wij zullen steeds hebben klaar
te staan, om -iederen aanval, hoe on
verwacht ook, af te slaan. Wij zullen
ons kiezerscorps mobiel moeten hou-
-den en op versterking moeten uit
gaan.
Wij zullen zeker bij een volgende
stembus er op kunnen wijzen, hoe de
S.D.A.P. weigerde mee te regeeren
en ’t alleen aan de vrijzinnigen te
danken is, wanneer er nog iets goeds
tot stand kwam. DU zal ons enkele
stemmen kunnen bezorgen van wie
in ongemotiveerd vertrouwen in de
mannen der onbegrensde critiek, in
Juni j.l. rood stemden. Men rekene
hierop echter niet al te veel; de S.D.
A.P. zal tegen dien tijd wel nieuwe
aanvalspunten hebben gezocht en zal
wederom trachten de goe-gemeente te
overschreeuwen cn wie weet hoeve-
len zullen opnieuw zich laten ver
leiden
Laten wij daarom toch vooral on-
Kaussel.
Hij heeft zich gewijd aan het
hoogere boschwezen, merkte do inspec
teur op, die op dit punt niet zoo nauw
lette.
En heeft het tot knecht bij den
opvolger zijns vaders gebracht, lachte
von Melnik spottend. Hij zal nooit
iets worden. En al wilden wij zijn af
komst buiten rekening laten, dan moe
ten wij om zijn levenswandel de ver-
keering tegengaan.
Als ik mag gelooven, wat de
oude keukenmeid mrj zei, dan keurde
mevrouw von Kaussel don omgang
goed
Von Melnik haalde de schouders op.
Gertruda heeft ons dat gezegd
uit den mond van mijn schoonmoeder
heb ik het nóóit vernomen. Maar aan
genomen zelfs dat dit waar is, zoo
ligt in do goheimzinnigheid, welke de
aangelegenheid omgeeft, reeds het be
wijs, dat zij haar niet geheel in orde
vond. Zij kon Gertruda niets weige
ren, had oen voorliefde voor de hout-
vestersfamilie en verkeerde omtrent
George in de grootste dwaling. Hij
had naar evenals Gertruda, zeer slim
weten te, bedriegen.
Wat verwijt men hem
Hij is een door en door leugen-
en bedorven jongeling, riep
zich wel verzoend
gevlucht.
Von Melnik antwoordde niet onmid-
dellyk. Hij trad voor het venster en
zag naar buiten over het landschap
en het meer, die in den heeten zonne
schijn schitterde; daarna draaide hij
zich om en zeide stellig, maar eigen
aardig:
Zij is niet met hem gevlucht,
daarvoor is zij te openhartig on te
trotsch. Had zij geloofd dat George
Eltester onrecht was aangedaan, dan
zou ze mij dit in mijn gezicht gezegd
en verklaard hebben, dat zij hem nu
in geen geval zou afwijzen.
En als hij toch vergiffenis heeft
gekregen, ondanks zij aan zijn schuld
geloofde.
Nooit, nooit! Ge hebt zelfs geen
denkbeeld van haar trotsch, stijfhoof
dig karakter, maar.... ik vrees iets an
ders....
Hij zweeg on streed blikbaar met
zichzelven, of hij voort .zou spreken.
Wat vreest ge?
Het valt mij moeilijk, zeer moei
lijk om mijn vermoeden te zeggen,
het ligt niet in mijn aard iemand
verdacht te maken...
Ons land wordt thans weer v r 11-'
zinnig geregeerd.
Wij zijn daar dankbaar voor en
hebbe^ er behoefte aan dit openlijk
uit te spreken.
Het is ons bekend, dat er onder
de vrijzinnigen spijtigheid was, dat er
niet een vrijzinnig concentratie-kabi-
net is opgetreden. Ook ons heoft dit
gespeten, maar wij zullen ons wel
er voor wachten hier in critiek te
vervallen.
Onze vertrouwensmannen, de 38
vrijzinnige Kamerleden, die het vrij-
ze gelederen versterken, pn laten wij
ons niet in slaap laten sussen. Het
is zoo, van Rechts gaat men allerlei
overboord werpen, wat aanstoot gaf
en wat tot voor weinige weken als
een beginsel van de „Christelijke”
heeren werd uitgekreten.
De Tariefwet, Kuyper wil
steen des aanstoots wegwerpen
Kuyper niet alleen. Zóó is er meer,
dat op de nominatie staat of s e h ij n t1
te staan, om geofferd te worden aan
gedienstigheden der practijk.
Late men zich toch hlet verblinden!
Het clerical isme kan in tactiek zich
ietwat wijzigen, zijn aard blijft de
zelfde en dit kan niet anders. Daar
om is het zoo noodig, de ooren open
te houden en te blijven waken en
werken, waken tegen een overval
van het clerlcalisme, dat altijd waak
zaam en gereed is, werken voor-on-
ze eigen beginselen, voor de vrijzin
nige idee in ’t algemeen, opdat deze
steeds verder onder ons volk ver
breid worden, dat voor een land als
het onze met zijn gemengde bevol
king alleen een waarlijk v r ij z i n-
n i g bewind aan allen bevrediging
kan schenken, oigdat in strijd wet
het clerlcalisme en het socialisme het
liberalisme er is en er wil zijn voor
het geheele volk in al zijn geledingen
zonder de een of andere richting of
klasse te willen bevoordeelen of be-
nadoelen.
Daarom wekken wij onze lezers
van harte gaarne op tot steun aan
het Vrijzinnige Kabinet, dat weitii-
ge dagen geleden de portefeuilles van
de heeren Heemskerk c.s. heeft aan
genomen.
Laten allen, die vrijzinnig denken,
waardeeren, dat de mannen
Kabinet-Cort van der Linden de waar
lijk niet benijdenswaardige taak op
hunne schouders hebben genomen, om
in deze dagen achter de groene tafel
te gaan zitten.
Laten we niet bij ieder puntje gaan
zoeken, of het wel precies zoo gaat,
als wij ’t zouden willen. Laten wij
vertrouwen hebben in de mannen van
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaalf 1.25
Idem franco per post1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad„1.50
Idem franco per post„1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
Markt 31, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren.