EKt. Hl VER6AI)EKI\ti M DEN liEUTEMAD ..M INDISCH NIEUWS. Qeaengdo Berichten. Stadsnieuws. S&O&T. Sunst. marktberichten. Laatste Berichten. Telegrafisch Weerbericht Officieels Prijscourant Effecten Iia adel Ie Amsterdam - - - - - - - - - sierde estrade voor den dirigent. Ongeveer halfnegeu verschenen H. M. de Koningin, in geheel wit toilet inet witten hoed, en Z.K.H. de Prins, in de marine-uniform, op het bordes van het Paleis, met verschillende da mes en heeren van de hofhouding. De eere-voorzitter van hel eere-comité dat zich voordat zangersfeest gevormd had, de burgemeester Jhr. inr. dr. II. A. van Karnebeek, was ook op het bordes. Koningin en Prins werden begroet met daverende toejuichingen. De groóte zangeres chare omringde in breeden halven cirkel de Koninklij ke Militaire Kapel. Mengelberg beklom blootshoofds en in avondtoilet, met zijn ordetoeken yp den rok en een commandeurskruis om den hals, de hooge estrade. Met ontblooten hoofde hoorde de menigte de uitvoering aan van het eerste nummer, het Wilhelmus van Nassouwe. bewerkt door Richard Hol en geïnstrumenteerd door N. A. Bouw- man. Verder werden gezongen Holland's glorie, van Richard Hol; Verhuist'» Vlaggelled op woorden van dr. Heye; het koraal Nun dnnkct Allen Gott van Johann Crüger, en eindelijk het Wien Neerlandsch Bloed. Toen dit volkslied ten einde was, werd opnieuw oen hartelijke ovatie gebracht aan de Koningin en den prin». Vriendelijk dankten de Vorstelijke personen. Daarop besteeg luitenant-directeur Bouwman de estrade en speelde de Koninklijke Militaire Kapel als exlra- sorenade-nummer Bouwman'b Prins Hendrftomarsch. Hiermede was de huldebetooging geëindigd. Door jhr. van (leen, H. M.'s kamerheer en particulier secre taris, werden verschillende personen aan II.M. en den Prins voorgesteld. Voor alle anderen Mengelberg, met wien II.M. on daarna de Prins zich vrij lang onderhield. Vervolgens de heer J. C.'Gijsberti Hodenplji, voor zitter van het uitvoerend comité, daar na luitenant-directeur Bouwman en vervolgens alle directeuren van de medegewerkt hebbende zang vereen i- gingen, zijnde Amersfoort'» mannen koor, Koninklijke Liedertafel Apollo, Baarn's Mannenkoor, Kon. Zangver- eenlglng Breda's Mannenkoor, Kon. Zgngvereen. Cecilia te 's Gravenha- ge, Hengelo'» Mannenkoor, Koninkl. Zangver. Nijmeegseh Mannenkoor Kon. Zangver. Uotto's Mannekoor; Koninklijke Utroebtsehe Mannenzang- vereen.; Mannenkoor Crescendo te Wagenlngen, Zalt-Bommel's Mannen koor en Zutphen's Mannenkoor. Voorts worden o.a. nog de verdere leden van het uitvoerend comité, de hoeren F. F. II. van Gheel Gilde- meester, J. R. Kornaeker, en M. Loeb, secretaris, ann 11.M. en Z.K.II. voor gesteld. Toon hot voorstellen was afgeloo- pen, dirigeerde luitenant-directeur Bouwman, nog den deflleermarsch on der welks tonen de stoot met de Kon. Militaire Kapol uan '1 hoofd voorbij II.M. en den Prins trok, en hot ter rein verliet en naar den Dierentuin trok, waar hij ontbonden werd en men vorder in kostelijke stemming bleef vertoeven. Een wraakoefening. To Nnardon zyn, zoo wordt aan het Hbld. gomold, 3 gohuwdo onderoffi cieren van het 18de regiment infan- torio overgoplaatst, op nader to be palen datum, naar Amsterdam, als straf voor het laten verspreiden van oen strooibiljet bij do herstemming voor don gemeenteraad op 7 Juli jl. Bij do herstemming tusschen 2'kath. on '2 vrijzinnige candidnton hobbon be- dooldo personon in hun qualiteit als chr.-hist. kiozers op G Juli een strooi biljet ondertoekend on laten versproi- don togen do katholieken in het alge meen en waarin o.a. op grond van een gelijklnidondo mededeeling in „De Gooilandor" van 23 Maart 1912, het volgende werd gezegd „Denken wij slechts aan de woor den van don geachten heer pastoor Van dor Waarden, twoe jaar geleden van den kansel verkondigd, om nim mer eonige inkoopen te doen bij en leveranties te doen verrichten door andersdenkenden". Een tegenspraak van die woorden w.ib den 3 ondorteokenaars ontgaan en van clerical® zijde werd onmiddel lijk oon ongeteekend strooibiljet ver spreid met bedoelde tegenspraak, ter wijl daaronder stond met vette letters „Bovengenoemde personen zullen strafrechterlijk vervolgd worden". I)e pastoor bracht een bezoek by den katholieken regimentscommandant Olréo en daarna moesten de drie on- dertookenaars, allen gohuwd en onbe rispelijk in hun dienst en levenswan del/ verschijnen voor den bataljons commandant Fabius. De bataljonscommandant zei aan het einde van het verhoor, dat hy er over gedacht had, de onderteekenaars dis ciplinair to straffen, doch meende, dtft het beter was dit niet todoen, omdat het Btroobiljet in de hitte van den strijd was geschreven. Gelogenheid om zich nader te verklaren, werd den drie onderofficieren niet gegeven en ze kon don vertrekken. Daarmede was de zaak dus uit, dacht men algemeen. Doch de pastoor en een paar anti- revolutionnairon zaten niet s^il. De pastoor zond een aanklacht in bij den officier van Justitie, en te Naarden, werden de drie onderofficieren door den burgemeester verhoord. De auditeur-militair zond de geheele zaak terug als niet vervolgbaar en het bevreemdde hem, dat de pastoor zich nu wèl beleedigd achtte en niet, toen dezelfde bewering ruim een jaar ge leden in De Gooilander voorkwam. De gereformeerde dominee, een anti- rev. raadslid en nog een paar coalitie mannen zonden een request aan mi nister Colijn, om hem te verzoeken maatregelen te nemen, dat „zoo iets niet meer kon voorkomeu". Dit ge schiedde zoo geheim mogelijk. Enkele weken geleden werden de drie onderoffiieren weer bij hun batal- jon8ommandant Fabius geroepen en door hem werd hun oen 8-tal vragen ter beantwoording gegeven, welke vra- fen hoofdzakelijk gingen over een esbetreffend artikel in het vrijzinnig weekblad Vooruit. Omtrent die vragen en die beantwoording daarvan werd hun do strengste geheimhouding op- gelogd door den majoor. Op 2 Sopt. jl dus byna twee maan den? na de verkiezing, wordt hun dóór den bataljonscommandant aangezegd, dat zij op last van den brigade-com mandant, ingevolge de berisping ontvangen in Juli j.I. mot hun ge zinnen zijn overgeplaatst naar Amster dam. Deze overplaatsing is geschied on- nor officieole goedkouring"van minister Colijn. De drie betrokken onderoffieron hebben Zaterdag aan den niouwon mi nister van Oorlog oen verzoek om recht verzonden. DINSDAO 2 SEPTEMBER. (Vervolg). De heer van der Ree: M. do V. Hot doet mij genoegen, dat do heer Jongenburger in het begin van zijn rode hoeft gezegd het op prijs to stol- lon, dat ik in de vorige vergadering zijn naam had genoemd als Commis saris van Volksbelang. Ik wil verkla ren, dat hetgeen do hoer Muijlwyk mij heeft toogovoegd feitelijk als onnoodig wel achterwege had kunnon blijven, dit vooraf. En nu het plan, dat wij thans be handelen, is naar mijn bescheiden mee ning door do raaddodon genoogzaam nagegaan en bestudeord. Toen ver leden jaar naar aanleiding van de me dedeeling van den inspecteur van het bouw- en woningtoezicht, dat in onze gemeente een woningnood bestond, door de S. D. A. P. oen voorstol werd ingediend, hebben B. en W. gemeend, daarover aan den Raad een advies te moeten uitbrengen. In dat advies staat te lezen, dat B. en W. gehoord had den, dat een plaatselijke veroeniging was opgericht met het doel woningen te stichten met subsidie van het Rijk. Dat praeadvios word in de vergade ring van dezen Raad van 30 Augustus 1912 behandeld en zonder discussie aangenomen, d. w. z. nlgoraeen bestond toon wel de gedachte, dat wij met de voorstellen, welke eventueel den Rnad van de ziide van die Vereoniging zou den bereiken, in beginsel wol zouden kunnen meegaan. Die vereoniging heeft zich gecon cipieerd en enkele Raadsleden, zelfs de heer van de Velde, de wethouder, zijn er commissarissen van. Wij heb ben getracht oen plan samen te stollen en wij zijn daarin geslaagd, zoodat'wij in do gelegenheid waren het den Raad te doen toekomon. ledereen zal moeten erkennen, dat het wel do moeite waard is dat plan in zijn geheel in oogen- schouw to nemen. Een woord van dank is hier dan ook wei op zijn plaats aan den hoer Bakker, den ontwerper van dit plan. De heer van der Torren heeft straks in hot midden gebracht, dat bij uitvoering van dit plan de kin deren der arbeiders tevens van het park zouden gebruik kunnen maken om daar te spelen, maar ik ben dat niet met hem eens, want in het plan komt wel degelijk een groote speeltuin voor. Dat behoeft dus volstrekt geen bezwaar te zijn, omdat het bouwplan vooreerst ver genoog van het park verwijderd is, maar bovendien de laat ste jaren zeer goed is waar te nemen men lette eens op het Regentesse- plantsoen en andere parken dat de jeugd oen weinig begint in te zien, dat zij de planton niet mag bescha digen, de laatste 2 jaar is dat wel te bemerken. Verder is gezegd, dat de uitvoering van dit plan voor de gemeente een te groot risico zon medebrengen. Ik wijs er echter op, dat in 1912 alleen 80 arbeiderswoningen zijn aangebouwd en in de laatste 10 jaren niet minder dan 700, idie alle verhuurd zijn. Indien de Gemeente niet het risico zou kunnen dragen, dat anders een tiental bouwers zonder eigen kapitaal op zich neemt, zou het met haar al treurig gesteld zijn. De door mij genoemde cijfers bewijzen dan ook, dat dat risico-argu ment geen steek houdt. Er is ook beweerd;-dat hier ter stede geen behoefte aan arbeiderswoningen bestaat, maar die bewering wordt ge logenstraft door het feit, dat de wo- ninghuren de laatste jaren vrij alge meen zijn gestegen, hetgeen bij vol doenden aanbouw zeker niet in die mate geschied zou zijn. Bovendien is mij bekend, dat verschillende jonge lieden, die in het huwelijk wenschen te treden, tevergeefs naar een behoor lijke woning van f 2.25 k f 2.60 per week zoeken. Verder is de meening uitgesproken, dat bij uitvoering van dit plan een wantoestand op het gebied van den woningbouw zou ontstaan. Men meende dat er, wilde men de bouwers niet be- nadeelen, de eerste tien jaren niet be hoefde te worden gebouwd. Waar ech ter de Veraeniging voornemens is het plan in tweeën te doen uitvoeren, zoodat telkens 70 woningen zullen worden gebouwd, behoeft dunkt mij die vrees voor het scheppen van een wantoestand, vin een toestand van overprodnetie, niet te bestaan. Met het bouwen voor eigen rekening is workelijk ocdc niet zooveel te verdienen. Blykens dfljjgezonden ontwerpen ligt het inhe£f®^nemen de woningen aan blokken van 10 of 15 aan te besteden teneinde het voor alle bouwers mogelijk te maken in te schrijven en wellicht zou dat cijfer, overeenkomstig het denkbeeld van den hoer Jongenburgor, nog tot 6 teruggebracht kunnen wor den. Tenslotte is het bezwaar vernomen dat het plan niet deugt. Ik heb straks reeds ^enigszins gedoeld op hetgeen de hoor van der Torren in hot midden hoeft gebracht, maar nu wil ik wel als myn innige overtuiging mededeelon dat hot tegendeel het geval is. De andore commissarissen weten evengoed als ik, dat wij advertenties hebben geplaatst om grond te koop to vragen in do onmiddellijke nabijheid van de stad en dat wij na rijp beraad tot do overtuiging zü» gekomen, dat de grond aan do G©uw*-coupure," dion wij nu willen laten bebouwen, do goedkoopste was, dion wy konden krijgen. Van daar dan dat ik met allo gerustheid hot plan zooals dat door B. en W. wordt aanbevolen ook U aanbeveel als hot eenig afdoende plan. De heer van der Torren: M. d. V. Uit de woorden van den heer van der Ree heb ik moeten opmaken, dat hij niet goed heeft begrepen wat ik straks in het midden heb gebracht. Ik heb gezegd, dat ik het plan zoo zeer toejuich, juist omdat het nabij het park gelegen was en ik het genot van dat park zoo gaarne aan de kin doren der arbeiders gunde. De heer van der Ree deed het voorkomen alsof ik torwille van het Park het plan min der goed vond, maar het omgekeerdo is juist het geval. Ik heb als mijn tneoning te kennen gegeven, dat de jeugd misschien do eerste jaren eenige beschadiging aan het Park zou toe brengen, maar dat zij juist door het aanschouwen van een mooi Park spoe dig zou inzien, dat het ook haar be lang waB dat Park mooi te houdon, en dus het beschadigen der planten zou nalaten. Do heer Dossing heeft het bezwaar aangevoerd, dat enkele der te stichten woningen niet aan de voorschriften der bouwverordening zouden voldoen. Ik heb mij in een bestadeering van het technische gedeelte van het plan niet begeven, maar ik moet aannemen, dat als het plan is ingodiend, door B. en \V. wordt gesteund en ook aan het oordeel van de Commissie van Fabricage is onderworpen, hot tech nische gedeelte uitstekend in orde is en aan de voorschriften der bouw verordening voldoet. De heer Jongenburgor is blijkbaar *an gevoelen, dat de te stichten wo ningen zullen worden betrokken door menschen buiten Gouda en door per sonen, die op dit oogenblik in onze gemeente op een geschikte woning zitten te waohten, maar ik had gedacht, dat er meer beslag op gelegd zou wor: den door arbeiders uit anaere gedeel ten van de stad, zoodat de huizen, die minder huur deden, leeg zouden komen te staan en men daardoor ge logenheid kreeg de minderbedeelden te huisvesten, onder de conditie, die genoemd is, n.l. dat Rijk en gemeente eenigen steun verleenen. De Voorzitter: In aansluiting aan hetgeen door don heer van der Torren het laatst is gezegd, zou ik willen beginnen met mede te deelen, waarom ik persoonlijk als een van de twee ledet^ in het college van B. en W., die de meerderheid vormden, heb medegewerkt tot het indienen van dit voorstel en hoe ik tot mijn gevoelen ben gekomen. De heer van der Torren gaat niet mee met het voorstel van B. en W. wat betreft den bouw van de huizen achter de Cornells Ketelstraat, omdat hij meent, dat het bouwen van één complex woningen reeds een opschui ving van de bewoners uit huizen met lagere huurwaarde naar die nieuwe woningen tengevolge zal hebben, waar door ook de invaliden en ouden van dagen een betere huisvesting zullen kunnen erlangen, een verschijnsel, dat zich ook elders heeft voorgedaan. De grond, waarom ik vooral ben voor het bonwen van woningen voor ar beiders met steun van de genjeente, is juist gelegen in dit eigenaardige feitdat, wanneer in de gemeente, b.v. aan een of andere straat woningen worden gebouwd die door bijzondere omstandigheden ais rioieering opslag van putten en dergelijke duurder moes ten zijn dan dergelijke woningen elders, aanstonds de eigenaren dier andere woningen daarvan gebruik maken om de huishuur te verhoogen, m. a. w. dat de eigenaren van do bestaande wo ningen misbruik maken van omstan digheden, die zich onafhankelijk van 1fbn wil en van de waarde van hun huizen voordoen, om een hoogere huis huur te bodingen en te eischon van menschen, die, omdat er werkelijk een tekort aan woningen bestaat, gedwon gen worden dien hoogoren prijs to betalen. Ik heb daarnaar een onderzoek doen instellen in verschillende straten, de Bockenbergstraat, do Heeronsfcraafc, de Prins Hendrikstraat, do Vorstman straat, de Persijnstraat, de Boelekade, ik ben bereid de nummers van de huizen te noemen, maar het is waar schijnlijk gewenscht., dat dit niet ge beurt en uit de verkregen resulta ten blijkt, dat, zondor dat zich bijzon dere omstandigheden hebben voorge daan, in den tijd van één a anderhalf jaar do huren van de huizen daar alle zijn opgeslagen mot minstens oen kwartje. Ik herhaal nog eens, dat dat naar mijn oordeel een misbruik maken van omstandigheden is en ik daarom uit volle overtuiging heb medegewerkt om de arbeiders, die zich de moeite willen geven om de administratie te voeren van arbeiderswoningen, in de gelegenheid te stellen voor hun mede arbeiders huizen te bouwen, die naar de behoeften der werklieden zijn. Daar van zal ongetwijfeld het gevolg wezen, dat de huishuren van verschillende oudere woningen zullen dalen. Deze huishuren zullen zich moeten aanpas sen aan die, welke bedongen worden voor huizen, die met goedkooper bouw- kapitaal gezet zijn. Daarom mag eenige opschuiving van de bewoners der oude woningen naar die nieuwe verwacht worden, maar ik geloof niet, dat dat in die mate het geval zal zijn als de heer van der Torren meent. Ik ben wel overtuigd, dat het bouwen met geld van de gemeente dezen nood van den gezeten werkman zal bestrijden, maar niet voor den ouden en invali den werkman uitkomst zal brengen, zoodat voor dezen laatste wel degelyk noodig is het bouwen van nog meer huizen met extra hulp van de gemeente. De voorstellen van B. on W. zijn voor het overige zoo uitnemend ver dedigd door de hoeren van der Torren, Jongenburger en van der Ree, dat ik aan het door die heeren gesprokene slechts weinig heb toe te voegen. Ik wensch nog slechts een paar dingen mede te deelen. Fr is eenerzijds op gewezen, dat het Park ten aanzien van dit bouw plan minder gunstig gelegen zou zijn en anderzijds is juist het tegendeel beweerd. Sommigen hebben de vrees uitgesproken, dat het Park door de kinderen beschadigd zou worden, maar aan den anderen kant is de nabijheid van het Park uitmuntend genoemd voor de opvoeding der kinderen. Ik schaar mij aan de zijde van hen, die laatstgenoemde opvatting toogedaan zijn, maar bovendien wil ik er op wij zen, dat de arbeidersgezinnen vaak nog andere leden tellen dan de kin deren, n.l. de bejaarde leden, en nu vraag ik toch of de geringe schade, die de kinderen veroorzaken, niet op gewogen wordt door het genot en het nut, dat juist de bejaarde en ziekelijke leden kunnen hebben van de nabijheid van het Park. Maar bovendien, welke gelegenheid hebben in sterk bevolkte arbeidersbuurten als de Heeren- en de Prins Hendrikstraat de zieken en hulp behoevenden om van de natuur te genieten? Immers geene en daarom vind ik de nabyheid van het Park zoo uitmuntend; niet alleen kinderen, maar ook anderen kannen daarvan genieten. Verder is beweerd, dat-de grond, waarop men wensoht te bouwen, zoo slap en slecht zou zijn. Ook daarnaar heb ik een onderzoek doen instellen en de uitkomst was, dat bij bet heien in die buurt niet meer weerstand wordt onderbonden dan elders. Men heeft toen gezegd, dat degene, die het onder zoek had verricht, vooroordeeld was en daarom heb ik aan den gemeente bouwmeester opgedragen een grondig onderzoek te doen. Deze heeft ver klaard, dat de grond daar volkomen dezelfde was als die in de Oude Gouw*, Waar nu de Gemeente heeft toege staan om in de Oude Gouwe straten aan ie leggen en deze straten heeft overgenomen' vraag ik toch welke réden er zou zijn om in 't Bloemen- daal de straten niet over te nemen, waarvan onze bouwmeester verzekert, dat zij niet slechter zijn dan die in dé Oude Gouwe. Tenslotte heeft de heer Dessing ge zegd, dat sommige van die woningen niet aan de voorschriften der bouwver ordening zouden voldoen, en meende hij daartegen te moeten opkomen. Zooals de Raad weet, zijn die plannen gemaakt door niemand minder dan den inspecteur van het bouw- en wo ningtoezicht. De Raad kan gerust zijn, dat degene, die de Bouwverordening moet handhaven en haar beter kent dan een van ons, wel geen plannen zal maken, die met de voorschriften dier verordening strijden. Ik laat de vraag in het midden of het verstandig is het goheele aange- vraagdo bedrag toe to staan dat is een kwestie van temperamentdo een heeft misschien meer vertrouwen in do toekomst dan den ander maar wel wil ik in overwoging geven om het voorstel van B. en W., zij het dan ook geamendeerd, aan te nemen. (Wordt vervolgd.) Een nieuwen titel. Het ,,Bat. Nbl." meldt, dat de nieu we postehef, de heer G. A. J. Pop den titel voeren zal van chef van den post- en telegraafdienst, niet dien van hoofdinspecteur. Het ,,Bat. Hbl." deelt mede: De resident van Batavia heeft, in opdracht van de regeering, den heer Douwes Dekker een verhoor afge- nomén op grond van art. 48 van het regeeringsreglement. Het verhoor liep over de voortzetting der propaganda voor de Indische Partij na do weige ring van rechtspersoonlijkheid en avor het artikel in de „Expres", getiteld „Onze helden", strekkende tot ver heerlijking van Tjipto cn Soewardi. De „Java-Bode" meldt dat Douwes Dekker zulks erkende. Hij merkte op, dat bij de ontvangst der deputatie van de Indische partij door den land voogd de Gouv.-Generaal in uitzicht heeft gesteld, dat de rechtspersoonlijk heid zou worden verleend, indien der regeering gebleken is, dat het in de statuten vermeld program werkelijk was. Immers werd verwezen naar artikel 111 van het 11. R. Douwes Dekker erkende de schrijver te ziju van het artikel „Onze helden." Hij verdedigde zich, dat hij onbekend was, waarvan zij door de regeoring beschuldigd werden. Douwes Dekker verzocht zich nader schriftelijk te mogen verdedigen en vroeg oen rechts geleerde raadsman bij zich to mogen ontvangen, zoo vaak hij wilde. Voor zijn schriftelijke verdediging werd hem zeven maanden toegestaan. De beslissing van den landvoogd over interneering valt uileraard eerst na dezen termijn. Opium aangehaald. Het „N. v. d. D." meldt dat 11 Aug. de politie te Tandjong Priok aan boord der „Prinses Juliana" 185 blikken opium' aanhield, bevattende ongeveer duizend thaels. Verduistering van f 31.000. De „Java-Bode" verneemt dd. 13 Aug. uit Soerabaja: Uit een eergis teren iugesteld onderzoek in zake de verduisteringszaak IIoo Bie, waar mede een bedrag van een-en-dertig duizend gemoeid is, is de onschuld van den procuratiehouder Teng Way gebleken. Hij is voorloopig op vrije voeten gesteld, doch blijft onder po litietoezicht. Van hot verduisterde ts slechts f 777 teruggevonden. Aardschokken. Te Buitenzorg zijn vrij hevige aard schokken waargenomon, die circa der tig seconden aanhielden. Ook kwa men lichtere schokken voor. Te Batavia werd 13 Aug. een vrij hevige aardbeving gevoeld, waarschijn lijk, uit de richting Zuid-Bantam. Er kwamen geen persoonlijke ongelukken voor. Er gaan geruchten dat een groote verwoesting is aangericht te Soekaboemi door een aardbeving. Een moordaanslag. In het gasthuis te Haarlem is aan de bekomen verwondingen overleden het 16-jarig dochtertje van den heer S. te IJmuiden, dat Donderdag j.I. door den P. met een revolverschot is gewoni Dreigbrief. Een dame te Arnhem ontving dezer dagen een brief, waarin haar om geld werd verzocht onder bedreiging, dat wanneer het" niet gegeven werd, min der aangename dingen zouden worden verteld. De darao stelde de politie met het schrijven in kennis, hetgeen leidde tot de aanhouding van oen persoon, die bekende schuldig te zijn het schrijven van don dreigbrief. (Hbld.) Eon milicien uit Harderwijk, woon achtig te Mijdrecht, is Vrijdagavond te Nieuwersluis bij het oversteken van de rails, door een trein uit de rich ting Utrecht, dien hij niet heeft zien aankomen, gegrepen. Hem werden beide beonon iot aan do knieën afge reden. De man is per trein naar het militair hospitaal te Amsterdam ver voerd. (N. Crt.) Gisternacht is, naar do N. R. Ct. meldt ingebroken in de kathedraal te Roermond. Verschillende offerblokken zijn opengebroken en geledigd, in de sacristie is een kist opengebroken en het daarin aanwezige stoelengeld is ontvreemd. De hier staande brandkast heeft men vrachteloos trachten open te breken. De buit bedraagt ruim 80 gulden. De dieven hadden zich laten inslui ten en hebben door het uitsnijden van ruiten de kerk verlaten, Het ingestelde onderzoek lieeft nog geen resultaat opgeleverd. GOUDA, 8 September 1913. Luit. Hofstee. De 2o luitenant dor infanterie, M. L. J. Hofstee van het 15 regiment, hie* ter stede in garnizoen, heeft aan den Minister van Oorlog verzocht zich in het vliegen te mogen bekwamen, ten einde later als officier-vlieger dienst te doen. Zooals men weet is luit. Hofstee als waarnemer met don vlieger Van Meel Zaterdag 30 Augs. in het kamp van Millingen opgestegen. Etalagewedstrijd van Hillen's filialen. De etalage van den hoor H. J. de Koogel, houder van hot Goudscho filiaal van Hillen's sigarenfabrieken aan den Kleiwog, waarover wij Vrij- deg jl. schreven, is door de jury, welke door de Directie is benoemd, be kroond met den derden prijs. De Bioscoop-salon „Gouda Voor uit" aan de Hoogstraat geeft deze week weer eens een film uit de As- ta-Nielsen-serie als hoofdnummer. De kinderen van don Generaal is de ti tel van dit stuk en heeft als moraal de liefde van het kind voor de ouders. Wanr deze nummers steeds een bij zonder mooie inhoud hebben, behoeft niet gezegd dat ook deze week de Bioscoop wel een druk bezoek zal hebben. Do zeer goede explicatie van den heer Verbeek zal daartoe wel medewerken. Ter aanvulling verder een zeer mooie natuuropname van Nantes, een drama uit het verre Wes ten en een tweetal aardige comedies. Tentoonstelling Gouda 1913. De belangstelling voor de tentoon stelling neemt dagelijks toe. Onder de bezoekers, die des daags naar de ten toonstelling komen zijn vele vreem delingen. Zaterdag j.I. werden 1400 betalende bezoekers geteld en Zondag was dit aantal zelfs 1600. Dat dit drukke bezoek werd ver kregen, is zeker ook voor een doel te danken aan de muziek en de ver makelijkheden die aan deze tentoon stelling zijn verbonden. Gedurende een drietal dagen heeft de zanger Johan Schmier het publiek vermaakt met zijn oudo en nieuwe liedjes, waarvan een door hem voor hier speciaal vervaar digd nummer veel applaus ontlokte. Gisteren kon het tentoonstellings- bestuur constateeren dat het aantal howekors de 10.000 had'bereikt. Het bestuur heeft gemeend dat niet onop gemerkt te moeten laten. Toen Mevr. Van Zanen het tienduizendst toegangs bewijs had gekocht, werd haar door den heer Van Veen verzocht zich naar de restauratiezaal te begeven, waar de voorzitter der tentoonstelling Mevr. van Zanen als de 10.000ste bezoekster verwelkomde en haar een door de Plateelbakkerij Zuid-Holland beschik baar gestelde fraaie vaas als een sou venir aanbood. De eerewijn werd daar op rondgediend, waarmede aan dit feit een eenigszins feestelijk karakter werdt gegeven. Vereoniging van Harmonicaspelers. Te dezer stede is na gehouden be sprekingen opgericht de Eerste Goud- sche Vereeniging.tot bevordering van hot Harmonicaspel „Excelsior". Reeds sloten zich 20 leden aan. Het bestuur dezer vereoniging be staat uit A. G. Schouten voorzitter, Boelekade 44, J. de Bruin secretaris, Lemdulsteeg 20 en G. Rademaker, penningmeester, "Wilhelminastraat. Arbeid Adelt. Het Bestuur der Vereeniging „Ar beid Adelt" verzoekt ons mede te deelen, dat in afwijking der bestaande gewoonte om in de maand November eene St.-Nicolaas-étalago te houden, ditmaal een verkoop der goederen zal plaats hebben op Woensdag 10 en Donderdag 11 Sept. e.k. in het reatau- ratiegebouw der Tentoonstelling „Gouda 1913" van 's morgens 11 tot 'b avonds 11 uur. Het bestuur hoopt dat dit denkbeeld algemeen instemming zal vinden, en doet oen' oen beroep op den steun der Goudsche Ingezetenon. Gemeente-Verslag 1912. II. O n d o r w ij s. Het aantal leerlin gen op do openbare scholen bedroeg op 1 October 1912 2379; een jaar tevoren 'was dit aantal 2389. Uit naburige gemeenten bezochten 65 leerlingen de openbare scholen, 10 meer dan in 1911. Het herhalingsondorwijs werd vol ledig gevolgd door 53 jongens en 85 meisjes. Op de Eerste Burgerscholen wordt hot onderwijs berekend naar het ver moedelijk jaarlijksch inkomen varieert van f20.— tot f36.— voor èón kind; op de Tweede Burgerscholen varieert dit van f32.— tot f48.— vaor e<?n kind met vermindering van resp. f 2. en f 3.voor elk volgend kind. Voor on- en minvermogenden gelden bijzondere bepalingen. Op het eind van 1912 word door 939 kinderen kosteloos en door 611 kinderen tegen vwminderd tarief onderwijs genoten. Door do regeling welke de gemeente Gouda heeft met de omliggende ge meenten waarbij deze jaarlijks een vaste som betalen voor elko leerling uit die gemeente, kwamen aan inkom sten in over 1912 f 1644.69. Do kosten van het Lager Onderwijs bedroegen over 1912 f 104051.55. Van de zes bijzondere scholen (3 roorasch-katholieke en 2 protest.-chris- tolijke) bedroeg het aantal leerlingen op 1 October 1911 1854, tegen 1774 een jaar tevoren. Do Rijksnormaallessen werden ge volgd door 72 leerlingen. Van deze slaagden 8 voor het* onderwijzers examen en werden 5 afgewezen. Do Huisvlijtschool werd bezocht door 48 leerlingen. Er werd gewerkt in hout en in carton. De Ambachtsavondschool gonoot over 1912 een verhoogde Rijkssubsidio van f 2250.waarbij door de provin cie nog f 1000 subsidie word verleend. De uitgaven voor den Burgoravond- schoolcursus bedroegen f 5179.72, die van de Avondschool voor Ambachts lieden f7769.57. Aan schoolgeld word ontvangen tezamen f 440.69 leer lingen genoten kosteloos onderwijs. Het onderwijs aan den handekcursas werd gevolgd door 123 leerlingen, waarvan 34 leerlingen kosteloos onder wijs genoten. De uitgaven over 1912 bedroegen f7526.65 terwijl ann schoolgeld werd ontvangen f1973.De Rijkssubsidie bedroeg f2000.—, die der provincie f500.—. De uitgaven voor het Gymnasium hebben bedragen over 1912 f 24252.705 in welke kosten het Rijk f9775.71 bijdroeg. Aan schoolgeld werd ont vangen f 3400.en aan rente van het Schoolarchie-fonds f1165. De Muziekschool had in 1912 uit gaven tot een bedrag van f7368.03, waarvan aan schoolgeld terugkwam f 3457.25. De Goudsche Libryo werd bezocht door 127 personen159 boeken wer den uitgeleend. Het Museum van Oudheden ontving in 1911 verschillende schenkingen. Het aantal bezoeken bedroeg 472. Boskoop. Voorde H&tgsche Recht bank stond heden terecht P. J. T. van hier, verdacht van verduistering van oen rijwiel. Het Openb. Ministerie requireerde vrijspraak omdat in de dagvaarding stond dat de diefstal in 1913 was ge pleegd, terwijl het feit gepleegd moet zijn in 1908. Be Tempel. Onze melk- boter- en karnemelkboer D. K. van Reewijk is sinds Donderdag spoor loos verdwenen. In 't plantsoen te Gouda is vruchteloos naar hem ge dregd politiehonden volgden tot aan 't water daar zijn spoor. Vele geruchten zijn in omloop met zekerheid weet nog niemand iets. Van de 13 ouden van 70 jaar of daarboven alhier, zullen er waarschijn lijk 6 zijn, .die pensioen volgens de invaliditeitswet kannen krijgen. Waddinysveen. De Directie der Waterleidingmaatschappij to Gouda heeft aangeboden een standkraan te plaatsen op don RidÉer Van Catsweg ten gerieve van de bewoners van Bloomondaal. Met het oog op ver schillende typhense gevallen is dit aan bod zeer te prijzen. De benoeming van een hoofd aan de Openbare School (Brug) is wegens te weinig aantal sollicitanten uitgesteld. Ouderkerk ujd. IJ set. In de jongste vergadering van den Gemeen teraad werden do herbenoemde Raads leden Joh. de Jong, A. Vonk No ir- degraaf en B. Hoogendijk beëedigd en gelukgewenscht. De gomeeuterekenrng, dienst 1912, werd voorloopig vastgesteld in ont vangst op f 19081,30, in uitgaaf op f 18698,87, alzoo met oon batig slot van f 382.43. Naar aanleiding der niou» we Armenwet werd oen, nieuw reglc- met op het Burgorlijk Affmbestuur, als medo eon nieuwe instructie voor don gemeontn-geneosheer vastgosteld. Tor zake van het veer op Nieuwerkerk werden, wegens expiratie, de overeen komsten vernioawd met de heoren A. M. Hoogendijk, G. en H. v«n Vliet en B. Boognordt en weer voor den tijd van 15 jaren. Als wegen, waardoor eventueel bui zen van de waterleiding zullen worden gelogd, werden-, behalvo den IJsoldijk en den Lagowog, aanwezen don Tien- deweg en den Oudolandschon weg. Nadat nog do begrooting was gewy- zigd en besloten was voor do berg plaats der kisplnnken oon andere en meer geschikte gelegenheid to huren, werd do. vergadering gesloten. Voetbal. Op het Sportterrein speelde giste- ron Olympia I tegl» een Haagsehe Combinatie. Olympia' telde eenige in vallers, terwijl in hst elftal dor Ha genaars eveneen» veranderingen wa ren aangebracht, waardoor de voor hoede bijna geheel II.B.8. 1-spelers waren. De uitslag was 61 voor de Haagsehe Comhiimtie, waaruil blijkt dat het een sterk elWÜl was. Olympia heelt gisteren dan ook nog wat kun nen loeren van de Hagenaars, vooral wal hot spel hunnef voorhoede be treft, die v. d. Horst nn v. Iterson ge noeg to doen gaf. Hét was een mooi lesje, dat Olympia voor de competitie nog wel eens hcrhalan mag. T.O.P. trok in de tweede ronde voor do bekerwedstrijden naar 's-Gra- venhage en verloor daar van D.V.V*. met 4—1. Korfbal. Swift speelde gisteren vriendschap pelijk tegen Amicitia uit Boskoop en won met 42. A t h 1 etl e k. Bij de gisteren te Deventer gehou den groote nationale athletiek-wedstrij* den, georganiseerd door Daventria, behaalden de heeren Z. G. Baalde uit Woerden in het nummer hardloopen 800 M. den dorden prijs en B. van Roon uit Woerden in het nummer hardloopen 1500 M. eveneens den 8n prijs. J. H. B&ising. De tooneelcritice, van „Het Nieuws van den Dag", de heer J. H. Róssing, is gisteren to Amsterdam door een groote schare tooneelspelers en ande ren met de kunstwereld in betrekking staande personen op gknróuzo gehnp digd bij zijn 25-jarig jubilé. Hem werden vele geschenken aan* geboden. Het ontvangsalou was één bloemenhof. Veemarkt Rotterdam. Vette Ossen en Koeien goede aanvoer, prijzen waren voor 1ste kw. 44, 2e 40 en 3e 35 cent por half kilo. Vette Kalveren, goede aanvoer, Iste kw. 33, 2e 29, 3e 27 cent per half kilo. Vette varkens goede aanvoer 1ste kw. 30, 2e 29, 3e 26 cent per half kilo. Schapen en lammeren goed aan gevoerd. Handel in Vet vee en vette Kalveren stug doch prijshoudend, vette Varkens traag. Enkele hokken Va boven notpring. Schapen en Lammeren prijshoudend. 8TRA88BURO, 6 8ept. Het congres van de Duitsche vereoniging voor lijkverbranding is Vrijdagavond geo pend. Do Strassburger spreker Jeïsh- ko critlseerdo heftig het Parlement In Elzos-Lothariugen, dat eenig in Duitsehland geweigerd heeft zich be zig te houden met dc kwestie der lijkverbranding. Het monument, op kosten van Frankrijk opgericht ter herinnering aan do Frauschen, die bij Borodino in 1813 zijn gevallen, is heden in gewijd. Koning 'onslantijn van Griekon land, de zwager van Keizer Wilhelm, is Zaterdagmorgen, meldt de Maand.- Crt., vergezeld van kroonprins Geor ge te Berlijn aangekomen. Aanvanke lijk had de koning met zijn familie eenigen tijd bij zijn Hessische fa milie in denTaunus van de vermooio- nissen der bolde veldtochten willen uitrusten, doch keizer Wilhelm noo- digde hom uit een bezoek aan Ber lijn te brengen, en vervolgons aan de keizermanoevres in Siieziö deel te nemen. En het kan niet anders of dit bezoek zal de vriendschapsbanden tusschen Griekenland cn Duitsehland nog sterker maken. Ter eere van de hooge gasten was Zaterdagmorgen het Auhaltcr-station feestelijk met bloemen, groen en vlag gen versierd. Reeds om kwart voor achten verschoen als een der eersten prins Eltel Friedrich, vergezeld door eenige officieren. .Spoedig kwam ook de eere-compagnie, met muziek voor op, aangerukt, waarna zich snol het geheele station met een schitterend-ge zelschap militaire en civiele autori teiten vulde.' De keizer, vergezeld van prins Os kar en eenige leden van zijn gevolg, kwam om 8 uur aan het station aan. Hij bogrooUe den Grieksehen gezant, Theotoky, die mede aanwezig was, was, zeor hartelijk, en onderhield zich geruime» tijd met hem. Spoe dig nadat ook prins August uit Sigmaringen gearriveerd was, roldo de MUiicbener sneltrein, waarin bet salonrijtuig van koning ('onstantijn ingehaakt was, het station binnen. Nauwelijks bad de koning den wag gon verlaten, of keizer Wilhelm snel- do op hem toe en begroette hem, evenals den kroonprins, met hand druk en kus. Vervolgens werd de eere-compagnie geïnspecteerd, waarna dc keizer de verschillende autoritei ten aan den koniug voorstelde. Dezo begaf zich dan naar den Grieksehen gezant, kuste het krats, dat de pries ter hem voorhiejd en ontving diens zegen. Hierop begaven de keizer, de koning, de kroonprins, en de prinsen zich naar don koninklijken wachtka mer, waar de keizer aan koning (Joii- stantijn den voldmaarschalksstaf over handigde. Vervolgens werd plaatsge nomen in do voor het slation waeh- lendo automobielen, die de monarchen met hun gevolg naar Potsdambrach ten, waar zij, om half tien voor het nieuwe paleis aankwamen. Hofbericht. H. M. de Koningin zal morgenoch tend te half negen de Internationale Landbouwtentoonstelling te Scbeve- ningen bezoekon. Tehalftwnalf vertrekt do Koninklijko Familie naar Amsterdam. Donderdag 18 Sept. zal hot Hof van 's Gravenhage weder naar het Loo vertrekken. Vergiftigingszaak te .Oudewetering. Voor de Rechtbank te 's Gravenhage stond heden terecht F. Broed, arbei der en de wed. Pioneman, beide wo nende te Oude-Wetering, wien was ten laste gelogd dat zij zouden getracht hebben door middel van rattekruid den vader van Breed te vermoorden. Tegen Broed werd geëischt levens lange gevangenisstraf en togen vrouw Pieneman 18 jaar. van het Koninklijk Meteriologisch Instituut te DE BILDT. Hoogste barometerstand 772.7 te Valenta, laagste stand 768.3 te Seydisfjord Verwachting tot den volgenden dag Zwakke tot matigo veranderlijke wind, later iets westelijker matige toe- nemonde bewolking later wellicht re gen. Koeler, mogelijk nachtvorst. VAK DEN 8 SEPT. 1913. SUztsletalngett. j Nod. Cert. Werkelijke Schuld 3 pct.j Oostenr. Bolastingvrijo. Kronenrente 4 pct.| Port. Obl. 3<lo Serio Amort. Schuld 3 pet Russische Obl. 1906 5 net. Id. Obl. (Gr. Russischo Spw.mij) 1898 4 pet ld. Obl. (Nicolai Spoor weg) 1867-69 4 pet. Id. Obligatie 6e Emis sie 4 pet. Japan. Obl. 1899 4 pet, Mexico Afl Binnenland Obl. 5 pet.. Brazilië Funding Lee ning 5 pet. d. Obl. .1889 4 pet. Venezuloa Dipl. Schuld 1905 3 pet dank- en Credlet-imtel lingen. Fed. Bankaandoelon Industr. Onderneiniiiiceii American Car A Foun dry Comp. C. v. A. Id.Smelting ARefining Co. Cert. v. Aand Anglo American Tele graph Cy. Oert-v. A. U. S. Steel Corp. Cert. v. Gew. Aand. Kul. Crediet Instell. en Cultuur Ondernemingen Handelsver. „Amster dam" Aand. Jav. Cultuur Mij. Aand, Ned. Handel-Mij.C.v.A MUnboaw Mijen. Ketahoen" Mijnbouw Mij. Gew. Aand. Redjang Lobong, Mijn bouw Mij. Aand. Groat Cobar Aand. Petroleuui-Onderii. Dordscho Petroleum In dustrie Mij. Gew. A. Kon. Nod. Mij. totEipl v. Petr, Bronn. ü.v.A. „Shell" Tho Transp. Trad Cy. C. v. G. A, Stcheepvuart Bijen. Ned.Ara. Stoomvnart- Mij. Aand. Stoom vaart-Mij. „Zeo- land" Preferente A. Int. Mercantile Marine Cy. afgest. Pref. A, Tabak-Ondernemingen. Bindjey Tabak Mij. A. Dl Tersen. Maxwol Land Gpant' Cert. v, Aand. Peruvian Corporation Lim. Cert. v. Aand. Sponrwegen. Iloll. IJzeren Spoor wegmij. Aand. Mij. t. Êxpl. v. Staats spoorwegen Aand. Zuid-Italiaan. Spwmij. Serie A-H Obl. 3 pot. Warschau-Woenon Spoorwegmij. Aand. dito dito Act. de Jouiss. Amerika. Atchison Alg. Hypb. Obl. 4 pet, Erie Spoorweg-Mij Gew. Aand. Union Pacific Railroad Cy. Cert. v. gew. A. Wabash Gew. Aand. Premieleeningen. AmsterdamAand. 3 pet. Hongarije. Ttieiss-Ro- guIirüngs;Gcs. 4 pet. Prolongatie 43/k5 pCt. Amerikanen niet erg opgewekt, be perkten omzot, Mijnon willig, Rubliers stil en prijshoudend, Petroleum luste loos en zwak, Tabakken stil doch vast, Culturen geen belangrijke variatie. Nat. en Bristol Staafcsf. stil en prijs houdend. Vorige Koet». Koer» V»u heden. 77»/, 77% 82 f, 82'%, 61'/, 101 101 86% 91 84'/, 807, 84% 88"/,, 38»/,, 103 86'/,, 103 80 56",, 116 47 47 697, 63'/, 23"/,. 65% 04'%, 217 238 189'/, 2187, •237% 15 19 223 45% 226 45% 186 186 632 632% 525 2011% 116 4%, 4 109 109'/, 01/, 10% 10% 91 97 97 01% 186% 94 7, 91% 94% 29%, 28 151%, 4%, 151% 4% 110% 148 RS.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1913 | | pagina 2