Zel'dzaai
Bloemenmest
CATZ’ Levertraan
Aanbesteding.
aanbesteed
Vraagt uitsluitend
No 123
Laatste Berichten.
Telefoon
Stadsnieuws.
Advértenüën.
tELll
dCaimeh
Trekking a.s. Zaterdagmorgen 11 nar.
hiu wun
Swartsenburg's Lolendebiel.
ANTON COOPS,
XTiei:
6 He pi
van zich in het
dende werken
Hollandsclie mei
naar het origine
A. VAN OSTADI
FRANS HALS,,!
S.G. KREKEL!
BURGERLIJKE STAND.
G-eToxs. C^LTZ,
Eene uitbreiding van de
N.V. „De Goudsche Machinale
Garenspinnerij te Gouda”.
Gemengde Berichten.
4
Vrij bewei
Per kwarta;
Idem francr
Met Gelllusl
Idem francc
Abonnemen
Markt 31,
con-
on
is
Loten verkrijgbaar.
voor kamerplanten.
Pakjes a fO en IS Cents bij
Drogist - Wijilstr. 29.
GOUDA, 8 November 1913.
De Heer R. Montijn alhier is ge
slaagd voor het derde gedeelte nota
rieel examen.
Voor de lezers
wij dit jaar een
laas-premio en v
1 Map In
al
maat-
viert
12)
„Nooit gezien
der lachend, ,,m
lange geschieden
lend. Ik wil t
die prikkelbare
een lichtzinnige I
voor niets deugt
was. Geen wond
mij gestald was, i
hem weet. Hij s
persoon, die tot i
„Laat hem dar
loopen. Wij zulli
aan hem denken’
Hij bood de gi
geleidde haar na
ze aan de vleuj,
en oen vroolijk
Het gezelschap
zonder. In de i
werden in versci
sprekken gevoerd
stemmengemurmel
schoone gastvrou
een stormachtig i
Robert Hocknei
aan de vleugel
de stemming nog
GEBOREN7 Nov. Catharina
Geertruida Maria, ouders J. H. van
den Bergh en G. M, Koot. 8. Cor
nelia Aleida, ouders M. A. Rademaker
en A. J. Laugras.
ONDERTROUWD: J. de Visser
en C. II. de Kok. J. W. Sirre en
M, Kammeraat. M. do Jong en J.
Cl Flux.
OVERLEDEN: 6 Nov. 'M. Kaste
lein, 46 j. 8. J. Meijer, 4 w.
n meisjes, die
in de feest-
koming van een „kunstzaal44, waar het
een genot zal zijn te vertoeven.
Op het bestuur van dien schouw
burg rust thans de moeilijke taak om
daarin te doen geven datgene, waarin
het publiek behagen schept.
Verkrijgbaar in heele en halve flacons bij H.H. Apothekers,
Drogisten en Winkeliers in koloniale waren.
AMSTERDAM-ROTTERDAM-GRONINGEN.
kenist, op wien Goudagroot gaat, omdat
ge de mooie, heldere tonen van ons
carillon zoo dikwijls in huppelende
reizen van den St. Janstoren het lucht
ruim inspeelt, van waaruit ze neerda
lend, de menschen uitnoodigen tot
meezingen, noodig vooral op den dag
van ons onafhankelijkheidsfeest uw
medeburgers uit tot het zingen der
echt vaderlandsche liederen.
Kortom, vieren wij ons feest als
goede Nederlanders met dankbaar hart
voor de vrijmaking uit het Fransche
juk, en maken we ons zelven dan tevens
vrij uit de slavernij van „Janus44 etc.
A.
Het bioscoopbedrijf.
Naar wij vernemen is in oen to
Utrecht gehouden vergadering van
bioscoop-oxplicateurs in Nederland in
verband met huidige actie tegen het
bioscoopbedrijf een permanent comité
van verweer benoemd.
uurlijk van Boskoop winnen op het
terrein aan de Karnemelksloot, en
T. O. P. IIde Struis, zal ook wel voor
eerstgenoemde zijn.
In de 3e klasse de Struis IIBos
koop II. aan de voorwillens.
Boskoop. Dat onze Gemeenteraad
wel het oprichten van Avondcursussen
voor Nederlandsch, Duitsch, en En-
gelsch in een plaatselijke behoeften zal
voorzien, blijkt ten volle uit het groot
aantal leerlingen, voor wie toelating
gevraagd is (nl. 46). Door verscheidene
ouders is verzocht, dat de leeftijd van
toelating zoodanig geregeld zal worden,
dat leerlingen uit het zesde leerjaar
der lagere scholen zich kunnen aan
melden.
Hiertegen zal wel geen enkel prac-
tisch bezwaar bestaan. Ook is uit op
voedkundig oogpunt de toelating op
dezen leeftijd alleszins te verdedigen.
Voor het zooveel moeilijker aan te
leeren Fransch wordt zelfs op heel
wat jeugdiger leeftijd begonnen.
Konden na een bijv, tweejarigen
cursus de leerlingen nog in de gele
genheid gesteld worden, eenig Voor
bereidend Handelsonderwijs te volgen,
dan zOu ons Gemeentebestuur de kin
deren onzer vakscholen daardoor in
staat stellen, met meer practische ken
nis toègerust het leven in te gaan dan
totnogtoe het geval geweest is.
De eerste stap in een goede rich
ting is alvast gedaan. Voor het hoofd
der openbare school is het een succes
op diens aansporing tot deelneming.
Lekker kerk. Bij kon. besluit is
aan de heer A. J,. de Mooy op zijn
verzoek met ingang van 1 Januari
1914 eervol ontslag verleend uit zijn
betrekking van notaris alhier.
De onafhankelijkheidsfeesten
en
de volkszang.
(Ingezonden.)
Met rassehe schreden nadert thans
de dag, waarop de Goudsche burgerij
het heuglijke feit gaat herdenken,
dat voor een eeuw terug het Neder-
landseho volk werd verlost van Fran
sche dwingland!) en overheersching.
Zwaar, loodzwaar had Napoleon’s
hand op het volk der Trompen en
Do Ruijtere gedrukt en scheen het,
alsof alle energie en Hollandsche
geest waren gevloden alle nationa
liteitsgevoel scheen verdwenen.
Op 'de gisteren door den heer H. J.
Nederhorst Jr. architect te Gouda
gehouden onderhandsche aanbesteding
voor het bouwen van een fabriek en
kantoorgebouw met bijkomende wer
ken voor de Eerste Nederlandsche
Kabel fabriek te Hof van Delft werd
het laagst ingeschreven door den Heer
W. Bokhoven te Gouda voor de som
van f 83400.—, aan wien het werk is
gegund.
De ijzerwerken voor dezen fabrieks-
bouw zijn opgedragen aan de firma
de Vries Robbe te Gorinchem voor
de som van ongeveer f 35000.
Handelshoogeschool te Rotterdam.
In tegenwoordigheid van den Min.
van Binnenl. Zaken, Buitenl. Zaken,
L. H. en Nijverheid, de commissaris
der Koningin, Ged. Staten en de Mi
nister van Staat Dr. A. Kuyper, als
mede het gemeentebestuur van Rot
terdam en den Raad van Rotterdam
en vertegenwoordigers van alle Kamers
van Koophandel hier te lande en te
Londen, Parijs en Brussel is heden
middag te Rotterdam de Handels
hoogeschool geopend.
Het woord werd gevoerd door de
heeren A. G. Kröller, Dr. D. Bos,
Prof. Dr. G. W. J. Bruins, Mr. Cort
van der Linden, Mr. Zimmerman en
Prof. Jelgersma.
Op VRIJDAG 21 NOVEMBER 1913
des middags om half drie zal in de
Sociëteit „ONS GENOEGEN” te
GOUDA worden
Bestek met 2 teekdningen zijn tegen
betaling van f 2.50 verkrijgbaar bij
de firma J. VAN BENTUM&ZOON
te Gouda.
Aan wijs op Woensdag 19 November
’s middags half drie op het terrein.
Inlichtingen verstrekt J. W. F
HARTKAMP, Architect te Amsterdam-
Aanvaring.
Gisterenavond had op de rivier de
Maas voor Rotterdam een aanvaring
plaats tusschen het, stoombootje nCim-
bria44 van Shipchandler en do stoom
boot „Gemeen te werken 44 door het on
klaar worden van hot roer van de
„Cimbria“.
Op de „Cimbria44 bevonden zich
kapiteig Nijpjes, de machinist en drie
passagies. Allen sprongen over op de
„Gemeentewerken14, doch de kapitein
on een passagier, de heer John Du-
broin sprongen mis en raakten tus
schen beide booten bekneld. De kapi
tein werd met wonden aan het hoofd
en het rechterbeen, naar hot zieken
huis gebracht. De passagier werd alleon
aan don linkerarm gokwets.
Een ander bootje pikte dê „Cimbria44
op on bracht het in de haven.
N. V. „Reederij de IJsel
v/h. C. G. van der Garden./
Door de N. V. Reederij de IJsel
v/h. C. G. van der Garden alhier wordt
met ingang van Maandag 10 Nov. a.s.
een dagelijksche motordienst ingesteld
van UtrechtGoudaLeidenDen
Haag—Delft en tusschen liggende
plaatsen vice versa.
De nieuwe dagelijksche motordienst
is ontstaan door eene samensmelting
van twee reeds bestaande n.l. den
Utrechtschen dienst der Reederij en
het veer van den Heer G. Tetenburg Jr.
te ’s Gravenhage. Voor Gouda is het
voordeel dat een dagelijksche dienst
met den Haag vice versa wordt be
reikt en dat aan twee kantoren (Turf-
singel en Gouwe) de goederen kunnen
worden aangevoerd.
Do schepen die in dezen diepst zul
len varen, zijn de IJsel 5, 11, 12 on
15, alle goed ingerichte motorschepen
met voor zijn taak volkomen berekend
personeel.
De* afvaarturen uit den Haag en
Utrecht zijn zoodanig geregeld dat de
schepen voor beide richtingen ’s avonds
hier voorbijvaren en de hier te laden
goederen don volgenden morgen vroeg
tijdig te Utrecht en den Haag zullen
aankomen.
Als agenten te Utrecht en den Haag
zullen optreden de Heer Joh. de Beer
Jr., Leidsche Veer Utrecht, en den
Heer G. Tetenburg Jr. Bierhaven Den
Haag, terwijl de Heer P. L. Verkoren
te Leiden Utrechtsche Veer 25, G.
Tetenburg Jh Korenmarkt Delft en
J. M. v. d. Banden, te Alphen met
de agentschappen in die plaatsen zijn
belast’
Voor het vervoer van kaas van de
verschillende marktplaatsen naar
Gouda wordt een speciale voor dat
vervoer ingerioht fiiotorschip „IJsel
13” bestemd.
Men meldt uit Hoek van Holland
aan de N. Crt.
Van het uitgaand Engelsch stoom
schip Tronto is een matroos in het
ruim gevallen en met gebroken boenen
hier aan land gebracht. Na door dr.
Rijken verbonden te zijn, is do man
per sleepboot naar het ziekenhuis te
Rotterdam gebracht.
De 62-jarige bloembollenkweeker A.
L,, wonende te Haamstede (eiland
Schouwen), had Woensdagmiddag een
aantal kantoren te Rotterdam bezocht
plotseling kwam hij tot de ontdekking
dat hij zijn groene portefeuille kwijt
was, inhoudende ongeveer f 4700 aan
bankpapier. De heer L. deed aangifte
bij de politie. (Rott.)
Een koopman uit Frankfort, die
onlangs tot 12 jaren tuchthulBatra!
veroordeeld werd, heeft in de Prui
sische loterij 30.000 mark gewonnen.
De rechtbank heeft het geld voorloo-
pig in bewaring genomen.
Een goede maatregel.
Voorheen was het voor vreemdelin
gen en ook voor hen, die weinig
reisden, wel eens moeilijk on te ont
dekken, op welk station zij waren. De
staatsspoor brengt hierin thans ver
andering. Was op een enkele plaats?
soms nog niet eens in het oog loo
pend, een bord met den plaatsnaam
aangebracht, thans wordt op loodsen
en andere* gebouwen in de nabijheid
der stations en op verschillende pun
ten van de perrons overal de naam
van het station geschilderd.
G. METZU „He
J.M. Molenaar „I
JOH. VERMEER
De afmeting
bij 50 c.M.
Van deze ma
de pers de schitti
is slechts een
handen, en wij be
beatelling aan.
*T)o gewone pr
zijn f 6.doch
lezers deze aan
f 2.90.
Hieronder een
schillende blader
Bet Nieuws vc
verdienstel
rendruk
De Telegraaf s
pioen zijn schitte
Lux geïll. tijdsi
zegt o.m.
Wij hebbe
deze reproductie
leken on moeten
geven voor deze
De Tijd zegt
Het is een
neming betref!
Kunst. De Heer
kende kunstcriti
toezicht op ’t w
De Nieuwe h
zegt o.m.
Een Nederl
van Nederlandse
een aantal platen
ties van werken
welke onder toes
directeur, den I
Laar opeens vernam men de mare
van Napoleon’s val. hen schok voer
door het Nederlandsche volk en deed
de geestdrift weer ontwaken. Ziel
ze daar weer uitwaaien, de Neder
landsche driekleur, hoog van de to
rentransen, vroolijk wapperende na
zoo lange rust! Let op die Oranje-
kokarden, gestoken op hoeden en op
jassen en japonnen Hoort dat vreug-
degezang in huizen en straten, op
pleinen en wegen: „Oranje boven!
Oranje boven!’
Geon rechtgeaard Nederlander, die
zich niet verheugde en 'zijn stem niet
deed meeklinken in het algemeen
jubellied, het vaderlandsche lied.
Zoo was het in 1813.
En thans schrijven we 1913.
Een eeuw is voortgesneld met
haar jaren vol wisseling van
schappelijke toestanden. Nu
heel Nederland het feest der herden
king van s lands bevrijding. Wel een
reden tot dankbaarheid Zeker een
reden tot jubel Met geestdrift heelt
ook in Gouda ieder weldenkend bur
ger zijn penning bijgedragen, ten ein
de de Commissie tot viering van open
bare feesten in de gelegenheid te
stellen het onafhankeiijkheidafeest
waardig te vieren.
Vele plaatsen in ons land zijn
Gouda in de feestviering voorgegaan.
Aan uiterlijke pracht en feestbetoon
ontbrak het niet; prachtige versie
ringen, optochten, verlichting, etc. wa
ren de bewijzen, hoezeer onze land-
geuooten prijs stellen op de herkre
gen vrijheid.
Afhankelijk zijn ais volk, hoe klei
neert en vernedert zulks een natie
Onafhankelijk worden na zulk een
tijd van vernedering, hoe doet het
de harten des volks zwellen van va
derlandsliefde en trots
Geen wonder dat alom vreugde
zangen de lucht veryuldep 'bij de her
denking van zoo n heerlijk feit
Maaris er grooter parodie
denkbaar, dan tijdens het echt natio
nale feest bij ons kon worden waar
genomen
Vreugdezangen vervulden de lucht?
Wel neen! De Nederlanders uiten
hun geestdriftig, vaderlandslievend ge
voel in het lied: „Janus, heb je je
hoedje op.”
In drommen en troepen vulden ze
de straten der feestende steden on
dorpen, en in de grootste eendracht
lalden en brulden ze het uit: „Janus
heb je je hoedje op.”
Waren ze zóó in een roes, dat zij
het gebruik van hun denkvermogen
verloren hadden
Onafhankelijkheidsfeest Het feeèt
van geheel het land een feest,
waarbij tevens gevierd wordt de in
nige verhouding, die er bestaat tus
schen het volk en zijn vorstin; waar
bij ook vooral uitkomt de band, die
Nederland bindt aan het geliefde
Orainjehuis; dat feest is tot nog toe
bespottelijk gemaakt, want overal
regeerde „Janus met z’n hoed.”
Goudsche burgers! zullen wij aan
dezelfde bespottelijkheid ons schuldig
maken, als óver enkele dagen hier
het onafhankelijkheidsfeest wordt ge
vierd P
Laten wij ons spiegelen aan ande
ren Geen „Janus” ineer, noch in
<lo dagen van voorbereiding, noch op
den feestdag zelf. Laat ons toonen,
dat wij zijn echte Nederlanders, die
een Nederlandsch feest vieren willen
in vreugde met onze mooie vaderland
sche liederen. Laten wij dien „Janus’"
onttroonen en verbannen en klinke
dan ons Wilhelmus, Onze Zilvervloot,
Oranje Boven, en andere Vaderland
sche liederen. Ieder geve daarin het
goede voorbeeld.
Gij, lustige jongens en
in jolige stemming u L
drukte begeeft en in rijen en troepen
op de maat uwer zangen rondtrekt,
vergeet dan niet, dat wij een Vader-
landsch feest vieren en onze vreugde
kunnen uiten met onze Vaderlandsche
liederen.
Gij, ouderen van dagen, die bij het
zien van dat feestelijk en vroolijk ge
woel u nog zoudt willen aansluiten
bij zoo’n zingend groepje, sterkt den
goeden geest en heft ook eens een
mooi bekend lied aan.
Gij, muzikanten, zonder wie een feest
geen feest zou zijn, blaast vroolijk de
vreugd in het volk, maar vergeet „Ja
nus” en diens aanhang. Stel liever uw
program te zamen uit nationale liede
ren het volk zingt ze mee. Gij, k|ok-
doch het blijft een hoogst moeilijk
vraagstuk zich te vrijwaren tegen de
verscheping van waren, die, doordat
zij in vervalschten of ondeugdeiijken
toestand verkeeren, aanleiding kun
nen geven tot broeiing, ontwikkeling
van gassen, en soms tot zelfontbran
ding. Een scherp toezicht op den
aard der verscheepte artikelen en de
noodigc waarborgen door de afzen
ders te verschaffen, is natuurlijk
steeds gebiedend noodzakelijk. Doch
zoolang de verkoop en verzending
van ondeugdelijke of vervalsehte wa
ren niet door strenge wetten in de
verschillende landen verboden wordt,
zullen er steeds groote gevaren voor
de scheepvaart te duchten zijn. En
deze gevaren worden nog vergroot
door de onverantwoordelijke handel
wijze van sommige verzenders, die,
ton einde lagere vrachten te bedin
gen, zich niet ontzien voor de scheep
vaart gevaarlijke artikelen, onder al
lerlei nietszeggende fantasienamen aan
Ie gevep.
Wij zouden de vraag willen stellen
aan belanghebbenden, of het niet mo-
golijk zou zijn voor ondeugdelijke,
reep, quaestieuse of bepaald gevaar
lijke artikelen (zooals voor deze laat-
sten in Duitschland de zg. Feuer-
ziige) speciale schepen in te richten
onder inachtneming van de meeat
practische reddingsmiddelen voor de
bemanning en deze artikelen niet te
verladen op passagiersschepen, waar
bij, ondanks alle reddingsmiddelen in
geval van brand, toch nog steeds
lal van inenschenlevens verloren kun
nen gaan, zooals de ervaring helaas
bewijst.
Gisteren meldde zich te Utrecht aan
het politiebureau een Duitsch matroos,
oen der overlevenden van do ramp
der Volturno. Hij word van het noo-
dige voorzien om naar zijn woonplaats
terug te kunnen keeren.
Ondeugdelijke waren als oorzaak
van scheepsrampen.
De ontzettende scheepsrampen van
de „Volturno” heeft weder opnieuw
de aandacht doen vestigen op de
gevaren, verbonden aan hot versche
pen van artikelen, die hetzij uit hun
aard of door toevallige vermenging
met andere sloffen gevaar voor ont
branding kunnen doen ontstaan, zoo
schrijven de hoeren Van Hamel Roos
en Harmons in het Mndbl. tegen de
Vervalschingen. Dat deze gevaren in
geenen deele denkbeeldig zijn, bleek
weder uit ernstige scheepsongol ukken
welke in de haven van Triest in Ja
nuari jl. voorgekomen zijn, en don
dood van eenige manschappen en hot
verlies van schepen ten gevolge had
den. De ongelukken werden veroor
zaakt door de aanwezigheid van een
messtof „Cyaan-amld" genaamd, wel
ke in ondeugdeiijken staat verkeer
de door de aanwezigheid van oen te
groot gehalte aan calcium-carbid, het-
wo,k zooals bekend is, door water
of vocht acetyleen-gas ontwikkelt, <lat
gemengd met een zekere hoeveelheid
lucht, nl. 89 lucht en 11 ace
tyleen, met oen hevigheid ontploft die
grooter is dan van elk ander be
kend gas. In het algemeen ontstaat
een ontploffing door direct' contact
mot een open vlam of een vonk, zij
kan echter ook ontstaan door
tact met een gloeiend lichaam,
een sigaar of gloeiende lucifer
voldoende om een ontploffing te doen
ontstaan.
Het spreekt vanzelf, dat de Scheop-
vaart-maatschappij de meest mogelijke
voorzorgen bij de verscheping van
dorgelijke artikelen in acht nemen,
De Nieuwe Schouwburg.
Nu Donderdag aanstaande de nieuwe
schouwburg van de Sociëteit „Ons
Genoegen” geopend zal worden, heb
ben wij, nu de laatste hand aah dit
gebouw voor de kunst wordt gelegd,
een kijkje genomen om daarvan iets
te vertol Ion.
Zonder thans te komen tot een detail-
bespreking van wat deze schouwburg
precies bevat, geven wij thans in korte
woorden den indruk weer, die wij
hebben gekregen, toen wij dezen
schouwburg in zijn laatste stadium van
afwerking hebben bezichtigd.
De indruk, die wij van dezen nieu
wen schouwburg hebben gekregen is
oen in alle opzichten gunstige. Reeds
de aanblik van het gebouw, dat hoewel
uiterlijk sober afgewerkt, toch iets
voornaams heeft, vooral beschouwd
tegenover het aanliggende sociëteits
gebouw, dat wel wat doet denken aan
een oud verweerd perceel, doet prettig
aan. Er is iets forsch in, dat getuigt
voor den ontwerper. Een ruim entrée,
waarboven een balcon is aangebracht
geeft toegang tot een flinke hal, waar
het bureau en de garderobe zyn ge
vestigd. Trappen in deze hal voeren
naar de zaal, welke oploopend is ge
bouwd, zoodanig, dat vanaf elke plaats
een goed overzicht worejt verkregen
over net tooneel. Alle plaatsen bevin
den zich nl. recht tegenover het tooneel
De orkestruimte is in de diepte voor
het tooneel ingebouwd, zoodat daarvan
volstrekt geen hinder wordt onder
vonden. Aparte in- en uitgangen voor
de orkestleden zorgen er ook voor
dat in de zaal geen stoornis wordt
veroorzaakt. De wijze waarop de klap-
stoelen zijn geplaatst, komt ons uiterst
practisch voor. De zitplaatsen zijn verre
te prefeeren boven do stoelen, welke
tot heden bij tooneelvoorsteljingen
dienst deden. Boven de zaal bevinden
zich twee galerijen en tot zelfs op de
bovenste en daarvan de meest van het
tooneel verwijderde zitplaats is het
tooneel te overzien en is te verstaan
wat daar wordt gesproken.
De schouwburg maakt van binnen
een vriendelyken indruk. Het daglicht
komt binnen door fraaie vensters van
gekleurd glas in lood, waardoor het
aangenaam getemperd wordt. Wanneer
in de zaal de talryke electrische lampen
zullen branden, zullen ongetwijfeld
deze vensters een aardig effect maken.
Het tooneel is ingericht zooals het
in een modernen schouwburg behoort,
naar do nieuwste technische eischen,
zoodat zeer gemakkelijk en snel ver
wisseling van schermen kan plaats
hebben. Wat het doek aangaat, daar
over zwijgen wij thans nog.
Aan kleedkamers is geen gebrek.
Daarvan zyn er 16 aanwezig, vier
telkens boven elkaar, waarby op elke
etage al het daarbij noodige is aan
gebracht.
Het geheele gebouw wordt centraal
verwarmd.
Onze veorlöopige indruk - wij za-
,gon den schouwburg immers nog lang
niet op z’n beet is deze dat Gouda
zich verheugen mag in de tot stand.
