b o,ié
Rechtszaken.
VEIGADERIMG VAN DBN GEMEENTERAAD
E WOKDEREN
DER TECHNIEK
STATEN GENERAAL.
Stadsnieuws.
PE VOKDEllR BEU TECINIEK
SFOTZT.
Obxc geïllustreerde Weekbladei.
Laatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht
Officieels Prijscourant
Bffettcilaidel te Amsttrdan
de gemeenschap vergoeding schuldig
voor de door hem geleden matariaele
en moreele schade, „naar onze mee
ning als een rechtsplicht, naar die
van vele anderen als een plicht van
billijkheid. Onze wet kent dien plicht
nog niet Straks zal de begrooting
van justitie aan de orde komen. Wij
zouden meenen, dat onna minister van
Justitie eene schoone daad zon ver
richten, door op zijne begrooting alsnog
een post te brengen, waaruit hy aan
den hier bedoelden persoon eene ver
goeding in naam der staats gemeen
schap kan toekennen.
(E
TWEEDE-KAMERVERKIEZING.
- Amsterdam III.
By de gisteren gehouden herstem
ming voor een lid van de Tweede Ka-
vacature-H. Polak, 8. D. A. P.) werden
uitgebracht 1'2797 geldige stemmen.
Hiervan verkregen de hoeren
P. Otto L.) 671B,
J. t indegeest (S. D. A. P.) 6082.
Zoadat gekozen is de heer
P. OfFTO (Unie-Lib.).
Bjj de eertte stemming op 4 Novem
ber verkregen, de heerenC. J. Kuiper
(R. K.) 1946, P. Otto L.) 3314. J.
Oudegeest (S. D. A. P.) 4604 en D
Wijnkoop (8. D. P.) 180 stemmen.
Den afgeloopen zomer werden de
heeren Troelstra en Polak, in dit dis
trict beiden by eerste stemming ge-
koten, reap, met 7309 en 4881 stem
men. Op de liberale eandidaten werden
toen reap. 2618 en 2378 stemmen uit
gebracht.
De uitslag van dezen steinbuMtrijd
geelt den vrijzinnigen een gruote
vreugde en een voldoening vuur den
reusachtigen arbeid, die aan deze ver
kiezing 1m voorafgegaan. Dag aan
dag hebben sprekers het woord ge
voerd, door alle mogelijke reclame-
ndddoken Is de aandacht der ktezors
op den vrtjtinnigon candtdaal geves
tigd en niet intnder dan 45 auto's eu
10 rijtuigen hebben up dezen herstem
mingwlag hun diensten geprwteerd
voor liet hoofdbureau der vrijzinnige
concentratie In Amsterdam, Dank zij
deze groote inspanning ts het gelukt
deaen runden burcht te neuten, die
door de 8.D.A.1'. als een ouneeubaru
werd boaohouwd.
Uit de cljleis blijkt, dat, waar on-
getwijletd een aantal recbtacbo kiezers
tegen bet onthoudtugsadviee van den
a.-r. hoofdman In, voor den vrljzin-
nlgon cnmlldaat hebben goatemd, een
zeer groot aantal vrijzinnigen Ie op
gekomen, die bij eerste stemming weg
bleven. Deze opkomst is eeu bemoe
digend teek™ voor de toekomet.
Dal do 8.D.A.P., illetlegenetaando
alle krachtsinspanning vsu hunne zij
de dnzsn vasten zetel thans moeten
prijsgeven, doet de mogelijkheid ver-
onderstelen, dat ook de andere dis
tricten Veroverd kuunen worden.
De soalnal-domocratiacho Kamerfrac
tie is door dit verliee tot 15 leden
teruggebracht, terwijl het aantal unie-
liberalen thans gestegen is tot '22. Do
vrtjsliniig» concentratie beschikt thanB
over 89 zotcis.
VRIJDAG 31 OCTOBER 1918.
(Vervolg).
Dc Voorzitter: Ikzalhotbe-
sprekon maar ik geel geen toezegging.
De heer Muylwük houde het my ten
goede, maar wellieht is hy wat lioht-
geloovif gewsest.
Wanneer iemand vervolgd wordt,
om welke twden ook, dan heelt een
openbare tereohtzitting plaats. Daar
wordt voorlezing gedaan van de pro-
oesstukkendaar wordt door don amb-
tonaar van het O. M. of door don
Offioier van Jnstitie onder mededeeling
ven zjjne gronden, een eiseh gedaan;
do kantonreohter moet zyn vonnis uit
spreken en dat vonnis moet toch ge
baseerd zijn op de noodlge overwe
gingen. Ik kan my niet vooratellen,
dat hier iemand aon veroordeeld wor-
Eiken dag verschijnen er nieuwe
boekeu, meestal In mooie bandje», met
titels, die klinken al» een klok, maar
van hoevoel ia de Inhoud dikwijl* *00
dat het boter ware dat zij nooit wa
ren gedrukt- Hoevoel te meer genoe
gen doet hot dus kennla te maken met
een werk, dat de kritiek van bevoegdo
personen in alle oplichten met glans
doorstaan beeft, dat leerrijk la, «toch
prettig om te lozen, dat zoowel do kin
deren ala do ouders in handen kunnen
nemen on dat zelf» na Jaren en jaren
een onuitputtelijke bron van kennla en
hooiende lectuur aal «ijn.
Zoo'n werk is ,,l)o Wonderen der
Techniek", en het geeft ons een groo
te voldoening dit schoone werk aan
do legers van da Goudache Courant te
kunnen aanbieden, met al de mooie
platen en in oen keurig étui, op zulke
gemakkelijke voor Waarden, dat wij er
vast op vertrouwen, dat leder tonder
den zonder dat hij te weten kon ko
en waarom dat was.
Ik herhaal echter, ik zal nogmaals
de zaak met den heer Grendel be
spreken.
De beraadslaging wordt gesloten en
volgnr. 125 zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
Beraadslaging over volgnr. 125,
luidende
„Jaarwedden van het personeel ten
dienste van het beheer der openbare
werken, voorzoover niet onder de vol
gende artikelen begrepen", waarbij
tevens in behandeling komen
Het voorstel tot verhooging van het
loon van den stadsbaas
Het voorstel tot vorhooging van de
jaarwedde van den opzichter-teekenaar
der Fabricage; en
Het voorstel tot verhooging van het
loonv van den concierge van het ge-
bonw voor Bouw- en Woningtoezicht.
De heer van der Ree: Tot mijn
spijt moet ik constateeren, dat de heer
Nederhorst niet in ons midden is.
Deze was het, die in mijne afdeeling
zoo met warmte heeft gesproken over
den opzichter-teekenaar der Fabricage;
hg zou hier natuurlijk beter dan ik
hebben kunnen aanbevelen verhooging
van de wedde van dien ambtenaar.
Nu de heer Nederhorst niet aanwe
zig is gevoel ik toch vrijheid voor te
stellen om, met wijziging van het
voorstel van B. en W., het aanvangs
salaris van den opzichter-teekenaar te
brengen op f 1000.-—.
Het voorstel van den heer van der
Ree wordt voldoende ondersteund en
maakt mitsdien een onderwerp van
beraadslaging uit.
De heer Jongenburger: M. de
V.! Ik kan niet oordeelen over de
capaciteiten van den opzichter-teeke
naar der Fabricage, maar nu B. en W.
voorstellen zgn salaris te verhoogen
en ook de heeren van der Ree en
Nederhorst het ondersteunen, wil ik
m^jn step er wel aan geven.
Alleen is mg nog niet recht duidelijk
de motiveering van B. en W. Zg
zeggenals bet salaris verhoogd wordt,
zal hy definitief worden aangesteld.
Is dat een principieele uitspraak van
den Raad? Worüt hy definitief aan
gesteld als het salaris verhoogd wordt?
Het is mij niet recht duidelijk.
De Voorzitter: B. en W. heb
ben onderscheid gemaakt tussohen de
aanstelling van den titularis en de
instelling van het ambt.
De Raad heeft indertijd aan B. en
W. toegestaan de noodige geldon om
aan te stellen een opzichter-teekenaar.
Toen deze betrekking, welke voor goed
gecreöerd is, was tot stand gekomen,
hebben B. en W. tijdeljjk, op proef,
benoemd een jongmensch en dien
persoon zouden zij nu gaarne voor
vast aanstellen. Hg maakte echter Be
zwaar, omdat h|j van zgn salaris niet
kon missen den aftrek voor het wedu
wen- en weezenfonds. Wanneer nu dat
salaris verhoogd wordt, dan heeft de
betrokken persoon, dien B. en W.
gaarne voor vast willen aanstellen,
daartegen geen bezwaar, en dan znllen
B. en W. dien persoon definitief aan
stellen in de batrekking, die niet tyde-
ïyk was geschapen maar voor goed.
De heer Jongenburger:. M. de
V.l Dat is mg duidelgk, maar ik meende
toch dat deze opzichter-teekenaar tüde-
lijk was aangesteld, dat er een besluit
van den Raad was om hem tydelgk
aan te stellen.
De Voorzitter: Het is oen be
noeming door B. en W. geweest.
De hoer Vergeer: M. de V.l B.
en W. achten het niet noodig, dat het
salaris van den concierge van het ge
bouw ArtÜ-Legi wordt verhoogd. Zy
beschouwen dat als iets wat niet in
aanmerking komen kan.
Het geheele inkomen van dezen man
bestaat uit f675.—, waarvan hg dan
a moet bekostigen alle benoodigd-
an voor het scnoonhonden van het
gjebonw en wat er in is. Dan moet hy
betalen het loon voor een dienstbode,
die hg ook nog te eten moet geven. Een
en ander stellende op f 175.per jaar,
blyft er over f600.—, off 10,—inde
week. Dat Is toch geen loon, dat men
zoo schitterend kan noemen.
Ik stel dus voor het salaris van dezen
man te verhoogen met f50.
Het amendement van den hem1 Ver
geer wordt voldoende ondersteund en
maakt mitsdien een onderwerp van
beraadslaging uit.
De beraadslaging wordt gesloten.
Het amendement van den heer van
der Ree komt in stemming en wordt
aangenomen met algemeene stemmen
op 1 na, die van den heer van Galen.
Het amendement van den heer Ver
geer wordt zonder hoofdelgke stem
ming aangenomen.
Het gewgzigd volgnr. 126 zoomede
de drie voorstellen worden achtereen
volgens zonder hoofdelgke stemming
aangenomen.
Volgnr. 127 wordt zonder beraad
slaging en zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
Beraadslaging over volgnr. 128,
luidende
„Onderhoud van straten en pleinen
f 13300".
De heer Vergeer: M. de V.l B.
en W. zeggen in de Memorie van
Antwoord, dat de op den Kleiweg
voorgekomen ongevallen met paarden
het gevolg geweest zgn van onoordeel
kundig rijden en door de droogte van
de straat.
Verscheidene Donderdagen achter
een ben ik eens op den Kleiweg gaan
kgken gisteren nog was ik er 's mor-
Sens vóór zeven nnr. Ik bemerkte, dat
e straat vochtig was. De menschen,
die kwamen aanrijden reden zeer ge
moedelijk, op hnn gemak en stapvoets.
Dat moesten zij wel doenanders
konden zij de paarden niet staande
houdendie gleoen geregfeld weg.
Ik ben eens op onderzoek uitgegaan
en heb piij gewend tot menschen die
het konden weten, bewoners van den
Kleiweg. Een stalhouder, dien ik sprak,
zeide, dat de straat veel te. rond lag.
Ik antwoordde: daarover moet ge niet
pratenmen denkt er niet aan die
straat voor uw pleizier vlakker te
leggenWat is er aan te doen is dat
zoo, als de straat vochtig is? Juist,
kreeg ik ten antwoord, als de straat
nat is. houdt men geen paard staande;
betreft de opmerking over
onoordeelkundig ryden, het is erg, dat
wij, koetsiers, nétioht worden dat wg
niet kunnen rgden.
Ik vond het dan ook erg en vroeg,
wat er dan gedaan moest worden.
Niets anders, zeide de stalhouder, dan
Donderdagmorgen in de vroegte wat
zand strooien.
Ik wil dos B. en W. beleefd ver
zoeken daaraan gevolg te geven en
op den Kleiweg Donderdagmorgen wat
zand te doen strooien.
De Voorzitter: Ik zal het
denkbeeld van den heer Vergeer gaarne
bg B. en W. ter sprake brengen.
De heer Jongenburger: M.
de V. I Ik doe het voorstel om dezen
post te verhoogen met f 1700.—.
In de afdeelingen ia reeds gesproken
(over den trenrigen toestand, waarin
enkele singels en straten verkeeren.
Jk behoef slechts den Fluweelen Singel
ie noemen. Het is schandelijk zooals
die er bjj licht. Zoo zgn er meer sin
gels en straten, die oogenblikkelyk
herziening behoeven.
Het frappeert mg dat, terwgl B. en
W. de wetenschap hebben dat de be
strating in het algemeen groote repa
ratie noodig heeft, zij met een even
hoogen post komen als verleden jaar,
n.l. ruim f 13000.—.
Op dezen post wordt sleohts geld
uitgetrokken voor de aanschaffing van
225000 straatklinkers. Ik geef de ver
zekering, dat die byna allen noodig
zullen zgn voor de verbetering van
de bestrating van de straten, die in
het verslag z^n genoemd en in de
onderscheid ons zal steunen in deze
poging mooie en degelijke prachtwer
ken, waar de lezer» nog wat meer
aétt hebben dan tijdpaeseerlng en ver
storing alleen, binnen het bereik van
iedereen te brengen.
De jongere leden van de tegenwoor
dige generatie Zijn zoo gewend aan
de practi»che toepassingen der mo
derne techniek, dat het voor hen seer
moeilijk ie, het reusachtig verschil op
te merken in de techniek van heden
en weinige tientallen jaren terug. Nog
meer: het maakt veelal onverschillig
voor het groote en grootsehe, dat
op dit gebied te aanschouwen is.
Waren de tegonwoordlge levenstoe
standen, wij mogen zeggen „levens
voorwaarden", oenige generaties van
te voren voorspeld, de profeet zou zijn
uitgelachen. Zekerlijk zop het ongeloo-
feljk hebben geschenen, dat men eens
in ftaat zou zijn zijn boodschappen met
de .snelheid des bliksems over zee co
lanp naar de uiteinde der aarde te
zenden on bijna gelijktijdig het ant woord
daafop to kunnen vernemen, inplaats
van weken ©n maanden te moeten
wachten. Nog onmogelijker zou het
hebben geschenen een gesprek te kun
nen houden met vrienden op hender
den mijlen afstand. Eveneens, dat men
om een reis te maken, het doorgron-
delooze luchtruim zou verkiezen bo
ven den ouden, degelijken heirweg
Het gewoel van het tegenwoordige
leven la zoo groot, dat weinigen tijd
of lust hebben uit studieboeken ken
nis te nemen van deze hoogst inte
ressanto onderwerpen, maar dat oeni
ge bekendheid met de wijze van ont
staan en werking, met het hoe en
waarom er van voor iedereen onont
beerlijk is, zal wel niemand meer in
twijfel durven trekken.
In „De Wonderen der Techniek"
zijn de schrijvers allen ervaren man
nen, er in geslaagd, in zeer onder
houdenden en aangenamen vorm een
duidelijk begrip te geven van de be
handelde onderwerpen. En de kwisti-
gé illustratie draagt niet weinig bij
om d«e boeken te mnken not
prettigeu leidsman, tot een gezelllgen
plaats voor reparatie en ver
nieuwing in aanmerking komen. Deze
port is niet voldoende.
Met het oog daarop wensch ik voor
te stellen den post te verhoogen met
f 1700.— tot f 15000.—, het gaarne
aan B. en W. overlatende welke soort
straatklinkers men daarvoor dient aan
te schaffen.
In verband met de aanschaffing van
straatklinkers nog iets.
Mg is in de laatste jaren gebleken,
dat onze gemeente-bouwmeester er
steeds meer de voorkeur aan geeft om
te zoeken naar een vlakken straat-*
klinker, dat juich ik tot zekere hoogte
toe, maar daarbij wordt wel eens uit.
het oog verloren de deugdelijkheid'
van de steenen. De deskundigen in
dezen Raad zullen mij toestemmen, dait
een goede straatklinker voldoen moet
aan twee eischendat hg vlak is en
een voldoende hardheid heeft voor
rg wegen. Daarom ook beziet men meer
in de grootere steden op rijwegen met
veel verkeer een straatklinker, die
eenigszins geklonken is en daardoor
harder, en niet een straatklinker, als
in de Krugerlaan gebruikt is. Dat was
een zeer harde klinker, maar hg splin
tert zeer af.
Ik zon er dus op willgn aandringen
dat meer acht gegeven werd op een
klinkersoort, die meer bestand is togen
het rijden dan de tegenwoordige, die
thans algemeen gebruikt wordt.
De Voorzitter: Ik geef den
heer Jongenbnrger gaarne de toezeg
ging, dat ik zyne opmerking over de
klinkers zal overbrengen waar 't be
hoort.
Het amendement van den heer Jon
genburger wordt voldoende onder
steund en maakt mitsdien een onder
werp van beraadslaging uit.
De heer van de Velde: Ik kan
mij wel vereenigen met het amende
ment, althans wanneer de heer Jon
genbnrger mg de verzekering kan
geven, dat wg daardoor betere straten
zonden kannen krijgen.
Ik geef gaarne toe, dat er heel veel
aanmerking te maken is op de bestra
ting in onze stad maar het is een ver
schijnsel, dat haast in elke stad voor
komt. Het ia een gevolg vanhetdik-
ijls opbreken voor buizen en kabels.
Daaraan heb ik het steeds toege
schreven.
Evengoed als de heeren heb ik op
gemerkt, dat de bestrating zeer veel
te wenschen overlaat. Kan daarin
verbetering gebracht worden dooi*
verhooging van dezen post, dan wil
ik zeer gaarne medewerken om op die
keien en straatwerk wordt niet altijd
gedaan in die mate als ia andere
plaatsen het geval is.
De heer van de Velde: Als
ik den heer Jongenbnrger wel be
grepen heb, dan is het niet zgn be
doeling om bepaald aan te willen
geven dat wii zooveel klinken meer
moeten aanschaffen, maar alleen om
ons door verhooging van den poetia
de gelegenheid te stellen meer geld
aan de bestrating te besteden. Da*
kan ik mg wel met zgn amendement
vereenigen.
({Wordt vervolgd.)
wgse
wij het daarmede bereiken Dit is een
vraag, die voor mg nog niet geheel
opgelost is.
De heer Jongenburger: Ik
wil absoluut geen verzekering geven,
dat door verhooging van dezen post
de straten in beteren toestand zullen
komen. In het algemeen zeg ik dit.
Maar ik heb in principe dezen post
willen Verhoogen ten einde B. en W.
een wenk te geven, dat zy in het al
gemeen wat te zninig zgn met het
straatwerk in het algemeen. Door ver
hooging van dezen post krijgen B. en
W. meer de handen vrij om de bestra
ting meer en beter te repareeren en
onder dat beter repareeren versta ik,
dat in het algemeen bij het straatwerk
meor toezicht gehouden wordt.
Ik kom nu eenigszins op het terrein
van den heer van de Velde. Ik heb
het reeds bg meerdere begrootingen
gezegd, d%t-in het algemeen hier ter
stede aan het straatwerk niet de noo
dige zorg besteed wordt zooals in an
dere plaatsen. Ik heb hier hoofdzakelijk
het oog op het stampwerk en het
vochtig maken van het zand. In an
dere plaatsen ziet men, dat eerst het
zand wordt bewaterd ep men dan overt'
gaat tot het bestrrtén. Dat wordt te
Gouda hoogst zeidén toegepast en ik
eon gaarne zien, dat het hier meer
werd gedaan. Ook het stampen op
dat doel te bereiken. Maar zullen
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 11 Nov. 1a.
(Vervolg.)
Jndixche Begrooting.
De heer Van V e e n (c. h.) wees op
de uitlatingen van de vrijzinnige pers,
dat de gonverneur wel lal bijdraaien,
welke spr. als insinuaties beschouwde.
De conèlnsie welke getrokken is uit
de nieuwe bépalingen omtrent de sub
sidies noemde spr. onjtüst. De toen
verleende subsidies zgn nooit, verhoogd
niettegenstaande het ««Uttaf kinderen
en het^ aantal scholen satynerkelijk is
vooruit 'gegaan. Het optreden van den
Minister doet denken aan ernstig
plichtsverzuim. Ten slotte uitte spr.
de hoop dat de G. 0. niet zal bukken
voor de pogingen*, -toé fnuiking van
het onderwijs en dé'zéndingin Indië.
De lieer Schreurer (a. r.) dankte
den Minister dat deze een begrooting
van zgn ambtsvoorganger heeft over
genomen, waaruit hij concludeert dat
er niet veel verandering in den koen
zal komén. Spr. behandelde art 123
van hot ftegeoringsregleraent, waarin
de Rendering de toestemming voorbe
houdt tót het toelaten van zendelingen
in Indfë. Spr. wilde dit geheel vry
laten. Wat aangaat de zending, het
leerplafi 'der scholen en het facultief
stellen van het godBdienstonderwya zg
kan niet toestaan dat de Regeering
dit regelt. Spr. zon gaarne meer ver
nemen omtrent de samenwerking van
den Minister en den G.G.
De1 verdediging van Indië noemde
spr.1 een urgentie.
Daarop gaf spr. een uiteenzetting
van de gevolgen der kerstenings-
politiek en van de conversie der scho
len in de Minahassa. In den breede
!glng 8Pr- de geschiedenis dier scho-
flèu na.
De vergadering werd daarop ver
daagd tot Woensdagmorgen 11 uur.
vriend.
Het is een geweldig stuk werk,
deze verzamelingen van populaire
verhandelingen over al hetgoen de mo-.
derne techniek ons wetenswaardiger
aanbiedt.
Hier en daar hebben de' kebrijvers
korte, theoretische uiteenzettingen" nM
gelascht, waar deze voor .den gemid
delden lozer tot goed begrip onont
heerlijk werden geacht, aldus blijk
gevende van een breede opvatting,
Glashelder worden beechreveu enons
met mooie platen getoond de vorde
ringen der wetenschap en het vernuft
der uitvindingen, die tot verbazende
ontdekkingen op het gebied der tech
niek en van het moderne leven heb
ben geleid.
Dit is wel het mooiste aanbod ooit
aan onze lezers gedaan,
lederen belangstellende geven wij
gratis een boekje mot proefblad zijden
uit de boeken zelf; voordat uien iets
koopt, kan men dus eerst kennis ma
ken met den inhoud en zelf zien hoe
prettig en goed begrijpelijk deze boe-
(jF^UDA, 12 November 1913.
Principes.
Aan "dén vooravond van de opvoe
ring dóór hetH Nederl. Toonool van
„PlWroée", blijspel in 3 bedrijven
van Hermann Itahr, waarvan de rol
len wordeu vervuld door de heeren:
JaA C. 'de Vos, v.' Kerckhoven Jr.,
Reöle, fléhulze, Lobo en de damcfl:
Hóltróp^r. Gelder, Gusta de Vos-Pooi-,
man, Chr. Poolman, Lina Klaassen
Botsy Wolffers, geven wij het
volgend overzicht van dit stuk:
kn het cprste bedrijf van „Princi
pes" zien wij de tuinkamer in het
landhuis van dr. Friedrich Esch.
I Door de openslaande raam-deur»
-ontwaart men een landschap in zon
nig n/wpMdaglicht. Het is herfst. Bui
ten kliifcen vroolijke stemmen, die
Ivan vertrekkende gasten. De vrienden
vriendinnen van di;. Esch hebben
zijn 50pn verjaardag gevierd, de ju
bilaris, zei hen nog. even vergezellen
roepen de gastvrouw een „tot
•wpepziensiV toe.
Gertrudi de vrouw van den dokter»
en Kreger, haar oom, blijven achter.
Gerfrud is een beminnelijke verschij-
üing, stemmig gekleed en daardoor j
wat ouder/schijnend dan zij is. Kre-
'ger, een man van vier en zestig, doet
zich Kmmiddellijk als een dwarskop
en zonderling kennen. Hij kent alleen
ken geschreven zijn.
^ieronder ip een bon afgedrukt, dien
f'en slqehts behoeft in te vullen en
zonden aan den Uitgever J. C.
ALMEIJEK, Damstraat 2 te Amster
dam, omitdfe prqcfbroehure gratis en
franco tb óMvangen.
voor dc gratis Brochure over
Naam
Straat of gracht
Stad of Dorp
Daldellfk met lekt invullen §.v.p.
MMF" Zonder dezen bon, behoor
lijk ingevuld, wordt de brochdre
niet toegezonden. Ooudsche Gt. 1.
zijn tbeoriën, weet alles steeds beter,
zoo'n man heeft altijd gelift. In geen
tien jaar heeft deze nurksche heer z'n
neef en nicht bezocht, maar nu hij er
is, verzet hij zich vierkant tegen de
ideale levensopvattingen, tegen de
preekerijea, tegen de „prineipee" wel
ke de familie Each huldigt. Een we-
reid vol ideale eu brave menschen is
immers afschuwelijk vervelend en on
bestaanbaar
Allen in dit huis leven boven de
gewone sfeer en zijn min of meer
van het zoet-hemelsche doortrokken.
Peter, de jonge tuinknecht, doet dee
moedig, christelijk: Liae, de zestien
jarige dochter des 'huizes, schijnt im-,
mor aan de aarde geestelijk onttogen
te zijn; iiansv de zoon en*gymnasiast,
dweept ook met het geloof van zijn»
vader, het geloof dat da menschheid
goed ie en den weg d*r „volkomen
heid weldra bereiken zal. De gym
nasiast komt thüis. Niet om zijn va
ders verjaardag, maar eenvoudig om
zijn ouders ervan in kennis te stellen
dat hij zich „verloofd" heeft mA een
bééld - van-n-kenkenmeidZe danst
prachtig, keokt puik, en ljjkt spre
kend op Iphlgenia. Allee volgens den
verliefde. En de ouders vinden een
keukenmeid als aanstaande bruid Voor
hun zoon niet dadelijk, verwerpelijk,
zij zullen het meisje opzoeken, dat
bij eene barhnéfide Aggern dieiA
Het tweedte bedrijf vraagt Ouzo aan
dacht voor de glanzende keukep, waar
in Lena Kuk de regeerende jjrinsee
is. Ze is jong en gezond. Zij is de
bloed-frissche vrouw van 't iapd, eer
lijk-lichtzinnig,, maar ten slofte ver
standig en neukend. Het krioelt er
van vrijers oin haar deur. Eve^busch,
de ober-kellner, straks eigenaér van
een logement, vraagt haar tetf huwe
lijk, onomwonden'/ nuchter, pitactisch.
Maar daar verschijnen de edëlaardigo
in sferen levende n#dea in .haar keu
kon, dr. Esch en diens vrouw, die
«ie verloofde van hun zoon weusohen
te kennen. Lene is veriffirft. i.JDie jon
gen, die Hans is mail Zó</h&ft aan
trouwen niet gedacht, ai ffanéti za
lig, al praat-i prachtig, i al r snijdt-i
een hart in den boom, waartegen zij
vertrouwelijk leunden. Ook *zfi, ge
zond van aard en kofel -van', hoofd,
wil niets weten van den IrazeKff-endon
„syinbolisch"-zoenenden ftektetS en
luistert eerder naar de kalm-vetstouuie-
lijke woorden van „mevrouwdajk naar
de onzakelijke praat van dep Gander.
Toch weifelt zij in hahr keuzA, tus-
schen den oberkellner en dén gym
nasiast. v
In het derde bedrijf weifelt de gym
nasiast niet meer! Hij heeft een En-
golsehe danseres leeren kennen
don goddelijken glimlach van
Lisa en denkt niet meer aari
iphigonia uit de keuken. Laatstge
noemde heeft ten slotte toch haar obof-
kellnor maar gekozen. Zij vnrscéijfit
mot haar vrijer bij mevrouw JÈscpAun
de moeder van dien dwazeg_jj»rf|en
Hans van haar 'verloving roet Pjfér-
busch op de hoogte te stellen. 'Zóó
botst de nuchtere werkelijkheid,- tegen
alle goedbedoelde idealen op; fiigpat
haar eigen niet te stuiten -gfcn&i tjt ij
bewijst herhaaldelijk en taR
haar rechten... ook al ontstali ,er
weer oen nieuw principe Vl
De „Nieuwe Courapt" ,et „liet
Nieuws van den Dag" gavqp yan^t
blijspel een zeer gunstige fiernrdfe-
n t f,m
Kantongerecht. o p ,{n
Strafzitting van 12 Nov. vm. if u.
To kleine visch.
lieden stond terecht de visehfande-
laar A. v. U., alhier, beklaag/ van
op 9 Juli jl. per spoor naar Ddtsoh-
land te hebben Verzonden een ftding
visch, waaronder zich bevcrótöen van
te kleine afroetifig. Alk getuigen in
dezo zaak waren gedagvaard iie hh:»
S. D. Boon, stationschef alhier, dó'
heer L. N. van der Heijden, opzieier'
der visscherij té Utrecht, en "bek/s'
knecht Burger, die niet veróéheipfi
was, waarvan akte werd opgertWaU.
De eerste getuige verklaarde <1*
een- lading visch in den special, wagot
voor bekl. van Gouda mot trein S'JÓ'i
was verzonden. De vrachtbrief gaf
«u nau
met
i
jacht en visscherij gepacht lerreui en
water, aan geuoemde nee ren van Rgn
loebehoorend.
De getuige Tb. van Kijn verklaar
de eigenaar te ziju van oedoetu ler-
retu en water, gelegen langs uen
spoorbaan bg Gouda, waarvan hel
jachi- eu vischrecht aan bekl. was
verpacht voor deu tgd van b jaren
ad f lu per jaar. in den trein zn-
teud had get. ontdeKt dut het hout
oiu deu pui was weggehakt en na
gedaan onderzoek was hem gebleken
dat dit door bekl. was geschied, die
het hout daarna in lakkebosseu had
verkocht. Toe» get. daarover
bekl. had gesproken beweerde
loesteuiimug van get. daarvoor
beu ontvangen bg bet aangaan
»het contract, hetgeen bekl. ontkende.
Bekl. verweerde zich met de mede
deeling dat get. hein had gezegd, dat
hout ie kunnen kappen, daar het voor
get. niet de waarde van arbeidsloon
zou 'opbrengeu. in het contract is
ook sprake vau rietland, doch het
rietland, daarin bedoeld, behoort aan
den hoer Zuijdam, zooals later aan
bekl. bleek. Bekl- meent aal waar hij
thans (juucstie heeft met get. over de
voortzetting van de huur, daar iu
hol contract gesproken wordt van 2
putten, terwijl er maar één is, dat
get. hem nu op deze wijze wil trach
ten te krijgeu. Als tweede getuige
trad op de heer G. Nachtegaal, steen
hakker alhier, die verklaarde *van
bekl. :MJ3 lakkebosseu te hebben ge
kocht A 5 ct. per bos, hetgeen door
bekl. werd bevestigd.
Bekt. verklaarde ook dil hout te
koop te hobbeu aaugebodeu uaii deu
heer van Kijnneef van den eersten
getuige cu aan den heer Verwaai.
Teneinde ook deze getuigen te
kunuen hooren, werd ook deze zaak
14 dagen uitgesteld.
Woer ondeugdelijke melk.
Joh. v. E., landbouwersknecht te
VVaddinxveeu had te Gouda als be
stuurder van een melkwagen melk
vervoerd, welke ondeugdelijk was
van samenstelling.
Uit de verklaringen van den ge-
tuige-deskundige, den heer Grendel,
bleek dat de vetvrije droogreeteu bij
analyse aanwezen 7.81, hetwelk moet
/.ijn minstens 8.
Bekl. vorklaardé in zijn verweer
dat door den verbalisant, den agent
Woudonbcrg, U>t zijn vader zou ziju
gezegd, dat kullen hij schadevergoe
ding zou willen geven, hij dan niets
van zijn overtreding zou hooren. Zijn
vader wilde daarvan echter niets
weten'.
De ambtenaar van het O.M\ die
t, zijne dacht van bekl.'s verweer,
chte veroordeeling tot zes dagen
principale hechtenis.
De kanten rechter gaf bekl. den goe
den raad keer voorzichtig te zijn met
uitdrukkingen als door hem gebezigd
want anders kon het wel eens slecht
afloopen.
Uitspraak 12 Nóv.
Geëiseht werd verder tegen:
G. O. de V., te Waddinxveen, we
gens fietsen zonder licht f 1 subs,
dag hechtenis.
A. H. alhier, wegens voetballen in
de ('rabethstraat f 8 subs. 1 week
tuchtschool.
Joh. H. alhier, wegens het werpen
van vuil in het water f 1 subs. 1
dag hechtenis.
Uitspraken 12 Nov. a.s.
mmmrn
Het Onafhankelijkheidsfeest.
In de gisterenavond gehouden ver
gadering van de commissie van opón-
Jiare feesten, in café „Vredebestu ge
houden, is thans het definitief pro
gramma van de feestelijkheden ter
viering van Neerland's Onafhankelijk
heid vastgesteld.
Uit verschillende kleine berichten
»1 wel reeds duidelijk zijn géworden
latdo commissie zich beijvert een waar-
Igk goed feest te vieren. Naar mate
de datum der feestviering naderde,
ttocht zij ook meerdere teekonen van
instemming met haar pogen ontvan-
gen, en dank zij dat alles, is het thans
aan levende visch. 'gelakt, een programma samen te stei
lte tweede getuige verklharde, dat teven* wat
hij op 10 Juli dee avonds-half twaalf «V™ elck wat wl,s en tevens wat
den bewusteu wagen had gevisiteerd I»
en daarin had aangetroffen 22 zeelten*
beneden de vereischtc Afipeting.
tot onderzoek of zich hog meer lp
kleine visch bij deze kewdipg bevond'
had get. niet. Get. hat^bij den wa
gen den knecht Buttfö^ aangetroffen.
Bekl. voerde tót Zijn verdediging!
aan niet te hebben gew#flpdat zkh'
te kleine visch Mf deze zending bi-
vond, doch achtte! .Sulkr bij verladinj'
van 2500 pond Wel mogelijk, llet cog-
étatoeren daarvan bij Irtlading noem
de bekl. eek uiterst bezwaarlijk.
Teneinde' den g&uige Burger tè
hooren» wórd deze zaak 14 dagen uit
gesteld.
t Een veldwachter als beklaagde.
De onbezoldigd rijksveldwachter A.
J- te Hoenkoop was ten laste gelegd
zonder 'daartoe gerechtigd te zijn» op
grond toebehoorend aan de heeren
Theod. en Jac. van Rijn alhier, het
sappen van hakhout en het yerkoo-
pen daarvan ten eigen bate in de
maand April van dit* jaar. Bedoeld
hakhout stond op een door bekl. voor
De feestelijke viering begint Maan-
lag, feeds met een tentoonstelling
an vliegers in de zaal der socie-
Ut Concordia, welke Dinsdag op
ht Sportterrein moeten wedgveren
it hoogtevlucht. Daar kan de jeugd
zlh rnedo vermaken, daar zg dien mid-
dfr, do séhoolautoriteiten zullen wel
méewerken door het sluiten der scho-
Jen vrij toegang hebben tot het sport-
tenin.
Meiek en Bioscoopvertooning op
de Arkt zullen Dinsdagavond onge-
twgftj medewerken tot bevordering
van d feestelijke stemming voor den
dag >o Woensdag, wanneer heel
Gouda *eeet viert. Dien dag znllen
door vechillende kerkelijke gezindten
diensten-worden gehouden, teneinde
aan het >nafhankelgkheidsherdenken
een gods^nstige wijding te geven
honderdeunannen en vrouwen znllen
door een %*de op de Markt uiting
geven **AJtan feestvreugdemet
plechtigheiOyn itatie zal op de Markt
aan het saamgeetroomde volk de pro
clamatie worden afgekondigd, waarvan
ia kond gedaan op de gedenkwaardige
Novemberdagen van 1813 in deze stad
en het geheele land, waar het zich
schaarde aan de zgde van Oranje.
Het groote moment van den feest
dag zal zijn de Historische optocht,
die in alle deelen goed verzorgd, een
getrouw beeld zal geven van het tijd
perk der 13d* eeuw. Verschillende mu
ziekkorpsen znllen daarbg hunne mede
werking verleenen. Ook des avonds,
wanneer de lichtstoet, waarvoor seer
veel deelname is, door de straten trekt,
zal het aan vroolijke, opgewekte muziek
niet ontbreken. Intusschen sollen velen
zeker de gelegenheid waarnemen tot
bezichtiging van de fraaie etalages,
die voor den etalage-wedstrgd zgn
ingeschreven.
Ten slotte wijzen er op dat in
verschillende straten een feestverlich
ting zal worden ontstoken, die vele
bezoekers tot zich zal trekken. Spe
ciaal willen wg hierbg vermelden dat
het dank zg de samenwerking van alle
takken van dienst mogelijk is gewor
den de Hoogstraat in geheel
begaan baren toestand te brengen, waar
door de bewoners dier straat de plan
nen tot feestelijke versiering en ver
lichting, die zg reeds hadden opge
geven, kunnen en znllen uitvoeren
zooals zn zulks wenschten. Naar ons
verzekerd werd, zal dit met alle zorg
en accuratesse geschieden.
De feestviering op Woensdag zal
worden besloten met een groot vuur
werk op de Markt.
Alle bijzonderheden, de feestelijk
heden betreffende, worden vermeld in
de Feestwijzer, die begin volgende
week bij den Boekhandel J. T. Swart-
senburg, Kleiweg verkrijgbaar zal zgn,
Grootsehe Verlichting te Rotterdam.
Ter gelegenheid van de Onafhan
kelgkheidsfeesten te Rotterdam op
Maandag 17 dezer, znllen de talrgke
havens der stad feestelijk worden ver
licht.
Teneinde ook de bewoners dezer stad
en omgeving in de gelegenheid te
stellen van dit grootsehe schouwspel
te genieten heeft de Direetie der Ree-
derij de IJsel besloten aan dit schit
terend waterfeest deel te nemen. De
„IJsel I" zal daarvoor dien dag te 4
uur van Gouda vertrekken, te Rattoe»
dam te half zeven aankomen, daar
blgven liggen tot 8 tuir, teneinde de
passagiers de gelegenheid to bieden
de verlichting in het centrum der stad
te bezichtigen. Van fclO zal dan de
boot een tocht maken door de ver
lichte havens, waarna, to 11 nar do
terugreis zal worden aanvaard. De
tweede boot der Reedarij de „IJsel U"
neemt te R'dam een Rcttordamsoh ge
zelschap aan boord en gaat daarmede
een tocht r ndernemen, terwijl de derde,
de „IJsel IV" gereserveerd is voor
aandeelhouders en gasten dor Reederij.
Ook kunnen wg melden dat te
half twaalf van het Maasstation
een extra trein naar Gonda zal ver
trekken voor van de feesten terug-
keerende reizigers.
Waddinxveen. In de Dinsdag
avond gehouden algemeene ledenver
gadering van de Woningbouwver
eniging Waddinxveen ie met alge
meene stemmen besloten aan den
gemeenteraad een voorschot aan to
vragen voor den bonw van 40 k 42
huizen, tot een bedrag van hoogstens
i 85000.- k 90000.-. De vereeni-
ging heeft reeds 64 woningen in haar
bezit.
Capelle a',d. IJsel. Maandagmid
dag kwam de wagen van de weduwe
Rgkaart, uit Ouderkerk a/d. IJsel, van
de Varkenmarkt te Rotterdam. Toen
Je wagen de pont op wilde rijden,
keek de voerman niet goed mt en
reed tegen den kant van de pont aan,
met het gevolg, dat de wagen omsloeg,
en wagen en paard in ae rivier be
landden.
Door het fiink optreden van den
zoon van den veerman, die zich ge
kleed te water begaf en bet tnig van
het paard wist los te snijden, is het
zeker te danken, dat het paard na een
kond bad goed en wel op het droge
Wjprd gebracht.
Vliegen.
Pégoud te Rotterdam.
Zooals wjj gisteren reeds mededeel
den heeft pégoud voor een talrgke
mensdkenmassa gevlogen. Op Wouden-
steyn waren af vroeg de Nederland-
sche «viateurs aanwezig, het Eere-^o-
mité, de leden van het bestnur der
lnchtvaartverceniging en ook lnitenant
generaal Snijder» éfl generaal-majoor
van Terwisga.
Om twee uur kwam Pégond met
zgn moeder en van Meel, op het terrein
per anto. Er was geen gejuich, omdat
de mensdien het niet wisten en de
vlieger zelf, eenvoudige kerel, er ook
ge^n, aanleiding toegaf.
Precies half drie, werd Pégond's toe-
stol naar buiten gereden. Hij zelf ge
kleed in leeren broek en dik wit wol
len trui met den valhoed op, volgde
spoedig. Om 2 nnr 40 ging hy omhooj
Er was veel wind, maar Pégoud voel;
heeiemaal geen angst. Op 100 M.
hoogte begon Pégoud zgn evoluties
reeds. Eerst op den oenen, daarna op
den anderen, zoodat het toestel looa-
rea^t op den vlengel stond. Toen weer
omhoog en op ongeveer 200 M. hoogte
voerde de vlieger zwenkingen uit
om ten slotte in vol plané te dalen.
Om 3 uur ging Pégoud voor de
tweede maal op. Steeds hooger en
steiler. Als een reuzenvogel ging de
kalme Pégond, de lnohtveroveraar, fel
beschenen door de zonnestralen. Al
hooger en hooger steeg hg totdat op
eens een kreet uit de menigte opsteef
toen Pégoud daar als een wonder on
der aan zgn toestel hing. Met
één enkelen ruk is hg dan weer opeens
in normalen stand. En nog hooger
stygt hij, om dan zgn looping the loop
te doen zien.
Een oogenblÜt staat de vliegmachine
met de staart in de laagte, de looping
the loop herhaalt hg nog vijfmaal, en
sieriyk daalde Pégond eerst in spiraal-
bochten en dan in vol plané tot den
grond.
Een daverend applaus beloonde den
vlieger voor zijn prachtige vluchten.
De vliegenier werd een geweldigen
ovatie gebracht, kransen werden aan
geboden, generaal Sngders hield een
toespraak tot den moedigen Fransch-
man en bood eveneens een krans aan.
Duizenden verbraken de afsluiting
en renden op Pégond toe, die door
allen omringd naar zgn auto trok.
Het aantal toeschouwers liep zeker
tot over de 60.000 welke uittocht voetje
voor voetje plaats had.
Voetbal
Programma G. V. B. voor Zon
dag a.s.:
Ie kl. Volks w.— Gouda, W. H. Cromer.
SchoonhovenOlympia 2, J.
Plasmeger.
2e kl. Alphen 2—De Struis, L. Honse-
laar.
- Boskoop-T. O. P. 2, W. de
Rngter.
3e kl. Olympia 4—De Struis 2, B. S.
Gróeneveld.
De Struis 3—Gonda 3, H. de
Wilde.
Het Leven brengt in beeld bet spoor
wegongeluk bij Melun, verder een over
zicht van hot telograafwezen in Am
sterdam, eenige kiekjes van de vlieg
kunst van Pégond, twee tooneeltjes
uit het bbbelsche stuk Judith door
het tooneelgezelschap Heyermans en
een foto van het nieuwe stak van
Mevr. J. A. Simons—Mees, de Nimf
opgevoerd door het gozelschap van
Eysden, verder romanby v., varia enz.
RECHTBANK TE ROTTERDAM.
Strnlilttlng.
De niet verschonen beklaagde M. K.,
huisvrouw van P. te Gonda, had op
2 Oct. een caféhouditer in het gezicht
gealompt en een stoel tegen het lijf
gegooid.
Eisch wegens mishandeling 15
boete snbs. 15 dagen hechtenis.
Op 5 Oct. had de 19-jarige koopman
H. 85., nit Waddingsveen, te Gonda
twee agenten van politic uitgoschol-
dett.
Eisch wegens oenvoudlge beleedi-
ging van een ambtenaar, f 15 boete
subs. 15 dagen hechtenis.
In hooger beroep stond terecht de
30-jarige W. V., huisvronw van P. M,
to WiUiskop, door den kantonrechter
te Schooithoven, ter zake van over
treding van de drankwet, veroordeeld
tot f 7 boete anba. 3 dagen hechtenis.
Uitspraken 18 dezer.
(N. B-Sïft.)
Nobelprijzen.
Aan Prof. H. Kamerlingh OnAes te
Leiden is wegegé zgn onj&dtlnngen
op het gebied vW het helium den
nobelprijs toegekend eb aan Prof. Wen-
ner to Zürich den nobelprgs voor schei
kunde.
Kopenhagen, 13 Nov. HetDeensch
Verbond van Werkgevers beeloot oip
morgen alle ongeschoolde arbeider*
mt te sluiten. De uitsluiting omvat cjt.
2d000 personen. De beweegreden tot
deze is voornamelijk dat de patroons
de macht der arbeidsorganisatie wen
schen te breken.
van het Koninklijk Metoriologiseh
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 737.1 te
Malinhead, laagste stand 767.3 te
Horta.
Verwachting tot den volgenden dag
Krachtige, later afnemende zuide
lijke tot zuidwestelijke wind, betrokken
met kans op regen, later tydelgk op
klarend. Zelfde temperatuur.
ZAK DIN
12 NOV. 1913.
SluUlMilacea.
Nod. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
Oostenr. Belssüngvrjje
Kronenrente 4 pot.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schold 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pot.
ld. Obl. (Gr. Rnssisohe
Spw.mii) 1898 4 pot
ld. Obl. (Nioolzi Spoor
weg) 4867-69 4 [kit.
ld. Obligatie 6e Emis
sie 4 pot.
Japan. Obl. 1899 4 pot.
Mexico A3. Binnenland
Obl. 5 pot.
Braailie. Funding Lee
ning 5 pot,
d. Obl. 1889 4 pot.
Veneznlea Dipl. Schold
1905 3 pot
Bank- en Credlet-Inatel
llngea.
Fed. Bankaandeelen
Vorigs
Koer*.
77%
81
60»/,
99"/,
87'/,
90'/.|
83»/,,
90 /s
36%
100»/, 100»/,,
76%,
BV*/
64%
<8'/,s
62'/,
65"/,,
224
282
16
160%
25
188'/,
634'/,
American Car A Fonn
dry Comp. O. v. A.
Id.Smelting A Refining
Co. Cert. v. Aantb
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. 8. Steel Corp. Cert
v. Oew. Aand.
•tel. C ret let Udell, én
Caltaar Ondernemingen
Handelsver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur My. Aand
Ned. Handel-My.C.v.A
■Uubtuv l(|.
Ketahoen" Mjjjbonw
Mij. Oew. Aand.
Redjang Lebong, Mijn
bouw My. Aand.
Great Cobar Aand.
Petrelenm-Oadera.
Dordsohe Petroleum In-
dustrlei My. Oew. A.
Kon. Ned. My. tot Expl.
v. Petr, Broiw. O.v.A.
iShell" The Tranip. A
Trad Cy. C. v;G.A,
hefeeeprnart B(|en.
Ned.Am. Stoomvaart-
My. Aand.
Stoomvaart-My. „Zee
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marine
Cy. afgest. Pref. A.
Takak-Ondernemingen.
Bindjey Tabak My. A.
Mreraen.
Marwei Lend Opant
Cert, v, Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand.
fpenrwegen.
Holl. IJzeren Spoor-
wegmij, Aand.
My. b Expl. v. Staata-
t spoorwegen Aand.
Zntd-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pot.
Warschau-Weenen
Spoorwegmij. Aand.
dito dito Act. de Jonias.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pot.
Erie Spoorweg-My.
Oew. Aand.
Union Pacific Railroad
Chr. Cert. v. gew. A.
Wabash Oew. Aand.
Premleleentngen.
Amst erdam Aand3 pet.
Hongarye. Ttteisa-Ro-
gnlirnngi-Ges. 4 pet.
GELDKOERS,
Prolongatie 6% pCt.
Nat. Staatsf. onveranderd, Bnitenl
idem, Cultnren yagt. Tabakken ver
deeld. Petroleum willig, Amerikanen
beter, Mijnen beter voor Onyana en
Cobar, Rubbers vaat
42%
61%
28'/,,
56
222'/,
230
189%
15
167
189
636'/,
625
198
119'/,
8'/,
104
8%
92
97
60%
1»%
94%
92'/,
26
149'/,
99%,
143'/,
Koon m
fcodo».
77%
81%
101%
34%
3"/,.
104%
e*3/,.
92'/,
61
26%
140%
4%
