r STATEN OEN ER AA' VERfiADEMW VAN DEN GEMEENTERAAD Gemengde Berichten. Stadsnieuws. GROOTE SCflOUWBHt TE lOTTEIOiM. KERKNIEUWS. INGEZONDEN. SFOET. Laatste Berichten. Telegrafisch Weerbericht Officieele Prijscourant Effectenbaiidelu Amsterdam - - - - - - - ïlm. 146.600 leden met 15.600 kin deren beneden 16 jaar, o al 262.200 personeni dat genoemd aantal personen, die den geheelen werkend stand omvat ten (met uitzondering van diegenen, welke aangewezen zijn vrije genees kundige behandeling va het Armbe stuur), voor goede volledige genees-, heel- en verloskundige en specialis^a- behandeling, benevens medicijnej^yer. bandstoffen, breukbanden, ect^verze- kerd zijn dat niervoor aan elk ziekenfonds een groot aantal doctoren en apothe kers verbonden zijn, waaruit| de leden vrije keuze hebben dat de behandeling dan ook, mede naar het oordeel van doctoren en apo- thekers, geheel voldoende genoemd mag worden dat voor een»wettel\jke verzekering van arbeiders in loondienst tegen ge neeskundige behandeling etc., een zeer groot aantal ambtenaren noodig zal aijn: (jat persónen in binnen- en buiten dienst der fondsen werkzaam, hierdoor ten zeerste zouden worden geschaad, wijl zij hierdoor hun inkomen geheel of gedeeltelijk zouden verliezen dat bij de regeling van deze omvang rijke dagelijksche volksbehoefte de kosten door verschillende factoren aan merkelijk zullen stijgen en de opbrengst hetzij door werkgever, hetzij door werknemer, belangrijk hooger zal wor den; dat naar hun oordeel te Rotterdam door het particulier initiatief in de ge neeskundige behandeling van arbei ders in loondienst op uitstekende en geheel voldoende wijze is voorzien dat, indien de thans bestaande zie kenfondsen in hun voortbestaan be moeilijkt zouden wonden, alle personen, aan chronische ziekten die reeds 20 jaar en langer lid zijn van een bestaand ziekenfonds, zouden moeten trachten op andere wijze behandeling te krijgen. Redenen waaromfondergeteekenden Z. Exc. verzoeken, met dezen toestand rekening te honden, opdat, zoowel in het belang van de leden der bestaande ziekenfondsen als in dat van het groot aantal peraonen in dienst van zieken fondsen te Rotterdam en eldersj en niet het minst in het belang vanj het algemeen, deze ziekenfondsen kunnen voortbestaan. komen. Ook den heer van Doorn, die daarover heeft geklaagd is daarop onvoldoende bescheid gegeven. Dat separatisme, door spr. bestreden, is er, en wordt juist van Roomsch-Ka- tholieke zijde bevorderd. Tal van voor beelden daarvan worden door spr. genoemd. Het verzet tegen dat sepa ratisme is niet een verkiezingsmanoeu vre, dat zit veel dieper. Ten slotte bespreekt spr. dè crisis en het aanbod der portefeuilles aan de 8.D.A.P. De vergadering wordt daarop ver daagd tot Vrijdag 11 uur. TWEEDE KAMER. Vergadering van 4 December 11 ^xur. Vöorritter: Mr. H. Goeman Borgefius. Staatsbegrooting. Vervolg. De heer D u ij m a e r v a n Twist a.-r., maakt oeuige opmerkingen^ in zake de benoeming en de positie" van üo lüerkeu aan de departementen. Daarna behandelt spr. de vraag: wat hebben wij voor de ontwikkeling van ons staatkundig leven in de naaste toekomst van de vrijzinnige concen tratie te wachten." bpr. gaat met den heer Limbqrg mee inzake de er kenning dat de partijen der coalitie niet homogeen zijn, maar bestrijdt daarna dat homogeniteit bij de con centratie zoti hebben bestaan inzake het kiesrecht, de ouderdomsvoorzie ning, de staatspensioneering. i Spr. haalt eenige diugen aan uit den ver kiezingsstrijd in Juni jl., en noemt de quaestie v. d. Borch van Verwoi- de betreffende de burgemeestersbe noeming te Koudekerke een lastorlij- ko beschuldiging van het Eerste-Ka- inerlid Baron van der Feltz. Voor deze uitlating wordt spr. tot de orde geroepen. Spr. gaat dan voort met zijn be schouwingen over de onderwijzorssa- larlssen en bespreekt ook de vraag of de Ned. Herv. Kerk zou worden bevoorrecht. Spr. vond hierbij aan- leiding tot dit rijmpje van vader Cats, Als de bruit is in de schuit, Dan is het met flikflooien uit. hetwelk aigemeene hilariteit verwekt. Spr. heeft overwogen wat van dit kabinet te verwachten is en meent dat het een teleurstelling zal goven. De heer Tydemau, v.-l., ver welkomt het Ministerie en geeft daarna eenige beschouwingen over de verkiezingen, waarbij hij er op wijst dat het was de schoolpolitiek der coa litie, de wetgeving van Talma en de tariqfsquaestie, die zulk een heftigen strijd hebben veroorzaakt. De heer Kuyper heeft te laat ingezien, dat het tarief niet past in dezen tijd en hij heeft het dan ook op magazijn ge borgen. Daarna komt spr. tot de aan winst der sociaal-democratie bij de jongste stembus, waarna spr. in hoofd zaken memoreert datgene wat be trekking heeft op de passage in het Voorloopig Verslag van Roomsche zijde geuit: ,,Het scheen of tegenover Roomsch-Katholieken alles geoorloofd was." Spr. wijst er dan op dat in de laatste jaren in ons iand de klove id verwijd tusschen den Katholiek en Protestant en tusschen den Calvinist en oen gewoon Christenmensch. Spr. is steeds tegen dat separatisme opge- VRIJDAG 28 NOVEMBER 1913. (Vervolg). Aan de orde: De motie van den heer P. D. Muijl wijk om over te gaan tot heffing eener belasting op openbare vermakelijk heden. De heer M u ij 1 w ij k M. de V. De billijkheid van het door mij voor- ferftelde is m. i. zoo in het oog loopend, at ik meen niets meer aan mijn reeds gegeven inleiding toe te moeten voegen. De heer Knuttel: Ik kan niet ontkennen M. de Voorz. de motie van den heer Muijlwijk mi) eenigszins heeft verrast. Ik had niet durven denken in een plaatsje als Gonda een lid van den Raad met een voorstel voor den dag zou komen als uitgesproken in bedoelde motie. Wat toch maakt een plaats tot een gezochte woonplaats? Naast goed on derwijs, gunstige ligging toch in de eerste plaats, mooie natuur en publieke vermakelijkheden. Beide eerste facto ren bestaan. De leide laatste laten helaas wel iets te wenschen over. En nu wil de heer Muijlwijk nog één van deze gaan belasten. In het waarachtig belang der gemeente, waar van ik overtuigd ben dat wij allen met hart en ziel voorstaan, zou ik veeleer gedacht hebben, hij met een voorstel zou gekomen zijn gepaste publieke vermakelijkheden aan te moedigen, door b.v. te geven subsidiën. En al waren deze niet groot, dan zou toch de goede wil getoond worden. Meer dere gemeenten doen dit. En waar schijnlijk te recht. Ik was nog meer verwonderd M. de Voorz. over de motiveering der motie, waar de heer Muijlwijk zegt„Als we zien, Koe zelfs in een luxestad als Arnhem plannen gerezen ziin en een voorstel is gedaan om belasting te heffen op tooneelvoorstellingen en andere openbare vermakelijkheden." Wanneer er iets te zeggen zou wezen voor een belasting op openbare ver makelijkheden, M. de Voorz., zou zeer zeker een luxe stad daar in de aller eerste plaats voor in aanmerking ko men. Maar niemand zal toch Gouda als een luxe stad bestempelen en deze belasting zal het meest treffen den werkman en de aankomende jeugd. Z|j toch maken het meest gebruik van de vermakelijkheden, als van bioscopen en andere goedkoope voorstellingen. Wanneer de entreegelden maar vallen in het bereik van den arbeider, wordt ook door hem van de geboden gele genheden gebruik gemaakt. De bewij zen zijn meer dan voldoende voor handen. En golukkig, want een gepaste ontspanning is noodzakelijk voor een ieder en meestal toch gaan er van de voorstellingen een opvoedende kracht uit. En laat de Raad nu niet doen als de gemeenteraad van Arnhem, waar de vorige week deze kwestie op de agenda is geweest en vrjjwel een be lachelijk figunr heeft gemaakt. Eerst werden van de belasting vrij gesteld de entrees van 10 cent en lager, Uter die van 15 centzelfs een derde voorstel om de entrees van 25 cent nog vrij te stellen werd aanvaard met zelfs een groote meerderheid van 18 U stemmen. Ten slotte werd nog uit geschakeld van belastingbetaling die vereenigingen die een gemeente-sub sidie genoten. Toen was het voorstel vrij wel onmo gelijk geworden en werd het dan ook in dezelfde raadszitting verworpen. Wat nu wel de grondgedaqhte is geweest om dit belasting-voorstel te verwerpen is natuurlijk moeilijk na te gaan. M|j werd verzekerd een enquête welke gehouden is door de Nieuwe Arnhemsche Courant hieraan niet ge heel vreemd moet zijn. Zij heeft onge veer de vraag gesteld welke oorzaak het kon hebben Arnhem achteruit ging en Njjmegen steeds in bloei en wel vaart toenam zoodat het binnen korten t|jd Arnhem zal overvleugelen. Een der hoofdmotieven zoo verzekerde men mij, moest gevonden worden, dat £ï|j megen zooveel meer doet voor haar inwoners dan Arnhem. Men houde mij ten goede ik steeds Arnhem'als voor beeld aanhaal, doch dit doe ik omdat de heer Muijlwijk die gemeente nu eenmaal als voorbeeld heeft gesteld. De financiëele achteruitgang, die zich meest weerspiegelt in de heffing van het percentage van den H. O. is voor Arnhem niet gering. In 1909 betaalde men 3,09 1910 3,974 1911 4,382 1912 4,51 1913 „5,- Op goede gronden wordt verwacht dat de H. O. voor 1914 5'/a zal bedragen. Als men nu nog weet b.v. in 1899 de H. O. aldaar bedroeg slechts 21/4 °/o met slechts 18 opcenten op het per soneel en de laatste jaren de opcenten voor de gemeente 70 bedragen voor de stad Arnhem daar zou ik toch hui verig zijn om een belasting te heffen op pnblieke vermakelijkheden. Laten w|j toch Gouda's inwoners geven wat mogel|jk is. Het is hier in dezen Raad reeds meermalen verkondigd en beaamd het niet onmogelijk, ja zelfs zeer waar schijnlijk zal zijn, indien de verschil lende spoorverbindingen met de om liggende gemeenten gereed zullen zijn er families in Gouda zullen komen wonen welke hun zaken hebben in nabijgelegen plaatsen. En al z|jn de publieke vermakelijk heden dan niet nummer één, zij z|jn bij velen dan toch een prikkel om aan hun voornemen een gevolg te geven. Laten wij deze dan ook liever in de hand werken dan tegen gaan in den vorm van een belasting heffing. Wij zouden het paard spannen achter den wagen. Laten wij families zien te trek ken naar Gouda dat geeft een aan merkelijk geldelijk voordeel zoowel in de la der neringdoenden als in de gemeentekas. Ek meen nn voldoende mijn stand punt te hebben uiteengezet en zal dan stemmen met volle overtuiging tegen de motie Muylwijk. De heer M u ij 1 w ij kM. de V. 1 In de eerste plaats heeft de heer Knuttel het nut van een dergelijke belasting bestreden voor een kleine stad als Gouda. M. de V., ik heb hier ook een verordening van Alkmaar, het is de eenige, die ik opgevraagd heb ik had er naar alle waarschijn lijkheid vele kunnen opvragen maar het is voldoende om aan te toonen, dat Gouda volstrekt geen unicum zijn zon onder de kleine Bteden. Dan meent de heer Knuttel, dat juist het tooneel en de publieke vermake lijkheden veel eerder recht zouden hebben op subsidie. M. de V., dat recht valt nog wel eens over te praten, zou ik denken, maar dat is in ieder ge val op het oogenblik niet aan de orde en gelukkig ook, want zoo ver is het nog niet. Verder zegt de heer Knuttel, dat de arbeiders daardoor juist worden getroffen. Dat vind ik toch ver ge zocht. Het tooneel en de meeste pu blieke vermakelijkheden z|jn toch in de eerste plaats wel zaken voormen- schen, die het betalen kunnen, en daaronder zal men toch de arbeiders niet in de eerste plaats kunnen rang schikken. Maar dan vraag ik, M. de V., zou degene, die het betalen kan, want wie het niet betalen kan gaat er niet heen, nn werkelijk van publieke ver makelijkheden wegblijven wanneer hij 5 °/0 of 10 meer zoa moeten be talen, aangenomen nog, dat die be lasting geheel zou komen ten koste van de bezoekers? Ik betwijfel zeer of de heer Knuttel zelf dat gelooven kan. Hjj weet even goed als ik, dat degene, die zich de weelde wil ver oorloven om naar publieke vermake lijkheden of tooneelvoorstellingen te gaan, om dat bagatel niet weg zal blijven. Hoe ook genoepad, het is toch een uitgave van luxe. Dat ik zou wil len, dat niemand aan gepaste ont spanning deelneemt, werp ik verre van mij, dat heeft hier niets mee te maken, maar degene, die van gepaste ont spanning gebruik wil maken zal dat in ieder geval ook doen en het niet laten om een bagatel, dat in de Ge meentekas zou komen. Dan spreekt de heer Knuttel van de opvoedende kracht, die er van het tooneel zon uitgaan. Ik heb slechts te wjjzen op hetgeen onlangs in deze stad is gebeurd, toen men ons antirevolu tionairen in het tooneel heeft gehoond, ik heb slechts te wijzen op hetgeen pas gebeurd is bij de opvoering van Allerzielen, waarb|j een zeer grppt deel van onze burgerij is gehoond en bespot. Het verwondert mij, dat de heer Knut tel een dergelijk argument durft te bezigen, als zou er opvoedende kracht van het tooneel uitgaan. Wij kunnen daaromtrent natuurlijk van gedachten verschillen, dat zal ik natuurlek in mijn tegenstanders moeten respectee ren, maar hierover over knnnen de gedachten niet uiteen loopen, dat het onder beschaafde menschen algemeen veroordeeld wordt anderen te hoonen en te kwetsen in hun heiligste begin selen. De Voorzitter: Mag ik den heer Muijlw|jk verzoeken zich te bepalen tot zijn motie? De heer M u ij 1 w ij kIk mag toch den heer Knnttel beantwoorden, M. de V.? De Voorzitter: In ieder geval verzoek ik U zich te bepalen tot Uw motie, dat is de belasting op de open bare vermakelijkheden. De heer M u ij I w fj k Mag ik U dan beleefd verzoeken als er leden zqn, die er andere dingen b|j halen, die er niet b|j hooren, die ook tot de orde te roepen De Voorzitter: Mag ik den heer Muijlwijk tegenspreken, dat de heer Knuttel iets gezegd zou hebben, dat niet bij het onderwerp behoort. De heer M u ij 1 w ij k Maar de heer Knuttel sprak toch over de opvoedende kracht? Ik wil dat echter wel laten rusten en dan kan ik hier zeggen, dat ik over deze zaak reeds in de afdeelings- vergadering gesproken heb. Nu wordt het wel niet voorgesteld, alsof het een éénzijdige gedachte zou zijn, maar ik kan verzekeren, dat ik in de afdee- lingsvergadering ben gesteund door liberale medeleden. In dit verband-kan ik ook t wijzen op Alkmaar, M. deV., dat toch werkelijk niet als een ge meente genoemd kan worden, waar anti-revolutionairen of R.K. de meer derheid hebben. Ik geloof dat de overgroote meerderheid liberaal is, en ik heb hier dus een on verdachten steun. Dan M. de V., vind ik het kras, dat de heer Knuttel durft beweren, dat er verband is tusschen de welvaart van de burgerij en een belasting op too neelvoorstellingen en andere vermake lijkheden, alsof de welvaart daardoor achteruit zou gaan. Het kan aan mij liggen, maar ik zie daar geen verband tusschen. De heer Knuttel: M. de VOp de kwestie van liberaal of niet-liberaals die de heer Muijlwijk eenige malen in debat heeft gebracht, lust het mij niet in te gaan. Of Almaar een dergelijke verordening heeft en of de meerder heid daar liberaal is doet niet ter zake. Het is hier een kwestie van inzicht of het in het belang van de Gemeente is of niet. De heer Muijlwijk heeft gevraagd, of ik zou denken, wanneer de belas ting op publieke vermakelijkheden hier werd ingevoerd, of de goed betalende burgerij van Gouda dan misschien weg zou blijven. Maar daar gaat het hier niet om. Het blijkt dat de heer Mujjl- w|jk heel slecht op de hoogte is van die personen, die de openbare vermake lijkheden bezqeken en ik zou hem willen uitnoodigen eens een avond te kijken in de Hoogstraat, wanneer de Bios coop aan- of uitgaat, welke menschen het meest van een dergelijke inrichting gebruik maken. Dat zijn meestal die menschen, die zich slechts een heel kleine uitgave voor de publieke ver makelijkheden kunnen getroosten. Wanneer de heer Muijlwijk ziet, wan neer er voor comedies of andere ver makelijkheden toegangsbiljetten wor den uitgegeven tegen laag entróe. hoeveel menschen een dergelijke voor stelling bezoeken, dan zal hij begrijpen, dat zulke menschen wel weg zullen blijven. Of er van het tooneel opvoedende kracht uitgaat, ja dan neen, is mis schien een verschilpunt tusschen den heer Muijlwijk en mij, maar ik hond vol, dat er van tooneelvoorstellingen een zeer groote opvoedende kracht kan uitgaan en dat men die niet moet tegenwerken. De heer Vergeer: M. de V. 1 De heer Muijlwijk heeft zooeven ge zegd, dat in de af deeling, waarin ik het genoegen heb met den heer Muijl wijk zitting te hebben, enkele liberalen waren die zijn voorstel steunden. Ook ik was één van die liberalen, die op dat oogenblik met den heer Mujjlwijk 'meegingen. Wanneer de heer Muijl wijk gekomen was met een motief dat vast staat en dat grond onder de voeten had, zou ik er nog voor voelen, maar daar ik van den heer Muijlwijk niets heb gehoord dat mij aanleiding geeft met hem mee te gaan, kan ik de ver zekering geven, dat ik tegen zal stemmen. De heer van Veen: Aan het geen de heer Knuttel in het midden gebracht heeft behoef ik betrekkelijk weinig toe te voegen. Alleen zon ik den heer Muijlwijk willen vragen, of h|j zich wel op de hoogte gesteld heeft wat die belasting wel voor de Ge- meentcr^zou kannon opbrengen. Hij heeft/ daarvan natuurlijk niet de minste begroting gemaakt. Maar hij heeft o/bK vergeten, dat wanneer wij een belasting zonden kfljgen, er groote kosten zonden verbonden z|jn aan het controleeren daarvan, hetgeen ook in Arnhem ter sprake gebracht is bij de discussie. De Goudsche Courant heeft daar ook zoo juist op gewezen en in het hoofdartikel van gisteravond gevraagd, wat de kosten znllen zijn van het controleeren van zulk een belasting. Wanneer er een belasting zou ge legd worden op die vermakelijkheden, die in een plaats zoo nuttigen wan neer zg op een gepaste manier worden gehouden en dat is het geval met de (meeste inrichtingen; die |men hier heeft en waarvan de ondervinding heeft geleerd, dat zij graag door den minderen man bezocht worden, dan zouden zij in Gonda geen recht van bestaan meer hebben. Ik mag herinneren aan de woorden, door den voorzitter van den Raad, als Burgemeester van Gouda gesproken dat hg het een sieraad vond voor onzè stad, dat wij zoo iets hadden, en ik mag wel zeggen, dat het een behoefte was voor Gouda, omdat wjj inwoners moeten trekken, die hier alles vinden, wat zij wenschen, zoowel op het gebied van onderwijs als op dit gebied. (Slot volgt.) Voor verzamelaars. De firma Lingner-Werke A. G. te Dresden heeft onlangs eene nieuwe serie reclame-zegels voor haar bekend mondwater, het echte „Odol", uit gegeven. Deze zegels geven 25 der mooiste Odol-afbeeldingen, door be kwame kunstenaars uitgevoerd, te aan schouwen. Aan iederen lezer van dit blad, die belangstelt in deze zegels zal door ge noemde firma zonder berekening 100 dezer zegels franco worden toegezon den, tegen inzending van de kleine papierstrook, met den tekstHoe de flacon te openen, welke strook zich op iedere flacon Odol bevindt. Men kan deze strook het beste inzenden, door 1 haar op oen 5 ets .-briefkaart te plak ken, geadresseerd aan de Lingner- Werke, Dresden.) Niet vergeten uw adres er bij te schrijven r Vrouw F., die op 15 September als verdacht van vergiftiging van haar eersten man, W. D., te Moerdijk, werd gearresteerd, is gisteren wegens ge brek aan bewijs op vrije voeten ge steld. (N. R. Crt.) De moord aan den Overtoom. De begrafenis van het slachtoffer had gisteren onder groote belangstelling plaats. Niet alleen voor de woning van den vermoorde aan den Overtoom, doch langs den weg tot vóór de fabriek stond een zwarte menschenmassa. Om precies halftwaalf zette de droeve stoet zich in beweging. Achter den lijkwa gen. die geheel met kransen was be hangen, volgden de bestuurs- en ge wone leden van de vereeniging „Onze Industrie Vooruit", waarvan de heer De Ruyter secretaris was. Het eerste rijtuig was geheel gevuld met kransen en palmtakken. In de volgrijtuigen, elf in getal, waren de naaste familie leden en kennissen gezeten. Toen de stoet stilstond vóór de fabriek werd nog door het personeel van de fabriek een grooten krans aan'den wagen ge hecht. In de fabriek werd den geheelen dag niet gewerkt. AUe gordijnen wa ren neergelaten en boven in de poort brandde een met rouwfloers omwonden lantaarn. Van hieruit zette de stoet zich vervolgens weder in beweging naar de begraafplaats „Sint Barbara". Nadat de teraardebestelling verricht was door kapelaan Van Dijk, sprak de heer Eweg, eigenaar de fabriek, een kort woord ter eerbiedige nagedach tenis. Daarna sprak de voorzitter van de vereeniging „Onze Industrie Vooruit," heer J. Sips, waarvan een zoon «ter overledene dankte voor de eer wjn vader bewezen. Teruggevonden. Het Wieringer visschersvaartuig, Woensdag weggestormd, is door de Texelsche blazerschuit TX 15 op den Oost wal jaan getroffen en tot nabij de haven gesleept. Do opvarende was in goeden staat, doch had een bangen nacht doorgebracht. (Hbld.) Gisterenavond sprong*^ 's Graven- hage, £en jongeman, die met een meisje liep te wandelen op de Prinsessegracht j eensklaps in het water. Een der om-1 standers volgde dat voorbeeld, om hem te redden, maar de jongeman was hier van niet gediend, en er ontstond zelfs 'n worsteling in het water. Toen hg ten slotte op het droge was gebracht, wilde hij opnieuw in het natte element en zelfs het dreigement van een der redders, dat zoo hij er weer in sprong, opnieuw redding en bovendien een pak slaag volgen, baatte niet. Een politie agent maakte er evenwel een eind aan en nam hem mee naar een post huis. VoÉbkuitet. Het Bestuur der Noord-Hollandsche Vereeniging tot Bevordering van de Volkekunst hield op Zaterdag 29 November onder praesidium van don heer E. H. van Saher in de boekeri van het Museum van Kunstnijverheid te Haarlem haar laatste vergadering van dit jaar. Besloten werd dat de eerstvolgende aigemeene vergadering zal plaats hebben in Februari 1914; alsook dat een drietal prijsvragen zullen worden uitgeschreven; hiermede zal men trachten op de inzendingen van de Tentoonstellingen van Huis vlijt eeu gunstigen indruk uit te oefenen. Een speciaal programma zal daartoe worden opgemaakt, zoodat de inzenders voor den arbeid die wordt vereischt eenige leiding zullen krij gen en het materiaal zoo gewenscht tegen kostenden prijs zullen ontvan gen. Met dezen maatregel zal men trachten het werk dat wordt inge zonden in een meer artistieke richting te leiden. De Tentoonstelling vooi Huisvlijt te Hilversum is het eerst aan de beurt. De Nationale bond voor Volks kunst kwam in het bezit van een rij ke verzameling afbeelding, betrekking hebbende op de Volkskunst van ver schillende landen, die voor tentoon stellingen en kleinere plaatsen gaar ne kosteloos wordt afgestaan. Men kan zich daartoe wenden tot den heer E. A. von Saher, lid van het Hoofdbestuur van genoemden bond te Haarlem. GOUDA, 5 Deoember 1913. Tweeërlei Maat. De Nieuwe Zui d-H o 11 a n d e r schreef Donderdag onder bovenstaand opschrift het volgende: „De „Goudsche Courant" is boos. Ze vindt het vrij onbehoorlijk, dat de Katholieken zich zoo geërgerd gevoe len over de opvoering van „Aller zielen" en dat er zelfs eenigën zouden zijn, die hun lidmaatschap van de Soc. „Ons Genoegen" opzegden. „Kalm, o „Goudsche Courant". „In Tilburg bestaat een Katholieke Sociëteitverreweg de meerderheid der leden is Katholiek. Wij zijn te beschaafd om lieden, die ons telkens beleedigen, toch maar in ons huis te nöodigen daarom ligt op de leestafel dier Sociëteit niet de „N. R. Crt." „Nu worden eenige liberale officie ren lid en eischen de „N. R. Crt." „De Katholieke meerderheid dankt er voor, de „N. R. Crt." komt er niet. „Wat doen nn de verdraagzame libe ralen Ze znllen bedankan als lid en een eigen soos stichten. „Dat mag wel." Hoe is het toch mogelijk, vragen wij in gemoede dat de redactie van de Nieuwe Zui d-H o 11 a n d e r met deze absurditeit van het bestuur der Tilburgsche Sociëteit „de Philharmo- nie" komt aandragen. Voelt zij nu werkelijk niet het bespottelijke van deze zaak Het garnizoen is in Tilburg met de meest mogelijke hoffelijkheid nog slechts eenige maanden geleden ingehaald. Diezelfde officieren uit bo venstaand bericht zijn met officieel vertoon en met eerbewijzen ontvangen. Nn deze officieren lid zijn geworden van de „eerste Sociëteit", en zij het eenvoudige verzoek deden om de voornaamste courant van ons land, de N. R. Crt. die met meerdere bladen niet de protectie geniet van den R. K. censor op de leestafel te hebben, nu wordt dat verzoek botweg afge wezen op motieven, die de N. Z. H. niet vermeldt, maar die een elk mede lijdend zijn schouders moet doen op halen en zal doen vragen: zou men dat nn toch in ernst meenen? Wil nn de N. Z. H. het een bewijs van onverdraagzaamheid noemen dat wellicht deze officieren een eigen soos stichten, soit. Het komt ons onver draagzamer voor, dat het hoofdblad van Nederland dat ook daar veel ge lezen wordt, op de leestafel wordt ge weigerd, die toegankelijk is voor een groep van menschen, die dat wenschen. Wij willen de N. Z.-H. den goeden raad geven niet met een dwaas voor beeld van „liberale onverdraagzaam heid" uit Tilburg aan te komen, de stad waar nit pure verdraagzaam heid jegens niet-Roomsch-Katbolieken op een 2en Kerstdag b.v. van over heidswege de straten werden opgebro ken, waar de fabrieken lustig werkten, terwijl van niet R. K. zijden op R. K. feestdagen bedrijven en magazijnen worden gesloten. Tweeërlei maat, zegt de N. Z.-H. en wij zeggen het haar na. De „Allerzielen"-quaestie. In aansluiting aan hetgeen wij gis teren meldden betreffende de protest vergadering in „Concordia" Dinsdag laieii wij than» volgen Hetgeen üe ïNieuwe/jui d-ii oiiauder over deze vergadering kcüjtjU: Dinsdagavond j.i. Had in de zaai „Goucordia de aangekondigde ver gadering plaat» ter bebprekmg van ue vraag, welke houding de Katho lieken zuilen aannemen tegen den uuiaad, de Katholieke kerk aangedaan niet de opvoering^van het tooneei- btuk „Allerzielen m den Nieuwen bebouw uurg alhier. liet plaatselijk bestuur vuor de ivathoiieko öociaie Actie, hetwelk leiding aan de Uiaus gevoerde acue gat, uad aan de Be- siuursüttei plaats genomen. De v oor zitter, de heer lieun van Feu, opent met gebed de vergadering en zet uit voerig uiteen, weike bezwaren de Ka tholieken hebben tegen de opvoering van „Allerzielen", riet stuk toch is een doorloopende verdachtmaking van de zuiverheid van bedoelingen der Geestelijkheid bij beoefening van wer ken van barmhartigheid. De vergadering werd hierna in de gelegenheid gesteld van gedachten te wisselen. Dat het tooneeistuk „Aller zielen kreukend is voor de Katho lieken, hierover was men net een stemmig eens. Niet echter over de middelen, om opvoering van soortge lijke stukken te voorkomen. Evenmin over de wijze van protest. Na langdu rige, zeer opgewekte discussie weird besloten, dat de Katholieke loden der öocieteit „Uns Genoegen zich met eeu schriitelijk beklag zouden Wenden tot het Bestuur dezer bocieteit, daarbij tevens verzoekende, voortaan do So- cieteitsgebouwen niet ineer beschik baar te stellen voor opvoeringen, door welke de Katholieken in hun geloof worden gegrieft. Ten slotte werd met aigemeene stemmen de vol gende motie aangenomen met het doei, die te zenden aan den Edel- achtb. hper Burgemeester en aan de Pers (alleen aan de K.-K. pers dan wel te verstaan. Red. G. Crt.) „WelEdelachtbare Heer, De Katholieke burgers van Gou da, vereenigd in do zaal „Concor dia" op Dinsdag 2 December 1913, ouder leiding van het plaatselijk Comité voor do Katholieke Sociale Actie, gehoord de besprekingen over de opvoering van „Allerzie len", hier ter stede op 23 Novem ber 1913 in de „Nieuwe Schouw burg" kennis genomen hebbende van het standpunt door U Edel Aehtb. ingenomen in de Raadsver gadering van Vrijdag 28 Novem ber jl., spreken hun teleurstelling uit ovqr het feit, dat U gemeend hebt géén rekening te moeten houden niet het algemeen bekend gevoelen der Katholieken omtrent genoemd stuk; verzoeken U in den vervolge hunne Katholieke overtuiging te eerbiedigen, door de opvoering van voor hunne overtuiging krenkende stukken niet toe te staan." Daar hiermede de agenda afgehan deld was, werd de vergadering, die goed bezocht was, door den voorzit ter met een kort dankwoord gesloten. Nutsavond. Voor het departement Gouda van *de Mij. tot Nut van 't Algemeen trad gisterenavond de heer Henri Dekking op, die voor het departement een oude en goede bekende is. Het hooidnummer van het program ma, waarmede hij het ditmaal niet zeer talrijke publiek vergastte was het spel in 2 afdeelingen van Björn- sleme Bjórnsoü in de vertaling van L. Simons. De heer Dekking gaf eerst een kort overzicht van dit schoo- ne werk der Noorsche literatuur, waardoor te gemakkelijker de in houd van dit spel kon worden ge volgd. Daarna ving hij aan en ver tolkte op de hom-eigen zich in het stuk inlevende wijze hoe Björn- sterne heeft geteekend een vroom man, de godsdienstige man, die het ideaal vap Jezus het meest nabijkomt en daartegenover de vrouw, die on wankelbaar in haar liefde tegenover dien man, twijfelt en niet gelooven kan. Daarnaast hun kinderen, opgevoed in hét gelóóf als het hoogste idealisme, na jaren van afwezigheid, terugkee- reud in huis, zonder geloof, dat zij bij hunne aanrakingen in de maat schappij hadden verloren. En ten slotte de theologen, die twisten Dver de geloofsvragen, maar wier geloof was uiterlijken schijn. De heer Dekking heeft met zijn de clamatie iets goeds gegeven en zijn gehoor tot het einde geboeid. Na de pauze droeg hij nog een paar vroolijke stukjes voor. Waddinxveen. Ter Rijkspost spaarbank werd gedurende de maand November ingelegd f 4878.55, terug betaald f 3146,83. Het laatste uitgegeven boekje draagt het nummer 1396. Stolurfjk. Op 1 December hield de afd. Stolwijk v. d. Vereeniging Volksonderwijs een hnish. vergadering. De Voorzitter, de heer ds. France, opent met een toepasselijk woord de vergadering, waarna verschillende pun ten van arbeid voor de afd. werden behandeld. O. ra. zal zij trachten te verwezen lijken Ie. het 1 honden van school reisjes 2e. het bevorderen van 't her- halingsonderwgs, door een adres aan den Gemeenteraad, terwijl de volle aandacht nog vraagt het verbeteren van de Volkslectuur. Om 't aangename aan het nattige te paren, trad na afwerking der agenda, de heer Westbrgftk alhier, die zich daarvoor belangeloos beschikbaar had gesteld, op met een paar keurige voor drachten, die daardoor den dank, hem door den Voorzitteroa afloop gebracht, ten volle verdiende. Tristan und Isolde. De tweede uitvoering van 't Eïber- felder Stadttheater stond op veel hoo ger peil dan de eerste. De creatie van Frl. Gervtorffer in de rol van Isolde was schitterend van zang en van actie. Vo caal stond de vertolking, die Rudolf Ber ger van den Tristan gaf niet zóó hoog z'n geluid is wat rfaumisch" doch overigens helder en zeer genietbaar z'n spel was uitstékend. Frl Geraldi gaf als Brangane veel goeds, terwijl ook de kleinere rollen, behalve die van den jongen zeeman in de eerste acte, foed bezet waren. De enkele maten, ie het mannenkoor in de eerste acte te zingen heeft, mislukten volkomen, zooals bijna altijd. 't Utrechtsch stedelgk orchest heeft onder de schitterende leiding van Ernst Knoch weer subliem gespeeld. De monteering was goed, ofschoon minder dan in Figaro. Ook de regie was wel verzorgd, H. N. Een Duitsche Opera. Naar de N. R. Crt. verneemt, be staan er plannen voor de stichting van een Duitsche Opera in ons land. De opera zou voornamelijk in Rotter dam, Utrecht en Arnhem spelen en te Utrecht gevestigd worden. Reeds de volgende week zal er te Utrecht ver gaderd worden. Z. D. H. Mgr. P. Leyten, bisiohop van Breda, heeft difcbeelnit genomen: Wij verbieden aan obie' öndetloo- rige geestelijkheid, om artikelen, be schouwingen, beoordeelingen, inge zonden stukken, van welken aard dan ook, in de bladen te schrijven, anders dan met hun naam onderteekend. Eenvoudige berichten of verslagen van openbaar plaatselijken aard vallen niet onder dit verbod. (Hsg.) Buiten verantwoordelijkheid der Red. Gouda, 5 Dec. 1913. Aan de Redactie der „Goudsche Courant". WelEd. Heeren, ln het nummer van gisteren maakt U de opmerking dat ik in mijn ar tikel (N. Z.-H. 2 Dec.) over üe „Al lerzielen '-quaestie een onjuistheid schroei: „of het stok vier jaar ge leden dan wèl grievend was, de bur gemeester zegt het niet. 1 n alle getal, het is destijds niet opgevoerd." (spatieeringUrt.) Inderdaad, het s opgevoerd en wel gedurende üe kermisweek 19Ü7 in een kermistent. Maar ik betwijfel sterk, of de bur gemeester dit geval op 't oog had. Meerderen met mij meenen, dat Z.E.A. doelde op een destijds te geven opvoe ring van „Allerzielen" in de 8oc. „Ons Genoegen", Welke opvoering vooral door de welwillendheid van het toenmalig bestuurslid Mr. Kranen burg, is verhinderd. Mocht echter de burgemeester wèl het geval in de kermistent bedoeld hebben, dan blijkt, dat reeds in 1907 het betreffende artikel der Gemeente wet „bedenkelijk was toegepast." Gaarne Uw dr. K. W|j kunnen aan bet bovenstaande dit toevoegen: Ons is bekend, dat „Allerzielen" hier werd opgevoerd op 4 Aug. 1907 door hetzelfde gezelschap van thans, toen onder directie van Van der Horst en' Ternooy Apèl in de schouwburg tent van dat gezelschap, staande op het terrein der Sociëteit „Ons Genoe gen", welk terrein daarvoor was af gehuurd. Naar onze meening doet het aan de zaak niets af of toe, waar hier ter plaatse de opvoering geschiedde, blijkbaar is de geachte Inzender van een andere meening. Voor dat '.geval kan er dan op worden gewezen, dat wat de plaats van opvoering aangaat geen verschil bestaat tusschen de opvoering van 1907 en die van 1913; in het eerste geval werd door „Ons Genoegen" het terrein verhuurd om daarop in den eigen tent voorstellin gen te geven, in het tweede geval werd de schouwburg verhuurd, even eens staand op het terrein der Socië teit. Omtrent de interpretatie van het betreffend artikel van de Gemeente wet zullen wij maar niet in discussie treden. Daaromtrent zal onze meening wel anders, blijven dan die van den geachten inzender. RED. Vliegen. Ohanteloup te Nijmegen. Woensdagmiddag a.s. zal de bekende kopdoikelaar Chanteloup indien de be trokken autoriteiten daartoe hnn toe stemming verleenen, op het sohietter- rein „Heumensoord" bg Nijmegen, zgn belangwekkende vliegdemonstraties honden. De heer Jan van Bussel was gister te Nymegen, teneinde, namens den heer Reese, met een vroeger vlieg- comité, besprekingen te honden over het vormen van een eere-comité e.a.z. Genoemd comité heeft met groote bereidwilligheid de voorbereidende werkzaamheden op zich genomen. Paarden. Het totalisator-verbod. In zijn Memorie van Antwoord deelt de minister van Justitie mede, dat hij niet wenscht mede te werken tot op heffing van het totalisator-verbod. TWEEDE KAMER. Vergadering van heden. Staatsbegrooting voor 1914. De heer Tydeman (v.l.)vervolgt zijn gisteren afgebroken rede. „Hij schetste de beteekenis van de homo- geneteit van een kabinet. Dit begrip laat ruimte, zooals de heer Troelstra reeds heeft gezegd. Echter heeft deze zijn bezwaren breed uitgemeten, zon der daarjnj te hebben aangetoond, dat ze onoverkomelijk waren. Waren er dan andere bezwaren? De heer Troel stra heeft ze ontleend om het karakter van zgn partij. Daarmede raakte hij de kern der kwestie. Het karakter is eer revolutionnair, dat aanvaarding van ministerportefeuilles onmogelijk maakte. Met dat karakter hadden de vrijzinnigen niets te maken. De concentratie zelf was te zwak om de geheele verantwoordelijkheid te aanvaarden. Zij zag er niet geheel van af, maar gaf haar vollen steun aan dit kabinet. De steun dien de so ciaaldemocraten aan de vrijzinnigen aanboden, was niet te aanvaarden on der voorwaarden, die er bg gesteld werden. De heer L o e f f (r.k.) achtte een compromis tusschen kiesrecht en onder wijs niet nit den booze. (De zitting duurt voort) De minister van koloniën beeft gisteravond den heer Douwes Dekker, die nit Indië verbannen is, aan z|jn departement in audiëntie ontvangen. Mr. P. J. Trpplstra. Mr. Troelstra lijdt aan een ernstige keelontsteking. Reeds Woensdag, toen hij zijn groote rede hield had hij keel pijn, toen heeft hij te veel van zich gevergd. V. 8. Washington. Het Huis van Afgevaar digden nam een wetsontwerp voorde aanwerving van vrijwilligers in oor logstijd aan. Deze wet machtigt den president, in geval naar zijn mee ning een oorlog op handen is, regi menten van vrijwilligers op te richten, en wel voor zoolang de oorlog duurt, niet voor een bepaalden tijd. Deze troepen zonden de bestaande militie aanvullen, waarmede de wet zich niet verder inlaat. De Fransche Kabinetscrisis. Parijs, o Dec. Senator Ribot begaf zich heden naar het Elysee en ver klaarde aan president Poincare dat hij na rijpelijke overweging besloten had de opdracht tnt kabinetsformatie niet te aanvaarden. nhiriaknatam T •mm*» van het Koninklijk Meteriologisch Instituut te DE BILDT. Hoogste barometerstand 776.1 te Corona, laagste stand 722.0 te Hapa- randa. Verwachting tot den volgenden dag Meest matige tot krachtige zuid westelijke tot westelijke wind, zwaar bewolkt met tijdelijke opklaring, buiïg weer, zelfde temperatuur. TAK BIK 6 DEO. 1913. Vorige Kot ra. Koen ran Staatsieenineen. Ned. Cert. Werkelijke Schuld 3 pet. Oostenr. Belastingvrije Kronenrente 4 pot. Port. Obl. 3de Serie Amort. Schuld 3 pet. Russische Obl. 1906 6 pet. Id. Obl. (Gr. Russische Spw.mn) 1898 4 pet. ld. Obl. (Nicolai Spoor weg) 1867-69 4 pet. Id. Obligatie 6e Emis sie 4 pet. Japan. Obl. 1899 4 pet. Mexico Afl. Binnenland Obl. 5 pet. Brazilië. Funding Lee ning 6 pot. d. Obl. 1889 4 pet. Venezulea Dipl. Schuld 1905 3 pet. Bank- en Crediet-lnstel- llngen. Fed. Bankaandeelen Industr. Ondernemingen American Car Foun dry Comp. C. v. A. Id.Smelting Refining Co. Oert. v. Aand. Anglo American Tele graph Cy. Cert. v. A. U. S. Steel Corp. Cert. v. Gew. Aand. Kol. Credlet instoll. en Cnltnar Ondernemingen Handelsver. „Amster dam" Aand. Jav. Cultuur Mij. Aand. Ned. Handel-M|j.C.v. A If (Inbouw-If (jen. Ketahoen" Mgnbouw Mjj. Gew. Aand. Redjang Lebong, Mijn bouw M|j. Aand. Great Cobar Aand. Petrolenm-Ondern. Dordsche Petroleum In dustrie Mij. Gew. A. Kon. NedS Mij. totExpl. v. Petr, Bronn. O.v.A. „Shell" The Transp. A Trad Cy. p. v. G. A. Scheepvaart l(|en. Ned.Am. Stoomvaart" Mjj. Aand. Stoomvaart-Mij. „Zee land" Preferente A. Int. Mercantile Marine Cy. afgest. Pref. A. Tabak-Ondernemingen. Bindjey Tabak Mg.A. Diversen. Maxwel Land Gpant Cert. v, Aand. Peruvian Corporation Iim. Oert. v. Aand. Speerwegen. Holl. IJzeren Spoor wegmij. Aand. Mij. t. Expl. v. Staats spoorwegen Aand. Zuid-Italiaan. Spwmij. Serie A-H Obl. 3 pet. W arschau-W eenen Spoorwegmfi. Aand. dito dito Act. de Jouiss. Amerika. Atchison Alg. Hypb. Obl. 4 pest. Erie Spoorweg-Mij. Gew. Aand. Union Pacific Railroad Cy. Cert. v. gew. A. Wabash Gew. Aand. Premleleealngen. Amsterdam Aand. 3 pet. Hongarije. Tneiss-Re- gulirungs-Ges. 4 pet. GELDKOERS. Prolongatie ö'/a pCt. Nat. Staatsf. stil, Buiténl. weinig varieerend, Culturen geen omzet, Ta bakken idem, Petroleum iets beter, Amerika kalm, Mjjnen zwak, Rubbers prijshoudend. 76'/, 76'/, 83'/, 50 V. 100 87'/» 87',, 90'/, 89'/, 82"/,, 90'/, 83'/, 36"/,, 36'/,. 101'/, 76'/, 101'/, 59 64'/, 44 44 64»/, 64'/,, 24'/, 24'/, 68'/, 58'/, 226'/, 240 189'/, 226»/, 15 170'/, 19 18 184'/, 185'/, 621 626'/, 525 197»/, 118 8 3"/,. 102'/, 3 8'/, 8%, 93 98'/, 93 61'/, 61'/, 92 91'/, 28'/, 28'/,, 164 4'/, 155'/, 4»/, 100 100'/, 145 144

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1913 | | pagina 2