m-crafl-ST.
ZBxrxrLen. land.
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
S^OZKT.
Rechtszaken.
Laatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht
Officieels Prijscourant
-
-
-
-
-
loo»/,.
geraimen tijd in den Bijbel. En eerst
daarna bet was dan ongeveer éón
uar in den namiddag ving hij zijn
dagtaak aan. Dikwijls echter versche-
"nen ook nog later op den dag mon
niken en nonnen, die godsdienstoefe
ningen met hem hielden. Wanneer er
ambtenaren voor de controle versche
nen, liet hij eerst een Mis lezen. En
ais zij dan waren vertrokken zonder
dat zij argwaan hadden gekregen,
werd een dankdienst gehouden.
Tegelijk met hem zullen een aantal
zijner ondergeschikten terecht staan.
Duitschland.
De Kroonprins.
De Staatsburger correspondent van
het Berl. Tageblatt seint, dat het be
richt van de telegrammen door den
Kroonprins aan Von Beuter gezonden,
in politieke kringen aldaar zeer ernstig
wordt besproken, omdat het toont hoe
ver de troonopvolger in het reacti
onaire vaarwater is gevoerd, en hoe
fwaarlijk dit in de toekomst voor
lzas Lotharingen kan worden.
rDe telegrammen bewijzen", aldus
oordeelt men volgens genoemden cor
respondent te Straatsburg, „dat de
Kroonprins tegen Elzas-Lotharingen
een vijandige houding aanneemt, en
dat hij de ophitsende politiek der Al-
Duitschers deelt. Des te dringender
wordt op een toelichting van de Lands-
regeering aangedrongen betreffende
de te Donaueschingen gegeven waar
borgen, en men verlangt, dat deze
waarborgen wettelijk bekrachtigd zul
len worden, ten. einde het onmogelijk
te maken, dat later door een opvolger
van den Keizer andere beslissingen
worden getroffen. Want dit gevaar
blijft bestaan, zoolang de waarborgen
slechts een persoonlijke wilsuiting van
den Keizer zijn."
Kordate geestelijken.
In het nabij Krefeld gelegen dorp
Fischeln hebben de pastoor en de
kapelaan door hun moedig optreden
een kerkdief gesnapt. Er waren den
laatsten tijd in dien omtrek al ver
scheidene offerblokkeri beroofd en ook
in de kerk van Fischeln was dit eenige
weken geleden gebeurd. De pastoof
had daarom een der blokken verbon
den met een electrischen draad, die
uitliep op een bel in de kamer van den
kapelaan. De vorige week, op een
nacht klingelde eensklaps die bel,
waarna de kapelaan opstond en naar
de kerk snelde. Hg vond de voordeur
open, die hij afsloot en daarna waar
schuwde hij den pastoor en de politie.
Te zamen doorzochten zij het gebouw,
waar zy onder het torongewèlf den
dief vonden. Deze schoot met een re
volver, waardoor den pastoor een
onbeduidende wond aan het voorhoofd
werd toegebracht. Een tweede kogel
doorboorde den arm van den kape
laan, maar toen viel de pastoor jhem
aan, worstelde met hem en kreeg hem
onder de knie, waarna hij hem zoolang
in bedwang hield, tot de politie hem
overnam. De dief had twee geladen
revolvers, m$er dan 80 sleutels en
loopers en verdere i^brekerswerktui-
gen bij heïü. Men herkende in hem
een lang gezoohten gauwdief.
Amerika.
Hevige storm in de Vereenigde Staten.
Een snelheid van 140 mylen per uur,
d.i. zoo ongeveer (52.5 M. per seconde,
wanneer men er wat afdoet is het
nog veel wijst voor een storm op
buitengewone hevigheid. Het heeft op
de Atlantische kust en te New-York
dan ook, naar de N. Crt. meldt, ge
weldig gestormd en de schade is zeer
groot. Ook zijn er een aantal men-
schen bij omgekomen.
Een ander bericht stelt de kracht
van den storm op 80 of 90 mylen per
uur, dan zou dus het hierboven ge
geven getal het kilometergetal zijn,
wat ook waarschijnlyker is. Trouwens
een snelheid van pl.m. 39 meter per
seconde is ook al heel wat.
De grootste schade schijnt echter
vooral door het water, door over
stroomingen te zyn aangericht.
Groote huizen in New-Jersey werden
volgens sommige berichten als kaarten
huisjes in elkaar geslagen door den
storm en er zijn eenige dorpen door
den vloed overstroomd de aan hotels
en andere gebouwen aangerichte schade
te Seabright, een badplaatsje aan de
kust, wordt op 500,000 geschatde
inwoners lagen in een der straten
geknield, biddende dat de storm mocht
ophouden en het stadje gespaard mocht
blijven.
Bij de ellende van de overstrooming
en de instortende huizen te Seabright
welke die paniek veroorzaakten, kwam
nog dat er op verschillende plaateen
brand uitbrak, waarschijnlijk omdat de
leidingen van gas en eleotriciteit ver
nield waren en er dus ontploffingen
«n kortsluiting ontstaan waren. Sommi
gen echter beweren dat hier brand
stichting in het spel is geweest, omdat
een aantal kerels op plundering zijn
betrapt.
Te New-York zyn vele kleine booten
vergaan en'vijf menschen in de straten
gedood, twee vrouwen werden door
den wind onder trams geslingerd.
Te Sandy Hook zijn verscheidene
lijken aangespoeld, o.a. zijn 25 zeelui
daar verdronken.
Ook te Atlantic Oity zyn een aantal
van de grootste hotels ingestort en de
bekende pier daar is geheel verdwenen;
de boulevard is ook geheel vernield.
Een Paar ten 2. van Atlantic
City zijn twee kerken en een leegstaand
ziekenhuis voor blinde kinderen inge
stort.
Ook te Long Brach is de pier ver
nield en in andere kasfcplaatsjes als
Sheepshead Bay, Rockaway Beach,
Coney Island is de schade groot.
Er zijn 250 menschen dakloos en
het stoomschip „Carmania", bekend
door de hulpverleening bij de Titanic-
ramp is gedurende een paar dagen
opgehouden door den storm.
EERSTE KAMER.
In de gisterenavond gehouden ver
gadering van de Eerste Kamer werd
na eenige discussie besloten op voor
stel van den heer Van der Biesen (r.k.)
om de algemeene beschouwingen over
de Staatsbegrooting te doen houden
na de behandeling der Indische Be
grooting en dit te plaatsen op de
agenda vóór het te houden afdeelings-
onderzoek.
De vergadering werd daarop ver
daagd tot hedenmorgen 11 uur.
Het contract in het drukkersbedrijf.
Men meldt uit Amsterdam
Naar wij vernemen is hot besluit
van het gedurende de Kerstdagen ge
houden congres van den Alg. Ned.
Typografenbond tot het aanvaarden
van het door de patroons in het druk
kersbedrijf aangeboden landelijk con
tract door het referendum van genoem
den Bond met meer dan 2/3 gedeelte
der uitgebrachte geldige stemmen
goedgekeurd.
Indiö's eerste onderzeeër,
Naar het Bat. Nbl. uit Nieuwediep
verneemt, is er in zoover verandering
gekomen in de uitzending van de
eerste voor de koloniën bestemde
onderzeesche torpedoboot, dat het
vertrek uit Nederland niet, zooals aan
vankelijk in de bedoeling lag in-het
begin Februari, maar in den aanvang
van Juli 1914 zal plaats grypen.
En de mogelijkheid is niet uitge
sloten, dat die termyn nog verder in
het jaar zal verlengd worden. Allerlei
technische en practische zaken moeten
nog geregeld worden en doen zich
voor, naarmate het tijdstip van ver
trek nadert.
Ook de heeren, die by den onder
zeedienst in Indië zullen worden werk
zaam gesteld, hebben de aanschrijving
ontvangen, hun koffers voorloopig nog
ongepakt te laten.
Indisch JNieuws.
Minister Colijn over Atjeh.
Do heer (Jolijii stond den redacteur
van de Sum. l'ost een onderhoud toe;
wat hij daarbij zeide omtrent do toe
standen in Atjeh is thans, nu van
verschillende zijden het beleid van
den gouverneur 8wart wordt afge
broken, wel de moeite waard, om
ter algemeene kennis te worden ge
bracht:
De heer Colijn heeft op zijn jong
ste Atjeh-reis gedurende korten tijd
vertoefd in Tamiang, Telok 8eumo-
woh, Sogli, een autotocht gemaakt
door verschillende gedeelten van Groot-
Atjeh, en o.a. Fousangan en Sama-
langa bezocht, waar hij ook met de
hoofden sprak.
En wat viel hem bij dit hernieuwd
bezoek nu het meeste op?
„tiet eerste opvallende was de be
paald kolossale toeneming van de be
bouwde oppervlakte;
„verder:
„de enorme toeneming van den
veestapel die dan ook blijkens de
laatste jaren vertienvoudigd is;
„het ongedwongen vorkeer van de
Atjehsche vrouwen, aan de stations
en op de wegen; iets dat zich niet
vergelijken laat met don toestand van
vroeger:
(Dit is een zeer geruststellend toe
ken; als regel kan men in Indië stel
len, dat, zoodra er iets broeit de
vrouwen van openbare plaatsen weg
blijven.)
„het feit, dat mannen en vrouwen
in buitengewoon groote mate hun na
tionale kleederdracht verwisselen te
gen de dracht van Javaansche of Ma-
leische streken, zooals de sarong en
kabaja oen prijsgeven van hun spe
cifiek Atjehsch karakter, dat pleit
voor de toenemende assimilatie van
Atjeh niet andere deelen van ons ko
loniaal bezit.
„dat het Ahqdeel van de oeloeba-
langs in ie bcMuursuitoefeuing, naur
inededeeling van (ÏK ambtenaren, ook
enorm veel grooter is dan vroeger,
toon waren zij iu vkte gevallen de
handlangers van de Europeeeche be
stuursambtenaren, die hei eigenlijke
beetuur voerden, thans kan in vele
gevallen gezégd worden dat bet be
stuur berust bij de inlandsche hóóf
den onder coutróle van het Euro-
peesch bestuur zooals het ook be-
noort;
,dat vele staaltjes door de ambte
naren medegedeeld omtrent de gezind
heid van de Atjehsche geestelijken,
die zich vroeger verre hielden van
ohs gezag, en daarmee nu hartelijk
samenwerken
„ten slotte de groote mate van vei
ligheid, als blijkt uit het feit, dat
militairen zich, geheel alleen, ver
plaatsen van Takengon (Gajoland)
naar de kust, langs een eenzamen
weg van 103 K.M. lengte.
De redacteur vroeg hem:
iloe ware uw conclusie omtrent
Atjeh te formuleeren? en het antwoord
luidde:
„Do conclusie door mij uit mijn
bezoek getrokken, is dat er m
laatste jaren .zoodanige verbetering m
den algeineenen toöstand is gekomen
dat er moeilijk een andere periode
aan worden aangewezen met gelijk
succes wat het voortschrijden van
pacificatie betreft. De stelling is niet
gewaagd, dat de pacificatie een vol
dongen feit is.
„liet aantal onverzoenlijke tegen
standers is zeer gering, maar die er
nog zijn, zullen ook vermoedelijk tot
den laatsten man opgeruimd moeten
worden', al bestaat bet uitzicht, dat
iu de bovenstreken van Fedir,
inet Feusangan en de Faró-streek, het
kerngebied van Atjeh voor zooveel
)iet- verzet betreft, weldra nog
eenige onderwerpingen zullen plaats
hebben. Algejieeie opruiming van de
onverzoenJijken is noodzakelijk, om
aan de gewone misdadige elementen
onder de bevolking de gelegenheid te
ontnemen naar het gebergte uit te
wijken, ten einde zich daar bij kleine
bendetjee aan, te sluiten."
Ongezond JJandoeng.
Op de drie hoofdplaatsen van Java
gaat men blijkbaar de beteekenis be
grijpen van een goeden algemeenen
gozoiKlheidBtpj#tand en wat daarvoor
zooal moet worden gedaan, doch voor
Bandoeng, dq stad der toekomst voof
Java, schijnt! dié zoo gewichtige fac
tor niet meé te tellen, schrijft toch
oen correspondent van De Locomo
tief
Bandoeng blijft zijn oude nukken
tooneu. Vijftien pokkongevalleu iu
éón week tijd. Als het geen typhus
ol cholera is, wordt het pokkon, toch
is Bandoeng gezond Niets is min
der waarv Bandoeng was gezond,
en wordt óngezoild, omdat er van
beetuurswege niets voor do hygiëne
gedaan wordt en de bevolking gesta
dig toeneemt, samenhokt in slecht ver
lichte kléine krotten in onvoldoend
geassaineerde wijken. We vragen nog
maals: waar blijft het rapport als
van dr. van Gorkum over Batavia,
doch dan voor onze veste?
Deze klacht staat nie't alleen en
dat, terwijl Bandoeng zienderoogon
in belangrijkheid toeneemt ep binnen
hoogstens enkele jaren het Dep. van
Oorlog aldaar gevestigd zal zijn.
Weer een spoorwegongeluk.
Gistermorgen omstreeks 9 uur i? bij
het binnenrijden van den lokaaltrein
no. 967 te Stadskanaal de bagagewa
gen ontspoord, waardoor deze geheel
op zijde viel.
De conducteur De Haan, die zich
in dien wagen bevond, kwam zonder
letsel vrij.
Het onderstel van den omgevallen
wagen is geheel vernield.
Op vreemdsoortige wijzè kwam de
arbeider Gerard Van Malen, een Neder
lander, in de fabriek der firma Krupp,
te Essen, om het leven. In een riool
was de gasleiding defect geworden,
zoodat zich daarin en in den daar
mede in verbinding staanden beerput
gassen hadden opgehoopt. Een werk
man van de gasfabriek, met de her
stelling belast, had de onvoorzichtig
heid, zich met een licht in het riool
te begeven, waarby het gas ontplofte
en hij werd gedood. Van Malen be
vond zich, volgens De Tel., op een
der privaten boven bedoelden beerput
en kreeg zulke hevige brandwonden
over het geheele lichaam, dat hij spoe
dig aan de gevolgen overleed. Nog 'n
drietal andere arbeiders, dat zich op
de privaten bevond, kreeg ernstige
brandwonden.
De zegetocht van den tango.
Heel Londen heeft de tango het
hoofd op hol gebracht. De zegetocht
schijnt niet tegen te honden en zyn
omvang breidt zich steeds uit. Hoe
kort is het nog maar geleden, <dat de
echtgenooten van pairs en andere
vrouwelijke hoofden van gezinnen zich
wendden tot de voornaamste couran
ten, om te kennen te geven, hoezeer
ze het moreele verval van Engeland
belichaamd zagen in dien dans. En nn
kan er geen diner meer worden ge
geven, zonder dat het met de tango
wordt gekruid. Er worden tango-teas
gegeven en tangodiners en tangosou-
pers. De eerste dames uit de hooge
kringen geven tango-bals en de groote
restaurants geven tangomaaltyden van
allerlei soort, waarby een tango-de-
monstrator de samengestelde passen
van den dans uitvoert.
En nu wordt er ook al getango'd
op zee, op de prachtige stoombooten,
die de oceanen bevaren, schrijft De
Aarde en haar Volken. De Indianen-
dans uit Argentinië moest eerst naar
Parijs komen om verfijnê en op zyn
Europeesch ingericht, van daar uit de
danslustige wereld stormenderhand te'
veroveren. Inderdaad wordt de tango
nn met een waren hartstocht geoefend
aan boord van zeeschepen. Nu heeft
niet ieder gezelschap het geluk, in de
drijvende balzaal als voorbeeld den
beroemden dansonderwijze? Maurice
te. mogen bewonderen en navolgen.
Deze gevierde meester in de horeogra-
fische kunst bracht onlangs bij zijn
terugkeer naar New York in de balzaal
van de „Imperator" honderden toe
schouwers in verrukking. Het was een
schitterend feest bij inschrijving, be
zocht door bekende mannen uit de
wereld van juristen, politici, artsen,
kooplieden en sterren uit de finan-
ciëele wereld, terwijl de dames haar
mooiste Parijsche toiletten lieten be
wonderen en glanzende juweelen droe
gen. In dit uitgezocht gezelschap
danste Maurice - met zijn bevallige
•vrouw de tango en later een nieuwen,
door hemzelven uitgevonden schaat-
senrijderswals. Een wedstrijd in het
tango-dansen bekroonde het feest, dat
te midden van bloeiende planten uit
de warme kas trots de geïmproviseerd
heid kon wedijveren met elk dergelijk
uitstekend verzorgd feest in een der
eerste internationale hotels.
Noodlottig schot.
Zondag klom de 20-jarige H. Uiter-
wijk te Gieten (Dr.) met een geladen
jachtgeweer over oen hek. Door een
toeval ging het schot af en trof JJ.
doodelijk. Spoedig daarna was hij over
bid.)
Het teruggevorderde kind.
Omtrent het geval betreffende een
kind, dat te Lisse werd verpleegden
door de moeder weer werd opgeeisciit
deelt de „Opr. Haarl. Ct." de vol-<
gende bijzonderheden mede;
Door eeue ongehuwde moeder, in
dienstbetrekking te Amsterdam, was
haar kind, 2 dagen oud zijnde, ter
verzorging opgegeven aan de St.-
Anna-stichting te Amsterdam op de
Keizersgracht, op 17 Mei 1911. Toen
het kind ongeveer een jaar oud was
werd het ter verzorging afgestaan
aan personen, waarvan later bleek,
dat het uit een godsdienstig oogpunt
bij hen minder goed op zijn plaats
was; dientengevolge werd het op den
eersten verjaardag weer iu bovenge
noemde stichting opgenomen.
Het te Lisse woonachtig kinderloo-
%e echtpaar Joh. v. Velzen had reeds
lang den wensch gekoesterd om een
kind tot zich te nemen, waarvan de
ouders afstand godaan hadden of zou
den doen.
Het gevolg van dien wensch was,
dat het echtpaar op een gegeven mo
ment in aanraking kwam, met het bé-
stuur van bovengenoemde stichting,
ten gevolge waarvan op 18 Mei 1912
meergenoemd kind in het bezit kwam*
van bovengenoemd echtpaar, nadat
door de moeder, waarvoor zij oen ge
zegeld contract had geteekend, voor
altijd afstand was gedaan.
Het kind groeide ten gevolget van
de liefderijke verzorging der pleeg
ouders voorspoedig op tot een lief
knaapje en was zeer aan zijn pleeg»
ouders gehecht.
De oudervreugde werd echter op
Dinsdag 30 December 1913 deerlijk
verstoord, doordat de natuurlijke moe
der, nadat zij in al dien tijd niets
van zich had laten hooren, opeens
haar kind kwam opeischen, voorge
vende dat zij nu gehuwd was en zij
eerlang met haren man, die in Duitsch-
land werkte, aldaar ging wonen.
De moeder echter, ziende dat men
haar kind zoo maar niet wilde af
geven, al was men ten zeerste met
haar lot begaan, vervoegde zich bij
de politie, die haar verwees naar
den kantonrechter, die dien dag ech
ter niet thuis was.
Den volgenden dag vervoegde zij
zich bij den officier van justitie te
Hrarlem, die daarop aan den bur
(«meester van Lisse last gaf, het
rind aan de natuurlijke oudere te
doen teruggeven.
De pleegoudere, begrijpende dat het
contract blijkbaar niet van kracht
was voor de wet- bevonden zich in-
tusschen in een onbeschrijfelijken ge
moedstoestand. De pleegmoeder vlucnt-
te op oude-jaardag met het kind naar
haar ouders in het Mallegat. Het
mocht echter niet baten, want in ge
zelschap van 3 politiemannen werd
bet kind door de moeder van de zoo
liefderijke pleegmoeder ten huize van
diens ouders, t opgeëischt en onder
heftige tooneelen ten slotte afgegeven.
De moeder is intusschen met haar
kind vertrokken naar een hotel op de
Martelaarsgracht te Amsterdam, waar
zij nog eenigen tijd vertoeft, alvorens
naar Duitschland te vertrekken. Daar
hebben de pleegouders het kind en de
moeder ook nog bezocht, en gezien,
dat de moeder alles deed om het kind
zijn verzorgers en het scheidingsleed
te doen vergeten, hetgeen voor hen
ten minste nog een groote troost is
in hun droefheid.
De pet van een landverhuizer.
Zondagavond jl. werd voor de po
litie te Wierden gebracht een man,
die bij een spoorwegwachter aan dé
lijn W ierjen—Kijesen, op ongeveer
2 uur afstand van het dorp was ge
komen en Russisch sprak. Men meen
de te begrijpen, dat de man geld ver
loren was. Dê politie bracht den man
naar den trein en gaf telefonisch aan
de politie van Almelo van zijn komst
tounis. Maandagmiddag deed de spoor-
wögwachter bij de politie aangiftë, dat
aan de spoorlijn een pet lag, en deze
misschien kon toebehooren - aan den
vreemdeling, die den vorigen dag bij
hem was geweest. In de voering van
de pet werd een in Rusland afgege
ven spaarboekje gevonden ten name
van P. Adolfowi Fesxlarowi, bene
vens 38 bankbiljetten elk van 10 dol
lar. Men vermoedt dat den man, die
in het bezit was van een spoorkaartje
AlmeloRotterdam, de pet van het.
hoofd is gewaaid, en dat hij dezen
schat misschien zijn geheele bezit
ting uit den trein is nageepron-
om zijn schat op te zoeken. Uit een
door de politie ingesteld onderzoek is
toen gebleken, dat de man zich nog
te-Almelo bevond. Deze kwam in ge
zelschap van een brigade-commandant
der marechaussee te Almelo naar Wier
den om het gevondene in ontvangst
te nemen. Gelukkig voor den man,
dat het geld in handen van een eer
lijken vinder kwam. Zw. Ct.
Oude munten gevonden.
In den Hoogeveeyjschen polder (ge
meente Noordwijkerhout) is een zestig
tal zilveren munten gevonden, waar
onder eenige ter grootte van een rijks
daalder, hoofdzakelijk uit den tijd van
keizer Maximilliaan, Karei V en Phi
lips II, en o.a. afkomstig uit Holland,
Utrecht en Overijsel.'De jongste munt
draagt tot jaartal 1571. Deze munten
zijn opgezonden naar het Kon. Kabi
net van Munten enz. te's Gravenhage.
(Hbld.)
Auteursrecht en recepten.
Met deze aangelegenheid hebben
zich, naar het Berl. Tageblatt meldt,
in drie instanties het Landgericht te
Berlijn, het Kammergericht en het
Reichsgericht te Leipzig, bezig ge
houden. Zij hadden te beslissen of een
koksrecept er slechts toe dient om een
culinair genot mogelijk te maken, dan
wel of .het ook wordt opgesteld om
„literair genot" te voorschijn te roepen.
De quaestie was nl. of men ook ten
opzichte van een koksrecept het mis
drijf van „nadruk" kan plegen. Ook
in Duitschland bestaat het auteursrecht
voor literatuur en muziek, zoodat de
auteur het uitsluitend recht heeft het
werk te verveelvuldigen en te doen
verspreiden en dat dus aan derden kan
verbieden. De vraag is nu: Is eei^
koksrecept te beschouwen als een stuk
.literatuur
Het Kammergericht te Berlijn heeft
zich op het standpunt geplaatst, dat
een koksrecept niets anders is dan een,
enkel tot practisch huishoudelijke doel
einden dienende raadgeving, waarbij
het alleen op den inhoud en niet op
den vorm aankomt. Een koksrecept
zou volgens het Kammergericht niets
anders bevatten dan de mededeeling
van het feit, dat een gerecht of een
spys, op bijzondere wijze smakelijk of
gemakkelijk verteerbaar kan .worden
klaargemaakt. Het zou niet ten doel
hebben, literair genot te verschaffen.
Het Reichsgericht was van een
ander oordeel. Het was van meening,
dat reeds het met eeo bepaald doel
opstellen van een koksrecept, in het
bijzonder de vakkundige indeeling, een
hoeveelheid individueelen geestelijke
arbeid, als het resultaat van persoon
lijke voortbrengingskracht, zich in de
geheele samenstelling en vorm van
het recept nit.
Daardoor werd de aan het hoofd
van dit bericht gestelde vraag dus in
bevredigenden zin beantwoord.
Bananenvervoer.
Men meldt uit Rotterdam
Een eigenaardig schouwspel bood
de lossing van het s.s. „Pacuare", be
laden met bananen komende van
Santa Marta. Voor het vervoer per
spoorweg werden uitsluitend de nieuwe
witte bananenwagons der Staatsspoor
gebezigd. Zoo zagen wij een geheelen
trein, circa 50 wagons, hagelwit ge
schilderd, waardeori-whet opschrift
„West-Indische Bananen" nog beter
uitkwam. Het geheel deed denken aan
een reusachtigen reclame-optocht. De
inrichting dezer wagons is niet alleen
in alle opzichten practisch te noemep,
doch ook het laadvermogen is zeer
groot. Konden vroeger slechts 5
ton in een wagen geladen worden,
thans worden in iederen wagen 12 a
13 torn geborgen.
Den lln December hield een troep
van ongeveer honderd schepelingen
van de oorlogsbodems Tromp en de
Ruijter te Soerabaja een demonstra
tie. In optocht trokken zij met ont
rold vaandel naar de Oost-Java-bios-
xjoop als pfotest tegen door hen ge-
waande niet-toelating.
Hier bleek spoedig dat de bios-
Sicoop buiten de» kwestie stond. Toen
J gaven de ontevredenen voor dat de
f demonstratie gericht was tegen het
Oost-Ja va-restaurant. Ook dit bleek
een vergisging, omdat de schepelin
gen daar wel toegang hadden.
Nu werd een ander vaandel ont
rold als protest tegen de- weinige ap
preciatie, die de matrozen daar on
dervinden. Bat. Nbl.
GOUDA, 7 Januari 1914.
Bevolking.
Op 31 December 1912 bedroeg de
bevolking dezer gemeente
Mhnn. Vr. Tot.
12194 1^799 24992
Dit getal verm.
door; Gebdorte 356 338 694
Vestiging 766 736 1502
Het verm. door:
Sterfte
Vertrek
13316 13873 27189
152 148 300
13164 13725 26889
801 726 1527
Totaal 12363 12999 25362
De bevolking is dus vermeerderd
met 169 mannen en 200 vrouwen.
Bureau voor Arbeidsrecht.
Naar ons wordt gemeld is het Bu
reau voor Arbeidsrecht verplaatst naar
het gebouw van „Ons Voordeel"
Ver. van Ned. Zoet water visch-
handelaren.
Maandag hield deze vereeniging een
algemeene vergadering te Utrecht.
Besloten werd tot het aanleggen van
een zwarte lijst (register van ondeug
delijke relaties). In zake waterveront
reiniging werd besloten in adhaesiebe-
betuiging met een reeds ingediend
adres den Minister van Landbouw de
bestrijding van dit euvel in óén alge
meene wet te verzoeken. Bij acclama
tie werd voorts aangenomen een door
het bestuur voorgestelde motie van
afkeuring over het verbaliseeren van
visschery wetovertredingen op de plaats
der afzending. Besloten werd voorloo-
het aantal bestuursleden niet uit te
breiden. Na gehouden bestuursverkie
zing constitueerde zich het bestuur
aldus L. v. Oorschot te Gouda, voor
zitter; jhr/'J. A. Boreel de Mareg-
nault te Alphen aan den Rijn, vice-
voorzitter; A. v. d. Heuvel te Dor
drecht; D. v. Klaveren te Rotterdam
mr. E/ M. JB. Kortenoever te Gouda,
sebretaris-penningmeester.
Vele vischhandelaren traden in de
vergadering tot de vereeniging toe.
(V ad.)
Met bizondere dankzegging voor
het vertrouwen in haar gesteld, be
richt „Armenzorg" de ontvangst der
volgende soeplijsten:
B. 1, N.N. 3, B. 1, N.N. 1, B. 1,
Mej. K. 1, K. 1, v. B. 2, D. 1, Mej.
N. N.N, P. Vi, Z. 1, S.
de M. 1, M. G. 1/2- B. H. 1, V. 1,
G. 1, G. M. 2, d. J. 2, 0.1, N. N. 1,
V. de J. 1, H. 3, B. 4, C. v. N. 6,
N.N. 1, C. d. V. 2, Mevr. W. 1,
v. d. T. 2, L. v. Z. N. N. C.
v. s'G. 2, G. de R. l'/a» R. Va» v.
V. 1, H. 1, 0. 1, J. H. v. d. B.
d. M. 1, C. v. T. 1, W. d. M. 2, N.
H. V2, H. 1, W. V. L. v. R. 1,
t Schr. V21 J. d. B. 1, v- H. 1.
„De Vrouw in 't Spel".
Zondag a.s. 11 Januari geeft het
®lk gezelschap van deN.V. „Het Tooneel",
- Dir. Willem Rooyaards in den Schouw-
bnrg alhier eene voorstelling van „De
Vrouw in 't Spel", tooneelspel in drie
bedrijven naar het Engelsch van Clyde
Fitch. De regie is in handen van Wil
lem Royaards, terwijl in dit stak op
treden do dames Caroline van Dom
melen, M. Meunier-Nagtegal, Alb.
Faassen-Heyblom, Elise le Maire, Marie
Holtrop, Sara Heyblom en de heeren:
Alex Faassen Sr., Ko Arnoldi, Meyer
van Beem", Louis Saalborn, E. van
Praag of Jan Museh, Jopan te Wechel
en F. de la Mar.
De pers is over stuk zoowel als over
spel eenstemmig gunstig.
„De Telegraaf" schrijft o.a.
Royaards heeft gisteravond het sei
zoen geopend met Clyde Fitch' sen-
sa'iestuk „De Vrouw in 't Spel" en
wat te verwachten was is geschied.
De avond is wederom een triomf ge
worden voor Caroline van Dommelen
en als 't succes van dezen avond aan
houdt, is 't niet onmogelijk, dat -—
evenals verleden jaar 't stuk een
jubileum gaat vieren. Caroline van
Dommelen als Claire Forster heeft
wederom het publiek in een van ont-
ontzetting doorhuiverende stilte „ge
bannen", en er was maar éón roep
over haar meesterlijke vertolking van
de noodlottige hoofdpersoon. Een
glorieuse avond ongetwijfeld voor
Mevrouw van Dommelen, die zich
voor 't eerst sinds maanden in haar
volle kracht kon vertoonen.
Het publiek werd niet moede de
vertooners levendig toe te juichen.
Münchener Kammerspiele.
Op de tournée; van de Münchener
Kammerspiele in ons land is ook Gouda
niet vergeten.
Zooals uit achterstaande advertentie
blijkt zal op Woensdag 14 Jan. door
dit gezelschap worden opgevoerd Der
Faun", blijspel in drie bedrijven van
Edward Knoblach, waarbij de gevierde
Duitsche artiste Fraiil. Horwitz haar
medewerking zal verleenen.
Uifr de ons toegezonden persbeoor-
deelingen van opvoeringen in verschil
lende Duitsche steden blijkt dat aan
„der Faun" overal een buitengewoon
succes ten deel is gevallen, en dat het
spel ten zeerste wordt geroemd.
Nieuwerkerk a. d. JJnel. De
uitreiking der prijzen, gewonnen in
den wedstrijd van de schietvereeniging
„Volksweerbaarheid Nieuwerkerk a. d.
iJsel" alhier, Zaterdagavond in de zaal
van den heer P. Luijtjes, is een spon
taan feest geworden.
Zonder eenige voorbereiding en zon
der programma is dfe avond een waar
succes geweest voor Volksweerbaar
heid.
De flinke zaal was geheel gevuld
met dames en heeren en allen hebben
zich uitmuntend geamuseerd,
Het eerste deel van den avond werd
gevuld door een openingswoord, een
kort woord van den voorzitter, een
kort woord van den eere-voorzitter,
der zustervereeniging Joubert, van
Ouderkerk a. d. IJsel, een speech van
den heer C. Hogeweg Sr., het oudste
werkend lid, de prijsuitreiking door
den voorzitter, een lezing van een der
leden over lichamelijke opvoeding en
een paar voordrachten.
Na de pauze werden door diverse
personen, die zich er voor disponibel
stelden, eenige stukjes voorgedragen,
welke meerendeels groot succes had
den.
Hierbij noemen we in het byzonder
de heeren J. C. Menge, Uitendoor, E.
A. Verhoef, L. v. Eijk en A. G. Mohr,
welke heeren uitbundig succes had
den. De muziek was bij den heer De
Wolf uit Rotterdam eveneens in goede
handen.
Moordrecht. Voor de opneming
der waarde van het Meubilair voor 3e
heffihg der personeele belasting zijn
als deskundigen voor deze gemeente
in het belastingjaar 1914 aangewezen
de heeren I. J. Bonneur en M. Bin
nendijk te Gouda.
Wegens het vertrek uit de ge
meente van de heer J. C. Ketel, is in
diens plaats tot notabel der Ned.
Herv. Gemeente gekozen de heer M.
Gilden.
Vliegen.
Luit. Hofstee.]
Uit Etampes wordt gemeld dat luit.
Hofstee in de laatste dagen verschei
dene goede vluchten maakte met een
Farman-tweedekker.
Voor de eerste maal in de geschie
denis der luchtvaart zoo wordt uit
Londen bericht heeft thans een
dame, mej. Davis, als passagier „loo
pings" a la Pógoud meegemaakt. Zij
steeg op een eendekker, bestuurd door
den vlieger Hamel van het vliegveld
te Hendon op.
Mej. Davis, die een der bekendste
a via tri ces van Engeland is, verklaarde
later, dat alleen de schonderband,
whardoor zij bij de vlucht met het
hoofd naar beueden werd vastgebon
den, pijnlijk gekneld had: Zij was
overigens doodkalm gebleven.
Passagier bij ,Chevillard.
Een onzer kennissen, zoo schrijft de
sportredactie der N. Crt., enthou
siast liefhebber van de vliegsport,
zou graag Zaterdag of 'Zondag a.s.
met Chevillard vliegen op Duindigt
en natuurlijk dan ook de „looping"
maken.
OnZe stadgenoot ging op onderzoek
uit, kreeg een onderhoud met de per
soon die de zaak hier exploiteert, zette
hem zijn wensch uiteen, maar was op
eens al meer dan voldaan toen hij
hoorde dat voor d,e eerste vlucht,
waarin Chevillard nog niet eens alles
te zien geeft, een bedrag van.... 1250
Gld. moet worden betaald om als pas
sagier mee te mogen.
Dit Voijd onze vriend wel wat te
veel aangèpakt, en hij zal nu dan ook
alleen maar gaan „kyken."
4048 STA A T8-LOTERIJ.
4d0 EO. Trekking v. Woensdag 7 Jan.
No. 3727 f 1500.
8994 f 1000.
6261 en 12783 f 400.
•JÜQti t OAA
l 1682, 6741, 10315 en 15179
ieder f 100.
Pry zen van f 65.
21 25 31 42 13? 266 71 79 30B 06 487 527 53 008 707 40
85 810 20 86 918 HO
1000 39 43 59 07 94 99 1137 50 1310 88 64 71 1401 88
1500 14 10 81 72 1600 40 80 95 1712 1801 1900 17 40 47
2000 09 2164 2211 07 87 2887 40 2581 86 2721 44 2894
2906 7
8080 8157 8284 88 50 74 8818 70 74 8400 88 8540 8688 60
09 8700 21 8800 68 8985 47 48 08 71 86
4074 94 4200 08 71 4864 H408 18 96 4620 88 86 4821 4756
09 4894 12 42 52 4908 40 58
5074 70 86 5188 5805 71 5448 64 90 95 6615 81 70 91 5681
40 59 5748 61 81 6889 08
0049 92 0122 42 75 0288 0821 48 70 6428 05 96 6548 54 74
70 0677 6742 02 0810 18 59 0968 76 78
7028 54 59 71 77 7100 7242 7829 52 92 7427 7509 7810
7710 28 7829 46 91 7935
8020 8109 8226 42 47 49 58 8802 42 8494 98 8574 84 8080
8820 21 66 00 92 8922 71
9000 16 28 90 9110 24 64 72 9200 43 89 9804 9445 58 9002
21 88 80 09 9774 70 78 9819 60 9065 00 96
10082 76 10166 10228 91 10640 10488 10529 76 10659 78
10719 22 10866 71 10905 10
11012 88 11143 11206 29 11800 60 00 11418 77 87 11688 70
Ufltó 84 11700 11841 03 83 86 11987 00
12060 06 90 12188 84 89 12280 W 12028 44 12416 28 78 81
87 12647 58 «J 12806 10 12708 12811 80 75 12012 95
18129 96 18237 76 82 13082 88 70 80 18477 81 98 18601
13002 6 18 74 18778 18811 25 188Ö3
14009 80 96 14200 14 22 84 09 14488 90 98 14609 17 60 67
74 14668 14728 80 62 07 14811 47 i40If) 66 96
15060 15102 76 88 91 15204 90 15801 Ti 76 78 15424 99
16662 16620 58 66 87 16723 81 95 15818 17 28 88 15965
86 55 78 91 99
16067 96 16158 59 80 10206 25
90 10614 82 86 88 09 10U53
17017 20 24 84 52 70 08 17117 78 06 17207 8 89 87 00
17888 42 17402 46 47 51 17059 84 96 17701 45 06 71
18188 18205 22 46 18858 66 18547 65 18008 29 80 94 1S746
18070
19020 22 29 57 68 86 97 10126 80 19604 7 19411 25 92
19568 68 19686 19869 72 19024 34 60 00
20018 83 88 66 86 20184 88 20286 86 20615 46 76
16052 78 91 99 16419 80 r2
53.7686 90 16796 16806 1®64
20601 78 20671 79 88 20718 7i
151 75 78
Het Hongaarsche Strijkkwartet.
Het Hongaarsche Strykkwartet, dat
hier op Maandag 12 Jan. a.s. komt
concerteeren, heeft zich Maandagajvond
j.l. in Amsterdam doen hooren. |L. v.
G(igch) Jr. schrijft in de Telegraaf van
6 Jan. j.l. naar aanleiding v^n 'n
kwartet van Raveldoor dit Viertal
ten gehoore gebracht! „Misschien zal
de uitvoering later nóg lichter en be
veiliger zijn, het Hongaarsch Kwartet
heeft het met artistieke intuïtie ge
speeld. En hoe juist hun inzicht is,
welk een prachtig stijlgevoel en schit
terende techniek zij hebben, bewezen
zij vooral door de pyramidaal tegen
gestelde wijze, waarop het werk van
Dohnanyi*) gespeeld werd."
Bedoeld is het pianokwintet van
Dohnanyi, dat 't Hongaarsche Strijk
kwartet met medewerking van de be
roemde pianiste, Myra Hess uitvoerde.
H. N.
Rotterdamsch Tooneelgezelschap.
Het Rotterdamsch Tooneelschap,
directie Van Eysden, heeft ter ver
tooning aangenomen het tooneelspel
in 4 bedrijven Zyn Heilige, van
mevrouw J. van Ammers Kueller.
RECHTBANK TE ROTTERDAM.
Strafzitting.
Voor den rechter-commissaris had de
25-jarige losse werkman C. de J. uit
Zevenhuizen bekend op 27 November
van het vorige jaar op het erf van J.
Jongeneel onder Bergschenhoek een
trekhond te hebben weggenomen en
dit dier voor vijftien gulden te hebben
verkocht aan den koopman F. Muller
alhier. Thans zeide hij aanvankelijk,
dat hij er niet veel meer van wisten
op dien dag dronken was geweest.
De eigenaar had den hond van een
derde teruggekocht voor32.50
gulden.
Het O. M. waargenomen door mr.
Steenberghe, eischte wegens diefstal
drie maanden gevangenisstraf.
De landbouwer J. v. Leeuwen te
Waddings veen, verklaarde, dat de 21-
jarige boerenknecht W. A. v. d. B. uit
Zevenhuizen, op 22 Nov. geslagen had
naar zijn vrouw. Hij had niet gezien,
of bekl. haar had geraakt, wel dat zij
daarna een roode plek in het gezicht
had. Bekl. had v. Leeuwen gedreigd
met een stoel en daarbij een ruit achter
zich stuk geslagen.
De vrouw van v. Leeuwen zeide, dat
v. d. B. haar een stevigen vuistslag
in het gelaat had gegeven. Zij meende,
dat bekl. haar man door de ruit had
geduwd.
Eisch wegens mishandeling f 15
boete subs. 15 dagen hechtenis met
vrijspraak van de mede ten laste ge
legde vernieling.
De' rechtbank heeft gisteren veroor
deeld
D. v. d. H., 25 jaar, te Nieuwerkerk
a/d. IJssel, en A. C. K., 24 jaar, koop
man alhier, wegens mishandeling, te
Gouda in vereeniging gepleegd, elk tot
f 15 boete subs. 10 dagen hechtenis.
L. R., 19 jaar, risscher, en C. v. E.,
25 jaar, boerenarbeider, beiden te Berg
ambacht, wegens dief stal j door twee
vereenigde personen, elk tot acht da
gen gevangenisstraf.
H. H., 19 jaar, bakkersknecht te
Reeuwijk,{wegens mishandeling, tot f 5
boete, subs 4 dagen hechtenis.
C. A'. F. Z41 jaar, sigarenhandelaar
te Gouda, wegens eenvoudige beleedi-
ging. tot f5 boete subs. 5 dagen hech
tenis.
B. S., 23,jaar, arbeider tej Zeven
huizen, wegens mishandeling, f 10
boete subs. 5 dagen hechtenis.
(N. R. Crt.)
Op de paardenmarkt te Gouda.
Op 14 November jl. was het paarden
markt te Gouda. Twee vreemdelingen,
die het bedrijf van paardenkooper uit
oefenen, hadden door hun aanwezig
heid op de markt reeds by vroegere
gelegenheden van zich doen spreken.
Surveilleerende onder de drukte had
den de agenten van politie J. F. L.
Negrijn, en J. J. Verwey gezien dat
de vreemde kooplieden een paard mis
handelden, door het onnoodig zweep
slagen te geven. Ze wilden er niet
mede ophouden, waarom do agenten
beiden arresteerden. Tegen de arresta
tie hadden beiden C, P. en N. G.
genaamd zich kfachtig verzet.
Wegens dierenmishandeling en we-
derepannigheid eischte het O.M. tegen
beide niet verschenen vreemdelingen
3 weken gevangenisstraf.
EER8TE KAMER.
Vergadering van heden
Voorzitter: J. N. Baron Hehimmelpen-
ninck van der Oije.
Indische Begrooting.
De heer B a v i n c k, a.-r., be
sprak de houding van de Regeoring
ten opzichte van de zending ou het
onderwijs. Vervolgens schetste spr.
do beteekenis van de zending, die
hij van internationaal belang acht en
door alle partijen dient te worden be
hartigd.
De heer Laan, lib., bepleitte ver-
loening van concessievoorwaarden
voor een radio-telegrafische verbin
ding van Nederland met de koloniën.
De heer K u ij p e r, a.r„ bleef het
betreuren, dat de Minister do tele
grammen, welke gewisseld zijn met
den Gouverneur-Generaal niet wonscht
over te leggen. Uitdrukkelijk drong
spr. aan dat de Minister zou ver
klaren, dat de Gouverneur-Generaal
geen confessie deed, die zijn karak
ter aantastf Daarna behandelde spr.
eenige detail-zaken.
De vergadering duurt voort.
Prins. Hendrik.
De Prins is hedenochtend met zijn
Adjudant Kapitein Roys per staats
spoor naar Hohemark vertrokken, uit
geleide gedaan door de Koningin en
den Duitschen gezant, ten einde daar
tot begin April te verblijven onder
behandeling van Dr. Friedlander.
Het gerechtshof te 's Gravenhage,
een nader onderzoek bevelende in de
zaak van den Leidsche student van
Leeuwen, door de Haagsche rechtbank
tot 10 jaar gevangenisstraf veroor
deeld wegens moord op zyn verloofde,
heeft gelast dat op Woensdag 28 Ja
nuari a.s. het onderzoek zal worden
hervat, in het byzonder omtrent de
vraag of en in welken graad bekl.
tydens het plegen van het feit lijdende
was aan ziekelijke storingen zijner
verstandelijke vermogens.
Als deskundigen zijn aangewezen
de heeren G. Jelgersma en K. Heil-
bronner, hoogleeraren in de psychiatri,
reap, te Leiden en te Utrecht.
Albanië.
Romb, 7 Jan. Hierbijn berichten in
gekomen welke melden dat lzzet Pasja
het aanbod door Mohammedaansche
stemmen gedaan om Vorst van Albanië
te worden, heeft afgewezen.
van het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 770.2 te St.
Mathieu, laagste stand 735.0 te Vest-
manoer.
Verwachting tot den volgenden dag:
Toenemende tot matige of krachtige
noordwestelijke tot zuidwestelijke wind,
zwaarbewolkt tot betrokken, later
waarschijnlijk regen en zachter.
Vorige Koer» ren
Koer*.
77»/,
83'/,
61
100»/,
85"/,,
*88-/,
83
78»/,
32»/,
heden.
77»/,
83'/,
88»/,,
837.
32'/,
TAN DKN
Effecten handel Ie Amsterdam
7 JAN. 1914.
SUatsleenineen. I
Ned. Cert. Werkelijke!
Schuld 3 pet.
Oostenr. Belastingvrije)
Kronenrente 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pot.
Id. Obl. (Gr. Russische
Spw.mij) 1898 4 pet.
ld. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
Id. Obligatie 6e Emis
sie 4 pot.
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afi. Binnenland
Obl. 5 pet.
Brazilië. Funding Lee
ning 5 pet.
d. Obl. 1889 4 pet.
Venezulea Dipl. Schuld
1905 3 pet.
Bank- en Crediet-Instel-
llngen.
Fed. Bankaandeelen
Induitr. Ondernemingen
American Car Foun
dry Comp. C. v. A,
ld. Smelting Refining
Co. Cert. v. Aand.
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
Kol. Credlet Instelt, en
Cultuur Ondernemingen
Handelsver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand
Ned. Handel-Mij.C.v.A,
HUnbouw Hf (Jeu.
Ketahoen" MijnbouW
Mij. Gew. Aand.
Redjang Lebong, Mijn
bouw Mij, Aand.
Great Cobar Aand.
Petrolenm-Ondern.
Dordscho Petroleum In
dustrie Mij. Gew. A.
Kon. Ned. Mij- tot Expl.
v. Petr, Bronn. C.v.A,
„Shell" The Transp.
Trad Cy. C. v. G. A.
Scheepvaart M(jcn.
Ned.Am. Stoomvaa
Mjj. Aand.
Stoomvaart-Mij. „Z«
land" Preferente A
Int. Mercantile 1
Cy. afgest. Pref. A.
Tabak-Ondernemingen,
Bindjey Tabak Mij. A.
Diversen.
Maxwel Land
Cert. v, Aand.
Peruvian Corpc
Lim. Cert. v. Aand
Spoer wegen
Holl. IJzeren S
wegmij. Aand
Mij. t. Expl. v.
spoorwegen Aand,
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pet.
W arschau-W eenen
Spoorwegmij. Aand,
dito dito Act. de Jouiss.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoor weg-My.
Gew. Aand.
Union Pacific Ri
Cv. Cert. v. gew. A.
Wabash Gew. Aand.
Premieleenlngen.
AmsterdamAand. 8 p
Hongarije. Tneiss-li
gnlirungs-Ges. 4 pet.
GELDKOERS.
Prolongatie 41/* pCt.
Nat. Staatsf. stil, Buitenl. weinig
varieerend, Culturen prijshoudend, Ta
bakken willig. Petroleum lusteloos,
Amerika non minder opgewekt, Mijnen
beter, Rubbers idem.
74'/,
58'/,
64»/,
45»/,,
45'/.
64'/,
64»/,,
24»/,
24»/,
CO'/,
60''/,,
224
229
189'/,
224
230'/,
15
190
26'/,
190
16'/,
179»/,
601'/,
699'/,
625
194'/,
194'/,
118
3
3 9/„
104'/,
106
2
8»/,
93'/,
98'/,
98'/,
61'/,
617,
186'/,
9 4'/.
92'/,
92'/.
28'/.
28'/,,
159'/,
3
160»/,
lOl'/i.
147'/,