Blimen land.
TJ it ca.© Peis
denude Berichten
Ome geïllustreerde Weekbladen.
Stadsnieuws.
BOEKAANKONDIGING
K-CTfcTST.
SX=»OÏ5T.
Telegrafisch Weerbericht
Laatste Berichten.
Officieele Prijscourant
Effecten b&ndel te Amsterdam
IMHTUSOU.
om tijdens de oorlog in zijn krijgsge
vangenschap aangesteld te worden tot
sekretaris van het Boeren Hulp Ko-
mitee in de Kaapkolonie. Met 45 kam
pen had men te corresponderen. On-
middellik na de oorlog is de Kerk in
Transvaal begonnen met het opmaken
van een statistiek der gedoden in den
oorlog. Het Hoofdkomitee van Het
volk, onder leiding van Genl. Botha,
heeft de zaak toen verder opgevat en
door de benoeming van de heer Gold
man tofc statistiku8 heeft men nauw
keurige informatie in deze bekomén.
yergon mij hier een aanhaling uit het
officiële rapport te doen. In die 45
koncentratiekampen zijn omgekomen
3,288 gehuwde vrouwen, 825 jonge
dochters boven 16 jaar, 209 jonge
zoons boven 16 jaar, 22.057 kinderen
onder 16 jaar, totaal 26.379 vrouwen
en kinderen1.421 oude mannen
totaal, 27.800 in de kampen gestorven.
Ruim een vierde van de kampbewo
ners hebben het leven gelaten. Tijdens
de oorlog sneuvelden en zijn aan won
den overleden 3.990 burgers1.081
burgers zfÊk op kommando aan ziekte
of ongelUKKen bezweken 1.118 bur
gers zijn omgekomen in de 21 krijgs
gevangenen kamden totaal 6.189. Kr
is geen nauwkeurige opgave van de
mannen, vrouwen of kinderen, die
thuis of in het veld gestorven zijn.
Men schat hun aantal op 2000, zooda t
de Afrikanerbevolking tussen Oktober
1899 tot Juni, 1902 verloren heeft:
35.898 mensen."
Uo spoorwegstaking.
"Het is nog onmogelijk te voorspel
len welken omvang de spoorwegsta
king zal nemen, schrijft Ue N. Ct.
Minister Burton heeft zich aan den
vooravond der stuking met oen zeer
bezadigde cireuiaire tot publiek en
personeel gewend; daarbij betoogend
dat de ontslagen aan de overbodige
arbeiders slechts in de allerhoogste
noodzakelijkheid werden gegeven en
trouwen^ niet meer dan oen zeventig
man bedroegen op de' 35,000 man per
soneel door geheel Zuid-Afrika. Jlij
heeft overigens doen weten, dat meer-
doro ontslagen niet worden verwacht
ey dat de ontslagenen allen sedert
korten tijd, nl. vanaf 1907 in dienst
waren.
Do spoorwogadministratie inoent den
toestand voldo^hde het hoofd to kun
nen bieden. l5e leiders dor staking
hopen daarentegen dat Indien mdar
eerst de eentra gewonnen zijn, de
overige stroken wel zuilen volgen.
De „Times" weet mede te doelen, dat
een overslaan der staking naar <le
goudmijnen niet behoeft te worden
gevreesd, omdat hierin de strijd tus-
sehen hot blanko en het zwarte ras
een veel te grooto rol speelt. Dat
neemt niet weg, dat inuion de spoor
wegstaking zelve slechts acht dagen
zou duren, reeds genoeg verwarring
zou zijn aangebracht, on vooral de
toevoer van kolen naar de mijnen aan
don Kand groot© stoornis zou onder
vinden. Dat dan ook groot© ongerust
heid hoerscht in Pretoria env Johan
nesburg is begrijpelijk. De regeering
is echter op haar hoede en zal elke
schending der wetten gestreng tegen
gaan.
Dat inderdaad de staking voorals
nog g«en grooten omvang noemt,
blijkt uit telegrammen uit verschillen
de plaatsen ontvangen.
De Rott. spreekt het bericht van
De Ned. tegen, als zou mr. V. II.
Rutgers optreden als hoofdredacteur
van de Nieuwe Haagsohe Courant.
Onderscheidingsteekenen.
De Minister van Justitie heeft een
aanschrijving gericht tot alle ambte
naren van politie, gelast met het op
sporen van strafbare feiten, om ben
er aan te herinneren, dat op 1 Januari
1914 in werking is getreden do wijzi
ging van het Wetboek van Strafrecht,
waarbij straf wordt bedreigt tegen het
gebruik maken, zij het ook met een
geringe afwijking, van een naam of
een onderscheidingsteeken, waarvan
het gebruik krachtens wettelijk voor
schrift uitsluitend aan eenige vereeni-
ging of aan het personeel vaneenigo
voreeniging of aan het personeel van
den geneeskundigen dienst des legers
is toegekend..
In dit verband wordt voorts in
herinnering gebracht aan het verdrag
van Genóve, waarbij is bepaald, dat
het embietna van het roode kruis op
wit veld en de woorden „Roode Kruis
of „Kruis van Geneve", zoowel in tijd
van vrede als in tijd van oorlog slechts
gebruikt kunnen worden ter bescher
ming of 'ter onderkenning der genees
kundige formaties en in richtingen en
van het personeel en materieel, welke
onder de bescherming staan van dat
tractaat.
Alle betrokken ambtenaren van po
litie worden mitsdien uitgenoodigd
«trong toe te zien op de handhaving
uezer nieuw in werking getreden wet
telijke paling en van een onrechtmatig
gebruik vau het onderscheidingsteeken
van het Roode Kruis terstond proces
verbaal op te maken.
De grijsgroene nniform.
In verschillende bladen komt thans
een uit het Leidsch Dagblad overge
nomen bericht voor, dat de grijsgroene
uniform niet voldoet en de blauwe
kleoding zal bestendigd worden. Dit
bericht is, naar men aan de Avp. ver
zekert, onjuist.
Bovendien heeft de Min. van Oorlog
ontyngs medegedeeld, dat de grijs-
;roène uniform goed voldoet, terwijl
lij heeft bevolen, dat geen blauwe
uniform-kleeding, zoowel aan leger Jals
vloot, de grijsgroene uniform zal
worden verstrekt.
Ziekenfonden en medici te Deventer.
Woendagavond werd te Deventer
een protest-samenkomst gehouden van
een groot aantal leden van het Zieken
fonds van den Arbeidenden Stand,
naar aanleiding van het verloop der
jongste vergadering van leden van het
ziekenfonds op Vrijdag 1.1. waarin oen
aantal toen aanwezigen, in hoofd
zaak geneesheeren, zich hun rech
ten verkort achtten door een h. i. on
juiste uitlegging van enkele artikelen
van het huishoudelijk reglement door
den voorzitter, den heer E. Kagei, die
tevens voor het sluiten der vergade-
ring geen gelegenheid zou hebbon ge
geven om enkele nadere opmerkingen
te berde te brengen.
Er werden ernstige verwijten in deze
protestvergadering aan het adres van
den voorzitter van het ziekenfonds
gericht.
Een aantal andere aanwezigen laak
ten de slappe houding van het zieken-
fondsbestuur, dat den voorzitter niet
op zijn plichten gewezen had.
Een derde groep was van oordeel,
dat aan bestuur en voorzitter van het
ziekenfonds nog gelegenheid moet wor
den gegeven om hun houding nader
toe te lichten.
Op aandringen dezer laatste groep
ging de vergadering alsnog niet mede
met een voorgestelde motie van afkeu
ring.; doch met algemeene stemmen
werd besloten nogmaals 'n vergadering
van het Ziekenfonds bijeen te roepen.
(Hbld.)
Huldiging van prof. Drucker.
Naar de Prov. Gron. Ct. verneemt,
heeft zich te Groningen van lib. zyde
een commissie gevormd om den vroe-
geren afgevaardigde van het district
Groningen voor de Tweede Kamer
prof. mr. H. L. Drucker te huldigen
en de getuigen van do waardeering
voor het vele, dat door hem is gedaan
zoowel in hot algemeen belang van
ons vaderland als voor Groningen in
het byzonder.
Kolonel do Voer en majoor Thom
son in Albanië.
Hij de tegenwoordige, zeer verwar
de toestanden in Albanië gaan ouzo
Nederlandsche officieren, die daar
vertoeven, oen hoogst belangrijke rol
spelou.
Volgens oen bericht uit Wnllona
aan nel Uomeiusehe blad Tribuna
heelt de voorloopige regeeriug van
Albanië diroct na het atkondigen van
den staat van beleg te Wallona on
der de leiding van de Nederlandsche
officieren een krijgsraud opgericht.
De Nederlandsche officieren hebben in
overeenstemming mot de Albaneeeche
regcering de bevolking tot een on
middellijke uitlevering van wapenen
gedwongen. Na beraadslaging met
kolonel de Veer en majoor Thom
son ging do regeering over tot de
arrestatie van een tweehonderdtal
Turksche soldaten en officieren, die,
met het stoomschip „Moran" van uit
Konstantinopel te Wallona aankwa-
monXJp de Turksche officieren wer
den groote sommen gelds gevonden.
De onderwijs-conunissie geïnstal
leerd.
„Do Tijd" schrijft in oen korte be
schouwing naar aanleiding van de
gisteren geïnstalleerd© under wijöeipn-
inissie o.a. het volgende:
De onmiddellijke tank der Commis
sie, is blijkens de officieel© formulo
„een regeling te treffen voor den fi-
nancieelen grondslag van het volks
onderwijs. Ilet is duidelijk, dat van
het aceoord over deze regeling de
houding der rechterzijde bij de be
handeling der herziening van art. 81
der Gron wet afhangt, met de mogelijk
heid, om tegelijk art. 192 in den ge-
wenschten zin te wijzigen. Alle vrij
heid blijft inmiddels aan de rechter
zijde voorbehouden, en dat daarvan
oon waakzaam gebruik zal gemaakt
worden, daarvoor staat ons de be.
zonnen taktiek onzer afgevaardigden
die pas nog zulk een groot parlemen
tair succes bevochten, borg. Wij den
ken er niet aan, ,de samenstelling der
Commissie te wraken. Zij is thans
een feit geworden. En ook het op
dringen van ongevraagde adviezen
over hetgeen zij te doen en te laten
zou hebben, gelijk zelfs in de recht-
sche pers wordt beproefd, schijnt ons
in strijd met haar souvereiniteit in
eigen kring en het zelfstandig bepa
len van haar handelingen.
De urbeid, die de Commissie gaat
ondernemen, is voor ons land van
buitengewone beteekenis, zeide Minis
ter Cort van der Linden. Deze ver
klaring drukt de overtuiging uit van
ieder, die weet, welke worsteling der
geesten achter ons ligt, en welk een
ontznggelijke wending er in den ont
wikkelingsgang van ons volk zou
komen, indien wij deze worsteling
eindetijk konden doen vervangen door
een rustigen groei van de moedwillig
belemmerde krachten onzer christe
lijke natie
De wisselwachter E., die Zaterdag
op het stationsemplacement te Nijme
gen ernstig verwoud werd, is in het
Wilhelmina-Ziekenhuis aldaar aan de
bekomen hoofdwonden bezweken.
Een kleine vergissing.
Een heer te Soerabaja zond aan
zijn vrouw, die te Lawang vertoefde,
het volgende telegram „Lieve,schat,
wanneer kom je>terug Tegelijkertijd
vroeg een firma aan een andere, waar
mede zij dikwyls zaken doet, telegra
fisch een beslissing omtrent een te be
stellen order.
De verliefde echtgenoot ontving het
volgende telegram terug„Kan tot
mijn spijt gedurende de eerste maan
den met u geen zaken doen."
De in spanning verkeerende firma
kreeg tot bescheid „Kom je morgen
zelf antwoord brengen. Sluit je bij
voorbaat in mijn armen."
„O, die telegraafdienst, roept het
„Soer. Hbld.", waaraan dit ontleend
is, uit.
Het spoorwegongeluk te Hooghalen.
De toestand" van mej. De Boer is
voortdurend goed te noemen. Een ge
rucht oat door do stad ging als zou
mej. De Boer spoedig het R.-K. Zie
kenhuis kunnen verlaten, werd door
dr. Van den Berg tegengesproken. Hij
meende, dat het nog wel gernimen
tijd zal duren voor het zoover is. Een
bepaalden tijd kon de geneesheer ons
vooreerst nog' niet noemen.
(N. Gron. Ct.)
Dinsdagmorgen is bij Hoboken
(België) aan boord van een Hollandsch
lichterschip de 19-jarige van Boeck,
hulp van den schipper, door een onge
lukkig toeval om het leven gekomen.
Hij wilde do kajuit binnengaan, toen
het luik dichtsloeg en van Boeck juist
in de hals trof. Hij is gestikt.
N. R. Crt.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeoling van Van der
Graaf Co's Bureaux voor den Han
del zijn over de afgeloopen week in
Nederland uitgesproken 31 faillisse
menten tegen 38 faillissementen in
dezelfde week van het vorig jaar-
Interessant geval.
Een zeldzaam voorkomend geval
deed zich onlangs naar het Vad. meldt
te 's Gravenhage voor aan het bureau
van den Burgelijken stand. ToLhet
doen van huwelijksaangifte m«Hden
zich aan een Duitsch onderdaan met
een Duitsche vrouw. Uit de overge
legde papieren bleek, dat de vrouw
reeds in Duitschland was gehuwd ge
weest, welk huwelijk daar te lande
door echtscheiding was ontbonden ver
klaard, op grond van de door beide
echtgenooten, elkaar wederkeerig ten
laste gelegd, gepleegd overspel. In het
vonnis van echtscheiding werd als
medeplichtig aan het overspel de man
genoemd, met wien de gescheiden
vrouw thans in liet huwelijk wenschte
te treden. Zoowel de Nederlandsche
als de Duitsche wet verzet zich tegen
een huwelijk tusschen zoodanige per
sonen. Is bij ons echter het verbod
absoluut, in Duitschland is dispensatie
van dit verbod mogelijk. Deze dispen
satie nu was door de Duitsche onder-
dane gevraagd en verkregen. In
Duitschland zouden dns tegen dit hu
welijk geen bezwaren hebben bestaan.
De ambtenaar van den Burgerlijken
Stand in de residentie weigerde echter
tot de huwelijksvoltrekking over te
gaan en grondde zijn weigering op een
arrest van den Hoogen„Raad van 16
April 1908, waarin o.a. wordt over
wogen, dat gezien de hier te lande
geldende strengen toepassing van dit
huwelijksverbod, do Nederlandsche
ambtenaar in dit opzicht geen reke
ning mag houden met de nationale
wet van hier te lande huwende vreem
delingen. De menschen in qnaestie
konden in Holland dus niet in het
huwelijk treden.
Gisterenavond is een ernstige brand
uitgebroken in het graanpakhuis van
Van Workum te Velp. In het pakhuis
was veel vee, dat grootendeels kon
worden gered. 30.000 kilogram hooi
verbrandde, evenals ean groot gedeelte
van het gebouw. Verzekering dekt de
schade.
Te Bussnm is gisternamiddag onge
veer 4 uur door de stoomtram der
H. IJ. S. mevrouw Gl„ van den
Brediusweg, overreden en gedood.
Het droevige ongeval geschiedde aan
de Comeninslaan op de grens tuS-
Bchen Naarden en Bnssum, waar de
Jnlianalaah te trambaan kruist. Mevr.
G., een bejaarde dame die een beetje
doof was, liep achter haar paraplnie
dwars tegen de tram op.
De straf.
Een geestig Hollandsch schrijver
heeft zijn bundel moderne schetsen
uit een pastorie Van het wondere
ambt uitgegeven onder een schnil-
naaip, en koos daartoe den Duitschen
naam G. Grünenwald Hzn.
In het Bibliografisch Jaarboek 1913,
bewerkt door W. H. de Buisonjé te
Amsterdam, staat het boek opgegeven
onder de rubriekVertaalde romans,
novellen en vertellingen.
(Neerlandia.)
De ouderdomsrente.
Den ouden yerpleegden in het ar-
menwerkhuis te Finsterwolde (Gr.),
die ouderdomsrente ontvangen en wei
geren daarvan wekelijks "f 1.50 af te
staan aan het Burgerlijk Armbestuur,
is Dinsdag, toen ze de gelden weder
van den brievengaarder hadden ge
haald, de toegang tot het werkhuis
geweigerd. Eerst nadat ze f 1.50 had
den betaald, werden ze weder binnen
gelaten. Eén echter bleef weigerachtig
en beloofde, het armenhuis eerstdaags
te zullen verlaten. (N. v. d. I>.)
De oorsprong van de planeten en
hun oubewooubaarheid.
De bekende astronoom Lowell heeft
een studie gemaakt van den oorsprong
der planoten, waarin hij tot het re
sultaat komU dat üe planets» ge
vormd worden uit verstrooide materie
en dat, iedere planeet door verwoes
tende werkingen andere planoten, nl.
die zich hot dichtst bij hen bevinden,
tot stand heeft gebracht, en tenslotte
dat Jupiter voor het gezamenlijke
planoten-materie het punt van uitgang
is. Verder is Lowell er van over
tuigd, dat aan de andere zijde van
Neptunus zich nog een trans-Nep Pu
nische planeet moet bevinden, wiens
afstand van de zon ongeveer 47 cos-
mische eenheden (do eenheden van den
afstand welke bestaat tusschen de
zon on do aaide noemt men cosmische
oonhoden) moet bedragen en de mas
sa van deze planeet moet iets klei-
ijer zijn dan die van Neptunus zelve.
De bekende astroloog Meundor, uit
Engeland, hoeft een onderzoek ge
daan naar d© vraag,, of de hemelli
chamen, en wel speciaal de planeten
door inenschelijke of op de menschen
gelijkende wezens kan bewoond wor
den. Hij komt tot een negatief resul
taat; is dus van meening, dat dit
niet mogelijk is. Of deze uitspraak
juist is, zal nog moeten blijken. An
dere geleerden zijn zoozoor van het
tegendeel overtuigd, dat de tegenspraak
ook wel komen zal.
Een half bankbiljet.
Te Amsterdam vervoegden zich, naar
de Tel. meldt, gistermiddag aan de
cassa van de Nederlandsche Bank een
tweetal mannen, waarvan één hunner
de helft van een bankbiljet van tien
gulden ter ruiling aanbood.
In gewone gevallen wordt zoo'n
beschadigd biljet door den kassier
ingewisseld, vermoedden de employó's,
dat de andere helft van het briefje
het vorige jaar eveneens ter ruiling
was aangeboden, in welk geval de
mannen natuurlijk het dubbele voor
hun bankje hadden ontvangen.
De politie werd gewaarschuwd en
de mannen worden door eenige recher
cheurs naar het hoofdbureau van politie
geleid. Daar werd hun een verhoor
afgenomen, waaruit bleek, dat zij kell-
ners waren aan oen der groote café's
hier ter stede. Eén hunner vertelde,
het halve biljet te hebben gekocht
beiden ontkenden evenwel de andere
helft het vorig jaar reeds ter wisseling
te hebben aangeboden.
De politie zal het zaakje nader on
derzoeken. Na hun verhoor werden de
lieden op vrije voeten gesteld.
Het thans verstreken lÖ^jarig con
tract met den circus-Schumann tot
exploitatie van den Scheveningschen
circus, ia niet hernieuwd.
Twee vossen geschoten!
Door het jachtgezelschap Klein
Hesselink-Jentink op de Haart (ge
meente Aalten) zijn tijdens een drijf
jacht te Jlalle (gem. Zelhem) 2 vos
sen geseÉöten.
Een bioscoopverordening?
Naar het Handbl. verneemt, is ten
stad huize te Amsterdam sedert gerui-
men tijd in ernstige overweging het
denkbeeld van het ontwerpen eener
bioscoopverordening. De bedoeling zon
zijn het bezoek aan bioscopen door
kinderen beneden een bepaalden leef
tijd te verbieden.
Zooals men weet bestaat een der
gelijke verordening sedert enkele
maanden te Rotterdam.
Treffende sterfgevallen J
Te Jonre (Friesland) zijn de vader
Dirk Janzen, oud 60 jaren en ruim 9
maanden en de moeder Aaltje Haagama
oud 70 jaren en ruim 9 maanden, in
denzatfden nacht overleden.
Dat is wel bijzonder en treffend.
In 1884 had te Oldeboorn een soort
gelijk geval plaats. Daar stierf het
echtpaar Zwanenburg, de vader 27
Februari en de moeder 28 Februari,
hij 66, zij 63 jaar oud. Op hun graf
werd een zerk gelegd met deze
inscriptie
Dit graf bevat een dubbelschat,
Dien wij op aard bezaten
Een moeder, door ons teer bemind
Een vader, ons zoo welgezind,
Werd in dit graf gelaten.
Eén krankheid sneed dit leven af,
Eén gang bracht beiden naar het graf,
Eén hoop ïb ons gebleven
Bij God is beidnr leven.
Francs te Maastricht.
Men meldt aan „De Tijd"
Enkele jaren geleden werd te Maas
tricht, dat onder Duitsche groschen en
marken begraven werd, eene actie op
touw gezet, om voornamelijk den Duit
schen grosch naar zijn Hei math terug
te brengen. De Maastrichtsche midden
stand leed heel wat schade door het
koersverschillen den strijd tegen den
grosch werd met succes bekroond. De
grosch werd evenals het Belgische 10
centimen-stuk te Maastricht, van rijks
wege als contrabande beschouwd. De
marken werden in den handel ver
rekend ad f 0.59 de halve marken ad
f0.29. De middenstand was hiermede
gebaat. De politie zag nauwkeurig toe
op de knèpkes en groschendoch in
den laatsten tijd zijn vooral de Bel
gische knèpkes, ondanks het verbod,
weer druk in circulatie.| Hierbij heeft
zich een ander kwaad geopenbaard.
Sinds de marken ad 59 cents worden
verhandeld, is de franc de gangbare
munt geworden. Werd vroeger een
drukke winstgevende handel door som
mige gedreven in marken, thans brengt
de 'handel in francs voor velen een
zoet winstje. Want de franc moet
worden geïmporteerd met zakken vol,
anders is niet te verklaren het feit.
dat hij den heelen handel domineert.
De winkelier beurt francs, en hij moet
in Hollandsch geld betalingen doen.
Het koersverschil brengt hem nadeel.
In een vorige vergadering van den
middenstand is deze zaak amper be
sproken. Enkelen meenden, dat de
menschen zouden wegblijven uit M., als
de franc b.v. voor 47 centen zou wor
den ontvangen. Doch de overvloed
der francs kan niet veroorzaakt wor
den door de Belgische koopersal is
het niet direct te bewijzen, het kan
evenwel als een axioma worden be
schouwd, dat de franc Qp kunstmatige
wijze wordt geïmporteerd. Bovendien
zijn er tallooze francs in omloop, die
zoo kaal zijn, dat noch jaartal, nóch
beeldenaar meer te onderscheiden is.
Wie zoo'n franc beurt is gedupeèrd.
Oppassen is das de boodschap. Men
eischte in eene Nederlandsch stad Ne-
derlandsch geld. In Luik kan men geen
Hollandschen gulden kwijt worden.
De spoorwegramp te Hooghalen.
Het officieele rapport, welks ver
schijning tegen het eind der vorige
week werd aangekondigd, laat nog op
zich wachten. Zooals immer wordt ook
nu het talmen een bron voor allerlei
gissingen. De nieuwe koppelingbreuk
bij Meppel maakt den toestand er ook
al niet beter op.
't Begint er intosschen hoe langer
hoe meer op te lijken, dat de vox
populi, in casu vooral het reizigerspu
bliek, op de noorderlynen van den
Staat, ditmaal wederom de vox veri-
tatis of de stem der waarheid is ge
weest. De Groningsche afdeeling van
Mercurins sprak het hangende het
onderzoek openlijk uitDe wagen van
1887 zon de schuldige zijn, zoo doode
dingen schuld konden hebben.
Hoe kon dat?
Zooals wij in ons eerste verslag
reeds opmerkten, moet die wisselstang
vernield zijn. De hypothese der slee-
pende ketting moest opgegeven wor
den, nadat werkelijk overtuigend ge
bleken was, dat dergelijke kettingen
nooit zoo lang zijn, dat de wisselstang
kan gegrepen worden. Ook werd er
gewaagd van een gebroken wielband,
doch deze hypothese strandde op hot
feit, dat de wisselstang op meer dan
één plaats gebroken was en dat geen
ontredderd wiel gevonden werd.
Nu vernemen wij nog, dat er reeds
vóór de brug over het Oranjekanaal
en vóór'den wissel eigenaardige inkee
pingen in de dwarsliggers gevonden
zijn, wat beteekent dit Niet onwaar
schijnlijk, dat de noodlottige A-B-
wagon, reeds voor de brug uit de rails
liep en dat het sleepende rijtuig detl
wisselstang vernielde.
Dan is er nog wat merkbaar ge
worden. De afschuwelijke verwondin
gen, het letterlijk doorsnijden van
eenige slaohtoffers, de eigenaardige
toestand, waarin juffr. De Boer tus
schen de rails beklemd zat, zouden
veroorzaakt zijn, doordat de ongeluks
wagens in botsing kwamen met hopen
rails, die bij en over het zijspoor laggen.
Men had deze rails noodig bij vernieu
wing van het baanvak daar.
Toen wij ter plaatse kwamen, her
inneren we ons niet, die'rails gezien
te hebben, maar wel verwonderde ons
dadelijk, en het verhaal van den dorps
timmerman Smits te Beilen, dat juf-
froijw De Boer bekneld zat tusschen
roestige rails en dat een gewirwar van
ijzeren staven als een soort gewelf
boven haar stond. Op onze vraag werd
geantwoord, dat het by spoor weinig
gebruikt werd en dat daarom'zeker
de rails roeistig waren.
En eindelijk deed ons het verhaal
van de laatste koppelingbreuk eenigs-
zins vreemd aan. Wij vernemen dat
bij die gelegenheid de losgerukfcej wa
gens dadelijk stilstonden. Waarom ge
schiedde dit niet bij den koppeling
breuk te Hooghalen
Men ziet uit een ander, hoe hoog
noodig volle publiciteit is.
Een landbouwer te Heerde had dezer
dagen een aardig buitenkansje.
Op zijn land bij de boerderij aan het
graven, stiet hij op een aarden potje,
dat na onderzoek gevuld bleek te zijn
met 'n 160 nog zeer gave oude munten
(zilveren en koperen) uit den Spaan-
schen tijd. Het potje was op een scherfje
na, nog geheel gaaf. (Zw. Ct.)
Wreedaardige bloedverwanten
Een moeder en een zoon, wijnbour
wers in don omtrek van Orleans, die
in hun dorp, Olivet, doorgingen voor
zeer brave en godsvruchtige menschen.
zijn gearresteerd onder beschuldiging
dat zij een stiefdochter der vrouw, die
zwak van geestvermogens is, jaren
lang opgesloten en een onmenschelijke
behandeling hebben doen ondergaan.
De vrouw is 68 jaar oud en weduwe
van een wijnboer, Buru genaamd, die
uit zijn eerste huwelijk een dochter
had, die Marie-Josephine heet en thans
53 jaar is. Uit het'tweede huwelijk
werd een zoon geboren, Leon, thans
33 jaar, die, toen zijn vader stierf,
met zijn ifi'oeder samen de zaken
voortzette, tfcwijl Marie-Josephine, die
nagenoeg idefcfot^JEas, bij hen bleef
inwonen.
Twee jaren geleden HepenEFgi
ten, dat de stiefdochter van vrouw
Buru slecht behandeld werd en de jus
titie stelde hiernaar een onderzoek in,
maar vond geen voldoende bevesti
ging van die geruchte, om moeder en
zoon te vervolgen.
Dezer dagen kwam een agent eener
naaimachinefabriek te Orléans op de
hoeve om te trachten een naaimachine
aan vrouw Buru te verkoopen. Hij
vond niemand in het woonhuis en
opende daarom de deur van een aan
grenzend schuurtje, waar hem eer
ontzettend schouwspel trof; op den
grond lag een vrouw, klein en uitge
teerd tot op het gebeente, ondanks de
koude bijna ongekleed en vastgeketend
aan een zwaar houtblok. De reiziger
liep hevig verschrikt weg en ging naar
den veldwachter van het dorp, wien
hij zijn bevinding meedeelde. De veld
wachter, die bij het gerechtelijk onder
zoek van voor twee jaren behulpzaam
was geweest, besloot ditmaal meer om
zichtig te werk te gaan. Hij begaf zich
des avonds met den reiziger tezamen
naar het erf van vrouw Buru, liet zich
het schuurtje aanwijzen en ging toen
weer heen, om eenige betrouwbare
menschen uit het dorp te roepen, met
wie hij terugkeerde. Allen hoorden
duidelijk gezucht en gekerm, dat uit
het schuurtje kwam. Daarop begaf de
l veldwachter zich naar de woning en
jfe eischte van vrouw Buru in naam der
wet, dat zij hem zeggen zou, waar haftr
If stiefdochter was. Onthutst door dit
forsche optreden van den politie-man,
bracht de weduwe hèm naar het
schuurtje.
Daar lag Marie-Josephine slechts
gekleed met een ouden katoenen rok,
in een deerniswaardigen toestand van
vervuiling. Een hoop rottend groenten-
afval was haar legerstede en zy was
met een ketting vastgehecht aan een
blok hout. De ring van die ketting,
die haar arm omsloot, was, opdat hy
geen sporen zou nalaten, met lappen
omwoeld.
Men vervoerde het arme schepsel
naar het ziekenhuis en moeder en zoon
werden in hechtenis genomen, waarna
door de justitie te Orleans de instructie
werd geopend. De onmenschen bewe
ren, dat de simpele vrouw zelf dit
schuurtje tot haar verblijf had uitge
kozen en dat zij in huis niet te honden
was. Marie-Josephine verkeerde echter
in zulk een toestand, dat geneeskun
dige behandeling voor li aar noodig
was. Blijkbaar heeft men haar honger
laten lijden, want zij verslindt alle
spijzen die men haar voorzet. Het is
echter niet mogelijk inlichtingen van
haar te verkrijgen, want do idiote
vrouw geeft op alle vragen onsamen
hangende antwoorden. De geneeshee
ren, die haar onderzocht hebben, ver
klaren dat, ondanks de mishandelingen
waaraan zij blijkbaar jarenlang bloot
gesteld was, haar gestel nog zeer ge
zond is.
Inmiddels is gebleken, dat Marie-
Josephine van haar moeder een kapi
taaltje heeft geërfd, dat 6 a 700 francs
rente opbrengt en men verdenkt de
stiefmoeder en den half-broer, dat zy
de idiote wilden doen sterven om dit
kapitaaltje meester te worden. Bij een
huiszoeking op de hoeve van vrouw
Buru heeft men den ketting en het
blok in beslag genomen.
Een zeldzaam iets in het Staatsbe
stuur is dat thans een Rotterdamsch
ingezetene, de heer Verkade te Hoek
v. Holland oudste wethouder en dus
waarnemend burgemeester van 's Gra-
venzande is. i
Mede wordt 's Gravenzande thans
bestuurd door 5 Rotterdammers, de
voormalige raadsleden van Hoek v.
Holland, die zitting blijven honden tot
de nieuwe Raad van 's Gravenzande
is samengesteld^
„Anarchie" in de scholen.
Naar de „Tel," verneemt, is de ge
meentelijke onderwys-inspectie te Am
sterdam bezig te voldoen aan een
opdracht van den wethouder voor het
Onderwijs, om bij de hoofden van
scholen gegevens te verzamelen voor
een onderzoek naar het al of niet
gegrond zijn der door het raadslid J.
W. Matthijsen bij de behandeling der
begrooting voor 1914 geuite klacht, dat
er in de Amstordamsche openbare
scholen anarchie zou heerschen.
Groote Godsdiensten, serie III no. 10.
De Godsdienst der Heidensche Bal
ten en Slaven, door Dr. R. van der
Meulen. Mede-redacteur van het Woor
denboek der Ned. Taal.
Pak me mee bevat o. m. winterver
maak in ons land, tentoonstelling te
Semarang, eenige staaltjes van het
hondenverstand, de sneeuwval in de
Alpen, de bakkersstaking in den Haag,
feuilleton, enz. enz.
De Prins brengt in beeld de onaf
hankelijkheidsfeesten in jfted.-Indië,
Amsterdam voorheen en, thans, de
buitengewone sneeuwval te Berlijn,
wintersport te Thüringen, de over
stroomingen aan de Oostzee tengevolge
van de stormen, de voetbalwedstrijd
Sparta—Herta (Berlijn), personalia,
romanbyvoegsel enz.
De Wereldkroniek geeft ons New-
York bij dug en avond, verder de
oudejaarsdrukte op het hoofdpostkan
toor te Amsterdam en het spoorweg
postkantoor, een zitting van den ge
meenteraad in de mooie raadszaal van
het stadhuis te Groningen, de onthul
ling van het gedenkteeken van G. v.
Rijn die zoo enorm veel voor het
openbaar leeswezen in de handelsstad
gedaan heeft, carioaturen, personalia,
enz.
GOUDA, 9 Januari 1914.
Gemeenteraadsverkiezing.
Naar de N. Zuid-Hollander meldt,
heeft de heer A. J. J. Vos (r.-k.)
voor een candidatuur voor den ge
meenteraad bedankt.
Bóskoop. Het aantal aansluitingen
aan de steenkolengasfabriek vermeer
derde gedurende het afgeloooen jaar
van 992 tot 1365.
De gasproductie bedroeg over dit
jaar 677502 M3.
Bij de gemeentepolitie is aangifte
gedaan dat uit de tuinioods van Gebrs.
Oosterwijk staande op Zuidwijk ten
nadeele van een aldaar werkzaam per
soon, zijn ontvreemd een jas en een
paar schoenen.
De bevolking dezer gemeente be
stond op 1 Jan. 1913 uit 3327 man
nen en 3145 vrouwen totaal 6472.
Vermeerderde door geboorten met
211 en door vestiging met 402 en
verminderde door overlijden met
en door vertrek met 450.
De totale bevolking bedroeg alzoo
op 1 Jan. j.l. 6572, zijnde 3386 man
nen en 3186 vrouwen.
Er werden 37 huwelijken voltrokken,
Schoonhoven. Van de 25 jonge
lingen, die zich hadden aangemeld,
voor dienstneming by de instructie-
compagnie, zijn er gisteren bij de ge
neeskundige keuring 9 ongeschikt
bevonden; 5 moesten worden af ge
wézen wegens te geringe kennis, en
2 waren niet opgekomen. De ovenge
9 ziin als volontair aangenomen.
J (N. R. Crt
Hollandia-Drukkerij Baarn, uit onze
Bloeitijd, serie HI no. 8.
Het Tooneel in Nederland, door
J. H. Rössing.
gunstig weer, ook reeds rolproeven
en sprongetjes maakt.
Per vliegtuig.
De Daily Mail heeft een nieuw
bijblad „Mimosa" uitgegeven voor de
Zuid-Fransche kust en laat die kranten
per vliegtuig vervoeren. De Engelsche
vliegenier Salmet vertrok bij Nice op
een Blériot voor twee personen en
bracht de bladen langs de kust naar
Nice, Antibes, Cannes, St. Raphaël en
Hyèrea. De vlucht duurde 2 uur.1
M i s h 11 o b b s. Blijspel in
4 bedrijven door Jerome K. Je
rome; Het Hotterdamsch Too-
ueelgozeischap-van Eijsden.
Uo vijiuu vouxcioiDUg iu net uuoJJ-
ueuium, uuiiiuu» ouox vaa utn ge-
/lUiacaap- v uu i^ijbuuii, uoun gitHUiOU
ixiu ulutcu&ewuuu euoCOS geiiuu.
ie a göcoug uu^apei iti uiex £«6us
ueumaut op^ovoeru, uueu uai ueou
uueriiimsi utureuiv geuuau uuu (ie up-
vuuiiug vau giSicreu. xji was ©eu
goeu uozoue zuui eu ©on lueüeuü, iuiu
appiauuisseereuu puoueK.
©route is ©on van uie nuigeiscne,
iu nuuuiiü /uu gcpupUiumeoruo ucurij
ver», uxe ue Jtuum versiaau vau ecui-
geesiig te zijn, me ziju voruuieu mot
«uu gu/uiiuen uumur vvuei te Kiuiueu.
Uiu ue nutteruujHineiS zyu dij unue-
mentiueiu aangewezen om de* vertoi-
zers te ztjn v au vlit allerleukste uuj-
spei.
Miss llobbs, wal is er gistereuuv'onü
om men jmum met gelacuen, tot wel
ke üwaze gevolgen neett tiet noemen
van men uaain alleen met in dit
siuk genua. Wij zien nog uat oe-
uroeiuo gezicütje van Bessy, üut woe
dend optreden van Tercival ruugs-
earl, dat beteuterde doen van George
jüHsop en daarbij de sussende tante,
Susan Abbey, die zoo zeldzaam de
Kunst verstond de storm te doen be
duren ©n wegen te vinden die rust
en vrede deden wederkeeren.
De hoofdpersonen uit „Miss llobbs'
waren Woiff Kingsearl (de Heer F
Tartaudj eu de vertolkster van
tie titelrol Mej. Mien Uayunier
v an T w 1 s t. Deze beide artisteu
hebben spel te zien gegeven, dut
zeer veel genot heelt verschaft. Tar-
tand heeft met zijn kunstenuarstaien-
ten een uitbeelding gegeven van den
man, die bewust zijn weg gaand, een
veroveraar moest worden van dat
vrouwenhart, dat oogenschijniijk ge
voelloos was, maar dat warm gmg
kloppen, nadat die man door zijn op
treden haar tot de erkentenis had ge
bracht dat de vrouw „vrouw" moet
zijn. Mej. Duymaer van Twist was
interessant in haar optreden ten ha
ren huize, bij haar bezoek op het
jacht en in het laatste tooneel ten
huize van Percival Kingsearl. Zij
was de verpersoonlijking van het ty
pe door den schrijver bedoeld. Dat
Mevr. Uoelingh-V ordermau
als Beesy's tante moet worden ge
roemd zal ieder begrijpen. Haar spel
was zeldzaam mooi. De heer Mor
rien en Mevr. de Jon g-W e r t-
wijn en Mej. Minny van Ol
ie f e n, het zijn alle bekenden, die
wij ook in de rollen van gisteren
avond mot veel genoegen zagen op
treden. Ook de andere, waaronder
die van Charles, door Mej. L i g t-
h a r t gespeeld, waren goed bezet.
Bijzonder maken wij melding van
de fraaie toiletten, alsook van het
aardige decor in het derde bedrijf.
Vliegen.
Nieuw leven te Ede.
Naar wij vernemen, zal de vliege
nier Jan Van Bussel deze week met
zyn Blériot-toestel met 6 cyl. Anzani-
motor naar Ede vertrekken om daar
zyn vliegproeven voort te zetten. Ook
Henri Bakker heeft het bijltje er nog
niet bij neergelegd, en maakt telkeps
met of zonder passagier uitstapjes
de omgeving, terwyl de heer Wee
link, een beginneling in de sport, bij
van het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 774.2 te
Coruna, laagste stand 738.7 te Memel.
Verwachting tot den volgenden dag
Matige noordwestelijke tot noorde
lijke wind, afnemende bewolking waar
schijnlijk regen of sneeuwbuien kouder.
EERSTE KAMER.
Vergadering van heden
Voorzitter: J. N. Baron Schimmelpon-
ninck van der Oije.
Aan de orde is het wetsontwerp
onteigening van eigendommen, noodig
voor den vorkeersweg HeerengTaoht-,
Prinsengracht te 's Gravenhage.
Het wetsontwerp werd aangenomen
met 37 tegen 1 stem.
De vergadering werd daarop ver
daagd tot nadere bijeenroeping.
De staking in Zuid-Afrika.
De Daily Mail verneemt uit Johan
nesburg, dat een trein, op weg naar
de Kaap, in de nabijheid van eerst
genoemde plaats opgehouden werd ten
einde een waardo in baar geld van
160.000 p. st. mede te nemen. Op het
laatste oogenblik heeft men het geld
echter naar Johannesburg teruggezon
den, uit vrees dat de trein tengewtlge
der staking de Kaap niet zou berei
>n.
Koning Caifcl van Rumenië.
Budapest 9 Jan. Koning Carol van
Rumenië heeft plotseling eèn ernstige
longontsteking gekregen. $pe koning
is thans 73 jaar.
Op het contracht door de Sleepboot-
eigenaren te Rotterdam aangeboden
aan den Bond van Machinisten en
Stokers is besloten dat de Bond dit
niet kan aanvaarden.
De Bond verklaart zich bereid als
nog overleg te plegen en wijzigingen
aan te brengen in het door den Bond
overhandigde collectieve arbeidscon
tract.
Ontploffing.
Hedenmorgen is van een motorschuit
liggende aan de fabriek en werf van
v. Straaten en Brink aan den Trekweg
te 's-Gravenhage het benzine-reservoir
prongen. De machinist van de schtiit
van Leeuwen uit Rotterdam werd
gedood en 4 werklieden der fabriek
werden zwaar gewond.
Ontsnapt.
In den afgeloopen nacht zijn drjfr
souteneurs uit de RijkswerkinricP'
te Hoorn ontsnapt. Door polit
bewaarders is den geheelen npcht
gespenrd, doch zoi
politik
Men n
idtaat.1
Automobiel-industrie.
VAN DEN
9 JAN. 1914.
Vorige
Koers.
Koeri ven
heden.
In Frankrijk maakt men zich onge
rust over het feit, dat de invoer van
auto's toeneemt, terwyl de uitvoer aan
het verminderen is. De waarde van
den invoer van 1 Jan. 1913 tot eind
November bedroeg 18.299.500 francs,
tegenover 12.435.000 francs, gedurende
hetzelfde tydperk in 1912. De invoer
is dus met 6 millioen francs toege
nomen. De buitenlandscho industrie
heeft derhajve meer geïmporteerd.
De uitvoer van Frankrijk bedraagt
208.938.3000 francs tegen 193.888.800
francs in 1912. Vergeleken met dit
jaar is er dns nog een vermeerdering
van 15 millioen, maar met betrekking
tot de resultaten, die eind October
vastgesteld werden, is er een afname
van 2 millioen.
Onder de landen, die op dit gebied
een grooten vooruitgang maakten,
moeten genoemd worden Engeland,
Rusland, België, Duitsohland, Zwit
serland en de Vereenigde Staten.
StMtsleenineen.
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet. 779/1(ï 77%
Oostonr. Belastingvrije
Kronenrente 4 pet. 83% 88%
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pot. 61
Russische Obl. 1906
5 pet. 1001b/i6 -
ld. Obl. (Gr. Russische
Spw.mü) 1898 4 pet. 86 86% 6
ld. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet. 88«/w 88»/^
ld. Obligatie 6e Emis
sie 4 pet. 83% 6 82% e
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afl. Binnenland
Obl. 5 pet. 83%. 34%.
Brazilië. Funding Lee
ning o pet. 101%100ll/i6
d. Obl. 1889 4 pet. 74»% 72%
Venezulea Dipl. Schuld
1905 3 pet. 58*/% 57%
Bank- en Credlet-Instel-
Llnffen.
Fed. Bankaandeelen 64
Industr Onderneminfen
American Car Foun-1
dry Comp. C. v. A. 45 /s 45 /t8
ld. Smelting Röfining
Co. Cert. v. Aand. 64 /a 63 /8
Anglo American Tele-
graph Cy. Cert. v. A. 24 /8
U. S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand. 60 /,8 60/8
Kol. Crediet Instel I. en
Cultuur Onderneminfen
Handels ver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand.
Ned. Handel-My.O.v.A.
M()nbouw M(Jen.
Ketahoen" Mynbouw
Mij. Gew. Aand.
Redjang Lebong, Mijn
bouw Mij. Aand.
Great Cobar Aand.
Petrolenm-Ondern.
Dordsche Petroleum In
dustrie Mij. Gew. A.
Kon. Ned. Mij. totExpl.
v. Petr, Bronn. C.v.A.
)„Shell" The Transp.
Trad Cy. C. v. G. A.
Scheepvaart NUen.
Ned. Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stqomvaart-Mij. „Zee
land" Preferente A
Int. Mercantile Marine
Cy. afgest. Pref. A.
Tabak-Ondernemingen.
Bindjey Tabak My. A.
Diversen.
Maxwel Land Gpant
Cert. v, Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand.
Spoorwegen.
Holl. IJzeren Spoor
wegmij. Aand.
Mij. t. Èxpl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pet.
W arschau-W eenen
Spoorwegmij. Aand.
dito dito Act. de Jouiss.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoorweg-Mij.
Gew. Aand.
Union Pacific Railroad
Cy. Cert. v. gew. A.
Wabash Gew. Aand.
Premieleeninfen.
AmsterdamAand. 3 pqt. 1
Hongarije. Tüeiss-Re-
gulirungs-Ges. 4 pet.
GELDKOERS.
Prolongatie 4%--41/2 pCt.
Nat. Staatsf. stil, Bnitenl^prijshou-
dend, Culturen geen omzet, Tabakken
minder omzet, Petroleum lager, Ame
rikanen kalm, Mijnen willig, Rubbers
zwakker.
224
230%
lö93/fc
15
193
16
1793/,
695
625
195s/ia
118
4'/a
107
2
8'/.,
224
230»/»
12
192
10
177'/,
594»/,
117»/,
3
109
8'/.
93'/,
QH
93'/,
99
in
61
185'/,
94'/,
92
92'/,
28»/,,
28'/,,
159»/,
aJ„e
168'/,
100'/,,
100'5/,,
146
wQ*>e