eijer,
No. 12380.
Maandag 10 Januari 1914.
52e Jaargang.
behalve
Zon
en
S-a.xtexi laixd-
Buitenlandsch, Nieuws.
FEUILLETON
TZD-^
<3aif»nfioaèer.
Feestdagen.
XT5.©"kx-ws- exx -^-d.Trertezxtïe'bls.ca. voer G-crcLcLsu ezx OxxxstxeZfcexx.
Verschijnt dagelijks
Telefoon Interc. 82.
Telefoon latere. 82.Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
indermeel.
en
1
aan Zn.f Gou
M*r FM«rfa*W
Nr\\ bewerkt door AMO.
Géén
- me,
GOUWE 136.
lelkflesschen.
pLiJS^DÊR ADVERTENTIÊN:
Van 15 gewone regels met bewysnummer.
GOHMIIE COURANT.
PRIJS VAX HET ABONNEMENT?
Per kwartaal
Idem franco per post
f 0.55
Elke regel meer70.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden dezelegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f 0.35 bij vooruit
betaling elke regel meer 6 ets. Reclames f 025 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
Züid-Amerika.
Nicaragua in geldverlegenheid.
Men seint uit ManaguaDe gezan
ten van Engeland, Duitschland en
Italië hubben er bij de regeering van
Nicaragua op aangedrongen, dat deze
haar schuld aan landgenooten, ten be
drage van meer dan een millioen dol
lars zou betalen. De Duitsche gezant
vroeg of regeerings-bons zouden wor
den aangenomen bij het betalen der
)hivoorrechten. De regeering van Nica-
dNigua weigerde echter aan dit
dubbele verzoek te voldoen met het
‘oog op den geldnood, waarin het land
verkeert.
Frankrijk.
De koude.
Uit alle streken van Frankrijk, voor
al in het zuiden, zijn berichten ont
vangen over een sterken sneeuwval
en een strenge koude, als sedert 1870
niet voorgekomen zijn. De Seine en
Oise en de Merne liggen vol drijfijs,
waardoor de scheepvaart totaal ge
stremd is. Eiken dag vallen menschen
aan de'koude ten offer, zoo gisteren
vijf te Parijs en in de omstreken van
Parijs eveneens vijf. Boven Toulouse
en de omgeving heeft een hevige
sneeuwstorm gewoed, waardoor het
treinverkeer geheel in de war geraakte,
de treinen veel te laat aankwamen of
in de sneeuw zijn blijven steken. Alle
openbare markten in de stad *zijn ge
sloten, ook heeft de melktoevoer van
f 1.25
1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad1 50
Idem franco per post. 1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
Markt 31, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren.
bouw was er feitelijk èen tekort aan
arbeidskracht.
Dezelfde statistiek wijst verder uit,
dat ook in 1913 de loone'n voor ver
schillende categoriën weer verhoogd
werden; o.a. kregen de zeelieden een
opslag van 10 shilling per maand. In
het geheel bedroeg de loonsverhooging,
vergeleken bij het vorig jaar, 164.178
p. st. per week. Van 1894 gerekend
stegen de loonen met 620.0OOp.sL
per week.
wij geregeld tijdig
en ontvangen van
irten, vermakelijk
ize dan in
Kroon Mines stationnair Goldfield-
mijnentoestand zeer bevredigend
Knight Deep zoo goed als alle arbei
ders hebben verzocht weder aan het
werk te mogen gaan. Naar verwacht
werd, zou Zaterdag de arbeid op de
Consolidated Langlaagte hervat wor
den. In alle andere mijnen dezer groep,
met' uitzondering van de Van Rijn
Deep wordt gewerkt. De toestand van
den Westrand is algemeen iets verbe
terd. Alle stakers van de Witbank-
kolenmijnen hebben den arbeid hervat.
Het militair hoofdkwartier te Pre
toria heeft bekend gemaakt, dat de
opgeroepen burgers na bekomen verlof
van den militairen dienst, in de plaats
der stakers spoorwegdienst moeten
verrichten. De Minister van spoorwe
gen heeft aan de spoorwegbeambten
medegedeeld, dat de arbeidswilligen
zich aan hun werkplaatsen moeten
vervoegen. Voor zoover zij noodig zijn,
zullen zij voorloopig in hun vorigen
rang en op hetzelfde salaris weder
aangesteld worden, totdat het depar-
tement definitieve beslissingen zal ge
nomen hebben.
Volgens de laatst ingekomen tele
grammen hebben de machinisten en
stokers te Pretoria besloten terstond
den arbeid te hervatten. Aanvankelijk
zullen zij rijden onder bescherming
van de militairen. Vermoedelijk zal
dit voorbeeld door het overige trein
personeel worden gevolgd.
Tengevolge van deze oplossing der
staking zijn alle onder de wapenen
zijnde regimenten, behalve die in de
districten Pretoria en Fauresmith en
die aan den Rand, naar huis woiden
gezonden.
kan zich nog allerminst verheugen in
een eenheid van denken ten opzichte
van het punt tarief-hervorming. Het
is merkwaardig, hoe zijn zoon Austen
volledig de politiek van zijn vader
volgt. Kan men ten slotte wanneer
j men dit alles bedenkt, niettegenstaande
zijn omkeer in denken nog respect heb-
ben voor den politicus, zooals hij zich
^door deze daden heeft vertoond Ten
eenenmale heeft hij onze achting ver
beurd door zijn schandelijke houding
ten opzichte van de Boeren-republie-
ken. Het is zijn schuld, dat de oorlog
van 1900 tegen Transvaal en Vrijstaat
is gevoerd. Hij was dengene die de
rooversinval van dr. Jameson noch
verhoedde, noch af keurde. Om de
Jameson-rooftocht te bemantelen, be
noemde hij een commissie die uitslui
tend bestond uit vrienden van den
beleger van de Boeren-republieken.
Wanneer men dat bedenkt, dan juicht
men dat het politieke leven van Cham
berlain heeft opgehouden.
>en<
rmnastiekvereem
n
louwburg, 8 uur,
ooneelgezelschap,
5t 168*
houwburg”, 8 u.,
iba v. d. Pas.
houwburg”, 8 u.
mmerspiele „Der
24)
Het was in den nazomer. Weinige
dagen waren verloopen, sinds de ma
re door Parijs weerklonken was, dat
een jong Bretansch meisje, Charlotte
Corday, Marat in zijn bad had ge
dood. Madame Taliien was in groote
haast en opwinding thuis gekomen,
had zich op een sofa in de salon
neergeworpen en liet de met moeite
bedwongen tranen van toorn den
vrijen loop. Haar echtgenoot kwam
juist binnen.
„Wat scheelt je, Thérèse? Wat is
er gebeurd?”
„Een beleediging, een ongeluk, een
isdaad
„Ik wil niet hopen
„Luister! Zoo even kom ik uit de
Wetstraat, waar ik in de winkel van
mijn modtète stond en verschillende
zaken met haar besprak. Daar reed
de bekende kar voorbij...”
„Nu, wat verder? Dat zijn we ai
zoo wat gewoon, niet?”
„Ja, maar deze kar voerde een
heldin, een ware patriotte met zich
naar de guillotine, een, die haar va
derland grooter diensten bewezen heeft
Josef Chamberlain.
Een belangrijke figuur uit de En-
gelsche politieke wereld is heengegaan.
De heer Chamberlain heeft aan zijn
kiesvereeniging in West-Birmingham
bericht dat hij zich voor de volgende
algemeens verkiezingen voor het La
gerhuis wegens gezondheidstoestand
niet meer beschikbaar stelde. Het
moet voor deze veelbesproken politieke
figuur een vreeselijke strijd zijn ge
weest, zich te moeten terugtrekken uit
het politieke leven, waarin hij zooveel
jaren een eerste viool heeft gespeeld.
Meer dan 37 jaren heeft Chamberlain
voor Birmingham zitting gehad. In
Juli 1876 verkozen is hij tot op den
huldigen dag afgevaardigde voor dit
district gebleven. Merkwaardiger evo
lutie van denken als bg deze persoon
is waar te nemen, zal zelden kunnen
worden geconstateerd. Als volbloed
liberaal in 1876 naar het Huis gezon
den, verlaat hij het als 'de starre con
servatief, die in de laatste jaren er zijn
hoogste eer in stelde het liberalisme
af te breken. Zijn radicale gezindheid
is gewijzigd toen in 1886 Gladstone
met zijn Home Rule wet kwam. Hef
tig tegenstander als hij was van zelf-
regeering voor Ierland trok hij zich
met zijn politieke vrienden uit het
kamp der liberalen terug en trad met
zijn medestanders als de unionistische
liberalen op tegen de politiek van „the
grand old man”. Van overtuigd vrij-
handelaar keerde hij zich naar het
tarief. Zijn protectionisme dateert van
lateren tijd dan zijn unionisme. Het
is uit de dagen van Mei 1903, dat
hij zijn propaganda voor detariefher-
ziening begon. Opnieuw werd toen
de partij der unionisten verdeeld en
het is merkwaardig hoe de man, die
eenmaal het liberale vaandel voorop
droeg, juist na zijn afval de groote
lijnen van strijd heeft aangegeven tus-
schen de Wight’s en de Tory’s. Zijn
beginselen van 1886 en 1903 zijn de
strijdpunten van heden ten dage. Zijn
anti-Home Rule-campagne verkeert op
het oogenbiik in een spanning, die
tot kookhitte is opgevoerd door het
wetsontwerp van het ministerie As
quith. Zijn tariefhervorming speelt
eveneens een belangrijke rol in de po
litiek van den dag. Toch, al moge
in 1903 reeds een scheuring hebben
plaats gehad, de unionistische partij
Portugal.
Naar den trein op het traject Lis
sabonCascaes werden gisterenavond
bij het station Caxias een drietal bom
men geworpen, toen de trein over de
brug reed. De bommen werden vanuit
een automobiel geworpen. Een drietal
matrozen, die zich in den trein bevon
den, werden gewond. Drie arrestaties
hadden plaats. Men vermoedt, dat de
aanslag geschiedde door of namens
het ontevreden treinpersoneel.
Engeland.
Een voorspoedig jaar.
Uit een gisteren door den Board of
Trade gepubliceerde statistiek blijkt,
dat de buitengemeene voorspoed, waar
in het Vereenigd Koninkrijk zich in
1913 verheugde op ’t gebied van handel
en nijverheid, ook ten opzichte van
«de werkeloosheid tot uitdrukking is
gekomen. Het vorige jaar wijst een
gemiddeld werkeloosheidspercentage
van slechts 2.1 aan voor de vakver-
eenigingsledenmen moet tot 1899
teruggaan, toen dit 2 was, om een
'lager cijfer te vinden. Doch in de
daartusschen liggende jaren was het
gemiddeld 4.2, in 1908 zelfs’7.8. In
verschillende bedrijven, met name, in
de katoennijverheid en den scheeps-
dan jullie heele Conventie.”
„En wie was dat?”
„Charlotte Corday!”
Burger Taliien haalde de schou
ders op.
„Zij is een moordenares, Théot
„Geen moordenares, maar een mar
telares! Ze heeft ons van een der
grootste monsters der revolutie ver
lost; wie bevrijdt ons van de anderen?
Spreek op, Taliien!”
Burger Taliien kende zijn vrouw;
haar vlammend oog en wilde gebaren
bij deze woorden zeiden hem genoeg.
„Thérèse,” zei hij zacht, wacht u
.er voor om tegen den stroom op te
roeien, die u en mijn krachten te bo
ven gaat.”
„Och, wat! Jullie zijn allen laf
aards en droomers. De heele Conven
tie staat onder den invloed van één
enkele stem, die slechts een halve
long tot haar beschikking heeft. Een
doodgewone, teringachtige, uitgedroog
de advocaat
„Thérèse, pas op uw tong en
je hoofd... Ge hebt gelijk, dat de
geheele Conventie staat onder den in
vloed van één man, maar piet geheel
want zij staat onder den invloed van
een stroom der hartstochten van het
volk, die Robespierre wel te voor
schijn kan roepen, maarniet beteuge
len kan. Hij is de afgod van het
volk, maar niet de beheerscher.”
„Men brengt hem evenwel offers,
zooals men een afgod nog niet zal
„Dat alles Helpt toch niet.”
„Luister slechts, Thérèse. Juist op
deze hardheid zal hij stranden. Ik heb
hem dikwijls gadegeslagen als hij be
zig was te spreken. Hij heeft altijd
gelijk, en dat is zijn noodlot. Iedere
tegenspraak vat hij op als een be-
leedigirfg, als een vijandschap. En
deze zelfverheffing voert hem op tot
een oppermacht, die aan tirannie ge
lijk staat. Die heersch zucht doet hem
die onvoorzichtige vonnissen vellen
zij voert tot de dictatuur. Begrijpt ge
mij, Thérèse? De eenvoudige afge
vaardigde Robespierre is een rijpe
vrucht, die spoedig zal moeten vallen,
en de dictator Robespierre zal dan
vallen door dezelfde kracht, waarmee
hij als afgevaardigde de hoofden af- f
slaat.”
Burger Taliien had met nadruk ge
sproken, en zijn vrouw had met aan
dacht zitten luisteren. Nu dacht zij
een oogenbiik na, trok daarop haas
tig een dolk uit een plooi van haar
japon en reikte hem die over.
„Hier, neem aan.”
„Wat beteekent dat, Thérèse
„Neem aan, zeg ik. Ik heb je be
grepen, Taliien. Gij zult beter weten
wanneer het tijd is dan ik.”
„Gij wildef hem vermoorden?”
„Praat nu niet, maar pak aan. En
zweer tnij, dat gij het doen zult zoo-
dra de tijd daar is.”
„Ik zweer het, Thérèse!”
(Wordt vervolgd.)
Duitschland.
Zabern.
In de Eerste Kamer van den Land
dag te Straatsburg is een interpellatie
ingediend naar aanleiding der gebeur
tenissen te Zabern, aldus luidende:
wat denkt de stadhouder te doen, ten
einde aan het land de zekerheid te
verschaffen, dat zij die in Elzas-Lo-
tharingen met militaire macht bekleed
zijn, zich voortaan zullen houden bin
nen de wetteliike beperkingen van hun
be voegdhedefFgesteld
Het proces Hopf.
Zaterdagnamiddag is te Frankfort
a. d. Main vonnis geveld in zake de
strafzaak tegen Hopf. Hij werd schul
dig verklaard, zijn eerste, tweede en
derde vrouw alsmede zgn beide kin
deren door vergiftiging om het leven
te hebben willen brengen. Zijn derde
vrouw echter bleef in leven. Van de
beschuldiging zijn vader en moeder te
hebben vermoord werd hij vrijgespro
ken.
Overeenkomstig den eisch van het
O. M, werd hij tot de doodstraf ver
oordeeld alsmede tot 15 jaar tuchthuis
straf en verlies van zijn burgerlijke
rechten. Nadat het oordeel van de
rechtbank was uitgesproken, antwoord
de Hopf op de .gebruikelijke vraag of
hij nog iets te zeggen had krachtig
nepn.
De veroordeeling tot 15 jaar tucht
huisstraf is, nu Hopf tot den dood is
veroordeeld, slechts een formaliteit.
Zuid-Afrika.
De toestand.
Volgens berjehten van de verschil
lende mijnen ingekomen, was de toe
stand Vrijdagavond als volgt: Eapt-
rand Proletary Cons.normaal
niets te doen, of achter een ander te
draven. Dat ligt niet in mijn aard.”
„Gij zult ons beiden in het ongel
luk storten, door je blinde hartstocly
telijkheid. Wees liever bedachtzaam.
Gelooft ge dan niet, dat ook mijn
hart bloedt als ik denk aan de on
schuldige slachtoffers? Maar ik ben
een man als alle anderen, die weet
na te denken voor te handelen, die
geduld weet te oefenen tot de tijd
gekomen is.”
„Die zal niet komen.”
„Hij zal wel komen, zeg ik je. En
hebt gij soms vergeten, wat de oude
Vergniaud gezegd heeft, toen hij zijn
doodvonnis gehoord had. „Ik sterf,
omdat het volk zijn hoofd verloren
heeft. Maar gij zult sterven, zoodra
het volk dat weer terug gekregen
heeft.” Begrijpt ge wel, Thérèse,
wat dat zeggen wil.”
„En daarop zoudt gij willen
kunnen wachten?”
„Ja!”
„Wachten, haha! Wachten! Dat
woord alleen reeds is mij zoo hatelijk
als de dood. Hoeveel te meer, dan de
daad zelf?"
„Zoo spreken alle kinderen en de
dwazen, Thérèse. Gij weet zeer goed,
dat Robespierre een karakter is, dat
in onzen tijd eenig is, staalhard in
zijn grondvesten, vast in zijn willen,
onbuigzaam in zijn voornemens; en
bovendieh bedachtzaam, vlijtig en
matig.”
De gezonken onderzeeër.
De hoop op redding der bewaring-
van de gezonken onderzeeër van de
A 7 schijnt opgegeven te moeten wor
den. Tot Vrijdagavond laat werd het
reddingswerk voortgezet; toen moest
het worden gestaakt om den volgen-
genden morgen ón middellijk te wor
den hervat. Dadelijk na het be
merken van het ongeluk werd getracht
verbinding met de bemanning te ver
krijgen en werd antwoord yernomen
t te 6 uur des middags pro beerde men
’t nogmaals, maar zonder antwoord te
ontvangen.
Van het zinken worden verschillen
de verklaringen gegeven. De marine-
overheden meenen dat de pomp van
de ballasttank onklaar is geworden.
De booten van de klasse A zijn de
oudste en slechtste, en worden nog
alleen als oefenbooten* gebruikt Ver
scheidene bladen eischen, dat ze buiten
dienst worden gesteld.
Dit is de achtste Engelsche onder
zeeër reeds die op noodlottige wijze
den dienst eindigt, èn van deze acht
behoort inderdaad juist 50 pCt. tot
het A-type. Een lijstje van de Times
j doet overigens zien, dat in dq laatste
tien jaren zeventien ernstige ongeluk
ken met onderzee-booten hebben plaats
gehadnevens de acht booten der
Britsche marine troffen deze ongeluk
ken viermaal de Fransche, tweemaal
de Russische en eenmaal de Italiaan-
i sche, de Japanséhe en de Duitsche
vloot. Van de zeventien keer zonk
zeven maai het schip, drie keer deed
zich bij bij de onderzeeër een ontplof
fing voor, en dp overige zeven kee-
t ren beperkte het ongeluk zich tot een
’aanvaring. Totaal vallen in deze
zeventien ongelukken niet minder dan
240 slachtoffers te betreuren, en slechts
i eenmaal, toen onlangs (10. December
1913) de Engelsche onderzeeër C-14
in botsing kwam, werd geen, enkel
^slachtoffer gemaakt.
doen. Bij scharen eischt men de men
schen op, op bevel van Robespierre.
Stad en land sidderen voor hem, de
Conventie kruipt voor hem, dat het
een schandaal is, en dat alles uit en
kel angst, puur uit angst voor een
man, die flauw valt als hij een gans
ziel bloeden. Gij wilt een man zijn
Taliien? Jullie zijn allemaal net een
der, stroopoppen, poppen, die stroo
in den kop hebben, en zaagsel op de
plaats, waar het hart behoorde te
zitten.”
„Laat dat zoo zijn, Thérèse! Ik
verzeker je, dat een strookop nog al
tijd beter is dan heelemaal geen kop.
En een hart van zaagsel is ook nog
beter en niet zoo pijnlijk, dan dat
van Marat, hetwelk door Charlotte is
doorstoken.”
„Bah, lafaard.” Madame Taliien
viel verontwaardigd in haar stoel
terug, terwijl Taliien minachtend zijn
schouders ophaalde.
„Wat denk je dan wel, dat wij doen
kuipen?" vroeg hij lachend.
„Niets kunt gij doen,” riep zijn
vrouw hem nog woedender toe, „en
daarom moeten anderen om zoo iets
denken.”
„Thérèse, dat gaat te ver.
overspanning, als je blieft. Zeg
wat je van plan bent.”
Madame Taliien lachte spottend.
„Aha, gij weet dat ik geen lid
f van de Conventie ben. Ik houd dus
-geen lange redevoeringen, om daarna
