GESCHER KEMPER
OPRUIMING.
„Nieuwe Zuid Hollander"
DANSAVOND
Reparation!
Erwtensoep.
lezTng
Restanten
Witte Goederen
ValtuwHaaruit?
Petrolan
Spicule» s Mirt
T. Crebas.
- DRUKWERK -
ABDIJSIROOP,
Jacoba van der Pas
F. A. DEE
De Witte Bioscoop
J. SIIIIIES,
CONCERT
Zeugestraat 4 en 46.
GOUDA.
count.
UITVOERING
Q-roote IMZarlsrt 3-4 (Rotterdam).
Jaarlljksehe
Beduidende koopjes in KARPETTEN, LINOLEUM, afgepaste GORDIJNEN.
MEUBELEN en andere artikelen.
Electrische Drukkerij
(JOS. J. VERHULST).
"T7"erd.ed.igrt TT
„Verkoudheid"
Mej. Helena van der Pas.
ZANGSPELLETJES
Heeft voorradig
- Westbaven.
IiiltrluliclR kil nir IrmtiUssrcdit
Mevrouw G. Drucker-Helfrich,
Kleiweg,
Gonda.
De bende van Cartouche.
FAMILIE-VOORSTELLING.
flomoeopallsehe
geueesmlddele
lol zeer voordeelige prijzen.
- Hoogstraat 7, Gonda.
op Dinsdag 3 Februari 1914
WOUTER HÜTSCHENRUIJTER.
D. d VAN OS,
iwrten Mirfniutmt 144, Meriu,
Gem. Zangver. Gouda''.
I. 4. Tbeuulsse,
Kslkkade 3, ROTTERDAM,
W. VERMEULEN",
Kipstraat 42. Rotterdam.
van Bl'ommestein's Inkt
-A-CUEISTD-A..
Verschijnt dagelijks
Telefoon Interc. 82.
behalve Zon- en Feestdagen.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Telefoon Interc, 82.
Eerste Blad.
De Gemeenteraads
verkiezingen.
FEUILLETON
2>e Seitanfiosèsr.
TAMINIAU'S
JAM
d.e BESTE.
ELST BIJ ARNHEM.
y
A. J. IJsselstijn Az.
Br. J. 0. Rups
I. van der Want.
Ond.©xTX7-3Js.
De CCIllgC „Katholieke Drukkerij"
te Gouda, welke het Landelijk Collectief
Arbeidacoutraet en de daarmede gepaard
gaande verbetering van arbeidsvoorwaarden
terstond heeft ingevoerd.
Houdt zich beleefd aanbevolen voor de
levering wan
voor den Handel, Vereenigingen en Particu
lier gebrnik.
Mr Speciaal ingericht voor de geheele verzorging
van periodieke uitgaven in elke oplaag.
Gij wordt aangevallen door dien
grooten deugnietdien men
noemt.
Acht dien vyand niet te licht, gy
hoest, en voor dat gii het beseft,
zijt gij aangetast door de Influenza,
en staat gy bloot Asthmaltyder of
Teringlijder te worden.
Voorkomen is beter dan gene
zen. Neem b|j het minste kuchje, den geringsten hoest, als gij
niest, rilt, fluimt, aoodra gij een verkoudheid hebt, Uw toe
vlucht tot de beroemde
KLOOSTER
SANCTA PAULO
Gii verdedigt TT daarmede tegen alle borst- keel- en long
aandoeningen. Asthma, Bronchitis, Pleuris, Catarh, kink- en
slQmhoest, den hardnekkigsten hoest, de verwaarlooste ver
koudheid, Influenza on zelfs tegen de Tering.. Gij doodt
daarmede de ziektekiemen, zuivert en versterkt de borst.
Pm» ur n.<»» SS» sr.. T L—i vui ISO pui t l- n
»u 1000 Kr.m a.sa Ki«ït rood.» laid hudlutai», I.
I. AKKER. RottArd,». VerKkjilur hi tlb int*m m de meul.
•pothokers.
Sociëteit „Ons Genoegen" - Gouda.
I»
MAANDAG 26 JANUARI 1914.
to geven door
's Gravenhage,
ten bate der Goudsche Vereeniging
voor Gezondheids-Koloniën alhier,
met medewerking van eenige harer
leerlingen en
Aan den vleugel
Mevr. ANNA LAMBRECHTS-VOS,
Rotterdam.
Eenige leerlingen der Sted. Muziek
school zulle» daarbij uitvoeren
van „Dalchozb en Bkrnabd Diamant,
ingestudeerd door
JACOBA VAN DER PAS.
Pianobegeleiding
Mej. C. C. VAN OUDHEUSbEN,
Alhier.
Uitgevoerd worden dansen van
Schumann, Schubert, Chopin, Weber,
Ferrari, Forsten Petre, Fahrbach en
Mann.
Prijzen der plaatsen Staltes, Loge
en Balcon f 1.Loden der SocieteTt
f 0.75. Gaanderij f 0.40.
Toegangsbewijzen te verkrijgen aan
de Sociëteit vanaf 20 Januari a.s.
Plaatsbespreking vanaf dien datum
dagelijks van 10—12 en 2—4 uur.
AANVANG 8 UUR.
LANGE TIENDEWEG 27,
Teleph. 318.
BLAUWE DRU IV EN,
Holl. en Amerik. tafelappels,
en peren,
Annanassen,
Navels,
(.Sinaasappel zonder pitten)
Mandarijnen,
Citroenen,
Bananen,
Hazelnooten,
Cocosnooten,
Sinaasappels,
Tomaten,
Kastanjes.
Okkernooten.
kistjes V ygen.
enz. enz.
Apotheker
Telefoon *292.
iM—lii (n|| g QufprtflL
DEN HAAG.
VRIJDAG 30 JANUARI
in de Sociëteit „DE RÉUNIE",
's avonds 8 uur.
OnderwerpDe Kinderwetten.
LEDEN VRIJ. NIET-LEDEN 25 Cent
VRIJDAG 23 JANUARI
en volgende dagen
EXTRA PRACHT-PROGRAMMA
met vele mooie beelden.
Als Hoofdnummer de groote sen
satiefilm
2. Een treurig Kerstfeest
3. Humpie Dumpie
De vroolijke too venaar en verder
nog vele eerste rangsfilms.
Loge SOcts. 2e Rang 20 ets.
Ie Rang 30 ets. .3e 10 ets.
Zondags alle rangen 5 ets. meer.
10 COUPONS LOGE fl 3.50.
WOENSDAGMIDDAG 2 uur
Voor kinderen en begeleiders op alle
rangen half geld, behalve begeleiders
3de rang.
De WITTE BIOSCOOP heeft steeds
een eerste klas programma.
Goederen worden op
aanvrage op zicht gezonden.
Sociëteit „ONS OENOEOEN".
NIEUWE SCHOUWBURG.
te geven door
onder directie van den Heer
Prijzen der plaatsen:
Stalles en Lofee f 1.25 leden f 1.
Balcon - 0.75 - 0.60
Galerij - 0.40
Plaatsen dagelijks te bespreken van
af 29 Januari van 1012 en 24
uur aan de Sociëteit.
AANVANQ 8 UUR.
Bekroond te Parijs met
OOUDEN MEDAILLE en
EEREKRUIS
Kunsttanden vanaf f 1.— per
geheel gebit v. af ƒ26.m. gar.
Volg. Amer. syst. met en zonder
gehemelteplaat. Heele gebitten
zonder veeren.
Behandeling beslist pjjnloos.
Med. Dentist 20
le Rott. Speciale Inrichting
voor KunsttandU) en Gebitten
(hoek Gondschesingel). Spreek
uren v. 9—4, 'biv. 79.
DER
Directeur P. Z A N E N.
Beschermheerde Weled.geb. Heer
L IJssel de Schepper.
Eere-Voorzitterde Zeergeleerde Heer
Dr. A, C. Geitel.
MAANDAG 26 JANUARI
in de zaal „Concordia",
des avonds 8 uur (precies).
Met welwillende medewerking van
Mej. J. M. SPRUIJT, Puim, en
Strijkinstrumenten-begeleiding.
Mej. J. v. LIER, van 's-Gravenhage
zal als Sopraan haar medewerking ver-
leenen.
Het Solo-Kwartet „St. Gegrorius
Magnum" te 's-Gravenhage, zal ook
eenige nummers ten gehoore brengen.
Het koor zal 3 BALLADES uitvoe
ren met Sopraan-en Tenor-Solo's, bege
leiding met Piano en Strijkinstru
menten.
MT Zie verder groote Biljetten.
Kaarten verkrijgbaar bij Mevr. de
Wed. BOUMAN, Dubbelebaurt a 40
en 50 cent, gereserveerd, des avonds
aan de zaal met 5 ct. verhooging.
Tekstboekjes k 10 et. 's avonds aan
de Zaal.
HET BESTUUR.
gebruikt het eenig afdoend
middel
tegenover Plan C, nabij hoek
Hoofdsteeg. 20
Prijs per flacon f 1.25.
Alle soorten NAAIMACHINEN
worden gerepareerd. Billijke prijzen.
Oude Naaimachinen worden voor de
hoogste prijs ingeruild.
Prijscourant gratis. 15
ia proefondervindelijk oe BESTE,
en volkomen ONSCHADELIJK
APEIDOORN-HOUAND.
24 Jan. Nieuwe Schouwburg, 8 u.,
Tooneeluitvoering „De Gouds
bloem".
25 Jan. Vereen, gebouw Isr. Gemeente,
7!/% u., Lezing Dr. D. Cohen, rit
's Gravenhage.
26 Jan. „Nieuwe Schouwburg", 8
Dansavond Jacoba v. d. Pas.
26 Jan. Geb. Bouw- en Woningtoes^
2 uur, Verg. Onderstandsconun.
„Armenzorg".
28 Jan. „Nieuwe Schouwburg", 8 il,
Münchener Kammerspiele „B«r
Faun".
3 Febr. Nieuwe Schouwburg, 8 1
Concert Utrechtsch Sted. Orchest
Beleefd verzoeken wij geregeld tijdig
mededoo g te mogen ontvangen*»
vergade m n concerten, vermakrip'
hedeufc enz, deze dan ii
agenffli te ver clden.
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaalf 1.25
Idem franco per post150
Met Geïllustreerd Zondagsblad „1.50
Idem franco per post„1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
Markt 31bjj onze Agentenden Boekhandel en de Postkantoren.
PÏUJS DER ADVËRTENTIÊN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer «0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing Van 1—5 regels f0.35 by vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames fö.25 per regel.#
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
Mt nummer bestaat uit twee
Jfcden.
De dag voor de Gemeenteraadsver
kiezingen nadert snel en daarmede het
moment, waarop de beslissing zal vallen
of de candidaten van links of wel die
van rechts zullen worden aangewezen
voor de zetels der vertegenwoordiging
in Gouda's Gemeenteraad.
Wij hebben er reeds op gewezen
dat deze verkiezing opnieuw zal staan
in het teeken der politiek en dat de
kamp daarom met groote vinnigheid
zal worden gevoerd. Van coalitie-zijde
zal al het mogelijke worden gedaan
om den slag te slaan die haar winst
kan aanbrengen. Daarom past aan
vrijzinnige zijde do grootstejactiviteit
om de gestelde candidaten te kunnen
doen zegevieren.
Waarom wij aan deze manhen de
overwinning gaarne zullen geven,
willen wij hier met een enkel woord
uiteenzetten.
Voorop stellen wij, zooals wij reeds
enkele dagen geleden schreven, dat
wij het achten in het belang onzer
gemeente, dat bij de bestaande poli
tieke verhoudingen de gemeenteraad
hebbe een overwegend aantal vrijzin
nige leden, mannen, wier beginsel de
vrijheid van het individu op geestelijk
en maatschappelijk gebied waarborgt,
die krachtens dat beginsel willen mede
werken tot verbetering van toestanden,
welke in dezea tijd van vooruitgang
niet meer behooren te bestaan.
De door de kiesvereeniging „Gouda'
gestelde candidaten, in district I, de
heer A. J. I Jselstijn Azn., in district II
de heer Dr. J. G. Rups,in district III de
heer I. van der Want, zijn de dragers
van dat beginsel.
Deze candidaten zyn goede beken
den voor ons, van wie wij mogen ver
wachten dat zij ook goede vertegen
woordigers zullen zijn.
De candidaat van district I, de heer
A. J. IJ9elstijn Azn., die', na van
1907 tot 1913 zitting <te hebben ge
had in den Raad, bij de jongste perio
dieke verkiezing eenige maanden ge-
teèen is uitgevallen, heeft in de jaren
ni* zijn Raadslidmaatschap getooyd,
dat h et mandaat hem toevertrouwd, in
Electr -Dr. A. Brinkman A Zn., (fonds I
Vrij bewerkt door AMO.
„En nu nog eens, burgeree Tal-
lien, voegde de oude Théot haar toe,
..gij weet, dat wij beiden een gevaar
lijk spel spelen, wees dus voorzich
tig en verroer u niet. Maak zoolang
hij hier is, niet het minste gedruisdh!
Goed begrepen, burgeres
„Ja, wees maar onbezorgd," klonk
het dof van achter het Spaansche
kleed.
Een geruimen tijd verliep. Het ge
duld van madame Tallien werd wel
°P de proef gesteld. In die duister
nis scheen iedere minuut haar een
eeuwigheid toe.
„Hij komt niet," mompelde zij ein
delijk. ,,Kij komt vanavond niri."
Plotseling hoorde zij een rijtuig in
de straat aanratelen en even later
riorde zij het kloppen op de deur.
„Daar is hij!" hoorde madame Tal -
o de waarzegster mompelen. In
jslagen duisternis ging de oude
uw de hoekige trap af. Eerst be
en stak zij het licht op en opepde
deur.
JRo bee pier re trad binnen Hij was
De eene hand hield hij op
goede handen was gelegd. Met de
meeste nauwgezetheid heeft hij zyn
plicht als Raadslid vervuldvan de
aan de orde komende voorstellen
nam hy steeds met belangstelling
kennis en serieus ging hy na hoe hy
zijn stem zou uitbrengen. De „Hande
lingen van den Gemeenteraad" zijn
daar om te bewijzen hoe zeer zijn op
merkingen en de door hem gevoerde
discussies getuigden van grondig on-
zoek, van zelfstandig oordeel.
Voor zijn meening kwam hij steeds
uit, met eerlijkheid en oprechtheid en
wanneer dat somwijlen geschiedde met
eenige heftigheid van toon, dan waren
daar redenen voor aanwezig. Dat hij by
de herstemming in Juli het veld heeft
moeten ruimen voor den heer Muyl-
wijk, die slechts 13 stemmen meer be
haalde, hebben wij ten zeerste betreurd,
maar daarom verheugen wij ons des
te meer dat voor dezen uitnemenden
candidaat thans reeds de strij'd kan
worden gestreden om hem opnieuw
in den Raad te kunnen doen zitting
nemen. Het' is voor de vrijzinnigen der.
allereersten plicht te zorgen dat de
heer IJsselstijn thans gekozen wordt.
De candidaat van district II, de
heer Dr. J. G. Rups, sinds eenige jaren
als medicus hier ter stede gevestigd,
is ongetwijfeld een zeer gewilde can
didaat. Waar door het overlijden van
Dr. F. H. G. van Iterson, een plaatB
is ledig geworden, welke bezet was
door een vrijzinnig man, die op het
gebied van hygiëne en wat daarmede
verband houdt zoo menigmaal van
advies kon dienen, daar is het een
verheugend verschijnsel dat de vry-
zinnigen ook thans een medicus can
didaat hebben gesteld. Waar steeds
vaker in den Raad zaken ter sprake
komen, weljce thuis behooren op het
terrein van den medicus, waar de
lichamelijke verzorging der jeugd voor
een deel is geworden overheidszaak,
waar in verband met woningtoestan
den o.a. hygiëne een zeer groote fac
tor vormt, daar verdient het bijzondere
aanbeveling dat van vrijzinnige zyde
weder een medicus in den Raad zitting
neemt. De verkiezing van Dr. J. G.
den zak, die opmerkelijk dik scheen,
en vermoedelijk een pistool bevatte.
„Kent ge mij nog, burgeres Thé
ot F vroeg hij.
„Wie zou u niet kennen, burger
Robespierre'/ Het is reeds lang gele
den, dat wij eikaar zagen. Weet ge
nog wanneer ge hier den laatsten
keer geweest zijt. Ik anders wei, het
was op 12 November 1792. Toen hebt
ge in de Conventie uw groote rede
gehouden tegen Louis Capet."
„Laat dat maar rusten, burgeres;
dat is voorbij. Ga mij maar voor."
Bovengekomen, vroeg zij hem nog
maals met aandrang: „Heb ik u in
dertijd dan niet goed voorspeld?"
„Zeker, burgeres; maar spreken
wij daar thans niet meer over; indien
gij mij toen voorgelogen hadt, was
ik thans niet meer hier. Heden moei
gij mij meer zeggen, dan toen."
,Wat verlangt gij te weten?"
.Mijn lot. Ik wil weten, wat uw
kunst mij voorspelt. Ik gelijk up
Wallenstein, want ik ook geloof aan
de sterren en er van afhankelijk te
zijn."
„De sterren beheerschen ons", zei
de oude. „De mensch is in het heelal
als een veder in den wind. In de
sterren staat zijn lot beschreven van
het begin tot het einde."
„Maak nu niet zooveel praatjes,
burgeres Théot, maar vertel mij wat
ge weet of meent te weten."
„Neem dan plaats, burger Robes-
Rups behoort daarom met alle inspan
ning te worden bevorderd.
De voor district III gestelde can
didaat, de heer I. van der Want, kan
mede een gelukkige keuze worden ge
noemd. Zijn optreden in de voorste
gelederen der vrijzihnigen als voor
zitter van de zoo krachtige vereeni
ging „De Vrijzinnige Studie §n Propa-
gandaclnb" en van het „Comité voor
Vrijzinnige Propaganda in het district
Gouda" heeft doen zien dat de heer
van der Want is een warm strijder
voor de vrijzinnige zaak. Zyn optre
den heeft hem doen kennen als een
man van groote werkkracht en ener
gie, van grooten y ver en ambitie en met
vertrouwen mag van dezen candidaat
worden verwacht dat hij als vertegen
woordiger der burgerij zijn mandaat
op de meest serieuze wijze zal ver
vullen.
De heer I. v. d. Want, die sinds 1912
onpartijdig voorzitter is van het Nieuw
Algemeen Ziekenfonds voor Gouda,
welke functie getuigt van de appre
ciatie van zijn persoon, kan en moet
30 Dec. door de vrijzinnigen tot lid
van den Raad worden gekozen.
W,aar tegenover de vrijzinnige can
didaten, candidaturen zijn gesteld,
welke van rechtschofceijde geen alge-
meene sympathie hebben, daar is de
mogelijkheid niet uitiesloten dat reeds
bij eersten-kamp d4**erwinning zal
zijn aan vrijzinnige zyde. Daarop moet
worden gewerkt. De actie in de drie
districten moet in de nog komende
dagen zonder ophouden worden ge
voerd en indien dat geschiedt, dan kan
met gerustheid den uitslag worden
tegemoet gezien.
Met warmte bevelen wij aan "op 30
Dec. te stemmen
in district I
in district II
in district III
Nog in 1913 is de b e v r e d i-
gingscommissie benoemd en
na de vele beschouwingen in de pers
over hare wording, haar samenstelling
pierre," antwoordde de oude kortaf.
Maar toen deze zich op een stoel
neerwierp, wees zij hem een andere
plaals aan, met de woorden: „Neen,
laar, burger."
Robespierre gehoorzaamde en keek
daarna opmerkzaam toe, hoe de oude
nog eenige kaarsen ontstak, en die
>p een bijzondere wijze rondom hem
plaatste.
„Wenscht gij, dat ik uw horoscoop
trek?"
„Dat kan mij niet scheien. Gij moet
me enkel maar zeggen wat gij van
mij weet."
„Goed."
in die dagen herinnerde men zich
den beroemden toovenaar Cagliostro
nog levendig en de oude Théot be
weerde haar kunde regelrecht van
hem te hebben geleerd. Zij vroeg nu
eerst naar een menigte bijzonderheden
omtrent zijn geboorte, waaruit bleek,
dat hij juist te middernacht geboren
was en dus tusschen twee dagen in.
Er viel alzoo tusschen de beide
dagen den 5n en 6n Mei 1758 te kie
zen. Dit scheen der waarzegster een
veel beteek enend feit. Zij sloeg eenige
astronomische boeken op en rekende
op de tafel buitengewoon groote ge
tallen uit. Daarna vroeg zij de dol
ste dingen. Zoo wilde zij weten, of
zijn moeder niet menigmaal trek in
mosselen had gehad; of zijn haar, dat
thans kastanjebruin was. vroeger niet
blond was geweest, en dergelijke din-
en haar taak, meenen wij ons te kun
nen bepalen tot het uitspreken van
den wensch, dat zij ér in moge slagen
eene der overgroote meerderheid van
ons volk bevredigende oplossing te
vinden voor de vragen, die haar zijn
voorgelegd.
Men dichte ons niet toe, dat we de
tot stand-koming van den vrede op
onderwijsgebied slechts wenBchen, om
dat wij gelooven, dat het einde van
den schoolstrijd tegelijk het einde van
de coalitie beteekent.
Zeker, wij zien in de gemeenschap
pelijk door Rechts gewenschte gelijk
stelling van byzoüder met openbaar
onderwijs het hechtste cement der coa
litie, ia, haar eigenlijke bestaansvoor
waarde.
Maar wij zijn tevens overtuigd, dat
de coalitie onder alle omstandigheden
vroeg of laat zal uiteenspattenmét
en zÓDder gemeenschappelijk program
punt is een voortdurend samengaan
der drie Rechtsche partijen ondenk
baar.
Als wij dus hopen op een uiteinde
lijken vrede van den schoolstryd, dan
rust onze hoop niet op politieke mo
tieven in lageren zin.
Reeds jaren geleden hebben wij in
woord en geschrift gepleit voor toe
geven aan b i 11 ij k e vorlangens der
Rechterzijde.
Maar als Rechts dan de leuze aan
hief, dat het openbaar onderwijs moest
worden vernietigd, ja, dan dreef men
ons naar de palstaanders.
Een schoolvrede is slechts mogelijk,
wanneer én aan het openbaar èn aan
het bijzonder onderwijs recht wordt
gedaan.
Wij achtten dien vrede noodig in
het belang van het volksonderwijs
zelf en daarmee blijven wij ons zelf
gelijk.
Het volksonderwijs staat in ons land
geenszins op een laag peilbij vol
doende eendracht echter zou het veel
hooger kunnen staan.
Zoovele vrienden van hqt lager on
derwijs ter Rechter en ter Linker
zijde gaven hunner krachten meer
aan den stryd voor de byzondere en
de openbare school, dan aan den kamp
voor verbetering van de school van
elke richting.
Na den schoolvrede kan dat anders
worden. Dan is er plaats voor ééne
groote volks vereeniging„Nationaal
ondorwys" geboren uit de vereeni
gingen, die nu bestaan en elkaar tegen-
gen meer. Kobeepierre werd daardoor
geheel in verwarring gebracht en dit
wan juist wat de siuwe Iteoogde. En
eindelijk ging zij naar haar venster,
schoof de gordijnen een weinig naar
opzijde en keek naar buiten.
„Gij hebt geluk, burger; d© hemel
is helder en toon? ons zijn wonderen
en het uur is ook gunstig," Hp ruk zij
en richtte haar kijker op de weinige
sterren, die zichtbaar werden.
„Zeg mij nu dan toch eens einde
lijk eens, wat gij mij
„Zwijg, burger," beval de oude en
werkelijk Robespierre zweeg. Hij wil
de haar niet in haar werkzaamheden
storen, lieeds meer dan een uur was
hij bij de waarzegster en nog steeds
wist hij niets. De kaarsen flikker
den en walmden zoodat de lucht in
de kamer benauwd en rookerig werd.
Eindelijk was de oude Théot met
haar waarnemingen ^gereed en op een
wonderlijken toon sprak zij nu:
„Burger Robespierre, verneem nu
op dit oogenblik, wat de sterren en
de hemel mij geopenbaard hebbon.
„Uw geboorte vond plaats onder
den invloed van het sterrenbeeld I)e
Tweelingen, en dat heeft aan uw le
vensweg in elk opzicht een bijzonde
re richting gegeven. Gij staat niet,
als zooveel mill (penen menschen on
derden dwang der gebeurteniseen, oh
neen. Gij zijt geroepen de grootste ge
beurtenissen naar willekeur te beheer
schen. Thans zie ik bij uw levanseter
werken, voor óón machtige bond van
de vrienden van het kind, die voor
alle kinderen het beste onderwijs ver
langen, dat onder de omstandighe
den vanf het oogenblik kan worden
gegeven.
Dan zullen de nieuwere inzichten op
paédagogifich gebied, de noodzake
lijkheid van lichamelijke opvoeding
naast de geestelijke, de invoering van
handenarbeid gemakkelijker dan nu
doordringen tot allen, wie het onder
wijs der jeugd ter harte gaat.
Dan zal het hoofd van eene byzon
dere school in pais en vree met zijn
openbaren collega beraadslagen over
de vele noodige horvormingen van het
lager onderwijs.
Na een vrede van den met zooveel
hardnekkiggeid gevoerden strijd, moet
er van zelf toenadering ontstaan tus
schen de paedagogen van verschillen
de huize.
Het kind en dus het volk zal er
wel bij varen. Eerst na het sluiten
van dien vrede zal blijken, hoezeer de
strijd de ontwikkeling van ons onder
wijs heeft tegengehouden.
Immers naast de lagere school
eisohen middelbaar en gymnasiaal on
derwijs eene grondige herziening.
Voor hen, die meer dan lager onder
wijs noodig hebben, is nog altijd eene
yoorloopige beroepskeuze op 12 k 13-
jarigen leeftijd noodig. Nóg stopt men
zoo velen, voor wie geschikter leerstof
ware te vinden, het hoofd vol met
Latijn en Grieksch, nog plaagt men
anderen, die het nauwelijks kunnen
verterap met te veel wiskunde.
Zoovele fouten, die ons onderwijs
in al zijne geledingen aankleven, ge
volg van de omstandigheid, dat de
lagere instelling zich moet richten naar
de hoogere, in plaats van omgekeerd,
ze zullen bij gemeenschappelijk overleg
kunnen worden weggenomen.
Na den vrede van den schoolstryd
wacht onzen onderwijsmannen veel en
moeilijk werk.
Zy zullen de bouwstoffen moeten
leveren voor een nieuw, hy onzen tijd
passend, stelsel van onderwys.
De bouwmeeÉter van zulk een stelsel
hij krijge eene positie, die bij de
politieke vorhuudingen in ons land tot
nu toe niet wel denkbaar was.
Het geheele ondorwijs onder de op
perste leiding van één man, van een
minister van onderwys.
Zoo moet het komen.
De vrede van den schoolstrijd zal
het mogelyk maken.
nog eenige nevelvlekken, die duide
lijk haar glans verdonkeren. Dat
wijst op een zworen strijd, die u nog
te wachten staat. Doch ge zult als
overwinnaar daaruit te voorschijn
treden; uw ster heeft eon ruime, en
machtig glansrijke loopbaan voor
zich."
„Zal ik mijn plannen ten uitvoer
k(innen brengen? vroeg Robespierre
plotseling scherp.
„Gij zult de schepper zijn van een
nieuwen tijd."
„En mijn einde?"
Nu begaf, zoo het scheen, ook de
waarzegster alle kracht. Als verlamd
vielen haar armen haar langs het
lichaam, boog het hoofd zich ter zijde
en sloten de oogen zich half.
„En mijn einde?" vroeg Robespier
re nogmaals.
Théot wierp nog eenmaal een vlucb-
tigen blik door het venster. De hemel
was intusscheu weer roet wolken be
driet. V
„Ach neen," antwoordde zij. weife
lend en zwak, „de hemel weigert alle
antwoord.
„Ik wil mijn #inde weten!" drong
Robespierre aan.
Doch Théot deed alsof zij het niet
wist. Sprakeloos staarde zij naar de
hemel en scheen als op een antwoord
te wachten.
(Wordt vervolgd.)
