STATEN GENERAAL
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
Laatste Berichten. Telegrafisch Weerbericht
TJITSXj-A.é-
Gemeenteraadsverkiezing.
S^OZKT.
Officieels Prijscourant
Effectenhandel re Amsterdam
f
-
3 V
9
Minister en de onder-MinisterB, ook
de voorzitter van dén opper-achool-
raad, dr. Albrecht, alsmede dr. von
Frank de voorzitter van het bestuur
der waterbouwwerken zullen aftreden.
AU opvolger van dr. Albrecht wordt
prof. Martin Spahn genoemd.
Bjargerkleeding voor onderofficieren,
„Het Centrum" van Maandagavond
bevat een bespreking over het dragen
van burgerkleeding door onderoffi
eieren.'Na er op gewezen te hebben,
-dat men in deze materie officieren en
onderofficieren volstrekt ni|t op een
lijn mag stellen en dat de gegeven
vergunning in Frankrijk weder is inge
trokken, komt de schrijver na
daarvoor uitvoerig de redenen te heb
ben aangeaeven tpt 't'besluit; dat
gehuwden Adjudanten-onderofficier en
en sergeanten-majoor zonder eenig
nadeel voor den dienst de vergunning
tot het dragen van burgerkleeding zou
kunnen worden verleend. Zij, die in
do kazerpe wonen, onverschillig van
welken rang, de adj .-onderofficier uit
gezonderd, wordt die vergunning nim
mer verleend, evenmin aan sergeanten
al zijn zij gehuwd. Het dragen van
burgerkleeding is dan tevens een prik
kei to£ het verkrijgen van een hoogeren
rang; die kleeding behoort bovendien
niet in de kazerne.
Failliss&nenten in Nederland,
Volgens mededeeling van Van der
Graaf Co.'s Bureaux van den Han
del zijn over de afgeloopen week in
Nederland uitgesproken 37 faillisse
menten tegen 40 faillissementen
dezelfde week van het vorige jaar.
De Directeur van „De Tijd".
Wij lezen in de (R. K.) „Gelder
lander"
De heer F,. J. A. M. Wierdels, tech
nisch directeur van net dagblad „De
Tijd", legt, naar wij vernemen, deze
gewichtige betrekking neer. Gedurende
de achttien jaren, dat de heer Wier
dels aan „De Tijd" verbonden was,
heeft hij een veelomvattenden zaak
kennis ontwikkeld, die het blad, vooral
in technisch opzicht, veelszins is ten
goede gekomen. Dank vooral aan zijn
energieken,, ondernemingsgeest kwam
het prachtgebouw „H^t Kasteel van
Aèmsfcel" tot stand met zjjne uitge
breide drukkerij, die in menig opzicht
als een model-inrichting mag gelden,
en waar behalve „De Tijd", „Amstel-
bode", „Amsterdamsche Kerklijst" en
„Dompertje", ook verschillende uit
gaven gedrukt worden, zooals b.v. het
weekblad „Van onzen Tijd", wier
keurige typografische uitvoering het
„Kasteel van Aemstel" tot eer Strekt.
De heer Wierdels geldt dan ook in
't heele land als een autoriteit in de
uitgevers- en drukkerswereld. Dat bleek
pok uit zijn benoeming in de com
missie tot onderzoek van het beheer
der Landsdrukkerij. In den Ned. Bon'
van Boekdrukkerspatroons heeft hij
zich in dep laatsten tijd bijzonder ven
dienstelijk gemaakt bij de voorberei
ding van het landelijk loontarief. Ook
was hij secretaris der Ned. Vereeniging
van Uitgevers van Dagbladen, in welke
hoedanigheid hij vooral uitblonk door
de geestige redactie der „Mede-
deelingen".
Kortom, de aftredende technisohè
directeur van „De Tijd" is in alle op
zichten een man, die^hoogst moeilijk
te vervangen zal zijn.
Inderdaad is de aftl
directeur van „De Tij
de achting van zijn vakgenooten ge
niet, zoowel om wat hij als leider van
de onderneming, waaraan hij verbon
den was, deed, als om wat hij ver
richtte ten einde de vaktoestanden in
drukkers- en dagbladbedrijf te ver
beteren.
Daar ons het aftreden onverklaar
baar voorkwam de heer Wierdels
is in de kracht van zijn leven
hebben wij getracht inlichtingen in te
winnen. Het ontslag is, vernemen wij,
gegeven, niet gevraagd, op voorstel
-*j r
©i hoogst moeilijk
n\ k
ift\edende onder-
rija" iemand, die
van een minderheid vatf commis
sarissen (de heeren mr. Schölvinck en
Everard), die aanvankelijk met een
opzeggingstermijn van zes weken het
dienstverband wilden afbreken. De
meerderheid van commissarissen, de
heeren jhr. Ruys de Beerenbrouck,
pastoor Everts en het kamerlid Van
Vuuren, wenschte den heer Wierdels
tot directeur te benoemen en beval
hem in warme woorden aan.
Verder deelde men óns mede, dat
politie of religieuze overwegingen met
het besluit niets te maken hebben:
de stem van den bisschop en die van
den oud-hoofdredacteur monseigneur
Eygenraam waren voor den heer Wier-
■dels. De meerderheid van stemmen »r.r~
28 tegen 26 was echter door terwijl een zevental zoodanig was ver-
het bezit van volmachten en het over- wond, dat de veearts afmaking nood
schreven van aandeelen aan de zijde
van den president-commissaris, mr.
Schölvinck. Het bezit van deze vol
machten was gemakkelijk gemaakt,
door het feit, dat cenige maanden
geleden voor de benoeming van een
hoofdredacteur volmachten verzameld
waren.
Het schijnt, dat persoonlijke redenen
aan het ontslag niet vreemd zijn.
TWEEDE KAMER.
Vergadering* van 29 Januari.
Voorzitter: Mr.H. Goeman Borgesius
Binnenlandsche Zaken.
Vervolg.
Bij de afdeeling Middelbaar onder
wijs vroeg de heer Ketelaar(v.d.)
verbetering van de salarissen van lee
raren bij het M. O.
De heer A1 b a r d a (s.d.) wees op
de slechte bezoldiging van leeraren
in teekenen en gymnastiek.
De min. Cortvan der Linden
erkende dat een betere salarieering
v6ör leeraren M. O. van groot belang
zou zijn, maar 't komt er op aan of
men het geld er voor heeft.
IJdele beloften wilde de min. niet
doen, en waar voor andere seciale
nooden reeds ongeveer 20 millioen ge
vraagd wordt waarvan men nog niet
weet hoe deze te vinden, daar kan
de min. zelfs niet de hoop geven, dat
men in de volgende begrooting iets
zal vinden van min.'s onderzoek naar
de M. O. tractementen.
Het teekenonderwijs wordt naar
min.'s meening onderschat. De bezol
diging voor teeken- en gymnastiek
leraren zal de min. onderzoeken.
De heer P a t ij n (u.l.) hield een
pleidooi voor een H. B. S. op het
eiland Goeree en Overflakkee.
Verschillende spr. vroegen omzetting
van de H. B. S.met 3-jarigen cursus,
5-jarigen voor Sappemeer en Hee-
renveetfT en ondersteunden het ver
zoek Patijn.
De min beantwoordde de spr. en
zeide toe op de volgende, begrooting
gelden te zullen aanvragen voor H.
3. S. Goeree en Overflakkee zal dan
tot een der eersten behooren.
Bij de afdeeling Vakonderwijs waar
schuwde de heer Schim v. d.
L o e f f (u.l.) tegen opdrijving van het
aantal middelbaar technische scholen
Men richtte bij gebleken behoefte
liever scholen op voor meer uitgebreid
amtfccht3onderwijs, maar bederve niet
het peil van het middelbaar technisch
onderwijs, daar dit in het algemeen
niet geschikt is voor leerlingen van
ambaéhtscholen, maar breeder ontwik
keling eischt. y
De heer Ketelaar (V.d.) wees op
het toezicht van gemeentewege op
ambachtscholon, dat soms veel te wen-
schen overlaat.
De vergadering werd daarna ver
daagd tot Vrijdagmorgen 11 uur.
De drankbestrijders in Zweden
hebben meer succes dan in zuidelijker
landen. In du Drankwet, bij de Kamer
ingediend, zullen bier en wijn in restau
raties enz. eerst na negen uur 's och
tends geschonken worden en alleen
aan menschen, die tegelijk eten bestel
len sterkedrank wordt eerst na 12
uur geschonken, en ook alleen bij eet
waren eerst na 3 uur kan men ster
ke drank alleen krijgen. In geen lo
kaal, dat met een schouwburg of con
certzaal in verbindig staat, mogen al-
koholische dranken geschonken wor
den.
Voorts zou de wet plaatselijke keuze
invoeren een gemeente kan met twee
derden van het aantal kiezers allen
verkoop van alkoholische dranken
verbieden.
Over het geheele land %prdt het
Stockholmsche stelsel toegepastieder
kan slechts een beperkte hoeveelheid
in een jaSr koopendronkaards kun
nen niets krijgen, enz. Het maximum
van wat men aan huis kan krijgen;
een liter sterkedrank in de week.
Alles gaat door een monopolie.
De wet zou in 1917 van kracht
worden. Maar men verwacht dat hét
Verzet tegen de aanneming groot zal
zgn.
Naar het U. D. verneemt worden
er te Amersfoort maatregelen over
wogen om het veelvuldig bezoek van
kinderen aan de bioscopen te beperken.
Gevaarlijke honden.
Vermoedelijk door een tweetal hon
den is onder een' koppel schapen loo
iende achter Beekhuizen duchtig
ïuisgehoudeneen der dieren werd,
volgens de Arnh. Ot. doodgevonden,
zakelijk achtte, pen drietal hoopt men
in het leven te kunnen behouden.
De oude nikkelen stuivertjes.
Naar de 's H. Ct. verneemt worden
met 30 Juni a.s. de ronde stuiver
stukjes uit de circulatie genomen,
Juli zijn ze dus officieel niet meer gang-
bear. Tot 1 Januarie 1915 kqpnen ze
echter nog bij den betaalmeester wor
den ingewisseld.
Door de politie is proces-verbaal
opgemaakt tegen een soldaat nit Arn
hem, die tijdens een bruiloft te Dieren
met een flobertpistool op straat een
schot loste op eenige nieuwsgierige
kinderen, ten gevolge waarvan een
meisje een kleine ontvelling aan een
harer handen kreeg.
Mijnongeluk.
Dinsdag had in de mijn Willem
Sophia te Spekholzerheide een onge
val plaats.
Het slachtoffer E. B., opzichter, bij
de firma Frohlich en klüpfel (aan
welke firma het maken van steen
gangen was opgedragen, was b«
met het maken van boorgaten, toen
een stuk steen ter groote van een M3.
uit den zijwand losliet en hem op het
hoofd en in de zijde trof. De dood
trad onmidddellijk in. B. was gehuwd
en vader van 4 kinderen.
In de domaniale mijn te Heerlen
ontplofte ontijdigeen dynamietlading,
waardoor een mijnwerker ernstig ver
wond werd, vooral in het gelaat. Hij
zal waarschijnlijk beide oogen moeten
missen.
Naar de N. Zeeuwsche Ct. meldt,
is te St. Jansteen Zondagmorgen, ter
ijl de bewoners naar de vroegmis
waren, dogr het uitsnijden van een
ruit, ingebroken in deponing van L.
Verdurmen en een bedrag van onge
veer f15.000 ontvreemd.
Men meldt ons nit Harderwijk
Gisterennacht zijn door het opgeko
men kuiijs de beide havenhoofden ge
heel verwoest. De 25 centimeter dikke
opgaande balken zijn totaal afgeknapt,
plankieren in verticale .richting kwa
men te staan.
Zoover het Oog reikt is de zee vol
ijsschollen ter dikte van 20 centimeter.
Voor de gemeente, die 11. zomer aan
de b^ven f 80Ö0 ten koste legde, komt
dit op een belangrijke schadepost te
staan. Vaü een aantal visschers zijn
de uitstaande spieringnetten ter waar
de van ongeveer f 1000, verloren ge
gaan.
Radium en kanker.
Lazarus Barlow, die
het
Dr. .Lazarus Barlow, die in
Middlesex; Hospital te Londen de on
derzoekingen leidt over de behandeling
van kankfcr, Heeft een belangrijke mede
deeling gedaan. In het hospitaal wor
den alleen patiënten ontvangen, die
door de geneesheeren opgegeven zijn.
Van Juni tot September 1912 heeft
dr. Barlow 24 gevallen van kanker
iu behandeling gehad, dig allen een
doodelijken afloop hadden. Van Juni'
tot September 1913 heeft hij fi8 lijders
aan kanker behandeld, waarvan 36
bezweken. Bij de overige 32 was echter
zulk een verbetering te bespeuren, dat
zij het hospitaal konden verlaten en
hun bezigheden hervatten. De gezwel
len waren verdwenen. Bij 2 patiënten
slechts is de kwaal weer teruggekeerd.
Deze resultaten heeft dr. Barlow
verkregen door de toepassing van
radium. Men moet zich er echter voor
wachten, zegt hij, te meenen dat radium
de kanker radicaal geneest. Het werkt
op ongelijke wijze. In sommige ge
vallen verdwijnt het gezwel geheel,
in andere heeft het kostbare metaal
niet de mipste uitwerking.
Een lantaarn zoek.
Men schrijft uit Winterswijk aan
de Arnh. Crt.
Ter gelegenheid der onafhankelijk -
heidsfeesten hadden de bewoners der
Spoorstraat besloten, ter herinnering
een monumentale lantaarn aan te
bieden. De gelden waren bijeen, de
lantaarn gekocht, de Manneswerko te
Dusseldorf hadden haar afgezonden,
doch het jaar 1913 verliep, maar geen
lantaarn. Het blijkt nu, dat de lan
taarn zoek iswaarheen ze verzeild
is, kan niemand gissen.
De visscher J. Staal te Ochten,
had gisteren het geluk in één trek
met den zegen in het kanaal bij de
steenfabriek ruim 300 pond witvisch
te bemachtigen, benevens een zalm
van 24 pond. Hi) ontving voor de
zalm f 60. Later haalde hij een zalm
op, die 33 pond woog en voor f 75
van de hand werd gedaan.
Brand in een kloóster.
Gisterochtend is brand uitgebroken
in het Trappistenklooster te Tegelen
op Melingsheide. Het vnur ontstond
op een droogzolder, waar tal van
kleedingstukken een prooi der vlam
men werden. Eveneens deelde het
vuur zich mede aan de bibliotheek,
deze kon echter gedeeltelijk behouden
worden. Na drie kwartier was men
het vuur vrijwel meester. Omtrent
den oorzaak van het ontstaan van den
brand was nog niets bekend. Evenmin
kon men de aangerichte schade be
palen.
Malversatiën te Doornspijk.
Den 12en Febr. a.s. zal in hooger
beroep voor het Gerechtshof te Arn
hem terecht Staan N. S. R., oud-bur
gemeester der gemeente Doornspijk,
bij vonnis der Arrondissements-Recht-
bank Ie Zwolle wegens opzettelijk ge
bruik maken van valsche geschriften
bij vonnis van 23 December 1913 ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van
1 maand.
Door een defect aan de centrale te
Nijmegen *was gisterenmiddag deze
stad gedurende een groot kwartier van
ölectrischen stroom verstoken, het-
geên vooral in de werkplaatsen met
electrische drijfkracht een onaangena
me stagnatie teweegbracht. Ook. het
tramverkeer stond van 2 uür tot bij
halfdrie stil.
GOUDA, 30 Januari 1914.
Goudsche Winkeliers vereening.
Bovengenoemde Vereeniging hield
gisterenavond op de bovenzaal van het
Café „Harmonie de jaarlfjksche Alge-
meene Vergadering, die bezocht werd
door 56 leden.
De voorzitter, de heer A. D. van
Vreumingen, heette de leden hartelijk
welkom, wenBchte hen een goed en
gelukkig jattr toe en hoopte dat de
vereeniging een opgewekt jaar tege
moet zou "gaan en opende daarop de
vergadering.
De notulen der vorige vèrgadering
werden voorgelezen en onveranderd
Ingekomen was een schrijven van
de Regeering over de Middenstands
voorlichting, waarbij werd m<
deeld dat verschillende spiekers voor
de vereeniging disponibel waren. Het
bestuur meende met bet oog op de
kas daarvan geen gebruik te moeten
maken. Wel dacht hét beBtuur ei over
den hëer A. de Goederen uit te noo-
digen vpor deze vereeniging weder
nog een lezing te doep houden.
Ten opzichte van de MiddenstandB-
Credietbank. die in het afgeloopen
jaar nog al gunstig had gewerkt, zou
het bestuur voorstellen op de eerlang
te houden vergadering van aandeel
houders dit jaar een rente van 4% uit
te keeren op de aandeelen.
Minder aangenaam was de mede
deeling van het bestuur, dat dit^aar
tot de vereeniging waren toegetreden
nieuwe leden, terwijl 21 leden had
den bedankt.
Aan het daarop uitgebrachte jaar-
vèrslag van den Secretaris ontleenen
wij o.a. het volgende:
„Het ledental dat op 1 Jan. 1918
uit 196 stads- en 13 buitenleden be
stond en sindsdien gedaald is respec
tievelijk tot 178 en 9, hoofdzakelijk
ten gevolge van het bedanken van
eenige R. K. medeleden, die gemeend
hebben zich te moeten aansluiten bij
de vereeni^iDg „de Hanze". Of zij
daarmede den Middenstand als zoo
danig een dienst hebben bewezen, is
iets dat zeer zeker betwijfeld mag wor
den, waarover het mij niet past in deze
vergadering een oordeel te vellen. Aan
allen echter de taak te zorgen, dat
het hierboven aangebrachte verlies
spoedig door de toetreding van nieuwe
leden weer wordt te niet gedaan".)
Onder dankzegging aan den Secre
taris voor de nauwkeurige redactie
werd het jaarverslag daarop vastge
steld.
Daarna was aan de orde de reke
ning en verantwoording van den pen
ningmeester. Deze rekening was nage
zien door een commissie bestaande nit
de hh. J. Smit en T. van Vliet, die
adviseerden den penningmeester dank
te zeggen voor zijn gehouden beheer
en voorstelde deze rekening goed te
keuren. Deze rekening sloot met een
batig saldo van f91,37. De penning
meester werd daarop gedechargeerd
voor zijn gehouden beheheer.
Nu was aan de orde het verslag van
het bureau invordering. Uit dit ver
slage door den heer Grootendorst uit-
gebrach, bleek dat waren ingebracht,
bleek dat waren ingezonden ter incas-
seering 184 posten tot een bedrag van
f3747,313, teruggevraagd waren ver
schillende posten tot een bedrag van
f396,86. Ingevorderd was een bedrag-
van 1104.83, alzoo 45o/°, wat niet on
aanzienlijk kan genoemd worden, daar
het meest dubieuze posten zijn. Het
bureau informaties bleek ook ineene
behoefte te voorzien, er werden I44
informatiën gevraagd en aan het bu
reau waren door het geheele land on
geveer 18Q0 personen verbonden, zoo
dat men daardoor bintten enkele dagen
de verlangde informaties kan bekomen
'Aan bet bureau van invordering
was verbonden een man met de
roode pet. Deze had evenwel later
weder bedankt. Het bestutfr kon echter
mededeelen dat zij weder een ge
schikt persoon had gevonden, die nog
geen dienst had gedaan, maar die zoo
noodig disponibel was.
De rekening en verantwoording van
den penningmeester van bovenge
noemde bureau was daaréa aan de
orde. Er bleek een voordeelig saldo
te zgn van f 39.81. Secretaris en Pen
ningmeester van het bureau Invorde
ring werden da&rop door den voor
zitter dank gebracht voor hun ge
houden beheer.
De contributie werd weder vastge
steld op f2.50.
Aan de orde was daarop de ver
kiezing van twee bestuursleden, nl,
de heeren A. D. Van Vreumingen eji'
T. Crebas, die bij acclamatie werden
herbenoemd.
Daarna had de verkiezing plaats
van een bestuurslid in de plaats van
den heer Dnijnstee, die als bestuurslid
en als lid der vereeniging had be
dankt.
"Uitgebracht werden 56 stemmen,
waarvan op zich vereenigden de hh.
Rond 6, Kamphtizen 17, Mallon 14,
Steenland 11 en nog enkele anderen
een stem. 4
De nieuwe vrije stemming had tot
uitslag dat op zich vereenigden F.
Rond 6, Kamphuijzen 21, Mallon 13,
Steenland 9 stemmen en enkele anderen
nog 1 stem.
Daarop had herstemming plaats
tnsschen de hh. Kamphuijzen en Mal
lon, eerstgenoemde werd gekozen met
34 stemmende hr. Mallon verkreeg
16 stemmen, 2 werden uitgebracht in
blanco en 2 van onwaarde.
Tot bestuursleden van het bureau-
Invordering werden bij acclamatie her
benoemd de hh. L. van der Beek en
J. J. Bik.
Bij de rondvraag werd door eenige
leden het woord gevoerd, o.a. dfljjeer
Kamphuijzen over de afzetterij van de
Gouwenaars by gelegenheid van het
sterk ijs door minder goede kwaliteit of
iets dergelijks voor Goudsche sprits te
verkoopen door den heer K. de Jong,
om pogingen aan te wenden ook de
Kleiweg van trottoirs te voorziendoor
den lieer Rietkerk om ook de Markt
van trottoirs fe voorzien, waarna werd
overgegaan tot verloting v.an 18 pryzen
waarop de vergadering werd gesloten.
Bij een vanwege het Ministerie van
Koloniën te Amsterdam gehouden
aenbesteding wareh laagste mschrijf-
sters voor de levering van zeemlappen
de firma P. J. Bellaart, alhier voor
f 1831.80voor de levering van 3500
K.G. werk de N. V. Goudsche Machi
nale Garenspinnerij voor f761.25;
voor de levering van 5000 vuurvaste
steenen hadden gebr. Nagtegaal,voor
if 300 laagst ingeschreven.
De heer N. R. Slop is benoemd tot
adsistent aan de Rijks veeartsenijschool
te Utrecht.
Volksonderwijs.
Boskoop. Gisteravond hield „Volks
onderwijs", afd. Boskoop, een gezellig©
bijeenkomst voor leden en genoodig-
den. Reeds lang voor het aangegeven
uur was de zaal eivol.
In zijn openingswoord gaf de voor
zitter, de heer Groothoff, een verslag
van den grooten bloei van de ver
eeniging. Hoewel nog kort bestaande,
kan zij op een groot ledental en vele
verrichte werkzaamheden wijzen.
Voor dezen avond was uitgenoodigd
de heer J. J. Hoogendoorn, H. d. S.
te Gouda, om een- opwekkend woord
te spreken.
Van deze rede zij het volgende ver
meld Een vergelijking makende tus-
schen een bekenden monnik uit de
middeleeuwen, die, vooral op ridder
sloten waar feest gevierd werd, sprak
over het Heilige Graf, wilde spr. iets
zeggen over het Heilige Leven, hier
mede bedoelende dé jeugd van Hol
land. Spr. wees er op dat 22.000
strijders van V. O. hunne krachten
schonken aan de verbetering van
onderwijs en onderwijstoestanden.
Wel was er leerplicht, wel zorgde
de staat voor onderwijs, maar de staat
kon nog meer doen op het gebied van
herhalingsonderwijs, van voeding en
kleeding voor hen die het noodig
hadden.
Onder applaus betoogde spr. dat dan
Je Openbare School nog meer de liefde
van het volk zou bezitten,
f Geen school aan de ouders, waar de
ouders niets te zeggen hadden, geen
vrije school die in 't geheel niet vrij
was, geen nationale school, Waar de
kinderen- in plaats de nationale een
heid de kerkelijke verdeeldheden leer
den, leuzen achtereenvolgens door
rechts aangeheven, maar de openbare!
(Applaus.)
Na nog een woord gewijd te hebben
aan de staatscommissie voor het onder
wijs, aan de gelijkstelling, die rechts
beoogde, wekte spr. een ieder op
„Volksonderwijs" te steunen.
Het verdere gedeelte van den avond
werd gevuld met een blijspel in één
bedrijf, „Het spreekuur van den dok
ter". Hoewel verdienstelijk gespeeld,
aal niet ieder, vooral achter in de zaal
het stuk hebben kunnen volgen.
Eenige leden ^an „Excelsior" en een
achttal dames-leden van „Amicitia"
torgden voor afwisseling; de eerste
door met muziek den avond op te
luisteren de laatste door vrije en orde
oefeningen en staafoefeningen.
J5j' allen hebben niet weinig bijge
dragen tot het slagen van deze avond.
Een woord van hulde aan de actieve
afdeeling voor deze gezellige avond,
die stellig de verwachting heeft over
troffen.
Met het ijs werd alhier in de
diepe slooten veel gevischt en dat dit
niet altijd te vergeefs geschied, werd
deze wèek bewezen, toen een visscher
in één trek met zijn zegen bijna 200
pond visch bemachtigde.
F De deelname aan den door de
IJsclub Otweg op Dinsdag uitgeschre
ven wedstrijd in balletjes rapen, was
ondanks den reeds ingevallen dooi,
groot. De uitslag was als volgt:
le serie, 32 deelnemers.
Ie prijs D. Verbij, 2e Chr. de Bruin,
3e D. Ramp, 4e Neeltje Oosterom.
De prijzen bestonden uit levens-
middelen.
2e serie, 16 deelnemers,
le prijs, 6en wollen deken, W. Panne-
-wkker; 2e prijs, 10 fxnnKfpek,
Bijland.
De Harmonie Exfcelsior liet bij deVen
wedstrijd hare vroo|ijke toonen hooran.
Gedurende de stréfoge vorst zij:
een paar visschers afleer, 5 visch
gevangen. Dat deze vkngst een
ojjverdienste oplevert, blijkt dat*
grootste vischverslinders alhier voor
de som van f 30.en f 25.— werden
verkocht.
Door Gedeputeerde Staten van
Zuid-Holland is het Verbod om het ijs
in de Gouwe met stoomvaartuigen te
brekep, opgeheven. Gistermorgen is de
vaart door een der booten van
Maatschappij „de Volharding" open
gemaakt.
Op de Blonksloot alhier is Woens
dagmiddag de door de „IJsclub Bos
koop" uitgeschreven wedstrijd gehou
den voor jODgens van 11 tot 14 jaren,
waarvan de uitslag was als volgt
le prijs, horloge met ketting, P. Booij
2e prijs, een paar schaatsen, M. van
den Nieuwendijk 3e prijs, sigaretten
koker, JGolla4e prijs, dominospel,
K. Booij5e prijs, portemonnaie, F.
BergambachtDe bouw van een
nieuwe pastorie der Ned. Herv. Ge
meente is gegund aan den laagsten
inschrijver den heer C. v. d. Straaten
voor f8568'
Mede-inschrijverswaren de heer
J. Oskam, voor f 8895 en mej. de wed.
W. J. v. d. Wal voor f8874.
Nieuwer kerk afd. IJsel. De heer
J. Nieuwland heeft voor de benoeming
tot kerkvoogd bij de Ned. Herv Kerk
alhier, bedankt.
Capelle ajd IJsel. Hedenmor
gen heeft de stoomboot Krimpen a.d.
IJsel vim de firma van der Garden
Co. zich een weg door het ijs in
de rivier gebroken. In verband met
den lagen waterstand is het ijs echter
niet gaan drijven. Nadat de boot on
geveer 4 uren lang heeft gewerkt tot
het ijs bij den Kouden Hoek, dat naar
men vermoedt daar tot den bodem
ligt opeengeschoven, heeft de boot
haar reis naar Ouderkerk a.d. IJsel
kannen voortzetten. Het verkeer met
Krimpen geschiedde gisterenmiddag
nog over planken op hetjjs, doch met
het oog op de gemaakte vaargeul heeft
men op het Kleine Veer de ijs vlet weer
in de vaart1n:-L:jl--
werd hier
de ijsbaan.
Het ijs in de rivier is gisteravond
losgekomen, de sleepboot Krimpen aan
den IJsel van de firma van der Garden
Co. had op den terugweg van Ouder
kerk aan den IJsel naar Rotterdam
aan den gouden Hoek haar sleep los
gelaten om een pad te maken, doch kon
door het opdringende „ijs er niet meer
bijkomen. De boot zelf was eveneens
machteloos tegen het ijs en is evenals
de sleep teruggedreven.
(N. R. d.)
ons land scholen zijn opgericht, toe
gankelijk voor afie gezindten.
Het drijven van Katholieken
Antirevolutionnairen heeft aan die
scholen in de 19e eeuw het attribuut
neutraal opgedrongen en toen de idee
der neutraliteit lang genoeg gepropa
geerd was, is men gaan strijden voor
de zoogenaamde „vrije" school. Die
vrijheid is evenwel verre van natio
naal en dwingt b.v. tot een eigen
aardig gekleurd geschiedenisonderwijs,
dat om maar één voorbeeld te noemen
in Willem van Oranje bij de Katho
lieken doet zien een soort van oproer
ling bij de voorstanders van de school
met den bijbel een soort vsÜn godsge-
zant. Door de vrije school worden de
kinderen van ons volk te^n elkaar
opgezet, en daarom is zij anti-nationaal;
de openbare school daarentegen leert,
dat zij zijn kinderen van één volk,
néén kinderen van één vader, die één
behooren te zijn, wil dat land niet ter
eeniger tijd een welkome prooi vor
men van den hebzuchtigen nabuur.
Ook godsdienstig mag de openbare
school zich noemen. Te veel wordt
dit woord verward
iet sectarisch.
.rd met dogmatisch,
niBiuö veer ae ijsviei wqer j hnVnn'Y?erV^s i
gebrach*. Guje^iddag "f m(
nog schaatsen gereden op twijfeItiJ neme ke4{lis yan de°
DDU Uö piijo, pui IdJlilUllIluiOi
3.Wijk; 7eprijs, sigarenopsteker,
A. Qroeneveld8e prijs, sigaretteö
J. Broer.
Er waren 37 deelnemers.
Waddinxveeti. Achter de R. K.
«rk aan de Zuidkade alhier geraakte
jBsteren tweetal jongens te water door
dat zij zich op het ijs begaven. Met
jjroote moeite konden zij gered wor-
j^Reeuwjjk. Bij de openbare aan
Êteteding der polderwerken over 1914,
Van den polder Reeuwijk, alhier, ble
ken 3 inschrijvingsbiljetten ingekomen.
Ingeschreven werd door de heeren
Scheer en Karman te Bodegraven voor
'1022, A. P. De Klerck alhier voor
|836 en P. Macdaniël alhier voor
f825. Aan den laagsten inschrijver is
net werk opgedragen. f
Dr. F. G. De Wilde uit Boskoop
keft bij 'den 20-jarigen L. v. L. alhier,
%hfcheritis 'geconstateerd.
Bij de door notaris Cambler v'an
«noten uit Gouda, ten huize van den
Br L. P. van Leeuwen gehouden
are verkooping van bouwland,
gen en water van den heer A.
k alhier, werd kooper van per-
I de heer C. Bontenbal alhier,
f2325 en van perceel H de heer
Vente alhier, voor f 380.
Het nationaal-godsdienstig karakter
der openbare school.
Ouderkerk aid. IJsel, 29 Jai
Door de afdeeling Volksonder
wijs is alhier dezer dagen een open
bare vergadering gehouden in de zaal
van den heer Broere, waarin als spre
ker optrad de heer R. v. IJperen,
hoofd eener school te Rotterdam, die
met zgn schoone rede over het natio
naal-godsdienstig karakter der open
bare school de talrijke aanwezigen zeer
wist te boeien.
Men kan zich aldus spr. de uitdruk
king nationaal-godsdienstig op twee
wijzen geschreven denken n.l. nationaal,
godsdienstig met een komma tusschen
de beide woorden en nationaal-gods
dienstig met een koppelteeken.
Hoe ook geschreven, onze openbare
school i*ag zich het attribuut toe
kennen Zij is in de eerste plaats natio
naal in dien zin, dat zij voor de ge-
h'èele natie geschikt is, en met ons
volksbestaan is samengegroeid. Reeds
zeer vroeg heeft in ons land de staat
zich met het onderwijs bemoeid en
wat men van de tegenpartij en voor
namelijk van den kant der coalitie
mannen ook tegen haar moge aan
voegen, de praktijk bewijst, dat men
haar nog zoo slecht niet vindt, *en
haar van weerskanten de voorkeur
geeft boven de school van den bond
genoot. Waar stuurt een katholiek,
uit afkeer van de openbare school, zijn
kind naar de school met den bijbel,
of waar gaan de kinderen van ijverigtf
protestanten ter schole bij katholieken^
Bovendien is het, in zijn algemeen
heid, niet waar, dat de meerderheid,
zelfs van hen, die hun kinderen op
de bijzondere school sturen, dit doen
uit afkeer van de openbaren. Eigen
belang en dwang spelen bij velen een
Twichtige rol.
Hoog geeft men op van de vrijheid
der ouders in het kiezen van hun
school. Maar was men in vroeger tijd
dan vrij Onder de regeering van
Karei V en' Filips II en later Qnder
het bestuur van de republiek was men
alles behalve vrij, zelfs de Dordtscbe
synode stelde bepalingen vast omtrent
het onderwijs. Volkomen vrij was ^ïen
onder onze gereformeerde voorvaderen
geenszins, en wie dat van hun gere
formeerde nazaten Verwacht zal zich
deerlijk bedrogen vinden. Wie nauw
keurig heeft nagegaan, wat de rechtsche
pers schrijft over de wijzigingen van
art. 192 onzer grondwet, die zal heb
ben opgemerkt, dat het weer een
vrijheid zou worden op zijn 17® pn
18° eeuwsch. Immers duidelijk komt
daarin uit, dat het geven van onder
wijs vrij zal zijn, mits men geen scholen
oprichte, die oproer prediken, tegen het
bestaande gezag of leeringen verkou-
digen in strijd met de zedelijkheid.
Dat is zeer rekhaar en dat zou wel
eens een geduchte tegenvaller kunnen
worden voor hen, die meenen, dat ook
socialistische scholen geduld zouden
worden.
De Fransche overheersching
de bevoorrechte staatsschool doen ver
dwijnen en is oorzaak geweest, dat in
inhoud der leesboeken, on de open
bare school in gebruik, gE eens na,
wat men daar de kinderen \eert zin
gen. Dan zal hij tevens zien\ dat het
een leugen is, dat de paam 4an God
daar niet zou mogen genoemd Vorden.
De openbare school voedt op naar de
beginselen van den grooten stichter
der christelijke godsdienstzij kweekt
eerbied voor God, leert den kinderen
hunne ouders eeren en te gehoorzamen,
den zwakken, armen broeder te steu
nen, gevoelens van haat te bannen.
Wie de boeken nagaat, in gebruik op
de kerkelijk gekleurde scholen, heeft
de passages, die moeten leiden tot
minder gunstig oordeel over anders
denkenden maar voor het grijpen, en
de toonaangevende mannen van rechts
steken dat volstrekt niet onder stoelen
of banken. Dat moet onvermijdelgk
leiden tot epn zoodanig gevoel van
meerderheid dé eene zijde, dat
onderdrukking /«èft - anderen daarvan
het gevolg mctófyjpb. Het op den spits
drijven van het dogmatisch karakter
van het onderwijs is in strijd met het
protestantsch karakter van ons volk.
Dit wordt niet gezegd,'om onze katho-
Ueken landgenooten te
zijn, doch wanneer we Tragen, wat is
d? nationale godsdienst in Nederland,
dan luidt het antwoord nog steeds
„de protestantscbe". Daarom verstaat
spr. onder-het nationaal-godsdienstig
karakter van onze school het protes
tantsch karakter, niet in dien zin, dat
daar de godsdienstige gevoelens van
andersdenkenden zouden worden ver
ketterd, maar in deze beteekeois, dat
daar in ons land behoort oe zijn, vrij'
heid van geweten en vrgheid van
godsdienst. Voor dat beginsel werd
de worstelstrijd tegen Spanje begon
nen omdat zij dit beginsel verdedig
den werd in 4568 op Egmond en
Hoorne èen gerechtelijke moord ge
pleegd. De bijzondere (kerkelijke)
school handelt in - strijd met dat be
ginsel, getuige de door haar gebruikte
boeken. Zij ondermijnt den geest van
eendracht, noodig voor de welvaart
enJiet voortbestaan van een volk.
Van de school moet worden geweerd
wat niet des kinds is, en daartoe be
hooren zeker de dogmatische verschil
punten van de oudersde school dient
noog te «houdén het hoogste gebod,
den mensch op aarde gegeven, dat
samen te vatten is in een enkel
woord„Liefde".
Daar niemand van de aanwezigen
zich voor debat opgaf, sloot de voor
zitter, onder dank aan spreker voor
de aangename uren, die hij de aan
wezigen bezorgd had, de vergadering.
TWEEDE KAMER.
'Vergadering van heden
Geloofsbrieven-D. B. Eerdmans.
De heer J a n n i n k brengt verslag
uit over het onderzoek der geloofs
brieven van het nieuwgekozen lid voor
Rotterdam III, den heer D. B. Eerd
mans. De Commissie adviseert Wt toe
lating.
Aldus wordt besloten.
Begrooting van Binnenlandsche Zaken.
De heer Gerretson (c.h.) sluit
zich aan bij de heer Ketelaar waar deze
klaagde over gebrek aan toezicht op de
vakscholen.
Voorts pleit hij voor meer contact
tusschen de verschillende secte en vak
scholen. Meer eenheid in het onderwijs
moet er komen, terwijl het voorts een
bezwaar is dat de patroons nog niet
voldoende de beteekenis van het vak
onderwijs inzien en wij niet de vak
opleiding als een eisch stellen bij het
aannemen van personeel.
In een uitvoerig betoog zette spr.
uiteen dat er meer voeling moest be
staan tusschen school en werkplaats.
De heer G e r h a r d (s.d.) pleit voor
eer kostelooze toelating op de am
bachtsscholen. Deze is niet geregeld
en dat acht spreker geen ijdele toe
stand.^ Hij dringt aan op wettelijke
regeling van het aantal kostelooze
plaatsen op de van rijkswege gesubsi
dieerde scholen. J
Voorts wenscht spr. bepaald te»l_
dat de meisjes tot alle vakscholenjteul-
len worden toegelaten.|
De vergadering duurt voort.
DEB
District I.
Aantal kiezers 990
Uitgebracht 876 st.
van onwa a0e 20
Geldige 856
Volstrekte meerderheid 429
Hiervan verkregen de heeren:
A. J. IJsselstijn Azn. lib. 438 st.
K. Wessels c.-h. 363
F. L. J. Lafeber s.-d. 37
F. Rietveld c.-d. 28
Zoodat GEKOZEN is de heer
A. J. IJSSELSTIJN Azn.
District II.
Aantal kiezers 891.
Uitgebracht
Van onwaarde
Geldige
778 st.
21
757
379
Volstrekte meerderheid
Hiervan verkregen de heeren:
J. G. Rups lib. 318 st.
J. A. Donker r. k. 321
P. M. A. v. d. Pauw s. d." 76
G. van Middelkoop c. d. 43
Herstemming moet plaats hebben
tusschen de heeren J. G. RUPS en
J. A. DONKER.
District III.
aantal kiezers 1291
uitgebracht
van onwaarde
Geldige
1132 st.
21
1111 st.
Vliegen.
Twee doodelijke vallen.
Dinsdag vielen er weer twee doode
lijke vliegongelukken te betreuren.
Te Salisbury Plain bij i^dershot,
vloog Albert Merriman met een pas
sagier, M. Gips toeh de eendekker,
waarop zij zaten, omsloeg en tegen
den grond werd verpletterd. Bij dezen
val werd de passagier M. Gipps op
slag gedood, M. Merriman zwaar ge
wond.
Op het vliegveld Quatro-Ventos, in
Spanje, liet, luit. Ramos, zoon van den
generaal van dezen naam, het leven
bij een daling in glijdvlucht van 800
M. af, waarbij het toestel vlak bij den
grond kantelde en de motor bij het
neerkomen den vlieger de borst in
drukte. (N. Crt.)
ooGagtloc».
Volstrekte meerderheid 556 st.
Hiervan verkregen de heeren
I. van der Want, lib. 432 st.
H. S. H. van Pelt, r. k. 420 st.
F. L. J. Lafeber, s. d. 178 st.
F. Rietveld, c. d. 81 st.
Herstemming tusschen den heer I.
VAN DER WANT en H. S. H. VAN
PELT.
Bij de Gemeenteraadsverkiezing op
4 Juli werden uitgebracht in district
I 913 geldige stemmen. Daarvan ver
kregen de heeren J. H. v. d. Torren,
lib. 434, J. de Jong Hz. 447, A. Vin
gerling, a.r. 434, W. A. Hoyng, r.k.
373 en F. L. J. Lafeber, s.d. 77 st.
In District.^! werden uitge
bracht 816 geldige stemmen.
Daarvan verkregen de heeren
W. Bokhoven lib. 350, C. van Veen
Azn. lib. 337, M. J. Oosterling r. k.
355, P. M. A. v. d. Pauw s.d. 114 st.
In district III werden uitge
bracht 1190 geldige stemmen. Daarvan
verkregen de heeren H. J. Nedqrhorst
Sr. lib. 503, A. J. IJsselstijn Azn. lib.
506, P. D. Muijlwijk a.r. 580, J. A. Don
ker r.k. 504 en F. L. J. Lafeber s.d.
175 stemmen.
In alle drie de districten moest her
stemming plaats hebben.
Vorige
Koers.
78
81»/.
63»/,
100'»/,
86'/..
77'/,
32"/
100'/,
74'/,
57')
50'/,
69»/,
25»/,
66'/,
Koer* van
heden
78»/,.
84
103»/,
77'/,
100'/,
57
49»/,
26
64"/,,
an het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 772.0 te
Munehen, laagste sfcaild 735.4 te Hapa-
Verwachting tot den volgenden dag:
Matige tot krachtige zuidelijke tot
zuidwestelijke wind, nevelig en be
trokken tot zwaarbewolkt, waarschijn
lijk eenige regen, zelfde temperatuur.
v VAN DEN
30 JAN. 1914.
Staatslcenincen
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
Oostenr. Belastingvrije
Kronenrente 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pet.
ld. Obl. (Gr. Russische
Spw.mij) 1898 4 pet.
ld. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet
ld. Obligatie 6e Emis.
sis 4 pet.
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afl. Binnenland
Obl. 5 pet.
Brazilië Funding Lee-
ning 5 pet.
d. Obl. 1889 4 pet.
Venezulea Dipl. Schuld
1905 3 pot,
Bank- en Crediet-insteJ
llngen.
Fed. Banjcaandeelen
Industr. Ondernemingen
American Car «St Foun
dry Comp. C. v. A.
Id. Smelting Refining
Co. Cert.' v. Aand.
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
Kei. Crediet lusteil. en
Cultuur Ondernemingen
Handels ver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand,
Ned. Handel-Mij.C.v.A.
Mijnbouw JlUen.
Ketahoen" Mijnbouw
Mij. Gew. Aand.
Redjang Lebong, Mijn
bouw Mij. Aand.
Great Cobar Aand.
Petrolenm-Ondern.
Dordsche Petroleum In
dustrie Mij. Ge#f
Kon. Ned. Mij. tot
v.petr,Bronn,
„Shell" The Trai
Trad Cy. C. v.
Scheepvaart H(jén.
Ned. Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoomvaart-Mij,
land" Preferente A
Int. Mercantile Marine
Cy. afgest. 'Pref. A.
Tabak-Ondernemingen.
Bindjey Tabak Mij. A.
Diversen.
Maxwel Land Gpant
Cert. v, Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand,
Spoorwegen.
Holl. IJzeren Spoor
wegmij. Aand.
Mij. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pet.
Warschau-Weenen
Spoorwegmij. Aand.
dito dito Act. de Jouiss-
Amerika. Atchison Alg,
Hypb. Obl. 4 'pet.
Erie Spoor weg-Mij
Gew. Aand.
Union Pacific Railroad
Cy. Cert. v. gew. A.
Wabash Gew. Aand.
Premieieeningeu.
Amsterdam Aand. 3 pet.
Hongarije. Tneiss-Re-J
gulirungs-Ge8. 4 pet.' 147 V.
GELDKOERS.
Prolongatie 4pCt.
Nationale staatsfondsen stil en prijs
houdend, Buitenlandsche idem, Cul
turen weinig omzet, Rubber stil,
Amerikanen onveranderd, Petroleum
stil, Tabakken zwak, Mijnen prijsh.
231
241»,
234 y
16
15'/,
192
193
12%
183 'A
184'/,
622'/,
626'/,
194
196
120
3»/,
3»/,
108'/,
108
3'/,
9
95»/,
99
95
89%
60»/,
94»/,
31»/,
30%
161»/,
l'/l,
161%,
4
99'5/,,
100
