Gebroeders RIJKEN i DE LM
DE PHONOLA
Speèiaal in fijne Pelterijen,
J.V. Uoklijke FaMen 1 tanen llai Wonnen"
^0ERPQ5T:5IGAR
3>
ju amir.
G. W. COPPERS,
A. COHEN, St Jacobstr. 7a, b en c, Rotterdam
D. BAKSTEEN Jr.,
Leuvehaven 39, Rotterdam.
CONCERT
i
P. W EU ER,
DISTRICT IL
DISTRICT III.
jn luim Mumunir
j WOLFF k F.
OOOSCHE GODRANT
X
QROOTE JAARiIJKSCHE OPRUIMIITG.
I
Dr. J. G. RUPS.
I. VAN DER WANT.
M
Liefde-
Manoeuvres.
XeEST-AJtf-XElT,
RECLAME AANBIEDING.
Succes Rijwielen 2 jaar
Elite Rijwielen 2 jaar
garantie waarde
garantie waarde
f 80.nu
f 68 nu
28.50.
37.50.
155 Gedempte Binnenrotte
FI-A-ETO'S
BOTTEBDAM
TTXjETTGKBI-iS
Telefoon Intsrcoraraunaal 2500-
rOOI/* TANDMIDDELEN
op Dinsdag 3 Februari 1914
VODTER HOTSCHESRPIJTBR.
Haematogen.
Haemoferrio.
Vrijzinnige Kic^vereeniging „GOUDA".
X^ij:rLZSLSiGLZlso®3ic@:n.
Vrijzinnige Kiesvereeniging „GOUDA".
WÊ
GOUDA KLEIWEG 92
Zondag 1 Februari 1914
Stall«*-L«ge 11.25, lalcen 11.79, Gaanderij 10.4S.
Likdoorn pleister
eo Zalf
Drogisterij Westhaven 11,
D. J. VAN OS,
mrbeeo MifMnal 144, Bfrtierdtf,
Tweede Blad.
Kennisgeving.
ons c?ar lament
BirrneD land.
demeng-de Berichten.
AU CORSET ORACIEUX
ROTTERDAM, Hoogstraat 344, Telefoon 6474. DORDRECHT, Voorstraat 289, Telefoon 1146.
DEN HAAO. - ARNHEM. - LEIDEN.
waaronder de nieuwste modellen, worden tegen spotprijzen uitverkocht
CORSETTEN, zoowel met als zonder spiraalbaleinen, in prijzen van 35,45 cent, enz.
CORSETTEN met Spiraalbaleinen, zéér sterk, nog in alle maten voorhanden, voor
slechts 58 cent.
CORSETTEN met Spiraalbaleinen en Spiraalknippen, nu slechts 79 cent
CORSETTEN, met elastieken band, voorhanden tot taillemaat 100, vanaf f 1.55.
RECLAME-CORSET, in prima broché stof, met prima Jarretelles, van f 4.25 nu
voor f 2.95.
CORSETTEN, met prima Feston en 3 paar Jarretelles, voorhanden tot taillemaat
100, nu slechts f 2.68.
BUSTEHOUDERS, met zéér goeden pasvorm, vanaf 50 cent, JARRETELLES in
prijzen van 8, 10, 14, 19, 25 cent, enz. 105
Verder uitgebreide keuze, prima Corsetten, tegen ongekend lage prijzen.
ZIE ETALAGE.
Op courante soorten en zichtzendingen gedurende de opruiming io pet. korting*
BINNENBANDEN waarde f 2.00 nu
BUITENBANDEN waarde f 2.50 nu
CARBIDLANTAARNS waarde f 1.76
KAARSLANTAAHNS waarde f 1.60
ZAKLANTAARNS waarde 1 0.90
f 1.19
- 1.43
- 0.98
- 0.88
- 0.43
AARDAPPELMESSEN waarde f 0.15 nu
BROODMESSEN waarde f 0.60 nu
VLEESCHMESSEN waarde f 0.90 nu
ZAKMESSEN waarde f 0.30 nu
GLOEIKOUSJES waarde f 0.17','j nu
45
f 0.03
- 0.19
- 0.25
- 0.06
- 0.06'/,
van Steinway Sons, Bechstein, Erard. Julius Blüthner, Pleijel,
Qrotrian, Steinweg Naohf., Knake, G. Adam, F. Adam,
Mann Co., KnSchel, Rönisch Eigen Fabrikaat.
102
Het PIANOSPEELAPPARAAT
met artistenrollen, stelt iedereen in staat muzikaal piano te spelen.
S
Steeds in onze magazijnen te hooren.
Geïllustreerde Catalogus op aanvraag franco en gratis.
zijn de beate en goedkoopste, Btaan onder voortdurende scheikundige
contröia en worden sinds 1894 door Nederlandsohe Tandartsen en
doctoren aanbevolen. -
Chemische Fabriek L. POOL 2onën, Amsterdam.
Wereldtentoonstelling GENT 1913.
Buiten mededinging. Lid der Jury.
v/h BAKSTEEN en KUSTERS.
Telefoon 10105.
40
i n^nSn 3
Electr -Dr. A. Brinkjmfa Zn., Gouda
Sociëteit „ONS GENOEGEN".
NIEUWE SCHOUWBURG.
te geven door
onder directie van den Heer
Prijzen der plaatsen
Stalles en Loge f 1.25 leden f 1.
Balcon - 0.75 - 0.60
Galerij - 0.40
Plaatsen dagelijks te bespreken van
af 29 Januari van 1012 en 2—4
nnr aan de Sociëteit.
AANVANG 8 UUR.
Apotheker, GOUWE 136.
Voor de Herstemming van één Lid Van den Gemeenteraad in 't Tweedi
District op VRIJDAG 6 FEBRUARI 19^4 wordt met den meesten aan
drang aanbevolen de Heer
Hef Bestuur:
H. KNUTTEi, Voorzitter,
Mr. E. M. B. KORTENOEVER, Onder-Voorz
I. VAN DER WANT, Secretaris.
J. VERGEER.
C. J. 0. HOOGENDIJK.
O. C. KROM.
C. VAN VEEN Az.
N. A. VAN DER REE.
Het Stembureau is geopend van 8 tót 5 uur.
Men wordt dringend verzooht voor 2 unr te stemmen.
OPGERICHT
Voedert nw Vee met de xuivere murwe
merk ,Ster" en W L,
en 80EAK00JSBHH0BUBM merk WB,
Uitmuntende door hoog eiwit en vetgehalte en grootste voedingswaard*
Eere-Dlploma Par (Je 1900. Negen Gouden Medailles.
Voor de Herstemming van één Lid van den Gemeenteraad in 't Derde
District op VRIJDAG 6 FEBRUARI 1914 wordt met den meesten aan
drang aanbevolen de Heer:
Het Bestuur
H. KNUTTEL, Voorzitter.
Mr. E. M. B. KORTENOEVER, Onder-Voorz
J. VERGEER.
C. J. C. HOOGENDIJK.
0. C. KROM.
O. VAN VEEN Az.
N. A. VAN DER REE.
Het Stembureau is geopend van 8 tot 5 uur.
Men wordt dringend verzocht voor 2 unr te stemmen.
ONOVERTREFBAAR ZIJN
Ook op termijnbetaling.
40
trmi
OOUOA
Sociëteit „Ons Genoegen". - Gouda.
AMSTERDAM.
Directeur J. F. MERTENS.
Blijspel in 3 bedrijven uit het Fransch
van ALEX BIÖSON.
Grootste successtuk van het Palais
Royal" Parijs, „Grand Theatre" en
Frascati-Schouwburg, Amsterdam.
Alles verhoogd met 6 auteursrechten.
Leden der Soc. gewone reductie.
Plaatsbespreking vanafVrijdag dage-
lijk8 van 1012 en 2—4 uur.
AANVANG 8 UUR./
Bekroond te Parijs met
GOUDEN MEDAILLE en
EEREKRUIS
Kunsttanden vanaf f 1.— per I
geheel gebit v. af 26.— m. gar.
Volg. Amer. syst. met en zonder I
gehemelteplaat. Heele gebitten J
zonder veeren.
Behandeling faddist pijnloos.
Med. Dentist 20 I
le Rott. Speoiele InriohtingJ
voor Kunzttenden en Gebitt"
(hoek Goudschesingel). Spreek-
oren v. 9—4, 'sav. 7—9.
van ZATERDAG 31 JANUARI.
Be BURGEMEESTER der Gemeente
GOUDA,
Gezien Artikel 55 der Kieswet,
Brengt ter openbare kennis dat op
Vrijdag 6 Februari 1914, tusschen
des voormiddags acht en des namid
dags vijf uren, de herstemming zal ge
schieden ter vervulling van eene plaats
in den Gemeenteraad in het tweede
kiesdistrict en eene in het derde kies
district, waarvoor candidaten zijn
in het. Kiesdistrict Gouda II:
J. A. DONKER en
J. G. RUPS.
in het Kiesdistrict Gouda III
H. S. H. VAN PELT en
I. VAN DER WANT.
herinnert aan den inhond vao
128 van het Wetboek van Straf-
it, luidende
Hij die opzettelijk zich voor een
ander uitgevende, aan eene krachtens
wettelijke voorschrift uitgeschreven
verkiezing deelneemt, wordt gestraft
met gevangenisstraf van ten hoogste
één jaar.
GOUDA, den 31n Jauuari 1914.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOU
DERS van GOUDA brengen ter open
bare kennis, dat afschriften van de
processen verbaal betreffende de stem'
'ming ter verkiezing van drie Leden
van den Gemeenteraad zijn aange
plakt, alsmede dat gelijke afschriften
op de Sècretarie der Gemeente voor
een ieder ter inzage zijn nedergelegd,
alwaar daarvan inzage kan worden
genomen op iederen werkdag van des
voormiddags 10 tot des namiddags
uur.
GOUDA, 31 Januari 1914.
Burgemeester en Weth. voornoemd,
R. L. MARTENS.
De Secretaris,
J. VAN HEUSDE.
TWEEDE KAMER.
Binnenlandsche Zaken.
De week zette hoog-politiek in.
Een drietal antirevolutionairen be
twistten elkaar nl. de eere van stem
ming te vragen over de Marine-be^
grooting, waar zij zeiven vóór si
den; de „hooge" politiek der heej
schreef hen echter voor de vrijzini
gen voor een stemming te plaatsen]
Welnu, zij hebben er weinig genoe
gen van beleefd. De geheele vrijzinni
ge concentratie heeft „als één man'
om 't eens in verkiezingsstijl
zeggen haar stem aan de begr-oo-
bug gegeven. De socialisten mogen
hun goedkoop gebaar niet opgeven,
de vrijzinnigen hebben zich niet doon
de coalitie-mannen laten ophitsen om
den Minister te bestoken; de vrijzinni
gen hebben en daarvoor zullen
alle vrijzinnigen in den lande hen
dankbaar zijn ingezien, dat zij een
andere roeping hebben dan het Minis
~rie-Cort van der Linden onnoodig
bemoeilijken.
Wij aarzelen niet, dit een zeer ge-
iwftg teeken voor de toekomst te
Na dezen hoog-politieken inzet, ver-»
▼olgde de Kamer op haar gewonen
H«en met een buitengewonen
sukkelgang, de behandeling van
Hoofdétuk V (Binnenlandsche Zaken).1
Het is daarmee waarlijk droef ge
gaan.
Eerat werd dit Hoofdstuk (met eeni
ge andere) in December uitgesteld tot
Januari van het nieuwe jaar. Toen
wegen we een paar lange avondvers
gaderingen en een Maandagzitting
f®™ de Zaterdag werd vastgelegd om
Joch maar althans in Januari de
begrooting in de Tweede Kamer klaar
te krijgen. En hoe de Voorzitter
«*t deed om dit te verkrijgen, zélfs
dit is mislukt. Het zal Februari wor
kn> voor BinnenlandscheZaken zal
bjo afgedaan.
Ter typeering van de onrustbaren-»
toename der welsprekendheid moge
volgende dienen: Maandagmiddag
zaten toen al in de afd. Volks-'
ndheid en Armwezen) deelde de
rzilter mede, dat er nog 50 spre-*
voor Binnenlandsche Zaken wa«
ingeschreven; het was om te
kken! Maar het zou nog wel
blijken. Woensdagmiddag, toen*
binds Maandag 15 redevoeringen!
afgevuurd, en er volgens Bart-
dus nog 35 iil het zuur lagen,
er al 10 nieuwe bijgekomen,
er nog 45 wachtten op een
en Donderdag was dit getal
tot 61 gestegen
waar gaan we heen?
ai meer en meer worui ons rarie-
rneni een pleitzaal voor ïotsveroeie-
nug (dij Binneniandbcne z^akeu we-
rneiue Uet van pleidooien voor lots
verbetering) en een geiegenueid om
weuschen en ïueeën te iuenten, waar
van üe reüenaar-zeil hetfaiieioest weet
Hpe onrijp zijn geapeecu is, üoe on
mogelijk is om tot eenig resultaat
ie Komen, maar de oetrokkenen zijn
aan tevreden; nun algevaardigde heeit
i ten minste Hink gezegd
z*ai net i'anemeut nooit inzien, dat
een üeei ander optreden noodrg wordt
om zijn prestige op te üuuaenr
ifeeda vroeger wezeu we op het
deel, dat het tvamerliumaalschap oen
ambacht voor haast iederen dag wordt
eti hoe verkeerd het ook is, de Miiiis-
ters zoo veei aan hun eigenlijke werk
to onttrekken, nu* komt nog dit bij,
dat de Kamerleden-zeil op deze wijze
niet voldoenden tijd overdoudeu om
nieuwe voorstellen behoorlijk te be-
biuüeeren, hetgeen een oppositie, die
gaarne uitstelt, een gemakkelijk voor
wendsel geelt om zich te verzetten te
gen atdoening van aanhangige en ur
gente zaken,
üe laatste regeling van werkzaam-
heeit dit helder in het licht ge
steld en tevens, gelukkig, dat de meer
derheid, de „working majority zich
hierdoor niet iaat bedriegen.
Zoo werd deze Regeling van Werk-
zaamüeden tot een politiek moment
van belang.
üe voorzitter stelde namens de cen
trale sectie voor, a.s. Maandag de
nota s van wijziging inzake het wets-
ontwerp-inkomstenbeiasting in de
aioeeimgen te onderzoeken. De Ka
mer zou dan heden, Zaterd», vrij
krijgen, wat geen 'kwaad kon\ daar
zij toen deze week met Binnemand-
scüe Zaken niet gereed zou komen.
üe Kamer moest dus de volgende
week terugkomen en Maandag flater
stelde de centrale sectie niervoor
üiusdag in de plaats) kon dan de
wijziging dei- inkomstenbelasting aan
(ft orde komen.
Üe oppositie toevallig de g e
heele rechterzijde vond dit te over-
iiaast. Bij monde van den Katholie
ken financieelen specialiteit mr. Koo
ien werd uitstel toi na het a.s. reces
crus tot Maart, bepleit. En oi nu ai
mr. de Meester, namens de centrale
sectie sprekend, er op wees, dat
ders de inkomstenbelasting niet het
volgende jaar (i Mei 191 o) m wer
king zal kunnen treden der oppo
sitie interesseerde dit blijkbaar niet;
zij stemde „als één man tegen
gelukkig was üe Linkerzijde talrijk
genoeg present om deze verkapte ob
structie te fnuiken.
ia het niet frappant, dat terwijl de
geheele pers der coalitie hoogeiijk
verontwaardigd doet om het nuchte
re teit, da£ Minister Bertling genood
zaakt is voor het jaar 1914 opcenten
te vragen, teneinde den desolaten
boedel van zijn voorganger te redde
ren, tegelijkertijd de coalitie in de
Kamer den Minister voor het volgen
de jaar de middelen wil onthouden om
tot afschalfing der opcenten te gera
ken?
Hadde de coalitie haar zin gekre
jgen hoe verblijdend, dat bij een
quaestie als ^deze heel de Linkerzijde
de politieke beteekenis der zaak zoo
goed verstaat! zij zou een jaar
langer gelegenheid hebben gekregen
te fulmineeren tegen de „liberale op
centen" welke nota bene Mi
nister Kolkman jaar in, jaar uit noo
dig had, omdat hij veel te laat zijn
nieuwe belastingplan indieude, zoodat
hij tot zijn aftreden toe op de opeen
ten drijven bleef.
Nu kwam er eindelijk weer eens
n bewind, datwèl begrip van „tijd
rekenkunde" heeft en nu tracht Rechts
een spaak in het wiel te steken, op
dat het wéér mis ioope.
Eene verheffende oppoaitie was 't
niet
Bij verschillende punten kwam op
duidelijke wijze aan het licht, dat een
nieuwe koers in de regeering is ge
varen.
Bij Minister Heemskerk was 't al
les overwegen, overwegen en nog
overwegen; zoo kwam hij zijn
5l/t jaar door!
Minister Cort van der Linden ia
van heel ander kaliber. Hij gebruikt
weinig mooie woorden en zegt des te
Hij geeft telkens weer blijk van
veel gevoel voor volksnooden en van
evenveel gezond verstand. Men hééft
wat aan zijn toezeggingen en dat had
en bij zijn voorganger niet.
Een voorbeeld: ieder jaar bedelde
de heer Ketelaar om subsidie voor
de Kinderherstellings- en Vacantieko-
loniee; ieder jaar hield Exoellëntie,
Heemskerk hem aan den praat; Mi
nister Gort van der Linden zegde
voor de volgende begrooting subsi
die toe.
Een ander verschil: Terwijl in al
lerlei cultuurlanden lijkverbranding
geoorloofd was, hield hier het Chris
telijk bewind ze tegen. Minister Cort
van der Linden stelt zich op het
standpunt dat facultatieve lijkverbran
ding geoorloofd moet zijn en zijn
collega van Justitie is reeds doende
met middelen te beramen om het na
deel van lijkverbranding (het moeilij
ker bewijzen van gewelddadigen
dood) te achterhalen.
Het onderwijs.
Men kent minister Heemskerk's on
derwijspolitiek, welke kort is weer
te geven, als niet s-doen. Eerst was
het wachten op de ineenschakelings
commissie, die zoo lftng noodig had;
aan dien kapstok werd toen allee ge
hangen, en toen haar dikke rapport
verschenen was, moest de Minister en
eerst nog zijn adviseurs zwaar op die
dikke deeien gaan studeeren. Zoo
kwam er in al dien tijd niets tot
stand; alleen werdeneenige „fooien'
aan het kerkelijk onderwijs toegewor
pen, aan onderwijs verbeterin
gen werd echter niets gedaan. Alle
aanvragen om nieuwe Hooger Bur
gerscholen bijv. werden afgewezen,
aanvragen om 3-jarige in 5-jarige om
te zetten, werden uitgesteld of afge
wezen; geen wonder trouwens onder
het bewind van een man, die zich
niet ontzag om het als Minister
van onderwijs openlijk uit te spreken,
dat hij den dag zou zegenen, waar
op de laatste openbare school zou
verdwijnen uit ons land.
Hoe anders wordt er n u geregeerd,
De heer. Fatijn stelde als amende
ment een membriepost voor om uit
te spreken," dat Gderee en Overflak
kee behoefte hebben aan een H.B.S.
Die behoefte werd door niemand ont
kend en is voor wie den toestand
daar kent, evident. Maar de oude
Heemskerk-geest was nog niet ver
geten en ditmaal was 't de Roomsche
leider, dr. Nolens, die naïef kwam
Vertellen, dat er geen bezwaar be
stond tegen het brengen van zulk een
post door de Kamer op de begrooting
let wel van een memorie- post, diq
dus niets kost.
Waarom dit niet geoorloofd
zijn en wèl, dat de Kartier bij motie
zich uitspreekt voor een of ander nut-
tig doel, dat geld zal kosten, verna
men wij niet en was ons dan ook ver
re van duidelijk.
Hoe „plus royaliste que le roi" de
oppositie was, bleek eerst duidelijk,
toen de Minister leukweg kwam ver
klaren, dat hij er heelemaal geen be
zwaar tegen had en zelfs de toezeg
ging deed, op de volgende begrooting
(zij zal welhaast op de Departemen
),en in elkaar gezet gorden!) gelden
te zullen uittrekken voor een oi meer
nieuwe H. B. scholen met 5-j. cursus
(Waaronder voor de genoemde eilan
den) en voor de conversie van één of
meer H.B. scholen met 3 j. cursus in
5-jarige scholen.
Gelukkig is althans voor eenige
jaren de noodlottige invloed van het
clericalisme (in ons land gefnuikt.
Moge het langen tijd aoo blijven
De vorstin van Bentheim is gister
middag na een verblijf van een week
in de Residentie bij Zuster de Konin
gin-Moeder naar Steinfurt teruggge-
keerd.
H. M. de Koningin-Moeder bracht
haar Zuster naar den trein.
Rotterdam en de gehuwde
Onderwijzers.
De gemeenteraad van Rotterdam
heeft met 17 tegen 16 stemmen een
motie van den heer van Aalten aan
genomen, die in beginsel de strekking
heeft, ongedaan te maken het besluit
dat in 1907 genomen werd, n.l. om
onderwijzeressen bij het aangaan van
een huwelijk te ontslaan. Formeel heeft
dat besluit slechts ten doel een pread
vies van B. en "W. uit te lokken. Maar
daar in den aanhef der motie twijfel
wordt uitgesproken of die van 190'
nog wel kan worden gehandhaafd heeft
de aanneming in principe een verdere
itrekkÏBg.
Ook is van belang, dat op de aan-
neming der motie van 1907 de prak
tijk is gevolgd, dat de onderwijzeres
sen die huwden, door B. en W. wer
kelijk voor ontslag werd verleend.
Het voorstel ontleende natuurlijk
een krachtigen steun aan de intrek
king van het voorstel van de vorige
regeering om aan onderwijzeressen en
ambtenaressen die huwen ontslag tè
verleenen. Die intrekking werd dan
ook in de motie aangevoerd als reden
waarom hét besluit van 1907 niet
meer kon worden gehandhaafd.
Van veel grooter invloed op het
nemen van dit besluit evenwel is de
omstandigheid geweest, dat sedert 1907
de samenstelling van den Raad be
langrijk is gewijzigd, en dat dezen
zomer de rechtsche meerderheid weer
minderheid is geworden.
De Raadsoverzichtschrijver van de
N. R. Ct. herinnert daaraan terecht.
De motie van 1907 werd aangenomen
met 34 tegen 7 stemmen. Maar van
de 34 voorstemmers hebben 22 geen
zitting meer.
Of het preadvies dat van B. en W.
verlangd werd, gunstig zal zijn voor
het verlaten van den weg, die men
in 1907 betreden heeft, is intusschen
met de aanneming der motie volstrekt
niet uitgemaakt. De woordvoerder
der bestrijders was de a.r. wethouder v.
der Molen, wiens meening natuurlijk
van grootep invloed zal wezen op het
uit te brengen preadvies
Geestelijke adviseurs.
Op een „praatavond" te Gulpen, is
volgens De Tijd. aan het Kamerlic
jhr. Ruys de Beerenbrouck de vraag
gesteld, of het wenschelijk is, dat aan
Katholieke Kiesvereenigingen geeste
lijke adviseurs worden benoemd. Jhr.
Ruys de Beerenbrouck antwoordde
het niet gewenscht en niet noodzake-
te achten, dat dergelijke adviseurs aan
de organisaties verbonden werden.
De mieulfce directeur van „De* Tijd".
Volgens het N. v. d. D. moet als
een der ernstige candidaten voor de
vacante plaats van directeur van het
r. k. dagblad De Tijd beschouwd wor
den de heer Ruys de Beerenbrouck,
zoon van den commissaris der Konin
gin in Limburg.
R.-K. actie tegen de Maasbode.
Het bekende R.-K. maandschrift
„Van Onzen Tijd", onder redactie van
prof. Strycken, bevat een zeer scherpe,
als redactioneel artikel geplaatste ver
klaring van mr. L. J. O. von Gorkom,
waarom hij bedankte als abonné van
de „Maasbode".
Deze ongewone uiteenzetting krijgt
beteekenis indien men in aanmerking
neemt, dat de Maasbode gewoon is het
bestaan van een „R.-K. groot blad"
voor te stellen als een eerequaestie
voor de Ropmsch-Katholieken in Ne
derland.
Mr. Van Gorkom zet nu uiteen,
waarom hij als Roomsch-Katholiek het
blad niet meer steunen kan.
De hoofdreden is, dat in de Msb.,
nadat pater Van Hasselt als hoofd
redacteur is afgetreden en zijn tijd
schrift „Rome" is gaan redigeeren,
de geest van dien schrijver njet is uit
gebannen.
Voor een behoorlijk denkenden,
behoorlijk waarnemendeD en behoor
lijk gevolgtrekkingen makenden Katho
liek was dat noodzakelijk, vooral toen
de openbare werkzaamheid van dien
oud-hoofdredacteur nog niet bleek af
floten, toen de onzalige invloed van
iet tijdschrift, dat hij stichtte, zich
ging doen gelden."
„De Maasbode" trachtte daarbij een
angstige neutraliteit in acht te nemen.
Van louter neutraliteit werd zij als
Katholieke krant in een belangrijk
tijdperk dor en karakterloos, al uit
rustende hare zwaarbemande propa-
ganda-comités, om abonnementen te
winnen. Angstvallig smoorde zij alle
likante polemiek, bad en smeekte
iare medewerkers en niet-mede werkers,
toch niet in hare kolommen te polemi-
seeren. Daar bleef het bij. En toch1
En tochHier en daar, in een woord,
een qnalificatie, in een recensie, in
een ingezonden stuk van een verknocht
aanhanger, in de grootte van een
letter, in de tint, in de plaats van een
bericht, in zooveel dat niet werd bo-
richtbleek nog wel eens de oude
rscheen het spook van eene
zich opdringende traditie.
Totdat op een goeden morgen in
November 1913 in het verslag harer
■vergadering te Tilburg
werd bericht, dat pater Van Hasselt
O.P. in zijn propaganda-rede had ge-
dat „De Maasbode" volgens den
wil des Pausen een intregaal blad (het
stond er zonder aanhalingsteekens)
moest zijn. De pater mag veronder
steld worden, bedoeld te hebben, dat
de Paus „De Maasbode" de denkbeel
den en het strijdvoeren tegen een reeks
Katholieke instellingen en personen,
kortom de richting van haar vroegeren
hoofdredacteur wilde doen volgen,
anders had hij dat onheilvolle woord
;aal niet moeten gebruiken. En
de merkwaardigste verschijselen van
onzen tijd.
Vrijkaarten voor Kamerleden.
Thans kan worden gemeld, dat het
aantal handteekeningen van leden der
Tweede Kamer met betrekking totJxet
aanvragen van vrij vervoer op de
spoorwegen, groot genoeg is om te
mogen verwachten, dat tot aanvra
ging daarvan zal worden overgegaan.
STATEN GENERAAL
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 30 Januari.
Voorzitter: Mr. H. Goeman Borgesius
Binnenlandsche Zaken.
Vervolg.
De heer Gerhard (s)d.) besprak
het conflict aan de Handelschool te
Zwolle, ten aanzien van de vaste aan
stelling van twee tijdelijke leeraren.
De heer Heerea (u.l.) vroeg of
de vakschool voor den boekhandel en
het biblioteek-wezen waarvoor sub
sidie wordt gevraagd, bedoelt wordt
te zijn een wetenschappelijk opleiding
voor archivarissen, waar volgens spr.s
meening eenige behoefte aan bestaat.
De minister Gort van der Lin
den, beantwoordde de spr. en ver
klaarde een en ander betreffende de
Zwolsche geschiedenis.
De zaak door de heer Heeres ter
iprake gebracht zal nader woren on
derzocht.
De heer Troelstra (s.d.) noemde
de manier waarop de min. in de quaes
tie in Zwolle benoeming leeraren zeer
rechtvaardig was, maar door" de zucht
om rechtvaardig te zijn is een onrecht
vaardigheid begaan.
Verschillende spr. vroegen subsidie
voor inrichtingen voor onderwijs.
Bij de afd. Lager Onderwijs voerde
de heer Oosterbaan (a.r.) het
eerst het woord.
Spr. wees op achterstand op het ge
bied van leerplicht, schooltoezicht, op
leiding enz.
De heer S a n n e s (s.d.) drong aan
op rechtvaardigheid bij het uitbrengen
van advies bij benoemingen.
De heer d e J o n^g (u.l.) bepleitte
verbetering van het voorbereidende
sr onderwijs. Spr. toonde ook aan
het vele verkeerde in de Leerplicht
wet, en critiseerde de houding van'
imige arrondissement-schoolopzie'-
üecg ten aanzien daarvan.
Art. 21 -van de L. O. wet, wenscht
spr. veranderd te zien, aangezien dat
de aanleiding is geweest tot de ge
spannen verhouding die op verschil
lende scholen bestaat.
De heer Ter Laan (s.d.) over
tuigd dat verbetering van het onder
wijs schatten zal kosten, betreurt het
dat de min. in de omstandigheid ver
keert dat hij die niet heeft. Spr. j?e-
handelde ook den leerplicht in ver
band met de kinderarbeid.
De vergadering werd verdaagd tot
Woensdag 4 Februari.
intregaa
le redai
gebrui
de redactie der „Maasbode" scheen
het er mede eens te zijn, al verklaarde
ha«p fungeerende hoofdredacteur 4Jpk
aan een geabonneerde, die om ophel
dering vroeg, niet te hebben begrepen,
wat de bedoeling van' den pater was
De schrijver laat dan verder een
lange reeks van beschuldigingen aan
het adres van „De Maasbode" volgen,
waaronder wij ook deze aantreffen,
dat het blad bij het open graf van
wijlen dr. Vermeulen, Katholiek Eerste
Kamerlid en hoofdredacteur van het
oudste Katholieke dagblad in ons land,
een man met zulk een staat van dienst,
geen passend woord heeft kunnen vim-
den. Dat was zegt mr. Van Gor
kom akelig klein voor het Katho
lieke groote blad.
De overige beschuldigingen betreffen
de onthouding van het blad in gevallen
waarin het had behooyen te spreken,
en beweerde partijdigheid in verschil
lende qnae8ties die het behandelde.
Deze actie van Roomsch-Katholieken
tegen een R.-K. groot dagblad, welks
)richting zij een behoefte achten en
ijven achten, en die het hebben toe
gejuicht toen „De Maasbode" zich als
zoodanig inrichtte, is zeker een van
Een Nederlandsche onderzeeboot
gezonken.
Men seint uit Vlissingen aan de N. Ct.:
In het Marinedok bij de werf De
Schelde werden Vrijdagmiddag voor-
loopige beproevingen gehouden met de
daar gebouwde onderzeeboot No. 5.
Bjj deze beproevingen is de boot
gazonken, waarbij een der opvarenden,
zekere K., is verdronken. De twee
andere1 opvarenden wisten zich te
redden/
Als oorzaak wordt genoemd, dat de
gezonken onderzeeër tegen een andere
boot is gedreven.
Nader seint men
Betreffende het ongeluk met de
onderzeesche torpedoboot Vijf ver
nemen wij nader, dat deze stil lag
in het dok voor de fabriek De Schelde,
en dat zich aan boord 7 personen,
deels van het personeel der Schelde,
deels marinepersoneel bevonden.
Terwijl aan de boot werkzaamheden
werden verricht liep door nog niet
opgehelderde oorzaak de boot plotse
ling vol water en zonk onmiddellijk.
Zes aan boord zijnde mannen wisten
zich door het hoofdluik naar buiten
te begeven, waarbij één zich licht
verwondde. Aan een zevende, den ge
huwden werkman K., wonende alhier,
gelukte dit niet, en hij verdween met
de boot in de diepte.
Men is Vrijdagavond met pogingen
tot lichten begonnen.
Het Duitsche stoomschip Rugio is
bij Scheveningen in aanvaring ge
weest met de Nederlandsche boot Aruu-
do, op weg van Rotterdam naar Em-
den. Beide schepen zijn naar Rotter
dam opgeetoomd.
Van de aanvaring is te Schevenin
gen niets bemerkt. Zelfs al waren er
signalen gegeven, dan zou men die