>s
08.
makers!
EIJER,
O Alter
e Gracht 269*
Uzi AG,
;ste WAAR-
ragën
lameskleeding.
>le of gedeelten
ipnadiai
n voor 15 Gulden,
15
MEULEN,
Rotterdam.
F
IGAS.
p M
vul
ij
No. 12428.
52e Jaargang.
7*
behalve Zon
en
Telefoon Interc. 82.
Bnitenlandsch Nieuws.
MP EN
FEU1LLISTOX.
Valentine.
UIL
Ved. HALTER
jracht 269*
HAAG.
ig licht hebben?
>OkJ Kz.,
ERINGERWAARD.
togen.
Perrin.
Feestdagen.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Maandag 16 Maart 1914.
Verschijnt dagelijks
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
1
0 w
JGEBODEN qenige
of
jsteloos.
27)
niet
mee
kman 4 Zn., Good»
1
1
KI
i
de
voor
vergoed.
1AM en ADRES'.
ot JAC. KOOIJKz.
Wieringerwaard,
ilast met het instal-
bij
GOUWE 135.
wonen,
mon or
g is dit werk door
met het grootste
de
ipiedingsdienst,
„vice” ingevoerd.
1 van hen
op allee,
Valentine
en Koen-
Ten
(Wordt vervolgd.)
f
Op donzelfden dag,
zelfde uur, dat de heer
Invaliedenkerkhof begraven
kreeg ook mevrouw Rechling
plaatsje naast haar echtgenoot in het
familiegraf dat haar echtgenoot bij
zijn leven op het kerkhof te Zeckta
had aangekocht. Den dag na de be
grafenis van Mevrouw Rechling was
Knenraad haar Berlijn teruggekeerd
hoe eenzaam hij zich ook voelde in
de Victoriastraat, hij kon niet op de
fabriek blijven. Het kwam hem voor
«n de stad aan huis
PRIJS DET AD VERTENTIËN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer. f 0.55'
<lke regel meer B 0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen wordeirdeze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15regels f0.35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
hoorden wij ’t kommando„Allen naar
buiten voor inspectie Wij werden
naar buiten gedreven, moedernaakt
uitgekleed en 50 minuten lang onder
zocht. V elen, die koorts hadden, te ijlen
of te reutelen begonnen, werden de
barak weer binnen gedragen, ’t Was
mij, of wij in een krankzinnigen-ge-
sticht waren. Om zes uur kwam de
assistent om te constateeren, dat ons
nieuwe kleeren waren verstrekt, en
vroeg ons met een grimmig lachje,
of wij ’t ook koud hadden. Toen ik
hem antwoordde, dat hij niet het recht
had om zoo onmenschelyk met ons om
te gaan, zei hijAls student behoort
ge toch te weten, dat pest-microben
des te sneller onschadelijk wordep,
naarmate het kouder is.u
Den volgenden morgen werden twee
kameraden naar het hospitaal gebracht.
Een van hen stierf.
Dat was nog maar het begin.
Belgie.
n Vulgarisateurs
Het tekort, door de Tentoonstelling
van Gent gelaten, z naar het Hbld.
v. Antw. meedeelt niet 3 millioen
bedragen, maar volgens de jongste
schatting meer dan 5 millioen. „De
meeste inrichters, zegt het blad en de
voornaamste kopstukken van de ten
toonstelling waren vulgarisateurs, in
wier geest de Expositie van Gent
vooral een Fransche apotheose moest
zijn.
Zij hebben dan ook de Vlaamsche
bevolking zoodanig getergd en voor
den aap gehouden, dat zij weggeble
ven is van Gent én het er eene op
stapeling is geweest van ondergang
en faillieten.
Die Fransche apotheose zal aan de
Gentsche stadskas 5 millioen kosten.
De liefde der vulgarisateurs voor onze
zuidelijke naburen zal aan de Gente
naren een centje kosten
Studenten rel lotjes
De Belgische bladen bevatten heelo
kolommen over onlusten, die zich on
der de Katholieke studenten te Leu
ven hebben voorgedaan. Leuven heeft
in de laatste jaren al heel wat met
de studeeronde jeugd moeten doorma
ken, maar nooit zooals nu. Vroeger
gold het de burgerij en de politie,
maar thans de hoofden dor universi-
teit. De studenten waren ontstemd
over een spionneerdienst, die togen
hen ingesteld was, en wilden mani-
festeeren tegen verraders en verklik
kers, wier daden de grenzen te bui-
het andere oogenblik den geliefde van
zich stootend en hem verweet, dat hij
haar geheel vergeten had en vergiffe
nis vroeg wat zij hem aangedaan had.
„Zulk een gevangene heb ik nog
nooit gehad,” verklaarde de vrouw;
ik kan eenvoudig niet gelooven, dat
dat een moordenares is.” Doch de
rechter wees haar onzacht terecht
over die meaning, misschien wel, om
dat hij ook lang niet zeker was van
zijn zaak.
,,Ik wilde dat hel voorloopig
derzoek gesloten kon worden,’”
hij brommend, „het is om het
stand bij te verlic.“.
„Tante Constance dan, vertelde de
commissaris verder, „zeide, dat ze
behalve do flesch, die haar nicht had
opengetrokkon, meende hog een an
dere te hebben. Zij had er echter niet
van durven spreken, omdat ze niet
wist, wat daarmee gebeurd kon< zijn.
„Én dan verzekeren de menschen
nog, dat ze de waarheid en niets dan
de waarheid zeggen!” riep de rech
ter uit. „Men kan tegenwoordig nie
mand meer gelooven, iedereen ver
draait de waarheid als het in zijn
kraam te pas komt. Neen, dan nog
liever de oude tijd, toen men de duim
schroeven kon aanleggen.”
„Jawel, maar geen betere tijd,” zei
de schrijver. v?
„Ik heb de flesch verzegeld met
den zegelring van mijhheer Bauerlich
cn een relaas opgesteld, dat door
de oude dame en door hem ondertee-
kend is. Zij kon nauwelijks de pen
vasthouden, zoodat haar neef .kaar
hand moest vasthouden. Zij twijfelen
geen van beiden of er is vergift in
de flesch en juffrouw Valentine heeft
die daar verborgen, dat kon ik dub
«t
Duitsohland.
Bet nieuwe jaar is goed begonnen,
jje 226 spaarbanken, die hun uitkom
sten aan heb tijdschrift „Spaarkasse”
©Bedeelden, hadden in Januari 1914
aan stortingen 273 millioen Mark en
213 millioen aan terugbetalingen, dus
een toename van 60 millioen Mark te
noteeren, tegen '46.7 millioen in Jan.
van het vorige jaar.
Daar de betreffende spaarbanken
over een totaal van 7.1 milliard Mark
aan inlagen beschikken, dus ongeveer
een derde van de gezamenlijke spaar
gelden in Duitschland uitmakem kan
de totale vermeerdering voor Januari
1914 op ongeveer 150 millioen Mark
worden geschat.
Servie.
Cycloon.
Een vreeselijke cycloon richtte in
het Zuiden van Nieuw-Servië groote
schade aan en eischte verschillende
afachtoffers. In Bitolj werden vatteen^
groot aantal huizen de daken weg
gerukt.
De triomfpoort Beschidm Rechidia,
die voor den intocht van Sultan Meh
med is ingericht is omgevallen.
In Schopljë zijn verschillende huizen
ingestort. Het straatverkeeb .is ge
stremd. Een man werd van de War-
darbrug in de rivier geworpen.
Amerika.
George Westinghouse
George Westinghouse, de uitvinder
van de luchtrem is na een langdu
rige ziekte te New-York overleden.
Hij was de zoon van een fabrikant
van landbouwwerktuigen en wijdde
zich reeds vroeg aan de techniek. Op
jeugdigen leeftijd, hij was nauwelijks
twintig jaar oud, kwam hij op het denk
beeld, om gecomprimeerde lucht te
gebruiken voor een spoorwegrem.
Maar zijn vrienden, die hij over zijn
uitvinding sprak lachten hem uit.
Westinghouse liet zich niet afschrik
ken en begaf zich op zekeren dag, hij
was toen 22, naar Commodore Vander
bilt, de spoorwegmagnaat. Maar ook
hier had hij geen succes. Wou je een
trein met lucht tot stilstand brengen,
zei de spoorwegkoning. Loop heen,
ik heb geen tijd om aan zulke dwaas
heden te verspillen. Eindelijk echter
was een bevriend ambtenaar van een
dezen gedenkwaardigen nacht
wees de^hermometer buiten 48 graden
onder ’t vriespunt. Wij verstijfden
haast en van slapen was natuurlijk
geen sprake. Om 4 uur in den morgen
de daarop het hoofd, en maakte een
beweging als wilde zij iets zeggen
doch de half geopende mond sloot
zich weer en na- een poos van stil,
zwijgen, mompelde zij dof: „Ik weet
het niet, ik weet het niet!”
Doch daarmee was de rechter niet
voldaan. Hij bracht haar onder hel
oog, dat het opbergen van de flesch
en het omspoelen van het glas op
een tijd, dat zij door smart en droef
heid over haars vaders dood overwel
digd moest zijn, haar onder sterke
verdenking brachten. Telkens weer
herhaalde hij, dat zij stellig in drift
gehandeld moest hebben, dat de ont
dekking niet lang meer zou uitblijven
en om haar een bekentenis gemakkelijk
te maken, wees hij er op, dat ze bij-
n® ontoerekenbaar was, toen ze de
daad pleegde; hij kon haar echter
niet tot een bekentenis brengen. Met
angstige zorgvuldigheid vermeed zij
Koenraad Rechling in het gesprek te
nemen, doch toen de rechter, dit be-
mèrkend, het opzettelijk ging doen,
week zij terug, alsof ze een spook
zag en riep uit: „Stil, stil toch, laat
de dooden toch rusten. Duistere scha
duwen scheiden ons.
Was dat geen verdekte bekentenis
van haar schuld? Daarentegen be
richtte de opzichteres, die haar de«
nachts bewaakte, dat Valentine vele
uren van den nacht slapeloos door
bracht, den naam van haar geliefde
telkens riep, hem zacht vleide, en
breken.”
Doch er zouden nog
heengaan voor die wensch
vulling zou gaan.
Negende Hoofdstuk.
bijna op het-
Zier op het
werd,
een
spoorweglijntje bereid, eens een proef
met de uitvinding te doen nemen en
toen bleek de groote waarde er van.
Westinghouse’s naam was gemaakt en
de sedert nog verbeterde rem is thans
door de geheele wereld op de spoor
wegen ingevoerd. Westinghouse richt
te te Pittsburg een fabriek op voor
de vervaardiging van de rem de
eerste van een reeks industrieele in
richtingen, waarin thans duizenden
arbeiders werk vinden. Want Westing
house zette zijn arbeid als uitvinder
voort daar zijn financieele en admini
stratieve bekwaamheden niet minder
groot waren dan zijn technische, werd
hij tot een der eerste industrieelen van
Amerika. Ook in Europa werden ver-
schilllende fabrieken door .hem ge
sticht.
Westinghouse is in 1846 geboren
en is dus 68 jaren oud geworden.
(Hbld.)
gelegenheid gebruik om de gevan
genen hun reis^^Jaten vervolgen. In
twee dagen zouden wij, 80 man sterk,
75 werst moeten afleggen. Maar nau
welijks waren wij 5 werst van Irkoetsk
verwijderd of de kou begon ons te
pijnigen. Op de wagep, voor de zieken
bestemd was geen plaats, omdat alle
plaatsen waren ingenomen door trans-
portsoldaten. Wij werden door hun
Collega’s met de kolf van ’t geweer
voortgedreven en ontvingen als troost
de belofte dat wg thee zouden krijgen,
als wij 35 werst hadden afgelegd. De
kou werd zoo erg, dat als het ware,
de gedachten in de hersens bevroren
Er waren oogenblikken, dat men lie-
ve? dadelijk wilde sterven, dan nog
verder voortstrompelen langs den
ijzigen weg. Jn den avond van den
volgenden dag kwamen wij te Aleksan-
drowsk aan.
Nauwelijks konden wij ons beenen
nog voortsleepen. Honger kwelde ons.
Onze gezichten waren bevroren. De
handboeien waren aan de huid vast
gesteld. Ons scheen de gevangenis,
die wij in de verte konden zien, als
een paradijs. Erger ‘dan laügs den
afgelegden weg kan huzaar toch niet
zijn, dacht ieder van qj$V\En wat de
gevangenis ons ook Wag- brengen,
hoofdzaak is, dat het er warin zal
zijn.
Hoe bitter was de ontgoocheling..
Men dreef ons iir.een koude barak
daar hoorde wij plotseling ’t bevel-
woord „naakt uitkleeden r En toen
die onmenschelijke wreedheid werd ge
protesteerd, hoorden wij afschuwelijke
scheldwoorden, welke de opzichters
met de geweerkolven begeleidden. Wij
ontkleedden ons, rilden van kouen
wachtten. Toen kwam de assistent-
Directeur, inspecteerde de naakten,
oordeelde ons gezond, beval, dat
ons nieuwe kleeren moest geyen,
en liet ons naar een andere barak
drijven. Daar zouden wij zeven dagen
lang in quarantaine moeten blijven,
omdat hij meende, dat wij de pest
meebrachten. Maar toen die assistent
weg was, worden geen nieuwe kleeren
onder ons uitgedeeld maar onze oude,
welke wij bij aankomst aan hadden,
teruggegeven. In de tweede barak was
het, als ’t kon, nog kouder dan in de
eewtèï
alsof hij ontrouw pleegde tegenover
Valentine, als hij zich ver van haar
verwijderd hield. In zijn vertwijfeling
zocht hij den rechter Hliusler weer op
en kreeg daar de verpletterende me
dedeel ing dat er een tweede flesch ge
vonden was op een Verborgen plaats
in de keuken, en dat die bessensap
een groote hoeveelheid atropine be
vatte. Had de rechter verwacht, dat
deze mededeeling Koenraads vertrou
wen in zijn geliefde zou schokken,
dan had hij zich vergist, want geen
enkel oogenblik wantrouwde hij haar
doch zeide alleen: „Arm, arm kind,
welke booze machten hebben toch te
gen je samengespannen!”
De rechter wees hem nu
wat de verdenking tegen
zou kunnen rechtvaardigen,
raad luisterde aandachtig toe.
antwoordde zei hij toen:
„Dat klinkt nu allemaal wel ge
loofwaardig, doch alleen voor iemand
die Valentino niet kent, zooals ik
haar ken. Het is eenvoudig onmoge
lijk,dat zij het gedaan heeft.”
„Maar als het nu toch eens in drift
gebeurd is?”
Een oogenblik zweeg Koenraad, on
peinsde even over die mogelijkheid
doch toen antwoordde hij beslist, dat
zij het zelfs in drift niet had kunnen
doen.
GOUDSfflE COURANT
ezx voor G-ovtcLo. exx
Per kwartaalf 1.25
Hem franco per post.1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad 41 50
Hem franco per post.1.90
Abonnementen wordep dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
Markt 31, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren.
Telefoon Interc. 82.
Rusland.
Uit de Katorga-gevangenis te
Aleksandrowsk door Alexander
Lekich.
Langzaam, zeer langzaam drin
gende berichten over de martelingen
wharaan de politieke gevangenen in
Rusland en Siberië blootstaan, tot
Europa door. Hetgeen hieronder volgt,
is/gedagteekend op 22 Febr. 1912 het
behandelt gebeurtenissen, welke in
ƒ910 plaats vinden. Men vindt het
'verhaal in de brochure „Echo aus der
Katorga, Notschrei en die'Menschheit”,
een maand geleden uitgegeven te Zu
rich door Stanislaus Wicher, in op
dracht van het Zwitsersch Comité
voor de Politieke gevangenen, te Win-
therthur.
In het Najaar van 1910 heerschte
in Mandsjoerije een pest-epidemie.
Daarom moesten alle gevangenen
transporten, die in de richting van den
Baikal-spoorweg moesten gaan, te Ir
koetsk blijven. Het gevolg was, dat
de Katorga-gevangenis (gevangenis,
waarin de menschen, die tot verban
ning zijn veroordeeld, bijeen warden
gehouden totdat zij naar de plaats van
hun bestemming kunnen worden ge
bracht) te Irkoetsk overvol was met
menschen, vlooien en luizen, ’t Was
40 Graden kou. Het gevangenis-be
stuur wilde gaarne zoo spoedig moge
lijk van onsde gevangenen, die voor
Aleksandrowsk .bestemd waren, ont
slagen raken. Toen op den 20sten No
vember de koude buiten „slechts1* 20
Graden was, maakte men van deze
delijk merken.”
„Wij zullen het spoedig weten,
antwoordde de rechter en las vluch
tig het relaas door.
De flesch werd nog dienzelfden dag
onderzocht, en toen bleek, dat daai-
in een groote hoeveelheid atropine op
gelost was, völdoendc om hog ver
scheidene menschen mee om het le
ven te brengen.
Nu was Valentine’s schuld zoo ze
ker bewezen als maar mogelijk was.
De rechter toonde haar bij het vec\
hoor de gevonden flesch on vorklaar-
de dat langer ontkennen nutteloos
Wa,!ü heeft niet gehandeld met koele
berekening, doch zoo onverstandig
mogelijk in uw drift. In plaats van
uw vijandin een paar droppels in t
glas toe te dienen, hebt gij uw ge-
heelen voorraad vergift in de flesch
gedaan. Toen ge tot kalmte waart ge-
komen en de gevolgen van uw daad
kondt overzien, hebt gij de flesch in
het hokje onder den gootsteen verbor
gen om die later weer weg te rui
men en er een andere flesch voor in
de plaats te zetten’’
Tevergeefs antwoordde Valentine
dat ze nooit een droppel
zaten had, .en met wist, dat er nog
een tweede flesch was, dat er nog ren
bergplaatsje zou kunnen zijn, onder
den gootsteen, waarop de rechter de
Xigg“tolde, hoe die flesch dan
gZnmn moest zij». Valentine scW
ten gingen en daarvan nog winstge
vende zaakjes trachtten te maken.
Men kan echter, merkt hot Hbld.
v. Antw. op, evengoed zijn veront
waardiging luchten, zonder daarom
tot buitensporigheden over te gaan.
Zoowel te Leuven als te Mechelen
hebben deze plaats gehad. Te Mechelen
word betoogd voor het huis van den
Kardinaal Mercjer. Zijn woord ver
mocht niet hen tot bedaren te bren
gen. De geestelijkheid van het pen
sionaat ''op den Bruul werd uitgeflo
ten. Jl
De «oorzaak van dit optreden ligt
in he® spionnagewerk van den on
derrector te Leuven, waartegen do
studenten zich thans allen verzetten.
Naar bericht wordt, deelt de bur-
gf^ij van Leuven in deze quaestie ten
pfile de moening dor studenten over
de bedenkelijke praktijken door den
„vice” in het werk gesteld. Ook moet
de huidige beweging er aigemeene
goedkeuring vinden. Do studenten, al
dus zegt de VI. Gazet, worden door
do hoogeschooloverheid behandeld als
waren het kinderen. Te 10 uur moeten
zothuis zijn; zonde/toestemming mo
gen zij kringen noch bonden oprich
ten, geen feesten geven, geen belon
ging in richten, geen dansfeest bij wo
nen, noch naar den schouwburg gaan.
Wat de studenten vooral tegen
borst stuit, is de vers]
door den nieuwen „vi
Dagelijks worden tal van hen bij
Mgr. van Cauwenbergh tngeroepen
waar hun verweten wordt: men heeft
u toen in zulk oen huis gezien
„men” zag u praten met oen jong
meisje; „men” heeft u op een bal ge
zien; „men” heeft u op zulk oen uur
thuis zien komen. De studenten mo
gen in geen koffiehuizen gaan, waar
liberale burgers vergaderen, of waar
meisjes als kellnerin dienen. Doch
men geeft de lijst van deze huizen
niet op; onnoodig te zeggen, dat mei
het verbod niet veel rekening wordt
gehouden, doch hier juisljfcomt
spion van den „vice” oö, /ni
grond. j k
De studenten, die niewWiw paeda-
giën wonen en bij burgfew'ifigokwar-
vierd zijn, moeten aanyden „vice”
nauwkeurig opgeven der/ naam, hot
beroep en het adres van den Leuvon-
schen burger, vooraleer zij het „kwar
tier” huren.
De „vice” stelt daijt een nauwkeu
rig onderzoek in ove^ do personen,
vraagt of zo hunne godsdienstplich
ten vervullen, of ze Voor de kerk ge
huwd zijn, of er meisjes in huis zijn,
enz. Bevallen de antwoorden niet,
dan wordt de toelating daar te gaan
niet verleend. Zelfs wanneer
reeds in huis is, mag de „vi-
zijn zaak.
„ik wiid- d-i 1»-
derzoek gesloten kon
on-
zei
i „uei ib om net ver-
- 'eriiezen. Laten anderen
ej zïc|i ook maar eens hot hoofd ni^e
weken
in ver-
'11