IE BANK ‘R lit 520 f 12.50 De zoade der vadem. nes. No. 12473 Zaterdag 9 Mei 1914. en Telefoon Interc. 82. OM. Buitenlandsch Nieuws. fe. Feestdagen. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. TAMIMAU’S JAM ELST BIJ ARM HEM. Eerste Blade “a- W i gebruiken laat ia. I Christelijk-Historische voorlichting. 53e Jaargang. Verschijnt dagelijks behalve Zon- Telefoon Interc. 82. W Herziening der Leerplichtwet. FEUiLLElOA bestaat uit twee CK. entschappen. Ziehier F 68 t van aard, Wordt vervolgd. DE JOMÖ Oosthaven 31. onderwijs wordt g school, waarop het msterdam. avia, te Bloe de lang Ipse in de Strand at Electr. droging, e Salon. ille soorten HAAR- ,heelemaal verpoli- een politieke strek el e arbeiders te IPS, Wijdstrut 29 :n. VELD Lnz. ING. Eb- Het ronde tafel, bedekt hand zij/ eh on- P BIJFUERTIIVÏliTKST ÏTnI Van t—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55 Elke regel meer«0.10 Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend. Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f’0.35 bjj vooruit betaling, elke regel meer 6- ets. Reclames f 0.25 per regel. Groote letters en randen naar plaatsruimte. <-=! "kU I- !j=t» I i |- i gegeven aan dé a t is ingeschreven, of gedurende den voor het huis onderwijs bestemden tijd, wordt ge straft met eene geldboete van ten hoogste vijftig gulden.” Door dit artikel zal het verzuim der zoogenaamde „zeejongens” te Scheveningen en te Katwijk] weldra onmogelijk worden gemaakt. Wij hopen, dat deze wijzigingen op afbetaling van meerdere herziening der wet spoedig het Staatsblad zullen bereiken. ver, die naar den stijl te oordeelen» reeds vroeger in anonimiteit zijn kracht zocht, werkt, blijkt het best uit een artikel van J zijn hand in „de Neder lander” van; 24 April. Wij geven voor het roerend verhaal van twee broe ders, een brave en een niet brave, het woord aan „De Nederlander" nDie brave broeder is met den niet-brave op eenzelfde dorp in een der bedrijf werkzaam. Ze verdienen beiden een flink dagloon, want ze vallen onder Talma’s 4e loonklasse, en hebben dus minstens f 12. misschien wel f 18.—, in de week. Ze bleven tot hun 60ste jaar aan het werk en tot nog toe had men beiden voor braaf gehouden, maar nu komt het uit, dat men zich in den eenen heeft vergist. Want, zoo spreekt hij, waarom zou ik nog lan ger blijven werken? Wanneer ik en daaraan twijfel ik hard het geen 10 jaar tot mijn 70ste 'meer kan volhouden, is elk jaar, dat ik nog aan den slag blijf, voordeel voor mijelk iaar wordt mijn in valid iteitsron te lager en wanneer ik eerst op mijn 68ste jaar invalide word, kom ik toch aan de bedoeling. Neen dat riskeer ik niet. Laat me liever een „goede dokter” opzoeken, dat is een zoogen. geweldig sarcasme, waarmee juist een gaavetenlooze dok tor wordt bedoeld, (Red. V.) en het er nu reeds van nemen, dan geniet ik tenminste nog een paar jaar een ietwat hoogere rente, en zie ik ten minste iets van de gedurende 40 jaar op mijn naam gestorte premies a 40 ets. per week terug I” Tegenover zooveel snoodheid komt thans de brave broeder ten tooneele, die de afioopende premie wel onrecht vaardig vindt, maar die niet wil gaai* rusten voor ’t tijd is en die arbeiden zal, zoolang God hem krachten geeft. Hij zal zien of hij het 70ste jaar niet halen kan, maar, het gaat niet, op zijn 69ste jaar wordt hij invalide, hij krijgt de minimum-invaliditeitsrente, en moet daardoor er wel bedoeling bij vragen. En als hij de f 64.— aan Invaliditeitsrente heeft genoten, is hij juist 70 jaar en terwyl hy in de laatste, 50 jaar f 500 aan premies heeft be taald en daarvan slechts '/s terug kreeg, als hij komt aan het loket om zijn ouderdomsrente, dan heet het, neen, vriendje, gij krijgt ook uw f 2.— rente niet meer. Want gij zyt nu niet langer invalide, maar gij zijt thans slechts oud. »erd). niversiteit te Schouwburg, 8 u»i mold SpoeL „Het SchMttrf ad. Mercurios Afó* lijmen voor do coalitio-politiok 1 Dat bipt ten duidelijkste uit des jonge- Dit nummer btaden. leunie 8’/i istands Credietban*- tóunie 8 o. M** I. Irwin Brown- en wij geregeld tR ogen ontvang»^ icerten, vennAk*y deze dan in den. drman AZb., Good*1 --lings, tirade. Van.een objectieve be- Barst niet in tranen los, lezer, want er komt nog erger wee. Want terwijl die brave oude daar beteuterd staat, rijdt er een bakje voor met een medo- dorpeling, die op zijnflöBste jaar we gens schandelijke dingen tot 14 jaar gevangenisstraf werdj veroordeeld en die de laatste cent van zijn uitgangs- kas aan een „equipage” heeft besteed. Hij is na zijn 69ste jaar niet veroor deeld, staat ook niet bekend als dronk aard, daar op hot „Rooie Dorp" geen drupje te verkrijgen is en is natuurlijk platzak. En hij wordt aldus door den post beambte aangesproken. Wij ver moeden, dat deze man in zijn vrijen tijd lid eener Rederijkerskamer is, Red. V. „Gij zijt een waardige, zelfstandige behoeftige. Ziehier uwe rente en uwe f 2.—”. De ongeduldige lezer vraagt ons wellicht, of hij dan nu zijnen water landers eindelijk den vrijen loop mag laten, wij kunnen hem echter niet an ders raden Houd dit kostbare vocht toch binnen, want deze personen heb ben even weinig vleesch en bloed als Jacques Pierre Frochard uit het be roemde tooneelstuk „de Twee Wee- zen”. „De Nederlander" beseft blijkbaar niet, dat zij met deze voorstelling van zaken de wet-Talma hot heftigst be strijdt. Want juist bij deze wet was de verzoeking om een Invaliditeits rente te bemachtigen, al heel sterk. Waar mr. Lohman in de Kamer schrik kelijke tafreelen schildert van komende barbarenregeering als gevolg van de democratische richting, verbaast men zich ietwat, dat juist in „de Neder lander" genoemde voorstelling van zaken onderdak vindt. De strekking van elf artikelen van het anonieme jongmensch blijkt uit deze tirade: „Gij bijt u op uw lippen, arbeider. Gij balt de vuist van veront waardiging! Doe het niet, bidden wij u. Hebt gij zelf met uw stem niet mee geholpen dit tot stand te brengen Ah, zoo De artikelen van dit jonge- mensch, dat niet onwaarschijnlijk ge parenteerd is aan een Christelijk-His- torjsch volksvertegenwoordiger, oie als stopwoord op de lippen heeft, dat zijn tegenstanders „1 tiekt zijn”, hebben kingZij dienen om ,1 „Het SehaatooH" ad. KiesveceeuW WORTELS. I VET I OOFDH’ I •TBUR. rdlgur, i— rentha, Orerysel en Mnaak In het Christelijk-Historisch blad „de Nederlander”, dat zooals men weet on der redactie staat van jonkheer meester de Savornin Lohman, verschenen kortelings elf artikelen ovpr Treub's ouderdomswet. De heele reeks was er op berekend het wetsontwerp af te breken. Dat blijkt al wel hieruit, dat het anonieme jongmensch, dat deze artikelen schreef, spreekt van Treub’s Belasting op de Volkskracht”. Zelden hebben wij oppervlakkiger en onjuis ter beschouwing gelezen dan deze ar tikelen van een anonymus en dat mr. Lohman deze stukskes plaats verleent in zijn blad, bewijst wel, dat men te genover het extraparlementair kabinet, van Christelijk-Historische zijde niet kieskeurig is in de middelen om het den voet dwars £e zetten. Nu verbaast het ons niet dat de schrijver dezer ar tikelen onbekend blijft. Vloeiden ze uit de pen van een Snoek Henckemans, dan zou men ze zekere autoriteit niet kunnen ontzeggen. Bleek het, dat zij bijvoorbeeld afkomstig waren van een ondergeschikt ambtenaar aan het de partement van koloniën, dan zou waar- schynlijk ieder het .vergeeflijk vinden, dat zoodanig jongmensch de meest on juiste voorstellingen geeft en men zou zich alleen kunnen verbazen, dat een Orgaan, dat ernstig genomen wil wor den, ze plaatsruimte verleendo. Met welke middelen deze anonieme schrij- Enghi Van hot Marconi te Londen naar het Savoy Hotel, werd kortgeleden een demonstratie van draadloozo telefonie gegeven. Daarbij werd een nieuwe methode toegepast en de demonstratie geschied de voor eenige Russische officieren, die op het oogenblik oen bezoek aan Engeland brengen in verband met do draadloozo telegrafie. Hot nieuwe systeem is uitgevonden door Marconi zelf, die thans bezig is met het aanbrongen van do toestellen in schepen van de Italiaanscho marine, terwijl het nieuwe systeem door andere Europeosche mogendheden in overwe ging genomen is. Omtrent het nieuwe systeem wordt gemold, dat het ’t voordeel hooft van zeer eenvoudig te zijn in hot gebruik, zoodat oen gesprek door draadloozo telefonie even gomakkelijk wordt als met de gewone telefoon. Daar hot vraagstuk is opgelost, om de kracht, die noodig is voor draad* i loozo telefonische verbinding over te brengen, biedt de quaestie van afstand,, naar gemeld wordt, tegenwoordig geon moeilijkheden moor. En in hot Mar- conie House werd voorspeld, dat er spoedig een draadloozo telefonische verbinding tusschen Londen en New- York zou worden aangebracht. Een bericht uit Sable-Island bevat het verslag van den kapitein der Co lumbian, over do ramp die zijn schip heeft getroffen, De brand was Zon- win, niet de neiging tol boosheid en miedaad, neen alleen de teugelloozo zucht naar ongewone bedrijven had hem tot een dief gemaakt. Ja, met een gevoel van heimwee verlangde hij uit dit eentonige^leven verloat te worden, dal hem erger waa dan <»n gevangenis. Hij had Esther liefge had; zij beviel hem nu nog wel, al leen die herhaalde betuigingen barer grenzelooze liefde hadden- hem geheel onverschillig gemaakt voor haar. Golinski was Onbestemd wan er iets, dal hem in bedwang kon houden, dan zeker niet de zacht moedigheid, waarmee Ewllier zich al tijd aan hem onderwierp. Wel een karakter, dat heerach- en baatzuchli- ger was dan het hare. Ja, hij snakte naar vrijheid, dat stond hem helder voor den geest. Maar hoe zou hij die gouden ketenen verbreken, die hem bonden? Bij nacht ot ontijd wegelui- pen met geld en kostbaarheden? Dat vond hij te verachtelijk. Openlijk met Esther breken? Dat waagde hij niet, want hij vreesde de Wraak van Na than Ehrentraut en zijn zoon Leopold- Zonder op te zien, staarde hij naar den dobber, die opeens zoo krachtig onder water werd getrokken, dat hij slechts met moeite den hengel kon vasthouden. Nog te rechter tijd haal de hij op en edn groote, vette snoek spartelde in het gras. schouwing van het ontwerp-Treub is geen sprake. Wij herinneren ons, hoe ons meer malen bleek, dat meerderen links Kuy- per gevaar!ijker achten dan Lohman. Wij zijn van tegenovergestelde moo ning. Kuyper is de^tegenstander, die u openlijk tegenkomt. Lohman onder clericaal regime, de eeuwig opponeo- rende, die tal van rechteche maatrege len fel bostreedt, doch ten slotte steeds voorstemde leder zijn meug. Doch dit genre van tegenstanders is ons het minst sympathiek. De voor lichting, die wij in het bovenstaande signaleerden, spreekt in dit opzicht boekdoelen en tot zijn groot leedwezen had hij echter tevens waargenomen, dal deze noch verstand, noch hart bezat om die innige liefde naar behooren te be antwoorden. Golinski liep intussthen door de weide voort en waw binnen een kwar tiertje in het boach, dat men vanal bet balkon van hel slot zag. Na-dit te hebben doorloopen, kwam hij ein delijk aan een met wilgen begroetten dijk. Aan zijn voeten lag h<H meer, waarop geen menschel ijk wezen te ontdekken. Hij wan gewoon zijn |fis- scherijgereedschap in een boschje i te verbergen; hij haalde het te’ voor schijn, sloeg aas aan en legde in. Terwijl de dobber op het water dreef en niet de geringste beweging maak te,‘lipt Frans Golinqki zijn gedachten den vrijen loop. Hij gevoelde zich volstrekt niet op zijn gemak in zijn1 nieuwe omgeving. De weelde, waarin hij thans leefde, was hem onver schillig, het was hem wel aangenaam maar die stilte en kalmte waren hom even onaangenaam als soms welkom. De lust naar, avonturen en gevaren, die In hem zat en dien hij nauwe lijks bedwingen kon, zat hem te veel in het bloed. Van zijn jeugd af, had die lust»' hem gedreven, bet rechte pad, het rustig, burgerlijke leven te verlaten. Hij had behoefte aan geva ren on avontuurlijke ondernemingen om zijn moed op de proef te stelten. Niet de zucht naar voordeel of ge en die k*ZT‘oit is nu mijn gebied, riep zij uit, hier ben ik koningin. Weet je wel, Leopold, koningin Esther, de vrouw van AL—TC. «(•huwelijken Haman bracht. GOIDSCHE COIIRANTT ezx -Tocz GJ-ovlcLsl exx Oxxxs-txelcexi. T PRIJS VAN HET ABONNEMENT: Per kwartaalf125 Idem franco per post,1.50 Met Geïllustreerd Zondagsblad„1.50 Idem franco per post 1.90 Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Makkt 31, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren. De koffie staat gereed, zei ging bet salon binnen. zette zich om de met een prachtig kleed «n weldra dampte de mocca in kopjes, en werd het gesprek her- T*t- Esther vroeg hoe het met haar yjto- ging en of hij nog geen zin de zaken aan kant te doen. Neen, hij is aanhoudend bezig *ijn zaken; sedert jullie huwelijk hij zich geen rust meer. Ik be- »ommer mij er weinig om, maar hij ïluPt geen vier uren 's nachts. Maar dat zal zijn krachten on- d^ujnen, riep Esther uit, die nog a* vergat, hoe haar vader haar ^rtewensch had vervuld. Voor ons "^oeft hij niet meer te zorgen; wat ®)ons heeft gegeven, verzekert ons ^Koede toekomst en bovendien wij te op,:>reng8ten no® van ^Misnoegd zette Golinski zijn kopje Lief kind, als vader werkzaam L/ ’’f11’ laat hem dan begaan! Wie bezigheid gewoon is, kan niet Nu greep de jonge man ner zuster, keek haar derzoekeud aan en zei toen: Ben je gelukkig, Esther? Zij sloeg haar donkere bogen naar haar broer op en zeide zacht; Dat beh ik. Verder werd er tusschen broer en zuster niet over Golinski gesproken; geen van beiden was dit onderwerp aangenaam. Esther geleidde haar broeder door het heele huis. Zij liet hem de prachtige vertrekken zien, die geheel nieuw gemeubeld en behangen waren. Zij voerde hem in keuken en kelder, wees hem de stallingen en de schuren aan den voet van den borg, bracht hem eindelijk in den tuin reeds een herfstachtig aanzien kreeg. Dit. is nu mijn geoivu, nv uit, hier ben ik koningin. Weet 1, KOUlUg'3 Ahasverus, die den af- aan den galg U‘ Leopold glimlachte. Was het hier juist niet andersom De Esther der geschiedenis werd door den koning uit nederigen en armen staat ten troon verheven, terwijl zijn zuster in tegendeel haar man tot rang en aan zien had gebracht. Uit elk woord van zijn zuster be merkte Leopold, dat zij Golinski nog altijd met een grenzelooze vereering liefhad. Tot zijn diepe verwondering zoo opeens de handen in den school leggenv. Alleen... laat hij Voorzich tig zijn, dat hij zich niet blootgeeft. Ik weet hel; de honden zitten hem op de hielen; de biauwrokken zien hem zeer scherp op de vingers, zei Frans. En heb je hem gewaarschuwd? vroeg Leopold. Golinski haalde de schouders op. Ieder moet maar voor zijn eigen zor gen, was zijn antwoord. Leopold beet zich op de lip en hij vermeed de oogen van zijn zuster De liefdeloosheid van Golinski had hem al meer getroffen; zijn vader had dien man groote diensten bewe zen; hij* had hem aan het gezelschap van gemeene dieven ontrukt en als een plant in betere aarde overgeplant. Hij had hem zijn kind gegeven, een tehuis en een grondbezit, dat duizen den hem benijdden. En die ondank bare had geen vriendelijk woord nog zelfs over voor zijn weldoener. Tegenover zijn dienstpersoneel was hij altijd opstuivend en gebiedend; en zelfs tegen zijn vrouw sloeg hij een bevelenden toon aan, die Leopold al- tijd hinderde. Esther scheen dit ech ter niet te hoeren. Liefde is niet al leen blind, re is ook doof... als zg, niet hooren wil. Golinski stond op, nam vluchtig af scheid, stormde de rotstrappen af en verdween bij een bocht van den weg uit hef oog van Esther en Leopold. Reeds iaren is door allen, die het wel meenen met de volksontwikkeling, MMSdrongen op de heraiemng van de Leerplichtwet van 1901. In de twaalf inen, dat de wet heeft gewerkt, heeft ie ontzaglijk veel goeds gedaan. De bevolking ia «r “a“ gewend geworUeif het als een plicht te beschouwen de kinderen geregeld naar school te zen den en reeds dit alleen moet als een groot voordeel gorden aangemerkt. Als elke wet heeft ook deze haar ge breken in de practijk getoond. Minister Heemskerk diende een wijzigingsont- werp in, dat allerminst als afdoende kon worden begroet. Mr. Cort van der Linden heeft daarop nu onlangs een nota van wijzigingen ingediend, die, al brengt hij bij lange na niet, wat de voorstanders eener flinke Leerplicht wet Boodzakelijk achten, toch eenige uitnemende maatregelen brengt. Ten eerste zal het landbouw verlof dat in de bestaande wet zes weken bedraagt, tot een maximum van vier weken teruggebracht worden, boven dien wordt de gemeenteraad verplicht tot nu toe was hij alleen bevoegd om de tijden te regelen binnen welke dit verlof vallen moet. Het maximum der boete bij leer- plichtovertredingen wordt gebracht van f 15 op f 30. Dit heeft tweeërlei bedoeling. De rechter zal in de toe komst hooger straf kunnen opleggen, doch tevens zal door de verhooging van het maximum de ambtenaar van het openbaar misterie hooger beroep kunnen aanteekenen tegen uitspraken van den kantonrechter, waarbij een te geringe straf wordt opgelegd. Ver ier wordt om de uitwerking der wet te verscherpen, voorgesteld in bepaal de gevallen vrijheidsstraf verplicht te stellen. Van veel verder strekking is de bepaling, dat werkgevers strafbaar worden gesteld, die leerplichtige kinderen in dienst nemen. Het voorgestelde artikel luidt „Hij, aan wiens schuld te wijten is, dat een kind gedurende den, volgens de wet bepaalden, leerplich tigen leeftijd diensten of arbeid ver richt gedurende den tijd, waarin andersom De armen staal f

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1914 | | pagina 1