ita. a
3in.3a.exa land
De mobilisatie voor
vrouwen.
GemengdeBerichten.
De Drukkerij
Markt 31
alle drukwerken
Stadsnieuws.
Laatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht.
ETnanciëele hêrichteu.
BrRGERLLJKE STAND.
'Wm
omdat twee harer kinderen onvindbaar
waren.
Deze vrouw was van Tierlemont
gekomen, het dorpje dat gansch ver
woest is. Verdwaasd keek de vronw
naar eene Duitsche vliegmachine, die
over Leaven vloog en zij schrok niet
terug, bevreesd voor een vallende bom,
niettegenstaande zij iets bazelde van
bommen die de Duitschers boven Diest
hadden uitgeworpen. Een der soldaten
vertelde ons dat men van Leuven uit
's morgens te vier uur te vergeefs op
denzelfden vlieger geschoten had.
Wat heeft men met dat terugtrekken
der Belgen voor? Men zegt dat de
Koning zijne schoone steden voor ver
nieling wil behoeden en de Duitschers
rustig zal laten doortrekken om in
Antwerpen hen af te wachten.
Op den terugweg Werd onze aan
dacht nog getrokken door een klein
aantal soldaten te Winsel gelegen,
doch hun aantal was te gering om te
kunnen aannemen dat men deze in
het vuur zal brengen.
Geruischloos vloog het handigo
kleine karretje van een Engelsch col
lega over den weg, terug naar Brussel,
Ik schaamde mij zoo bruut 't zijn weg
zocht terug naar Brussel, dwars langs
die zich met moeite voortbewegende
massa's vluchtelingen. Toen bracht de
Engelschman de goede stemming er
weer even in door een Leuvensche
schipper op den weg aan te klampen,
hem in zijn wagentje te nemen en
zoo goed en kwaad als 'tging een
gesprek met den man wiens kleeding
den Brit zoo zeer imponeerde, te
voeren.
Het bleek dat de schipper door het
kanongebulder en het voorbijtrekken
dor vluchtelingen bevreesd geworden,
zijn schuit in den steek had gelaten
en hals over kop naar Brussel was
gevlucht.
Het verhaal van den schipper komt
zeer getrouw overeon mot hetgeen wij
zelf zagen en hoorden, zoodat de lezer
omtrent de feiten voor Leuven voor
gevallen volkomen zekerheid kan heb
ben. Wij zetten den schipper aan het
Noorderstation te Brussel af, welke
stad Woensdagavond vonden ten
prooi aan groote opwinding,
.O. -r.T'
Etc Uonta'ttd la 1 Bus s e 1!
Kon uien lot voor enkele dagen ver
klaren, dat de bevolking haar kalmte had
herkregen en met waardiglfcid afwachtte
do dingen die komen zouden of zoo
ais een Parijsch blad schreef, dat de Bel-
geu rustig den grootcn slag afwachtten,
sinds Donderdagmorgen is die stem
ming volkomen omgeslagen. De opwin
ding steeg, juist uitgedrukt, bij hot bin
nenkomen van elke nieuwe trein. De
menschen, die van de statie kwamen wis
ten u de afgrijselijkste verhalen te doen
van de toestanden, waarin de ontzaglijk
en»- massa's vluchtelingen uit dó- -dorpen
en uit Lpuvep ytyktjejdcn, jjf, yktdhtelin
gen Geriefden de Urüsselaarb wter/dat de
Duitsche troepen naar Brussel oprukten,
de mare ging weldra do boulevarts over
„van mond tot mond" want de kranten
zwijgen, in de cafó's en estamlnojs ver
drong men zich om plattegronden en kaar
ten, en tegen den middag was men 't
er ovor eens, dat de Duitschers op slechts
enkele tientallen kilometers van de stad
stonden, 't Bericht, dat de vliegers het kas
teel van de Koning van Laeken hadden
verkend, deed wat uien noemt de deur
dicht. De Brussolaars waren ten prooi
aan de grootste opwinding. Men lachte
niet meer om het smakelijk commentaar
met Franschon geest opgediend, op het
verhaal van oen Duitschen krijgsgevan
gen graaf Flotow von Bulow, die zich
lichtelijk vorwondord zou hebben over
het weinige comfort hetwelk de Belgische
krijgsgevangenschap bood, terwijl don
graaf de Belgische gastvrijheid tijdens
het laatste concours hippique zoo aan
genaam had getroffon. Waar bleef zijn
koude kip en do champagne?"
En mot smaak vertelde het blad dan
verder hoe men den graaf er aan herin
nerd had, dat hij zich In een openbare
instelling bevond, dat het voedsel uit
stekend van kwaliteit was bevonden en
dat, indien het hem niet beviel de gevan
genis van St. Qillcs voor hom openstond.
Men moet den Brussolaar kennen om
te kunnen beseffen, welk een genot hom
zulk een entre-filet schenkt. Nimmer zal
ik trouwens vergeten de vriendelijke
grijns welke zich op hot gelaat van een
Brusselschen gendarme vertoonde, toen hij
met de bewaking van een viertal Duit
sche spionnen belast, pal voor de ellen
delingen, die met as-grauw gelaat on ver
trokken gelaatstrekken het vonnis van den
krijgsraad wachtten, ging staan en met
de moest sierlijke beweging op nauwge
zette wijze het leggen van don strop de
monstreerde. Dat was in de dagen van
de jacht op de Duitschers. Inmiddels was
de kalmte teruggekeerd, doch de schan
dalen in Visé hebben het volk thans meer
geprikkeld dan men vermoed.
In hun overspannen brein hebben zich
voorstellingen van do gruwzaamste niet
nader te omschrijven wreedheden vast
gelegd en zij vertellen 't nu met oen over
tuiging, dat ge bevreesd wordt hun te
verklaren, dat zulke beestachtigheden niet
begaan kunnen zijn.
Ik heb meisjes en jong? vrouwen ge
sproken die mij met trots^ hun kaart van
het Roode Kruis lieten zien en mij onder
den indruk brachten van zooveel vuur
en geestdrift voor de goede zaak, zooveel
liefde en toewijding voor hun lijdende
iwdemenschen, doch na een oogenbiik van
zwijgen, schokte uit het opgekropte ge
moed. „Weet u wat de vrouwen van Her
stal gedaan hebben? Weet gij hoe zij heb
ben mede geholpen? Zij gooten ketels en
pannen vol Jieete olie en gloeiend vet op
de honden uit! O, had ik mede kunnen
doen!!!" Ik antwoordde niet, ontsteld over
de vordering welke de epidemie van de
oorlogspest zoo snel had gemaakt. Ang
stig stelde ik mij eerst de vraag of bot
singen bij de komst der Duitschers wel
voorkomen zouden kunnen worden. De
strenge censuur op de bladen, waardoor
gansche stukken op het laatste oogen
biik uit den opgemaakten vorm op bevel
van de militaire overheid moeten worden
gestoken, hebben ons een staalkaart van
de meest vreemdsoortige nieuwsbladen be
zorgd. Twee opmerkingen dienen daar
aan te worden vastgeknoopt. Ten eerste
dat men thans beter en gemakkelijker
dan ooit de slecht geredigeerde couranten
herkend, want juist deze nemen in
wetendheid of onnadenkendheid de meeste
ougewenschte artikelen op en vertoonen
het grootst aantal van die malle witte
plekken, en de tweede opmerking is dat
ik mij er van overtuigd houd, dat die
witte plekken allerongunstigst op de
stemming der bevolking werken. Zij zijn
het tooneelscherm waarachter de fantai-
sie van de overprikkelde toeschouwers
zich allerlei overdreven voorstellingen
vormt, zij brengen den lezer in een hoogst
ongezonde toestand van onzekerheid, en
streven dus hun doel voor een goed deel
voorbij. De bevolking is geënerveerd. In
deze oogenblikken wenden zich de gedach
ten van eiken Brusselaar van eiken Belg
naar het Zuiden vol hoop naar de Fran-
sche broeders.
De officioele verklaring van de regee
ring nopens den toestand Donderdag
avond te 6 uur verschenen, heeft in zoo
verre den hartewensch der Belgen voor
bevredigd, dat zij uit die proclamatie te
weten kwamen, dat er thans geen kwestie
meer van is, dat de Belgen alleen strijden,
dat het hoofddoel waarlijk niet meer is
het dekken van dit of dat gedeelte van
de stad, dat dit laatste slechts van on
dergeschikt belang is geworden.
De eerste taak van bet Belgische le
ger, dat van tijd winnen, is afgeloopcn.
Vijftien dagen lopg Rehtym de Belgffljitfol
Duitschqrs opgehouden, en thans,-
ziil men te zamen piet do Fransch-tEa-
'gelbché Vrictiden den grooten slag leve
ren.
Het geduldig wachten op nieuws van
de Franschon is beloond, dë regeering
heeft het medegedeeljl, de Franschen zul
len eerst thans eops toonen wat zij kun
nen en het Belgische leger zal ter vrij
waring der onafhankelijkheid, kunnen
voortgaan oen doeltreffende hulp te' ver-
loenen In het vervolg van de krijgsver
richtingen aan do legers der waarborgende
mogendheden. En dan eindigt de rogeoring
met de stellige vorzekering dat de ver
dediging der sterke btclling Namen ver
zekerd is,: en Namen beheeracht weerden
doortocht op de Maas. 1
De regeeripg h*d gjQ?n gelukkiger pror
clamatle kunnen kiezen. Haar kort, za
kelijk .en openhartig woord Heeft de be
volking in hoogo mate haar kalmte doen
herkrijgen.
De Duitschers in België.
ANTWERPEN (officieel). Gisteren
hebben verschillende Belgische deta
chementen slag geleverd met vijande
lijke cavalerie-afdeelingen. Deze ge
vechten hebben op verschillende
plaatsen plaats gehad met het resul
taat dat de vijandelijke ruiters overal
teruggedreven werden. Gevangen ge
nomen Duitsche gewonden zullen naar
de militaire hospitalen worden ver
voerd. De toestand bljjft voor de
stelling Antwerpen uitstekend.
De Belgische banken te Brussel
hebben besloten aan de patroons voor-
loopig de noodige sommen te ver
strekken, waardoor deze in staat zijn
om huflne nog aan den arbeid zijnde
daglooners te kunnen betalen.
ANTWERPEN. De commissie die
zich uit de Hollanders heeft gevormd,
heeft als eerste storting een bedrag
van 1000 francs voor de hulp
behoevende Belgen geschonken. Ook
werden lijnwaden, matrassen, mond
voorraad enz. door deze commissie
beschikbaar gesteld.
Van de Limburgsche grens.
Men meldt uit Maastricht aan de
N. R. Ct. d.d. 19 Augustus:
Nog schgnt de maat niet vol. Heden
morgen waren het weer vluchtelingen
uit het naburige dorpje Canne en het
veraf gelegen stadje Tongeren, die bij
honderden de stad binnentrokken.
Men heeft reeds gelezen, welk droevig
tooneel zich in de woning van den
burgemeester van Canne. den heer
Postwiok, had afgespeeld. En dat den
menschen de schrik om 'thart sloeg!
Wie zal 't hun kwalijk nemen. Vrou
wen uit Tongeren verzekerden mij,
onder tranen, dat men hen wegge
jaagd had en dat ze, gevolgd door
Duitsche soldaten met de bajonnetten
vooruit, gedurende 2 uur hebben moe
ten loopen met de handen in de hoogte,
tot dicht brj de Nederlandsche grens.
Ongeveer 700 hebben om 12 uur op
de groote speelplaats van de Rijks
kweekschool gemiddagmaald, In min
der dan een half uur tijd waren allen
verzadigd, dagk de zorg van al de
dames en heeren, die hunne mede
werking verleenden.
Frankrijk en Duitschland.
PARIJS. Uit Milaan wordt aan de
„Petit Parisien" geseind, dat de suc
cessen der Franschen tot buitengewoon
enthousiaste betoogingen voor Frank
rijk te Milaan hebben aanleiding
gegeven.
In den Elzas.
PARIJS (officieel). In den Boven-
Elzas blijft de voorwaartsche beweging
der Franschen aanhouden.- De Fran
schen bereikten Morhange en Delme
in Lotharingen en bezetten eveneens
Chateau Salins en Dieuze. De stelsel
matig uitgevoerde opmarsch der Fran
schen welke eenigszins vertraagd wordt
door het optreden der vijand, wordt
krachtig voortgezet. De daden van
wreedheden door de Duitschers hou
den niet op. De Duitsche soldaten
hebben b.v. in een dorp in den Elzas
een gevangengenomen cavalerist in
tegenwoordigheid van de geheele be
volking geworgd.
Aan de Fransch-Duitsche grens.
PARIJS, 20 Augustus. De Fran
schon hebben Mühlhausen heroverd.
PARIJS, 20 Augustus. (Part. N. R.
Ct.) Een officieele mededeeling van
hedennacht zegt dat de Fransche
troepen een schitterend succes hebben
behaald tusschen Altkirch en MühF-
hausen. De Duitschers trekken zich
terug op den Rijn. Er zijn tal van
krijgsgevangenen gemaakt, 24 kanon
nen zijn genomen.
In Lotharingen was de dag minder
gelukkig dan de voorafgaande dagen.
Duitsche troopen hebben daar een
heftigen tegenaanval ondernomen.
Thans hebben de Franschen zich sterk
verschanst aan de 8eille en het Mqrne-
Rijn-kanaal.
- -• 7 br:
BERLIJN. De Duitsche cavalerie
heeft 'de vijfde Fransche cavalerie
devisie met zware verliezen bij Per-
woz ten noorden van Namen terug-
BERLIJN. De Beiersche en Baden-
sehe troepen hebben bij Weiier, vijftien
kilometer ten noordwesten van Schlet-
stadt, een overwinning behaald op de
55ste Fransche infanterie-brigade,
welke mpt zware verliezen over de
Vogezen teruggeworpen wet-d. Zonder
dat de sluier die de opitfarsch 'der
Duitsohe troepèn bedekfy» bèhoëft 'Op
gelicht te worden, kan ïfiëdégedëëld
worden dat de Duitsche operaties in
gunBtigen zin vorderen.
- Japan en Duitschland.
BERLIJN. Betreffende het ulti|-
matum van Japan wordt medegedeeld
dat men van ambtelijke zjjde thans
de yolgende verklaring geeftWan
neer het bericht bevestigd wordt dat
Japan de hand wil leggen op onze
bloeiende bezitting Kiautschau dan
zal ons dat even weinig afschrikken
als het ingrijpen van Engeland in Togo
en Duitsch Zuid-West-Afrika; het zal
slechts een nieuwe streek van Enge
land zijn die, hbe pijnlijk zij ook op
zich zelf is, goen invloed zal hebben
op het innerlgk van den strijd. De
beslissing waarvan alles afhangt zal
in Europa vallen, omdat zich daar de
gezamenlijke strijdmachten bevinden.
De aanspraak van Japan op Kiaut-
schuu zal Duitschland moeten weigeren
en als het daardoor schade lijdt zal
het zich op andere wijze genoegdoe
ning verschaffen.
De Duitsche pers neemt het bericht
van het ultimatum rustig op en toont
aan dat Duitschland onmogelijk op
den eisch van Japan kan ingaan.
Van Engelsche zijde.
Van officieele Engelsche zijde wordt
het volgende overzicht verstrekt van
den toestand ter zee.
Sinds de oorlogsverklaring heeft de
vloot zorg gedragen voor de veiligheid
van het expeditie-leger, dat op 18 Aug.
zijn ontscheping in Frankrijk voltooid
heeft, een ontscheping welke in vol
maakte orde en zonder eenig ongeval
plaats had.
Het werk van de vloot in de Atlan
tische Qceaan en elders, ter beveiliging
van de handelswegen, wordt het best
feïllustreerd door het feit, dat aan
■loyd's bureau gisteren de oorlogs
risico-verzekeringspremie daalde tot
40 shilling per 100 ton, voor bijna
elke reis van Britsche schepen, terwijl
de premie om vrachten te verzekeren
van kooren die betaald wordt door
stoomschepen van de Vereenigde Sta
ten naar een Britsche haven, 30 shil
lings per 100 ton is.
De Duitsche vloot buiten de Oostzee
is gedwongen in de havens te blgven.
De Engelsche handel is bijna nor
maal.
De Duitsche zeehandel is verlamd.
Het eenige ongeval is het verlieq
van den lichten kruiser „Amphion",
die op een mijn stootte, na de Duitsche
mijnenlegger „Konigin Louise" te heb
ben doen zinken.
Een Duitsche onderzeeboot is in de
Noordzee tot zinken gebracht.
De militaire toestand is als volgt
De Duitsche troepen hebben op 't
oogenbiik het terreinbezet gelegen
tusschen het Noorden van Bazel over
Luik tot een punt oostwaarts van
Antwerpen en dicht bij de Hollandsche
grens.
Het hoofdpunt in de operatiën was
tot dusver de vertraging welke is te
weeggebracht in de voorgenomen aan
vallende beweging der Duitschers aan
de overzijde van de Maas, tengevolge
van de verdediging van Luik, waar
de forten nog ongeschonden zijn. Dit
heeft de ordelijke mobilisatie en con
centratie van het Fransche leger en
bet Engelsche expeditieleger mogelijk
gemaakt. Duitsche troepen zijn nu de
Maas overgetrokken, zoowel boven
als beneden Luik en winnen langza
merhand in westelijke richting eenig
terrein, maar hun vooruitgeschoven
cavalerie is voortdurend door de Bel
gen tegengehouden.
In het zuiden, waar de Duitsche
legers blijkbaar verdedigend moeten
optreden, rukken de Franschen voor
waarts over een lange linie in Elzas
en Lotharingen, waarvan zij thans een
groot gedeelte bezetten, nadat ze in
verscheidene gevechten de vijandelijke
troepen hebben teruggedreven.
Als Duitschland wint en ajs Duitsch
land verliest.
In Nash's Nagazine heeft Hilaire
Belloc voorspellingen gedaan voor de
beide mogelnkheden dat Duitschland
ttëzêri ootlog winf en firi® 'fc hem ver-
De schrijver acht het; ónWékrsdhijii-
lijk dfit Duitöchldrfd ingeval het de zege
behaalt, zichzelf zal bezwaren met
meer Europeesch grondgebied. Wel zal
het de kleine naties om zich heen als
ondergeschikte en bondgenootschappe
lijke staten beschoüwen, in 't bizondor
Nederland en België. Dezelfde houding
zal het vermoedelijk aannemen tegen
over Zitserland. Frankrijk zou het bij
verdrag dwingen al zijn vestingen te
ontmantelen. Het zou vports dit land
zeer vernederend# handelsvoorwaarden
yooEflehriffiëflbif hét een groote blij
vende oorlogsschatting- opleggpn. In
heel West-Europa zou het alle nieuwe
'ttapêhiilgfèfr ''Vërbiedëni *'t Is meer
waarschijnlijk dat het de havens en
scheepswerven der Noordzee voor
eigen doeleinden zou gebruiken dan
dat het zou pogen ze rechtstreeks te
beheerschen. Mogelijk zou het (maar
't ware on /erstandig) de Fransch-
Belgische grens meer naar 't Zuiden
willen verleggen, teneinde een kleinen
afhankelijken bondgenoot te verkrij
gen, die over de havens van 't Nauw
van Calais beschikt. Zeker zou het
naar alle kanten koloniaal bezit nemen,
en wel in 't bizonder de Afrikaansche
bezittingen van Frankrijk. Op zijn
Oostelijke grens zou Duitschland's taak
moeilijker zijn, want 't is niet doenlijk
Rusland zóó te verslaan dat het hul
peloos wordt. Men kan aannemen dat
Duitschland in samenwerking met
Oostenrijk een kwasi-onafhankelijke
linie van staten zou trachten te vor
men, waardoor Rusland van Europa
wordt afgesneden.
Indien Duitschland de nederlaag
lijdt op 't Westelijk oorlogsterrein, zal
het snel worden verslagen en eens
voor-al. Indien de Duitschers het af
leggen op de Maaslinie en terugge
drongen worden achter den Rijn of
gevaar loopen te worden ingesloten,
zal de oorlog over enkele weken zijn
gewonnen door deWestelijke mogend
heden, en dan zal hij uit zijn. Want
't is düidelijk, dat er niets zou zijn
uit te richten tegen de macht van
Rusland door Duitsche volkeren, aan
wier hoofdmacht een dergelijke neder
laag was toegebracht, 't Is niet on
waarschijnlijk dat in dit gevel de oor
log spoedig ten einde zon zijn. Dit wil
zeggen, dat Rusland den veldtocht
niet zou doorzetten, doch tevreden zon
zijn met de resultaten, die het zonder
te vechten zou kannen verkrijgen. Wel
zon het er even hard als Frankrijk
naar streven de Dnjtsche staten te
ontwapenen en meewerken aan een
algemeene beperking van de bewape
ning. Voorts zon Rusland al wat niet
Duitsch, maar Slavisch en Poolsch is,
aan de Oostgrenzen van Duitschland,
overnemen. Met zijn bondgenooten zon
Rusland samenwerken om het Kanaal
van Kiel in handen van Denemarken
te stellen en om een oorlogsschatting
enz. te bepalen. Doch Rusland zon
niet op groote schaal gaan annexeener.
Frankrijk zoomin als Engeland zouden
Rusland te Konstantinopel willen zien.
Rnsland zon trouwens tevreden zijn
met een gewaarborgde overmacht in
't heele Oosten en Zuiden van Euro
pa en met een Oostzee, bevrijd van
Duitsche oontröle. Waarschijnlijk zou-
den er ook verdragen worden gesloten
waarbij de versterking van het Noord-
Oostzee-kanaal wordt vérboden.
Tot zoover Belloc, 't Meest opmer
kelijk is zeker wel wat deze Engelsche
schrijver aan Engeland's bondgenoot
Rusland toedenkt, zoo zegt de N. R.
Crt. waaraan wij het bovenstaande
ontleenen.
te zijn, zonder om te
Niet alleen de militie en de land
weer zijn thans gemobiliseerd, het
heele volk is als het ware in beweging
gebracht, m. a. w. gemobiliseerd. Waar
men nog voor kort kalme rast kende
heerscht nu bedrijvige opgewonden
heid. De halve vrouwenw. reld is in
rep en roer gebracht. Wat dames al
niet prakkizeeren, omdat ze iets doen
willen, op een andere wijze de solda
ten te willen steunen of hen hun plicht
vergemakkelijken! Er is een ware
manie uitgebroken om toch vooral
sokken te breien, degelijke, zware
sokken. Ik kan er niets aan doen,
maar keusch, al die ijver ontlokt mij
een glimlach, en erger nog het wekt
vaak mjjn-verontwaardiging op. Niet,
dat ifc aan de ernst twijfel, waarmee
de/vrouwen van het Roode Kruis zich
aan haar taak wijden, niet dat ik den
draak zou willen steken met het be-
sluit van onze Nederlandsche vereeni-
ging voor Vrouwenkiesrecht hoe
wel ik het met haar motieven niet
gehoel eens ben neen, de bedoe
lingen zijn heel goed en heerlijk ge
meend. Doch men is niet altijd vèr-
standig.
Wat jk hier voor staaltjes aanhaal
zijn feiten. Een naar schatting, J2-
jarig meisje, aan de kleeding als pad-
vindster herkenbaar, zag ik dez r
dagen een handkar voortduwen; de
kar was leeg en of dé afstand, die
het kind er mee had af te leggen, lang
was, zou ik niet kunnen zeggen. Maar
toch vraag ik U, hoe gevaarlijk ianoo
iets niet, en dat op de Amsterdamtóte
Koningsplein, waar tram's rijden,
anto's voorbij snorren, fietsers op het
gladde asfalt een flinke vaart nomen,
enz. 'k Moet U eerlijk zeggen, dat ik
zooiets onverantwoordelijk vond. Afgo
den nog van diet feit, dat er honderden
>verk,Qloogen jpppep» wier taak derge
lijk iWérk is,, en di«e nö .ernstige con
currentie ondervinden. Eén dérgeHjk
afkeurend oordeel heb ik uitgesproken
over den daad Van twee jongedames
uit een Noord-Hollandsche provincie
stad, dochters vah den burgemeester
en van den dokter, die Zaterdag 1.1.
voor hun bakker uit broodventen
gingen, omdat de knechts onder de
wapenen waren geroepen. Mij dunkt
hadden die meisjes wijzer gedaan, met
haar krachten en kleeren, die toch niet
voor zulken arbeid berekend zullen
zijn, te sparen, en een paar werklooze
arbeiders op te sporen, die aan dit
werk nog iets konden verdienen. Wie
weet, hoeveel blijdschap dit had kun
nen brengen.
Daarom lieve, lezeressen, die wel
licht ook aangetast aijt door de arbeid-
bacil, wees toch verstandig!
De mobilisatie geeft nog aanleiding
tot een andere opmerking, vernompn
uit den mond van een bekend Amster-
damsch arts. Deze heer geeft aaneen
aantal jongedames les in „Eerste
Hulp bij Ongelukken". In een zeer
groot schoolgebouw verzamelen de
meisjes zióh, en als ze zoo alle in haar
witte zomerkleedjes tezamen zijn, is
het, volgens den dokter, net of er een
vlucht blanke duiven is neergestreken.
In één woord, de nijvere meisjes zien
er snoezig uit, maar, o wee, de mooie
kleeren blijken dwangbuizen te zijn-
Bij de verschillende oefeningen hoort
men ook het verbinden van gewonden,
op den grond liggende. Hiervoor is
het noodig dat de helpster zich op
een knie neerlaat. Wat is nu gebleken
Bijna geen der jonge dames was in
staat, te knielen. „Au, mijn corset",
„O, die nauwe rok", werd er linksen
rechts uitgeroepen. Als het niet zoo
storend was geweest onder de ernstige
les, zou de geneesheer er zich mee
hebben vermaakt. Nu geeft hij in een
ingezonden stuk in een der dagbladen
den raad, dat de vrouwen, voor zij
denken aan Eerste Hulp bij Ongeluk
ken de Eerste Hnlp gaan verleenen
aan haar kleeding. Het is toch al te
erg, dat een vrouw niet zou kunnen
knielen of zich bukken om een mensen
ek De economische toestand.
Uit een onderhoud dat Mr. Belin-
fcnte, directeur van het Nederlandsch
gsch) Correspondentiebureau voor
iladen met Minister Treub mocht
over den economischen toe-
id, valt het volgende mede te
J*®*
De Minister zeide, dat in het begin
van den hnidigen toestand de rente,
$e de bankiers voor beleeningen enz,
yofderen, inderdaad zooals werd ge
klaagd te Jioog is geweest, maar dat
daartegenover staat, dat niemand kon
voorzien, hoe de toestand zich verder
ontwikkelen zou en er gerechtvaar
digde vrees wasf dat indien niet heb
wagen van crediet zou worden be
moeilijkt, er oen overstelpend aantal
isnvragen zou komen, waaraan niet
|oa kunnen worden voldaan. De Mi-
lister herinnerde er aan hoe van alle
ijjden uit de finantieele wereld met
de Regeering is medegewerkt om tot
oen normalen rentestand te komen, en
ian het ongerechtvaardigde en in vele
gevallen verregaand onbehoorlijke wei
geren van betaling door het publiek
van rekeningen een eind zal komen.
Het gerucht dat van rijkswege de
inkomende tarwe krachtens de Levens
middelenwet te Rotterdam in bezit is
genomen, noemde de Minister in hoofd
zaak juist. De voorraad tarwemeel
(omstreeks 26 millioen K.G.) zon maar
voor 2 a 3 weken voor het binnen-
landsch broodverbruik voldoende zijn.
De normale toevoer van tarwe is reeds
seer verminderd, en hoewel in de laatste
dagen weer enkele graanschepen langs
den Nieuwen Waterweg binnen komt
sou op een normalen toevoer niet zijn te
rekenen. Men moet er op rekenen dat de
broodprijzen in ons land spoedig zullen
stijgen en reeds nu is het aan te bevelen
dat de bevolking zich er aan gewent naast
het verbruik van brood meer dan in ge-
Wl|ÜPtvWfi tl3-, te
ken. De tarweoogst in Nederland te .in]
jmrmaje omstandigheden slechts, vomr on-
fcpeor 2% uïaantj voldoende i (}ieopg&t
Vórdteëfötfozeï d&gea binhengeh^ajd en
moet daarna nog gèdorscht 'en gemaltti
wotjjlener zal niet vroeger dan over on-
goveer een maand voor de bakkerijen
«oe hoeveelheid van eenige beteekenis
m dien oogst beschikbaar zijn. Ten einde
dm handel niet meer moeilijkheden' in den
8g te leggen heelt de Minister de tarwe
e reeds in de lichters geladen was niet
beslag genomen.
Door de in bezitneming van tarwe zal
'door de handelaars naar de meening des
Ministers geen schade kunnen geleden
I worden. De regecriüg -1^ voornemens, na-
I dabde taxattcpnjzeh Van d'ë' fn bezit'ge-
notben tarwe ail zijnVdsft^stokl£n aan
èelwghebbwidwv.uktgeHetTd," itiadWefefclëh
bmneq, om in&sa *«ëeü 'beWijd '-tftii W*r-
gsleverd,' dat feeti halndelaar bij een
getaxeorden prijs winstderving zou heb
ben, die winstderving op de een of andere
vijze te vergoeden.
Met betrekking tot den economischen
toestand der bevblking in het algemeen
deelde de Minister o.a. mede, dat, hoe
wei de toestand zich op het oogenbiik be
ter laat aanzien dan een week geleden,
teen inderdaad er mee moet blijven reke
nen, dat er in verschillende takken van
bedrijf reeds abnormale werkeloosheid is
dat die werkeloosheid in de komende
weken en zelfs maanden daarna helaas
naar alle waarschijnlijkheid nog sterk zal
Ifenemen.
Steenkolen.
,Het Volk" deelde, zooals men weet,
mee, dat do Duitsche regeering het verbod
fan uitvoer van de voor Holland klaar
liggende steenkolen heeft opgeheven,
Bij informatie bleek het „Hbld.", dat
ikze opheffing alléén geldt voor bunker-
kolen.
Het vrachtgoederenverkoer met
Duitschland.
Van geachte zijde wordt aan de Tel.
■oegedeeld, dat binnen enkele dagen het
"Wchtgoodercnverkeer van Duitschland met
herland hersteld zal worden.
Koninklijk voorbeeld,
l^en leverancier van H. M. de Konin-
ifa-Moeder ontving namens H. M. een
drijven, waarin hem met het oog op de
Vurige tijdsomstandigheden waardoor vele
Irma's dringende behoefte hebben aan
'Wtanten, verzocht werd, zijn jaarreke-
die anders na het einde van het
aan H.M. w^ordt ingezonden, reeds
In te zenden, wanneer hem dit ge-
"•ttelijk kon zijn.
Brie venposter ij.
Ingediend is bij de Tweede Kamer
»n ontwerp van wet tot aanvulling
w art. 24 der wet tot regeling der
tyvenpo8terij.
Art. I bepaalt, dat de tweede alinea
•>._art. 24 gelezen wordt als volgt:
.Gelijke vrijstelling kan worden ver
bod voor de verzending van stukken,
I® openbaren dienst betreffende en
J geval van oorlog, oorlogsgevaar
I andere buitengewone omstandig
heden, mede voor de verzending van
stukken van anderen aard.
Een tweede interneeringsdepot.
Bij het Departement van Oorlog bestaat
het voornemen om een 2de interneerings
depot op te richten, voor in ons >and ont
wapende af uit de hospitalen als genezen
ontslagen militairen van oorlogvoerend,
partijen.
Dit tweede depot zal gevestigd worden
in Gaasterland in de nabijheid van Balk
(Friesland).
De voorbereidende maatregelen tot de In
richting van dit depot zijn reeds getrof
fen. Het ligt in de bedoeling 4e Belgi
sche en Duitsche geïnterneerden van el
kander te scheiden.
Alkmaar blijft aangewezen als depot
voor de Duitschers terwijl de Belgen naar
Gaasterland zullen worden overgebracht.
Tot heden is het aantal geïnterneerden
van beide naties betrekkelijk gering, ioch
men verwacht dat dit gedurende den
duur van den oorlog belangrijk zal stijgen.
Het goudschip voor de Amerikanen.
De Anierikaansche kruiser, die naar
Nederland is vertrokken met goud
voor de geldbehoevende Amerikanen
die naar hon vaderland willen terug-
keeren is reeds in een der Engelsche
havens aangekomen, zoodat het bo-
noodigdé spoedig hier verwacht kan
worden.
Albaneesche officieren weer in
Nederlandschen dienst.
Bjj Kon. besluit van 19 dezer is de
minister van oorlog gemachtigd om
den generaal-majoor W. J. H. de
Veer, zoomede de eerste luitenants C.
de Jongh en J. Doorman en den
tweede luitenant G. H. Mallinckrodt,
aan wie machtiging was verleend om
tijdelijk in Albaneeschen krijgsdienst
te treden, weder in te deelen bij het
leger hier te lande en wel bij het
wapen der artillerie voor zooveel ge
noemden generaal-majoor en de beide
eerste-luitenants, en bij het wapen der
infanterie voor zooveel laatstgenoem
den officier betreft, met dien verstande,
dat meergenoemde opperofficier, zoo
noodig, bij zijn wapen tijdelijk als
Qyercpwpte,),
beschikking wordt gesteld van voo^p
ia d?
minister van oorlog gemachtigd, den
kapitein H. J. L. Kroon, van het
wapen der infanterie,?aan wien mach
tiging was verleend om tijdelijk in
Albaneeschen Ikrijgsdienst te treden,
weder te deelen bij het leger hier
te lande injden rang van majoor, met
bepaling dat hij bij zijn wapen tijdelyk
als overcolnpleet zal worden gevoerd.
1(, Qp lapt van 4# Rqgeerntg xtjfi alle
wegwijzers van den A. N. W. B. weg
genomen. Of het in andere provincies
ook zoo is, weten we niet, schrijft De
Stand., maar in Friesland zijn aan
huizen aan hoofdwegen groote spre
kende reclameborden te zien voor
Continentalbanden, welke borden met
een wegwijzers zijn. Met pijlen staat
bv. duidelijk aangewezen: richting
Steen wijk, richting Leeuwarden.
Deserteur.
Te Warmond kreeg de gemeente-veld
wachter een man te pakken, die er zeer
vermoeid en arm uitzag. Toen hij hem
ondervroeg sprak de gearresteerde Duitsch.
Bijgestaan door het hoofd der school, die
als tolk optrad, kwam de veldwachter^ te
weten, dat het een Oostenrijker was, die
op een schip voer, maar bij den oproep
voor de mobilisatie in Oostenrijk daaraan
geen gehoor had gegeven. Hij was dus
thans deserteur. Niet in het bezit van
geld zijnde, verzocht hij hem van voedsel
te voorzien. Daaraan werd gevolg gege
ven vervolgens werd de aangehoudene
ter beschikking gesteld.
levert spoedig ee tot nor-
male prijzen
F oor den Handel en voor parti
culier gebruik.
GOUDA, 21 Augustus.
Verkort Raadsverslag.
In de hedenmiddag gehouden ver
gadering van den gemeenteraad, welke
i° a W£rd b9£ewoond d<>or den heer
J. A. Donker, die geruimen tijd ern
stig ongesteld is geweest, werden be
noemd tot leeraar aan het Gymnasium
in de natuurlijke historie, de heeren
Dr. J. L. Hovingh alhier en A. Schier-
beek, te 's Gravenhage, en in het He-
breeuwsch de heer A. Ketellapper,
alhier.
Het voorstel van de heeren t. van
der Want c*s. om over te gaan tot
gemeente-exploitatie van het pontveer
over de Turfsingelgracht werd na
breedvoerige toelichting van den heer
van der Want en bestrijding vairden
heer Kolijn, niet om principieele rede
nen, doch om redenen van voorzich
tigheid in de bestaande tijdsomstan
digheden verworpen. Het voorstel van
B. en W. om niet ondershands de
overeenkomst met den pachter te ver
nieuwen tegen een jaarprijs, welke
f 100.meer bedraagt dan de tegen
woordige werd aangenomen.
Besloten werd aan den heer C. Ver
schut alhier te verharen een gedeelte
van perceel D 2172 gelegen aan zijn
eigen perceel in de Vlagüngstraat tegen
een huurprijs van 15 ct.- per M2.
Na eenige discussie over het voorstel
tot het bouwen van een nieuwe tol-
gaarderswonirig aan het Goudsohe
Rijpad, waarbij bleek dat bedoeld wordt
te bouwen een bouwmanswoning met
gelegenheid tot stalling van 10 a 11
koeien, werd dit aangenomen. Een
amendement van den heer Donker,
die het b8drag van f 6000.—, dat
voor dezen bouw moet worden ge
leend f 1000.te hoog vond, was te
voren verworpen.
Zonder stemming werden aangeno
men het voorstel tot nadere regeling
der salarieering van het administratief
personeel van de Gemeente-Gasfabriek,
het voorstel om niet over te gaan
tot stichting van een veilingsgebouw
voor groenten en het voorstel tot
voorzetting van de heffing van sluis-
gald voor het Reeuwijksche Verlaat.
De heer Kolijn vond gelegenheid
B. en W. zijn dank te brengen voor
het nauwkeurig ingesteld onderzoek
.«rqentenyeilii^g^n.^ier.^r.
stede. j
Bij de behandeling van het nadere!
voprstel ifyijakp de ujljbreitjipg v&3de[
Corn. Ketelstraat sprak de heer Jon-"
genburger er zgn voldoening over uit
dat de voorwaarden bn de behandeling
van dit voorstel in MaarLjl. door zijn
bestrijding toen, hebben geleid tot
intrekking daarvan, wparaih bigktdat
en de Fabricage-commissie en B. en W.
de bepalingen als te bezwarend heb
ben erkend.
Thans stelde spr. bij amendement
voor dat de in het voorstel genoemde
cementen buizen van 60 X 90 beheid
moeten wopden geplaatst. iDit amon»
demept,e» i fyeb voorstel word on idaftrop
aangenomen, ix.il «uóv ,j idoile
Het voorstel tot wijzing del ge-
meentegrooting 1914 werd z. h. st.
aangenomen.
Door den heer van Efik werd bij
motie van orde voorgesteld de voor-
tellen inzake de waterlèidingVoór-
oopig van de agenda af te voeren,
in verband met de huidige tijdsom
standigheden, waardoor het niet mo
gelijk was geweest dat aan deze, voor
de financiën der gemeente zoo gewich
tige voorstellen, voldoende aandacht
had kannen worden gewijd.
De heer van Galen verbond aan
deze motie een amendement, bedoe
lende dat nog advies zou worden
ingewonnen bij den inspecteur voor
de volksgezondheid Di. den Houter.
De motie-v. Eijk en het amende-
ment-v. Galen werden bestreden door
den heer Knuttel, op grond van de
urgentie der voorstellen.
Nadat verschillende leden hun
meeningen daarover hadden gezegd
werd het amendement-van Galen ver
worpen en de motie-van Eijk aange
nomen.
De vergadering werd daarop door
den voorzitter gesloten.
Geen passen meer noodig.
Wij vernemen, dat 'gisteren van de
stellingcommandanten bericht is inge
komen dat voor 't bezoeken van in
staat van oorlog verklaarde gebieden
in ons land, van heden af geen passen
meer worden vereischt.
Ter bevoegder plaatse informeerend,
werd ons dit bericht bevestigd, (Rott.)
Een gestolen rijwiel.
Door de Rotterdamsche politie is
alhier opgespoord een rijwiel, dat te
Rotterdam brj een rijwielhandelaar was
ontvreemd.
De dief had het rijwiel Zondag hier
bij een rijwielhandelaar beleend, bij
wien het m beslag is genamen.
De dader is nog niet gevat.
Gisteren slaagde te 's Gravenhage
voor het examen Fransch 1. o., mej.
H. J. Hey alhier.
De spoorlgn GoudaSchoonhoven.
Men meldt ons dat de spoorlijn
GondaSchoonhoven 16 October a.s.
in gebruik zal worden genomen.
Industriëel Jubileum te Gouda.
De heer A. C. Coster, was 19 Aug.
25 jaar werkzaam in de firma Coster
en Zonen te Gouda, fabrikanten van
Boterklenrsel, Kaasstremsel en Kaas-
kleursel, waarvan de laatste 15 jaar
als lid der firma en leider van het
bedrijf. Hoewel de firma Coster ge-
woonlijk haar industriëele feesten met
luister pleegt te vieren, is thans den
dag, wegens de bekende ernstige tijden,
zonder eenig uiterlijk vertoon herdacht.
Het personeel ontving een week oxtra
loon, terwijl des middags niet werd
gewerkt. Vermeld dient, dat de heer
A. C. Coster veel heeft gedaan om
zijn speciale Goudsche Industrie in
bloei te doen toenemen. Dat hg hierin
is geslaagd bewijst dat de firma J.
Coster en Zonen Gouda, zoowel hier
te lande als in het buitenland, onderbe-
langhebbenden groote bekendheid ge
niet en in hoog aanzien staat.
De commandant van Luik.
MAASTRICHT, 20 Aug. Generaal
Lenar, de commandant van do vesting
Luik is gevangen genomen en naar
Ceulen overgebracht.
Zeegevecht.
IJMUIDEN, 21 Aug. De stoom
trawler Marie van Hattem rapporteert
dat gisterenavond ten noordwesten
van het vuurschip Haak een gevecht
te zien was tusschon een groot Duitsch
oorlogsschip en 11 Engelsche torpedo
booten. Do kogels vielen tot op 40 M.
afBtand van de trawler, waarna deze
vluchtte.
In den Elzas.
PARIJS, 21 Aug. Uit Bolfast
wordt geseind dat do strijd in de na-
b#hëid vah MHhlhansen yèriiiotigópdjj
was vtfdt1 dé DüïtschorB.Doop fictr
infanterie- en artlllorievpur .werd een:
ontzettende slachting onder de Duit
schers aangericht. De Franschen na
men kanonnen, munitie en maakten
600 man krijgsgevangen.
PARIJS, 21 Aug. Vóór de herove
ring van Mühlhausen door de Fran
schen is door de Fransche troepen een
schitterende overwinning behaald tus
schen Althuch en Mühlhausen.
Brieven paar Duitschland.
|V Naar wg vernemen 'worden in
Duitschland weder geBlotön brfèVéh
éoor de" postaangenomen.
Luchtschepen beschoten.
ROERMOND, 21 Aug. Gisteren
avond is een groot Zeppelin-luchtschip
gezien, dat komonde van do Belgische
êrens, koerste in de richting van
'uitschland.
Het luchtschip manoeuvreerde met
zoeklichten.
Onze'soldaten sohoten op dit lucht
schip, doch zonder resultaat.
NIJMEGEN, 21 Aug. Heden is een
vliegmachine boven Nijmegen waar
genomen.
De vliegmachine word door onze
militairen beschoton, doch ontkwam.
PARIJS, 21 Aug. Verzekerd wordt
dat Servië genoeg munitie bezit om
den strijd nog drie maanden vol to
honden.
Oostenrijk en Servië.
NISJ, 20 Aug. Het Servische leger
vervolgt met zijn uiterste linkervleu
gel den vijand over de Drina.
De Oostenrijkers trekken terug en
de Serviërs bezetten den linkeroever.
Oostenrijksche magazijnen en sche
pen zijn verwoest bij Sara Moldana.
BRUSSEL. Gisterenavond (17 Augs.)
was er te Brussel niots merkbaars van
de groote dingen, die de stad te wachten
stonden. Vanmorgen om zes uur vertrok
de laatste trein uit Brussel naar Holland,
daarna om zeven uur een train, die be
stormd werd door honderden die nog mee
wilden in de richting Gent. Het treinen-
verkeer is daarom bijna geheel gestaakt
omdat het Belgische leger de bruggen tus
schen Mechelen en Bwfsel hebben opge
blazen. a
BRUS8KL. Hedenmorgen vroeg vloog
dezelfde vliegmachine, die gisteren over
Lacken vloog, wederom over Laeken. Er
werd op het vliegtuig geschoten zonder
doel te treffen. Do soldaten van de Garde-
civique zijn allen naar Gent vertrokken.
ANTWERPEN. De vestingen om Ant
werpen zijn enorm versterkt. Van be
voegde zijde wordt medegedeeld, dat het
niet in de bedoeling ligt van de Duit
schers om Antwerpen te blokkeeren.
ANTWERPEN. Op het oogenbiik afin
er te Antwerpen ongeveer honderd gast
huizen van het Roode Kruis.
ANTWERPEN. In den loop der dagen
kwamen hier vele vluchtelingen aan uit
Kempen. Bij de aankomst der gewonde
Belgen was het enthousiasme der bevol
king zeèr groot. De Belgen waren meest
allen minder zwaar gewond. Do gewonde
Belgen zijn van verschillende regimenten.
MECHELEN. Hedennacht om twee uur
werd de burgerwacht aangezegd zich bij
hunne wapens te voegen of de wapens in
te leveren. Vele vreemdelingen uit de om
streken zijn naar Terneuzen en Huist
gevlucht.
ANTWERPEN. De Antwcrpsche bladen
meiden dat do Duitschers de Belgische
gewonden mot bajonetten hebben afge
maakt. Over den slag zolf die plaats
heeft gehad is niets bekend. De gewonde
soldaten die hier aankwamen zien er ver
schrikkelijk uit. Zij zijn versuft en staan
verwonderd te kijken.
In den Elzas.
PARIJS. Officieel. MUhlhauseu werd
na hevige bajonetgevechten wederom door
de Fransche troepen bezet. Zes kanonnen
;n eenige kisten met munitie werden op
den vijand veroverd. Ons leger trekt op
van hot N'oqrden van Straatsburg naar
Delme Ian£s Morhange.
BERLIJN. Do opmarsch dor Duitschers
door België gaat onophoudelijk voort. Na
succesvolle gevechten bij Verwez en Tir-
lemont zijn de Duitsche troepen giHtereu
Brussel binnengetrokken.
LONDEN. Uit Petersburg wordt ge
seind dat de Oostenrijkers dagelijks op de
Galici8che grens, do Duitschers op de
Oost-Russische grens verkenningen ver
richten. De vijand word steods met groote
verliezen teruggeslagen. Do aanvallen op
Krasnij had tot resultaat dat 0 Oosten
rijksche officieren en 250 man gevangen
genomen worden. In Gorodok vervolgde»
de Kozakken do Oostenrijksche cavalerie
die meer dan 600 dooden achterlieten.
ANTWERPEN. (Part. N. R. Crt.) Men
vertelt hier dat Luik door do Fransche»
Is vermecsterd.
(Men ?nl goed doen'dit tytfieljt dfc'tf te
iwhiPB var>r wat HM i«: twn goraolit.)
van het Koninklijk Metoriologiscl;
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 767.7 to*
Biarritz, laagste stand 767.7 te Mün-
chen.
Verwachting tot den volgendon dag:
Veranderlijke later zwakke tot ma
tige noordelijke tot westelijke wind,
veranderlijke bewolking, mogelijk
eenige regen of onweer, overdag iets
koeler.
Moratorium.
Men seint uit Brussel aan de N.R.Ct.:
Een koninklijk besluit is te wachten,
waarbij het moratorium wordt uit
gebreid tot de betaling der premies van
verzekeringen; deze betalingen mogen dus
worden uitgesteld zonder dat de maatschap
pijen recht zullen hebben de beperkende
bepalingen der polissen in te roepen.
Het consortium der groote banken heeft,
om de betaling der werklieden niet te ver
hinderen, bepaald de daarloe benoodigdc
sommen uit de deposito's te betalen tegen
overlegging der loonlijsten.
Naar do Frkf. Ztg. uit Berlijn verneemt,
is aldaar bericht ontvangen, dat in do
Westelijke gouvernementen va!Ét Rusland
mot inbegrip van St. Petersburg een wis
selmoratorium voor 2 maanden is afge
kondigd.
BOSKOOP.
Burgerlgke stand van 1—15 Aug,
GEBORENAnna Maria, ouders
A. Brand en A. M. Vermeulen.
Catharina Elisabeth, ouders G. E. de
Groot en J. Schoenmaker. Cornelis
Maarten, ouders M. J. Vermeulen en
N. Verkade. Antje Clazina, ouders
C. Wilschut en N. de Groot, Margjo
Cornelia, ouders J. Groenendijk en J.
Akerboom. Martijntje, ouders C.
van Oostrom en E. van Laar. Po-
tronella, ouders A. Rijnbeek en M. C.
Blonk. Hendrika Labina, ouders
A. Bijland en J. Vossepoel. Krijna
Jacoba, ouders H. Schouten en L.
Hoogervorst. Antje, oudera J. Boe-
refijn en A. Blok. Stephanus Ja
cobus, ouders D. van Wijk en C.
Vermeul. Jannetje, ouders H. J.
Heijmana en C. van Koest. Cornelia
Jacoba, ouders W. C. van Kloef en
C. B. Wiegand Bross. Neeltje, ouders
J. Spaargaren en J. Bode. Mag-
tilda Petronelle, ouders C. G. van dor
Wolf en C. in 't Hout.
OVERLEDENAalbert Vermeulen,
8 m. Jan Wensveen, 34 j., echt
genoot van Grietje Rijneker.