De verwoesting van Lenven. Dr. Van Rooy vertelt van zijn wedervaren in België. In Oorlogstijd. Binnen larxd.. Sftadsnieuws. Laatste Berichten. MARKTBERICHTEN. Telegrafisch Weerbericht. Gemengde Berichten. BOEDEPEST, 30 Aug. (Pnrt.N.R- Crt.) Da reauchtiga ilag aan da Rna- lUcbe gran» nog in vollen gang. De toestand ia onveranderd gunstig in het centrum an aan den rechter vleugel. Het is nog niet tot aan be slissing gekomen. Generaal Dankl heeft hij Krasnik 6000 gevangenen gemaakt en 28 ka nonnen veroverd. Daitscbe versterkingen naar Oost' Pruisen? ANTWERPEN, 29 Aug. Naar ge meld wordt sijn in den nacht van Vrijdag op Zaterdag 160 treinen mot Dmtscne militairen uit het Znid-wes- telijk deel van België in Noord-ooste- lijlte richting vortrokken. In en om Brussel moeten thans weinig Duitsche troepen zijn. Mijnon fti de Noordzee. Het Engelsche gezantschap in den Haag meldt heden het volgende Nnar de Engelsche regeering ver neemt, is or gemeld, dat een IJsland- sche trawler op of omstreeks 20 Ang. op een mijn is goloopnn 26 mijl uit don mond van de Tyne on gezonken. Ten minste één bnitenlandsch blad beeft verzekerd dat het een Engelsche mijn was. Ofschoon hot leggen van mijnen door de Duitsehsrs de admiraliteit ge dwongen heeft zich het recht voor te behouden evenzoo te handelen, blijft op hot oogenblik do verzekering, reeds door de Engelsche rngeoring gegeven, dat er geen Enjje&olin mijnen zijn ge legd, volkomen juist. Do mijnen buiten do Tvnc waren 30 myl zeewaarts gelegd, niet als een onderdeel van eenige bepaalde mili taire operatie noch ook door Duitsche trawlers, waarvan een aanzienlijk aantal met dit werk sohijnt te zijn bezig ge weest, De trawler, die men daarmede feitelijk hoeft bezig gezien, was de A. E. 24 Kmden. liet zou goed zjjn, indien de moraliteit van degenen die haar deze daad te verrichton hebben door neutrale mogendheden zorgvul dig werd overwogen. De verwantschap der Ettropeeschn vorsten. Vorstelijke personen betitelen elkaar meestal in hnn brieven met neef, en niet ton onreohte. Immers de meeste regeoromle Kuropeesche vorstenhuizen zijn op do oen of andere wjjzo bloed verwanten. En nu staan do neven te genover «elkaar in hot veld. Talrjjk zjjn vooral do familiebanden tusschen het Russische keizerhnis en de Duitsche vorston. Do Ozaar is met oen lleasi- sche princes gehuwd, zün moeder was I oen lieensche, haar neef Is do hertog i v. Ilruntwjjk. De grootmoeder van don Czaar waa weer oen een Ilessiacho prinses, zjjn overgrootmoeder oen Prui sische, z(jn betovergrootmoeder een Wurternborgsohe. De IIusaische groot vorsten hebben bijna allen Duitsch blood in do aderen, n(j zijn, nauw ver want met do Wurtemborgsobe, Olden- burgsohe, Mocklenburgsohe, Saksen' Altenburgache en Hakson-tloburgsohe hoven. De mooder van kroonprinses Ceotllo is oen dochter van Grootvorst Michael van Rusland, oen broeder van Alexander den Tweedon. Koning Ge orge van Griekenland is een neef van don Duitaohen keizer, Nauw met hom verwant zijn ook de Hertogen van Sakson-f'ohurg, de Vorsten van Slow wjjk-llolstoin, de Groothertogen van Mocklenburg. Koning Albert van Bel giö heeft Hbheneollorn's bloed. Zrjif moedor was Prinaos Marie van Ilohon- zollern, zuster van don koning van Roemenië. De Bolgische koningin ie een hertogin van Botoren, een dochter van den bekenden oogarts Kart Theodor, v De toestand in Duitsokland Mon seint aan de N. R. Ort. van Duitsche zijde uit Berlijn Ondanks het naderen van don ultij mo is de toestand van do Duitsche Rijksbank gunstig, daar or moer mij' delen naar de bank terugvloeien, ijhn xjj afgeeft voor het disconteoren van wissels. Het feit, dat de bcleeningen met M. 6'/, millioon zjjn verminderd, wgst erop, dat do toestand weer nor maal wordt. De post noemt thans weer pakket ten ten vervoer aan. In allo richtingon worden goodorentreinon ingelegd en op sommigo Ijjnen loopeu woor slaap wagons. l)e coupons van pandbrieven en obligaties, welke op l\8eptembor komen te vervallen, wojjden uitbe- taahl. .S Aangezien DaitaohUnd geen posten voor doorvoer meer aannam, is van Nederiandsche tydo te BorJyn op de wensohelykheid geweien, hierin ver andering te brengen ton opaiohU van het verkeer tusschen Nederland en Oostenryk, daar de iuvoerbehooften van de Donau-monurehie op het oogenblik zeer groot lijn, doch aile correspondentie onmogelijk is. Ook te Berlijn wordt dit verlangd, na er geen verkeersmoeilijkheden meer bestaan. De verwoesting van Leaven door de Daitscihe troepen heeft ontzetting te weeg gebracht over de geheele wereld. Deze stad, waarin zich kunstschatten bevonden als nergens ter wereld, een open stad waarin 45.000 burgers woonden, die slechts in vrede hun bestaan wilden voortzetten, is thans tot een rockende puinhoop gemaakt, waarop en waaronder tallooze slacht offers den dood hebben gevonden. De verhalen van de enkele Neder landers, bewoners van lieu ven, die hier te lande zijn aangekomen, na die dagen van verschrikking daar te heb ben doorgebracht in doodsangst wat hun lot zou zijn, zijn afgrijselijk. Wij laten hier een en ander volgen van de droeve dagen, die de directeur der waterleiding te Leuven, de heer W. H. Hutger» heeft moeten ondervinden. Na in de Telegraaf te hebben ver teld van de bezetting van Leuven door de Duitsche troepen, de geruchten die er gingen als zou door de I^euven- seho burgerij op een Duitsch convooi zyn geschoten en het daarop gevolgd optreden der Duitschers, vermeldt het blad het volgende: „In de richting naar de stad, wordt oen hevig geweervuur onderhouden. Ik snel naar boven, waar mijn kin deren van resp. 2'/j jw"" on weken sliepen, en vlucht met hen en myn vrouw in den kelder onder ons buis. •Spoedig voegen zich daar enkele kin deren onzer buren bij ons. Om tien uur 's avonds waagde ik even oen kijkje in mijn tuin te nemen, vanwaar uit ik het gezicht over de straat en de stad had. In de omgeving van het station en op de Groote Markt brandde het gewoldig. En nog steeds een regen van kogels en een regen van vuur uit de lucht. Ik ben niet lang gebleven, maar zocht dadelijk weer het beschuttende keldergewelf op. Tegen elf uur kwam een oude dienstbode uit eon achter ons gelegen heerenhuis, mijn hulp inroepen. De 56-jarige trouwo moid had twee tuin muren moeten overkiimmen. Het huis van haar meestor stpnd in brand alle kamers vol vuur en rook.Wy wa- rqn onmachtig hulp te verleeneu ieder die buiten kwam, werd onmid dellijk gedold. Met moeite dwongen wij do dienstbode bij ons te blyvon haar meester van 86 iaar, diens zoon van 46 jaar on twee andere dienstboden zyn levend verbrand. Nog andoren kwamentusschen twaalvon en half één waren wy met ons dertienen in don kelder. De angst, dien wij uitstonden, is onzegbaar, Het geloei der vlammon, hot geknetter van niet onderbroken geweervuur, het was om er wanhopig onder te worden. Om twee unr twoifcoii alle ruiten bij ons ingeslagen oh ons huis, dat even als alle huizen, van boven tot beneden verlicht moest zyn (op Duitsch bevel), werd doorzeefd van kogels, stellig om mogelijke vluchtelingen, dio er in kon den zyn, te dooden of verdrijven. Ten vlo» uur 's morgeus werd oen huls naast ous lu brand geschoten. Do wlud dreel den rook In don kelder on wilt" wij ulot stikken, dan moesten wij d/neu vertalen, lu do straat viel nog so hoi op schot j wij moesten se echter over op In een stal achter een ook ook al ver] lieoreuhuls, beschutting te vindhi. Onge deerd Itorolkton wij allen dose toevlucht. Daar troffen wij nog oen dertigtal vlade teliugon, moest Iwwouers van de Stations straat, die voor en ua hnu eigendommen lu de vlammen hadden xlon opgaan later sagen opgaan. Op het oogenbllk.dat wij er kwamen, stond eon groot klooster, Ih<wound door paters, uit Portugal ver dreven, en waar taf van Leuvrascbe stu denten gehuisvest waren, in lichtelaaie. In «ie naaste omgeving stonden vier groote huisen in brand, waaronder (kt van ad vocaat Mtorckmans en van don officier van gexoudhi'id Vanbelllngen, die op het oogen blik In Antwerpen is, maar wiens vrouw en kinderen te Leuven waren aobtergo- bleven. Zoo wachten w,y don loop der gebeur tenissen at. Tegen 9 uur Woensdagmor gen werd do toestand In ons verblijf soo ernstig, dat de mannen beraadslaagden, wat te milieu doen. Overal, voor, achter, san weersxijden van ons vuur, vuur...... Plotseling worden wij opgeschrikt door slagen van geweerkolven op de deuren oen Duitsch sergeant met twee soldaten komt onderzoeken of en welke menscheu er zich in dim stal bevinden. Na dit ondersoek, waarbij bleek, dat er, rich geen Belgische soldaten onder bevon den. werden wij, sooals wij waren, ge leid naar het station, dat op ongeveer vijf tuinulen afstand ito De wfg voerde tus schen raken en over brandend hout heen. Op het stationsplein was van de twintig café'* en hotels, die daar wamt, si uk meer over. Toen wij er kwamen, viel van een der grootste hylsoir de voor gevel met donderend geweld op straat. V66r bet station bad men 'a sorgvoldig onderhouden plantsoen. Na zagen wij er tal van lukra van burgers rusten, met gelaat voorover in de bloemen. Ver moedelijk waren dew dooden uit de stra- ii der stad bierbeen gevoerd. Wij waren in bel station met ongeveer tJO personen. Hier volgde «en nauwkeurig onderzoek van bescheiden, waarover wij beschikten en toea kragen wij door de zorgen van een Duitsch officier, die ons litermate beleefd «n voorkomend behan delde. **o plaats in dra trein in era vee wagen. waarin banken warra geplaatst. De gewone 8(1 wagraa van dien trein war r«n vol Duitsche gewonden. Vóór de trein vertrok, verzocht ik een oÜSafar verlof, nog «Me bescheiden in mijn buis te mogen halen. Dit werd mij geweigerd; ik moest met dezen trein ui<«\ anders kon hij voor mijn loven, al was lik dan ook Hollander, niet instaan. ïTlt dra trein sagen wij heef de stad iu brand. „Wat vandaag nog gebleven is. wordt morgen in brand en plat gescbo- B", ral oen officier. Do Times komt in een hoofdartikel verontwaardigd op togen het ruwe optreden der Duitschers in België, dat ztjn toppunt beeft in de verwoesting van Leuven. De Westminster Gazette, oen zoor gematigd blad, schrijftDe verwoesting van Leuven is een schandelijke daad, die niet gerechtvaardigd kan worden met een beroep op militaire noodzake lijkheid. Geen dappere soldaten be drijven dergelijke dingen, maar raen- schen, dol van angst voor eigen veiligheid. Het is een noodzakelijkheid voor de Duitschers, hun verbindingslijnen te doen l>ezetten door het kleinst moge-"1 lijke aantal troopen en daarom moet de bevolking worden geterroriseerd. Deze wijze van optreden zal echter hot tegengestelde uitwerken van 'tgeen ermee bedoeld i«. Het zal de bond- genooten tot volharding aansporen. De N. Rott. Crt. schrijftj De verwoesting is, nnar de Duitsche lezing van het gebeurde, bedoeld als straf tegenover de bevolking van de aloude, vermaarde stad. Het is eeno straf, die verre en verre ovor do be volking van Leuven, verre over het geteisterde België heen gaat. Het. is oene kastijding, die al wat er op aarde aan Westorsche beschaving bestaat heeft getroffen. Wereldberoemde mo numenten van geschiedenis, weten schap en kunst van eeuwen en eeuwen her zyn in enkele uren vernietigd. Daarmodo is niét slechts het vijande lijke land, net*, daarmede moet een ieder, die in het oude en pjouwe werelddeel meeleeft met de cmtuur, verpletterd zjjn. Het Duitsche/ volk staat in de werken des vredes zeer hoog. Schier op alle gebied vah weten schap en beschaving staan/Duitsche coryfeeën vooraan. Zij ookl/on zij niet in de laatste plaats, moeton de straf, die op de Leuvensche bevolking is toegepast, voelen als ware die straf hun zelvon aangedaan. Zij evenzeer als alle anderen, neutralen en oorlog voerenden van beide partyen, moeton ontsteld zijn, en do wonde, dio hun toegebracht, zal ten eeuwigen dage blijven sohrijnen. Wij treilen niet in eeno beoordep- ling van hot gebeurde, uit krijgsmais oogpunt beschouwd. Wij beoordeetyn niet of er recht was of niet., noch oflk of het eene juiste taktiek is, de l«- Yolking van een vijandelijken staal, door zulke straffen, ais er nu eene is voltrokken, tot wanhoop te drijven. Maar n België heeft nog een aantal steden, Uio als monumenten van ge- sehiedema, kunst on beschaving golden. Mon wAnt bij de gedachte wat door - misverstand, door oen vorgryp van oen aantal burgers misschien, ook hun lot zon kunnen worden. Kn men vraagt zich af, of er dan geen middel zou zyn, om zelfs in gevallen, waarin het dan misschien naar streng oorlogs recht geoorloofd mocht zijn, met óén slag te vernietigen hetgeen den roem uitmaakt van lange eeuwen, niettemfi in het belang van de gansche mensch- heid genode te laten gelden boven rech^. Dr. A. H. M. J. Van Rooy, de Rot- tordamscho arts, dio naar men weet, met dr. Kleypool voor don Rootle Kruis-orboid naar België is gegaan en van daar thans is teruggokeord vertelt in het Roti Nieuwsblad zyn belang' wekkende herinneringen en indrukken. Zondagmiddag, den 16den, kwamen we in Brussel aan. l)en leider van het Belgische Roode Kruis, Prof. Depage kende ik van vroeger en hy ontving ons allercbarm&ntst. Kyk, de orga nisatie van het Belgische Roode Kruis was wel wot op t laatste oogenblik geschied. Bovendien is de chirurgische specialiteit in België nu niet zóó bij zonder en Depage, die zelf een ras- chirurg i«, en die de Nederiandsche opleiding zéér hoog stelt, was blq doft wij hem te hulp kwamen. 7 Bovendien zei hij 't zeer te w&r- deeren dat twee Hollandsche doctoren spontaan in België kwamen, de on vriendelijke faam die door België om trent Holland ging, zon mede déér- door, eerder verstommen. Wij kregen onzen armband met het Roode Kruis, gestempeld door de Bel gische autoriteiten en een carte d'iden- tification. De Hollandsche kolonie had al een Roode Kruisambnlance ingerichtwer kelijk prachtig, in de fabrieken van Van den Bergh limited en onder toe zicht van den directeur, den heer An- driessen en zijn vrouw, die zicli zeer verdienstelijk hebben gemaakt. Deze ambulance werd door Depage onder onze leiding gesteld. Tegelijk kregen we de opdracht in naburige ambulances op vehsoek hulp te verloenen. We vonden al patiënten in de Hol landsche ambulance, gewonden en uifc- geputten uit Haelen en Diest. Laat ik dit voorop stellen als con clusie van mijn medische ervaringen: in dezen modernen oorlog zijn twee uitersten regelof de strijders worden dadelijk gedood, óf slechts licht ge wond, maar het percentage dooden is ontzaglijk groot. Het gebeurde dat treinen gewonden te Brussel aankwamen en dat ik van zes in een coupé er nog maar één levend vond en vijf dood tusschen de kussens en op den vloer gezakt, door zeefd van kogels. Die had men dan toch ook op het slagveld als herstelbaar ^doorgestuurd. En veel, heel veel uitputting. Ik zag lieden van wie ik meende dat zij stervende waren, met brekende oogen en een polsslag van 100—140, die als ik zo onderzocht, geen enkele wond hadden, eenvoudig uitgeput. Met een morfine- of etherinspiiitjng en met wat wijn of champagne kregen we ze wat meer opgewekt en na een paar dagen rust waren ze weer geheel op streek. Erge wonden worden alleen door de mitrailleuses en door de shrapnellko- gela veroorzaakt, de stukken van de shrapnells vooral doen gruwelijke uit werking. Van een van mijn patiënten waren allo spieren van het bovenbeen weggerukt. Al bij onze komst in Brussel vervolgde dr. Van Rooy vonden we 't er van een vreemde angstige gejaagdheid. Iets beklemds was er in de atmosfeer, bangheid voor naderend onheil. Men praatte zacht en nerveus. De spanning in de stad werd nog versterkt door werken voor de verde- Jigingbarricades op de Boulevards m in het Boisdaar ging toch iets gebeuren Maar Woensdagavond werden de barricades opgeruimd, de garde civique werd ontwapend, de gardes en politie agenten gingen huis aan huis rond zeggen dat men vooral niet schieten zou als de Duitschers kwamen. Toon die intocht. Ja, dat was on vergetelijk. Het Brusselschëraolk hield zich goed, stil, ofschoon met grimmige bloeke gezichten stond het langs den intochts weg. En in de "''filyitschers vond ik niets uittnrtends, integfcudfiel, met de revolver in de hand keken de eerste troepen schuw togen de vonsters der ^huizen op. X Maar grootsch en indrukwekkend was het geheel van dit intochtsleger. Daar ontbrak nergens iets aan, alles was evenzeer verzorgd, .De voeding zelfs by dezen intocht was als bij een manoeuvre. Afthter elk blok van misschien dui zend man infanterie roed een groote dampende wagen, zooiets als een groote stoombrandspuit. Daar stonden koks op, die uit ketels spijzen schepten in emaille kroezen, wielrijders namen die jtroezen aan en reden ermee den troep langs. Al loopend slikten J^o soldaten: eerst een kroes soep, danNeon kroes yiet dunne brij van groenten en aard appelen, waar stukjes vleesch indreven, hun middagmaal. (Wordt vervolgd De overwinning ligt in de beenen der soldaten. „Do overwinning ligt in de beenen der soldaten 1" Dit woord van Maar schalk Maurits van Saksen geldt nog heden ten dago. „Een leger, dat op 6 Nov. te Roszbach, op 5 Dec. te Leuthen, kon slag leveren, telt voor twool" heeft Moltke gezegd. Sedert langen tijd let men terdege op het marcheeron en de schoenen der troe pen. Marschen zijn en blijven de grondslagen van den oorlog en de geschiedenis kent menig voorbeeld, dat een flinke marsch de overwinning bracht, een slechte de nederlaag. Men denke bnv. aan den uitstekenden marsch der Japansche garde-reserve brigade, die gedurende den slag aan de Shaho in 2,5 dog van den rechter- naar den linkervleugel optrok; aan den marsch van Mac-Mahon in 1870 toen hij door het marcheeren gedwon gen was slag te leveren op den dag, dien hy als rustdag bestemd had. Onder een gewonen marsch verstaat men voor het voetvolk 20 a 25K.M. >er dag, aJs het noodig ia moet echter 50 K.M. in de 24 nor afgelegd wor den. Er zijn echter ook goede mar schen, die ver bij deze getallen ten achter blijven. In den Balkanoorlog van 18771878 kon Gnrko in den zomer slechts 15 K.M. per dag afleg gen, terwijl in den winter door het onbegaanbare terrein slechts 5 K.M. afgelegd werd, wat anders bij gunstig weder en goede wegen in een uur kan gedaan worden. Napoleon's troe pen maakten meerendeels goede mar- achen, zelfs op don terugtocht mar cheerden zg van Moskau naar Kowno, een afstand van 1200 K.M., in 58 dagen. Merkwaardig is het verschyn- sel, dat verslagen troepen nog voor treffelijk marcheerden. Na den Blag by Worth is Mac-Mahon in 12 uur naar Zabern gemarcheerd (51 K.M.). Als de omstandigheden echter on gunstig zijn gaan de troepen met een slakkengangetje. Toen de Russen in 1831 in Polen trokken, belemmerde de smeltende sneeuw het m&rcheeren zoo, dat slechts 2 K.M. per uur a/ge legd werd. Op 26 Dec. 1806 moest de divivie Legrand van Giechanow naar Bugurzyn march eeren. Voor die 15 K.M. waren door den «achten bo dem 12 uur noodig. Nog langzamer vorderde de tegenstander: Vorst Ga- litzyn trok op 20 Dec. van Golymin naar Slubowo. Voor deze 10 K.M. waren 13 uur noodig. In 1877 legde de Russische infanterie (in den Bal kanoorlog) in een bergstreek 15 K.M. in 6 dagen af. Een goede marsch hangt echter niet alleen van de snel heid af. De troopen moeten niet te zoer verzwakt on te moe zijn. Zonder marschverlies komt men er echter nooit af. De Engelschen marcheer den in den Znid-Afrikaanschen oorlog van Bloemfontein naar Pretoria. De snelheid was goed, in 19 dagen leg den zij 480 K.M. af. Zij verloren echter aan zieken 3 k 5 pCt. Het grootste marschverlies had wel Napo leon, op 24 Jnni 1812 aan de Njomen telde het leger 293.000 man. Op 98 Juli bij Witebsk waren ernogslechti 193.000. De gevechtsverliezen waren betrekkelijk gering, tot midden Augus tus ongeveer 10.000 man. Op 20 Augustus namen aan den overtoeht over de Dujepr nog maar 156.000 man deel, - op 7 Sept. waren te Borodino nog 142.000 man over en op 15 Sept., nadat men in 83 dagen 1000 K.M. afgelegd had, kwamen te Moskau 105.000 man aan, ongeveer een derde van het oorspronkelijke aantal. Op 18 Oct. trokken 106.000 man van Mos kau weg, op 9 Nov. waren bij Smolensk nog 50.000 man aanwezig en op 28 Nov. was het groote leger tot 32.000 man geslonken. Vorderingen op- en schulden aan het buitenland. Mon deelt ons mede, dat na ge houden besprekingen met Z. E. aen Minister van Landbouw, N. en H. door een comité van belanghebbenden uit groot-industrie, handel en scheep- vaifrt pogingen in het werk gesteld zullen worden ten einde te geraken tot de uitwisseling en verrekening van Nederiandsche vorderingen op- en Nederiandsche schalden aan het buiten land. Een desbetreffende oproeping aan de belanghebbende!» is binnenkort té verwachten. J' De Minister van Landbouw heeft aan het comité toegezegd om, voor zooveel znlks later mogelijk mocht blijken, het plan van Regeeringswegé te bevorderen. Staat van Beleg. Bü Kon. Besluit zijn instaat van be leg de gemeenten: a. in Zeeuwsch VlaanderenSas van Gent, Westdorpe, Zuiddorpe, Koe wacht, Overslag, Axel, St. Jansteen, Graauw en Langendam, Hulst, Clinge; b. in NoordbrabantPotte, Ossen- drocht, Woensdrecht, Hoybergen, Ber gen op Zoom, Wouw, Roósendaal en Nispen, Rucphen en Vorenseinde, Zundert, Rijsbergen c. in Limburg: Amby, Bemelen, Berg en Terblijt, Bocholtz, Borgharen, Cadier en Keer, Eygelshoven, Eysden, St. Geettrnid, Gronsveld, Gulpen, Heer, Heerlen, Hodthem, Hulsberg, Kerkrade, Klimmen, Maastricht, Mar- gratep, Meerssen, Mesch, Mheer, Noord- Oud Valkenburg, Ond Vroen- St. Pieter, Rgckholt, Schaes- Schin op Geolle, SimVelvejfl, Vaals, Valkenburg, vyeren- frl Wyire, Wittem. Steenkolen van Nederland, koden, d.d. 28 Aug. In ant- ijofd op een vraag in het lagerhuis de verscheping van kolen van naar Nederland verklaar- ti Ronciman. de minister van handel, deze verscheping geschiedde, om- fct Holland dringend behoefte heeft m kolen. De regeering neemt .aan, deze kolen bestemd zyn voor nen- gafen en derhalve geen contrabande Tfocht er eenige kans bestaan, dat d| voor Duitsche schepen bestemd Jolden, dan zou de regoering tus- jekenbeide treden. (Alg. Hbld.) Verzekeringsmaatschappijen. Poor de Directie der onderlinge vtfiekerings-organisaties welke deel fjtm&ken van de Coöperatieve Ver- ,ff«i/nng „Centraal Beheer", zynde: 1°. de Centrale Werkgevers Risico- 0Mik; 2°. de Centrale Landbouw- Oideilinge 3°. de Tuinbouw-Onder- ]jge; 4°. de Vereeniging Wet-Risico, k een circulaire gericht aan de ruim 3,000 aangesloten werkgevers waarin %m. de aandacht gevestigd wordt op dé bgkantoren on plaatselijke com- oitties, welke zich beschikbaar stellen tot het geven van inlichtingen zonder Tiel kosten op allerlei gebied. Bij de Tweede Kamer is een wots- oatwerp ingediend, waarbij amnestie wordt verloend aan deserteurs van het Ned. Indische leger of tot do land macht behoorenden in de Koloniën Suriname en Curasao. Het comité tot steun voor de uit gewekenen uit België zond ons zijn deide lijst van ingekomon giften. In totaal is thans ingekomon f26.570.35 en frs. 613.96, benevens kledingstuk ken en diversen. Het secretariaat is gevestigd Kal verstraat 64 Amsterdam. Generaal Staal over den oorlog. Na gesproken te hebben over het krijgsplan der Duitschers on het for- ceeren van de Belgische grenzen, spreekt generaal Staal in het Vaderland over allerlei maoniugeu naar aanleiding »n het kiezen van dozen weg naar nkrijk. Dan vervolgt de schrijver De Duitschors hebben het stoute stuk fclgaan om aan België, op zijn weige ring, den oorlog te verklaren en zich daarmede do vijandschap der Engel- ichoh op den hals to halen. Misschien lal dit later overmoed blijken, maar toegegeven moet worden, dat er iets grootsch is in dat doorzetten quand- mème van oen veldtochtsplan dat (nu •enmaal als het moest geschikte gte- kozen was. Het komt mij voor, dat de aanvan kelijke uitvoering van dat plan ook leer hoog is aan te Blaan. De generaal schrijft dan over do neutraliteit van Nederland en herinnert »&n een „Gids"-artikel van zijn hand oit 1906 waarin hy, evenals in andere geschriften! als zijn meoning heeft te kennen gegeven, dat, zoo oen oorlog lis de tegenwoordige uitbrak, ons land waarschijnlijk zou gespaard blijven. Een meening waarmee men toen lang niet algemeen instemde, maar waar heen de schrijver nu toch met eenige voldoening verwijst. Duitschland, zoo schrijft de heer Staal verder, hoeft ons niet gespaard pour nos beaux yeux het had voor ign opmarsch ons land niet noodig, ware dit wel hot geval geweest, het ion ons evenmin hebben ontzien als kat België deedgb De EngebUWriichijnen ook te heb ben ingezien, dat een landing hunner knlptroepen sneller en doelmatiger tot Émd te brengen is op de Fransche de Belgischo kust dan door Zeeland m langs de Schelde. Het komt mij voor, dat de kans, dat wij in den oorlog zullen worden betrok ken thans al zeer gering is. Wat niet Ijhiadert, dat ik al de door de Regoe ring genomen maatregelen inzake de handhaving der neutraliteit van harte toejuich en goedkeur. Onderwaterzetting. Het Vaderland vertelt een en ander over de methode om bij een inval lenden vgand door onderwaterzetting van terreinen het opmarchoeren te beletten of te bomoeielijken. Bekend is, dat men vooral in ons land met gunstig gevolg met onder- ^•terzetting gewerkt heeft, o.a. bij ■et beleg Het Wadwl daft uiteen, dat men ■ot water niet te hoog over het land mag laten komen, want dan zou de vy&nd er met plat boomde vaartuigen op kunnen varenen toch moet het zóó hoog, dat het doorwaden van het ondergeloopen land niet doenlgk is. De bronnen, waaruit men het water krggt, 2gn in het algemeen: de zee, de groote en de kleine rivieren, en regen en kwelwater in polderlanden. De zee heeft hot nadeel dathetzonte water zeer nadeelig voor het land to. Het beste geschiedt het inandeeren door middel van een of meer groote rivieren. In den ouden tijd geschiedde het onder water zetten door het door- steken van de waterkeerende dijken. Dit ruwe middel heeft het groote na deel, dat men het toestroomen van het water niet in de hand heeft, wat toch in de eerste plaats noodig is, om de inundatie op peil te kunnen honden. Thans to 't door een uiterst zorg vuldige voorbereiding, door. middel van verschillende soorten sluizen mo gelijk, de inundatie te stellen waar en wanneer men wil en tevens den water toevoer in de hand te honden, dat is het werk van militaire ingenieurs e® men mag overtuigd zijn, dat dit uit stekend geregeld is. Natuurlijk loopon er door het onder water gezette gebied niet allfcen slootjes en vaarten, maar ook hoogere en droge wegen, die behoorlijk door kanonnen moeten bestreken zijn. Maar het is duidelyk dat, vooral op kleigronden de geïnundeerde bodem alras glibberig wordt, zoodat infanterio slechts hoogst moeilijk kan vooruit komen nog gunstiger wordt de toe stand voor den verdediger, wannoer er veel dvtarssloten zyn. Onder flink vuur wordt het door waden zoo goed als ondoenlijk. Men wil den vijand voorts dwingen met zijn geschut aan gene zijde van de inundatie te blijven en deze moet dul pl.m. 5 K.M. breed zijn, wil men in de hoofd verdediginslyn niet te veel last van hot vijandelijk artillerievuur hebben. Een nadeel aan onderwaterzetlingen is dat zij, zoo goed als zij den vijand het naderen verhinderen, den ver dediger ook een beletsel zijn om tot het offensief over te gaan heeft men echter een krachtig veldleger vooruit, dan weegt het voordeel dat men met minder troepen bij de verdediging kan volstaan tegen het genoemde nadeel wel op". Dat de tegenpartij zal trachten het water zoo hoog op te voeren, dat er over gevaren worden kan, óf zal trachten het af te tappen, is dtiidolijk even duidelijk is, dat men dit'belet ten moet. J Een tweede bezwaar aan oen inun datie verbonden is het nadeel dat aan den grond, vooral bouwland, wordt toegebracht. Het is hierbij echter van bolang of het water langzaam naar binnen vloeit, dan wel plotseling in groote massa er op stroomt. In het laatste geval wordt de grond als het ware dicht geplempt en er vormt zich een harde, voor lucht ondoordringbare korst, die don grond onvruchtbaar maakt. Dit laatste kotht echter bijna nodit voor. GOUDA, 31 Augustus. Voor het examen Hoogdnitach M.O. slaagde te 's Gravenhage de heer C. Lafeber alhier. Ned. Israël. Kerk. Bij de gisteren gehouden haratom- ming voor een lid van den kerkei-aad der Ned. Israëlitische gemeente alhier to gekozen de heer N. 8. Polak. Ken aUtigmooi krijgsgevangen. Naar wij vernemen is d«' heer L. Spaan, inwoner dezer gemeente, die als niet tot Nederlander genaturaliseerde Belg hij bet uitbreken van den oorlog in Üelgifi on der de wapenen is geroepen* in een der gevechten door de Duitachwa krijg «ge- gevangen gemaakt. l)e heer Spaas was aanvankelijk hij de Belgische troepen bij de verdediging van Luik. Thans tieviodt onze stadgenoot zich, vol gens van hem bij zijn familie ontvangen bericht in het kamp der krijgsgevangenen te MUnster in Westlalcn. Vrijstelling van Port. Tot nadore beschikking is in hot binnenlandsch verkeer vrijstelling van port verleend voor de verzending door en aan militairen van a. brieven (met inbegrip van brief kaarten) tot een gewicht van 20 gram b. drukwerken en nieuwsbladen tot een gewicht van 100 gram. |[De portvrij te verzendei^Bkken moeten, voor zooveel zij afk^plg zijn van militairen, aan de adreszijde dra. gen het opschrift „Militair" gewaar. merkt door de hondteekoning van den afzender. Stokken, welke niet beantwoorden aan de hier voren genoemde, worden met port belast tVnddinjrveen. De hulp van de gemeente-politie alhier, werd Zaterdag )J. ingeroepen om een tweetal „Duit sche vlachtelingen" zooals wen! ver teld, te verwijderen van het erf bij R. N. Keil alhier, vanwaar «y, onder allerlei bedreiging, niet verkozen te vertrekken. Een van het tweetal was zoo woest dat hij, gebonden op een handwagen naar het cachot aan de Brug moest worden overgebracht. Hij bleek een oude bekende van de justitie te zijn afkomsig uit Moordrecht, zoo- dat de „Duitsche" vluchteling waar schijnlijk wel eonigen tijd achter slot en grendel zal gaan. De tweede nam zoodra hy *de veldwachter in het oog kreeg de vlucht. De heer B. van Gent slaagde Zaterdag te 's Gravenhage vooi het examen Fransch 1. o. Moordrecht. Bij K. B. is benoemd tot veldprediker bij het leger te velde Ds. A. L. Th. van der Ven, predikant bij de Ned. Ilerv. Gemeente alhier. Bodegraven. Voor bet examen Hoogduitse!» M. O. slaagde te 'sGra- venhago de heer L. J>. van Andel, alhier. Rapport vau Lord Kitchoaar. LONDEN, 30 Augs. (ModwWliug vau het Persbureau). Kitchener heeft een rap port gepubliceerd, waarin de rol wordt Inschreven, door het Kngelsche leger ge speeld in den vierdaagschen veldtocht die op 23 Aug. begon. Gedurende dien tijd trachtten de bond- genooten den Duitschen opmarsch legen te houden en tevens zich terug te trek ken op nieuwe verdedigingslinie*. De t-lag l»egon Zondag bij Bergen. De aan vallen waren zeer hevig, zij werden ech ter door de Kngelschen algeslageu. Maandag deden do Duitschers met een groote legermacht krachtige poglugen om den terugtocht van het Lng«dsche leger af te snijden en het in de vesting Maubeuge te dringen. Deze pogingen werden echter verijdelt. De verliezen door den vijand in deze twee dagen geledra, ovortifrften ver reweg die van de EngeMftUlAl. Op 25 Aug. zotten de Kngelschen hun nen terugtocht voort onder voortdurende gevechten, die echter niet zoo hevig wa ren als op de twee voorafgaande dagen. In den nacht van 25 Aug. bezatten de Kngelschen de lijn Kaïuerijk-Locatcau Landrecies. Het voornemen was op 26 Aug. mot het aanbreken van deu dag den terugtocht te hervatten. Vijf Duitsche le gerkorpsen deden echter een aanval, die de Kngelschen weinig schaadde. Zij namen na al deze roemrijke daden eenige rust, daar zij versterkingen hadden gekrogen, dubbel zoo sterk ais de verliezen, die zij hadden geleden ra zijn thans weder ge reed voor een volgend geveobt. D« Franschen haddra dra hengsten schok bi doorstaan van den aanval op 28 Aug. De aanval werd echter terugge slagen. Ken brigade Kagclsche cavalerie nam deel aan deze strijd. Het was ca schitterend gevecht tegen do Duitsche ca valerie, ra zoo hevig, dat do terugtocht forst 'middags kon worden voortgezet. Dit gevecht was één der hevigste, die tot dusverre word geleverd, onze troepen hielden zich echter prachtig in hot artil- lorie-vupr, sloegen dra vijand terug on doorstaken met hunne lansen era groot aantal vluchtende vijanden. (Hbl.) De verwoesting van Leuven. Men «eint ons uit Terneuzen. Vluch telingen 1 die te Sint-Nicolass zyn aan gekomen doen verschrikkelijke ver halen omtrent de gruwelen waarmede de verwoesting van Leuven gepaard ging. Do gruwelen uit den Balkan oorlog die werden toegeschreven aan de mindere beschaving en het Ooster- sche temperament werden hier geëven aard, zoo niet overtroffen. De verhalen omtrent gruwelijke mishandeling van vrouwen en meisjes zijn by na niet te gelooven. Zij werden gedaan door een notabel nit Leuven die met vele an deren was gevangen genomen hun werden de handen op den rug ge bonden wat van hun gezin geworden is is hun onbekend; zy aanschouwden de verwoesting hunner schoon e stad; als een gebouw niet spoedig genoeg brandde werden de moren omverge haald door de Duitschers die zeer op gewonden waren. „De oorlog maakt de menschen tot duivels" verklaarde de verhaler. Den mannen werd aan gezegd dat zij zouden worden gefu silleerd hij vroeg om dan althans daarvan aap zijne viptiw per brief te mogen {tennis geven, dat werd toege staan later werden de mannen los gelaten na uren van angst te hebben doorgebraebt. De verhaler noemde de aanzegging van het fosilleeren die men blijkbaar niet voornemens was oit te voeren eene nieuwe moderne foltering. Lenven. ANTWERPEN, 31 Aug. Officieel kan worden medegedeeld dat de vol gende doelen van de middenstad van Lenven door de Duitschers in de aach zijn gelegd: Groote Markt, Stations straat, Dietsche straat, Mechelsche straat en Namensche straat In de offieieele mededeeling wordt niet ge zegd dat het beroemdo stadhuis zou zyn verwoest. TERNEUZEN. Een toenemende stroom van vlachtelingen komt van over onze grenzen. Uit de verhalen blijkt, dat Vele BoldaUm van het Bel gische leger wegens overspanning in de hospitalen en ambulances verpleegd worden. Den families, die hun ionen zelf kftftnen verplegen, is toegestaan hun mede te nemen. BUDAPEST (Oostenrijksche bron), 30 Aug. Eenige bladen hier brengen de tneoedeeling, dat tegenover de stel lige verklaringen van Asquith kan worden verzekerd, dat men kennis draagt van een geheim verdrag tus schen België en de West-Europeesche Staten, hetwelk reeds lang voor het uitbreken van den oorlog zon zijn op gemaakt en waarin het dezen loatsten wordt toegestaan do Belgische gren zen ten behoeve van krijgsoperaties te overschrijden. Italië en Duitschland. ROME, 30 Aug. Minister-Preside nt Salandra heeft zich naar bad Fiuggi begeven, alwaar thans ook de Duitsche gezant von Flothow vertoeft. BERLIJN. De keizer en de keizerin zijn in den middag van den 26en te Bad Nassau aangekomen on hebben eenigen tijd vortoefd in het slot van Freiherr von Stein. Zy hebben verschei dene uren in afzondtfHng doorgebracht. Daarna hebben zij de tafryke gewon de soldaten in Bad Nassau bezocht. De keizerin bezocht by haar terugkeer naar Homburg het Kurhaus on hot hospitaal. BERLUN. Do Duitsche landwoer wordt naar België gezonden voor den etappen dienst. In Oost-Pruisen. PETERSBURG (officieel). Nieuwe troepen zyn aan het Pruisische front aangekomen, dio reeds doch in ge ringe mate aan den aanval deelnomen. Aan het Oottenryksche front wordt de slag nog voortgezet. Konigsbrag door de Kussen bezet? ANTWERPEN, 31 Augs. Volgens Ta- rijsehc bladen Is Kanigsberg (In het noordwesten van lont-Bruisendoor de Kussen Isszet. Aan de Russisch-Oostenrykschn grens. St. PETERSBURG, 31 Aug. Von oosten van Toraagen to de I5e Hon- gaarseho divisie verslagen en omsin geld. De vijand zet zijn beste krachten in de richting van Lublin, waar eon groote slag wordt geleverd. De bladen molden dat op de Duit sche spoorwegen maatregelen worden genomen voor het vervoer van troepen van het westelyke front naar do Rus sische grens. Russische oorlogsschatting. ANTWERPEN, 31 Aug. De Rus sische Regoering heeft aan de Belgische Regoering laten weten dat zy overal in de Duitsoho steden en provincies, welke 4<">r 6e Russische troepen zyn bozet of ingenomen zullen worden, het dubbele zal eischen van do oor logsschattingen, welke de Duitschers aan de Belgen oplegen. Zoo hebben de Kusson, naar uit St. Petersburg aan de Bolgische Re goering wordt geseind, van Allonstoin (in Oost-Prutoen) oen bedrag geëischt van 100 millioen francs, het dubbele der oorlogsschatting door de Duitschers aan Luik opgelegd. LONDEN. Officieel. Apia, de hoofd plaats van de Duitsche Samon-eilanden heeft zich 29 Augustus aan de stryd- krachten van Nieuw-Zeeland overge geven. BERLIJN, 30 Aug. Nog deelt het Duitsche Ministerie van Koloniën mede Daaraitot station vOor (Jraadlooze telegrafiy% Kamina in Togo door de Engelschen is vernield, zijn geen nadere berichten uit Togo en uit Ka meroen voorloopig te veYwachten. In Duitsch Zuid-West-Afrika is tot heden nog alles rustig. Onze verdediging*- troepen treden aanvallend op en zijn van uit het Zuiden in de richting van Upington in de Kaapkolonie opge trokken. Over de bezittingen in de Zuidzee komen geen berichten binnen. LONDEN. Volgens een telegram uit Las Palmaa heeft een Spaansch schip de bemanning van de in den grond geboorde „Koiser Wilhelm der Grosse" aan wal geaet. BERLIJN, (Duitsche bron). Ambte- lyk wordt medegedeeld, dat niet alleen in de zakken der Fransche, doch ook van de Engeltche soldaten dum-dóm- kogels zouden zyn gevonden en dat de militairen autoriteiten tengevolge hiervan gedwongen worden de scherp ste tegenmaatregelen te nemen. WEEN ÉN, 30 Aug. (Duitseh«' !>ron). In Wilna hebben de militaire autoritei ten een program tegen de Joden op touw gerat, omdat deae weigerden tegen de Oostenrijker* en vóór Kuaiaad te vechlhi. De joden hebben he» er «schier niet bij geleien. Zij wierpen l«arrikad«-n op eo «choten met soo goed gevolg op hun be lager*. dat de militairen ingrepen iuet georgaalaeerd verzet te doen Ie hebben en de program „aftastten". (Wij voegen er bitdat dit olgeuaardige bericht eveneras uit Duitsche bron komt). RijHssi in Duitsche handen. BERLIJN, 31 Aug*. (Officieel). Htjueel is door de Fransche troepen verlaten en door de Duitachcr* bozet. Eon noof van Keizer Wilhelm gevangon genomon. ROUBAIX, 31 Aug. Het Tournal do Rouhaix meldt dat do Fransche jagers to paard by Kortrijk do Duitache Graaf von Schworin, oigon neef van Keizer Wilhelm gevangen gonomon hebben. TRIER. De afgevaardigde naar do Ryksdag Pauly Kochem, die (lil jaar oud is, heeft als vrywilligor dienst genomen in het Duitsche leger. MILAAN, 80 Aug. Vorst Wilhelm houdt zich, xooale graiidd. nog *I«mhI* U> Va- luns op, doch aal doae *ta«l binnen vr«l- nlg«' dagiii out politieke, militaire «m finan- oi«<ele moeilijkheden verlaten. De interna tionale Comminute zal de „loopendti ra ken" afdoen. ||ot wordt wvr betwijfeld of de Vor*t naar ^ijn land terug zal Wren. Veemarkt Rotterdam. Vette Ossen en Koeion goede aanvoer, pryzon waren voor late kw. 40, 2e 35 en 3o 31 cent per half kilo. Vette Kalveren goede aanvoer, Iste kvf. 28, 2e %L 3e 21 cent pet- half kilo. Votte varkens goede aanvoer, lste kw. 22, 2e 21, 3o 19 cent per half kilo. Vette Sohapon en lammeren good aangevoerd. Handel in vet voo en vette kalve ren traag. Vetto varkens lager in prijs, enkele hokken V, cent noteering. Schapen on langmoren traag en lager. van het Koninklijk Moteriologtoch Instituut te DE B1LDT. Hoogste barometerstand 769.4 te Heider, laagste stand 758.7 te Hnpit- r&nda. Verwachting tot den volgondon dag: Zwakke tot matigo veranderlijke wind, gedoelteliik bewolkt, waarschijn- lijk droog, behoudens onwoerskansj vooral in oost en west, iets warmer. rTreinontspoiing. Zaterdagmiddag ongevoer kwartier na twaalven ontspoorden té Uavestnin op oen wissel van een Iwnonkoiftcn- den goederentrein uit do richting Don Bosch een tweetal mot dwarsliggers beladen wagons, wolkq dwars overdo spoorbaan kwamen te liggen, waar door het geregelde verkeer tijdelijk gestremd was. Persoonlijke ongeluk- en kwamen niet voor, doch do ma terieels schade is pogai beduidend. Door den zoer geringen' treinenloop ondervond het ver koor nogal niet veel vertraging. Eon bandiotenstreek. Te Veghol vervoegde zich by den landbouwer J. K-. op de ljeest een landloopor. De vronw alleen thai* vin- dendende, eischte hij van haar d'er gold of d'er loven. De doodelijk ver schrikte vrouw haastte zich den ban diet ©en bankbiljet van f25 ter hand te stellen, waarop deze zich ijlings uit de voeten maakte. Ofschoon do poli tie onmiddellijk|den dief achternafiet- .ste, mocht het niét gelukken Hem te pakken

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1914 | | pagina 2