Ih Franache Kustplaatsen.
OOHLOG8VARIA.
Blim.exiJ.sun. <5-
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
406e STAATS LOTERIJ.
Laatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht
UrKGKKLIJKK STASI).
Een treurige unbiik, zoo'n meeu
groote, enden krachtige mannen, die
daar nu hnlpeiooe ter neder liggen
verminkt muechien voor ganech hnn
verder leven.
Daar ligt een stil omhoog te ataren
ver van alle gewoel om hnn heen.
Bij achrikt op by een Franache groet
het doet hem goed en ongevraagd
vertelt hfj van thoia, waar vrouw en
kinderen ayn temgkomat afwachten.
Zulke aardige kinderen aijn het een
jongen en twee meiajee maar aal
hij ze wel ooit terugzien Achter hem
haalt de dokter twijfelend den achou-
der op en we gaan verder, terwijl den
gewonde de tranen in de oogen komen.
Een ander ligt ter neder met een
verbrijzelden voet Hij maakt zich
minder ongeruat over den toeetand
waarin hij zich bevindt, maar vraagt
zich zelf en ona beangst af, wat er
worden moet van Frankrijk. De Duit-
achers zijn zoo aterk het leger ia zoo
veel beter georganiaeerd en in veel
gnnatiger toestand dat het Franache.
„La France eat perdue pant-tore,
pauvre patrio, zucht hij, en stil gaan
we verder.
Maar niet overal ia het even trenrig
en by de lichtgewonden spelen zich
sc&nen af die komisch zouden zijn,
wanneer de omstandigheden niet zoo
tragisch waren.
Ilaar kloppen Praia en Franachman
elkaar welgemoed op dan schouder en
broederiyk deelen ze hun cbooolade
en sigaretten.
Ken Fransohman, wiens arm in een
doek hahgt, tracht een licht kreupele
Duitacher te ondersteunen en belden
sukkelen met aoo vermakelijke gebaren
vertier, dat men onwillekeurig mede
glimlacht met de grinnekende soldaten.
Populaire Franache en Duitache lied
jes worden afgedraaid on de stemming
ia zoo opgewekt, broederlijk en vre
delievend, dat het ona' schier onge
looflijk voorkomt, dat deze zelfde He
den elkaar als wilden bestreden heb
ben. En algemeen zyn de Franaohen
vol lof over de liefderijke behandeling
der Duiteohers.
Dan wacht ons aan het station oen
nieuwe verraspingnaar Meta en Trier
vertrekken geen treinen meer, behalve
dan naar Trier over Luxemburg.
Terwijl we den telaatkomenden trein
afwachten, arriveeren uit verschillende
richtingen gewonden transporten.
Als we vertrokken is de opgewon
denheid boitengewoon en nog in den
trein schettert en schreeuwt men door
een. Gedurende de reis verwisselt het
gezelschap en de Luxemburgers, die
langzamerhand voor de Duitsohera in
de plaats zjjn gekomen, vertellen ona,
dat de stemming in Luxemburg over
het algemeen anti-Duitech i*. Men
vreest dat oen overwinnend Duitach-
land zijn kleine naburen --ook Hol
land zal opdokken, zoodat do aym-
pathlo aan Franache zijde ia.
Verwonderd ontdekken we, dat het
geheimzinnig verborgen Duitache
hoofdkwartier in het gezantschap te
Luxemburg gevestigd ts.
Voortdurend snorren daar militaire
auto's af en aan en 's avonds wordt
er gewerkt met zoeklichten, terwijl
soms nog Duitache aviateurs het ter
rein verkennen. Reeds een keer wer
den ar bommen geworpen, vier in
getal, waarvan er een op de spoorbaan
ontplofte, oohtor zonder noemenswaar
dige sohade aan te richten.
Een aviateur die zich boven de stad
waagde werd sterk beschoten doch
kon ontkomen.
Met spanning waohten de burgers
nu de komende gebeurtenissen af.
Calais, 12 Sept. 1914.
Sm onzer oorrespondenten, die met
veel moeite de Fransoh-Belgische grens
is overschreden en zich, wyi snellere
vervoermiddelen niet waren te beko
men, te voet en per boerenwagen naar
de Fransche kustplaatsen be^af, schrjjft
ons oyn indrukken over Calais en Duin
kerken.
Galais is, ondanks zyn twee fraaie
parken en *yn talrijke waardevolle
monumenten, een vrjj sombere stad,
die bepaald ónbehagelyk aandoet, nu
demilitaire overheid er onbeperkt den
scepter awaait. In Calais is, gelgk
vanzelf spreekt de groote staat van
beleg afgekondigdhet is aeer moeiiij k
de stad in te komen en nog veel
moeiiyker baar weder ta veriaten, het
geen na 7 uur in den avond geheel
verboden is. Er wordt in het bizondqs
een aeer strenge oontrole uitgeoefend
op allen, die in de richting van Bou
logne gaan; in dese plaats vinden
namelyk maritieme voorbereidselen
van het grootste gewicht plaats.
Doch ook aan Calais is een groote
rol toebedeeld. Het garnizoen van deze
seevesting bedraagt thans verscheidene
duizenden mannen. Vuurmonden gapen
boven de duinen tusschen Lea Bara-
quea en Sangatte (alsof een Daitsch
oorlogsschip zich zou wagen in het
Nauw)op de geweldige citadel ten
zuiden van de oude stad, buldert het
kanon (bet zyn gelukkig slechts schiet
proeven.) AI de uitgangen van Calais
zijn streng bewaaktde electrische
trams, die naar Guines rijdert, worden
by de voorstad Leo TontineUea door
militairen onderzocht met een gestreng
heid, die de huidige Fransche uniform-
dragenden van de Napoleontische kust
wachters erfde. Nauwkeurige controle
wordt ook uitgeoefend aan de gare
Maritime en aan het station CsJais-
viile, dat juist tegenover een der formi
dabele versterkingswerken gelegen is.
De stemming in deze zoo zeer be
dreigde stad is voortreffelijk, en zal
nog beter zyn geworden naarmate het
gevaar zich een weinig beeft afge
wend. Er was misschien geen vesting
die tengevolge van het aanvankelyk
succes der Duitache wapenen een be
legering zoo zeer nabij was als Calais,
en het is dnidelnk dat Duitschiand
meer waarde hecntte aan het bezit
van deze plaats dan aan de Inneming
van Parys. Een zegevierende actie
tegen Frankrnk zou immers nooit een
volle waarde hebben voor Duitschiand
zoo lang Engeland, ofschoon in Frank-
ruk met de k ransche troepen verslagen,
offensief sou blyven optreden, en on
verzwakt gebleven, bet overwinnende
Duitschiand zou beletten Frankrijk de
wet te dicteeren. Hierby komt dat men
te Berlyn in Engeland niet slechts
den bondgenoot van Frankryk ziet
(wat het in strategisch opzicht is),
doch den ook op zichzelf staanden
*yand, met wien een stryd op leven
en dood, een stryd voor het bezit van
de toekomst, is aangebonden. Ën de
verbittering tegen dezen machtigen,
zoo moeilyk aantastbaren vijand is
grooter dan die tegen Frankrnk. Uit
een blijvend succes der Duitache wa
penen in Frankryk en België zou dus
noodzakelyk volgen een offensief tegen
Engeland, hetwelk alleen door dit suc
ces zou kunnen verwezenlykt worden.
In dezen oorlog immers is Calais de
sleutel die voor de Duitschers de poort
tot Engeland opent.
Het moderne geschut reikt over het
Kanaal heen en de vestingwerken van
Dover, ofschoon formidabel om te aan
schouwen, (vooral daar bij den aanleg
party is getrokken van de geweldige
krytbergen) zyn zeor verouderd. Van
daar dat men als vaststaand mag aan
nemen, dat Duitschiand tien dagen
geleden al zyn aandacht wijdde aan
de Calaisiaansche un Bouloneesche knst,
en dat het geen tyd of mannon zou
opofferen voor een langdurige bele
gering der hoofdstad, welker bezit,
om strategische redenen, niet opweegt
tegen dat van Calais.
Onder deze omstandigheden is, ge-
lijk ik zeide, de stemming in Calais
voortreffolyk. Deze socialistische burcht
is patriottisch gewordenhaar socialis
tische burgemeester overigens een
voortreffelijk man is herschapen
volgens het model van wijlen van der
Werff, den beroemden Haarlemmer
en Ie Petit (Jalaisien, het syndicalis
tische dagblad, sou het orgaan der
militaire overheid kunnen zyn.
Duinkerken.
Ofschoon in dit deel van Frankrijk
de maatregelen der militaire autori
teiten op veel strenger wtiae worden
toegepast dan in Belgisch Vlaanderen,
voelt de vreemdeling zich er veel meer
op ziin gemak dan in Ostende, Brugge
of Veurne. Van de zenuwachtige
stemming, waarin, met uitzondering
van Antwerpen, geheel West-België
verkeert, en welke zich ten slotte ook
aan den vreemden bezoeker mededeelt,
is hier niets te merken, ofschoon de
vijand zich niet op zóó heel grooten
afstand bevindt, en uhlanen zich reeds
tot tweemaal toe naby Duinkerken
vertoonden. De bevolking is merk
waardig kalm, en ik stel my voor dat
de stad weinig van physionomie ver
anderd is. De levendige hoofdstraat,
die naar de Plaoe Jean Bart voert,
is niet, gelyk de winkelstraten van
Ostende, met een gejaagde, paniek
achtige menigte gevuldalleen op het
groote plein zelf staan de menschen
in groepjes den toestand te bespreken,
en voor het groote gebouw van de
Nord-Maritime verdringt men ziph,
hetzij om scheepstijdingen te verne
men, hetzy om zich (naar men my
mededeelde) te doen inschrijven als
vrywitligers voor de vloot, uit het
geen men my aaide maakte ik op, dat
er thans in alle Fransche Noordzee
plaatsen hard gewerkt wordt om het
tekort aan bemanning der Calaisiaan
sche flotille aan te vallen.
Naby het station, waar het fraaie,
moderne gebouw van de souspréfec-
ture staat, wemelt het van militairen
hier zag ik ook een aantal Engelsche
matrozen, benevens een gepantserde
auto, waarop de Union Jack wapporde.
Tot mijn verbazing heerschte er in
de haven van Duinkerken (welke
door haar aanblik sterk aan een Hol-
landsche haven herinnert) een groote
levendigheid, de omstandigheden al
thans in aanmerking genomen. In de
dokken wae men hard aan den arbeid,
en op de kaden lagen groote goede
renvoorraden opgestapeld. Ik vernam
evenwel dat af deze bedrijvigheid
betrekking had op de proviandeering
der stad en op de toerusting van leger
en vloot. Het schynt, dat ook vanuit
Engeland verschillende artikelen,waar
aan in het eenigszin» 'geïsoleerde de
partement Pas de Calais gebrek bestaat,
zijn aangevoerd.
Wat Duitschiand'* handel zal
verliezen.
Wat het verbreken van de goede
verstandhouding tusschen Japan en
Duitschiand beteekent kan begrepen
worden uit de volgende cijfers. De
handelsrelaties tusschen beide landen
breidden zich in de laatste drie jaar
zeer uit, vooral ten voordeele van
Duitschland's winkelstand. Japansche
artikelen waren zeer gevraagd maar
meer nog waren het de |chemische
producten en het yzer die in stijgen
de hoeveelheid door Japan geïmpor
teerd werden. Aan indigo bijvoorbeeld
importeerde Japan het laatste jaar
voor 1.961.210 Yen op een totaal im
port van 2.000.000 Yen, aan ijzeren-
buizen voor 6.170.618 Yen en aan
metaalwaren, machines enz. voor
23.000.000 Yen.
In 1912 bezochten 430 Duitache
handelschepen de Japansche havens.
Hun plaatsen zullen nu voornamelijk
door Frankrijk en Engeland ingeno
men worden.
De haven van Tsinj-Tao in de baai
van Kiao-Tcheau is door den Duitschen
handel Van een haven van den 18e
ran~ gemaakt tot een handelshaven
van den 5e of 6e rang na Shanghai,
Tienstin, llankiou, Canton, en Swa-
teou.
Na een langzaam doch zekor door*'
voerde koloniale taktiek had Duitsch
iand voet gekregen in Azië en vestigde
zich daar op een wijze waaraan schijn
baar niets meer aan te veranderen
was. Duitschiand moest dat nieuwe
afzetgebied behoeden en uitbreiden,
want in Europe en vooral in Amerika
wee de stryd on economisch gebied te
hetig.
Ook Zuidelijker in Azië, op de
Nieuw Guinea-eilanden in de Bismark-
arohipel ging de Duitsche£iandel
bloeien.
In 1888 bedroeg daar do uitvoer
600.000 mark maar in 1900 steeg dat
cyfer tot 1.800.000 mark en in 1912
was 't 1.900.000 mark. Thans is het
hoogst twijfelachtig of de zwart-wit-
roode vlag ooit weer op die eilanden
zal waaien. j
Het verlies van het zoo zorgvuldig
vergaarde koloniaal bezit zal zich zeer
heftig doen voelen.
WARSCHAU. De Duitscho majoor
Beuskar, bekend uit de ovorrompeling
van Kalisch en de dAar geploegde
gruwelen, werd dezer dagen door Ko
zakken bij Alexandrove gevangen ge
nomen. Hy zal voor een krygsraad
terecht staan.
Verliescyfers.
De militaire deskundige van de
„Daily Telegrapf' heeft reeds eenige
gegevens kunnen verzamolen over de
verliescijfers aan Duitsche xyde, gedu
rende den slag aan de Marne. Hy
noemt het getal van 10.000 dooden
in de laatste week, waarbij gevoegd
zijn de verliezen by Nancy en in de
Vogezen.
Volgens hem en anderen moet het
tottial verlies aan Duitsche zijde reeds
meer dan 30.000 man bedragen.
Luit. ter zee Stroeve, f
Reuter seint uit Batavia:
De luitenant ter zee Stroeve is door
een pniachot gedood in de Geel vink -
baai (Nieuw-Gninea).
Johan Theodoor Stroeve werd 25
Mei 1889 te Singlce! (Westkust van
Sumatra) geboren.
Op 4 Sept. 1906 was hij adelborst
3e kl., 1 Sept. 1908 adelborst 2e kl.,
en 24 Aug. 1910 werd hy tot le kl.
bevorderd. In dat jaar werd hy ge
plaatst op het pantserschip „De Zeven
Provinciën", dat in de eerste dagen
van December in Ned.-Indië aankwam.
Twee jaar later (24 Augustus 1912)
werd de overledene bevorderd tot luite
nant ter zee 2e kl. en geplaatst aan
boord van het wachtschip „Koning
der Nedorlanden" en datzelfde jaar
overgeplaatst op het opnemingsvaar
tuig Jvan Gogh"\
In het begin van 1913 werd hy weer
overgeplaatst op het wachtschip „Ko
ning aer Nederlanden". Op zyn ver
zoek volgde in dat jaar zyn deta
cheering by het militair exploratie-
detachement te Nieuw-Geinee. Daar
vond hij den dood.
Aan het einde van dit jaar zou hij
terogkeeren uit Indië, daar de drie
jaren van zyn detachement op eigen
verzoek dan om waren.
Uit bet myndistrict.
Men schrijft ons nit Heerlen
Ilet is een algemeen belang, maar
voor de mijnstreek een levensquaestie,
dat de Nederlandsche mijnen gedurende
de crisis kunnen blyven doorwerken.
Momenteel bedraagt de productie aan
steenkolen voor de meeste mijnen om
streeks 80 pCt. van de productie vóór
de crisis, terwijl de St&atsmyn, Emma
zelfs meer kolen maakt dan in Juli.
Toch werken er in doorsnee minder
arbeiders (dan 80 pCt) dan voor de
crisis, omdat de voorbereidende werk
zaamheden in het gesteente noodig
om de kolen bloot te leggen, zooveel
mogelijk zyn stopgezet. De spring
stoffen daartoe noodig, dynamiet, etc.
komen onder normale omstandigheden
nit Duitschiand en worden thans das
in het geheel niet aangevoerd. En de
enorme hoeveelheden, die de mynen
gebruiken, kan de Regeering niet ter
beschikking van de mijnen stellen, zoo
als zy doet met het buskruit, dat
noodig is, om de lagen steenkool nit
elkaar te doen springen. Maar voor
het winnen der kolen, moet men toch
het gesteente zoover doen springen,
dat er gangen ontstaan, hoog genoeg
om de kolenwagentjes door te laten
en daartoe is dynamiet of een ander
dergel yk springmiddel noodig. De
mynen moeten dus met haar voorraad
dynamiet zoo zainig mogelijk zyn, om
zoolang mogelyk kolen te kunnen win
nen vandaar dat het drijven van steen
gangen overal is stopgezet en de
arbeiders, daarmee bezig, voor het
winnen van kolen gebruikt worden.
Bovendien bepaalt men zich tot het
delven van de kolen, nit de velden,
die het minste steenwerk vorderen, op
die manier de industrie drijvende op
een wijze, die men onder normale om
standigheden zou bestempelen met den
naam „roofbouw". Na de crisis zal dit
zich ongetwijfeld doen kennen ineen
verminderde productie der mtjhen, die
dan voornamelyk het achtergebleven
steenwerk zullen moeten inhalen. In
dit verband heeft de directie der
Staatsmijnen besloten het werk op
Staatsmijn Hendrik, waar nog geen
kolen gewonnen worden, stop te zetten,
en de arbeiders te gebruiken in Staats
mijn Emma, die eerst kort in exploi
tatie is, en waar blijkbaar juist vóór
de crisis groote velden voor den af
bouw zyn klaargekomen.
D. Wolffsohc.
Volgens te 's-Gravenhage ontvangen
telegrafisch bericht, is gisteren de
Zionistenleidor David Wolffsohn op
55 jarigen leeftijd te Homburg von
der Hohe aan een hartziekte over
leden
Nood-Kieswet.
Namens de soc.-democratische Ka
merfractie heeft het Kamerlid Albarda,
den voorzitter der Tweede Kamer
verlof gevraagd tot den Minister van
Binnenlandsche Zaken de volgende
vraag te mogen richten
Het laat zich aanzien, dat, indien
geen bijzondere maatregelen worden
getroffen om het te verhoeden de
kiezerslijsten die op 1 Mei 1915 van
kracht zullen worden een groot aantql
namen niet zullen bevatten, welke,
als de huidige buitengewone omstan
digheden zich niet hadden doen gelden,
daarop wel zonden voorkomen.
le. Zal vermoedelijk het aantal,
dergenen, die voor den len Mei het
door hen verzaken vyn belasting ver
schuldigde niet hebben voldaan, on
gewoon groot zijn.
2e. Zullen waarschijnlijk de aantallen
der woningkiezers, loonkiezers, en
grootboek- of spaarbankkiezers aan
merkelijke vermindering ondergaan.
3e. Zullen velen, die in gewone
omstandigheden geen onderstand ont
vangen, moeten uitgesloten worden
van de uitoefening van het kiesrecht,
omdat zy in deze tyden door een in
stelling van weldadigheid of door een
gemeentebestuur zyn bedeeld.
Is de Minister bereid medé te dee
len, of de Regeering voornemens is,
binnen kort een wetsontwerp in te
dienen, dat tot strekking heeft, ge
volgen van den thans heerschenden
noodtoestand als de hierboven bedoelde
te voorkomen?
De maatregelen in verband met
den oorlog.
Het jongste nummer van „Nijverheid
en Overheid", tijdschrift
landaehe Nijverheid, onde
bet Bureau voor Staats- ea Administratief
rechterlijke adviezen (Mrs. Blangpt tea
Gate en Meedog) bevat een overzicht van
de buitengewone maatregelen, die door de
Staten-Generaal in het leven zijn geroe
pen met het oog op den internationalen
toestand. Mede is daarin opgenomen een
overzicht van de bepalingen, welke daar
verschillende Regeeringen op bet gebied
van den Industriëlen Kigendom zijn uit
gevaardigd.
Van dit voor den Nedertandscben Za
kenman zeer belangrijke nummer laten try
den inhoud hier volgen:
De Crisis. De Ned. Bank en de uit
gifte van de zilverbons. Wet ter voor
koming van dadelijke uitwinning. De
Beurswet 1914. Verbod tot uit- en ver
voer van sommige artiken. De buiten
gewone militaire maatregelen in verbaai
met den Kuropeeschen oorlog. Onzij
digheids verklaring. Oorlogscontraban
de: Duitschiand, Frankrijk, Kngeland,.
Rijnvaartakte. Arbeidsovereenkomst, ge-
wichtige redenen. Octrooi van merken
recht. De Industrieele Kigendom in
verhand met den internatidnalen toestand
Wet op den staat van oorlog en be
leg. - Voorkoming prijsopdrijving van
levensmiddelen. Steun bij werkloosheid.
Onderzoek Nederlandsche handelssche
pen door Oostenrijk.
Roode Kruis,
Z. K. H. de Prins bracht gister
morgen «cn bezoek aan de gebouwen
en aan de geneeskundige oefeningen
te Voorburg gehouden.
Koninklijk Nationaal Steuncomité.
Men meldt ons
Het is verschillende malen voorge
komen dat voorstellingen georgani
seerd zyn of artikelen te koop zijn
aangeboden, waarvan men de baten
geheel #of ten deele wenschte af te
dragen aan het Koninklijk Nationaal
Steuncomité. Het Comité stelt den
ijver van degenen, die zich hiervoor
moeite geven en den daaruit voort-
vloeinden steun op hoogen pry's.
Het moet er echter ter voorkoming
van misverstanden de aandacht op
vestigen, dat dergelyke bemoeiingen
nimmer van het Koninklyk Nationaal
Steuncomité zyn uitgegaan, noch zul
len uitgaan en derhalve het Comité
nimmer eenige verantwoordelijkheid
kan aanvaarden voor dergelyke Voor
stellingen, verkoopen of andere wyzen
van geldinzameling, noch van hetgeen
met dit doel wordt vertoond, of aan
geboden. Dit alles blyft geheel voor
de verantwoording van diegeen die
dergelyke zaken organiseeren. Het
Comité zal het derhalve op prijs stel
len zoo ten deze nimmer namens het
Koninklyk Nationaal Steuncomité
wordt opgetreden, maar dat men zich
er toe bepaalt melding te maken van
het voornemen de baten af te dragen
aan het Comité. Principieel onthoudt
het Kon. Nat. Steuncomité er zich
dan ook zorgvuldig van aan eenig
dergelijk plan zyn goedkeuring te
hechten en bepaalt het er zich uitslui
tend toe de daaruit voortvloeiende gif-
ten onder dankbetuiging in ontvangst
te nemen. Iedere andere voorstelling
die derhalve ter aanprijzing van eenig
plan misschien van de verhouding
tot het Kon. Nat. Steuncomité mocht
worden gegeven, is in stryd met de
werkelijkheid. De hier omschreven
houding van het Kon. Steuncomité is
door voorzichtigheid geboden, aange
zien het by de vele werkzaamheden
waarmede ait Comité is belast, eene
onmogelijkheid is, ieder dergelijk plan
zoodanig te controleeren dat men er
eenige verantwoordelijkheid voor kan
aanvaardenallerminst wenscht men
daarmede eenige afkeerigheid te ktui
nen te geven van de bemoeiïngenNih
verschillende personen zich in dA
wel willen getroosten, en dieintegem
deel zeer op prijs worden gesteld.
Brand.
Dinsdagmiddag is te Gilze door on
bekende oorzaak de schaar van den
heer D. Sogers, met haar inhoud zoo
als hooi, stroo en een rytuig tot den
grond afgebrand.
Door verkeerden wisselstand liep
hedenmiddag de goederentrein 2472 te
GasBelter Nyeveen op een dood spoor
door den stootheavel. Persoonlijke on
gelukken kwamen niet voor. De «xa-
terieele schade is gering.
Hoenderteelt by kunstlicht.
Een Engelsche kippenhouder, Cook,
te Orpington (Kent) schryft grooten
invloed toe aan de langen winter
nachten op het leggen der kippen en
daarom heeft hy in zyn reusachtig
hoenderhoek, dat meer dan 6000 Mok*
pluimvee herbergt, electrisch licht
doen aanleggen. Tegen 6 unrworden,
lampen van 32 kaars aangestoken, die
m door die van 16 kaars
worden, welke om 10 uur
kort tydstip met 8 kaars-
zijn. Op deze ma-
vil men het langzaam afnemen
bet daglicht nabootsen, dat de
hun stok doet opzoeken. Door
jl~ kaastmatige verlichting heeft Cook
aantal eieren met 30 a 40 pCt
Au* toenemen. Ook moeten de kui-
veei spoediger groeien.
GOUDA, 18 September.
Handelscursus.
Tot de lessen van den Handelscnrsus
aer Gemeente zijn toegelaten
Klasse I. A«. O», van Vliet, M.
ja Koster, W.*C. Groenendyk, H. Ch.
pareksen, M. 0. Knor, J. Zand voort,
A. M. M. van Loon, J. H. v. d. Bosch,
p,. van der Louw, 1. C. van Delft,
i van Veen, P. van Vliet, M«.
portland, S. B. van Vlaardingen, M.
Fiis, J- den Hertog, J. de Hoog, B*.
Ife Knnst, K. F. L. Nolte, H«. A*.
poot, N. J. Reurings, P. H. Reve
fc. H«- W«. Janzen, I. Brouwer de
'loting, E. J. Wientjes,, Ne. M«. Ver
bak, A. v. d. Hulst, A«. van Schalen,
ÜTlfenet, G. B. A. de Jong, I. van
Dm, Ge. Visser, M. Verkaaik, Chr.
da Koning, J. Sprik.
Klasse H. O. Rijmenam, J. P.
de Rotte, J. Both, G. A. Smit.
Klasse III. H. Sluiter, H. G,
öroenendahl, J. Uitenboogaard.
Het aantal leerlingen in de verschil
lende klassen is thans
I A 24 leerlingen
IB 24 '1
II A 16
II B 21
- III 29
IV 21
totaal 135 leerlingen.
Den 12"n September dozes jaars was
het 10 j a a r geleden, dat deze inrich-
tiag geopend werd in de Muziekschool
te dezer stede met ruim 60 leerlingen.
Dat het aantal discipelen in dit oorste
decennium meer dan verdubbelde be
wijst, dat deze inrichting in eene be
hoefte voorziet en door de burgerij
iwaardeerd wordt.
Allo klassen der school zyn zóó vol,
is zoo óvervol, dat het nieuwe ge-
w, dat don 14e" November 1910
I gebruik genomen werd, na reeds
I# klein blijkt te zijn, wat voor oen
fie u w e school wel wat al te gauw is.
Leeraar R. H. B. S.
Tot leëraar in de Engolsche taal aan
Rijks II. B. S. alhier is benoemd
Is heer W. Kok te 's-Gravenhage.
Gemeente-begrooting.
Aan de gemeente-begrooting voor
ta dienst 1916, welke is ontworpen
in den tyd, toen er nog geen sprake
was van oorlog en bij de samenstelling
waarvan dus geen rekening kon wor
den gehouden met den toestand, welke
als gevolg van den oorlog, ook aan de
gemeentekas belangrijke eischen stelt,
ontleenen wy de volgende geraamde
cijfers:
Inkomsten:
Hoofdst. I. Ontvangsten wegens
vroegere diensten' f 56763,16. Het
batig saldo volgens de laatst vastge
stelde rekening over 1913 bedroeg
f 69109,05.
Hoofdst. II. Inkomsten uit bezit
tingen f 2483g/!»7. Volgens de laatst
fistgestelJê'Tekening over 1913 be
droegen deze f 29373.730.
Hoofdst. III. Inkomsten wegens
Üensten door de gemeente bewezen
f 139922,50. Volgens de laatst vast-
Clde rekening over 1913 bedroegen
12216M75.
1 Hoofdst IV. Opbrengst der plaatse-
tipte belastingen, niet onder het vorig
btofdstuk vallend f 175272,24. Voi-
ftes de laatst vastgestelde rekening
«•droegen deze f 173171,035.
Hoofdst. V. Uitkeeringen aan de
Huwente f 161569,53. Volgens de
batot vastgestelde rekening over 1913
btdroegen deze f 158723,765
(Hoofdst. VI. Ontvangsten van ver
■clullenden aard en toevallige baten
f 19750,—. Volgens de laatstvastge-
•Wde rekening over 1913 bedroegen
dwe f 13919,035
Hoofdst. VII. Buitengewone ónt-
▼Mgsten f 162900,—. Volgens de laatst
vastgestelde rekening over 1913 be-
1 m deze f 670984,15.
Uitgaven.
Hoofdst. I. Algemeen bestuur der
ÖteMente f 33052,—. Volgens de laatst
vastgestelde rekening over 1913 be-
d«*gtm deze nitgaven f 30913,39
Hoofdst. II. Kosten van tAezicht op
invordering van de plaatselijke be
lastingen f 9625.— Over 1913 be
droegen deze f 9018,78.
Hoofdst. III. Kosten der opende
veiligheid en van de brandweer
39974. Over 1913 bedroegen deze
f 33651f255.
Hoofdst. IV. Kosten der plaatselijke
zorg voor volksgezondheid en huis
vesting f 11444,32. Over 1913 bedroe
gen deze f 7473,675.
Hoofdst. V. Kosten van openbare
werken f 93923,—. Over 1913 bedroe
gen deze f 74Q£6,905.
Hoofdst. VI. Kosten van inrichtinf
Sm van nijverheid en bedrijf f 11228, y.
ver 1913 bedroegen deae flll58,li5.
Hoofdst. VU. Kosten van het onder
wijs f 174109,16. Over 1913 bedroeW.
deze f 166296,70*.
Hoofdst. VIII. Kosten van het arm
wezen, subsidiën en bijdragen aan daar
mede in verband staande instellingen
f62177,275. Over 1913 bedroegen deze
f54118,815.
Hoofdst. IX. Kosten voor land
bouw, handel en ny verheid f 1965,—.
Over 1913 bedroegen deze f 3030,60.
Hoofdst. X. Kosten van het beheer
en onderhoud der bezittingen f2952,75.
Over 1913 bedroegen deze f 2618.89.
Hoofdst. XI. Rente en aflossing
f 104093,46. Over 1913 bedroegen deze
f 86609,78.
Hoofdst. XII Kosten ter zake van
gemeente-ambtenaren en beambten
f 23135,Over 1913 bedroegen deze
f15112,30.
Hoofdst. XIII. Andere uitgaven,
niet onder de vorige hoofdstukken be-
hoorende f5450,—. Over 1913 bedroe
gen deze f 3052*9.
Hoofdst. XIV. Onvoorziene uit
gaven f 4984,80*.
Hoof8t. XV. Uitgaven, welke zoo
noodig door buitengewone ontvang
sten gedekt mogen wordón f 162900.—
Over 1913 bedroegen deze uitgaven
f 661693,34.
De begrooting voor 1915 sluit in
ontvangst en uitgaaf met oen totaal
bedrag van f 741014.10.
De storm.
Door een hevigen rukwind waaide
gisterenavond van de houten warande
voor het hotel „de Zalm" aan een zijde
de ramen in/waardoor de glasscher
ven in de warande vielen.
Op dat odgenblik was niemand in
de warande, zoodat het alleen met
wat schade voor den hotelhouder afliep.
De hevige stormwind, die heden
wojait, tiweept het water op, zoodat
het thans reeds oen bijzondere hoogte
heeft bereikt.
Spoordienst.
Wii vestigen er de aandacht op dat
vanaf Maandag a.s. een nieuwe dienst
regeling geldt op de S. S., waarop een
nieuwe vroegere trein Gouda-Utrecht
staat aangegevon, vertrek 8.10,Jwaar-
doOr een vroogore aansluiting te
Utrecht naar Amsterdam wordt bereikt.
In sommige vertrekuren van troinen
is wijziging gebracht.
Bonkoojt. Do postbode A. Ramp
is benoemd tot brievenbesteller aan
het Postkantoor alhier. Het aantal
brievenbestellers met voste aanstelling
bedraagt thans 7.
2d* Kl. Trekking v. Vrijdag 18 Sept.
No. 624 f -1000.
13677 en 19989 ieder f 100.
7092 f 100.
Prijzen van f 30.
MSB MA 610 SM 57 BIS
1041 nas ïara w ïaoo uas ion» 1717 r,i
2108 68 MM07 Hl 'JHH
8152 3840 99 8468 (IS 98BH 68 W9B
4011
6846 6971 86
0840 64111
7114 90 7810 78W 74fifi 7601
9007 81» 8275 8915
om -i
10178 10410 106*7 1O0OH
11197 118» 11488 U8H0
18101 18668 18768 18918
19869 18768 88 19041
14409 14684
15004 8B 1590' 15448 10X9 15770 1587» 83
16884 16879 18586 16MB 91
17170 92 17810 16 34 49 87 17768 17848
18184 18880 18489 18744
1MB0
90099 80960 20842 8MM*
*2de Klasse 3de Lyst No. 180 m.z.
De Duitschers in België.
ANTWERPKN, 17 Sept. Bij Ypdereo zijn
Duitecbcra die uit Frankrijk geretireerd
waren door de Belgen verslagen. Bij
Poperinghe werd een colonne van 3000
Duitsche cavaleristen met mitrailleurs en
automobielen door 1000 mqn Fransche ca
valerie aangevallen. Het gevecht duurde
2 uren. 50 Duitschers werden gedood en
110 gevangen genomen. De anderen na
men de vlucht naar P^krijk waar zij
werden aangevallen en verslagen door 'Kn-
geische troepen.
ANTWERPEN. 1" Sept. In den nacht
v«i Woensdag op Donderdag hebben bet
48e Dbitsche linieregiment een corps ar
tillerie, een corps ponteniers en Uhlanen
bij verrassing Dendcrmonde opnkrav. be
zet. Des avonds tegen 10 uur werd de
brug verbrand. De Duitschers werden
door Belgische soldaten ontdekt die aau
den linkeroever van de Schelde verdekt
waren opgesteld. Dendermoede werd ge
bombardeerd waarop een van beide zijde
met groot.- hardnekkigheid gevoerd ge
vecht volgde. Donderdagmorgen 10 uur
trokken de Duitschers in wanorde op
Lelibeke terug, vele dooden en gewonden
achterlatend. Bovendien werden zes ka
nonnen veroverd. De Belgen hadden 15
gewonden en 1 doode.
ANTWERPEN, 17 8ept. Te Brussel
hebben Duitschers de deuren van het
Paleis van Justitie opengebroken en voor
werpen van historische waarde uit het
gebouw ontvreemd. De rechterlijke macht
protesteerde daartegen bij een Duitsch ma
joor die de soldaten bij elkaar deed ko-
In de zakken van veie soldaten
werden de gestolen voorwerpen gevonden.
De procureur heeft hierover bij generaal
v. d. Holtz een protest ingediend.
ANTWERPEN,(XHdoei, 17 8ept. Woens-
ensdagavond zijn Duitsche troepen uil
Brussel in Dendcrmonde teruggekomen
Gedurende den nacht had een ononder
broken bombardement plaats. Donderdsg
werd oen artillerie-duel gevoerd tusschen
de Duitschers en de Belgen. De Duitsche
infanterie welke kwam uh de richting
van de brug die door de Belgen was ver
leid werd door een hevig mitrailleurs-
vuur ontvangen. Het gevolg was dat de
Duitschers zich in wanorde in de stad
terugtrokken. De Duitsche pogingen wer
den niet herhaald. Op andere plaatsen
hebben geen noemenswaardige gebeurte
nissen plaats gehad.
Kruiser gezonken.
LONDEN, 17 Sept. Een Rrniter-
telegram meldt dat het Engelsche
Marine depótschip Fisgard in het ka
naal de „Oroya" (bedoeld wordt mis
schien de Duitsche kruiser „Freya") in
den grond heeft geboord, waarbij 21
man van de equipage verdronken.
Volgens een ander telegram uit
Londen is de Fiigard zelf gezonken
door den stoom.
Amerika en Dnitachland.
LONDEN, 17 Sept. President Wil
son ontving van den Duitaohen Rijks
kanselier een telegram met een ont
wijkend antwoord op zyn vraag of
de Keizer bereid zou zijn de vredes
kwestie te besproken. Hflt bleek niet
dat de betreffende vraag aan den
Keizer was voorgelegd. bytf*
Aan het Wettelijk Front.
BERLIJN, 17 Sept. De generale
staf deelt mede uit het Duitsche hoofd
kwartie dd. 17 Sept. 's avonds In den
slag tusschen de Oise en d^JMaas is
de beslissing nog steeds niet gevallen,
uit enkele aanwijzingen valt echter op
te maken, dat de weerstandskracht
van den vijand begint te verlammen.
De met groote dapperheid onderno
men poging van de Franschen om
door don uitersten rechtervleugel der
Duitschers heen te breken is zonder
buitengewone inspanning tenslotte op
niets uitgeloopOT.
Het centrum van het Duitsche legor
wint langzaam maar zeker terrein.
Uitvallen uit Verdun werden zonder
veel moeite afgeslagen. (Hbld.)
Engeland en dö Arabieren.
WEENEN, 17 Sept Aan de Poli-
tische Korrespondenz wordt uit Kairo
bericht dat de houding der Arabieren
tegenover Engeland voortdurend scher
per vormen aanneemt. Alle nit Arabi
sche streken naar Egypte komende
berichten stemmen hierin overeen, dat
de Arabieren tegenwoordig in Engo-
land den ergsten vijand van den Islam
zijri. Op aanwijkirig van den Sheriff
van Mekka verzamelen zioh alle dagen
duizenden Bedoeinen in deomgoving
van Djeddah en Jarabo om mogelijke
pogingen tot landing van Engelschen
te verhinderen en de heilige steden
van de» Islam te beschermen. Ook
in de omgeving van El Arisch on
Akaba hopen de Bedoeinen zich opfim
een mogelijk gewapend binnendringen
van Engelsehen te verhinderen.
(Hbld.)
PARIJS, 17 Sept. Het officieele
communiqué van don Franschen Ge-
neralen Staf meldt dat de veldslag
voortduurt en de toestand onveran
derd is.
BERLIJN, 18 Sept. Officieel. De Fran
sche 13e en 14e legercorpsen en een ge-
deeltc van een andere divisie zijn giste
ren te Noyons verslagen en hebben ver
scheidene latterijen verloren.
De vijandelijke aanveflen tegen ver
schillende plaatsen van ons slagfront wer
den spoedig afgeslagen. Fransche Alpen
jagers werden aan don kant der Vogezen
en bet Breusohwald teruggeworpen.
Bij de bestorming vaa Chateau Bie-
mont bij Reims zijn 2500 gevangenen gf
maakt. Ook elders werden bij de opeu
eldsiagen gevangenen gemaakt en ka-
LONDEN, 17 Sept. In een telegram
uit het Engelsche hoofdkwartier wor
den de gebeurtenissen van 10 tot 13
Sept. beschreven.
Sedert Donderdag 10 September
hebben de geallieerden voordurend
de vijand teruggeslagen. Zes rivieren
doorsnoden de richting van den op-
marsch, waarbij 'de Engelschen op
weinig tegenstand stuiten. Vrytlag
opereerend naar het Noord-Oosten
werd met de Franschen samengewerkt
die over de geheele linie met sncces
optraden. Des Zaterdags werd door
den vijand een sterke stelling inge
nomen ten noorden van de Oise
Spissons werd krachtig verdedigd.
Het derde Engelsche corps veroverde
de heuvels die de Aisne ten Oosten
van Soissons beheerschen. Des nachts
volgde een artillerie-duel. De gealli
eerden slaagden er in het zuidelyk
deel van Soissons te veroveren. Zondag
werd een buitengewoon sterke tegen
stand geboden op het geheele Britsche
frontgedeelten van drie legerkorpsen
trokken de Aisne over dne pontons
LONDEN, 18 Sept. Bevestigd wordt
het bericht dat het EngeUcüe marine-
depotschip „Fisgard 2" in het Kanaal
is vergaan, waarbij 21 leden van de
bemanning verdronken.
Italië ten strijde?
LONDEN, 18, Sept. Volgens de
Daily Mail is de stemming in Italië
zoodanig dat de oorlogsverklaring aan
Dnitachland en Oostenrijk binnen
eeuige dagen kan worden verwacht
Aan het Oostelijk Front.
I-iONDEN, 18 Sept. Het Russische
blad Retzy meldt dat de gouverne
menten Lublin en Oholn thans geheel
door de Oostenrijkers zijn ontruimd.
(Hbld.)
I/)NDEN, 18 Sept. Een telegram
uit Petersburg aan de „Times" meldt,
dat de twee divisies, die den terug
tocht van generaal Rennenkapf's leger
in Oost-Pruisen dokten, heldhaftig heb
ben gevochten. Zij trokken eerst terug
toen de hoofdmacht in de stolling
achter de Goldop was gekomen.
Vijf nieuwe Duitsche legeroorpson
begonnen op 7 September de omtrek
king van Rennenkampf's linkervleugel
Deze beweging reikto bijna tot Gum-
binnen. De Russen deden herhaaldelijk
aanvallen waarbij de vijand werd terug-
geslagenj Op 10 on 11 September was
de munitievoorraad van den vyand
uitgeput en ging hij tot den bajonets-
aanval over. Daarbij zijn duizenden
gevallen. (Hbld.)
PARIJS, 18 Sept, Volgens hier
aanwezige Italianen zün deze opge
roepen tegen 28 September. Do spoor
lijnon ParijsMarseillq zijn voor do
eerstvolgende vijf dagen voor niet-
militairon gesloten. Men verneemt hier
dat dit in verband staat met het troe
pentransport uit Britsch-Indië.
Koyiuehtsehip.
Uit Ooitbu/g meldt men ons
Naar wij yit Aardonburg vornemon
werd aldaar Woesdagavond omstreek»
9 pnr oen' luchtschip waargenomen,
waaruit met zoeklichten goworkt
werd.
Door de grenswacht werd er nog
op geschoten vormoedelyk word men
deze schoten gewaar daar direct hot
schip van koors veranderde.
Reisbiljetten naar Huil.
Rechtstreoksche reisbiljetten naar
Huil worden door de Staatsspoorwegen
tot nader order niet meer uitgegeven
Voor biljetten naar Huil, alsmode
inlichtingen omtrent prijs on reisgele
genheid, wordt verwezen naar de firma
Willem H. Muller to Rotterdam.
Brand.
Gistermorgen brak brand uit in het
café van den heer J. Zonden in de
Del (gemeente Gulpen). Het huis
brandde tot den grond afdo inboedel
en het vee werd er uit'gehaald. Alles
is verzekerd.
De heer A. van Eeten, die per ry wiel
van Kaatsheuvel kwam, had gisteren
het ongeluk, doordat hij voor eenige
koeien die op den weg liepen, wilde
uitwyken, tegen een telegraafplaal te
rijden. Zwaar gewond werd hy een
naburig café binnengedragen, waar een
geneesheer uit Kaatsheuvel hem ver
bond. Per rytuig is hy daarop naar
Waalwijk vervoerd.
Het rijwiel was geheel vernield.
Gezonken.
-Dinsdagavond is onder Zoeterwoude
in de Delftaehe Schouw een schuit
met hout gezonken, die van den Haag
naar Haarlem voer. De schipper kon
zich gelukkig redden. Ook het woon
schip van S. Koopman zonk plotseling.
Deae kon zich en zyn vrouw nog met
moeite redden.
Lotisieo.
Naar wij vernemen zal den 22slon Sep
tember 'rf avonds 2 uur in KrasuapoUky
te Amsterdam een vergadering worden ge
houden van pollshouder* van Lotisieo.
teneinde te bespreken de maatregelen in
den Iaalaten tijd door de Directie van Ix>-
tisico genomen.
I>e rechtskundigen adviseur van deae
|iolit»houder* zal voor deze vergadering
een audiëntie "bij den Minister van Just Ui*
trachten te verkrijgen.
Brand.
Woensdagavond is de boerderij van
verhout te Wissel (gem. Epo) geheet
iiitgehrand. 'Aan bluMtchen viel niet te
denken. Fan gedeelte van het vele vee
kon gered worden rnanr vier varkens
kwamen in de vlammen om. Poreeel enz.
verzekerd, maar te IU(. in veHoiid
met de tegenwoordig hoogo graanprijzen.
««.Brand.
Eergisteravond half acht ontstohd
te Elshont by Heusden brand in de
woning van do wed. Klerk». Hot vnur
groep zoo snel om zich hoon, «lat an®
blusschon niet viol te denken.
Er werd weinig van den inboodel
gered.
Het schijnt dat de brand is ontstaan
doordat de zoon, die mot verlof als
landweerman thuis was, zich tot ver
trek gereed maakte, eon looplampjo
nam om zich op den deol even te
wasschen. IIy zotte dit lampjo te kort
onder den hooizolder en bemerkte tot
zijn schrik te laat, dat het hooi vuur
had gehad. De armo jongen moest
weer naar zyn regiment torng, zijn
familie by de rookendo puinhoop achter
latende.
Storm op de Noordzeo.
HARWICH, 18 Sept. Van de zoo
juist binnengekomen Engelsche tor
pedobemanning vernam ik dat de
torpedoliotieljo die hier kruisto hevig
te'kampen had mot het slochto weder
en de hooge zeeën die thans de Noord
zee beroeren.
Er heerschte van Zondag af eon
storm gedurende achtenveertig uur.
Gedurende dien tyd was hotonmogulyk
om warm voedsel te bereiden, daur
de torpedobooten als notodoppen hoen
en weer sloegen.
Hen zestal mannén slóegen overboord.
And wen braken ribbon on deden
kleine vorwondingen op. Do huizen-
hoogo golven deden de booten her
haaldelijk met hun schroeven in de
lucht draaien. De Engolsche booten
hielden hot echter allen goed uit maar
aan velen hunner ziet men hier nog
wolko stooten zo te verduren hadden.
Voetbal.
Gouda I.-T. O. P. I.
Zondagmiddag iialf driu zal op het
Oouda-terrHn aan d<- KarnrmHkHloot «hu
wxMrlJd woröüti gwpwld luttucbub Gouda
1 ra T.O.P. I.
van het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT*
Hoogste barometerstand 759,5 te
München, laagste stand 731.5 teSijlt.
Verwachting tot don volgenden dag
Aanvankelijk nog stormachtigon tot
kraohtigon westelijke tot zuidwestelijke
wind, zwaar bowolkt, met tydelijko
opklaring, wellicht regenbuien, zelfde
temperatuur.
BOSKOOP. y-
GEBORENJohanna Adriana wf
helmina, ouders H. Streng en M. W.
Duiindam. Maria, ouders G. (ïel-
derblom en L. Keijzer. Cornells
Johannes, ouders P. J. de Ilooij en
M. van tieijere Berge Henegouw.
Helena Martina Jacoba, ouders P. J.
C. Oosthoek en 8. A, van Nes.
Cornelia Martinus, ouders A. Loef en
G. E. van der Stal. Gerrit Wouter,
ouders G. W. van Gelderen en G. van
Hemert. Bet ion Rika, ouders H. M.
Rood en R. M. Menko. Jacob,
ouders "F. Vermeul en A. Bercken-
kamp. Pieter Jacob, ouders P. J.
van der Pol en H. C. Bongers.
Dina Margaretha, ouders J. Erkolonn
en H. Knepper. Johannes Tennis,
ouders T. van Tol en 0. van der Stroet.
Wilhelm inn Pieternel la, ouders W.
de Vriea en W. P. van Heiningen.
GEHUWD H. Boer en P. de Bruin.
G. van'Zoelen en H. Fokker.
OVERLEDEN: C. de Leen, 72 j..
echtgenoot van K. E. Frissel. C,
Buurman, 51 j., echtgenoot Tan A.
Kapoen. K. de Vries, 2 j.