A. Brinkman Zoon
Stadsnieuws.
Laatste Berichten.
De Drukkerij
Markt 31
alle drukwerken
Telegrafisch Weerbericht
gegeven, dat er in Holland nooit iets
kan veranderen, dat Holland nog steeds
niet leven wil, maar er zich nog toe
bepaalt van achter de veilige horretjes
vandaan alle eerlijke emotie gekheid
en aanstellerij te vinden.
Men heeft velen van wie het vader
land veel verwachten kon, door de
eigen eeuwige onverschilligheid en de
koele stugheid, voor altijd van zich
vervreemd.
Het is droef treurig. Maar het is
waar.
Tot zoover de correspondent, die er
schrijft Hbl. over meepraten
kan, daar hijzelf hier te lande zulk
een ijskoude douche op zijn warme
gevoelens kreeg.
Doch, gaat het blad voort, de
3uaestie is nog ernstiger. Onder die
uizenden, die hier kwamen om hun
land te helpen, waren er velen die
een bevel van den Nederlandschen
consul hadden gekregen en om zich
oogenblikkelijk per eerste scheepsge
legenheid naar hun vaderland te be
geven. Wij hebben menschen gespro
ken, die hun betrekking moesten opge
ven, vrouw en kinderen in zorgen
moesten achterlaten .en de kosten van
hun overtocht als een gave aan het
vaderland van landgenooten in den
vreemde ontvingen.
Maar de consul had hen onjuist
ingelicht. Zij waren niet dienstplichtig.
Niemand had hen hier noodig. Nie
mand had hen hier noodig. Niemand
meende eenige verplichting aan hen
te hebben.
Dat is geschied in Engeland, dat
is geschied in Canade, en waarschijn-
op meer plaatsen. Maar wij meenen,
dat het land wel eenige verplichting
tegenover deze Nederlanders heeft.
De geredde Engelsohen.
Men meldt ons uit Heerenveen d.d.
23 dezer
Hedenmiddag arriveerden hier met
een extra-trein 277 Engelsohen, n.l.»
de geredde bemanning die in IJ mui
den is aangebracht, onder geleide van
een detachement infanterie, onder be
vel van een 2e-luitenant.
De lichtgewonden, waaronder een
officier, werden naar de tram gedra
gen. Met twee extra-trams werden de
Engelsohen in de richting van Balk
vervoerd. Er was grooté geestdrift
onder de jeugd.
Beurswet 1914.
Wij vernemen uit Den Haag, dat
door den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel, volgens art. 3
der Beurswet, een commissie is be
noemd, die den Minister zal vertegen
woordigen en waarin zitting zullen
nemen de hoeren J. H. Kann, lid van
het Bankierskantoor van Lissa en Kann
te 's Gravenhage mr. J. J. van Troos-
tenberg de Bruyn, te 's Gravenhage,
secretaris van de Vereeniging van
Directeuren van hypotheekbanken,<0n
mr. E. Eennema, lid van Broekman's
Effectenkantoor te Amsterdam. Deze
commissie zal dus aanwijzen, welke
fondsen in de prijscourant zullen wor
den opgenomen en de koersen vast
stellen.
Verder kunnen we nog mededeelen,
dat tot voorzitter van de Commissie
van Deskundigen, volgens art. 8 der
zelfde wet, is benoemd de heer 8. P.
van Eeghen, voorzitter van de Kamer
van Koophandel te Amsterdam.
Doorvoer van suiker.
Gelijk reeds werd vermeld, heeft de
Britsche regeering maatregelen geno
men om te -verhinderen, dat Duitsche
handelaren suiker in Engeland afzetten
en betaling ontvangen door Holland-
8che bemiddeling. De invoer van dit
produkt langs den weg door ons land
is in verband hiermede verboden.
Daar dit bericht tot verwarring aan
leiding zou kunnen geven, aangezien
het tot de opvatting kan leiden, dat
thans alle invoer van suiker uit ons
land in Engeland verboden is, merkt
het Hbld. het volgende op: De maat
regel der Engelsche regeering beoogt
uitsluitend den doorvoer van Duitsche
suiker door Nederland naar Groot-
Britannië onmogelijk te maken en
komt dus hierop neer, dat een ver
klaring van herkomst zal worden gen
ëischt, waaruit duidelijk moet blijken,
dat men met Nederlandsch product te
doen heeft. De dezer dagen tusschen
onze regeering en de belanghebbenden
bij den suikei handel getroffen rege
ling inzake export-certificaten, maakt
dit bijzonder gemakkelijk. Zooals reeds
medegedeeld, zal 40 pCt. van onze
inlandsche suiker voor binnenlandsch
verbruik worden gereserveerd, terwijl
voor de rest certificaten zullen worden
afgegeven, wat 18 pöt. betreft voor
verlof tot export van ruwe suiker en
voor 42 pCt. voor uitvoer van geraf
fineerd. Deze certificaten zullen wel
iswaar afzonderlijk worden verhandeld,
doch uit den aard der zaak zal deze
handel en bijgevolg de export ophou
den zoodra de ganschë hoeveelheid
waartoe deze certificaten recht geven,
voor uitvoer is geëngageerd. De eenjge
extra formaliteit waartoe het boven
vermelde besluit der Engelsche regee
ring aanleiding kan geven is dus, dat
bij invoer daar te lande tevens een
verklaring van een Nederlandsche sui
kerfabriek overgelegd zal moeten wor
den, dat het product hier is gefabri
ceerd. Wellicht kan deze verklaring
zelfs op de export-certificaten worden
gesteld, die krachtens de tusschen den
minister van Landbouw en de belang
hebbenden alhier getroffen regeling
zullen worden afgegeven, in welk ge
val geen verdere formaliteiten noodig
zullen zijn. De zaak zit dus zoo, dat
de uitvoer van Nederlandsche suiker,
voorzoover die niet voor het verbruik
in "ons eigen land noodig is, niet wordt
bemoeilijkt, doch dat uitvoer fan Ne
derlandsche voorraden die dan door
Duitsche zou worden vervangen, even
zeer als rechtstreeksche doorvoer vaq
Duitsche suiker, niet mogelijk zal zijn.
Een schip aangehouden.
Het Nederlandsche stoomschip „Ba
tavier VIU, van Bilbao naar Rotterdam,
is naar Londen opgebracht en zal ver
moedelijk de lading te Middlesbro
lossen.
Het Hbld. verneemt nader, dat reeds
Donderdag van Bilbao naar Rotterdam
vertrokken de met erts geladen Ne
derlandsche stoomschepen „Batavier
VIU en „Katwijk", waarmede wederom
een verblijdend"begin werd gemaakt
met de ertsvaart. Men begon zich al
over beide schepen ongerust te maken,
wijl zij belangrijk over tijd waren, ook
het slechte weer der laatste dagen in
aanmerking genomen. Het blijkt nu
evenwel dat de „Batavier VI" van de
firma Wm. H. Muller en Co. door de
Engelschen is aangehouden en naar
GraveBend opgebracht. Erts wordt dus
thans door de Engelschen als contra
bande beschouwd. Wel sluit de decla
ratie van Londen erts van contrabande
uit, doch naar het blad verneemt, zijn
de Engelschen niet voornemens hier
mede rekening te houden, zich blijk
baar er op beroepende, dat de declaratie
van Londen slechts voor zoover dit
mogelijk is, zal worden gevolgd, en dat
zij alle erts, dat naar Rotterdam gaat,
beschouwen als „German property" dat
aan confiscatie onderhevig is. Vermoe
delijk zal het schip verlof krijgen naar
Middlesbro te stoomen om daar de
lading te verkoopen.
Omtrent het stoomschip „Katwijk"
zijn er geen berichten.
Nader wordt aan het Hbld. nog ge
meld, dat het stoomschip „Oallisto", te
Rotterdam binnengekomen van Savan
nah, Dinsdag 't stoomschip „Katwijk"
is gepasseerd, hetwelk bij Wight voor
anker lag en blijkbaar zou worden
opgebracht. Vermeldenswaard is, dat
het stoomschip „Callisto" onder meer
3400 ton phosphaaterts geladen had,
bestemd voor Hamburg, welke lading
men ongemoeid heeft gelaten.
Hieruit zou, concludeert het blad,
wellicht af, te leiden zijn, dat het
ijzererts niet is aangehouden omdat het
„german property" is, maar wijl het
als grondstof voor de staalindustrie
(Krupp-werke e. d.) als contrabande
beschouwd wordt.
De bom op Maastricht.
In een bericht over het gebeurde te
Maastricht, waarbij door een bom uit
een vliegmachine materieele' schade
werd aangerioht, lezen we het vol
gende:
Of dit incident in verband gebracht
moet worden met La wieken, zal moeten
blijken. Zooals men weet, hadden Zon
dag soheiinutselingen plaats tusschen
Belgische en Duitsche militairen. Nu
beweerden de Duitschers dat de bur
gers geschoten hadden. Een andere
lezing was, dat de Duitschers de bur
gers beschuldigden de spoorlijn opge
broken te hebben. Ze moeten zelfs
Zondag het kerkje omsingeld hebben,
terwijl de dienst gedaan werd. De
pastoor heeft echter met zijn gemeente
naren door een achterdeur weten te
ontsnappen. Hoe het ook zij, de Duit
schers hebben gedreigd Lanaeken met
den grond gelijk te maken. Dit zou
geschieden door den Landstorm, die
in Tongeren ligt. Dit werd aan den
Belgischen consul alhier, den heer
Stadler, door de dorpelingen bericht.
Deze wendde zich tot den vice-consul
van Duitschland, mr. L. Haex, die zich
in verbinding stelde metdeComman-
datur te Luik. Daar antwoordde men
hem, dat er in Luik niets van bekend
was, doch dat er zonder den staf niets
zou gebeuren. Van het platschieten
«Mat hedenmorgen om 6 uur
zou plaatshebben, is hier echter niets
bekend. Men had hier ter stede, met
het oog op die beschieting, reeds op
een groot aantal vluchtelingen van
dien kant gerekend. Wel zijn er gis
teravond eenigen gekomendoch de
groote stroom is uitgebleven, zoodat
de bedreiging wel niet ten uitvoer zal
zijn gebracht.
Goud- en Zilverindustrie.
De Minister van Financiën heeft
voor de fabrikanten in gouden en zil
veren werken de gelegenheid geopend,
gedurende db maand September voor
werpen, verouderd of om andere rede
nen minder goed verkoopbaar, aan
het kantoor van waarborg te doen
verbreken, ten einde van het daardoor
vrij gekomen metaal nieuwe, meer
gangbare voorwerpen te doen maken,
die gedurende de maanden September,
October en November tot een gelijk
netto gewicht als de verbroken voor
werpen vrij van belasfing ten onder
zoek en ter stempeling zullen kunnen
worden aangeboden.
Het bestuur der Vereeniging van
Fabrikanten heeft in een schrijven aan
den Minister daarvoor dank gebracht,
omdat daardoor de gelegenheid is ge
opend op eenvoudige en goedkoope
wijze weer in het bezit te komen van
het noodige werkmateriaal.
Jurgens Solo.
Naar men ons meldt, hebben Jurgens
Margarinefabrieken te Oss aan het
Koninklijk Nationaal Steuncomité een
schenking ter beschikking gesteld van
vijftig duizend halve ponden Solo
margarine naar keuzo van genoemd
Steuncomité te verdeelen over het
geheele land.
Uitgeweken Hollanders.
Men meldt ons uit Amsterdam: Naar
wij vernomen hebben gisteren Mr. M. Men-
dels en twee leden van het Comité tot
behartiging van de belangen van de uit
Antwerpen uitgeweken Hollanders een
onderhoud gehad met Z. Exc. Minister
Loudon.
Den minister werd mededeeling gedaan
van de zeer omvangrijke inschrijvingen,
die bij hot Comité zijn ingekomen, zoo
wel van uitgeweken Hollanders, die thans
te Amsterdam, als te 's Gravenhage en
te Rotterdam vertoeven. Dit aantal be
loopt reeds ongeveer 1000. Nogmaals werd
er bij don Ministor ernstig op aangedron
gen, dat do Nederlandsche Regeering zal
ingrijpen teneinde de bedreigde belangen
van de betrokken Ncdorlandsehe staais-
burgors tc behartigen. Do nadruk werd
er op gelegd, dat de werkzaamheden van
het 'otnitft niet de taak kunnen zijn van
particuflfirotii d*dch dat de nëgeering deze
tor hand dient te nemen, welke bovendien
het materiaal volledig bewerken kan.
Het bleek dat de Minister deze ziens
wijze deelde.
Voorts bleek dat Mr. Rutgers, Neder
landsch advocaat te Brussel en adviseur
van de betrokken Nederlandsche staats-
toevaUig te Schöveningon vertoeide en
naar aanleiding van het oefste onderhoud
met Mr. Mendels In opdracht van don Mi
nister naar Antwerpen zou vertrekken om
den Minister vah zijn bevindingen aldaar
rapport uit te brengen, tot grooto ver
wondering van den Minister nog niets van
zich had laten hooren.
De Ministor heeft zich onmiddellijk tot
onzen gezant te Antwerpen Jhr. van
Woede, gewond om de belangen der be-
trokke Hollanders onder de aandacht van
de Belgische Regoering te brengen, op
dat do bepalingen nopens de invordering
van huur- en belastingsschulden met ma
tiging zullen worden toegepast, in afwach
ting van de definitieve maatregelen, die
de Nederlandsche Regeering eventueel zal
nemen.
Voorts werd bij het onderhoud bepaald,
dat de inzameling van het materiaal meer
direct door het departement van Buiten-
landschc Zaken zal geschieden, waartoe
vijf leden van het comité op het Minis-
lerio van Buitenlandscbe Zaken zullen
zitting nemen, zoodat zij in rechtstreek
sche verbinding met den Minister zullen
staan. De Minister deed voorts de stel
lige toezegging om de zaak onverwijld
met de Regeering te besproken teneinde
te trachten óf schikkingen met huiseige
naren aan te gaan, óf te traohten, voor
zoover zulks mogelijk is, de inboedels te
hergen in opslagplaatsen óf de inboedels
naar de plaatsen, waar de eigenaars
thans vertoeven, per scheepsgelegenheid
te vervoeren.
GOUDA, 24 September.
Tijdelijk werkloosheidfonds der
Naar aanleiding van de circulaire
van 26 Aug. jl. van den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel aan
B. en W. dezer gemeente waarin wordt
verzocht de oprichting te bevorderen
van een tijdplyk werkloosheidfonds in
de tegenwoordige ernstige tijdsom
standigheden, schrijven B. en W. aan
den Raad het yolgende
Met hooge waardeering voor de
goede bedoelingen der Regeering in
deze, bleek het ons ^nochtans onmid
dellijk, dat 's Ministers raadgevingen
aas gemeenten, welke tot heden geen
eigen fonds hadden, niet van eenige
soberheid waren vrij te pleiten en bo
vendien niet overal even duidelijk
waren.
Te meer klemde deze moeilijkheid,
waar uit een bereids vroeger ingesteld
en thans herhaald onderzoek bleek, dat
hier ter stede slechts één vakvereeni-
ging bestaat, die over een plaatselijke
werkloosheidskas en dan nog slechts
in beperkten omvang immers zij is
zoogenaamd „herverzekerd" bij een
Landelijke kas beschikt. Zes an
dere werkliedenverenigingen te dezer
plaatse zijn aangesloten bij een Lan
delijke werkloosheidskas en hare leden
dragen rechtstreeks daaraan bij.
Een ander bezwaar vormde de om
standigheid, dat tot heden nimmer uit-
keering van gemeentewege geschiedde
en dus te dezen opzichte organisatie
ten eenenmale ontbrak.
Daarenboven scheen ons hetaanbe-
volene in den afdruk der ministerieele
circulaire, dat namelijk, indien de toe
te laten |kassen, hetzij dan landelijke
of plaatselijke, zouden gedaald zijn tot
25 van haar saldo op 1 Augustus
1914, alle verdere uitkeeringen aan
werkloozen zouden plaats hebben ten
laste der gemeente, niet geheel zonder
bedenking. Wel is waar hebben de
toegetredenen tot een werkloosheids
kas blijk gegeven voor moeielijke tij
den voorzorg te willen treffen, maar
het komt ons twijfelachtig voor of op
dien enkelen grond een regeling als
de jnist aangehaalde volkomen ge
rechtvaardigd is. Wij denken daarbij
aan die werklieden, welke zich op
andere wijze hebben gewapend tegen
den nood der tijden en aan de breede
rijen van kleine ondernemers en ne
ringdoenden, die thans hunne opge
spaarde penningen moeten aanspreken
en, zoo die zijn opgebruikt, geen steun
in eenigen vorm van de gemeente
kunnen verlangen. Inmiddels hebben
zich overal en ook hier ter plaatse
Commissies van Steun gevormd, welk
feit ons weder eenigszins verzoent met
de vorengeschet8te onbillijkheid, over
tuigd als wij zijn, dat de bovenaange-
duide categoriën daar een gewillig oor
voor hunne nooden zullen vinden.
De sympathie voor de tweeledige
bedoelingen der Regeering, te weten
verlichting der Commissies tot Steun
en instandhouding van bestaande werk-
loosheidskassen, heeft ten slotte de
overhand behouden en daarom mee
nen wij goed te doen aan Uwen Raad
in overweging te geven het voorstel
van den Minister tot stichting van een
tijdelijk fonds te aanvaarden. Te dien
einde hebben wij een Reglement ont
worpen, waaromtrent wij het volgende
wenschon op te merken.
Waar de Regeering van meening
is, dat gesteund moeten worden zij,
die in normale tijden reeds zelf voor
ziening hadden getroffen en het ver
strekken van gemeentelijk crediet dient
afhankelijk te zijn van aanwezige saldi
op 1 Augustus, stelden wij als eisch
voor het verleenen van bijslag, dat
de betrokken leden op dieu datum
reeds 3 maanden werkloosheidscontri
butie hadden betaald en niet, gelijk de
Minister wenscht, zonder aanwijzing
van dusdanigen datum.
Vérder zijn wij niet genegen om
'het geven van eventueelen bijslag voor
te stellen aan werkloozen buiten Gouda
woonachtig, omdat zij onzes inziens
behooren geholpen te worden door de
betrokken gemeenten of desnoods door
het Rijk zonder tusschenkomst onzer
gemeente.
De Directeur der Gemeentelijke Ar
beidsbeurs, uit den aard der zaak goed
op de hoogte met arbeiderstoestanden,
lijkt ons de aangewezen man om als
Secretaris van het Fondsbestuur op
te treden.
De eischen, gesteld in artikel 5 van
het Reglement, zijn hoofdzakelijk in
overeenstemming met de Ministerieele
circulaire van 22 Augustus en met de
regelen, die gewoonlijk voor toelating
gesteld worden. De bepalingen, die
daarnevens nog in dat artikel zijn
opgenomen, moeten worden verklaard
uit de behoefte aan een goede contróle,
nu 'voor de eerste maal een gemeente-
lijk fonds vrij plotseling zal gaan
werken.
In verband met den financieelen
toestand der Gemeente, hebben wg
geoordeeld de te veratrekken bijslagen
te moeten bepalen op de door den
Minister aangegeven minima.
De vaststelling van een huishoude
lijk reglement voor het Fondsbestuur
kan o. i. gevoegelijk aan Burgemeester
en Wethouders worden overgelatèn.
Wij hebben het noodzakelijk geacht
in het ontwerp den duur van het fonds
te beperken tot een tijdvak van on
geveer 3 maande» d. w. z. uiterlgk tot
1 Januari 1915 ondèr het in de slot
bepaling gemaakte voorbehoud. Over
een eventueel voort te zotten werking
in 1915 ware door ons College een
nadere beslissing te nemen vóór 15
December 1914.
Betreffende het door de Gemeente
ten behoeve van het tijdelijk f
beschikbaar te stellen crediet, hebben
wij de eer Uwen Raad het navolgende
mede te deelen.
De Regeering geeft, blgkens h»r
circulaire van 26 Augustus, in ov*.
weging dat crediet voor gemeenten,
tot heden nog geen fonds bezaten, te
bepalen op 75 van het totaal der
saldi, die op 1 Augustus beschikbair
waren of der saldi, die voor werkloos,
heidsuitkeering zijn beschikbaar ge-
steld voor de werklooshoidskasBen.
Te Gouda nu waren op dien datum
7 werklieden vereenigingen, wier leden
bijdroegen aan een werkloosheidskas,
nl. 6 aan Landélijke kassen en 1 zoo-
wel aan een Landelijke als aan een
plaatselijke kas.
De Landelijke kassen zijn niet ge-
woon voor ieder der bij haar aange
sloten afdeelingen een bepaald bedrag
af te zonderen. "Elk contribueerend
lid heeft persoonlijke aanspraken op
uitkeering. Van een saldo, beschikbaar
op 1 Augustu8tus 1914 voor de plaat
selijke afdeelingen afzonderlijk, kan
dus in den eigenlijken zin van het
woord geen sprake zijn.
Wanneer intusachen het algemeen
saldo der Landelijke kas op 1 Augm-
tns 1914 bekend is alsmede het totaal
aantal leden op 1 Augustus en bet
aantal contribueerende leden van iedere
plaatselijke afdeeling, kan worden vast
gesteld het benaderd bedrag van het
saldo, hetwelk voor de plaatselijke
afdeelingen zou zgn beschikbaar ge
weest, inditfn zij voor een eigen saldo
te boek stonden.
De door de Goudsche werklieden-
vereenigingen op ons verzoek ver
strekte gegevens leiden aldus tot de
volgende saldi op 1 Augustus 1914:
R.-K. Tabaksbewerkersver-
eeniging „Franoiscus Xa-
verius" (pl. kas). f 67.64
idem idem (landelijke kas), f 122.92
R.-K. Grafische Vereeniging
„St. Eloy". f 17.67
R.-K. Timmerliedenvereeni-
ging „St. Joseph" f 0.02
Nederlandsche Metaalbewer-
kersbondf 28.17
Nederlandsche Typografen
bondf272.16
Nederlandsche Sigarenma-
kersbondf416.25
Totaal f924.73
Laten wij de afdeeling. Gouda van
den R.-K. Metaalbewerkersbond, die
geen voldoende gegevens verstrekte;
buiten beschouwing, zoo zal het te
verleenen crediet door de gemeente
van bovenstaande totaalsom moeten
bedragen of ongeveer f 700.—.
Ingevolge de Ministerieele circulaire
van 22 Augustas, is het Rijk bereid
in de som, waarmede de bijslagen 3/i
van het uitgetrokken crediet over
schrijden, voor de helft* bg te dragen,
dus volgens het vorenstaande, wan*
neer een bedrag van plus minus f 525.—
wordt overschreden (het juiste bedrag
nader door Burgemeester en Wethou
ders te bepalen in een voorstel tot be-
grootingswijziging).
Op grond van onze boven uiteen
gezette overwegingen verzoeken, wij
Uwen Raad te willen nemen het vol
gende besluit:
De Raad der Gemeente Gouda;
Gezien de voordrachtj van Burge*
meester en Wethouders dd. 17 Sep
tember 1914 No. 97/1154 e» de daar
nevens gevoegde bijlagen;
Besluit:
1°, aan Burgemeester en Wethou
ders machtiging te verleenen om den
Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel te berichten, dat de gemeente
bereid is het voorstel tot oprichting
van een tijdelijk werkeloQsheidsfonds
te aanvaarden op den voet van bet
hierachter opgenomen Reglement en
van de circulaires zijner Excellentie
dd. 22 en 26 Augustus 1914;
2°. onder voorbehoud, dat de in
bedoelde circulaires gedane toezeggin
gen van 's Rijks steun aan Burge
meester en Wethouders zullen worden
bevestigd, vast te stellen het door B-
en W. ontworpen
REGLEMENT VAN HET TIJDE
LIJK GEMEENTE-FONDS, ter
voorziening in de verzekering
tegen geldelijke gevolgen van
gedwongen werkloosheid.
Aan dit Regelement ontleenen wij
het volgende:
Tot het Fonds kunnen worden toe
gelaten alle te Gonda gevestigde werk-
liedenvereenigingen wier leden op 1
Augustus 1914 waren aangesloten bij
een Landelijke of plaatselijke werk
loosheidskas, mits zij zich, bij hnnne
aa_ji Burgemeester en Wethouders te
richten verzoek tot toelating, bij geze
gelde verklaring, onderteekend door
twee Bestuursleden, verbinden te zul
len voldoen aan de navolgende ver-
eischten4
I. overlegging van statuten, regle
ment en ledenlijst.
H. voor hare leden tusschen 16 ea
w het betalen van werkloos-
contributie verplicht te stellen.
Hl-
voor hare nog werkende leden
doorgaan met storten in de Lan
delijke of plaatselijke werkloosheidskas
terplicht te steUen.
IV. het storten van een nader door
Burgemeester en Wethouders goed te
Llren bedrag in een werkloosheids-
Si indien de vereeniging zoo'n af-
flonderlijke kas er niet op na hield.
y. wekelijks aan het Bestuur van
tot Fonds op te geven het percentage,
dat nog in de Landelijke of plaatse-
igke werkloosheidskas beschikbaar is
het saldo op 1 Augustus 1914.
VI, voor hare te Gouda woonach-
ve leden boven 18 jaar, die op 1
Augustus 1914 drie maanden werkloos-
toidscontributie hadden betaald, on-
verschillig of zij geen recht op uit
keering meer hadden, de volgende
regeling ten aanzien der uitkeering te
treffen:
a. zij gaat in na 7 dagen onafge
broken werkloosheid
b. zij bedraagt voor gehuwden en
kostwinners f 2.50 per week
c. zij bedraagt voor personen van
18 tot 20 jaar, niet vallende onder b.
f 1,—f— per week;
d. zij bedraagt voor alle anderen
f 2.— per week.
Een kiekje van de verwoesting
te Maastricht.
Een onzer iezers, die dezer dagen
per rijwiel van Maastricht uit Luik
bezocht, bevestigde ons, dat werkelijk
sinds de laatste dagen de communi
catie met Luik en het verder deel van
België uiterst lastig'is en een bezoek
aan die stad met verschillende moei
lijkheden gepaard gaat, ook alls men
voorzien van goede papieren.
Te Maastricht aanschouwde hij de
verwoesting door den bom uit het
vliegtuig aangericht in den tuin van
Jhr. Graafland aan de Brusselsche
straat, en toonde hij ons een terstond
na het ongeval genomen kiekje, het
welk ons ter expositie aan ons bureau
welwillend is afgestaan.
Deze afbeelding doet zien, zooals
ook reeds is beschreven, welk een
kracht zulk een bom ontwikkelt.
Ongewenschte publicatie.
I De Vrijzinnige Studie- en Propa-
Ipdaclüb heeft Dinsdagavond jl. een
ligadering gehouden, waarin behan-
dajtf is^ .de, vraag, wat deze vereeniging
fa Wen tijd voor de militairen kan'
4oen.
Hetgeen in deze vergadering is be
sroken en besloten droeg een vertrou
welijk karakter en daarom werd zoowel
door een der leden als door den voor
zitter er de aandacht op gevestigd dat
betreffende deze vergadering niets
mocht worden gepubliceerd in de
bladen, opdat niet zou worden vooruit-
geloopen op hetgeen e. v. tot stand
zou kunnen komen
Toch verscheen gisterenavond in het
Dagblad van Gouda een mededeeling^
omtrent deze vergadering.
Naar aanleiding daarvan werd aan
de Redactie van het Dagblad van
Gonda namens het bestuur der Vrijz.
Studie- en Prop. Club een door den
voorzitter en den secretaris geteekend
schrijven gericht, waarvan ook ons op
name is verzocht.
Dit schrijven luidt:
Protest.
Het Bestuur der Vrijz. Studie- en
Propagandaclub alhier heeft met
verbazing kennis genomen van het
bericht in uw blad van gisteravond,
waarin mededeeling wordt gedaan
van een besluit, genomen in de ver
gadering dier vereeniging vah Dins
dagavond jl.
Afgescheiden nog van bet feit,
dat het in bedoeld bericht medege
deelde geheel onjuist is weer
gegeven, wahrdóöt een geheel ver
keerden indruk wordt gewekt, is de
publicatie van een bericht over deze
vergadering geheel in strijd met don
uitdrukkelijk uitgesproken wensch
dat de vergadering een strikt huis
houdelijk karakter zou dragen en
geen mededeeling van het behan del de
door middel van de.pers zou ge-
Bchieden.
Wij protesteeren dan ook met
klom tegen de publicatie in het Dag
blad van Gouda, welke is kunnen
geschieden doordien de verslaggever
van dat blad, op die vergadering als
lid der vereeniging tegenwoordig,
zich niet heeft gehp'uden aan den
uitgesproken wensen' van geheim
houding, die, in heb^ belang van 't
beoogde doel, was omgelegd.
Centraal Militair Comité voor Ont
spanning te Gonda.
Ónder bovenstaand^ naam heelt zich
'er gevormd een militair Comité
doel om regeling en samenwerking te
in de velschillende pogingen en
om de vrije' tijd van de gemobi
liseerde militairen te Gouda aangenaam
en nuttig te vullen. Veel hulp' en sym
pathie mocht het Geldersohe garnizoen
reeds van vele zijden der Goudsche bur
gerij ontvangen. De weg, om alle mili
tairen te bereiken, was veelal niet be-
kend. Ook waar uitvoeringen e. d. ge
geven werden ten bate van de gezinnen
van militairen bleken het nadeel van
krachtversnippering en de wenBchelijkheid
van centrale leiding.
Daarom is thans bet „Centraal Comité"
gevormd, onder eere-voor zitterschap vau
den Commandant van het Depot-Bataljon,
Kapitein A. D. de Winter,, en het Comité
zal het zeer op prijs stellen, in kennis te
te worden gesteld van alle voorstellen tot
ontspanning of steun voor de militairen,
teneinde zijnerzijds zoo goed mogelijk te
kunnen medewerken aan de uitvoering
dier plannen. Het Centraal Comité, dat
hedenmorgen zijn opwachting bij den bur
gemeester van Gouda maakte, is als volgt
samengesteld:
Voorzitter: le lt. Viehof! Secretaris
Sergeant Jhr. Mollerus, adres: Inf. Ka
zerne Penningmeester: le" lt. Schuiten
maker Leden lt lt. Thieme, Reserve
le It. van Zeben, mil. sergt. Goedhart,
mil. korp. Dikker, mil. Veder.
ie kwal. 30.— k 33 ade kwal.
,7.— k ,9.—.
Zwaardere 36.A
Noordhollandsche a
Boter weinig aanvoer. Handel vlug.
Goeboter 1.50 k t.54-
Weiboter 1.35 k 1.4*»
Aan het Westelijk Front
De Kathedraal van Reinw.o
BERLIJN, 28 Sept. (Van Duitsche
de.) De speciale correspondent van
Bezoek van Prins Hendrik aan
hefc Roode Kruis.
Hedenmiddag omstreeks half vijf
heeft Z. K. H. Prins Hendrik der
Nederlanden als voorzitter van het
Hoofdbestuur van het Nederlandsche
Roode Kruis een bezoek gebracht aan
de hospitalen, welke hier ter stede van
wege de afdeeling Gouda van het Ned.
Roode Kruis zijn ingericht.
Z. K. H. kwam per auto, die naast
de Prinselijke oök de Roode Kruisvlag
droeg, uit de richting Haastrecht aan
en werd te Stolwijkersluis ontvangen
door Mej. N. Schellling, die namens
het bestuur der afdeeling Gouda met
de Roode Kruis-auto der afdeeling
daar aanwezig was.
Na enkele oogenblikken oponthoud,
werd naar het hoofd-hospitaal gereden,
dat ingericht is in de bijzondere school
in de Groenendaal.
Z. K. H., dio vergezeld was van zijn
adjudant en van Jhr. Roëll Johan-
niter-Ridder werd aan het hospi
taal ontvangen door de presidente
der afd., Mevr. N. ten Bosch-Scholtens,
waarna het bestuur der afdeeling aan
Z. K. H. werd voorgesteld.
De Prins bezichtigde daarop de ver
schillende ziekenzalen en de operatie
zaal en vertrok daarop naar Moor
drecht en vervolgens naar 's-Hage.
ven
hmart spoedig en tot nor
male pr ijzert'
voor den handel en voor parti
culier gebruik.
marktberichten.
Gouda, 24 Sep. 1914.
GRANENPrijshoudend, van enkele
voerartikelen is geen noteering te geven.
Tarwe: 'Zeëuwsche 10.75 n\T
mindere dito 10J/4 10.50. Afwij
kende /q.75 IO*~- Polder 9.25
4. f 9.50. Rogge Zeeuwsche 9.— k
9 25. Polder 8.75 k 9.--. Buiten-
landsche per 70 kilo 10.— a 10 25
Gerst: Winter ƒ.8.25 k 8 50. Zomer
8.— k 8.25. Chevalier 8.50 k 9.—,
BUitenl. voerger3t per 65 kilo k
Haver per H.L. 5.75 k 6.--.
Per 100 kilo 11.50 k ii 75. Hennep
zaad Buitenlandsche per 50 Kilo 8
k 8.25. Kanariezaad ƒ24.—k 25
p. H.L. Karwijzaad per 50 Kilo
k f Koolzaad 13 50 f 14.—
pei HL. ErwtenKookerwten 12.50
k 13.50. Buitenlandsche voererwten per
80 Kilo k Boonen: bruine
boonen 17.— k 18.—. witte boonen
Paardenboonen f -.
a o.—. Duivenboonen k
Mais per 100 Kilo Amerikaansche Mixed
j 4 -Kleine ronde 12.50
f 12.75.
Vebmarkt. Melkvee redelijke aanvoer,
handel en prijzen iets vooruit
Vette varkens, redel. aanVoer, handel
vrijwel, 27 k 30 ct. per half K.G.
Biggen voor Engeland, goede aanvoer,
handel matig, 19 k 20 ct. per half K.G.
Magere Biggen, redel. aanvoer, handel
iets beter, 0.60 k 0.90 per week.
Vette Schïpen, goede aanvoer, handel
vrijwel, 24,— k 34
Zuiglammtren, eenige aanvoer. Handel
matig a
Nuchtere Kalveren, redel. aanvoer, han
del vrijwel, 10.k 15.
Graskalveren, goede aanvoer, handel vrij
wel 45-— a 80.-—.
Fokkalveren ƒ16 k 28.
Eieren redel. aanvoer, handel vlug per
100 «tuks. 5.75 6'5°-
Kaas, aangevoerd 49 partijen, handel
zeer vlug.
.Berliner Lokal Anzoiger" deelt mede,
dat hij Moandagnamiddag vanaf eon onge
veer 3 kilometer van Reims verwijderde
hoogte het naar beweerd wordt door de
Duitsche artillerie awaar beschadigde
Reims heeft gezi&n. Hij meldt, d*t hij en
verschillende heeren die in zijn gezelschap
weren* als ooggetuigen kunnen bevesti
gen dat de door de Frauscheregeering
en door de Engelsche bladen verspreide
'berichten, dat de stad Reims verwoest en
de Kathedraal vernietigd zou zijn, valsch
zijn. De Kathedraal en <|e torens zijn
slechts weinig beschadigd en enkele kleine
beschadigingen zijn van dien aard, dat
zij spoedig weer kunnen worden hersteld.
De torens schijnen zwart te zijn, betgeen
evenwel daaraan toe te schrijven is, dat
zij in het vuur hebben gestaan. Evenzoo
zijn oogenschijnlijk de lorans niet voor
het opstellen van geschut, doch ook ge
bezigd om signalen to geven. Eenige hui
zen oostelijk van de Kathedraal gelegen,
zijn verbrand; overigens maakt de stad
niet de» jndruk van verwoest te zijn. Het
zijn echter de Franschen geweest, die de
stad Reims en de Kathedraal tot oorlogs
doeleinden hebbpn gebruikt. Deze hebben
dus zelf de verantwoordelijkheid te dra
gen van do beschadiging- van kunstwer
ken.
BORDEAUX, 23 Sept. De Duitsche Le
gatie to Bern publiceert een communiqué
waarin, officieel wordt verklaard dat de
Duitsche opperbevelhebber bevel had ge
geven de Kathedraal van Reims te spa
ren.
PARIJS, 23 Sept. (Officieel). Het
communiqué meldt dat de toestand
onveranderd is. De slag aan de Aisne.
welke nu reeds een week duurt, is
nog niet geëindigd. Verwondering be
hoeft dit niet te wekken, daar ook in
den Russisch-Japansohen oorlog lang
durige veldslagen zijn geleverd.
De slag aan de Marne is begonnen
met het hernemen van het offensief
door de Franschen, waarbij de Duit
schers de gelegenheid ontbrak onj. pich
voldoende stellingen in/tenehtea vooi*
hun verdediging.
Bij den slagkaan de Aisne daaren
tegen hebben de Duitschers hun strijd
macht kunnen samenvouwen en stel
ling kunnen nemen op punten, die van
nature al sterk, nog versterkt zijn,
waardoor de strijd eenigszins het ka
rakter van een vesting oorlog heeft
aangenomen.
Deze omstandigheden zijn oorzaak
dat slechts langzaam terrein kan wél
den genomen.
Spoorbrug opgeblazen.
LONDEN, 24 Sopt. Aan de Times
wordt uit N. O. Frankrijk geseind dat
de spoorbrug te Miraumon tusschen
Aniens en Arrasdon doar eon troep
uhlanen is opgeblazen,
Aan het Oostelijk Front.
WEENEN, 23 Sept. Officieel. Op
het Russische oorlogsterrein is de laat
ste dagen niet beteekenisvol gevochten.
De troepen zgn in een uitstekenden
toestand. In Servie werden belangrijke
posities genomen en geschut veroverd.
Ten westen van Kroepanj is de Ser
vische tegenstand gebroken. Het is
aan Servische en Montenegrijnsche
benden gelukt in streken, waar slechts
wenig gendarmen en de noodzakelijk
ste bezettingen waren achtergebleven,
binnen te dringen. Dit kan evénwel
door den eigenaardigen toestand van
het0 land niemand verwonderen.
PETROGRAD. De Russen hebben
Wislok bereikt bij de voortgezette ver
volging der vluchtende Ooscenrijkerii.
In de omstreken van Przemysl wor
den de Russische krijgsoperaties poet
succes voortgezet. JAan het Duitsche
front zijn de Russen in contact met
den vijand er heeft evenwel nog geèn
gevecht plaats gehad.
PETROGR4D^23 Rapt. De Duit
schers verschansen zich tusschen Tborn
en Kalisj.
BORDEAUX, 23 Sept. (Officieel).
Aan den rechteroever van de Oise
hebben wij in de streek van Lassigny
terrein gewonnen, waar hevige ge
vechten werden geleverd. Op den lin
keroever van de Oise en ten noorden
van de Aisne is de toestand onver
anderd. In het centrum tusschen Reims
en de Maas heeft geen noemenswaar
dige verandering plaats fiad/ïn Woe-
vre - ten noordoosten van Verdun en
in de richting van Mouilly en Dem-
pierre deed de vijand krachtige aan
vallen, welke evenwel werden afge
slagen. Op onzen rechtervleugel in
Lotharingen en ito de Vogezen hebben
de Duitschers Nomeny en Arracourt
ontruimd. De Duitschers toonden wei
nig activiteit in het gebied van Do-
mevre.
BERLIJN, 23 Sept. Officieel, Op
den rechtervleugel van het Duitsche
leger hebben de pogingen der Fran
schen tot insluiting geen succes gehad,
In het oosten tot aan het Woud van
Argonne hebben geen groote gevech
ten pjaats gehad. Ten oostan van dit
woud is Varenhes door de Duitsche
troepen genomen. Het leger rukt hier
overwinnend voorwaarts. Uitvallen
van uit Verdun en'Toul ondernomen,
werden zegevierend teruggeslagen er
werden krijgsgevangenen gemaakt en
machinegeweren en geschat veroverd,
Tegen de sperforten Troyon les Pa-
rocné, Camp dep Romains en Liouville
is niet succes geopereerd In Franseh
Lotharingen en in, den Elzas werden
de Franschen op enkele plaatsen terug
gedrongen. Een beslissing is nog ner
gens gevallen. Uit België en uit het
oosten is geen nieuws te melden
Pl,TROGRAD, 24 Sept. Toen de Rus
sische troepon Seniawa bezetten vonden zij
de stad geheel verwoest door Oostenrijk-
sche soldaten, van wie een groot aantal
werd krijgsgevagen gemaakt. Hbld.
De Pest.
Blijkens mededeeling van het „Jour
nal De Geneve" is in verschillende
havens van de Middellandsche Zee de
pest uitgebroken.
De I^iitscho onderzeeër U U 2.
BERLIJN, 24 Sept. De commandant
an de Duitsche onderzeer U 2 hoeft
an dén Keizer hot IJzeren Kruis ont-
angen./ v'
De begrafenis der Engelschen
Hoek v. Holland.
te
HOEK .VAN HOLLAND, 24 Sept. De
ter aard bestelling van het stoffelijk van
de overleden Elngelschen van de drie ge
zonken Kruisers zal1 morgenochtend te
'e Gravenzande plaats hebben.
Een verklaring van de bom
boven Maastricht
KEULEN, 24 Sept.. (Half ambtelijk.)
Men verklaart dat 5 Engelsche aviateurs
die boven DUsseldorf zijn verschenen, van
valsche Icentoekenen waren voorzien om
daardoor den indruk te geven van Duit
sche vliegers Je zijn.,
Vermoedelijk heeft een hunner boven
Maastricht oen bom uitgeworpen met do
bedoeling het te doen voorkomen alsol
een Duitsche vlieger deze bom had ge
worpen om 'zoodoende te trachten in Ne
derland stemming togfjn Duitschland te
maken. 1
De Duitschers in België.
OSTENDE, 23 Sept. Men verwacht de
zer dagen hier do ontscheping van oen
l'rar^ch legorcorps dat van Havre zal
•vertrekkoq en dat zich bij de Russische
troepen dio ook hier verwacht worden,
zal voegen. 4000 Engelschen zijn in de
richting üvermeor vertrokken.
ANTWERPEN, 23 Sdpt. In de hangars
bevinden zich 20.000 paarden, die voor
dc Russjsche troepen bestemd, zijn.
LONDEN, 23 Sept. 10.000 kozakkon zijn
Donderdag hier gearriveerd. Men ver
wacht nog een nieuwe ontscheping. De
Russische schepen werden door een En-
gelach eskader begeleid.
ANTWERPEN, 23 Sept. Op het lijk
Van eep officier van den Duitschen ge-
neralcn staf die te Vilvoorde gewond
werd, heeft men paplaren gevonden, waar
in yermcld stond, dot de troepen naar
Dendermonde, Lookeren en Eekloo moes
ten vertrekken om de ontscheping van
Engelsche troepeü te Zeebrugge tegen tc
gaan.
LONDEN, 23 Sept. Een Fransche krui
ser, vermoedelijk de „Waldeok-Rousseau"
is naar Osjende vertrokken. Aan boord
bevindt zich een groot aantal kanonnen,
belegeringsgeschut, houtwitsers en groote
hoeveelheden munitie, om de kusj van
Zeebrugge tot Ostcnde te versterkpn,
G^NT, 23 Sept. Een geloofwaardig per
soon uit Brussel hier aangekomen, deelt
mede,, dat eenige dafjen geleden bij het
gevecht te Vilvoorde, generaal von Lut-
wich in de borst gewond werd. Hij wordt
op het oogenblik te Brussel behandeld.
OSTENDE, 23 Söpt. De gendarmerie
hier ter stede hectt een Duitsche spion
aangehouden, die ads brievenbesteller ge
kleed was. In een koffer die hij bij zich
had, was een priesterkleed verborgen.
BORDEAUX, 23 Sept. De Dultsohe ge
zant te Washington publiceert een com
muniqué over «ie verwoesting van Leu
ven waarin h'/j slechts «preekt over de
zoogenaamde misdaden door de Belgen
bedreven. De gezant voegt er aan toe dat
Duitschland sjpljt heeft over de verwoes
ting der stad welke niet met opzet ge
schiedde. r
GENT, 94 Sept. De troepenbewe
gingen bg Detodetmonde zgn buiten
gewoon belangrijk. Terwijl onze troe
pen* zich in de stad en langs de Schel
de opstellen, versterken zich de Duit
schers te Lebbeeke. Door het zware
getij zgn vele der omliggende lande
rijen overstroomd. Onze troepen hou
den zich gereed tot een kr&chtigen
aanval of zijn daar Wellicht op dit
oogenblik reeds toe overgegaan.
LONDEN, 23 Sept. Volgens een tele
gram uit Antwerpen van gisteren, is in
don nacht van Dinsdag op Woensdag een
Zeppelin,a gesignaleerd boven djm eersten
weerstahdslinie in de richting van Moll
en Liorre. Toen de zoeklichten der for
ten op hel luchtschip werden gericht,
keerde dit terug. De Belgische troepen
stootton bij een operatie in een niet nader
aan te duiden richting op 2500 Duitschers.
tr ontstond oon hevig gevecht waarbij
de Duitschers veel dpoden en gewonden
kregen en krijgsgevangen verloren. De
Belgische troepen' waren numeriek in de
minderheid, maar hun< actie werd onder
steund door een gepantserde trein. Gen
darmen hebben een klooster bij Borsbuch
bezet, dat bewoond wordt door Duitsche
nonnen, van wie '•Vrffatfig werden gevan
gen genomen. Zij zumla over de grenzen
worden gozet.
Deze maatregel werd genomen naar aan
leiding van hetgeen een der vrouwen ge
zegd had tegen een werkster, n.l.: „bidt
voor den keizer, deze is een eerlijk
mensch, terwijl Uw Koning Albert, een
valschaard is en weinig achtenswaar
dig." Deze woorden wekten onder de
bevolking hevige verontwaardiging,
zoodafc het klooster zou zijn vernield,
indien de overheid geen afdoende
maatregelen had genomen. (Hbld.)
LONDÉN, 23 Sept. Het morato
rium zal op 4 October eindigen.
Engelsche koloniale troepen.
LONDEN. Er zijn nog verschillende
,aanbiedingen om in militairen dienst
te treden uit Indië ontvangen. Troe
pentransporten zijn nog van drie
Staten aanvaard. Verder zullen van
10 andere Staten troepencontingenten
worden aangenomen, wanneer daaraan
behoefte is. De Arabische hoofden
in het gebied van Aden hebben even
eens den wensch te kennen gegeven
de bondgenooten te helpen.
De houding van Italië.
BARCELONA, 24 Sept. Volgens
er>n telegram uit Malta hebben passa-
;iers die aldaar uit Italië zgn aange
komen verklaard dat dagelijks in Italië
meetings en demonstraties ten gunste
van de verbonden mogendheden plaats
hebben. Men gelooft zeker dat de
ItaliaanBohe Regeering tenslotte zal
toegeven aan de nationale gevoelens
en wensohen.
NIEUWE UITGAVEN.
Bij de Hollandia-Drukkerij te Baarn
zijn verschenen do volgende brochures:
Uit onzen bloeitijd serie HI No. 9.
De Godsdienstoefeningen der gerefor
meerden door Prof Dr. S. D. van Veen.
j?ro enContra serie IX No. 4. Ge
neeskundig onderzoek vóór hot huwe
lijk Rro, J. J. Berdenis van Berlo-
kom, arts te 's Gravenhage Contra,
Dr. Ch. Bles, arts te Amsterdam.
Levensvragen serie XII No. 8. Roli-
jie en wetenschap, Stenogram van oen
-lezing uitgesproken te Haarlem, yoör
de vereeniging „De Middaghoogto"
door Dr. H. W. Ph. van den Bergh
van Eijsinga.
an het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 773.9 te-
Groningen, laagste stand 761.7 te
Haparanda.
Verwachting tot den volgenden dog
Zwakke tot matige oostelijke tot
zuidelijke wind, nevelig tot licht be
wolkt, droog 4reer, mogelijk nacht
vorst, zelfde temperatuur overdag.
BURGERLIJKE STAND.
GOUDA.
GEBOKEN: 23 Sept. Hendrika,
ouders H. Sliedrecht en H. Ketel.
Cecilia Theodora, ouders W. Rade
maker en C. T. Boot. Geertjon
Berendina, ouders L. de Boer en P.
Neef. 24. Adrianus Anthonius,
ouders A. de Mol en A. M. Lamors.
GEHUWD23 Sept. C. van Dijk
en G. J. Borst.
OVERLEDEN: 22 Sept. P. van
den Heuvel, 3 j.
REEUWIJK.
GEBORENJohanna Adriaantje,
ouders J. M. van der Star en II.
Wagemakers. Annigje, ouders M.
de Kamper en A. Boer. Dingetje,
ouders J. Hoogendoorn en T. Draaijer.
