VlkG VI)£KI\(i VU ÜE\ UEMÜ£i\TSKAAÜ
Binnen
Gemengde Berichten.
OORLOG8VARIA.
Stadsnieuws.
S3POE2T.
Laatste Berichten.
MARKTBERICHTEN.
Telegrafisch Weerbericht
BCRCERLIJKE 8TAN1J.
D»t DniUchUnd uitgebreide export
door don oorlog belengrijke kloppen
krijgt, die nog loog geroeid rullen
worden, schijnt buiten twjjfel. Doch
wie hiervon rel profiteereovele
voor*peilingen worden geuit, doch
meeetol wordt deorbg de hnid verkocht
vóórdrt de l>eer geechoten ie.
Oppervlokkige beechouwere uit den
kring ven Dnitechlond'e tegenitonder*
uiten rich nn en don in opgewonden
ertikelen in deren xinDuitechlond
ie von de wereld merkt verdrongen,
olthonr voorloopig. Nn moeten Enge
lend, Frankrijk en België de ploot*
ven hun tegenitonder innemen, en ook
behouden no 'den oorlog.
Dere toost klinkt heel mooi, moor
in de werkelijkheid ral blijken dot
Doltochtend'* tegenitonder* hot „mode
in Qermony" alleen rullen kunnen
verdringen voor roover re zelf in
■toot run om dere goederen voordee-
liger of althon* even voordeelig te fo-
brioeeren.
Welke rijn de gebieden von Duitech
lond'* ofret? De eene helft i* met
DoiUchlond in oorlog, de andere helft
ir neutraal. Dot de mot Duit*chland'»
oorlogvoerenden trachten, zelf te voor
zien Tn de voorbeen door de Duitache
njjverbeid bevredigende behoeften in
hun land, I* zeer natuurlijk, doch by
de neutralen kou redelykerwyza een
op dergelijke motieven beruitende
tegenzin in Duitoche goederen niet
verwacht worden.
Naar enkelo van die artikelen i»
than* oen zekere, echter altijd nog
zwakke, vraag. Nu kunnen de andere
volkeren die «oort stoffen waarin
Dnitachland ipeoialiteit ia, niet in een
vloek en een zuoht tevoren, vooral niet
in dezen tjjd van algemeene belemme
ring. En waar het onder Dnitich-
land'* vroegere klanten,-o.a. de Ver-
eenigde Htaten, Argentinië, Brazilië,
Oost-Asië etc. vrijwel malaiie ia, kan
men in grove trekken dit wel leggen
dat er even weinig vraag i* al* in de
produceerende landen aanbod. En zoo
geloof ik niet dat er, b|j een dergelijke
■lapte, gedurende de cri*i* veel van
het veroveren van Dnitachland'* ex-
pott van dergelijke artikelen aal komen.
Men kan alleen xjjn maatregelen van
te voren vaat nemen om later, wan
neer de algemeene toeatand verleven
digd ia, by de hand te kunnen zijn.
Doch denkt men dit te doen door
fabrieken te gaan opriohten die da
echte made in Qormany-goederen zul
len moeten produoeoren, dan *tuit men
op het gevaar,' dat'ik in voraoheidene
Engeliche dag- en vakbladen reed*
ronduit erkend vond, dat dergelijke
ondernemingen waaraohjjnljjk reed* na
aeor korten tijd weer door Duitseii-
land zonden doodgedrukt worden. En
wat dan met het kapitaal dat mun in
da industrieën gestoken zou hebben I
Het zou net agn alaof een of ander
indiutrieland van een tijdelijke moei
lijkheid van Holland gebruik zou wil
len maken om mot alle geweld oen
bloembollencultuur en export te for-
osoren."
Na afloop van onae moeilijkheden
echter zouuun we gemakkelijk onze
oude plazt* hernemen, on de kzpitalen
die bet andere land in die kunetroa-
tige onderneming geatoken had zon
geheel weggegooid gold bljjken. En
wil mun dan koppig doorzetten en de
protectie van «tal halen, dan zou men
- om nu een* een stoute beeld«praak
te boiigen' in plaata van den red
denden engel liet paard van Troje
binnenhalen.
Ieder ia op x|jn eigen torrein het
•terkat. Doelt met in 't oog bonding
van doaen regel kan de aohandere
zakenman menige opening ontdekken
waardoor b|j aich, lietag reed* terstond,
hetzij direct na de criaia, kan binnen-
wringen. Maar dan moot men letten
op gebieden waar artikelen die Holland
telf evengoed of beter dan Duitsch-
land kan leveren than* nog door
Duitaohland geïmporteerd worden. Hel
lal dan aankomen op waakaaem op-
letton en niet op iperalooren op de
gouden bergen die men aonder moeite
voor het grijpen aou willen krggen.
K|jkt men de oonaulaire verslagen
van verschillende «treken door dan
vindt men onder de eeht IlollsndsCho
exportartikelen - o.a. «igaren, kaai,
jenever, oaoao en ehooolade, bloem-
bollen aardappelmeel, atroocarton, vee,
planCn en heoater*, kaaraen, groenten
en nog eenige artikelen (ik wil hier
slecht* voorbeelden aanstippen) die in
ona tand bijzonder voordeelig voortge
bracht kunnen worden.
Doch teven* merkt men dan op, hoe
in vele landen Holland eigenlijk alleen
op bloem buitengebied onbestreden eer
ste fa, doeh dat vele van de andere
hierboven genoemde artikelen in veil
grooter hoeveelheden door Duitaohland
worden ingevoerd,- torwnl Nederland'*
aandeel eigenlijk vr|j onbeduidend i*.
Wil men' voorbeelden Chili, Zuid-
Afrika, Argentinië, Vereenigde Sta
ten. en nog verscheidene andera
•treken, wier dan meestal wel gewezen
kan worden op een langzaam grotien-
den Nederlandacb n invoer, doch waar
toch nog zooveel plaat* i* voor maar.
Dit ia thans de groote kan* voor
onze Neder)andsche export, die eigen
aardig genoeg niet geheel benut op
indnatrie in eigenlijken xin, doch veel
meer op plaeteelijke bedrijven die
onze intensieve cultuur ten neuwate
samenhangen.
De ken* i* er, en wet alleen noodig
is, ach|jnt mg dat men even ijverig en
rusteloos al* de geduchte Duitache
concurrenten er op uit lijn, zich over
al in te schuiven, en een markt te
zoeken. Op dit woord „schuiven
mag ik zeker wel den nadruk leggen
Want men zal bekwame reisigers,
die de landstaal machtig s|jn en Hefat
de kaart van het land kennen, moeten
uitsturen, en niet teleurgesteld moeten
z|jn tla de eerste pogingen nog geea
onmiddellijk zichtbaar resultaat ople-
Men moet zijn aanstaande klanten
bezoeken, de gelegenheid geven om
onze productie te loeren kennen, en
ben warm houden" aonder te krente
rig te z|jn als het er op aan komt, eons
rooysal voor den dag te komen. Men
legge zich er op toe het zznpzaaingt-
vermogen vzn de Dnitacher* over te
nemen, zonder dzarom zijn Hollzndtche
eigenschappen te miskennen.
Zoo kan menig Nederiandach koop
man, ondank* de tegenwoordige slapte
in zaken, ondanka het uitvoerverbod
dat than* nog op vele van onae natio
nale producten rn«t, nu reed» het
terrein voorbereiden om na herstel van
de betera toestanden aijn zaken te
kunnen uitbreiden op een geaonden
grondslag.
van GOUDA.
VRIJDAG 2 OCTOBER.
(Vervolg.)
12. Een adres van J. Slop, waarbij
by eervol ontslag verzoekt ais leereer
aan de Ambachtsavondschool met
ingang van 1 Novembei e.k. of zoo
veel vroeger nla in de vacature zal
zyn voorzien.
De Voorzi tter: De inspecteur
vzn het middelbzar onderwijs, wiens
advies is gevraagd, adviseert het ge
vraagd eervol ontslag te verleenen.
Namens B. en W. heb ik de eer in
overweging te geven het gevraagd
eervol ontslag te verleenen met ingang
van 1 November a.s. Aldus besloten.,
18. Een adres van C. J. de Rnwe
waarbji bij ontslag verzoekt els leereer
in da Duitache taal aan den gemeen
telijken Handelscursus.
De V o o r z i 11 e rDe inspecteur
van het middelbaar onderwgs adviseert
het gevraagd ontslag eervol te ver
leenen.
Namens B. en W. heb ik de eer in
overweging te geven het gevraagd
eervol ontslag te verleenen met ingang
van 1 November a.s.
Aldus besloten.
14. Een schrijven van de Kamer
van Arbeid voor de Bouwbedrijven
Ie Goods'van den volgenden inhoud
Qonda, dan 30 September 1914.
Naar aanleiding van het voorstel
van Burgemeester en Wethouders
deter gemeente tot oprichting van een
tjjdoiyk gemeente-fonds, ter voorzie
ning in de verzekering tegen geldelgke
gevolgen van gedwongen werkloos
heid, nemen wy de vryheid Uwen
Raad beleefd te verioeken tot deop-
riohting van dat fonda wel te willen
overgaan.
De Kamer van Arbeid voor de
Bouwbedrijven te Gouda.
De Secretaris, De -Voorzitter,
M. GELIJKS. J. VAN DUIN.
Aan den Raad der gemeente Gouda.
Aangenomen voor kennisgeving
15. Een adres van den Nat. Bond
van Handels- en Kantoorbedienden
Mercurius to Rotterdam, van den vol
genden inbond
Rotterdam, 18 September 1914.
Oed. Glashaven 7.
Aan den Gemeenteraad van Gouda,
geven met venohnldigden eerbied
to kennen, ondergeteekenden R. Win
kel en W. A. de Vroom, reep. voor
zitter en aeeratzris van den Nationalen
Bond van Handels- erfKantoorbedien-
den „Mercurius", goedgekeurd by
Koninklijk Besluit van 6 Maart 1906,
No. 46, dien ag te deaen vertegen
woordigen,
dat iy met groot genoegen hebben
kennis genomen van net voorstel door
Burgemeester en Wethoudert van
Gouda by Uwerr Raad ingediend,
strekkende tot oprichting van een
gemeentelgk werklooeenfonds,
dat ag overtuigd znn, dat aan alle
categorieën van arbeiders, die door de
vorming van vakvoreenigingen en
werkloosheidveraekeringeo de eerste
stappen ter vooraiening in dit maat-
schappelijk euvel gedaan hebben, een
krachtige steun en hulp wordt ver
strekt, om de gevolgen van dat euvel
te boven te konwrn-
Redenen, waarom zyUweo Raad eer
biediftyk versoeken, overeenkomstig
bet voorstel vzn Burgemeester en
Wethoodan te besluiten.
't Welk doende enl-,
Het Bondsbestuur van „Mercurius",
De Secretaris, De Voorzitter,
W. A. DE VROOM. R. WINKEL
Ter visie eo zsl by pont 4 worden
De Voorzitter: Ann de orde
zgn eenige benoemingen. Mag ik de
heeren IJsaeiilgp, Donker en Kolgn
uitnoodigen bet stembureau te willen
uitmaken?
Aan de orde:
De benoeming van een lid der Com
missie tot wering van schoolverzuim.
Wordt met algemeene (17) stemmen
benoemd de heer D. W. J. RUITERS.
Aan de orde:
De benoeming van eene onderwg-
zeres tan de Herhalingsschool voor
ordt mat algemeene (16) atemmen
benoemd.Mei. M. J. KOENRAAD; 1
stembriefje in blanco.
De Voorzitter: Mag ik den
heeren stemopnemers dank zeggen
voor den verleenden bgatand
Aan da orde:
De begrooting voor 1916 van het
gemeente-pensioenfonds.
Wordt zonder beraadslaging en zon
der hoofdelyke stemming goedgekeurd
Aan de orde
De voorstellen betreffende de instel
ling van eene Commissie van bystand-
in het beheer van den reinigingsdienst
der gemeente.
De algemeene beraadslaging wordt
geopend.
De jieer Jengenburger: M.
de V. I In de Raadsvergadering van
September I.I., waarin besloten ia
geworden om de gemeentereiniging te
maken tot een tak van dienst van de
gemeente, is ook door den heer van
dar Torren gewezen op het nnt, ver
bonden aan het ie het leren roepan
van een Commissie uit den Raad om
den Leider deaen tak van dienst te
leiden. Naar aanleiding daarvan is toen
door n, M. da V., als uwe persoon-
|ke meening te kennen gegeven dat
sympathiseerde met dit denkbeeld
en dat U het bg B. on W. zou over
brengen.
Aangezien wg gereed stonden om
een verordening tot stand te brengen
op het beheer ven den reinigingsdienst
der gemeente Gouda, waarbij ook zou
ingesteld worden een Commissie van
bgstand, was het men voornemen voor
te stellen om die Commissie staande
deze vergadering of binnen enkele
dagen te benoemen ten einde haar in
de gelegonheid te stellen heer oordeel
uit Ie spreken over de venohillende
personen, die zich hadden aangemeld
voor de functie van Leider ren dezen
diensttak.
Het kwam mij tooh voor, dat het
in de eente plaats aan die Commissie
soa gegeven moeten worden een oor
deel nit te spreken over dengene, met
wien zij voortaan zal moeten samen
werken. Ik eeht dit niet alleen in het
belang van de gemeente maar ook in
het belang van de commissie zelf.
In het belzng vzn de gemeente,
aangezien de dienst van de gemeente
reiniging staat of valt met den per
soon, die aan het hoofd gesteld wordt,
en in het belang van de Commissie,
daar sy voor zioh zelf overtuigd moet
zgn vzn de geschiktheid van den per
soon, met wien zy op den door moet
samenwerken.
Zooels ik ïeide, ik had het voor
nemen voor te stellen de Commissie
in deze vergadering of binnen enkele
degen te benoemen, maar een half
uur vóór den aanvang ven deze ver
gadering werd ik verrast met een
voordraoht ven B. en W. en mg werd
dus direct de been efgeeneden om dat
voorstel te doen, deer wg natuurlijk
aan de voordraoht gebonden zyn.
Ik weet wel, dat in de vergadering
van 1 September IJ. de Reed B. en
W. gemachtigd heeft een voordraoht
te doen, maar ik heb toch altgd ge
meend dat de bedoeling ren B. tn
W. wea dat eerst zpn worden samen
gesteld de Commissie ven bgstand an
dat deae dan gehoord ion worden
over de voordraoht ven den eventueel
te benoemen Leider. Dit blykt ook nit
art. 13 der outwerp-verordeniag, waar
De Commissie wordt door Burge
meester en Wethouders gehoord over
voordracht an aanbeveling ter benoe
ming en over ontslag of schorting van
de ambtenaren van den dienst, wier
aanstelling óf ontslag aan hnn College
of den Reed ia voorbehouden".
Ook hebben B. en W. daaraan zalft
nog uiting willen geven door dam
dagen bier ter visie te doen leggen
de verschillende ingekomen sollicitatie
brieven.
Ik herhaal, dit ingekomen stak heeft
mij vernet en het doet mg werkeink
leed, dat B. en W. niet gewerkt heb
ben in de richting zootje ik gaarne
eon gewild hebben.
Ik wil geen oordeel uitspreken over
de personen, die op de voetdracht
■taan, meer wel wil ik verklaren, dat
daarop niet personen voorkomen, die
ik er gaarne op had geilen en wier
benoeming ik werketgk acht in bot
belang van de gemeente.
Ik wil dit niet zeggen als een ver
wijt aan B. en W. Ik heb dit alleen
in bet midden gebracht ten einde in
«tospreking te brengen of er nog mo
gelijkheid beetaat dat de Commissie
worde samengesteld eer tot een defi
nitieve keuze van een Leider wordt
overgnroan.
De Tooreitter:Ikkandenheer
Jongenburger de verzekering geven
dat bg B. en W. natuurlgk allerminsl
heeft voorgezeten om een Commissie
die trouwens nog niet bestaat
te puseeres.
BHB. en W. is wel degelgk ter
sprake gekomen het denkbeeld, of met
deze benoeming kon worden gewacht.
De bewering van dan heerJongen-
burger, dat bij B. en W. altijd de be
doeling heeft voorgelaten dat eerst
de commissie zou worden gehoord
moet natuurlijk op een miaventenr
berusten. Zg hebben het nooit kannen
uitspreken. Vóór de vorige Raads
vergadering wee zelfs het voornemen
om een voorstel te doen tot het in het
leven roepen vzn een commissie vzn
bystand nog niet eens besproken, laat
staan aangenomen.
En wat art. 13 der ontwerpveror
dening betreft, het spreekt van zelf
dat de verordening niet alleen slaat
op dit oogenbiik maar ook op de toe
komst, zoodat ook in de toekomst aan
dit artikel zal moeten worden voldaan.
Op het oogenbiik is het artikel nog
niet vastgesteld; dus is er ook van'
voldoening aan dit artikel geen sprake.
Maar B. en W. hebben overwogen,
dat in deze werkelijk spoed noodig
was. Asnvankelgk heeft zelfs in de
bedoeling gelegen nog in deze verga
dering over te gaan tot de benoeming
van een Leider. Immers, wanneer
werkeiyk wordt ingevoerd de reini-
ningsdienst Ongeveer overeenkomstig
de plannen, die in het rapport van
den heer de Monyè zgn ontwikkeld,
dan heeft men voor de voorbereiding
van die invoering ten minste een paar
maanden noodig, en wanneer men
iemand wil -benoemen, die reeds in
dienst ia van de eene of andere ge
meente, dan moet die pereoon natuur
lijk ontslag aanvragen en dan dient
or toch al is het een korte termijn
in acht genomen te worden tnssehen
het aanvragen van het ontslag en het
ingaan daarvan en het in dienst treden
by deze gemeente.
Die overwegingen hebben B. en W.
er toe" geleid om niet zf te wachten
de benoeming van de leden der Com
missie van bgstand wanneer althans
de Raad zich met deze vooretellen
vereentgt maar om zelfstandig te
komen met een voordraoht, die bevat
dg namen van de menschen, dienaar
het oordeel van B. en W. werkelgk
in de eerate plaata in aanmerking
komen voor een benoeming.
Dua het ia hier nipt de onwil om
overleg te plegen met een Commissie,
die nog. benoemd moet warden, maar
het ia eenvoudig de drang der om
standigheden, de noodzakelgkheid om
hier eenigen spoed te betreohten.
De heer J o n ge n h urgerM.
de V.Ik dank U zeer voor nwe toe-
lichting, waardoor ik voor een groot
deel voldaan ben, meer U hebt niet
toegegeven de beswaren, die voor mg
bestonden.
Ik heb geragd, dat die Commissie
zoodra mogelijk moet worden samen
gesteld én indien B. en W. er pres
op gesteld hadden dat zij geoordeeld
zon hebben over de voordracht, dan
wzz het tooh zeer goed mogelnk ge-
weeet oen Raadsvergadering te beleg
gen veertien dagen geleden. In die
vergadering had de Commissie kannen
samengesteld worden en den wss er
gelegenheid geweest heer te hooren
over de de keuze van den Leider.
De Voorzitter: IkgeefUtoe:
dat had gekend.
De algemeene beraadslaging wordt
gesloten.
De voorstellen om in te stellen een
raste Commissie uit den Reed om
Burgemeester en Wethouders bg te
•teen in het beheer ven de reinigings
dienst der gemeente, en om te bepalen
dat de aan de Commissie toe te voegen
secretaris zal genieten een jaarwedde
ran f 100.worden achtereenvolgens
•onder beraadslaging en aonder hoof-
deiyko stemming aangenomen.
(Wordt vervolgd.)
Amerika, Nederland en dn
hendel.
De Vereenigde
met moer leve:
ttmlea zeehandel i
voor Nederland van 4ë
moerden belangstelling behoeft nZ
betoog.
De Times-corresp. te w.-*-
saint d-d. 1 Gat. aan zgn bladfS?
Ameriktansche bieden ven dim
de juistheid bevestigen van zijn („J?
gere) waarschuwing betreffende de M.
taligheid van de qoaeetiea, welk. 4.
Engeliche politiek ten opzichte sta
voorwaardelijk oontrabande, vervesrd
naar neutrale havent, heeft doen eet.
staan. De Ameriktansche Senaat aan
30 Sept. een resolutie aan, waarin
den staatssecretaris inlichting „3»
gevraagd over het ingrypen «a
Engeland ten aanzien via
Amerikaanaoh koper, bestemd»»
Rotterdam. -
Men moet in die resolutie geea
bewijs ven wantrouwen tegen Enm.
land zien, meent de correspondent
de verklaring ran den Engriacfisa
ambassadeur te Washington, dat lm
koper feitelyk aan Krupp geconsig
neerd was, wordt door de penned
opgenomen en erkend, dat Eagdud
met onrechtmatig handelde an dec
Ameriktanschen verechepere een gosds
■om voor de prils verklaarde ladinv
betaald heeft.
Toch zoo vervolgt hg wordt
deze quaestie in ruimen kring bespro
ken eb de ernstigste welkeaeoorlog
tot nu toe tusschen de Vereenigde se
Staten en Engeland heeft doea ont
staan. De hoofdzaak is, dat hiscdoor
de noodzakelgkheid wordt aangetooed
van een spoedige overeenkomst, geba
seerd, voor zoover mogelgk, op see
regeling met Hollend, en misschien
andere landen, betrouwbaarheid vib
neutrale cognossementen.
De correspondent maakt voestsaeg
melding van een vergaderiag op 30
Sept. gehonden en bijgewooad door
minister Bryan, hooge ambtmannen
groote importeore. Men besloot daarin
Ameriktansche schepen te senden eo
goederen die Amerijta uit Duttsehlaad
noodig heeft, te gaan halen; ds Ame-
rikaanscbe Regeering waanchuwdt
daarbij evenwel de importeurs dat dsat
schepen dan, uitgaande, niet geladst
mochten worden met goederen, tegse
welkt» invoer in Dnitachland Erf
land eentg bezwaar mocht hebbes, oek
niet met koper.
Men moet aannemen dat Engeland
aan deze Amerikaansche, met Duitsch
goed geladen op hun thuisreis tlzoo
niets in den weg zal leggen. Daarmsds
is ook in overeenstemming de vrijt
tang, gisteren bericht van het door ds
Tland-Amerikalijn gecharterde, ast
Duitsch speelgoed geleden sskip
Sophie H", hetwelk aanvankeiyk was
aangehouden en naar een EngeMs
haven gebracht. (N. Crt.)
Inbeslagneming van
alcoholische dranken in oorlogstijd.
In een hoofdartikel getiteld „Ds
Volksbond en de Oorlog" ven de hud
Mr. Dr. F. W. J. G. Sngder vu
Wissenkerke, alg. Voorzitter van dan
Volksbond in het orgaan van dsa
Volksbond tegen drankmisbruik wjjst
deze naar aanleiding van hetgün
in België plaata had waar de vreem
de soldaten, naar beweerd wordt, leo
vaak handelen in door drank benevel
den toestand op den plicht om te
trachten zoodanige rampen te voor
komen.
Is inderdaad ook nu weer de draak
de oorzaak geweest van zooveel ellsa-
de, den zorge men dat in onze huizen
niet de gelegenheid besta voor dein-
dringers om zich te bedriaken sax
onzen eigen voorreed.
Schr. acht de vroeg gewettigd, „of
niet de overheid daartoe maatregelen
behoort te nemen. Zon het niet won-
schel ijk zgn, dat deae plaataelgk een
regeling trof om tijdig alle voorraden
sterken drenk, bier en wijn, althans
ran partionlieren, tijdelijk inbeslagts
nemen en elders op te slaan De
eigenaar getrooste zioh in het algemesa
belang zioh alsdan van het gebruik te
onthouden of het benoodigde bg kleine
hoeveelheden te koopen. De algemeene
bergplaats waarin iedere eigendom
door etiketteering kenbaar zou kunnen
zgn, zou bg de bezetting door dan
vijand van de stad een de vreemd»
militaire Overheid ter bewaking kun
nen worden overgegeven wet in kat
belang ven beide partgen zon zgn.
Dat den de publieke verkoopplaatsen
moeten worden gesloten, spreekt ven
«elf'.
Het Nederiandach Comité tot
nn Belgische en andere slachtoffers
ontving 162.516.64'/s en tn. 368.17;
Comité te Maastricht kwam
aan giften in f2615.65 en
bg het comité te Valken-
{f 1828.85
i totaal met de vorige verentwoor-
jm f 64.586.12, fre. 4.990.82'/z en
rüe.13.
ivolge ven het leggen ven
in de Noordaee door de En-
zullen venohillende aahepen
ran Rotterdam vertrekken.
Boteruitvoer.
De handel in boter naar Pruisen
gaat nit de Geldereohea Achterhoek
weer zeer vlot en wordt door den
mndel reeds f 180 per K.G. be-
Vluchtelingen.
Men meldt nit Vlissingen
De stroom vluchtenden houdt steeds
een. Gisteren kwamen tien sleepbooten
nit Antwerpen er mWann. Op één
waren ongeveer 100 noneen uit Lier,
die, evenels een- groot aantal andere
vluchtelingen, de reis naar Engeland
heden met dis mailboot zullen voort
iet ten.
Men meldt aan de N. R. Crt uit
Maaatrioht
Het aantal vluchtelingen nit België
neemt nog steeds toe. Alle leegstaande
huizen zgn verhuurd en dagelijks loo-
pen de vreemdelingen nog zoekend
rond. In het vluchtoord van het Bel
gisch steuncomité aan den Parallelweg
agn nn weer ruim 300 vluchtelingen.
Zooals reeds gemeld, zgn het de laat
ste dagen meestal mannen en jongens
van 18 en 19 jaar.
Dinsdag zal van hier het eente
transport vluchtelingen naar Veen-
huizen vertrekken. Tot nn tac was het
aantal, dat zich hiervoor heeft aan
gemeld, tot 125 gestegen. Maar 't zul
len er misschien wel meer zgn.
Gezinnen van onder de wapenen
geroepen Duitsehers.
In de „B. Z. am Mittag" komt
onder het hoofd„Een vriendelijkheid
der Nederlandsche Regeering" het
Volgende voor:
De Vertegenwoordigers vsn Duitsch-
land in de neutrale landen kregen,
dk men weet, van de Ryksregeering
oht, om, voor zoover dit in ver
band met den oorlog mogelijk is, de
in het buitenland achtergebleven ge-
"finnen van odder de wapenen geroepe
nen naar verhouding tot hun behoeften
te ondersteunen. Wg vernemen in ver
band hiermede, dat speciaal in Neder
land voor behoeftige Duitschegezinnen,
wier kostwinners in Duitschlaud onder
de wapenen znn, buitengewoon goed
wordt gezorgd. De Nederlandsche
Regeering verleende namelgk derge-
Igke gezinnen van het begin van den
oorlog af uit eigen initiatief aanzien
lijke ondersteuningen. Het zal natuur
lgk zaak van de Rgksautoriteiten zgn
om na het eindigen van den oorlog de
gemaakte kosten te restitueeren.
Op een mijn geloopen. 1
Te lJmuiden ia door den haringloggor
KW. 148 gisterenavond geland do bcuian-
aiug van het stoomschip „Nieuwlaud",
van (toole naar Harlingen bestemd. On
der de Engelfiche kust was bet atoomschip
op een mijn geloopen en in enkele mi
nuten gpzonken. De equipage redde zich
met haar eigen bpot en ging over op
den logger, waar ze liefderijk werd opge
nomen. Alle leden der bemanning hadr
den hun bezktingen verloren en
ondergebraclÏMf in hot Zeemanshuis aldaar,
waar mij van^jjiet' noodige er den voor-
Aan de N. R. Crt. ontleen» wij nog
de volgende bijzonderheden:
Het stoomschip Nieuw land is het nieuw
ste schip van de Scheepvaart- en Steen
kolen-Maatschappij te Rotterdam en was
«et een lading steenkolen "bestemd van
öoole naar Harlingen. De Nieuw land was
Zaterdagmorgen te ruim 8 uqr vertrok
ken. De ramp had plaats te 10.40.
Bet schip werd getroffen in ruim één,
dat openbarstte] waarna het stoomschip
wat over stuurboord, later over bak
boord ging overhellen, om binnen korten
hjd met den kop in zee te zinken. Alle
opvarenden hadden gelegenheid zich in
«n van de scheepsbooten te begeven, die
door deze logger werd opgepikt, zoodat
alle opvarenden gered zijn.
Gezagvoerder is kapitein H. Drayer,
*ao Rotterdam. Tot de geredden behoort
«der moer Jan Noordergraaf, van Rot-
twdam, die odk tot de geredden van de
Boötdijk behoorde. Aan boord van den
werden allen van kleeren voor
den. Tijdens de catastrophehad de 2de-
«wwman E. Stegere met een der matro-
de wacht.
Door de zorgen van het agentschap
de bemanning (17 man) in het Ko-
Wiileinshuis een onderkomen ver-
Langzame ontwikkeling van faÜIDse-
Mm schrijft aan het Centrum"
De crediteuren der „Noord-Brabantsche
Bank", gevestigd geweest te Den Bosch,
die in 1908 failleerde, worden thans 12
jaar later - verblijd wet een laatste oit-
keering vaa 12/9 pCt.lodi» ten
minste geen verzet wordt gedaan tegen
de uitdeelingslijst wat In dit faillissement
met zijn ongeveer 1300 crediteuren nogal...
vertraging zou varoorzaken!
Wat Bobel zeide.
In vorband met de houding der
Duitache socialisten is 't eigenaardig
er aan te herinneren wat destgds hnn
groote lgder, Angnst Bebel, geschreven
heeft in 1890 in een boekje, getiteld
„Het staande leger en de Militie",
bevattende een samenvatting van «gn
redevoeringen in den „Rjjksdag" ge
durende de beraadslagingen over de
Bebel beantwoorde oji. de vraag
Wat zal er met Dnitschland geschieden,
wanneer zich Engeland bij haar tegen
standers voegt?, als volgt„De Duit-
sche vloot, hoe machtig ook, zal door
de Engelschen vernield worden, daar
die sterker zal zyn en Duitschland zal
al haar koloniën byna onmiddellijk
verliezen na het begin der vijandelijk
heden en niettegenstaande bovenmen-
schelijke pogingen om ze te behouden.
Maar de ergste gevolgen van zulk een
oorlog zal zijn het .verlies van de
Duitache handelsvloot en de wereld
markten, die door Engeland zullen
veroverd worden. Een oorlog met
Franl^riik on Rusland en met Engeland
als hun Dondgenoot zal dus betoekenen
de volkomen vernietiging van Duitsch-
land's mocht.
Zoowel Frankrijk als Rusland zullen
zioh verheugen in het oorlogvoeren
van Duitschland tegen Engeland. Hun
wenschen zullen vervuld worden want
Frankrijk herwint dan Elaas en Lotha
ringen, terwijl Rusland haar eeuwen
ouden droom zal zien verwezenlijkt,
nl. het verkrygen van geheel Polen en
verschillende belangrijke havens aan
den mohden van Weichsel en Njemen.
Overwinningen in den oorlog dor toe
komst zullen niet zqo spoedig Duitsch
land te beurt vallen als couranten en
scholen dat gaarne verkondigen.
De overmacht over den vyand did
Duitaghlapd, in 1870 bezat, j» absoluut
oninogeijjk in deaen tijd.
Het getal soldaten en de bewapening
zyn ongeveer gelijk in Duitschland en
Frankrijk. Do toekomst oorlog zal moer
op een worstelwedstrijd gelijken dan
op een oorlog.
GOUDA, 6 October.
Voortgezet eindexamen H. B. 8.
alhier.
Aan het voortgezet eindexamen van
de H. B. S. m. 5 j. c. namen dool 14
candidaten.
Hiervan slaagdenM. Blichterman,
VoorschotenC. J. FV Brest van
Kempéh, Voorschoten'; 8. H. Veruide,
Voorschoten; E. F. Groos den Haag;
J. R. Verwers, GoudaCh. J. Mulhol-
land, Leiden P. van Buren, Esctra-
neuB.T. H. Notenboom, don Haag
A. J. Kleijkamp, den HaagJ. L. van
Praag, Voorschoton K. L. A. Raedt
v. O&enbarneveldt, Esctraneus.
Een candidaat had zich teruggo-
trokken2 candidaten zijn afge-
Mej. Helena Horneman.
Naar wij vernemen zal moj. Helena
Horneman op IB Oct. a.s. aan het
St&dttbêater te Elberfeld debuteeron
als Elsa in- Wagner's Lohengrin.
Voetbal.
Olympia-T. O. P. 0-1.
Men schrijft ons:
Beginnen we met te zeggen dat de
uitslag evengoed anderoom had kunnen
zyn, daar beide partijeri even„ slecht
speelden. Sporadisch werd goed samen
spel te zien gegeten en de grootste
iielft van den tijd zag men 'n twintig
menschen met zenuwachtige gezichten
door elkander hollen. Voor rust was
Olympia verreweg de meerdere, doch
toen na rast haar achterhoedespelers
zoowat allen geblesseerd waren werden
de bordjes verhangen.
Was de wedstryd om do lage spel-
kwaliteit al onaangenaam, een walging
werd ze my door het chanrinistische
publiek, t Was ergerlijk! Een clubje
opgeschoten jongens in de tribune
meenden schynbaar door schelden op
de tegenpartij hun favorieten te doen
winnen.
Het ia m.i. ia het belang van de
voetbalsport-dat dorgetyko wedstrijden
niet meer door den N. V. B. worden
vastgesteld, het maakt .een hoop men
schen afkoerig van deze sport, die,
èèrlgk gespeeld, wel een van de mooiste
is.
Dit laatste mag ook de veroeniging
T. O. P. wel eens in de ooren knoopen,
het moet m. i. toch voor haar een
twijfelachtig genoegen geweest zijn
na afloop van den wedstrijd meer dan
de helft van/de spelers van haar
tegenpartü hey veld uit te zien hinken.
Er steekt abel waarheid in hetgeen
de scheidsreohter mij na afloop van do
wedstrijd tcfeyoegde „T. O. P. heeft
gewonnen, maar moreel is haar tegen-
party overwinnaar".
Ü.N.I. 1—Gouda 1. 3-2.
Men meldt ons
Gisteren speelde Gouda 1 een wed
stryd in Den Haag togen U.N.I.'1
op Houtrust.
Even 2 uur trapte V. N. I. af, onder
een hevige wind, die schuin over het
veld stond. Direkt pakten de Gouwe
naars flink aan en overrompelden zy
de Haagsche achterhoede. Na nog geen
minnut spelens schiet Kerkhof num
mer een onhoudbaar in. Dat is den
Hagenaar* te bar, en mooi samenspe
lend ging het op Gouda's achterhoede
af, die alles goed verwerkte. De par-
tyen waren van gelijke kracht, tot dat
even voor rust XL N. 1. gelijk wist te
maken.
Na rust was het v. Eijk, die num
mer twee maakte. Tpen kreeg Gouda's
doelman veel werk maar hg stopte
alles, tot dat eindelijk Den Haag weer
gelijk maakte. Tien minuten voor het
einde maakte U. N. I. op een geluk
kige wijze nog een derde goal er by,
waardoor het eind kwam met een
eervolle nederlaag voor Gouda.
Gouda II speelde tegen oen Militair-
Elftal en verloor met 4—2.
Aan het Westelijk Front
PARIJö, 4 Oct. (E.j Communiqué van
rif uur: In dt> omgeving van Arras op
onzen linkervleugel ia do slag In volle
gang. I r ia nog goen* beslissing. Tas-
solien Ancre en ttonuue on luwachon Som
uw on Obo was de altie minder hevig.
Iq M Wo.-vregel.lfd W "hafiviYstig. i>i|
Soiaaon» winnen wij t«h-élir/l''S(4id6li tu»-
Hohen Aprotuont on do 1 Méa* en aau de
Uiipi-do-Mad.
PARIJS, 6 Oct. (R.) Majoor von Man
Uwfsël do Duitache officier, die voor de
verwoesting van Leuven verantwoordelijk
Is, lievindt zich in Franacho handen.
OSTENDE, 5 Oct. Onzo correspon
dent verneemt uit de beste bron dat
de Regeeringsarchievdn in hotel „Con
tinental" teOstende zijn ondergebracht.
Belgische vluohtelingen.
FOLKESTONE, 5 Oct. Voortdurend
komen hier Belgische vluchtelingen
aan. De moesten komen uit Aalst,
Dendermonde en Antwerpen.
Alvorens naar (loonden door te reizen
worden de vluchtelingttfi hier van het
noodige voorzien.
TERNEUZEN, 4 Oct. Een aantal
sleepbooten brengen hier tal van vluch
telingen uit Antwerpen aan. Deze be
vestigen de vorbrekjng der buitenste
fortenlinie door de Dnitschers en zij
zeggen dat de overheid aangeraden
heeft vrouwen en kinderen naar elders
over te brengen.
ANTWERPEN, 5 Oct. (Officieel.)
De toestand van de versterkte stelling
van Antwerpen is nog steeds dezelfde.
Het artilleriegevocht duurde dori ge-
heelen dag voort do algemeene too-
Btand onderging geen wijziging.
Men seint ons uit Has vafi Gent:
Gistermorgen vlogen over deze ge
meente vier vliegmachines, in de rich
ting naar Osteode. Eén dezer vlieg
machines was een Duitsch toestel, doch
van de overige drie was het niet mo
gelijk de nationaliteit te herkennen.
Door de Hollandsche militairen werd
op de vliegmachines die op verschil
lende tijdstippen overvlogen, gescho
ten, doch zonder resultaat.
Gistermorgen werden te Gent drie
vliegmachines gezien.
OSTENDE, 5 Oct. Zaterdagavond zijn
iwea geweldige EngcUche transporten
aangekomen^ welke eengropt aantal paar
den aanvoerden en gebed naar Antwer
pen zijn doorgespoord. Zondagmorgen
zijn Btukben vestinggeechvit en kanonnen
voCMfde kustverdediging ontscheept.Een
groot aantal Belgen la Ostende, die nog
niet in den strijd geweeat zijn, vormen
een nieuw hulpleger, dat nkar Antwer
pen zal vertrekken.
Canadeesche vrijwilliger» zijn aan het
eind der vorige week oveueen» to Omtende
aangekomen.
liet aantal gekwetoten te üetende U
too groot, dat nieuwe tremen, welke ge-
wouden aanvoereu. twee of drie dagen
laag in het station moeten blijven «Ivo-
r'-u* men plaats voor gek wet*ten vladt.
Men verwacht de aankomat van de konin
gin to Ostenda.
ANTWERPEN, 3 Ooi. Het 1 «ulucbe le
ger heeft getracht door de intorwaiiwn
van d. Senne en de Xetho door te drin
gen. Hei RejgUcbe leger beeft eva krach
tige» tegenaanval ondernomen, maar voor
het dichte vuur van de zware Duitache
artillerie behben de Belgen rich in wan
orde op de Net he moeten terugtrekken.
Deze rivier vormt voor de Belgen een
Stergen steun hij lignite er U-digiug eu
veroorzaakte den Dultachere ontelbare
moeilijkheden. Een aantil van de meeat
uitgeputte troepen van Aat re-poti zijn
naar i Mende getrokken om eenigo dagen
alt (e ruston.
MADRID, 4 Got. Ter herinnering aan
den dapperen tegenstand der Belgen D
oen staat t« Uvledo CaBo de Belgica
Belgische etaat) gedoopt.
Aau het Üoatclijk Front.
PhTKOÜRAD, 4 Oct. Counauwmjaé vuu
den groot eo generales staf ito L Vol
gen» de rapporten der chefs hebben de
Kusriischt' troepen in dou slag hij Angus-
low hl ijkou gegeven vau buitenga* onen
ivridenmoada Verschillende regimen tan stre
den zonder oponthoud gedurende een ge-
bede week en lugdeil zich waardig de
zwaarste beproevingen op. De gevochten
waren uiterst hardnekkig in de omstre
ken van öoowalki, waar de vijand zoej
zware iroejw® had gaoOnceotreerd. Her
haaldelijk moesten onze troepeu overgaan
tot den hajouet-aanval om den vijand uit
do loopgraven te verjagen.
Krijgsgevangenen verzekerden dat do
verliezen der Dultocher» bij Koe walk» zdo
groot zijn, dat van sommige afdcattngen
-leelilteH*fcfï4iM|^ r;#yn overgebleven. Allo
wogen, waarlafcga de DuitScliere terug
trok ken, zijn bezaaid mot bun lijken.
Door dezen uitslag is de inval der Duit-
schor» uit Ooat-I'ruUon in Rusland vol-
Komen mislukt, do vijand heofMhana voor
goed do grenzen dor provincie» Soewalkl
en Eoiuja vorlaten.
Aan den linkeroever van de Welch»*!
en in ClaUclé is do toestand onveranderd.
(Hbld.)
PETERSBURG (R.), 4 Oct. I)«
generale staf meldt: De Russon heb
ben gisteren den slag bij Augupfcow
geëindigd met een overwinning. De
Duitsehers leden een volslagen neder
laag en trokjren zich in wanorde torng«
fevolgd door de Russen. Den SBsteti
eptember hervatten de Duitsobers
den aanval op do vestingen van Osso-
witz, maar moesten terugtrokken. Onze
troepen namen het offensief en ver
volgden den terugtrekkenden vijand.
Wij mfflkten ons toen geleidelijk
moester van de vyandolyke stollingen.
Wij vervolgon den vorslagon vijand
mot kracht.
In d« Adriottoohe Zee.
LONDEN, b Oot. (R.) Aan de „Daily
Mail" worjlt uit Chits*» gewelad: De
FrtnsehHogclsobe vloot Issgon- weer mrt
het l>oiuhar<kitncnt vau ('atlhrro en ver
nield»' h»»t meeat sterke fort Lustic». Het
draadloos telograaftocwtol w«W eveneoni
vernMMU 1
Prins Franz van Beieren.
MUNCHEN, 4 Oct. Prins Franz^w
Beieren, dio door oon granaatsplinter
In de dy wit* getroffen, is woor zoo-
vor hersteld, dat hij do volgende week
opnieuw naar het frqnt zal kunnen
temgkeeren.
CHRI8TIANIA, 4 Oct. Het Noor-
sche stoomschip „Viking" is gistoron
op de kust van Ierland verongelukt,
De bemanning werd gered.
Aardbeving in Klein-Azië.
K0N8TANTIN0PEL, 5 Oct. Vol
gens een ambtelijk telegram heeft in
den nacht vAn Zaterdag op Zondag
een hevige aardbeving plaats gehaa
in hot vilajet Kosica in Klein-Azië;
Het aantal slachtoffers bedraagt on
geveer 2000. 4
De Turksche Regeering en de Halve
Maan regelen het reddingswerk.
De schade aan de R(jks Munt.
Naar men ons meldt, wordt de
schade door den brand aan de Rjjks
Munt toegebracht op 26 4 30 duizend
galden geschat.
Sedert 1 Sept. werd aan de Munt
voor 4200000 gulden munt geslagen.
Het as. Wodan.
Uit Nieuwediep is heden het s.b.
Wodan vertrokken, hetwelk gwhas-
terd ia door het Koninklg'k Nationaal
Steuncomité om do Nederlandsche
vistcheru die in de Noordzee zyn te
waarschuwen dat zij moer westwaarts
moeten gaan.
Een vredez-saad.
Op aanstichting von het hoofdbestuur
van Vrede door Racht O er «en Neder
iandach vredre-rsod opgericht, waarin
vrienden van den vrede van allo politie
ke partijen «o de vakbeweging zitting
hebben genomen.
Het I* de bedoeling der oprichter», de
zen rand advies te laten uitbrengen over
alle vraagstukken de vredesbeweging be
treffende, opdat er overeenstemming zal
jujh omtrent de wijze, waarop de moest
belangrijke kwestie* tot oplossing zijn te
brengen.
Men meldt on» nit Leiden
5 Oct. tinder groote IxdangstoHIng heeft
prof. Korteweg, hoogleeraar iu de genre*-
kuntie alhier, die vrijwillig zijn ambt heeft
neergelegd, hedenmiddag in eou laatste
eoilege in de t'ollegekauier vau ,l'rof. Mo-
hm in het Aoad. Ziekenhuis met een rede
africheid genomen van leerllugeu eu oud-
leerlingen.
Aangespoeld* lijken.
Te Katwijk zijn gisteren f» en vamtoag
3 lijken, te Noord wijk gisteren. 17 lyk»g
«m te Hoek van Holland vanmorgen 2
HJkro van opvareuden van do gezonken
I ngelttobe kmUw>r» aangespoeld.
ito lijken te Noord wijk worden morgen
ochtend li uur on die te Katwijk inor-
genutiddag I uur begraven.
w
Schip ge»trand.
Tto logger KW, 175 heeft op de Noord
zee sen ni ij n in rijn netten gehad. Fr
is alleen schade aan de vleet verour-
«rnkt.
Kchlp gtWand. Men raeidt aan de N.
R Crt. van Vlieland, dat er hedennacht
een met Ij» voor Ostende towtemd Noorzch
xioomsohlp pp de Vtishom l« gootrand.
De Iwmaonlng Is door' de reddingboot
van Herland gered. Dë kapitein en ztviW
man zijn aan land gebleven.
Inbraak te 's Gravenhago.
In den nacht yan Vrijdag op Za
terdag is ingebroken bij de firma E.
een winkelier In byouterieën in do
Isange Poten. Do winkelruit was mot
een steen verbrijzeld en oonigo voor
worpen waren daaruit genomen. Do
dader gaf zich zelf by do politie aan
en is naar hot Huis van Bewaring
overgebracht.
Hot Orediet-ontwerp van
60 millioen.
Men meldt ons uit don Haag:
Het wetsontwerp tot een crediot-
aanvrage van 50 millioen wordt heden
avond b(j de Tweode Kamer ingo-
diend.
Men verwacht dat dat ontwerp in
den loop dozer week nog zal worden
behandeld en dat do Eerste Kam ar
het begin volgende week in behande
ling nomen aal.
Veemarkt Rotterdam.
A Vette Ossen en Koeien goedon
aan voor, pryzen waren voor 1ste kw.
43, 2e 39 en 8e 32 cent per half kilo.
Vette Kalveren goede aanvoer,
late kw. 27, 2e 26, 3e 22 oent por
half kilo.
Vette varkens goede aanvoer,
lste kw. 28, 2o 2ö, 8e 22 cent per
half kilo.
•Schapen en lammoren goed aan
gevoerd.
Schapen en lammoren traag, lager in
pr(js, handel stug.
van het KoninklUk Motcriologiseh
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 771.9 te
Vlissingen, laagste stand 755,7 te
Bodoe.
Verwachting tot den volgenden dag
Matige later wellicht toenemend»i
Zuidwestelyke tot Noord woatelijke
wind, betrokken tot zwaarbewolkt,
waarschijnlijk eenige regon, zelfde
temperatuur.
BOSKOOP, ran 16-80 Sapt.
GE'BOREN, Matholj», ontlor» U. N.
Witteman en A. Akerboom Pinter
Dirk, ouders W. L. Broer on F. vnn
Leeuwen, ^driaan, ouders O. A. van
Beugen en J. Rosenbrand. Johannes
Jacobus Antönius, ouders J. Akerboom
en 0. |M. van Dongen. Hendrika Ja
cobs, ouders A. C. van Tol en A. Cats.
Jhim Johannis Cornelia, ouders C.
van Tol en J. van Öijen, Eduard
Adolf, oudjïrs M. J. (Walraat! en A. Rji-
ken. Gerarda, ouders A. A. Nyveldt
en M. Blanker. Maria' Margaretha
ouders J. Fase en E. Th. Torken.
Clara Maria, ouders J. van Gelderen
tn G. Slingerland. Wilhelm inn,
ouders A. van Willigen en M. M. Hol-
dendorp. -<■ Agatha Adriaoa, ouders
J. C. Verlaan en M. H. Benschop.
Maria Cornelia, ouders P. Vermenion
en A. 0. Nederboff. Alida Jacoba,
ouders L. van Zoomoren en C. M. van
de Velde.
OVERLEDEN t Cornells van Nes,
oud80 jaar, echtgenoot van E. J. Born-
water. Albert van Balen, oud 27
S' i&r. Petroliella Faaso, oud 4 jaar.
ohanna M. Kiliestein, oud 7 jaa
