OOHLOGSVAKIA.
Biruaer» laaa.dL
a
Gemengde Berichten.
Ftr ailo nar Biiltci htnfgi
Stadsnieuws.
Waddinxveen.
Bodegraven.
SPOET.
Laatste Berichten.
U»e geïllustreerde Weekbladen.
MARKTBERICHTEN.
Telegrafisch Weerbericht
OCRGERLIJKE 8TAN|>.
ten 5-Mag bij Nicopolis (in het huidige
Boelgarijo), waarbij Burggraaf Frederik
XI von Zollern aan de zijde van den
Roemeenscben vorit Miriea en onder
opperbevel van Koning Higismund van
Hongarije den 28aten September 1396
•treed tegoeden Tnrknchen Sultan
Ba ie* io. In dezen voor den toenmaligèn
tijd vreeselyken «lag, die van net
vroege ochtenduur tot den laten avond
duurde pn waarin 200.000 itrijdeni
tegenover elkaar moeten hebben ge-
■taan, werd het Christeiyke leger totaal
overwonnendo verliezen waren
enorm. Van deze nederlaag dateert
echter de grootheid van het hui* Hohen-
zollern. Burggraaf Frederik had Koning
Higiimund, die zich gedurende den slag
herhaaldelijk in benauwdheid bevond,
met zijn eigen lijf gedekt en redde
hom daardoor het leven. Tot dank voor
dezen daad beleende bij, tot Duitach
Keizer gekozen, den Burggraaf van
Zoltern erfelijk met het Mark Bran
denburg.
Een groot waagstuk.
De militairo correspondent van de
Time* wij at er op, dat nu het hoogte
punt van den oorlog nadert Dnitacji-
land zijn vloot zal inzetten qn dat En
geland er op Macht moet zijn in
eigen land te worden aangevallen. We
hebben dus zegt hy onze positie
kalm ondor de oogen te zien en daarby
rekening te houden niet alleen met
de omstandigheid dat Duitscbland de
mach! daartoe bezit, doch ook met ons
weerstand*vermogen en onze middelen
om het gevaar af te wenden.
Beschouwd van zijn standpunt al*
soldaat, vindt hjj dat aan de verdedi
ging ter zee van oen eilandenrijk als
O root- Brit tan nië vele moeilijkheden
verbonden zijn, moeilijkheden <1 ie niet
zfyn te niet gedaan met een verwijzing
i naar onze beduidende overmacht. De
uitgebreidheid der kustenliniede af
wezigheid van onze beate troepen <le
bestaande behoefte aan een nationale
strijdmacht te land die thans nog
slechts in wording iahet gevaar dat
van de onderzeeërs dreigt, waardoor
onze dreadnoqftits dikwijls genood
zaakt worden meer achteraf te blijven
dan wenschoftjk isde Zeppelinsde
mijnen en andere omstandigheden, dat
alles maakt dat Kir John Jellicoeoen
verantwoordelijkheid draagt die "niet
te Onderschatten is.
correspondent is van meening
een aanval der Duitachors geen
zal hebben, toch waarschuwt
dat or veoi mogelijk ia met hun
dvaardige vloot en hun initiatief.
Degelijkheid bestaat dat zij zullen
iten landingstroepen over te hren-
fnn terwijl hun vloot den strijd met
a onze heeft aangebonden. In de
Duitsche havens beschikt men ovuf
voldoende sehojien om een landings
leger vijn een kwart rnillioon of moer
aan boord te nemen en men kan ar
zeker van «yn dat van Duitsche zijde
men er niet tegen op zal zien zoo
noodig een 60.000 man op to otteren
als daarmede de ovprige troepenmacht
behouden op Engeland'* kust is te
brengen.
Na verder te bobben uiteengezet dat
do voor een inval in Engeland be-
noodigde troepen Duitschland nog wel
kan missen, komt de correspondent
tot de conclusie, dot in Jat opzicht
én ook wat do bonoodigde vaartuigen
voor den oversteek botreft niets het
plan in den weg staat. Hy beschouwt
eon oversteek naar Engeland als een
waagstuk waartoe Duitschland gedre
ven wordt nu op dm» vasten wal het
er niet naar uitziet flat binnen afzien-
baren .tüd beslist© Voordoelen te be
halen zullen zijn.
Welke maatrogelon heeft ons gou
vernement nu te nomen, is tjians zijn
vraag en hy onderscheidt twee ge
nvallen, die van den geregelflon afweer
te land dan wel oen partijgangers-
oorlog, waarbij oen ieder de wapens
opneemt. In beide gevallen dient men
omWricht te worden hoe te handelen
en die instructies moeten tydig genoeg
gegeven worden véér dat de "vijand
voet aan wal zet. Daarom oordeelt de
Tiraos-correspondent het noodig dat
van overheidswege zo# spoedig doen
lijk het noodige wordt verricht ter
voorlichting- van de plaatselijke be
sturen en do burgory.
Gewezen wordt dan nog op het
ontbreken van een opperbevelhebber
die de actie van de weermacht te land
in zyn gehoel leiden moet, waarna de
correspondent besluit met te zeggen
dat een aanval op het Britsohe eilan
denrijk bon van de moeilijkste onder
nemingen U, doch dat dq Duitsohers
daartoe té eerder zullen overgaan
naarmate hun kans geringer wordt
om op het vasteland een beslissende
overwinning te behalen. De Engelséhe
zoemaclit is een waardevolle btisohut-
rting doch men mag zich door die
Sövertuiging geen Overdreven voor
stelling gaan maken van de veiligheid
die zij verschaft. Hoe beter wij zijn
voorbereid, des te minder kans wij
hebben' dat het gevaar over ons komt.
Oostenrijkers in de Ver. SUtirn.
BERLIJN, 19 Oct. - Van Duitsche
zyde. Naar luidt van een tandensch
bericht, bevinden er zich in de Ver-
eenigde Staten ongeveer 590.000
Oostenryksche reservisten, die onder
de wapens geroepen zyn, maar niet
kannen afreizen wegens het gevaar
door Engeland onderweg gevangen
genomen te worden.
Het lJuHacbe 42 e.M. projectiel*
TM eorreftpendent vso de „üloroalr
I' Italia" tewehnjlt zijo tod ruk keu vso het
12 e.M. projectiel al* volgt: „Plotseling
hoorm we hoe eeo beangstigend huiles de
lucht doorgiert. Men krijgt den indruk
van een onzichtbaar monster, dat daar
over önze hoofden heen sutet, blaf
fend', sissend, hinaekeod al* een reusach
tige entaur. leder onder ons zou wel
achter rotsen willen vluchten, Zoo door
leven we emige minuten aU in onmacht
aan b«t noodlot overgegeven. Het t*, als
of dat gehuil ons In «en wervelwind mee
sleurde, ons van de plaats zou wegruk
ken en ons in stukkon scheuren. Opeens
houdt het op. en het Is alsof reuzen-
hand ons een klap vlak in het gezicht
geeft, dan volgt een dof gekraak, alsof
een reuzen hamer op de aarde beukt, wj
gebrul, dat je door Mig en been gaat
en aoo ifteter vso ons weg stijgt <*r oen
reusachtige rookkolom van steenen, aarde,
aseh, vonken, vuur, uitgerukte boom-
«tsuuiini en puin als het ware 'triomfan
telijk ten hemeh Het is, als zoti de bcele
sanle openbarsten, het inwendige dreunen
van den groud deelt zich aan ons door
onze zolen medé, beeft verder in onze
*der<vi en schokt door de zenuwen heen.
fiat was het projectiel van een van de
beroemde Dulteehe mortieren dat -W meter
van het fort verwijderd neergeploft Was".
Be I ransche militaire schrijver, overste
Rousset, schrijft In een Parijscb Wad:
Be val van Antwerpen beteekent de
triomf van het kanon over hel pantser en
\sii de explosieve stoffen over eeti nog
zoo sterke dekking. Noch stalen pantser-
torens. noch katmatten uit ijzertieton wa
ren tegen de geweldige melin let project te
len bestand en ze zijn op hun beurt eypn
weerloos geworden als de Draednougbts
tegen mijnen en dulkbooteo.
Is oen winterveldtocht naAr Rusland
mogelijk
Professor Carl ftallod te Berlyn af-
koipstig uit het Baltische Rusland, dat
h(j zeer goed kent, behandelt in de
Preusische JahrbÜcher", naar wij aan
de Nieuwe Courant ontleenen, de mo
gelijkheid van een win ter void tocht 'm
Rusland. Dat die van Napoleon mis
lukte, lierustte vooral op gebrek aan
levensmiddelen en eerat in de tweede
of derde plaats op koude en verliezen
Prof. Ballod zet uiteen, wat men
dnartegen doen kan. Inplaats van den
ouden weg over St.-Petersburg naar
Moskou, beveelt hij als economisch
belangrijksten weg om Rusland binnen
te dringen jtan, die van Galicië uit
naar Kief en vandaar langs de
Dnjepr naar Jekatarinoslaw, vandaar
over Poltaws, ('harkof naar het Do-
netsgebied en vervolgens naar Tsarit-
•yn do plaats waar de groot* Rus
sische kanonnengieteryen zyn. Langs
dezen weg liggen de kolen on ijzer
fabrieken, zuidelijk daarvan het buiten
gewoon vruchtbare korenuitvoergebied
van Rusland dat in gewone jaren een
uitvoer van tien milHoen tonnen
graan mogelijk maakt, Hier zou men
Rusland in zijn levenaaenuw treffen.
Met zou de Russen niet mogelijk zijn
into streek geheel te verwoesten en
zkj zou gemakkelyk levensmiddelen op
kuiuien leveren voor een leger van
eew milioen man. De afstand van
lamberg naar Tsaritsyn bedraagt
echter 1600 kilometer^ waarvan oen
grooto uitgestrektheid over dikke
sneeuw zbu moeten gaan.
r Het sou volstrekt noodig zyn de
soldaten te voorzien van pelsjassen
van schapenvgbht daar de troepen
onmogelyk in de dorpen zouden
kunnen overnachten, maar pp den
marsch zouden moeten biv&kkeeren.
Het Russische leger bezit warme
mutsen, raai»»geen pelsjassen. Het
Oostenryksche leger' heeft winter-
schoenen en wartne mutsen, gedeelte
lijk ook reeds wollen treipn. Voor het
Duitsoho leger moest- MM allee eerst
verschaft worden. Ballod is van mee-^
ning dat dit alles in het begin Wan.
December geréed kon zün.
Om den trein niet al 'te groot te
maken zou niets anders overblijven
dan dat de infanterie levensmiddelen
voor aeatig drfgen op handsleden mee
nam. Dat is niet iets onmogelijks,
want ook <ie ammunitie, die de soldaat
bij zyn marschen moet dragen zoud«|
op de sleden-gelegd kunnen worde^
evenals de pels en oen paar schoenen.
De heele last van een dergelijke slede
berekent Ballod op 84.2/10 kilogram.
Als gemiddelde voorwaartabeweging
met inberekening van rustdagen en
gevechten neemt hy 12 kilometer per
dag. Ook meent hy dat de toevoer
voor de artillerie mogelyk is. Zou men
echter geen handsleden meenemen en
voor de verzorging een treinperk
organiseeren, dan waren nog van
100.000 tot 150.000 paarden noodig.
behalve de 12.000 die Ballod noodig
acht voor artillerie en ruiterij.
De Parijsche Liberté bevat een hoofd
artikel, waarin o. m. gezegd wordt:
Toen Frankrijk, de vredelievende
staat, tot den oorlog besloot, kende
bet preciee zyn militaire kracht en
was bet slechts tot dezen agressieven
stap te bewegen in de veronderstel
ling en in de hoop, dat zijn bondge-
nooten hun plichten in vollen omvang
zouden nakomen. Rusland is dezen
plicht, althans yoor het oogenblik, uit
den weg gegaan, toen het zich in
Servië'* belang met de heele zwaarte
van zijn kracht op Oostenryk wierp.
Rusland beeft bet bestaan van Frank'
rijk onder het belang van zijn rasge-
nooten gesteld. Indien Rusland niet
binnen zeer kort aan zijn bondsplich-
ten voldoetdan moeten wij het ver
drag als verbroken beschouwen.
Het is een doodzonde, dat do Fran-
sche Regeering onder zulke omstan
digheden onder den invloed van En-
f[eland een belofte tot gemeenschappe-
ijk vrede sluiten is aangegaan. Daar
mee heeft zy het Fransche volk de
geiegefiheid tot een eervollen terug
tocht ontnomen en tegelijk hebben
Rusland *en Engeland in plaats van
daden nog altyd niets als beloften
gedaan en gemeend, daarmede aan hun
bondsplicht voldaan te hebben.
Comité van Noderlandsche uitge-
wokenen uit België.
Oproeping.
Aan alle in Nederland aanwezige
Belgen die te Antwerpen en omstre
ken woonachtig zyn en woningen aan
Hollanders verhuurd hebben en huis
huur van uitgeweken Nederlanders te
vorderen hebben, wordt dringend ver
zocht zich ten spoedigste bij het comity
te Antwerpen te vervoegen san het
bureau Ka^senlei 53, Antwerpen, waar
dagelijks van 9 tot 12 en van 2 tot 3
uur zitting zaf gehouden worden.
Belanghebbenden wordt in hun
eigen belang aangeraden aan dezen
oproep te voldoen, daar bij het niet
gevolg geve» zal moeten worden over
gegaan tot hot nemen van die maat
regelen welke de tijdsomstandigheden
[gebiedend voowchryven.
Daar het zeer rustig en kalm in de
stad is, en het leven er alweer normaal
gaat worden doet men verstandig door
zich Bij het comité te vervoegen. Ge
meld kan worden dat de treinenloop
naar Antwerpen weer intact is.
I)e toestand is er goed, de lévens-
middelen zijn voldoende en de vluch
telingen kunnen zonder de minste ge
varen terugkeeren.
In Kopenhage is men begonnen met
oen inzameling voor de Belgische
vluchtelingen, welke opbrengst 4000
kronen aan het Nederlandsche comité
zal tyrorden toegezonden.
Mt&atsbegrooting 1915.
De nota's van wijziging der Staats-
begrootiug zullen, naar wij vernemen,
vermoedelijk in den loop „van de vol
gende week verschynen.
Hét afdeelingsonêarzoek zal, naar
men verwacht een dag of tien na de
verschyning aanvangen.
- fDe Arnhemsdie politiezaak.
De inspecteur van politie te Arnhem
A. v. d. M. heeft bjj H.M. de Koningin
eon request om p*atie ingediend van
dé hem wegens het veroorzaken van
den dood door schuld door het gerechts
hof aldaar opgelegde straf van veertien
dagen^echtenis.
Gistermorgen ongeveer 10 uur viel
op het Valkenbosohplein den Haag
een soldaat vay het 4e regiment infan
terie van ben geladen fourage-wagen,
met het noodlottig gevolg, dat hy
onder den wagen kwam. Het achter
wiel ging over mans middel. Hy
werd poor de G. E. H, O.'opgenomen.
Tarwe.
- De regeering heeft 6600 H.L. onge-
dorschte tarwe opgekocht in den IJ- en
Houtrykpolder A f, 9.20 per H.L.
Terug naar België.
Door,800 vluehtelihgen te Vliasingen
is een adrey aan den Minister van Bin
nen!. Zaken gewonden, waarin zy mede-
deelen gaarne naar Antwerpen terug
te gas o, doch det ia dit niet durven.
nWie geeft ons de verzekering
aldus het telegram dat wij geen
slavendieoaten zullen hebben te ver
richten en mee te werken aan de finale
verwoesting van ons onschuldig vader
land Wie geeft ons de verzekering,
dat ons leven zal worden ontzien en
dat wij niet noodeloos zullen worden
geprikkeld op ondragelyke wyze
Excellentie, wij hopen op een wotard
van de Nederlandsche Regeering. In
haar stellen wij vertrouwen en dat ver
trouwen wordt nog versterkt door de
onuitsprekelyke dankbaarheid, die ons
bezielt jegens het onuitputtelijk cast-
vrije Nederlandsche volk en zijn'ne
Vorstin. Mocht onze edele gastvrouw,
de Nederlandsche Regeering! er toe
kannen besluiten te zeggenkeert
terug naar de plaats waar ge gezaaid
hebt, wy zyn zedelijk overtuigd, be
houdens onvoorziene verandering der
oorlogskansen, dat die stap u niet be
rouwen zal, dan, Excellentie, zullen
wij niet aarzelen met een handdruk
en een traan afscheid te nemen van
uw volk, dat dank zij haar onvolprezen
gastvrijheid in het boek onzer historie
zich een bladzijde zal toegevoegd zien,
beschreven met gulden Tetter», naast
een pagina beschreven in bloed.
Leve Koningin Wilhelmina en haar
doorluchtige gemaal, leve do Neder
landsche Regeering, leve het Neder
landsche volk."
Gistereif liepen van Nijmegen en
Venlo twee oxtra-treinen, plaats bie
dend voor 1500 personen, die koste
loos naar Antwerpen werden vervoerd.
Het lid van de Eerste Kamer, de
heer van Kol, is van zij»» reis door
België hier te lande teruggekeerd.
Burgerwacht te Delft.
De burgerwacht is te Delft ifrdienst
gekomen met het oog op de vele
vreemde elemei.ten die thans aldaar
vertoeven.
Slachtoffer* van zuinigheid.
Mchrijft ons:
HwNmu goed sijn, indien in de Pers
Vnog wnf de aandacht werd gevestigd op
liet volgende
l r heeracht een algemeene neiging tot
zuinig zijn. Voor zeer velen is zuinig
xijU than* oen eerste plicht doch er zijn
nog tal van menschen, die door, «onder
dringende noodzakelijkheid, zuinig te zijn
op hun gewone uitgaven, honderden ge
zinnen benadeelen en daardoor op de ge
meenschap nieuwe lasten leggpn.
Zoo zijn er menschen die, nlettegen-
mtaande zij er goed toe in staat zouden
zijn, hun rekeningen niet voldoen en de
Iwtaling uitstellen, tot na den oorlog. Men
weet niet .wat er nog gebeuren kan, zeg-
ffim sommigen, en dan heb ik mijn geld
noodig. Anderen weer besteden bet geld
dat feitelijk aan hun leveranciers toekomt,
om grooter bijdragen te schenken aan de
Mtouneomit^'adaar is zooveel geld noodig
redeneeren xlj, om den grooten nood, die
op allerlei gelded bestaat, te lenigen.
Weer anderen laten de werkzaamheden,
(He zij andere jaren gewoon sijn te doen
verrichten, thans niet uitvoeren óók ai
uit zuinighhid zonder noodzaak, althans
In vele gevallen.
Wat is nu het gevolg van dergelijke
verkeerde zuinigheid
Bat de winkelier, die zijn rekeningen
niet lwtaald krijgt, op zijn beurt niet aan
zijn verplichtingen kan voldoen. Dat de
werkgever, die niet zijn gewone bestel
lingen krijgt, genoodzaakt ïs zijn werk-
ligdcn ,te ontsjaan, of hen minder uren
aan dep arbeid houdt, of hun loon bekort.
Daardoor komen weer weer talrijke ge
zinnen in noodsij zijn geruimen tijd aan
verarming prijs gegeven en moeten ein
delijk een beroep doen op de steunco-
mité's.
Zou het nu niet practiachcr zijn, om
alles zooveel mogelijk zijn gewonen gang
te laten gaan Wie maar eenigszins er
toe in Staat is, betale zijn rekeningen
wie gewoon is arbeid te laten verrichten
bij timmerman, sohllder, behangen meu-
Mmaker, zadelmakefc, houde dit zoolang
mogelijk vol. Baardoér blijven honderden
gezinnen in de verdiensten en worden de
steuncomité'* ontlast. Dat is de meest ge-
wijze van /bu,Pverftchafflng in
deze benarde tijden.
Ontsnapte geïnterneerden.
Bi-teren ontbraken op het appif 61
Relgisehc geïnterneerden in het kamp te
Harderwijk.
De commandant verzocht aan de burge
meesters van omliggende gemeenten op
sporing en aanhouding.
r.ftteren is een trein met een drietal
geïnterneerde Belgische hoofdofficieren, be
nevens een vijftigtal minderen, waarvan
velen in den oorlog gewond warén,
Utrecht gepasseerd. De manschappen war
den naar Harderwijk verroerd, de tijki-
eieren /naar Zf olie. W
Gisteravond kwam met veel vertraging,
doordat onderweg een koppeling gebroken
wa», de trein uit Zeeland aan, waarin 300
geïnterneerden waren. Met eeo extra-trai*
werden ze naar Harderwijk vervofrd.
Thans zijn er
Van de 16ÜÜ naar bet kamp
gezonden Belgische uidntm, xijn giste?
HOU overgebracht naar Ware* (fcjj
voren).
Gisteren zijn te Zwolle vijf Beigb*
generaal*, een hoofd-oföcier en tww
pttelns aangekomen, die dj
den geïnterneerd.
Gisteren zijn te Breda drie L.
-oldatec binnengeleid, welke bij W
<ms land binnengekomen warm; by
te-Naseau is een over de greezntei
komen en bij Uhaam twee. Bij Porid
♦•en infanterist van bet 16e regiment
Antwerpen in ons land gekomen
1 indhoven gebracht.
Sommigen zijn reeds ais borger mw
Holland gekomen, doch toen ze niet kr^.
gevangen gewaakt werden, weder
naar België gegaan om eerst hun
aan te trekken. (K. g.
Volgens een bij de Stoomvat-.
-chappij Nederland ontvangen ''nader ute
gram, is bet m. Koningin l uunadrnré»
autoriteiten te Bizerta van daar naarJhr-
seill® gedirigeerd, om aldaar ladia| k
sis contrabande beschouwd wordt,lm
sen. Ov^r het ai of niet doorzendm n,
Marseille van de lading voor Oemg fe.
siemd, is de Directie met' haar Méés
in telegrafische verbinding.
Belangen van uit België gewekst
Nederlanders.
Ten einde de uit België gewskn
Nederlandera en andere Nederland**
die belangen in België mochten heb.
ben in staat te stellen de behartiging
dier belangen toe te vertrouwen au
den reeds naar België vertrokken
regeering8CommiRsaris mr. W. A. Rut-
heeft de minister van buitenlandsche
zaken een commissie in Nederland''
benoemd, bij welke belanghebbenden
hun verzoeken zullen kunnen indienen
Deze commissie is als volgt samen
gesteld
mr. dr. J. van Best, fid vin de
Tweede Kamer te Eindhoven, als lid
en voorzitter ncr. F. P. J. Janssen,
lid van de Tweede {£amer te Maas
tricht E. J. M. de Kat, nofan'i fe
Rotterdammr. K. P. van der Man-
dele, directeur der Rotferdarasohe
Bankvereeniging te Rotterdam mr.
H. Mendels, lid van de Tweedo Kamer
te Amsterdammr. J. Wolterlieek
Muller, advocaat en raadsheer-plaats
vervanger te 's-Gravenhage, als leden
en mr. F. W. Curtiua, advocaat t«
's-Gravenhage, als secretaris.
I)e commissie is belast met h$
onderzoek van alle bij haar aan kq»
gen verzoeken tot het behartigen
beschermen van persoonlijke of zake
lijke belangen van Nederlanden k
België. De verzoeken zullen schrifte
lijk bij haar zijn in te dienen i
nader bij publicatie aan te
adres. Na onderzodk en na zoo no<
belanghebbenden gehoord te 1
zendt de commissie dn aanvragen^
d|p iegeeringscommiskaris toe,
gëzeld van do noodig geachte toe
lichting.
Hondentrouw.
Een zwarte poedelhond is van Ant
werpen af een trein met Belgische
vluchtelingen nageloopen tot Dordrecht
toe. Na vp dagen vond bet trouwe
dier zijn meester te Gorinchem terug.
De hond kon niet in het hotel van
zijn baas gehuisvest worden, maar
heeft toch te Gorinchem iemand ge
vonden, die hem tydelijk gastvrjjheid
verleent.
Per auto naar Duitach Antwerp®.
In den vrodfcen Maandagmorgen
verlieten wy Gouda in snelle vaart
om ons met spoed te begeven naar het
thans door de Duitschera bezette Ant
werpen, welks bewoners door het
bombardement dier stad voor het
overgroote deel een toevlucht a
land hebben gezocht en gevopdjnen
van wie thans nog velen, nu dis dagen
van verschrikking voorbij zijn, niivfees
niet naar hunne wjronplaatsen durven
terugkeeren. C
De auto bracht ^öqs in korten ty»
naar Rotterdam en vandaar over de
'Maas naar het eilana IJsselmonda
Na te Zjéyndrecht door do veerboot,
te zyn' Overgezet, snelde de auto
Willemsdorp. De stoomboot „Hol-
landsch Diep", die ons naar de over-
zyde brengen moest, vertrok eerstee»
half uur. nadat de auto te Wilweg
dorp was aangekomen, zoodat
eenige vertraging in de tocht tenge
volge had.
Op Noord-Brabantsch gebied pS'
het aanvankelijk in snelle vaalt wir
waarts langs Zevenbergschen B0*
Zevenkprgenjitandaardbuiten, Ouder
bosch naar Roosendaal. Hoe
echter Roosendaal en vervolgens Br
gen op Zoom en grensplaats Pm"
|yWden, hoe langzamer vorderden
in. Vooral vanaf Bergen op Zoom was
fugt een groote trek van menschen,
die kon geheele bezit met zich voerden,
m karren van allerlei soort. Die over
een paard de beschikking hadden,
hadden zelf op de wagen plaats ge
nomen, de anderen trokken aan touwen
of duwden de wagens voorwaarts.
Maar buiten deze lieden hebben wy
«r velen gezien, die wat zy op hun
vlucht hadden meegnomen, geknoopt
hadden in een doek of laken, welke
pakken zij over hunne schouders had
den gehangen of ze torsten op hun
hoofd. Maar deze trek was niet het
geen daar een paar weken geleden
op diezelfde wegen is afgespeeld. Toen
waren het voortjagende angstige men
schen, dfe hnn huis waren ontvlucht
om zich het leven te redden. Nu was
het voor het meerendeel de terug
keer naar huis die wn aanschouwden.
De lieden zagen er kaim uit. De groote
«ogat voor bet lijfsbehoud was thans ge
weken. Zich schikkend in hun lot, logen
tij in berusting over hetgeen- deze ver
schrikkelijke tijd over hen beeft ge
bracht terug naar de piek, waar zij Hun
woning hoopten weer te vinden. Som mi
gen. die uit* hun vee op Nederlandse hen
bodem waren gevlucht, 'dreven thans de
dieren voor zich uit, terug naar de weide,
waar de beesten vroeger hun voedsel
vonden. De uitputting, waaraan de meeste
vluchtelingen die deze wegen hebben be
gaan, hij hun komst op oazeo gastvrijen
I odeiu hebben geleden, beeft thans ph
gemaakt voor kracht om de vermoeienis-
Mn en de moeiten dezer dagen te kunnen
doorstaan. I>e»e stroom van menschen
naar België'* grondgebied vloeit gestadig
voort, zoodat langzamerhand het gewone
teven weer een aanvang zal kunnen ne
men. Toch zijn er onder de bewonere aan
onze zuidgrens nog die het noodige ver-
trouwen missen om in bet land, than*
door de Duitsohers bezet, te kunnen ver
blijven. Het aantal van hen, die than*
nog België verlaten om in ons land een
wijkplaats te zoeken is wel niet in ver
gelijking met het aantal der terugkeeren-
de vluchtelingen, doch 'deze, gevoegd bij
de duizenden, die hier te lande zijn
die nog niet durven terugkeeren is
'beduidend, dat dit een ernstige hinderpaal
moet' vormen voor de Duitsohers, die
thans, naar wij uit eigen aanschouwing
zogen, in Antwerpen een normale toestand
in hek leven willen trachten te roepen.
Te Putte passeerden ktry de grens
welke midden in het dorp is gelegen.
Duitsche en Nederlandsche vlaggen
dnidep do grensscheiding aan. Aan de
zijde stond de Nederlandsche
Wacht en op twee passen vandaar ston-
'Wn Dnitscne matrozen, die'thans tót cha
bezetting van Antwerpen behooren.
Het was niet eens noodig de passen die
door den vertegenwoordiger van het
Duitsche Rijk geviseerd, toegang ge
ven tot hét door de Duitschera bezette
deel van België, aan de grens te too-
nen. Ongehinderd gingen wij verder,
op onzen tocht steeds geëscorteerd
door terugtrekkende bewoner».
Militair vertoon van Duitscim zijde
was er niet, een enkele klein^lfdee-
ling landweersoldaten passeerde ons
ook ontmoetten wij, en dit maakte op
ons een vrij komischen indruk meer
malen een of meer matrozen te paard,
of wel matrozen als bestuurders van
vrachtwagens of een stuk véldgesohufc,
dat door een paard werd getrokken.
Het meest typische was echter wel
een Isfhge matroos op den bok van
een huurrijtuig.
Dit heerschap vond zekor zijn eigen
figuur ook wel eenigszins vermakelijk,
althans, toen wü hem lachend aan
zagen, lachte hij medo, blijkbaar zich
amuseerend, nu hij als landrot op een
zoodanige wijze dienst moest doen.
(Wordt vervolgd.)
GOUDA, 20 October.
Aanbesteding.
Bij de te Utrecht heden gehouden
aanbesteding van het leggen va^jpen
havenspoor en bijkomende werken op
het emplacement te Alphei»—Ouds
hoorn, raming f 16000.was laagste
inschrijver de heer W. A. Verbruggen
alhier voor f 14300.
Haastrecht.
Zondagmorgen 6 uur hoorde men
hier kanongebulder, hetwelk aanhield
tot 's avonds 8 uur. Des middags 12
uur en ook 's namiddags 3 uur geleek
het een hevig kanonnade.
Maandagmorgen werd opnieuw
schieten gehoord in westelijke rich
ting. Velen besloten daar Schevenin-
gen te gaan, doch zyn vandaar on
verrichter zake teruggekeerd.
In de den 21sten dezer te houden
vergadering van den Raad dezer ge-
meente^éuTlen wonion behandeld de
navolgende onderwerpen:
1. Verslag der vergadering d.d. 9
Oct. jj.
Mededeeling
stukken.
3. Verzoek van bet plaatselijk steun
comité, om bij wyze van werkver-
schaffing, stenn aan de noodlijdende
ingezetenen dezer gemeente te ver-
ingekomen
4. Verordening op het schoolgeld
voor uitgebreid lager onderwijs.
5, Begrooting van inkomsten en
uitgaven, dieast 1915.
Door B. en W. dezer, gemeente
is benoemd tot plaatselijk deurwaar
der, belast met het beteekenen der
briefjes etc. de heer H. Mulder te
Gouda.
Naar we vernemen bestaan er te
dezer plaatse plannen om op té richten
een vischafslag.
Door de Arr. Rechtbank te Utrecht
werd uitgesproken het faillijssement
van J. van Eijk metselaar to Bode
graven.
Rechter-Commissaris Jhr. Mr. J.
Schuurbeoque Boeije, curator Mr. P.
Fuhri Snetiage te Bodegraven.
Voetbal.
Programma van de V oetbai wödstrijden
der Goud*cbt' 3e klasse club*, te po U-a
voor de Nood com politie v./d. N. V.
(afdoeling O.)
25 Oct. TOP—UNI.
Not. OLYMPIA—OOUDjA.
bmt-top.
OLYMPIA—ADU.
GOUDA—UNI.
APO—TOP.
OLYMPIA-BMT.
TOP—OLYMPIA.
OLYMPIA—UNI.
BMT—GOUDA.
TOP-ADO.
TOP-GOUDA.
ADO—OLYMPIA.
GOUDA—OLYMPIA.
TOP—BMT.
UNI—OLYMPIA.
ADÓ—GOUDA.
QOUDA-BMT.
Pobr. UNI-TOP.
GOUDA—-ADO.
Aan het Westelijk Front.
PAHIJë, 16 Oct. UoHUiiuaiqué van gls-
teravond el! aar luidt;
Het Belgische leger heeft de aanvallen
der Dultsehers (usschen N'ieuwpoort
J 'txniüidoti afgeslagen.
Tusechen Atrecht en Roye hobhen wij
op eenige punten een weinig terrdn ge^
wonnen. Ons© troepen xijn hier doorge
drongen tot de ijzerdraad versperringen.
In de omgeving van Rt. Mihiel hebben
wij terrein gewonnen op den rechter Maas
oever. Overigens valt niets nieuws te vor-
inelèen.
LONDEN, 20 Oct. De oorlogscor
respondent van de «Daily Mail" seint
dat de poging der Duitschera op» zoo
spoedig mogelyk de Kanaalkust te
bereiken, binnenkort op een échec zal
uitloopen. Met den slag bij Rijssel,
veertien dagen geleden, is een onaf
gebroken reeks tegenslagen voor hen
aangevangen.
Al het mogelijke is gedaan om dp
Duitsche troepen te versterken doch
hun actie heeftAplaats onder ongun
stige omstandiririoden, daar het andersi'
gemakkelyk te7 verdedigen terrein in
een moeras is veranderd door den
zwaren regenval, <Wd-)
Aan het Oostelijk Front.
LONDEN, 19 Oct. De „Times" ver
neemt uit* Pet rograd, dat de Duitschera
Prsemys! krachtig verdedigen, doch dar
de Russen door nachtelijke aanvallen hen
voortdurend in hel nauw brengen. Het
behoud van de vesting Is geen voordeel
voor den vijand. Het front wordt met den
ilag langer. Kr wordt hevig gevochten
langs de linie van de San tot aan de Kar-
pathen.
BERLIJN, 19 Oct. Alle Fransche
vrouwen en alle Fransche mannen be
neden 17 en boven 60 jaar kunnen
voortaan onverhinderd Duitschland
verlaten. De reis gaat met geregelde
treinen over Schaff hansèn en zal zoo
veel mogelijk door de Duitsche auto
riteiten worden vergemakkelijkt.
Te Bern is een bureau opgericht,
dat hun belangen zal behartigen by
de doorreis door Zwitserland. Dit be
sluit staat in verband met een soort-
gelyken maatregel, die in frankrijk
ten behoeve van de Duitschera is ge-
Nederland'* neutraliteit.
LONDEN. De „Evening Stan
daard'', een beschouwing over de
hofding dtht neutraid mogendheden,
schrijft aangaande Nederland
Iq ïfefland vinden wij den geest,
zoowel als de letter dor neutraliteit in
vervulling gebracht door de Ministers
van Koningin Wilhelmina, doordat zij
,het vervoer van contrabande, zooah
graan en Petroleum, over de grrns
verbieden.
OOSTBURG. De tram van Sluis
over West kapel le en Brugge naar
Knocke heeft den dienst hervat. Iu
Knocke is allo.* rustig. Zondagavond
werd daar hevig kanongebulder ge-
hcford in de richting Ostende.
JOHANNESBURG. Opnieuw zijn
een aantal aanhangers van Luitenant-
kolonel Maritz gevangen genomen.
Ditmaal 3 officieren en 70 man, ter-
wyl nog 40 anderen zich vrijwillig
overgaven:
Engeland en Nederland.
De Engelsrho legatie deelt mede
Een zeer betreurenswaardig artikel
is verschenen in de Saturday Review
van de hand van ^Vieiüe Moustauche",
waarin de aankoop van Zeeland en de
overdracht daarvan aan België aan
geraden wordt. De Hollandsche nieuws
bladen namens het met ongunstige
commentaren over.
De Engelsche( gezant vestigde de
aandacht van zyn regeering op dit
artikel en hem wordt thans door Sir
Edward Grey verzocht met don
meesten nadruk te verklareta, dat de
dwaze denkbeelden in bedoeld artikel
vervat, in geenerlei opzicht de in
zichten van de Britsche regeering
weergeven.
De gezant is opgedragen hieraan toe
te voegen, dat vertrouwd wordt, dat
het volk van Nederland goed zal be
grijpen, dat geen artikelen in Engeland
gepubliceerd, de bedoelingen van Zr.
Ms. regeering weergeven, tenzij uit
drukkelijk en beslist is vastgesteld, dat
zij van officieelen aard zijn. De ge
zant vertrouwt, dat de Hollanders
zullen gelooven, dat Groot-Brittannië
de onzijdige houding van.Nederland
ten volle waardeert en warme erkente-
lykheid koestert voor zijn bolangolooze
en liefderijke Hulp aan alle vreemde
lingen, Engelschen zoowel als anderen,
die door omstandigheden verplicht zyn
een beroep op zijn gavtvryheid te doen.
LONDEN, 19 Oct. De bladen vernemen
nlt Washington, d»t daar in diplomatiek*
kringen het gerucht lospt. dat de keizer
in de neutrale *taten heeft laten vragen
oP xlj Iwm xouden erlniuten tip koting
der IMn-m, MO
woordigeo oorlog d<« QvarwInning sou bh-
halen. Totnogtoe heeft die enquete slecht*
bitter© kritiek gewekt onder de rege
ringsambtenaren. (Hbld.)
LONDKN. De „Morniqg Post" vefl
neetnt uit Noord-Frankrijk, dat de geal
lieerden Ostende weer hebben bexet.
Men meldt ons uit WALSOORDEN:
Gisteren was de regeringscommissaris
Jhr. Ruys de Beeronbrouck in Zeeuwsch
Vlaanderen en bracht een bezoek aan
het liefdehuis, do bijzondere school,
de kraaminrichting en het Ronde Kruis
te Hontenfisse. Daarna vertrok hij naar
Hulst.
Men meldt ons uit HARDERWIJK
Gisteren zyn hier geniesoldaten aan
gekomen om het kamp verder in orde
te brengen. Naar verluidt, zullen een
32-tal houten loodsen worden gebouwd,
waarin 4g geïnterneerde Belgisohe sol-
'daten, dwk nu in linnen tenten zijn,
zullen worden ondergebracht. Ook zal
een installatie voor electrische ver
lichting vij»n het kamp worden ge
maakt.
Voor den aanvoer van hout en andore
materialen zal, vanaf ~*de spoorlijn
Zwolle -Harderwijk, naar het kamp
een zijlijn worden gelegd.
Het vervoer dw- Belgische vluchte
lingen.
[Tot nader order zullen dagelijks voor
vervoer der Belgische uitgewekenen
treinen loopen van Roosendaal naar
Antwerpen om 8,'9, 10, 11,» 12, 1, 2
en 3 uur vertrekkende.
In aansluiting daarop zullen de
Néderlandsche Hpoorweg Maat*chap-
f>ijen "extra treinen naar Roosendaal
aten ryden.
De uitgewekenen worden gratis ver-
voêrd in coupé'g 3e klasse.
De schade te Antwerpen.
Jn aansluiting aan betgeen wij meld
den omtrent de schade, welke door het
bombardement van Antwerpen is aan
gericht, yinden wij in de Vlissingsche
Courant nog de volgende opgave
Dageraadsplaats de pastorie gedeel
telijk vernield en van de overige buizen
vele ruiten gesprongen.
Groote Hondstraathet hospitaal
door verscheiden granaten getroffen.
Alle gewonden konden nog tydig wor
den verwyderd. A
Egmondstraathuis No. 60 vernield.
Scheldestraathuizen Nos. 2—4—6
verbrand.
Terloos traat
brand.
hniien 80—82 uitge-
GodatraatNos. 17, 20 en *21 ver
nield.
FonteinstraatNos. 20,46—54—56
zwaar beschadigd (twee vrouwen von
den hier den dood).
Engelaehe LeiNo. 15 gedeeltelijk
vernield.
Turnhoutsche Baan No. 39Lom-
baidostraat een magazijn verbrand.
Driehoekstraat2 perceelen ver
brand.
Lombardevesto.a. het huis, waarin
David Teniere heeft gewoond, gedeel
telijk vernield. Het jaartal 1610—1690
is boven de deur nog te lezen.
Te Deurne in de Ankerstraat 15
huizen gedeeltelijk vernield, in Giet-
schotel (Deurne Zuid) 5 huizen ver
brand. Op het Gemeenteplein is eea
bom gebarsten, waardoor een gat in
den bodem is geslagen en de water
leiding sprong Vele ruiten werden
vernield.
Uengpenta- financiën
Van betrouwbare zijde vernemen
wij dat een groot aantal gemeenten
zich gewend hebben tot het Depart,
van Financiën em voorschotten, ten
eind© te kunnen voorzien in de uit
gaven, die noodig ïyn tot onderhoud
van de Belgische vluchtelingen.
Uitvoer van verbod van aardappelen.
KN8CHKDK, 19 (>ct. In verband met
de uitvaardiging van bel uitvoerverbod
van aardappelen naar Duitechiaad wer
den bier soos el al* te Hengelo en Olden-
xaal treinen met aardappelen, beetaande
uit derttg en meerdere waggon* opgehou
den. Than* echter 'worden des© treinen
nog doorgewonden, dssr het de In-doeling
der Regeeriiig blijkt te xijn. dat de reed*
in «poorwegwaggon* geladen aardappelen
niet onder het uitvoerverbod lieg re pen
xijn. Over hier en Oldensaai, suilen der
halve nog SOU waggons aardappelen
Duitschland worden ingevoerd.
>fschoon in normale tijden steed* op
dit tijdstip de uitvoer van aardappclfji
aanxienlijk is, was toch do versem
in de laatste weken abnormaal groot. Ij
aardappelen komen meerendeel* uit
provincie* Ovcrljsel en «Drente, welke li
gewone tijden in de t.g. focxoistokingenl
in Duitschland worden verwerkt, doch
than*, si is let dan slechte ten deeie
ook voor de comsumptie zullen worden
gebruikt.
De „Daily Chronicle" schrijft: Wy
hebben met genoegon gezien, dat het
Ministerie van Buitenlandsche Znkoh
het fantastisch© voorstel, dat Neder
land Zeeland aan België zou afstaan,
zooals dit door een verantwoordolyk
Engelsch weekblad werd gedaan, ver
van zich hoeft geworpen. De Engel-
sohe journalistiek is altyd onafhanke-
lyk geweest van de inzichten der re
geering. In ons land kunnen schrij
vers zich gemakkelijk' genoog over
geven aan dwaze fantasieën, maar in
den tegen woord igen oorlogstijd en
tijdens deze crisis moeten zij het hun
plicht achten hun pen meer te beteu
gelen. De diplomatieke betrekkingen
tusschen Engeland en Nederland zijn
gedurende de gehoele oriais uitstekend
geweest, ondank» de Duitsche ver
zinsels die dit tegenspraken en alles
wyst er op, dat dit zoo zal blijven.
Wat do Engelsche diplomatie het
minst zou wen*chen, is wel dat Neder
land of Zwitserland hun neutraliteit,
welke niet alleen hun zelf ten goede
komt, maar aan de geheele beschaving,
zouden Iqten varen. Wy verwachten
van de Noderlandsche regeering een
strikt onpartijdige houding overeen
komstig de internationale wetten en
deze houding is tot-na toe meeat nauw
gezet en éérlijk gehandhaafd.
Do „Pall Mall Gazette" zegtDe
regeering van Koningin Wilhelmina
heeft tot nu toe haar taak bewonde
renswaardig vervuld on/ófkchoon in
Nodefland ovenals in anijerd neutrale
landen natuurlijk de gevoelens der
menschen wel uiteenloopen, twijfelen
wij er niet aan of het hurt van het
Nederlandsche volk is met de gealli
eerden. Hoe zou het ook anders kun
nen wanneer zy getuige zijn van de
martelingen, die hun Belgische broe
ders dag aan dag moéten ondergaan.
De Nederlanders vertellen een edele
taak door de slachtoffers van den oor
log te helpen en te voedfen. Ook zul
len wij wat ons zelf betreft, niet ver
geten met hoeveel goedheid zij de
overlevenden ^iran de gezonken krui
sers opnamen.
Benoop^g Eerste Kamer.
Ie hedenmiddag gehouden ver
ging van de Provinciale staten van
^aid-Holland is benoemd tot lid der
Eerste Kamer (vacature-van der Kuis)
de heter A. J. A. Gilissen (r.k.) tq Rot
terdam met 45 van de 76 stemmen.
De heer Dr. Plate verkreeg 29 st., Dr.
Stoop 1 st., terwijl 1 st. in blanco
werd uitgebracht.
ÜÜMen meldt ons uit AMSTERDAM
Vanmorgen omstreeks negen uur
schoot eon baal koffie die eenige werk
lieden voor een pakhuis op dó Brou
wersgracht by de Lijabaansgracht bezig
waren op te hyschen, uit de strop,
met het gevolg, dat een hunner de
baal op het hoofd kreeg. Hy werd
bewusteloos opgenomen en per rywiei-
brancard naar het gasthui» vervoerd.
ItegtieringtKuat* voor veevoeder.
Men seint on* uit DEN HAAG Voor
o«Miigwi tijd deed In do bladen hot ge
rucht do rond© dat rogroringwoai* allen
of althans in de eerst© plast* beschik
baar «fa* gesteld voor de coöperatieve
V*rwaigingon. Bij onderzoek ter plaatse,
waar vergissing is buitengesloten, te on*
gebleken, dal de«e Impaling abusievelijk
in bet regwringsheriehl te opgeuouien. De
Uegeering heeft bepaald, dat de volgende
lading voor een deel ter Ixmchikking van
don handel zat <ün.
Wij maken hiervan uielding o|tdat de
jutete meening dat de horren enkel door
middel van eooperaite* mate aouden kun-
nen betrokken worden weggenomen.
Print Wolgrftf^Friedrich
vpn Waldeck Pyrmont.
H. M. do Koningin-Moeder heeft
gisterenavond telegrafisch bericht ont
vangen dat op het westelijk oorlogs
terrein by een patrouillerit gesneuveld
is Prins Wolgrad Friedrlch
vod Waldeck Pyrmont, half
broeder van II. M. de Koningin-Moe
der. luitenant b(j de Kon. Pruisische
Garde-dragonders.
De Standaard van H. M. de Ko
ningin-Moeder waait ten teoken van
rouw aan het Paleis in het flange
Voorhout to 'sGravenhago holf-stok.
Het Leven brengt ons verschillende
foto's van den oorlog, o.m. do verde
diging Antwerpen, de vernieling door
de z.g. wilde treinen towoeggebr., de
aankomst v d Duitschera in Antwerpen,
de verschillende gewonden van hot
slagveld gevoerd, net oorloge terrein in
Noord-Frankrijk, verder hot %f»chieton
an oen Engelsche torpedo, foto's van
oostelijk oorlogHterrnin, do Afri-
kaanaéhe troepen in Frankrijk, een
insoKtie tocht van II. M. de Koningin
b\j iCindhovon, oen artikel van Tor-
voeren enz. enz.
Veemarkt Rotterdam.
Votte Ossen en Koeion goeden
aanvoer, pryzen waren voor 1ste kw.
44, 2e 39 en Se 321/* cent per half kilo.
Magere Ossen Melkvee en Vaar-
koeien good aangovoord.
Vette Kalveren rodel, aanvoer,
Iste kw. 31, 2e 29, 3e 24 cent per
half kilo.
fitieron goede aanv»»er, l*te kw. .'KJ,
2e 88, 3e 28 cent per half kilo.
Grasfialveren good aangevoerd.
Handel in le kw. vet vee goed, in
iftindere soorten vee wau de hand»»!
hing551 am. Stieren met redolijke onnet.
Vet^o kalveren hooger in prijs. Op de
magjpra markt waren prijzen en han-
dol al» vorige week.
van het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te I)E BILDT.
Hoogste barometerstand 779.6 te
Ilaparanda, laagste stand 763.8 te
Karlsruhe.
Verwachting tot don volgenden dag:
Meest matige noordelijko tot ooste
lijke wind, betrokken tot zwaar
bewolkt, weinig of geen regen, zelfde
temperatuur.
GOUDA.
ilfinK
GEBORP 15 Oct. Maria WilK
mina. oadern C. F. van Hnick en M. J.
R. Spiessens. 16. Izaak Jacobus,
ouders A. F. IJsselstoin oWV. van dor
I^aan. Adriana Maris^wiuders P.
Huisman en T. A. Wout. 17. Arnol-
dina Margaretha, ouders A. H. Beunor
en M. M. van Bergen. 18. Mathilda,
ouders'M. dé Jong en J. C. Flux.
Francisca Wilhelmina, ouders A. v/in
Leeuwen en M. G. de Kedts. Pietje,
oudera J. Loef en G. T. van Breuxolen.
20. Lodewijk Dirk en Elisabeth,
ouders L. D. va» Vreumingen eJfyv
Stoffers. B
OVERLEDEN: 16 Oct. JohaWé
Blanker, geh. met 0. Bakker 6tyf.
18. Geertruij van Kleef, geh. mot jr. van
Riemibergen 52 j. -* Willem Kine 18d.
19. Dirkje van der Togt, geh. met J.
van Os 43 j. 20. Jncobtói dé ilong
15 j.