Het Opcenten-Ontwerp.
Biimenlazid.
Qemengde Berichten.
Rechtszaken.
A J
it d.e Peis.
Stadsnieuws.
OOK LOGS V ARIA.
Laatste Berichten.
MARKTBERICHTEN.
Telegrafisch Weerbericht
dat de Franschen het nog maar en
kele dagen konden honden. In tusschen
is October gekomen en daarna No
vember en, niettegenstaande alle
krachtsinspanning van het Duitscho
leger, trots zijn heldenmoed, trots alle
strategische middelen, welke het aan
wendt, werd nog geen enkel beslis
send resultaat verkregen.
Ilidirect geeft ook de Frankf. Zeit.
het opkomen van zekeren twgfel toe,
door een geharnast artikel tegen de
wankelmoedigen, die een erger kwaad
zijn dan alle vijandelijke legersbij
elkaar.
Prins Bülow als Dnitsch ambassadeur?
De Kreuzzeitung schrijft:
In Rome zijn sedert eenigen tijd ge-
ruchtef in omloop, dat er een ver
andering op til zou zijn in de Duitsche
ambassade. Het heet, dat de tegen
woordige ambassadeur von Flotow
vervangen zal worden door den ge
wezen rijkskanselier prins Bülow. Naar
ons heden uit Rome geseind wordt,
behandelt men daar in politieke krin
gen het voor en tegen van een der
gelijke verandering. Uit den toon,
waarop deze debatten gestemd zijn,
merkt men duidelijk, dat de benoe
ming van prins Bülow in politieke
kringen te Rome met groote vreugde
en voldoening begroet zou worden.
Of er werkelijk sprake is van een
verandering van ambassadeur weten
wij niet. En de geruchten daarover
kunnen hun oorsprong vindon in den
slechten gezondheidstoestand van den
tegen woord igen ambassadeur. In ieder
geval gelooven wij, dat prins Bülow
niet bedanken zou, als men op hem
ebn beroep deed op een zoo gèwichtig
oogenblijc het rijk op een zoo gewich
tige post te Vertegenwoordigen.
Portugal en de oorlog.
Na een rede door den eersten Mi
nister voor de afgovaardigden en se
natoren gehouden, nam het Congres
met algemeene stemmen het wetsont
werp aan, waarbij de Regeering wordt
gemachtigd zich in hot huidige inter
nationale conflict te mengen, op zoo
danige wijze on op zoodanig oogenblik,
als zij wenschehjk zal oordeelen, in
overeenstemming met het Engelsch
bondgenootschap en tevens ofte noodige
maatregelen te nemen.
Duitschland en de Ver. Staten.
Uit Washington wordt aan de New-
York Times gomeld, dat Duitschland
bij de Veroenigde Staten geprotesteerd
hoeft tegen de schending door do geal
lieerden van de Declaratie van Londen,
en dat de Amerikaansche Regoering
geantwoord heeft, dat zij de Declara
tie niet als bindend beschouwd.
Engelscho hulptroepen.
Naar een telegram uit Calcutta moldt
zullen de Gurkha's die zich in Europa
reeds zoo prachtig onderscheidden,
eventueel nieuwe versterkingen ont
vangen, aangezien do regeering van
Nepal, vanwaar zij afkomstig zijn, op
dit oogenblik een nieuw contingent
oefent, ten einde do Britscho troepen
te helpen, indien zulks noodig mocht
blijken. Eenige dagen geleden inspec
teerden de Nederlandsche autoriteiten
9000 op de meest moderne wijze uit
geruste manschappengeweren, ran
sels, gordels, messen, alles laatst model,
kortom uitgerust met alles wat de
Nepalsche soldaat in onzen tjjd noodig
heeft.
Niettemin is dat voor den premier
nog niet voldoende. Binnen eenige
weken wil hij nog 6000 man in den
dril hebben.
Men herinnert, dat, indien ook alge
meene mobilisatie noodig bleek, Nepal
alleen 50.000 Gurkka's zou kunnen
zonden, die met hart en ziel de Brit-
sche zaak zijn toegedaan.
In Aziatisch Turkije.
Uit Londen wordt geseindDe
Britsche troepen hebben in Basra met
groote plechtigheid en in tegenwoor
digheid der plaatselijke notabelen de
Britsche vlag geheschen, waarna een
proclamatie werd voorgelezen, die door
de inwoners met toejuichingen werd
ontvangen. Naar schatting bedraagt
het aantal na den strijd op 17 dezer
naar Basra gebrachte gewonde Tur
ken 2000.
Een Turksch-Perzisch bondge
nootschap?
Uit Budapest wordt geseind:
De Azet ontving uit Constantinopel
het bericht, dat tusschen de Porteen
den Perzischen gezant te Constanti
nopel, Riza-bei, onderhandelingen
gaande zijn over een Turksch-Perzisch
bondgenootschap. Volgens mededeo-
lingen van den Perzischen gezant, is
de opwinding in Perzië zoo groot, dat
de Regeering nauwelijks in staat is,
deze te beheerschen. In Boeshirwerd
een Engelachgezind gouverneur af
gezet.
In Egypte.
Een telegram uit Cairo, d.d. 24 Nov.
meldt: Een detachement van het corps
der Mehari's van Bikani kreeg Vrijdag
op patrouille voeling met een over
machtige vijandelijke macht. Het corps
trok weer naar zijn basis terug, na
14 dood^n en gewonden verloren te
hebben. Een detachement van de
kustwacht, dat op hetzelfde oogenblik
een verkenning deed, wordt vermist.
Wij zijn thans uit de onzekerheid en
weten, ojv welke wijze n^nister Treub de
oorlogslasten meent te moeten dekken.
Wat voor en na in de pers was bekend
geworden, had ons voorbereid op een
teleurstellende oplossing, doch dat een
minister als de heer Treub aan wien ons
volk zoo veel verplicht is, voor den dag
komt met een ontwerp, als hij heeft in
gediend, en dat zijn eigen beginselen niet
weergeeft, is een bittere teleurstelling.
Had dit ontwerp de signatuur van dr.
Kuyper gedragen, dan zou niemand on
zer er. over verwonderd zijn geweest. l)e
275 miliioen,1 die de regeering wil leeneu
tegen do voor een Staatsleening zeer
liooge rente van 5 procent, zullen be
taald worden door 20 opcenten op alle
directe beiastingon, 10 opcenten op de
invoerrechten en verschillende accijnzen,
10 opcenten op alle registratierechten enz.
Het geheele volk, de zwaar geteisterde
arbeidersklasse, de ernstig getroffen raid-
denstand zullen hun opcenten te offeren
hebben en van opcenten op de indirecte
belastingen zal juist de massa het leeu
wenaandeel mogen betalen. Twee dagen,
voor dit ongewenschte wetsontwerp ver
scheen, schreef do „Nieuwe Rotterdam
mer Courant" nog
„Nu kan echter niet over het hoofd
worden gezien, dat juist tengevolge van
den oorlog in zeer breede lagen van
de bevolking do financieels draagkracht
'uitermate is verminderd, ja gansch op
geheven. Dit is het geval met zoo goed
als de geheele arbeidersklasse en met
een zeer groot gedeelte van den mid
denstand. Nog verscheidene jaren zul
len dezen onder den druk van de ge-
beurtenissen van dit jaar blijven staan.
Daar het nu echter voor de wederop
leving van economische wolvaart van
hot hoogste belang zal zijn, dat 'zoo
spoedig mogelijk de middenstand en de
arbei jende klasse van dien druk wor
den verlost, zal het in het algemeen
belang moeten worden geacht, deze
groepen te ontslaan van hun plicht
van hun recht mocht men wel haast
zoggen om in de buitengewone laa-
ton to doelen. Hieruit spruit aanstonds
éón leidond beginsel voort. De noodigo
gelden zullen door directe heffing moe
ten worden verkregen."
Toets het ontwerp aan deze zeer juiste
uitspraak en leder democraat zal het vol-
komen begrijpelijk vinden, als de Kamer
het non possumus laat hooren.
De minister heeft de schijnconcessie ge
daan dat voor 1920 een wet over de voor-
gestolde dekking nader moet beslissen.
Wij spreken met opzet van oen schijn-
conoessio. De Nieuwe Courant
van 18 Nov. motiveert dit zeer juist.
„Het spijt- ons te moeten zeggen, dat
wij aan deze concessie geen waarde
kunnen hechten. Wij kennen het lot
van bij de wet bepaalde wetten 61
er komt in het geheel niets van óf
wol een noodwetje komt ter elfder ure
don bestellingstermijn verlengen."
Kn terecht vervolgt het bl^d
„Het psychologisch oogenblik, waar
op middenin of althans onder de ver-
sche herinnering aan het gevaar van
onherstelbare vermogens-schade van
nationalon ondergang zelfs, een beroep
op buitengewone offervaardigheid met
vrucht te doen ware geweest, gaat on
gebruikt voorbij en de nationale daad
waartoe 1914 den stool had kunnen ge
ven, verloopt in 15 Éiaal 20 opcenten."
De voorstanders van een oorlogsbelas
ting mogen thans niet zwijgen. Het is
hun duro plicht do natie voor oogcn te
stellen, wolke hooge belangen op het
Bpol staan.
Hoezeer zij steeds allen tot steun der
regeering bereid waren en hoezeer zij
ware eendracht, toejuichen, zij wenschen
geen schijnoenheid te verkrijgen voor
steun aan oen leeningB-ontwerp, dat naar
hun innige overtuiging noodlottig is voor
'n lands financiën en door zijn dckkings-
wijze een ernstige belemmering van de
economische ontwikkeling zal blijken.
D. V.
Vergadering V. D. Bond.
De openbare vergadering, die Zon
dag a.s. door den Vrijz. Democrati-
schen Bond te Amsterdam wordt ge
houden, zal plaats hebben des namid
dags 2 uur, in de groote zaal van het
gebouw „Belle vue. Naast mr. Mar-
chant treden als sprekers op de heeren
J. L. v. d. Voorden, voorz. van het Alg.
Werkliedenverbond en de heer W. O.
A. Koster, secretaris van den Vrgz.
Dem. Bond.
Geïnterneerden vrijgelaten.
Bij beschikking van den Minister
van Oorlog van 20 November zijn gis
teren 46 Duitsche militairen, onder wie
4 officieren, die te Bergen waren ge
ïnterneerd, vrijgelaten. De officieren
zijn kapitein Stephen, de luitenants
Berner en Goeldner en de Proviand
meister Werner. Nhar de Alkm. Ct.
verneemt, ia deze vrijlating gegrond
op art. 14 van de tweede conventie van
Geneve, regelende de rechten en plich
ten van onzijdige mogendheden en
personen in geval van oorlog.
Genoemd artikel luidt als volgt:
„Een onzijdige mogendheid kan den
(doortocht van gewonden en ziekep
tot de oorlogvoerende legers behoo-
rende, over haar gebied toestaan, on
der voorbehoud, dat de treinen, die
hen aanbrengen, noch oorlogspersoneel
noch oorlogsmateriaal vervoeren. In
zoodanig geval is de onzijdige mo
gendheid verplicht de ter zako ver-
oischte maatregelen van veiligheid en
toezicht te nemen.
De gewonden en zieken, die onder
deze voorwaarden door eenen der oor
logvoerenden op het onzijdige grond
gebied zijn aangebracht en tot de
tegenpartijen mochten behooren moe
ten door de onzijdige mogendheid
onder bewaring worden gesteld, zoo
dat zij niet opnieuw kunnen deelnemen
aan de krijgsverrichtingen. Deze mo
gendheid hoeft dezelfde plichten ten
aanzien van de gewonden of de zieken
van bot andere leger, die haar toever
trouwd mochten zijn".
Zij, die vrijgelaten zijn, ^Zijn allen
gewond geweest en in Maastricht ver
pleegd, waar ze gebracht werden" door
het Nederlandsche Roode Kruis. De
meesten zijn voor Luik gewond. Dege
nen, die niet geweten hebben, dat ze
naar Nederland gingen of tegen wier
wil dit misschien is geschied, mogen
terug naar Duitschland, zoo deelden
oenige soldaten, die terug mochten,
mede. Zoo doet zich het geval voor,
dat van vijf gewonden, die destijds in
één auto van het Nederlandsche Roode
Kruis naar Maastricht werden gebracht,
twee thnns'worden vrijgelaten, terwijl
de drie arderen/te Bergen blijven.
In verb ind met dit besluit van den
Minister kan ook worden^modegedeeld
dat op donzeïfdeifc grond ook 20 Bel
gische militairen, die te Gaasterland
waren geïntèrneerd, vrijgelaten zijn.
Öoofdonderwijzersexaraen 1914.
De Minister van Binnenlandsche
Zaken heeft bepaald, dat onmiddellijk
voor en onmiddellijk na Kerstmis, aan
de candidaten, die wegens de mobili
satie, wegens ziekte of ten gevolge
van gestremd vorkeer niet aan de
vroegere oproeping voor het monde-
ling gedeelte van het hoofdonderwij
zersexamen hebben kunnen voldoen,
de gelegenheid gegeven zal worden
dat examen af te leggen.
Het overleg met den Minister van
Oorlog heeft er toe geleid, dat aan
de gemobiliBeerden, op vertoon van hun
oproepingsbrief, door hun militairen
chef verlof zal worden verleend, in
gaande drie dagen vóór den examen
dag en eindigende na afloop van het
examen. Het zal meent do Minister,
in hun belang zijn van de geboden
gelegenheid om het examen af te leg
gen gebruik te maken, omdat omtront
het tijdstip, waarop de demobilisatie
zal plaats hebben, nog niots met ze
kerheid te zeggen valt. In geen geval
kan aan de candidaten de keuze ge
laten worden tusschen dit na-examen
en het in 1915 te houden examen, en
restitutie van het gestort examengeld
kan niet in het vooruitzicht worden
gesteld.
TWEEDE KAMER.
De afdeelingen der Tweede Kamer
hebben benoemd tot rapporteurs over
het wetsontwerp tot het aangaan van
een geldleening of leeningen van
f 275.000.000 en tot voorziening in
de middelen tot dekking van rente
en aflossing dier leening of leeningen
de heeren Van Deventer, Fock, Visser
van IJzendoorn, Bongaerts en De Geer.
Verlenging diensttijd.
Bij de wet van 3 Aug. 1914 (Stbl.
No. 346) is bepaald, dat de miliciens,
die naar den gewonen regel op 1 Aug.
1914 naar de landweer zonden zijn
overgegaan of op dien datum uit den
dienst zouden zijn ontslagen, in dienst
worden gehouden tot uiterlijk 31 Deo.
1914. Een soortgelijke bepaling houdt
de wet van 3 Aug. (Stbl. No. 347) in
ten aanzien van de dienstplichtigen
der landweer, die op 1 Aug. rechtop
ontslag zouden hebben gekregen.
Thans is een wetsontwerp in voor
bereiding om voor bedoelde man
schappen van de militie en de land
weer den diensttijd andermaal te ver
lengen.
De te Leeuwarden geïnterneerde
Belgische militairen hebben aan H. M.
de Koningin verzocht, daar te mogen
blijven. (N. R. Ct)
Ouderdomsrente.
Blijkens het overzicht van den stand
der rente-aanvragen, ingevolge de ar
tikelen 369 en 370 der Invaliditeitswet,
per 1 November 1914, bedroeg het
aantal aanvragen 140.557; toegekend
door de R. V. B. 118. 356; in beroep
toegekend 871; totaal toegekend
119.227.
Blijkens het overzicht van den stand
der toegekende rente per 1 Nov. 1914,
bedroeg het aantal overledenen 8405;
het aantal ingetrokken renten 6; het
totaal aantal loopende renten perl Nov.
110.816 en hot aantal -renten, waarop
ingevolge art. 127 en art. 133 wordt
gekort, 2687.
Treinverkeer met Doitschland.
Ingaande 25 November mag dage
lijks na 4.38 namiddags over Olden-
zaal geen trein naar Duitschland ver
trekken.
De mijnontploffiing te Domburg.
Do Midd. Ct. deelt de volgende bij
zonderheden mede, omtrent de uit
werking der mgnontploffing te Dom
burg, welke wij gisteren hebben ge
meld
Vrijdagavond was te Domburg door
den omroeper bekend gemaakt, dat
ieder, 4ie binnen een kring van 400
M. van de dichtst bij gelegen mijn op
het strand woonde, zijn woning Zater-
morgen om 9 uur moest verlaten en
alle ramen en deuren openzetten. De
streek van 400 tot 500 M. was veilig
voor de bewoners, maar ook die moes
ten ramen en deuren openzotten, ter
wijl men zich binnen den gevaarlgken
kring niet buiten mocht bevinden. Na
dat een en ander den volgenden mor
gen nog eens bij bekkenslag was be
kend gemaakt, kregen schildwachten
last, den kring tot 400 M. af te zetten
en gesloten te houden.
Verscheidene lieden, die weg kon
den gingen voor een dag naar Mid
delburg, anderen maakten een wande
ling in de richting van Aagtekerke of
Westkapelle en weer anderen kwamen
onderdak bij familie of kennissen, die
het in den zomer niet begeerde
geluk hadden betrekkelijk ver van de
zee te wonen.
De mijnen werden door genie- en
marinepersoneel eerst gedeeltelijk aan
de landzijde onder zand bedolven, om
de weggeslingerde stukken zooveel
mogelijk een richting zeewaarts te
geven Daarna werd de mijn in ver
binding gebracht met een lonfc. Zoodra
die aangestoken was, zag men de
adelborsten, die dat deden, snel weg-
loopen. Als ze 200 tot 250 M. gevor
derd waren, telkens op het horloge
ziende, lieten ze zich ter aarde val
len er kwam een gele en zwarte
rook uit de mijn, een ontzettende
vuurstraal en dan een geweldige knal
en dreun.
Het was een indrukwekkend gezicht.
Men kon aan een uitbarsting van een
vuurspuwenden berg denken. Bij rook
en vuur, knal en dreun, bleef het niet;
groote ijzeren scherven, geheel ver
wrongen, vlogen door de lucht; een
schildwacht in Westhove dacht een
vliegmachine te hooren, maar het
bleek een groot stuk hout uit een
paalhoofd te zijn, dat mischien 1000
M. weggeslingerd was. In Domburg
vielen ook ijzerscherven. Behalve dat
een korporaal onbeduidend [aan den
vinger werd gewond, kreeg niemand
letsel. Maar de schade aan nabijgelegen
pensions en hotels is zeer groot. Zoo
zijn van 't pension Zonnednin honder
den pannen weggeslingerd, de plafonds
naar beneden gevallen de gaslampen
evenzoo, schilderijen, vazen, enz. enz.
vernield. In het strandhotel waren
heele deuren uitgerukt en muren uit
geweken. Rajnen die niet konden wor
den opengezet, sprongen stuk' en nog
honderden ruiten elders. Men zegt dat
de schade vergoed zal worden.
Thans zijn de vier Don^jburgsche
mijnen vernietigd. Eén lipt een gat in
het strand achter waar een wagen in
kan keeren en zware steenen werden
weggeslingerd.
Oplichters.
Vrijdag zijn in Berkel weer ver
schillende boeren de dupe geworden
van de ook op andere1 plaatsen voor
gekomen oplichtersstreken. Een paar
als heeren gekleede veekoopers kochten
bij de veehouders runderen en vette
kalveren. Van een boer moest een
gedeelte van den koop, 1 rund, 2
vette kalveren direct aan het
worden afgeleverd, de geheele
zou worden betaald bij de aflev
ook van de andere gekochte bee«t*|
Hoewel de veehouders de kooplied*
niet kenden, die als Stevens
optraden, werden de gekochte beest*
aan het station afgeleverd. In d*
Haag worden zjj met groote spoed
naar het abattoir vervoerd en daw
tegen lagen prijs a contant van de
hand gedaan. Hon optreden had de
aandracht getrokken en bij een inge-
steld onderzoek bleek dat zij goede
bekenden van de politie waren. Een
der heeren is de zoon van een zeer
geacht koopman H. te Utrecht, dien
reeds herhaalde malen in het openbaar
tegen de praktijken van zijn zoon
waarschuwde.
Reeds meerdere veehouders zijn de
dupe geworden van deze handige op
lichters. Een strafvervolging valt moei
lijk in te stellen daar op eigen naam
de koopen worden gesloten.
Men moet zich echter verwonderen
dat, hoewel meermalen reeds vaak
werd gewaarschuwd er toch boeren
gevonden worden die het slachtoffer
worden van het vertrouwen dat zij
stellen in vreemde kooplieden.
RECHTBANK TE ROTTERDAM.
Strafzitting.
De 27-jarige slager J. H. v. T., te
Keouwijk verklaarde, dat op 11 Septem
ber eenige jongens bezig waren geweest
een losse militaire patroon, welke zij
waarschijnlijk gevonden hadden, te doen
ontploffen. Van één dezer jongens, zijn
broer, had van T. de patroon overgeno
men en door haar in één der gaten van
een haardijzer vast te klemmen en hard
neer te slaan, haar afgeslagen, énkele
jongens, o.a. de 14-jarige D. Verboom
hadden daarbij om hem heen gestaan en
van T. had gezien dat Verboom onmid
dellijk daarna uit éón der oogen bloedde.
Bekt. had niet geweten, dat het gevaar
lijk kon zijn wat hij deed. Later fiadvan
j T. vernomen, dat Verboom zijn oog had
moeten missenhij toonde nu berouw van
het gebeurde.
Dr. L. van Romunde, oogarts te Utrockt,
had den jongen Verboom op 23 Septem
ber onder behandeling gekregen. Deskun
dige had waargenomen, dat het linkeroog
van den jongen een snijwond vertoonde
en een lensverwonding vastgesteld. Li
had een bloeduitstorting in de voorste
oogkamer plaats gehad.
Dr. van Romunde had vernomen, dat'
de jongen eerst onder behandeling van
een z.g. pleisterdokter te Gouda was ge
weest. Diens behandeling had geen an
dere uitwerking dan een schadelijke ge
had.
Nadat dr. van Romunde zich genood
zaakt had gezien het oog uit de kas t«
verwijderen en de operatie had plaatsge
vonden, had de oogarts het oog nog on
derzocht, doch er niets in gevonden. Het
was niettemin zeer wel mogelijk, drfl de
verwonding door oen stuk van een pa
troonbuis veroorzaakt was.
De vader van den gekwetsten jongen
verklaarde dat hij zelf er niet bij tegen
woordig was geweest, toen de patroon
werd afgeslagen. Nadat zijn zoon ver
wond was, had de vader het eerst nog
eens een paar dagen aangekeken, hoe
het verloop van de verwonding zou zijn;
daarna was hij met den jongen naar ze
keren Visser, een z.g. pleisterdokter te
Gouda gegaan, die een pleister op het
oog had' gelegd. Eerst na een week had
de pleisterdokter verklaard het oog niet
te kunnen genezen en had men zich tot
dr. van Romunde gewend.
Cornell Verboom had' op ongeveer 1
M. afstand gestaan, toen de patroon werd
afgeslagen. Hij had een knal gehoorde#
onmiddellijk daarna pijn aan het linker
oog gevoeld.
De laagte getuige deelde mede, dat hij
van T. nog voor het gevaar gewaar
schuwd had.
Ter zake van het veroorzaken vaffng
éhamelijk letsel door schuld, eischte hef
O. M. veertien dagen hechtenis.
Bekl. voerde nog aan, dat het oog
misschien behouden had kunnen blijven,
indien het tijdig goed behandeld was.
De niet-verschenen recidivist R. 8.
had op 20 September tezamen en in ver-
eeniging met den 29-jarigen A. v. D- e°
den 26-jarigen J. K. beiden boerenarbei
der te Moordrecht, een hoeveelheid appe
len en peren weggenomen uit den boom
gaard van D. J. van den Broek, na
zich tot dien boomgaard toegang te heb
ben verschaft door over een heg te klim
men.
De derde bekl. had buitendien uit den
stal veto Van den Broek een zoetemelk-
sche kaas weggenomen.
Van den Broek was in 't geheel voor
ruim 20 gulden benadeeld.
Het O. M. eischte wegens diefstal door
twee of meer vereenigde personen door
middel van inklimming, voor den eersten
bekl. bij herhaling, tegen R. B. S.
maanden, togen A. v. D. D. 8 dagen
tegen J. g* één maand gevangenisstraf.
(N. R. Ct.) -
De 1 e e n i n g.
In de N. Ct. geeft dr. W. W. v. d.
Realen een beschouwing over het Re-
geeringsvoorstel en over de plannen
van Vrijzinnig-Democratische zijde.
„Ik behoef niet te zeggen gaat
schrijver dan verder dat, met het
oog op de tijden, overbrugging van
de kloof tusschen deze meening en die
der Regeering een eerste vereischte is.
Het doel van dit schrijven is dan ook
fn de eerste plaats om er op te wijzen,
dat door mr. Patijn in Het Vaderland
van Zaterdag jl. m. i. de juiste con
structie dparvoor is aangewezen. Men
kan op dit oogenblik met minder toe".
Vervolgens behandelt hij de vraag
of er reden bestaat voor pessimisme
of voor een gezond optimisme en hij
concludeert
„Nu komt het mij toch voor, dat
inderdaad eenig optimisme wel ge
rechtvaardigd is Belangrijke posten
4pCt. Gemeenteleeningen zijn in
tusschen op oogenblikken van nog
grooter moedeloosheid dan de huidige
verhandeld tegen 97 a 98 pCt.Ne
derlandsche Schatkistbiljetten zijn op
een 4'/2 pCt. basis k pari fcijna niet te
krijgen. Zou het het nu geen over
weging Verdienen, dat de Regeering
do zwartgalligheid van haar adviseurs
wat minder zwaar telde en het ver
trouwen op een belangrijk herstel ging
Bteanen door het met een 4l/i pCt.
type aan te durven? Vertrouwen is
ten slotte de grondslag van iedere
prijsbepaling.
Was men er kloek mede voor den
dag gekomen, ik twijfel geen oogen
blik of de leening mits ons Parle
ment even kort en zakelijk te dien
aanzien had gehandeld als het En-
gelsche zon geslaagd zijn.
Ik geef toe, dat het moeilijker is,
nu eenmaal het 5 pCt. type is voor
gesteld. Men kan niet op zulk een
beslisten toon meer spreken tot de
feldbeleggers, als men het toen had
nnnen doen. Het succes echter der
Engelsche leening is op zichzelf reeds
een voldoende argument voor het
nemen van een lager rentetype.
En eindelijk de derde vraag: de
dekking. Als het debat daarover nn
eens uitgesteld werd tot later, en wel
om de eenvoudige reden, dat men het
oogenblik niet kan bepalen, waarop
men van den belastingbetaler dit zal
moeten terugvragen."
GOUDA 25 November.
Speenhoff's Klein Tooneel.
Naar wij vernemen zal „Het Klein
Tooneel" onder leiding van J. H.
Speenhoff Zondagavond in den Nieu
wen Schouwburg een cabaret-voor
stelling geven.
Aanhouding.
Door de politie is hedenmiddag een
zwerver aangehouden, die alhier werd
aangetroffen met een jachtgeweer, het
welk hij, onder zijn jas verborgen, met
zich droeg.
Op het politiebureau, waarheen de
man word geleid, bleek dat de aange
houdene nog iets op zijn kerfstok had<
Hij stond nl. gesignaleerd om nog 5
dagen hechtenis te ondergaan.
Tegen den aangehoudene is thans
procesverbaal opgemaakt wegens het
«hagen van een verboden wapen, ter-
W$l hij tevens in arrest is gehouden,
teneinde morgen te worden overge
bracht naar het Huis van Bewaring
te Rotterdam.
Wittebrood.
Het ligt in het voornemen van den
Minister van Landbouw enz. met in
gang van 1 Dec. de aan de meelfabrie
ken gegevenoevoegdheid tot het ver
malen van regeeringstarwe uit te
breiden, zoodat zij, behalve de bestel
lingen tarwebloem (ongebuild) waaraan
?ij in de eerste plaats hebben te voldoen,
ook uitvoering kunnen geven aan de
bestellingen voor tarwebloem (gebuild),
zonder verplichte bijlevering van tarwe
bloem (ongebuild).
Het ligt in de bedoeling met boven-
genoemden datum wijziging te brengen
in de broodprijzen, waarvan de strek
king zal zijn dat het broinbrood niet,
doch het wittebrood 1 cent
duurder zal worden.
De Belgische Vluchtelingen.
Voor het terugkeeren van vluchte
lingen naar België was het tot nog
toe voldoende dat de terugkeerende
personen zich konden legimiteeren door
een bewijs, afgegevon door het com
missariaat van politie. Thans zijn ook
daarvoor strengere bepalingen getrof
fen: de legimitatie bewijzen in de
plaats van huisvesting afgegeven,
moeten thans door het Duitsche con
sulaat worden geviseerd, daar anders
geen toelating in België wordt ver-
verleend.
De trein Roosendaal—Antwerpen
reed ook heden niet.
Boskoop.
Aan|den militieplichtige Willem Uit-
tenboogaard alhier is op grond van
art. 21, eerste lid 7° en art. 34 eerste
lid 2° der Militie wet, bij Kon. besluit
van 23 dezer opnieuw vrijstelling ver
leend van de militie. (Stct.)
Oorlogsbestellingen.
Naar Reuter uit New-York meldt,
schat men de bestellingen, die tot 10
dezer door oorlogvoerende Mogendhe
den in de Vereenigde Staten gedaan
waren, op een waarde van 600 miliioen
gulden. Een New-Yorksch bankier
moest alleen voor de levering van
verschillende goederen 36 miliioen
gulden uitbetalen. Sommige fabrieken
worden uitgebreid, om aan de aan
vragen te kunnen voldoen.
De firma E. W. Bliss, te Brooklyn,
die projectielen vervaardigt, kan on
mogelijk alle orders, die men haar
zou willen opdragen, uitvoeren. Gelijk
ook de vennootschap Tindel-Morris in
Pensylvania. Daar worden 2.500.000
mantels voor granaatkartetsen voor
Fransche rekening gemaakt.
Te Pittsburg is een bestelling ter
waarde van 2.400.000 gulden aan
schansgréversgereedschap gedaan. De
aflevering moet „op IJsland" geschie
den. De verdere bestemming is onbe
kend. De Amerikaansche schoenfabrie
ken hebben verder bestellingen voor
2 miliioen paar schoenen.
De Fore River Shipbuilding Cor
poration deelt mede, dat zij een be
stelling van 20 duikbooten, ter waarde
van 24 miliioen gulden, heeft. Voor
wie deze duikbooten bestemd zijn,
weet men niet.
Beetwortelen in Frankrijk.
Een kapitein schrijft uit Frankrijk
aan de Tagl. Rundschau: Hier liggen
ontzaglijke voorraden suikerbieten, die
nu nutteloos moeten verrotten, omdat
men de suikerfabrieken wegens de
groote suikervoorraden in het vader
land niet aan het werk kon zetten. In
hef gébied, dat wij tot nu toe bezbt
hebben, liggen tachtig procent van alle
Fransche suikerfabrieken. De reus
achtige voorraden bieten, die zij op
gehoopt hebben, zou men in deze
.fabrieken echter gemakkelijk tot droge
pulp kunnen verwerken en met behulp
van de kanalen naar Duitschland
kunnen brengen waar gebrek is aan
voedermiddelen. Op deze wijze zou
men millioenen centenaars van voor
treffelijk voedsel kannen winnen.
Aan hét Westelijk Front.
PARIJS, 25 Nov. Het communiqué
van gisteravond luidt
De dag is vrij kalm verloopen. Aan
het front had van tijd tot tijd een
artilleriegevecht plaats. In Argonne
werden alle aanvallen afgeslagen.
LONDEN, 25 Nov. De Admiraliteit
deelt mede dat gisteren twee Engelsche
slagschepen alle punten bij; Zeebrugge
die strategische beteekenis hadden
hevig hebben beschoten. De^Duit-
schers boden slechts zwakken tegen
stand. De grootte van de aangerichte
schade is niet bekend.
BERLIJN, 25 Nov. (Officieel) Van
Duitsghe zijde. De Engelsche schepen
hebben hun aanvallen langs de kust
niet meer herhaald.
Bij Atrecht maakten wij vorderingen.
De toestand op het Oostelgk oorlogs-
tooneel is vrijwel onveranderd. In
Oost-Pruisen sloegen onze troepen alle
Russische aanvallen af.
Het tegenoffensief der Russen in
de streek van Warschau is mislukt;
ook in de streek oostelgk van Czen-
tochaw zyn alle aanvallen der Russen
afgeslagen.
AKEN, 25 Nov. Hier zijn 420 ge
wonde marinesoldaten, die bij Dix-
muiden gevochten hadden, aange
komen. Voorts kwamen hier 97 krijgs
gevangenen aan, waaronder twee
Engelsch-Indische officieren,die bg
Rijssel waren gevangen genomen. Een
goederentrein is hier uit Noord-Frank
rijk teruggekeerd, die door Fransch
geschut onder vnur was genomen en
ernstig besohadigd was.
AARDENBURG, 24 Nov. Van per
sonen die gisteren alhier Isegbem, een
plaats in de omstreken van Rousse-
laere, aankwamen vernam ik dat de
toestand aldaar op het ooogenblik
rustig is.
De te Iseghem in garnizoen liggende
troepen, die tot de landstorm behooren,
nemen tegenover de bevolking een
zeer welwillende houding aan. Door
de houding der troepen gerustgesteld,
trekken dan ook vele gevlnchten terug.
Heden zouden van hier ongeveer der
tig personen terugkeeren en wel via
Yzendijke, Watervliet Eeclo, aangezien
de tocht over Maldeghera onmogelijk
is. Iseghem zelf gelijkt een groot hos
pitaal. lederen dag worden daar ge
wonden binnengebracht en dagelijks
worden daar gewonden binnengebracht
en dagelijks worden er vele begraven.
Terwijl ik dit schrijf dreunt alhier
de grond en rammelen de ruiten van
het hevige kanongebulder dat sedert
van middag gehoord wordt.
In de buurt van Zeebrugge schijnt
de Engelsche vloot nog druk bezig
te zijn de Duitsche stelüngon op de
kust te beschieten.
De vluchtelingen die hier te Aarden
burg zijn, beginnen langzamerhand
te begrijpen dat het beter is de eigen
woning weer op te zoeken, dan nog
langer hier rond te dolen. Hun aantal
begint hier te verminderen. Alleen
de on vermogenden, die uitDendermon-
de, Mechelen en omgeving komen,
kunnen niet vertrekken daar do mees
ten dakloos zijn.
Voor Dixmuiden.
Aan de Norddeutsche Algemeine
Zeitung ontleenen wij de volgende
episode
Wij groeven ons in en sliepen een
paar uur. Dagen lang reeds, dag en
nacht hadden wjj bij stroomenden re
gen in natte loopgraven gelegen en
van koude gerild, in plaats van gesla
pen. In dezen nacht ging het ons niet
beter. Wij waren bij het voortrukken
in de duisternis dikwijls tot de heup
in het water gekomen.
Om drie uur vroeg kwam het bevel
tot den aanval. In een nauw gesloten
ketting schoof de enorme linie zich
voort naar een spoorwegdyk, waar
achter op een kilometer afstand het
dorp lag. Heel stil schoof de enorme
linie voort over de vlakto, waar geen
boom op stond, trok door de drassige
greppels en naderde dicht aaneen ge
sloten de spoordgk, die 500 meter voor
ons als een zwarte sphaduw zichtbaar
werd. Nog 300 meter ging het vooruit.
Een breede wetering houdt ons tegen
en het duurt tien minuten voor het
front aan den anderen kant hersteld
is. Nog 200 meter. Plotseling begint
het bij de tegenpartij te weerlichten.
Het knettert en fluit, sist en spat.
Duizend flitsende vlammetjes zien wg
op de hoogte van de dijk. Machine
geweren ratelen. Er is geen voorwaarts
komen aan. „Gaan liggen 1" Plat
liggen we op het ongedekte veld. De
spaden komen voor den dag. Een ieder
graaft op leven en dood. Ik had geen
spade en groef met mijn handen. Duim
voor duim trok ik de taaie graszoden
uit. Mijn linkerbuurman zinkt dood
in elkaar. Ik neem zijn spade. Een
slag. Mgn helm wordt bijna van de
riem getrokken. Een kogel is door het
doelpunt gegaan. Ik graaf nog sneller,
want het schemert. Een kogel slaat
door mijn ransel. Eindelijk geloof ik
dat ik diep genoeg ben. De ranse)
krijgt nog een kogel. Rechts van mij
graaf ik een klein gat en leg hem daarin,
zoo dat hg er nog uit komt kgken.
Onmiddellijk wordt hij nog eenmaal
doodgeschoten. De spoorwegdijk spuwt
vuur. „Aha l zij zitten ook op de da
ken I" Dan nog maar dieper graven. Zoo
liggen wij van zes uur smorgens en wach
ten op onze artillerie. Eindelijk, om 12
uur, zien wij de eerste granaten in het
dorp inslaan. Tegen vier uur was het
dorp een puinhoop, de kerktoren een
ruïne. Maar de dijk spuwde nog steeds
zijn hagel van lood, zooals tevoren. Wee,
wie het hoofd oplichtte. Plotseling wortft
de aarde naast mij uit elkaar gescheurd.
Een krakende slag. Mijn ransel met zijn
inhoud vliegt in duizend stukken door de
lucht en mijn rechter voet krijgt een slag,
alsof iemand er met een ijzeren stang op
geslagen had.
Ik ruik een brandlucht. En als ik mij
omkeer, zie ik een rookend stuk van
mijn ransel naast mij liggen. Als een
egel rol ik mij tezamen in mijn kuil. In
mijn voet had ik geen gevoel meer. Ik
roeide alleen bloed door mijn broekspijp
loopen. Rechts en links is een gat in
mijn schoen, waar uit bloed druppelt. Ik
kijk om. Rechts van mij liggen vijf man
dood. Volkomen verbrijzeld. Waar de ran
sel gelegen had, is een ontzaggelijk gat.
Bij het aanbreken van het donker begon
de pijn. Ik rolde als een ton terug en
viel in een kleine kuil, waar ik adem
schepte. De kogels floten lustig over mij
heen en verder rollend kwam ik aan de
wetering van smorgens. Ik stak het lin
kerbeen in het wafer en kwam tot aan
mijn heup er in. Voorzichtig trok ik het
rechterbeen na en liet mij voorover val
len. Mot de armen bereikte ik juist den
tegenover gestelden oever en kwam er
uit. Ik rolde verder en begon langzamer
hand een leemten te gelijken. De volgen
de greppel was drassig. Toen ik er
doorheen gekropen was, stonk ik naar
modder. De volgende was droog. Daarin
bleef ik liggen. Nog steeds zongen de
projectielen hun onwelluidend lied. Ik
sneed mijn schoenen open, trok de kou
sen uit en verbond mij met mijn pakje
verbandwatten. Eindelijk hóórde ik stem
men. Op mijn geroep, kwamen drie men-
schen van een ander regiment aangekro
pen. l.en gespte mijn tentbaan los en
zoo droegen upj de dapperen, zonder te
letten op de ontelbare kogels, die door
den nacht floten, naar een stuk gescho
ten stal en legden mij op stroo. Ik had
geen drooge draad aan het lijf, mijn voet
deed hevige pijn en ik kon niet slapen.
Rillend van de koude bracht ik den nacht
er mee door eenige padden te bevechten,
dde steeds weer een poging deden in mijn
gezicht te springen. Om vijf uur kwam
goddank oen troep voorbij, die in reserve
gelegen had'. Twee manschappen droegen
mij op hun geweren een stukje terug,
maar moesten mij dan weer in een grep
pel laten liggen, want het gevecht was
weer begonnen. De greppel houdende,
sleepte ik mij voort tot aan een weg.
Twee uur later kwamen er een paar hos
pitaalsoldaten voorbij met een baar. Deze
brachten mij naar de verbandplaats en
vandaar weer verder in een ezelskarretje
naar de hoofd-verzamelplaats. Daar trof
ik onzen officier van gezondheid, die in
vredestijd specialiteit voor kindorziekten
in Berlijn is. Hij gaf mij direct rooden
wijn en propte mij eten in. In 36 uur
had ik niets gehad. Nu lig ik hier in
Biebrich reeds sedert acht dagen in bed,
heb echter geen pijn, ofschoon het ge-
wriohtsbeon verbrijzeld is...
Engelsch slagschip gezonken?
BERLIJN, 24 Nov. „National Ti-
dendo" in Stockholm schrijft: Een
Zweedsche stoomboot, die op 21 Octo
ber samen met de „Olympic" New-York
verliet, kreeg den 25sten October aan
de Iersche kust een groot Engelsch
slagschip in zicht, dat stil lag en
klaarblijkelijk in nood verkeerde.
Op verlangen van het oorlogsschip
nam de „Olympic" 250 man van de
uit 600 tot 800 koppen bestaande be
manning over. De rest werd door
oenigo andere oorlogsschepen overge
nomen, die ter hulpe gesneld waren.
Zooals verluidde was het schip
schip 's morgens op een mijn geloo-
den of door een torpedo van een Duit
sche duikboot getroffen. Overigens
werd door een kennisgeving aan de
passagiers der „Olympic" verboden in
Engeland iets uit te laten over het
gebeurde. De „Olympic" trachtte nog
het oorlogsschip, dat sterk slagzij had,
op sleeptouw te nemen, maar dat
bleek alras onmogelijk te zijn. Naar
hetgeen de passagiers later te hooren
kregen, zonk het schip spoedig daarop
in de diepte weg. De 250 matrozen
werden op een nabij Belfast telegrafisch
opgeroepen schip overgebracht.
Aan het Oostelijk Front
BERLIJN, 24 Nov. De speciale
correspondent van het Berliner Tage-
blatt" in Hongarije seint dat Zondag
middag duidelijk kanonvuur van de
Karpathen kon worden gehoord.
Waarschijnlijk worden de Russen bij
het doortrekken van de bergpassen en
boschpaden door gidsen met goede
plaatselijke kennis geleid. Indien de
Russen in Hongarije mochten komen,
dan kunnen zij opeen warme ontvangst
bedacht zgn. Alle maatregelen om
tegen hen op te treden zijn reeds in
omvangrijke mate getroffen. De ge
zondheidstoestand der Oostenrijk-Hon-
gaarsche troepen is ondanks het win
terweer voortreffelijk.
LONDEN, 26 Nov. Uit Petrograd
wordt aan de Daily Chron. geseind,
dat de Duitschers in Polen den door
tocht niet konden bewerkstelligen. De
Russen koesteren de gegronde ver
wachtingen dat zij na 10 dagen hard
nekkig te hebben gestreden de zege
zullen behalen. Tusschen deWartaen
de WeichBel alsmede tusschen Czen-
stochof en Olkush is de Dnitsche voor-
waartsche beweging gestuit en tot
stilstand gebracht.
De ambtenaren en onderwijzers die
Warschau gedurende het Duitsche
offensief tegen deze stad in October
hadden verlaten, zijn teruggekeerd.
De scholen zgn heropend.
PETROGRAD, 24 Nov. Officieel
wordt medegedeeld, dat het Duitsche
leger dat tusschen de Weichsel en de
Warta streed, den terugtocht begon,
daartoe door het opdringen der Rus
sische strijdkrachten genoopt werden.
PETROGRAD, 26 Nov. De slag bij
Lodz duurt voort. In den loop van
dien slag maakte onze cavalerie een
charge, waarbij zij de terugtrekkende
Duitsche infanterie zware verliezen
toebracht. Zij veroverde zwaar geschut.
Aan het front CzenotochofKrakau
neemt het gevecht een voor ons gunstig
verloop. Op 22 Nov. namen wij meer
dan 6000 man gevangen. De pogingen
van den vgand tot tegenaanvallen faal
den.
Van den Kaukasus wordt gemeld,
dat in de streek van Tsjöeroek op 23
Nov. een gevecht plaats had. De vijand
is in de richting van Erzeroem over
het geheele front teruggeslagen. Hij
trekt overhaast terug, krachtig achter
volgd door onze troepen. Overigens
valt geen verandering te melden.
LONDEN, 25 Nov. De Daily Ohron.
verneemt uit Noord-Frankrijk, dat de
verbondenen over het frontgedeelte
van Yperen tot La Bassóe krachtig
werden aangevallen en een groote
slag zoo als die aan de Marne en
Yser, begonnen is. Het doel van de
Dnitschers is, om in de eorste plaats
Yperen te veroveren. Sedert Zater
dag ontwikkelen de Duitsche vliegers
een groote bedrijvigheid. Zij hebben
te Hazebrouck, Gassel, Amiens en
Armentières bommen geworpen waar
door in elk dezer steden burgers wor
den gedood. Te Armentières werden
twee Duitsche vliegmachines door het
Britsche luchtgeschut naar beneden
gesohoteD. De vier inzittennen werden
gedood. Een voorbeeld hoe hardnek
kig gevochten wordt, aldus deelt
hetzelfde blad mede, bewyst wel het
volgende feit: Eenige dagen geleden
rukten 3000 Duitschers oen zekere
stad binnen, doch geen enkele Duit-
scher kon de stad meer verlaten. Allo
waren het zij gedood, gewond of ge
vangen genomeh. Het gevolg was, dat
het Duitsche front op deze plaats naar
een punt 8 mijlen ten Oosten van de
bewuste stad moest worden verplaatst.
NEW-YORK, 25 Nov. Het bestuur
van de fondsenbeurs te New-York
heeft besloten de beurs Zaterdag a.s.%
te openen onder beperkende bepalingen
voor den handel in obligatiën.
BERLIJN, Particulier, 24 Nov. Uit
Konstantinopel wordt gemeld, dat de
Tnrksche troepea, die bij het Suez-
kanaal zijn aangekomen, succes hebben
behaald op Engelsche kameelruiters
en gendarmen krijgsgevangen namen.
Amerika en Turkse.
NEW-YORK, 25 Nov. De Turksche
regeering heeft aan de vertegenwoor
digers der neutrajp mogendheden be
richt, dat hun niet veroorloofd is
code- of cijfertelegrammen te wisselen
met hunne regeeringen of de verte
genwoordigers van andere staten.
De autoriteiten te Washington ver
klaren, dat zoo dit bericht juist is het
verbod een krachtig protest van de
Vereenigde Staten zal uitlokken.
(Hbld.)
De vaart Vlissingen— Londen
Men seint ons uit Vlissingen:
Halverwege de vaart Londen—Vlis
singen visschen ongeveer 12 Engelsche
stoomtrawlers mijnen op.
Op onderlinge afstand van twee
mijlen wordt door roode puntboeien
de vaargeul die van mijnen gezuiverd
is, aangegeven.
Men meldt ons uit Terschelling
Door het steuncomité alhier is
f750.en door den gemeenteraad
f 1500.beschikbaar gesteld voor de
werkeloozen. Deze som zal bestemd
worden tot het egaliseeren van duinen,
voor het maken van bouwterrein en
het opknappen van wogen en voet
paden.
Lijken aangespoeld.
Uit West-Terschelling word gemeld:
Aan het strand te Oost-Terschelling
zijn wederom 7 lijken aangespoeld in
verregaanden staat van ontbinding;
vermoedelijk Engelschen.
Woerden.
Aangevoerd 166 kaaspartijen.
Ie kwaliteit f 39—f 41.50,
2e kwaliteit f 36—f 38.—,
Zwaardere f 39—f 44,—,
Gestempelde f 3942.
Handel vlug.
van het Koninklijk Meteriologisc-,
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 761.6 te
Munchen, laagste stand 748.1 te
Christiansnnd.
Verwachting tot den volgenden dag
Meest matige zuidelijke tot weste
lijke wind, betrokken tot zwaarbewolkt,
mogelijk eenige regen, zelfde tempe
ratuur.