fl. Brinkman Zoon
Birxnein.la.xn.d_
Qemengde Berichten.
Stadsnieuws.
SFOZEST.
Laatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht
De Drukkerij
Markt 31
alle drukwerken
zijn reeds tegen de Franschen opge
staan en spoedig zult gij ook berichten
nit nog andere deelen van hetFran-
sche en Engelsche gebied hooren. De
aangekondigde toelichting op den
Fetwah van den Sheik UI Islam legt
er den nadrnk op, dat de Djehad
slechts tegen de vijanden des Islams
gevoerd wordt. Het beste bewijs tegen
de bewering van Fransche en Engel
sche zijde, dat de oorlog tegen geheel
de christenheid gaat, is wel, dat de
christelijke staten Duitschland en Oos'
tenrijk de bondgenooten van den Is
lam zijn.
Een Engelsch gezant bij den H. Stoe
De Tijd verneemt uit Rome
Sedert eenigen tijd waren er onder
handelingen hangende tnsschen de
Engelsche regeering en de pauselijke
staatskanselarij over de benoeming van
oen Engelschen vertegenwoordiger bij
het Vaticaan. Reeds tijdens het begin
van den oorlog liet minister Grey er
door een aanzienlijke persoonlijkheid,
welke in de Katholieke kerk van En
geland een voorname plaats inneemt,
bg Z. Em. Kardinaal Merry del Val
op aandringen, dat een Engelsch diplo
maat van beteekenis bij het Vaticaan
mocht geaocrediteerd worden, al ware
het slechts als gevolmachtigde tijdens
den duur van het huidige Europeesche
conflict. De toenmalige pauselijke
staatssecretaris was het voorstel zeer
genegen en -leidde de besprekingen in,
die later door Z. Em. Kardinaal Gas-
parri werden voortgezet met het resul
taat, dat thans de Engelsche regeering
tot gezant by den H. Stoel heeft be
noemd Sir Henry Howard, ook in
Nederland welbekend, daar hij eenige
jaren geleden gezant van Engeland te
s Gravenhage was. De gowichtige be
teekenis van het feit, dat Engeland
een gezant bg het Vaticaan heeft be
noemd, springt vooral in het oo£, in
dien men weet, dat het eenig is in de
geschiedenis der laatste eeuwen. Alleen
van 18671878 onderhield Engeland
by het Vaticaan een gezantschapsraad.
Het motorrijwiel in den oorlog.
in de Tiuies worden de voordooien uit
eengezet van een motorrijwiel, dat in staat
is een klein kanon mee te voeren. Het
is niet erg groot, kan op moeilijk be
gaanbare wegen gebruikt worden, is in
staat snel groote afstanden af te leggen,
aan den aanval doel te nemen en zich
oven snel weer te verwijderen, kén en
kele machine, door één man bereden, kan
op oen zeker punt den vijand voel na
deel toebrengen. Zoodra de vuurlinie be
reikt Is, wordt het kanon afgeladen, in
stolling gebracht, afgeschoten en zoo noo-
dig onmiddellijk weer aan het rijwiel vast
gemaakt, om b.v. binnen het uur 60 K.
Al. verder don aanval te herhalen.
De oorrespondent van de Times aan
het front in Vlaanderen vernam van een
offioier, welke uitnemende diensten de bij
dc Duitschors in gebruik zijude motor-mi
trailleurs (eqn mitrailleur, geplaatst op
bet stuur van oen motorfiets) dezen be
wijzen. Volgens dezen officier, is de mo
tor-mitrailleur in dit polderterrein en op
deze wegen verre te verkiezen boven een
bewapende auto. Do motor-mitrailleur
biedt weinig trefkans, kan over alle voet
paden rijden, en is bij uitstek geschikt
voor oen overval. ten bekwaam mo
torrijder, die zich vertrouwd' gemaakt
heeft met de behandeling van den mitrail
leur, kan den vijand geducht veel kwaad
doen, terwijl hij, na zijn' werk gedaan te
hebben, met oen spoortrein-snelheid ver
dwijnt, voordat de vijand eigenlijk nog
goed weet wat er gebeurd is.
hngeland, schrijft do Times, levert do
beste motorrijwielen en de beste wielren
ners. ten goodgeoefend oorps wielrijders
die deze kleine kanonnen kunnen mee
voeren, zou een goede aanwinst zijn voor
het leger.
Propaganda in beeld.
Men schrijft aan De Tijd
De Duitsche perspropaganda in hot
neutrale buitonland ls met eenj orgaan
vermeerderd. Ditmaal oen geïllustreerd
weekblad, met tekst en onderschrift in
drio talen „Duitsch, Fransoh, Itali-
aansch". Het heet „IUustrierter Kriegs-
kurier" en heeft de bedoeling,op een
aanschouwelijke wijze voor te stellen, op
welke Idyllische wijze men leeft in het
Duitscho leger en op welke grootmoedige
wijze van Duitscho zijdo oorlog wordt
gevoerd'.
Lord Kitchener over den oorlog.
Lord Kitchener heeft in het Engelsche
Parlement uitvoerige mededeeling gedaan
over don oorlogstoestand, waaruit blijkt,
dat de Engelsche troepen sinds begin Oc
tober voortdurend worden gebruikt om
de vorderingen der Duitschers naar de
kust te verhinderen. De vertraging der
operaties, die voor den val van Antwer
pen plaats had, gaf aan generaal French
juist tijd genoeg voor een stoutmoedig
voorwaarts rukken en voor het innemen
van een uitgebreide positie van Labassée
tot Dixmuiden, teneinde de Duitsche be
weging naar de zee, tegen te houden. Na
van uit Engeland versterkingen te heb
ben ontvangen en na een zeer hevtgen
strijd tegen overmachtige Duitsohe troe
pen, zijn deze laatsten teruggeslagen en
ls geleidelijk bewaarheid, dat hun open
lijke bluf, als zouden zij tot Calais op
rukken, zich volkomen aansluit bij hun
pochende beweringen aangaande Parijs
(toejuichingen). Vervolgens brengt Kit
chener warme hulde aan de gevechts-qua-
litoiten der Fransche troepen, en legt er
den nadruk op, dat zij geen duimbreed
gronde hebben verloren, sinds zijn rede
in September Jl. in het Parlement (toe
juichingen.)
Nog bracht Lord Kitchener de dapper
heid in herinnering van den Belgischen
Koning en van de Belgen, die hoe zwaar
bezocht ook, nimmer zijn leger of het
Belgisch grondgebied verlaten heeft, en
ook niet voornemens is dit te doen (toe
juichingen). Kitchener memoreerde de her
haalde vergeefsche pogingen der Duit
schers om door de geallieerden heen te
breken. De Britsche verliezen zijn groot,
maar gering in vergelijking met die van
den vijand. De Britsche opengevallen
plaatsen zijn nu aangevuld en het leger
is opnieuw toegerust met manschappen
van den besten geest bezield en vertrou
wende In de overwinning. De Russen,
zeide Kitchener, zijn bij machte om in
Polen de Duitschers tegen te houden en
te verslaan, die grooter verliezen heb
ben geleden dan zij ooit hebben toege
geven.
Een uitnemende maatregel.
In het gemobiliseerde leger bevin
den zich honderden studie-menschen,
die door hun opkomst onder de wa
penen in Aug. jl., verhinderd werden
het examen af te leggen, waarvoor zij
zich hadden voorbereid. Sommigen
der gemobiliseerde candidaten, met
name voor de akten middelbaar en
lager onderwgs, in vreemde talen,
boekhouden, gymnastiek, teekenen,
landbouwkunde en hoofdakte, voor het
toelatingsexamen tot de universiteit
(staatsexamen) enz., hebben wellicht
aanvankelijk gemeend, dat de kans om
nog dit jaar het verlangde diploma te
verwerven, voor hen verkeken was.
Te erger zou dit geweest zijn, omdat
de mogelijkheid geenszins is uitgeslo
ten, dat het volgend jaar hun nog
minder tijd voor studie zal laten dan
1914. Het scheen werkelijk of de
examenmenschen door de mobilisatie
zouden worden gedupeerd.
_Met bijzondere instemming verneemt
de Avondpost nu, dat de Min. van
Binnenl. Zaken, in overleg met zijn
ambtgenoot voor Oorlog, een reeds
vroeger den candidaten toegezegden
maatregel getroffen heeft, waardoor
aan de belangen van die landsverde
digers zooveel mogelijk zal worden
tegemoet gekomen. Allen toch, die
hetzij ze uitsluitend nog mondeling
moeten worden onderzocht, hetzij nog
schriftelijk examen hebben af te leg
gen, zullen daartoe in de Kerstvacantie
in de gelegenheid worden gesteld.
Behalve den dag of de dagen voor het
examen bestemd, zullen zg, op vertoon
van hun oproepingsbrief, van den be
trokken militairen chef de drie daaraan
voorafgaande dagen verlof bekomen,
teneinde zich althans nog eenigermate
weder in de examenstof te kunnen
inwerken.
Ook de gemobiliseerde candidaten
voor de najaarsexamens wis- en na
tuurkundige wetenschappen, Ned. taal,
geschiedenis, aardrijkskunde, staatsin
richting en staathuishoudkunde M. O.
zullen van deze regeling kunnen
profiteeren.
De Minister moet den examencom-
missiën op het hart hebben gebonden,
zooveel mogelijk rekening te houden
met de ongunstige omstandigheden,
waarin bedoelde candidaten verkeeren.
Het stoomschip „Postdam" is te
Rotterdam aangekomen met. 192 kisten
verband- en verplegingsmiddelen, af-
fezonden door het Roode Kruis der
èreenigde Staten van Noord-Amerika
te Washington aan het Roode Kruis
te Miinchen voor den arbeid in Duitsch
land. De zending is reeds naar Miin-»
chon doorgestuurd.
Staatsoommis8ie Auteurswet.
Bij K. B. is ingesteld een Staatscom
missie ter voorbereiding van de her
ziening van de overgangsbepalingen
der Auteurswet 1912; is deze com
missie gemachtigd mondeling of schrif-',
telijk belanghebbenden te hooren em
daarvan melding te maken in het door
haar aan de Koningin uit te brengen
verslagis aan deze commissie opge
dragen als eindresultaat van naar
onderzoek aan de Koningin aan te
bieden een ontwerp van wet, van een
toelichtende memorie vergezeld, hou
dende de wijzigingen die naar haar
oordeel in Hoofdstuk VI (Overgangs-
en slotbepalingen) der Auteurswet
1912 behooren te worden aangebracht;
zgn benoemd tot lid, tevens voorzitter
dezer Staatscommissie; mr. H. L. Druc-
ker, lid van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal te 's Gravenhagetot
lidtevens secretaris mr. H. L. De
Beaufort te Amsterdam tot leden
mr. P. J. M. Aaltree, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal te Leiden
mr. A. E. Bles, Raad-adviseur te 's Gra
venhage; mr. H. G. Hagen, admini
strateur bij het Departement van Ko
loniën, te 's GravenhageW. J. E. H.
M. De Jong, lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal te 's Gravenhage
F. H. De Montó Verloren, lid van de
Tweede Kamer der Saten-Generaal, te
'8 Gravenhagejhr. mr. O. F. A. M.
Van Nispen tot Sevenaer, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal,
te Nijmegen*mr. L. J. Plemp van
Duiveland, te 's Gravenhagemr. M.
M. Schim van der Loeff, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal,
te Gouda mr. P. J. Troelstra, lid van
de Tweede Kamer der Staten-Gene
raal, te Scheveningen
is bepaald, dat de leden de bevoegd
heid bezitten om, ingeval hunne mee
ning afwgkt van die der meerderheid,
van hun gevoelen door afzonderlgke
nota's te doen blijken.
Bezuiniging bij inkwartiering.
Door den opperbevelhebber van land
en zeemacht is dezer dagen een maat
regel genomen, welke volgens De Tijd
in de kringen der belanghebbenden
veel ontstemming moet wekken.
Deze autoriteit heoft nl. bepaald,
dat de gezinnen, die militairen in
hunne huizen in kwartier hebben en
zelf onmachtig zijn om dien militairen
de noodige dekens voor ligging te
verschaffen, voor de verstrekking daar
van van Rijkswege per dag zullen
worden gekort. Het bedrag dezer kor
ting is door den commandant der
Stelling Amsterdam bepaald op 2 of
5 cent, al naar gelang de kwartier
gever al of niet meer menschen, dan
waartoe de wet hem verplicht, in
kwartier heoft.
Hierover wordt geklaagd en wel om
de navolgende redenen
le. is de vergoeding ad f 0.80 per
dag, welke men voor voeding en huis
vesting van een militair ontvangt, jaren
geleden vastgesteld, in den tegenwoor-
digen tijd reeds veel te laag;
2e. komt die verlaging na, in dezen
crisistijd, terwijl vleesch, spek én an
dere levensbehoeften zeer duur zgn,
geheel te onpas
8c. wordt door dezen maatregel
hoofdzakelijk getroffen de kleinere
man, die niet in het bezit der noodige
dekens is, ja, soms hij, die van het
Steunooipitépndersteund wordt, terwijl
de meergegoede niet gekort wordt
4e. zal het korten op de kwartier-
gelden hier en daar onwillekeurig ook
een bezuiniging op het eten ten ge
volge hebben, zoodat dus de soldaat
weer indirect de dupe wor.lt
6e. de korting van 5 cent per dag
is bestist te hoog, want zoodoende
wordt in enkele weken de deken aan
het Rijk terugbetaald, zonder dat de
kwartiergever den eigendom daarvan
verkrijgt, waarop hij toch recht zou
hebben^
Hoek van HollandHarwich.
Blgkens te Rotterdam ontvangen
bericht, heeft de Great Eastern Rail
way Co. tijdelgk den dionst Hoek
van Holland—-Harwich en terag op
geheven. De redenen daarvan zijn
nog niet bekend. (Hbld.)
Niet levering van Maïs.
In het hangende geschil over niet-
levering van La Plata-Maïs verkocht
op Aug.-levering werd door appèl
arbiters het vonnis in eersten aanleg
bevestigd.
Diensvolgens zijn verkoopers, die
aan hunne leverings-verplichtingen
niet voldeden, gehouden tot afreke
ning k f 165 per 2000 K.G. plus f 3
per 2000 K.G. boete.
Kon. Nationaal Steuncomité 1914.
De 14e lijst van ontvangen bijdra
gen van 15 t/m. 21 November vermeldt
o. a.:
Factory Ned. Handel Mg., Batavia,
f 30.000; M. F. H. A. te Utrecht f 2000;
L., te W., f5000; opper-, hoofd- en
subalterne officieren der zeemacht
f 7000; Steuncomité v. d. H. IJ. S. M.,
Amsterdam, f 7790.03: Steuncomité
van de S. S. en N. C. S.f Utrecht,
f 39.731.91 V2; Javasche Bank, Amster
dam, f50.000. Totaal f 153.556.92i/a.
Tot. der vorige lijsten f 750.694.53'/2.
Totaal ontvangen bijdragen en toezeg
gingen f 904.260.46.
Bovendien is door de firma H. P.
G. Zn., te O., voor een bedrag van
f 1500 aan katoen en keper beschik
baar gesteld voor de vervaardiging
van ondergoederen.
Verbetering. In de elfde lust stond
vermeld: Staatsmijnen in Limburg
f6000t dit moet zijn: Personeel
der Staatsmijnen in Limburg f 6000.
Nederlandsche Anti-Oorlog Raad.
De Nederlandsche Anti-Oorlog Raad
heeft het volgende program&a vast
gesteld
De Nederlandsche Anti-Oorlog Raad
streeft naar een zoo spoedig mogelijke
beëindiging van den oorlog, door een
vrede die niet de kiem van nieuwe oor
logen in zich draagt.
De Raad is van oordeel, dat daartoe
bg het sluiten van vrede het volgende
gewenscht is
1. Samenwerking der Staten in plaats
van tegenover elkander staande
bondgenootschappen
2. Beperking der bewapening kracht
tens internationale regeling;
3. Zeggenschap der Volksvertegen
woordigingen over het Vredes
verdrag
4. Veimgding van het gevaar, ge
legen in overgang van grondgebied
of annexatie tegen den wil der be
volking
5. Nieuwe stappen tot bevordering
van verplichte arbitrage en ver
plicht onderzoek van internationale
geschillen.
De Raad stelt zich voor, in samen
werking met gelijkgezinden uit alle
partgen en richtingen in alle landen,
de vorming van een krachtige inter
nationale openbare meening ten gunste
de2;er denkbeelden te bevorderen.
Vervaardiging van oorlogsmaterieel.
Naar aanleiding van de eerst in
Duitschland bestelde, maar nu in ons
land aan te bouwen vier torpedoja
gers, schreef de redacteur van „De
IJzer- en Staalkroniek:
De gebeurtenissen dwingen nu het
departement van Marine tot een be
stelling hier te lande, waarvan men
eerst niet wilde weten. Moge men
hieruit de les trekken dat het noodig
is ons, althans wat de vervaardiging
van oorlogsmaterieel betreft, geheeL,
van het buitenland onafhankelijk te
maken. Wij hebben er reeds herhaal
delijk op gewezen, dat het hier niet
slechts een belang geldt voor onze
industrie, voor welke het lang niet
onverschillig is of de telken jare aan
militaire benoodigdheden besteede mii-
lioenen, hier te lande dan wel buiten
de grenzen worden verwerkt, maar
dat het hier eveneens gaat om een
zeer groot militair belang. Men weet
nooit tegen wie die militaire benoo
digdheden nog eens gebruikt zullen
moeten worden en als men voor de
levering er van afhankelgk is van een
mogelijken vijand, kan men als een
maal de ramp van den oorlog uitbreekt
zgn matten wel oprollen.
Een deskundig industrieel schreef
ons dan ook o. a. het volgende:
„Duitschland en ook Engeland ma
ken fn eigen land alle benoodigdheden,
die zij voor hun leger en marine be
hoeven. Dit doen ook Frankrijk,
Oostenrgk en in den laatsten tijd
Rusland.
De kleinere landen, vooral Neder
land, betrekken wat zij noodig hebben
bij voorkeur uit het buitenland. De
nadeelen daaraan verbondon, merkt
het groote publiek in vredestijd niet.
In oorlogstijd, wanneer men die dure
dingen gebruiken moet, komen de
nadeelen aan het licht, zooals o. a. nu
België heeft oudervonden, dat jaren
geleden kanonnen bestelde bij Krnpp,
en die ook betaald heeft, doch welke
nimmer zgn geleverd. Zooals wij ook
ondervonden met de torpedobooten,
door onze Regeering besteld bij de
Vulkan werf, welke niet worden gele
verd, zooals Turkije ondervond met de
kruisers of slagschepen, in Engeland
gebouwd, welke eenvoudig geanne
xeerd werden, en zooals meer anderen
hebben ondervonden.
Een Rotterdamsch koopman gevangen
genomen.
De heer S koopman te Rotterdam,
heeft aan de N. R. CÉ. bgzonderhedon
taeegedeeld over onaangename onder
vindingen op zijn reis naar Duitsch
land opgedaan.
Hij was Donderdag 12 dezer van
hier vertrokken en ongeveer 's avonds
8 uur (Duitschen tijd) te Bentheim
aangekomen, waarnaar gewoonte de
passen worden nagezien.
De gendarme hiermede belast, ver
zocht nem na inzage van zgn pas en
na inzage van een hem ter beschik
king staande lgst, even te willen
wachten. Dit wachten duurde tot alle
audere reizigers met dezen trein me-
degekomen aan de gebruikelijke for
maliteiten hadden voldaan, waarna
genoemde hem beval hem te volgen,
hetgeen geschiedde onder geleide van
een soldaat. De heer S. vroeg natuur
lijk, wat de reden hiervan was, maar
de gendarme antwoordde, dat hij dit
niet kon mededeelen. Men bracht hem
toen naar het Secretariaat der
darmerie, waar den gendarme
tyd confereerde met een aldaar
wezigen secretaris, welke den
mededeelde, dat hg order had heq
vast te honden, daar hg verdacht weg
van spionnage. Verdere inlichting*
kon hij niet geven, daar hg zich ig
verbinding moest stellen met zijn chefi,
hetwelk eerst den volgenden dag tel®.
grafisch kon geschieden.
De heer S. vroeg toen of hij sich
met den Hollandschen consul in ver-
binding mocht stellen, maar dit werd
hem niet toegestaan.
Daar hij dus verplicht was des
nachts te Bentheim te blijven, vroeg
hg of het toegestaan werd, zijn intrek
in een hotel te neipen, maar ook dit
werd geweigerd en de heer S. werd
toen onder gewapend geleide naar de
gevangenis overgebracht.
Aldaar aangekomen, werd hg ge.
fouilleerd en in een cel gebracht waar
hij den nacht moest doorbrengen.
Des morgens bleek hem, hij had n.l.
den nacht op een aldaar aanwezige
bauk gezeten, dat de krib, die zich in
de cel bevond, kort geleden dooreen
ander beslapen was, daar de dekens
onopgemaakt op de krib lagen.
Men verplichtte hem toen, 's mor
gens het bed op te maken, het
in de cel bevindende tonnetje naar be
neden op de binnenplaats te brengen
en het vervolgens daar leeg te maken.
Des middags om 3 uur, op Vrijdag den
13den werd hij door de gendarm, die
hem had aangehouden, afgehaald en
gevankelijk naar Munster overge
bracht. Hij werd daar des avonds om
streeks zeven uur door genoemden
gendarme aan het „Grosz Kommi
datur" afgeleverd. De heer S. verzo*
toen nogmaals kan den daar dienst-
doenden officier, hem zoo spoedig mo
gelijk voor te brengen, opdat hij zich
zou kunnen verdedigen, echter was
het dezen officier onmogelijk hieraan
gevolg te geven, daar hg instructies
van zijn superieuren moest afwach
ten. Er werd door dezen officier toen
getelefoneerd naar de Polizei-Warte\
vanwaar een politie-sergeant werd ge
zonden om den heer S. te halen.
Aldaar aangekomen werd de beer
S. weer in een cel opgesloten en boe-
wel hg ontelbare malen verzocht hem
zoo spoedig mogelijk te verhooren,
alsook hem toe te staan met den Hol-
landsche consul to confereeren en zjjn
huisgenooten telegrafisch van. zijn
aanhouding in kennis te stell|p, wei
gerde men dit beslist.
Uit zijn koffers waar ook beslag op
was gelegd en die naar de Polisw*
Wache waren overgebracht, verzocht
hij eenige toiletartikelen te mogen ne
men voor dagelijksch gebruik, maar
ook dit werd geweigerd.
Wel ,werd echter toegestaan voor
zijn eigen rekening eten van buiten
te laten komen.
Eerst Woensdagmorgen tegen 10
uur werd den heer S. meegedeeld, dat
hij zou worden verhoord en hij was
van meening dat hij naar het Grosze
Kommando gevoerd zou worden, om
daar voor bevoegde autoriteiten ge
bracht te worden.
Tot zijn groote verbazing werd bij
echter op de Polizei-Wache voor een
civiel ambtenaar van de crimineels
politie gebracht, die volgens zijn zeg
gen belast was, hem te verhooren.
Nadat deze ambtenaar zijn papieren,
die hem afgenomen waren (brieven
enz.) ;nad doorgelezen en daarna zijn
koffers had nagezien begon het ver
hoor.
De eenige vraag, die den heer -
gesteld werd, was, of hij goed bekend
was met den Engelschen consul jte
Rotterdam, waarop hg antwoordde dat
hij zelf consul zijnde en lid van de
„Union amicale des Consuls" met alle
consuls goed bekend was. Andere vra
gen werden niet gesteld en het blefL
dat genoemde ambtenaar overtuij
was van zijn onschuld.'
Hij heeft zich toen telefonisch in
verbinding gesteld met zgn chef en
hem op de hoogte van de zaak ge*
bracht, waarna hij opdracht kreeg den
heer S. in vrijheid te stellen.
De heer S. heeft toen zijn handels
reis niet voortgezet, maar is terugge
keerd en heeft zich tot den minuter
van bnitenlandsohe zaken gewend met
verzoek by de Duitsche regeering te
protesteeren en indien er termen aan
wezig zijn, een eisch tot schadever
goeding m te stellen.
Een zonderlinge vergissing.
Dinsdagmorgen om 8 nor werd in
de parochiekerk te Gemert een uit
vaartdienst gehouden voor zekeren
Kems, verpleegde in het gasthuis
Gemert en aldaar verleden Zondag
overleden. Na den kerkelgken dienst
en de inzegening van het lgk, werd
de doode grafwaarts gedragen. D®0
doodgraver, met de teraardebestelling
belast, viel het op, dat de overi
bijzonder licht was. Zoo'n lichten
had hg nog nooit te rusten ge-
Argwaan greep hem aan, de
werd geopend en jawelze
ledig. Dat de omstanders vreemd
kijken stonden, behoeft niet ver
meld. Het raadsel was spoedig opge-
Iftst. Men had in 't gasthuis een der
rtodf gereedstaande lijkkisten meege
geven, maar de echte laten staan.
Geval verwekte heel wat opspraak.
('p Hert. Ct.)
GOUDA 27 November.
Kaartconcours „Ons Genoegen".
Het zeer geanimeerd kaartconcours
voor de leden der sociëteit „Ons Ge
noegen", hetwelk gisterenavond is
beëindigd heeft tot resultaat gehad
<jat de prijzen zijn behaald als volgt:
le prijs: L, van der Beek, 2e prijs:
D. de Jong W.Fzn., le premie: H.
J. de Koogel en 2e premie Ed. van
Dantzig Afcn.
Diefstal uit armoede.
Bij de politie meldde zich gisteren
avond een zwerver O genaamd aan, die
later bleek -hier ter stede woonachtig
te zijn, om mede te deelen dat door
hem van een uitstalling opdenXorte
Tiendeweg een duffelsche jas was weg
genomen.
De man. verklaarde dezen diefstal
te hebben begaan uit armoede, ten
einde op die wijze onderdak in de
gevangenis to verkrggen.
Na onderzoek bleek het medege
deelde juist te zyn en werd proces
verbaal tegen den man opgemaakt.
Heden is hij naar het Huis van
Bewaring te Rotterdam overgebracht.
Voordrachtavond Albert Vogel.
Het Nut heeft gisterenavond een
goede avond gegeven. De heer Albert
Vogel heeft voor een volle zaal van
zgn machtig talent als voordracht-kun
stenaar doen genieten.
Albert Vogel is een kunstenaar. Zijn
zeggingskracht, zijn voordracht bren
gen zijn auditorium in verrukking.
Tolkenmale dat wij hem hoorden, zijn
wij gekomen onder (le bekoring van
hetgeen deze man tot uiting wee£,
te brengen. Wat hij zegt, doet hij
leven en het trilt na in het gemoed
van hen, die hem aanhooren.
'Zoo was bét ook gisterenavond.
Hoe deed hijf"het' dramatisch 'gebeuren'
iu Belsabar loven; elke episode waar
van hg verhaalde wist hij zoo te
zeggen dat het een volkomen duidelijk
beeld gaf hoe de schrijver van dit
drama zich de toestanden en de emoties
van de handelende personen had in
gedacht; wat .was het niet grootsch
het gedeelte, waarin de kunstenaar
den gemoedstoestand uitdrukte van
den hoovaardigen koning, na het
zien der teekenen, na het hooren van
Daniel's verklaring.
Niettegenstaande de vole malen dat
wij MultatuH'8 Toespraak tot de hoof
den van Lebak reeds hoorden, heeft
Albert Vogel ze opnieuw voor ons tot
wn genieting weten te maken.
Napoleon op St. Helena, waarmede
de heer Vogel besloot, werd prachtig
door hem vertolkt.
Albert Vogel is een kunstenaar, dien
wij gaarne do holde brengen die hij
verdient.
Haastrecht.
Gisterenavond trad voor ons Nuts-
département als spreekster op M$vr-
J. Flothuis—-van Dommelen van Rot.
terdam.
De voorzitter heet haar welkom en
bracht in herinnering, hoe Mevr. Flot
huis vorige jaren met succes optrad
voor de Prot. Bond en het Nut.
Voorgedragen werd het tooneelstuk
in vier bedrijven van Ina Boudier
Bakker, getiteld „Het Hoogste Recht".
Met onverdeelde aandacht werd de
Spreekster gevolgd, die zulke uit-
nejnende gavenbezit om voo%te lezen
en voor te dragen, om verschillende
personen en hunne stemmingen weer te
geven. Goede indrukken werden van
dezen avond medegenomen, en een
woord van dank aan de spreekster was
zeker op zijne plaats.
Boskoop.
Tot ouderlingen in de Ger. Kerk
aan j3en Zgdeweg alhier, zijn gekozen
de bueren E. Guldemond en F. J.
Grootendorst en tot diakenen de
heerefi: O. P. Driesprong en N. Van
Tol.
Zondagavond 6 uur zal in de
Ned. Herv. kerk alhier, optreden ds.
Kalma uit Oudshoorn en Woensdag-
ftVond 2 December om 6'/2 unr Pr0'-
dr, ds. Visser, uit Utrecht.
Gisteravond werd eene openbare
vergadering gehouden van de Afd. van
Volksonderwijs in verband met de on
rustige stemming van de ouders der
leerlingen van de openbare school.
Niet onvoordeelig voor de gemeen
tekas, zooals op de vergadering werd
aangevoerd, wordt de eenige openbare
school alhier sedert byna 4 maanden
aan haar bestemming onttrokken om te
dienen tot kazerne. De leerlingen ont
vangen op ongeregelde tijden onder
wijs in diverse min of meer geschikte
lokalen op 7 plaatsen in de gemeente.
Vooral heerscht onrust over het in
gebruik nemen der 4 wel goede school
lokalen der Bijz. school, doch die de
militaire arts onlangs afkeurde voor
verder verblijf van soldaten en waarin
verleden jaar de 8 artsen der gemeente
een haard aohtten voor de steeds hier
slachtoffers makende diptheritis.
Burgemeester noch gemeenteraad
bleken tot heden geneigd den nood
toestand" te doen eindigen.
Eene oommissie werd benoemd om
zich nogmaals tot den Burgemeester
en zoo noodig ten spoedigste tot de
Hooge regeering te wenden.
Waddinxveen.
Ten huize van den heer Vermeulen
had de gewone jaarlijksche verga
dering plaats van het Nourisse fonds.
Bij ongesteldheid van den voorzitter
den heer F. A. van der Torren, was
de heer G. Alblas voorzitter. Allereerst
haqb de behandeling plaats der notulen
der vorige vergadering welke werden
vastgesteld. Door den secretaris werd
het jaarverslag voorgelezen waaruit
o.m. blgkt dat het fonds 122 leden
telt en voorts een 8-tal begunstigers.
Verstrekt werden 2655 liters melk
en 1265 eieren en voorts vleesch. Een
en ander had tot gevolg dat in Juni
aanvragen om verstrekking van ver
sterkende middelen moesten worden
afgewezen, wegens gebrek aan geld
middelen. Volgens de rekening bedroe
gen de uitgaven f 355.58 de ontvang
sten f B44.695, nadeelig saldo alzoo van
f 10.88. Herkozen wordt tot Bestuurs
lid de heer G. Alblas. Naar aanleiding
van de minder gunstige financicele
toestand van het fonds werden nog
eenige vragen gericht -tot den voor
zitter.
Sluipwijk.
Bij de Ned. Herv. Kerk te Noord-
,Gogwe„wen)ia. hm pepen D&
S. van Doorn alhier.
Oudewater.
Bij Ministerieel Beslujt is het ambt
van deurwaarder der directe belastingen
vooirde gemeenten: Oudewater, Heken
dorp, Langeruigeweide en Papekop
opgedragen aan de commies 2e klasse
F. Van Lekelen te Gouda.
Tot burgemeester dezer gemeen
te is met ingang van 1 December be
noemd den heer A. L. Wichers Secre
taris dier gemeente.
Voetbal.
Noodcompetitie N. V. B.
Olympia 1—B. M. T. (den Haag),
oj> hot Sportterrein, 2 uur.
Het prqgramma van den G. V. B. voor
Zondag 29 Nov. is als volgt
Klasse C.
Zevenhulzen—de Struis 2.
Boskoop-T. O. P. 3.
Klasse D.
Alphen—Boskoop.
W oorden—Zwammerdam
(Offic. Med.)
Zondagmiddag te 2 uur zal op het ter
rein aan de Karnemelksloot, een vriend
schappelijke match gespeeld worden tus-
schen een Belgisch Elftal, gevormd uiv
de hier aanwezige vluchtelingen en
Gouda 1.
I-jaar wij vernemen zijn Onder de Bel
gische spelers uitnemende jonge krachten
zoodat deze wedstrijd wel interessant be
looft te zijn.
De opbrengst zal door Gouda 1 voor
een# liefdadig doel worden bestemd.
OOK LOGS V ARIA.
De Röntgenologie in den oorlog.
Reeds onmiddellijk nadat Röntgen's
uitvinding in de praktijk een succes
bleek, begrepen ook de militaire artsen
dat ook zg van deze nieuwe vinding
profijt konden trekken en breidde men
in verschillende legers het materiaal
van den gezondheidsdienst uit met een
of meer veld-Röntgen wagens. De eerste
keer, dat de methode van Röntgen
voor oorlogsdoeleinden werd toegepast
was in den Abessinischen veldtocht
der Italianen in 1896. Het jaar daarop
in den Turksch-Griekschen oorlog
stichtten dr. Küttner in het Yildiz-
hospitaal te Konstantinopol en dr.
Abbott in Phalerus, dus aan Grieksche
zijde, Röntgenlaboratoriasedert heeft
men in alle volgende oorlogen de
methode toegepast en haar met de
opgedane ondervinding verbeterd. In
den Balkan-oorlog kende men reeds
het moderne type veld-Röntgen wagen,
welke thans alom in gebruik zijn
Een veld-Röntgensapparaat is een
zeer gecompliceerde inrichting. Voor
zijn vervoer is dus een groote wagen
noodig. De groGte moeilijkheid van
het transport zit echter in de centrale,
die de benoodigde stroom kan leveren.
Gelegenheid, het Röntgen-apparaat
hier of daar aan te koppelen, is er op
het slagveld in den regel niet. Men is
daarom verplicht een dynamo in lilli-
put-formaat mee te voeren, die door
een benzinemotor wordt gedreven. De
Franschen hebben, omdat er nu toch
altijd een motor noodig is, de heele
Röntgen wagen als automobiel ingericht.
Bij de Duitschers wordt de Röntgen-
wagen echter door paarden getrokken:
men vreesde dat een automobiel 'm
den winter niet altijd bruikbaar zou
zijn.
De ervaringen, in vroegere oorlogen
opgedaan, hebben geleerd, dat de
Röntgenmethode alleen dan toe te
passen is, wanneer men alle medische
maatregelen kan treffen. Het is een
voudig ondoenbaar, met het Röntgen-
apparaat te werken, in een atmosfeer
van mitrailleu8e-gedreun, kanongebul
der, gewonden-transport en troepen
bevel. Er dient rust te heerschen. De
oorlog moet zich pp eenigen afstand
afspelen. Het spreekt vanzelf, dat de
Röntgen-techniek onmogelijk onder
den blooten hempl, zonder donkere
kamer, enz., is toe te passen.
De diagnostische, beteekenis van het
radiologisch onderzoek dient in de
eerste plaats voor het opsporen van
eventueel achtergebleven kogels, ver
der voor de beoordeeling van schedel-
wonden.
Aan het Westelijk Front.
PARIJS, 27 Nov. feet communiqué van
gisterenavond 11 Uur luidt
Er beerscht volkomen kalmte in België.
In het centrum kanoAnades zonder infan-
torieaanvallen. In de ^-Arjjonnen valt niets
te vermelden. Oostelijk J -VlirdUU werd een
weinig gevochten. -o^ogfooui -
ir- «k-J "4
LONDEN, 27 Novif (V.D.) De betrek
kelijke rust op het Westelijk oorlogstoo*
neel heeft generaal French in staat ge
stold, korte verloven -aan de officieren
toe te staan. Vele hujmor kwamen regel
recht van de loopgraven naar de Engel
sche hoofdstad. Het Yorleenen van ver
loven wekte voldoening en do officieren
keerden opgewekter naar hunne stand
plaatsen aan het front terug.
Aan het Oostelijk Front
PETROGRAD, 26 Nov. (Officieel.)
In de richting van Erzeroem is de
vervolging van den' verslagen vijand
geëindigd. In de laatste dagen hebben
gevechten plaats gehad zuidelijk
Alaschkerd, waar wij met groote troe
pen Koerden te doen hadden. Op
andere punten waren geen wijzigingen
van belang.
LONDEN, 27 Nov. (Part. Handelsblad)
Uit Petrograd wordt aan de „Times"
geseind, dat nog steeds g<een officieel be
richt is ontvangen nopens de overgave
van twee Duitsche legercorpsen in Polen.
Particuliere tijdingen blijven echter zeer
categorisch volhouden volhouden, dat do
Russen een groote overwinning hebben
behaald.
De „Bourse Gazette" weet te vertellen,
t 48 treinen naar Lodz gingen voor
het vervoer der Duitsche gevangenen.
Hamilton Fyfe seint uit Petrograd aan
de „Daily Mail", dat ,de actie nabij Lodz
tot resultaat had een groote overwinning
der Russische strategie. Een Duitsche di
visie zou zich reeds hebben overgegeven,
een andere, in hopelooze positie, genood
zaakt zijn te volgen. Indien dit gebeurt,
zijn ten minste 50<ö00 Duitschers buiten
gevecht gesteld.
De „Times" verneemt uit Noord-Fran
krijk Verkenningen door Engelsohe vlie
gers brachten aan het licht, dat de vij
and aan de Yser steóhts zooveel troepen
had achtergelaten afs noodig waren om
het voor de geallieerden onraadzaam te
maken daar offensief op te treden. De
meeste Duitsche troepen uit deze buurt
werden overgebracht naar de omgeving
van Lille. De eerstvolgende Duitsche of
fensieve beweging kaö waarschijnlijk daai
wnrdpin vftrwftcht.
Uit Kopenhagen wordt melding gemaakt
van versterking der vroegere Deensche
fortificaties ten noorden van het Kieler
kanaal. Het schijnt, dat de Duitschers
reezen voor een landing op de kusten
van Slees wijk-HolBteinAllo Noordzee-
■ilanden worden sterk bevestigd. Op den
westelijken Elbo-oever werpen de Duit
schors oveneens versterkingen op.
LONDEN. De „Daily Chronicle"
verneemt uit Petersburg
Niet minder dan drie Duitsche leger
korpsen hebben zich overgegeven. Al
ontbroken nog alle bijzonderheden,
schijnt de overwinning der Russen
enorm te zij;n, Militairen specialisten
zijn van meening, dut de Duitschers
hun eigen kraohten overschat en die
der Russen te gering achten. (Tel.)
Zuidelijk Front.
LONDEN, 27 Nov. Uit Petrograd
wordt aan de „Daily Chronicle" ge
seind, dat do voorwaartsche beweging
welke de Turken van uit het plateau
van Armenië beproefden, tot staan ge
bracht is.
In het centrum werden de Turken
naar Deveboince en Erzerum terug
gedreven. De omtrekkende bewegingen
welke de Turken op den Russischen
linkervleugel bij de Perzische grens en
op den Russisohen rechtervleugel bij
Batum trachtten uit te voeren, werden
door de Russen verijdeld. Demogelijk
heid voor de Turken om verder een
krachtig offensief te nemen, schijnt
buitengesloten, voornamelijk wijl de be
zetting van Basra door de Engelschen
den Turken beletten zal om troepen uit
Mosopotamië naar Klein-Azië to zenden
om de aldaar opereerendo Turksche
strijdmachten te versterken.
LONDEN, 27 Nov. Het hier uit den
Kaukasus ontvangen nieuws is voor de
Russen bevredigend. De Russische
strijdkrachten vervolgen nog steeds de
hoofdmacht van het geslagen Turksohe
leger in de richting van Erzerum. De
Russen maakten vele gevangenen en
veroverden een groote hoeveelheid mu
nitie en oorlogsmateriaal. De wegen
waarlangs de Turken terugtrekken zgn
met bevroren lijken van Turksche sol
daten bedekt.
LONDEN, 27 Nov. Uit Nisch wordt
aan do „Daily Chronicle" geseind, dat
de Turken besloten hebben alle Euro
peanen die den militairen leeftijd be
reikt hebben, bij hetOttemaansche leger
in te deelen. Alle landhuizen en eigen
dommen, welke aan Europeanen toe-
behooren, zijn door de militaire autori
teiten verbeurd verklaard en in beslag
genomen. Personen die to Nisch uit
Konstantinopel aankwamen, verklaar
den dat een moord-op En ver Paöjageen
verwondering zou baren.
De Ramp met de „Bulwark"^
LONDEN, 27 Nov. Toen de Ont
ploffing Van do „Bulwark" plaats had,
was het grootste doel der bemanning
aan het ontbijt. Onmiddelijk na de
ramp lieten de andere schepen in de
haven van Sheernoss booten uitzetten,
doch ongeveer twualf overlevenden
konden slechts gered worden. Een
klein deel der bemanning was 's nachts
aan wal geweest en keerde juist naar
de „Bulwark" terug toen de ontplof
fing plaats greep. Zij ontkwamen aan
den dood, hoewel gewond. De kracht
der ontploffing was zoo hevig dat
opvarenden van andere schepen eenige
meters in de hoogte worden geslingord
en al het aardewerk en glas verbrij-
werd. De juiste oorzaak der ontploffing
is onbekend, doch men gelooft dat het
magazijn ontploft is.
LONDEN, 27 Nov. Officieel. Bij dé
ontploffing van de „Bulwark" zijner
14 overlevenden.
BERLIJN, 27 Nov. Ook gisteren
hebben de Engelsche oorlogsschepen
de Vlaamsche kust niet lastig geval
len. Op het westelijk front hebben
geen wijziging van eenig belang plaats.
Te Noordwesten van Langemarkis
ean groep huizen genomen, waarin tal
van gevangenen werden gemaakt. In
Argonnerwoud hebben onze aanvallen
verdere vorderingen gemaakt. De
Fransche aanvallen in de streek
Apremont, oostelijk van St.-Mihiel
zijn afgeslagen.
Schadevergoeding aan Luxemburg.
BERLIJN, 27 Nov. De „Luxem-
burgsche Wort" bericht, dat het
Duitsche Rijk tot dusver aan het
Groothertogdom Luxemburg een
schadevergoeding heeft toegekend van
1.283.000 francs voor akkerschade enz.
Bovendien kreeg de regeering van het
Groothertogdom voor het gebruik van
straten en wegen, staatsgebouwen enz.
311.000 fréncs.
De Nederlandsche Mailbooten en het
Suèz-kanaal.
Het persbureau Vas Diaz meldt Gis
teren werd met alle beslistheid hier on
daar o.a. te 's Gravenhage beweerd, dat
de stoomschepen der Mij. „Nederland"
niet meer door het Suozkanaal zouden
varen, in verband met de daar te ver
wachten verstoring van het kanaal door
de Turkenbenden. Een zekere onrust werd
door dit bericht verwekt in kringen, die
met Indiö in relatio staan en natuurlijk
niet 't minst bij de aanstaande passagiers
van de „Nederland". NA informatie ter
bovoegde plaatse is ons gebleken dat be
doeld gerucht beslist kan tegengesproken
worden. Natuurlijkis niet te voorspellen
hoe en wanneet de toestand aan het Ka-
riaal spoedig kan veranderen en de schoep
vaart kan doen stoppen. Het is niet zoo
heel moeilijk, werd ons van andere zijde
meegedeeld, om het Suezkanaal onbruik
baar te maken, al houdt Engeland nog
zoo goed do wacht daar. Een omweg via
de Kaap zou voor de stoomvaart op Ned.-
Indië echter de dagen van Olim weer
doen torugkeeren, terwijl de route door
het Fanamakanaal ook, wat de afstanden
l>etreft, enorme bezwaren zou opleveren.
Ontwerp Tariefwet.
Naar wij vernemen nemen de plan
nen van den Minister van Financiën
tot indiening van een ontwerp
Tariefwet vasteren vorm aan.
Naar verluidt werd aan een hoofd
ambtenaar van het dienstvak van de
Directe Belastingen opdracht gegeven
een concept-ontwerp Tariefwet samen
te stellen.
De Belgische Vluchtelingen.
Hedenmiddag was het aantal der vluch
telingen die naar België wonschen terug
te koeren, reeds 76.
Iu verband daarmede werden hedenmid
dag alhier de legimitatiebowijzen dezer
vluchtelingen vanwege hot Duitsohe con
sulaat te Rotterdam geviseerd, zoodat de
ze menschen morgenochtend vertrekken
kunnen.
Maximum prijzen geneesmiddelen.
De Minister van Landbouw heeft
besloten bij wijze van proef geen
nieuwe maximum prijzen voor genees
middelen vast te stellen en de lijst van
de vastgestelde prijzen te doen ver
vallen.
Roode Kruis.
Het Ned. Roode Kruis ontving dezer
dagen een gift van f 4000.van H. M.
de Koningin.
ROTTERDAM. Doorvoer van paar
den en aardappelen door Duitschland
bestemd voor Zwitserland wordt door
de DuitBche Regeering alleen toege
staan wanneer ze bestemd zijn voor
de Zvritschersche Regeering of anders
de goéderen vergezeld van een mach
tiging afgegeven door den Duitschen
Rijkskanselier.
Het Leeningsontwerp.
De Commissie van Rapporteurs ter
zake van het Leeningsontwerp was
reeds heden in het gebouw der Tweede
Kamer in vergaderiug bijeen, ter sa
menstelling van het voorloopig versing.
Dp beraadslagingen zijn den ge-
lieelen dag onafgebroken voortgezet
Brieven naar België.
Vanwege het Departement van
Bnitenlandsohe Zaken is heden aan
de Duitsohe Regeering te Berlijn tele
grafisch verzocht om de administratie
te Brussel de noodige insfcructiën te
geven opdat de via Aken naar België
gezonden brieven hun bestemming
kunnen bereiken.
Men meldt ons uit Varsseveld
Bij den landbouwer Weenink te
Binnenheurne gemeente Wisch is
mond- en klauwzeer uitgebroken in
een stal van 27 stuks vee.
van het Koninklgk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 769.7 te
Munchen, laagste stand 746.0 to
Hernösand.
Verwachting tot den volgenden dag:
Matige tot krachtige tijdelijk wel
licht stormachtige Z. tot Z.W. wind
zwaar bewolkt, of betrokken met tij
delijke opklaringen waarschynlijk
eenige regen, zelfde temperatuur.
van
art spoedig en tot nor
male prijzen
voor den handel an voor parti
culier gebruik.