Oorlogsoorzaken.
Brieven uit Parijs.
ZBlM.3aen.lan.d_
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
Laatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht-
De neutrale Staat bewijst hem dus op
zijn verzoek een dienst.
Hij doet dat 2e. omzioh'aan
den strijd te onttrekken. M.
a. w. hg bergt zich op onder de be
schermende vleugelen van den neu
tralen Staat.
Hij doet dat 3e, met de we te a-
schap dat hij aan dienStaat
veel last, zorg en moeite
veroorzaakt.
Vooral des winters zullen het huis
vesten, het verplegen én het kleeden
van een groot aantal geïnterneerden
tot veel bezwaren aaleiding geven,
welke niet worden vergoed door eene
eventueele restitutie der gemaakte kos
ten. Inzonderheid kan de bewaking
van zooveel geïnterneerden, voor een
kleinen Staat, die bovendien voor de
handhaving der neutraliteit zijne troe
pen in actie heeft te stellen aan de
grenzen en aan de kust, of ze beschik
baar heeft te houden op gewichtige
punten, een bezwaar opleveren dat
te nauwernood overwonnen kan wor
den, terwgl in ieder geval het perso
neel, voor dien bewakingsdienst aan
gewezen, een zware en hoogst onaan
gename taak heeft te vervullen.
Uit een en ander volgt mijns inziens
a. dat aan hen die zich aanmelden
om te worden geïnterneerd, als eisch
ware te stellen, dat zij zich verbinden
om verder niet aan den oorlog deel
te nemen en geen poging te zullen
doen om uit de interneeringsplaats te
ontvluchten. Wie die belofte niet wil
afleggen blijft vrij om naar het eigen
land terug te keeren. Wel zal hem
dan krijgsgevangenschap bedreigen,
maar tegenover het harder lot dat
hem daarin wacht staat, dat hg vrij
blgft in een pogen om te ontvluchten;
b. dat, ook al wordt die eisch niet
gesteld, de geïnterneerde heeft te be
seffen, dat hij den hem beschermenden
onzgdigen Staat ernstig benadeelt en
bezwaart door eene poging tot ont
vluchten;
c. dat de geïnterneerde de weldaad
van de interneering, hem na eigen
keuze en als 't ware op zgn verzoek
bewezen, heeft te erkennen door zich
trouw en stipt te onderwerpen
aan de interneeringsbepalingen
d. dat hij geen aanspraak heeft op
weelde, gemakken, amusementen, enz.
die hg zeker ook niet zou hebben ge
noten als hij de krijgsgevangenschap
had verkozen boven het geïnterneerd
worden;
e. dat, terwgl geen burger van den
onzijdigen Staat erv aan mag en zal
denken, de geïnterneerden noodeloos
te plagen, overdreven streng te be
handelen, onmenschlievend te bejege
nen, het van zijn kant een misplaatste
menschlievendheid zou zijn, als hij voor
het gemak, de behoeften, de amuse
menten van de geïnterneerden meer
moeite en offers over had dan voor
die van zijn medeburgers, waarvan
zoovelen geheel van een en ander zijn
verstoken
f. dat bijaldien geïnterneerden het
den onzgdigen Staat, die hen welwil
lend opnam, lastig maken, zij zich
tegen ae orde en de bepalingen ver
zetten, zij het Staatsgezag aantasten
en beleedigen in den persoon der
Staatsambtenaren, zij onrechtmatige
eischen stellen en gewold gebruiken
om deze voldaan te krjjgen zg zich
schuldig maken aan een misdaad tegen
den Staat onder de meest ver
zwarende omstandigheden
en die dus met de uiterste strengheid
en zonder genade moet worden be
straft.
Het kwam mij in deze dagen niet
overbodig voor, hierop eens tewgzen
zoo schrgft Generaal Staal. Naar m\jne
meening zou het een gruwelijke mis
vatting zijn afe ons volk bg incidenten
Of accidenten die zich met geïnter
neerden mochten voordoen, 't voren
staande uit 't oog verloor en door een
verkeerd geplaatste humaniteit ge
dreven, de geïnterneerden willende
helpen en beschermen het gezag van
den Staat en zelfs het leven van onze
militairen die bg hen den bewakings
dienst verrichten, in gevaar bracht".
Onder den titel „Vrijzinnige gedaohten
in moeilijken tijd" is ©en brochure ver-
soltenen van de hand van Dr. D. Bos.
Uit het hoofdstuk „Oorlogsnoodzaken" ne
men we het volgende over
„Vooral echter wortelt die woede (tus-
eohen Duitachland en Engeland) ook hier
in den eoonomiachen strijd, die reeds soo-
veel jaren met Duitachland is 'gevoerd,
die reeds lang voortdurend tfreer de ver
houdingen heeft bedorven en thans met
zoo gr ooto felheid en verbittering naar
vernietiging van den Düitsohen handel en
nijverheid doet streven.
Daarin hebben de Duitschers gelijk, dat
er in Engeland bij zeer velen reeds lang
naijver en verbeten woede bestaat over
de toeneming van de economische macht
van het Dultsche Rijk. De tegenwerking
van Engeland ten aanzien van Duitsch-
land's- koloniaal bezit is inderdaad niet
denkbeeldig. Bij de beslissing over de
houding in het tegenwoordige Europee
sche conflict is de bij de laatste bespre
kingen in Juli opnieuw uitgekomen zucht
van Duitachland naar uitbreiding van ko
loniaal bezit, welke thans zich ten koBte
van Frankrijk zou hebben bevredigd, voor
Engeland zeker mede een reden geweest,
om tot het uiterste aan den strijd deel
te nemen. Ook daaruit is het te verkla
ren, dat Engeland met zoo koortsachtige
haast is blijven doorbouwen aan zijn
vloot, om Duitschland steeds verre te
overtreffen. Waarschijnlijk ook ia daarin
een reden te vinden voor de politiek,
welke onder de overleden Koning Eduard
VII met volharding* is doorgezet, waar
door Groot-Brittanje zijn lot heeft ver
bonden aan dat van Frankrijk 6n Rus
land mi een sterke Europeesche land- en
zeemacht heeft gesteld tegenover die van
het Drievoudig Verbond. Aan geen an
dere beweegreden kan het verbond met
Japan worden toegeschreven, dat moet
dienen tegen een Europeesche zeemacht
welke de Aziatische wateren onveilig
ïuaakt, zooals thans op zoo merkwaar
dige dappere wijze door enkele Duitsche
schepen geschiedt.
Het is te begrijpen, dat er in Duitsch
land groote bitterheid bestaat tegen een
dergelijk beslist en voortdurend pogen
van Groot-Brittanje, om .niet alleen de
meerdere van het Duitsche Rijk te blijven
op zee, maar tevens elke poging tot uit
breiding van Duitsche kolonisatie zoo
krachtig mogelijk tegen te gaan.
Evenwel men behoort in den keten van
oorzaken en gevolgen iets verder terug
te gaan dan de allerlaatste jaren en de
vraag te stellen Is Duitschland aan deze
houding van zijn Engelschen tegenstan
der en verbitterden vijand 'geheel onschul
dig Heeft het daartoe geen enkele aan
leiding gegeven
Die vraag is moeilijk in voor Duitsch
land gunstigen zin te beantwoorden.
Wanneer thans de vraag gesteld wordt
wie heeft vooral den strijdlusligen geest
opgeroepen, die thans in het economisch
leven der volken overmachtig is, dan
kunnen wij met een blik op de economi
sche historie der volken niet anders
dan op Duitschland laden een deel
van de schuld der spanning, welke zon
der twijfel de uitbarsting mede heeft
voorbereid. Jarenlang sedert vijf en der
tig jaar is Duitschlaod's handelspolitiek
met volle bewustheid en met Duitsche
Vlijt, volharding en wetenschappelijken
zin voortdurend meer volmaakt, niet an-
fiera geweest dan een wapen van aanval,
van benadeeling van vreemden handel,
nijverheid en landbouw door hooge in
voerrechten.
Is Duitschland in dit opzicht de eenige
zondaar geweest
Geenszins, ook FrankriJ kheeft met den
zelfden ijver het beschermend stelsel op
zijn gebied en dat zijner koloniën toege
past en met dezelfde middelen als in
Duitschland den buitenlander van
zijn markten trachten te houden.
Niet minder is dat het geval geweest in
Oostenrijk-Hongarije en Rusland. Ook daar
heeft het zeker de spanningen met na
burige volken steeds vergroot en is die
houding niet zonder invloed gebleven op
de stemmingen van de volken tegenover
elkander. Evenwel het optreden van
Duitschland op dezen weg moest inzon
derheid tot feilen breuk met Engeland
voeren, moest voortdurend: meer de goede
verstandhouding verbreken en bederven,
en de verhouding tusschen deze Staten
is in dezen tijd van het meeste belang
voor-den wereldvrede.
Wat economische beteekenis tocli be
treft staat Duitschland ver boven "eender
andere genoemde landen. Door voortref
felijk onderwijsstelsel, dat voor een alge-
meene verspreiding van kennis en ont
wikkeling zorgt en tevens de technische
voorbereiding op elk gebied der maat
schappelijke werkzaamheid voortdurend
ineer hoeft volmaakt, is het Duitsche volk
woerbair geworden in den economischen
strijd, ook wanneer die met gelijk* wa
pens zou worden gestreden. ""Dtdteche
wetenschap heeft de Duitciche techniek be
vrucht. Het jonge Duitschland, dat nu
zoo verschrikkelijk wordt geteisterd, be
staat uit jongelieden, die* op bijna eik
gebied van den maatschappelijken arbeid
op de hoogte zijn van liun tijd.
De geest van organisatie, vlijt, spaar
zaamheid, brengt mede, dat de Duitsche
nijvfrheld, handel en landbouw zich me
ten kunnen met die van de geheele we
reld.- Een dergelijk land, dat eerlijk wordt
bestuurd, moet wel een voorname plaafe
in de rij der volken innemen. Zfjn be
volking nam sterk toe <en in jaren vaa
vrede moest deze een b<>teekenis erlangen
zeker niet kleiner, allicht op den duur
grooter dan die van de andere Europee
sche volken, met uitzondering van het
over de geheele werelds verspreide En-
gelach© volk.
Althans zoolang Rusland nog niet den
geweldig langen weg heeft afgelegd, die
leidt tot ontwikkeling van het geheele
volk en tot deelneming daarvan aan het
bestuur in «ageren en ruimeren kring.
Zou een dergelijke uitbreiding tot on
verzoenlijke» strijd moetep leiden of ge
leid hebben Het is zeer te betwijfelen,
wanneer Duitschland getrouw was geble
ven aan een vrije internationale handels
politiek, welke Pruisen i steeds had voor
gestaan, waarvan ook BUmarck aanvan
kelijk een Voorstander was, maar waar
van deze groote staatsman voornamelijk
om financieele redenen, wegens de moei
lijkheid am tot een goed Rijksbelasting-
stelsel wet voldoende ze'lfatandige 'Rijks
inkomsten te geraken, is afgeweken.
Ook indien Duitachland getrouw was
gebleven aan den vrijen, vreedzamen ruil
tusschen de volken, zou de ontwikkeling
van zijn economische macht ontzaglijk
zijn geweest, wellicht grooter dan thans.
Lép groote reden tot kwaadaardigen na-
ijfer was dan echter voor Engeland ver
vallen.
Zelf gaat dit land voort in vredestijd
vrij en zonder eenige voorkeur aan eigen
of kolonialen ondernemer te schenken.de
producten van Duitschland op zijn markt
toe te laten. De Duitsche agenten en han
delsreizigers laten niet na in Groot-Brit
tanje en de Britsohe koloniën al het mo
gelijke te doen om den Engelschen fabri
kant, die bovendien door de groote ge
volgen in een vroeger tijdperk wellicht
zich niet snel genoeg heeft gericht naar
de eischen van een nieuwen tijd, të ver
dringen. Maar zoodra de Engelsche fa
brikant zelf zoekt naar uitbreiding van
zijn debiet op het vasteland, dan stuit
hij tegen den muur van Duitsche invoer
rechten. Zijn oude telientèle verliep en
zoodra zich weer een nieuwe vestigde,
kwam een nieuwe tariefsherziening, welke
ze weer wegvaagde."
En verder
„Nederland bleef trouw tot op dezen
dag aan het devies der Cobden Club,
dat vrije handel beteekent vrede, vriend
schap en welwillendheid tusschen de vol
ken.
Dat heeft Duitschland in de laatste ja
ren niet gevoeld. Men leze het bekende
werk van List„Das nationale System
der politischen Eeonomie", waarin hij de
grondslagen legt voor het nationaal Duit
sche stelsel van handelspolitiek, men
neme kennis van hetgeen in de laatste
35 jaren voortdurend meer in
Duitschland ook als de wijsheid
van zijn geleerden heeft gegolden, men
vindt telkens alle aandacht gegeven aan
het ineensmeden van het Duitsche Rijk
.door gemeenschappelijke tolgrenzen, aan
de noodzakelijkheid om een eigen sterke
industrie en landbouw te maken, welke
onafhankelijkheid zouden zijn van het
buitenland, zich zelf genoegzaam en in
staat overal elders den mededinger terug
te dringen. De overweging, dat het vrije
onbelemmerde verkeer tusschen de volken
vrede en welwillendheid beteekent, vindt
men niet.
Niet alleen is door deze protectionisti
sche politiek van Duitschland de verhou
ding in het bijzonder tusschen Duitsch
land en Engeland slechter geworden,
maar overal in de beschaafde wereld heb
ben zich deze spanningen voorgedaan en
zijn in weerwil van zooveel dat tegen
woordig tot onderlinge waardeering en
samenwerking noopt, blijven bestaan en
toegenomen."
XV.
Pakijs, 30 Nov. 1914.
Na heel wat heen en weer gepraat
en geschrijf hebben dan eindelijk de
autoriteiten in overleg met generaal
Galliern, den militairen gouverneur
van Parih^beéloten dat de theaters
etc. heropend zullen worden. Maar nu
komen de ^directeuren der groote thea
ters en vertlaren heel beleefd:
"We vinden het heel vriendelijk dat
we toestemming krijgen om te spelen,
maar als wij om elf uur moeten slui
ten en IB jrercent van de recette moe
ten afstaan ivo or liefdadige doeleinden
is Or geen Vwestie van dat we onze
kosten kunnto dekken. Ook hebben
we geen %hdqrlijke troep en dus
we spelen niet/\
Een uitzondering maken natuurlgk
cJe Comédie Frafn^aise, die trouw aan
't handle loopjr^en nu terwille van de
convehtmee^twee matinée's per week
feeft; de kleinere schouwburgen in
e volkswijken, de tingeltangels en de
schouwburgen zooals bv. de Folies
Dramatiqne, waar men gauw een re
vue met kunBt en vliegwerk in elkaar
kan zetten.
Intusschen beantwoordt de maatre
gel in zooverre aan haar doel dat de
tallooze artisten ponder werk aan hun
brood geholpen worden. Voor hen is
het betrekkelijk van weinig belang of
de groote schouwburgen gesloten blij
ven de gro<?«e rollen die daaraan ver
bonden zgn, zullen om een week of
wat gedwongen vacantie niet in de
misère komen. Maar juist de mindere-
rangs artisten hebben onder de,sluiting
zoo bitter geleden. Nu hebben zij
tenminste de gelegenheid om werk te
zoeken en een goede kans ojta het te
vinden.
Of het publiek in de stemming is
om van .de geboden vermakelijkheden
te genieten? Men behoeft maar een
cinema te zien uitgaan om het ant
woord op deze vraag te vinden.
Stampvolle zalen, vooral als er pa
triottische films op het programma
staan.
De restaurants mogen nu ook tot elf
uur open blijven, maar de café's, die
niet onder die categorie vallen zijn er
minder goed afgekomen. Ze gaan om
acht uur potdicht, een enkele patroon
misschien uitgezonderd, die een request
heeft ingediend en om de eene of
andere reden wat langer mag open
blijven. Intusschen zou ik niet graag
heweKn dat er door de caféhouders
na acht nur niets meer verdiend wordt.
Gewoonlijk is er wel een achteruitgang,
die de vrienden van den hnize even
goed kennen als de eigepa^rs zelf. De
luiken gaan om acht uur Voor de
ramen, de klanten vertrekken met veel
statie en vertoon door de voordeur,
om vijf minuten later aan de/achter
zijde weder binnen te komen/
Natuurlgk zou de politieels ze met
alle geweld wilde, deze 9iande8tiene
overtredingen wel jouwen tegen gaan,
maar zg heepr Wel wat beters te doen
en kwaad wordt er niet gebrouwen
In het algemeen treedt de politie bij
voorkomende gevallen met veel tact en
gematigdheid op. Alleen op het punt van
identiteitsbewijzen is zij zeer streng. Wie
de onvoorzichtigheid heeft zonder de noo-
dige papieren de straat op te gaan en
om de eene of andere reden de opmerk
zaamheid tot zich trekt heeft alle kans
onaangename ondervindingen op te doen.
Korten tijd geleden is een mijner ken
nissen, iemand uit het zuiden, nog een
onaangenaam avontuur overkomen. Hij
had gedineerd bij vrienden mi het schijnt
dat er nogal eens op den gunstigen af
loop van den oorlog gedronken was.
Hoe het zij, zijn zindelijk temperament
speelde hem parten en eenmaal op straat
hield hij vrij luidruchtige politieke be
schouwingen, die de aandacht trokken van
een patrouilleerende fietsbrigade. Hij
werd aangehouden, bleek zijn livret mi
litaire niet te hebben, was niet in staat
afdoende verklaringen te geven en werd
meegenomen naar de naastbij gelegen po
litiepost. Tot overmaat van ramp had
hij juist den vorigen dag heftige ruzie,
met zijn concierge gehad en deze was
zoo vriendelijk den volgenden dag, toen
men bij haar inlichtingen kwam vragen,
te verklaren dat zij absoluut niets van
haar huurder wist, niét geloofde dat hij
zijn dienstplicht had vervuld etc.... Ge
volg veertien dagen brommen. Moraal
sleep overal alle mogelijke identiteitsbe
wijzen mee.
Voor de vreemdelingen vooral is dat
aan te bevelen. Nadat men eenmaal ge
merkt had dat het spionnageeysteem bui
tengewoon goed georganiseerd was, veel
beter natuurlijk dan het Fransche, zit de
vrees er in, zoo zelfs dpi men wel eens
spoken ziet.
Geen kleuren zijn zwart genoeg om de
Duitsche spionnen naar behooren te be
schilderen. De meest geliefkoosde tenu is:
ces louches individus. Zoo gauw het
Franschen geldt, die precies hetzelfde
werk in Duitschland doen zijn het des
hommes dévoués. Enfin, dit meten met
tweeërlei maat is niet meer dan vergefe
lijk. Het spionnageetelsel is nu eenmaal
oen noodzakelijk kwaad naar het schijnt,
maar dan toch een kwaad, en men moest
er maar liever over zwijgen.
A. F. PETILLON.
Verspilling van Rgksgeld.
Wij lezen in de Nieuwe Courant:
Zeer bescheiden in de pers, maar
ook] reeds in de afdeelingen der Kamer
werd twgfel geuit of met's lands geld
in den mobilisatie-tijd vanwege het
legerbestuur of liever door som
mige legerautoriteiten, want de toe
stand is in verschillende plaatsen zeer
verschillend nifet- veel te ruim
wordt omgesprongen.
Wij meenen dat waardeering voor
de verrichtingen van het legerbestuur
critiek niet geheel behoort uit te sluiten
en geven daarom openbaarheid aan de
volgende, onder onze aandacht ge
brachte (enkele uit velestaaltjes van
Inkwartieringswet.
In het kanton nement Eindhoven
zgn troepengedeelton ingekwartierd o.
a. in de stoomtimmerfabriek „De
Rietvink."
Voor deze inkwartiering is geen
legeringsruimte gevorderd, maar
wordt betaald per dag en per man en
wel f 0.20.
Aangezien qq die fabriek belegd is
met ls/k compagnie infanterie of pl.m.
400 man, wordt daarvoor door het
Rijk betaald eon som van f80 per
dag, of f 2400 per maand of f *28.800
per jaar.
De kwartiergever geeft hiervoor een
slecht brandgevaarlijk kwartier, een
slecht nachtleger, n.l. per drie man
twee slechte stroozakken, één dunne
moltondeken en geen voldoendrf plaats
bij vuur en licht (enkele banken rond
om een kleine tafel). Zeer onvoldoende
wasch gelegenheid enz. Hij voldoet dus
niet aan ae eischen in de lnkwartie-
rings-wet genoemd om voor de som
aar. f 0.20 per dag en per man te ver
strekken een zindelijk strooleger met
2 dekens en plaéts bij vuur en licht
voor lederen man. Maar voor zgn
ledige fabrieksruimte maakt hij een
huur van van f2400 per maand, een
huur per jaar grooter dan de geheele
waarde van het fabrieksgebouw.
En dit geschiedt terwgl de Inkwar
tieringswet nu het recht geeft om
legeringsruimte te vorderen. Ongetwg-
feld had hier, zooals op enkele andere
plaatsen geschiedt, de fabriek voor
noodkwartier gevorderd moeten wor
den in dat geval zou het Rgk te
betalen hebben gehad de geschatte
huurwaarde, laat ons aannemen f 4000
per jaar en zou dan vele duizenden
goedkooper uit geweest zgn.
Een ander voorbeeld is het vol
gende
ln het dorpje Eersel staat een nog
in aanbouw zijnd huisje, dat voor in
kwartiering gebruikt werd. Ofschoon
de kwartiergever bijna niets kon geven
om recht te kunnen doen gelden op
een vergoeding van f 0.20 per dag en
per man, werd hem in ongeveer 6
weken tijd uitbetaald een som van
f300, terwgl de geheele waarde van
het huisje slechts f 1200 bedroeg.
Gelukkig kwam na dezen voordee-
ligen tijd een minder milde kwartier
maker, die het huisje als legerings
ruimte vorderde en toep betaalde naar
een vergoéding van f 300 p e r jaar.
Het is maar al te duidelijk dat de
Inkwartieringswet, die de keus geeft
van vordering en inkwartering per
haardsteden, door verschillende auto
riteiten zeer verschillend wordt toege
past. Ook word(; niet overal voldoen
de toezicht gehouden of bij uitbeta
ling van een vergoeding van f0.20
per dag en per man, de kwartiergever
wel alles geeft waartoe de wet hem
verplicht. Zoo worden er duizenden
guldens vermorst, feitelijk ongeoor
loofd uitgegeven.
De eenige wijze varf inkwartiering,"
die nu zou mogen gelden, ware het
vorderen van legeringsruimte met toe
kenning van een biflijke vergoeding.
Ziehier een paar voorbeelden niet
de eenige waarvan wij hoorden. Het
is ons bekend dat van hoogerhand
reeds meermalen verandering werd
gelast in speciale gevallen maar vele
gevallen van geld verkwisting blyven
daar onbekend.
Ned. Anti-Oorlog-Raad.
De „Nederlandsche Anti-Oorlog Raad"
stelt zich voor op den avond van 15 De
cember in 12 plaatsen van ons land groo
te Openbare vergaderingen te beieggen,
waar het doel en werkplan van den Raad
door verschillende sprekers zal worden
toegelicht.
De keuze der sprekers en spreeksters
is zoodanig, dat in de verschillende plaat
sen zooveel mogelijk een lid der rechter
zijde, oen sociaal-democraat en een vrij
zinnige naast elkander zullen optreden.
Te 'sGravenhage zal deze Vergadering
gehouden worden in de groote zaal van
den Dierentuin.
De namen der sprekers zullen binnen
enkele dagen worden bekend gemaakt.
Het Leening-ontwerp.
Men meldt ons
In parlementaire kringen werd heden
verwacht dat bij de behandeling van het
Leemingontwerp een amendement van vrij
zinnige zijde zou worden ingediend om
de aflossing der leening gedurende de
eerste jaren op te schorten en inmiddels
alleen rente te betalen.
Een jeugdige dienstplichtige.
Bij den hospitaal-geëmployeerde
Rearts, te Hof van Delft, vervoegde
zich den 2n December jl., tot niet ge
ringe ontsteltenis van de vrouw des
huizes, «en dienaar van de H. Her
mandad, welke een oproep bg zich
had tot inlijving van den jongsten
zoon uit bovengenoemd gezin.
Als blijk voor den zin om onze
weermacht te vergrooten, voor hnmor,
en voor de uitstekende administratie
van de gemeentehuishouding te Hof
van Delft diene, dat deze „dienstplich
tige" den aanvallige leeftgd van 8
zegge acht jaren heeft bereikt,
wesbalve hg tien jaren te vroeg onder
de wapenen werd geroepen.
(Volk)
Dure eieren.
Men schrgft uit Barneveld aau de
N. A. Crt.
Zoolang onze bekende eiermarkt
bestaan heeft, zijn de- prijzen der eieren
nog nooit zoo hoog geweest als heden.
Toch werd het spreekwoord dat een
boer graag klaagt, ook nu nog bewaar
heid. Thans werd namelijk geklaagd,
dat de kippen zooveel minder eieren
leggen dan 's zomers.
Uit den Gelderschen Achterhoek
meldt men nog nader, dat de eieren
in den winter nog nooit zoo dnur zgn
geweest als op het oogenblik. Ze wor
den verkocht voor 75 k 76 cent per
pond, d.i. 9 cent per stuk, terwgl de
prgs in andere jaren 60 k 62 cent per
*1^ K.G. is. In de Dnitsche grensplaatsen
zijn de prijzen niet veel hooger. Daar
betaalt men M. 1.90 per dozijn.
Men schrgft uit Zeddam aan de Gel
derlander
In verband met het voorkomen van
mond- en klauwzeer bg den landbouwer
J. H. "Wentink alhier, is de geheele
veestapel, bestaande uit 48 stuks rund
vee, (14 koeien, 14 vaarsen, 17 kalveren
j ossen) en 2B varkens, benevens
t aantal kippen, afgemaakt, gewor-
ööfc vleesch dezer dieren ook van
de kippe» werd Vrijdag in het open
baar verkocht.
GOUDA 8 December.
Poor B. en W. dezer gemeente is
de leden van den Raad het vol
ronde ingekomen stuk toegezonden
Gouda, 7 December 1914.
Zooals Uwe Vergadering bekend is
f op 1 Januari a.s. door het vertrek
i den heer C. M. Koopal aan de
ooi voor g. 1. o. No. 4 een vaca-
p van onderwijzer onstaan.
4 verband hiermede hebben wij de
or na ingewonnen bericht van het
goofd der betrokken school, in overleg
uBt den Arrondissements-Schoolop-
niner ter benoeming van een onder-
Trggif aan de genoemde school voor
ta dragen
T H. J. DEN UYL, te Almen.
H. L. J. EVELEENS, te Buren
UI. E. DEES, te Zevenhuizen.
Het advies van den Arrondisse-
mente-Schoolopziener en het bericht
van het Hoofd der School leggpn wij
overeenkomstig het bepaalde bij Art. 29
der Wet op het Lager Onderwijs
hierbg over.
M geven U m overweging de
benoeming te doen geschieden met
ingang van een nader door ons
bepalen tijdstip.
Tot adjunct-directrice van het Cen
traal iBraelietisch Oude Mannen- en
Vrouwenhuis te Goqda ia met ingang
van 1 Januari 1915/ benoemd, Mejuf
frouw S. Nol te Monnikendam
Bij Kon. besluit /is met ingang van
16 Jan. 1915 berioemd tot directeur
van het post- en telegraafkantoor al
hier E. D. Rink, ^hans iu gelijke be
trekking te Hoo:
Kerstgave voor de Militairen.
Naar wij vernemen heeft de plaatse
lijke Commissie voor de Kerstgave aan
onze militairen een bedrag van f 352.50
mogen ontvangen, waarvan f 89.—
Bit Haastrecht en f 45.50 uit Wad-
dinxveen.
De Wil te Bioscoop.
„De Kinderen van Kapitein Grant'
naar het bekende meesterwerk van
Jules Verne is het nummer dat deze
week in de Witte Bioscoop vertoond
wordt.
Over het geheel is deze film uit
stekend geslaagd en zoo natuurgetrouw
mogelijk weergegeven, hoewel enkele
gedeelten, zooals de aardbeving en
het storten van den trein in den rivier,
wel wat erg „kinematografisch" zijn,
Verder niets dan lof over de wijze
waarop de firma „Éclair" deze film
in scène heeft gezet. De heer Steen
bergen kwijt zich als altijd uitstekend
van zijn taak als explicateur, terwijl
de pianist goede muziek te hooren
deze vergadering de verdiensten in
het licht gesteld, die speciaal de hee-
ren I. IJssel de Schepper en W. A.
Hoyng ten opzichte der vluchtelingen
verzorging hebben, wijl zij door krach
tige energieke leiding het mogelijk
hebben gemaakt, dat met de zeer ge
waardeerde hulp van de dames en
heeren van het Comité, zoo snel en
krachtig worden ingegrepen en zoo
doelmatig de verzorging kon worden
Wie deze bioscoop bezoekt, zal zich
ook deze week daar ongetwijfeld
amuseeren.
Comité tot Steun afd. Vluchtelingen,
Gisterenavond is in een der boven
zalen der Sociëteit „de Réunie" een
vergadering gehouden van het Comité
tot Steun afd. Vluchtelingen.
In deze vergadering is door den
voorzitter, den heer I. IJssel de
Schepper, mededeeling gedaan dat de
besprekingen, welke zijn gevoerd tus
schen den vertegenwoordiger van den
Minister van Binnenlandsche Zaken
en den burgemeester dezer gemeente,
hebben geleid tot het resultaat dat
Gouda is aangewezen als plaats waar
een regeeringskamp voor vluchtelingen
gedurende ae eerstvolgende maanden
zal zijn en dat 2500 vluchtelingen
hier zullen worden gehuisvest in de
kassen van de N. V. Snijgroen Mij
v.h. Gebr. Steensma. Bij deze bespre
kingen heeft voortgezeten het be
lang dat de gemeente heeft, wan
neer de bevolking met zulk een aan
tal wordt vermeerderd.
Dit nieuwe vluchtelingenkamp
waarin, alle vluchtelingen, die thans
hier zijn zullen worden opgenomen
komt te staan onder speciale leiding,
TOarbij door den burgemeester vol-
genB den wensch van den Minister
•en Commissie van Toezicht wordt
benoemd.
Voor deze Commissie werden giste
renavond met instemming van alle
aanwezigen aangewezen de heeren 1.
IJssel de Schepper, W. A. Hoyng, Dr.
A. C. Geitel, kapt. A. de Winter, H.
J. Nederhorst, R. U. Jongenburger en
A. Bertheux.
Door den burgemeester werden in
Door den voorzitter werd onder
dankbetuiging aan de dames-comitó-
leden voor de groote hulp en toewij
ding tot nu toe betoond, haar hulp en
medewerking ingeroepen bij de in
richting van de nieuwe grootere huis
houding en ook daarna.
Ons Vluchtelingendorp.
Nu officieel is medegedeeld dat Gouda
behoort tot dio gemeenten, waar een re
geeringskamp voor vluchtelingen zal wor
den gevestigd, willen wij een en andei
mededeelen omtrent ons „Vluchtelingen-
dorp", zooals het wordt ingericht op de
terreinen van de N. V. Snijgroen Maat
schappij v./h. Gebr. Steensma aan den
(iraaf Florisweg.
Zooals bekend beschikt de N.V. v./h.
Steensma over groote terreinen, welke aan
weerszijden van den weg zijn gelegen en
welke gedeeltelijk bezet zijn ihet kweek
kassen. De groote kas, welke zich
do 8póorzijde bevindt, is reeds in gebruik.
Deze kas flie 75 meter lang is en 20
meter breed, is thans niet geheel bezet,
daar deze slaapplaats biedt voor 720 per
sonen, en dit aantal is thans niet aan
wezig. Eerstdaags zullen echter 720 vluch
telingen daar een slaapplaats vinden.
Aan de overzijde bevinden zich mede
etoi aantal kweekkassen, welke thans vooi
de huisvesting der vluchtelingen worden
ingericht. Deze kassen zijn van den weg
gescheiden door een voorterrein van 130
meter lang, waarop aan dB linkerzijde een
betonnen pad is aangelegd, hetwelk naai
de kassen loopt. Op dit -voorterrein wordt
bij den ingapg een portiershuisje gezel
en wordt ook oen magazijn ingericht, ter
wijl nog een flink grasveld overblijft, het-
wolk prachtig tot speelplaats voor kin
deren of tot sportieve doeleinden kan wor
den gebruikt. Van de hier staande kas
sen worden er 4 ingericht voor slaap
zalen deze zijn elk 40 meter lang
20 meter breed en bieden slaapplaats
voor 450 personm. Verder worden 2 kas
sen, welke tezamen een oppervlakte heb
ben van 1680 M2 ingericht voor recrea
tiezalen, terwijl een andere kas wordl
gereed gemaakt voor eetzaal,
Behalve deze zalen worden ingericht
een keuken, welke een afmeting heeft van
7 bij 20 meter, een flinke badgelegen
heid .en ook een ziekenzaal.
Op beide terreinen zijn urinoirs en pri
vaten op doelmatige wijze aangebracht,
er zijn er resp. 13 en 61 totaal.
De slaapzalen hebben een houten vloei
bedokking, waarop de kribben en ma
trassen zijn neergelegd. Bij elk bed be
hooren twee dekens. De houten vloeren
worden dagelijks droog gereinigd eu daar
na besprenkeld met oreoline. De grond-
paden welke zich tusschen de lange rijen
slaapplaatsen bevinden, worden mede el-
ken dag geveegd en daarna van schoon
zaagsel voorzien, zoodat er van vuil wor
den geen sprake kan zijn. In deze zalen
zijn en worden wascbgelegenheden aan
gebracht voor mannen en vrouwen afzon
derlijk, waar zij zich behoorlijk kunnen
verfrisschen. Ieder vluchteling, die thana
reeds in de kassen overnacht, maakt zijn
eigen bed op en wij hebben het gezien
het ziet er keurig en ordelijk uit
De uitstekende gelegenheid tot ventilatie
maakt, dat niettegenstaande zulk een groot
aantal menschen tezamen overnachten, et
geen bedorven lucht behoeft te zijn. De
dagelijksche inwerking van het zonlicht
op de glazen daken zal ongetwijfeld van
groot hygiënisch belang zijn.
In de recreatiezalen worden lange ta
Iels opgesteld, waarhij banken worden ge
zet, zoodat daar het groote huisgezin van
2500 des daags een onderkomen kan vin
den en de menschen zich kunnen bezig
houden met een of ander werkje, lectuur
o? spel.
In de eetzaal zal het mogelijk zijn 800
menschen tegelijk te spijzigen, zoodat in
drie ploegen de maaltijden kunnen wor
den gebruikt. De keuken is vlak naast
de oetzaal gelegen, zoodat het eten niet
koud behoeft te worden.
De recreatiezalen evenals als de eetzaal
wordan geheel van een houten grondbe-
dekking voorzien terwijl in de gelegen
heden tot baden tegelvloeren zullen wor-
den aangebracht.
De terreinen zijn en worden beide eleo-
tlisch verlicht - op het grootste terrein
wordt oen speciale installatie aangebracht
door de firma 3. 3. Srous te Dordrecht,
terwijl alle zalen centraal worden vei-
v armd.
Het bovenataande geeft wel het recht
te spreken van ons vluchtelingendorp.
Do indruk, die wij hedenmorgen bij
ons bezoek ter plaatse hebben gekregen
en de toelichtingen, die de heer At,,
tstoenmnn zoo welwillend was ons te ver-
schaffen, gevoegd by het oordeel uitge
sproken door deskundigen op het gebied
dor volksgezondheid, doen ons zeggen dat
de vluchtelingen in Gouda voor het win-
tergetyde m zoo aoodig daarna een zoo
goede huisvesting hebben, dat mng wor
den betwijfeld of elders hier te lande op
zoodanige wijze daarin zal kunnen wor-
den voorzien.
Ledenvergadering „Ziekenzorg".
De Decembervergadering der ver-
eeniging „Ziekenzorg" verbonden aan
de Koninklijke Stearine Kaarsenfa
briek Gouda had gisterenavond plaats
de zaal „Concordia" der R. K.
Leesvereeniging. Op deze Vergadering
werd het halfjaar] ijksch verslag uit
gebracht waaruit bleek, dat dit half-
aar eeu voordeelig .saldo heeft ge
bracht voor „Ziekenzorg" van pl. m.
1000.Uit de rekening en ver
antwoording van het fonds „Hnlpkas"
(onder beheer staande van het Bestuur
van „Ziekenzorg") trad weer duidelijk
op den voorgrond hoe deze kas in
verschillende gevallen een belangrijke
steun is geweest voor de leden van
„Ziekenzorg" en bun gezin.
U(Aan het Comité tot steun te Gouda
is 13 weken een bijdrage gestortnu
de termijn ,van 13 weken verstreken
is besloot uien met de storting op te
houden. Na behandeling van enkele
huishoudelijke aangelegenheden werd
do vergadering gesloten.
Goudsche Winkeliersvereeniging.
De heer A. de Goederen alhier zal
voor de Goudsche Winkeliersvereeni
ging op 10 December a.s. in de zaa
van „De Réunie" een lezing houden
over „De verschillende betaal- en
credietmiddelen in den handel.
Deze lezing is voor ieder belang
stellende toegankelijk.
Kathleen Parlow.
Naar wij vernemen worden door de
Kunstkring alhier pogingen aange
wend om hierde beroemde pianiste
Kathleen Parlow op 22 Dec. a.s, te
doen optreden, hetwelk eerst dan ge
schied wanneer voldoende plaatsbil
jetten worden genomen,
Een inteekenlijst gaat daarvoor rond
In arrest,
Een drietal vluchtelingen in „Ons
Genoegen", die daar als schoenmakers
werkzaam zijn, hebben gisteren wat
te veel gedronken en zijn in handen
der politie moeten worden gesteld.
In afwachting wat met hen ge
schieden zal bevindt zich dit drietal
in arrest.
Hedenmiddag werd ten Raadhuize
dezer gemeente verpachtde bedie
ning van de Pont in de Turfsingel-
gracht. Ingeschreven werd door:
25000, Straatkeien.
N.V. Handel-Mij. Holland te
Rotterdam f 130.
N.V. Bouwmij., v/h. M. Lui
ten, Lekkerkerk 129.50
Pelt en Hooikaas, Rotterdam 124.95
Hubert van Kahn, Venlo 124.
75000 Waalstraatklinkers.
Bonté en Bekker, Wgk bij
Duurstede f 19.65
N.V. Handelmij. Bouvó en Vink,
Wormerveer 19.50
Joh. Dessing en Co., Gouda 19.40
N. de Lint, den Haag l<y&>
R. van der Pol te Ek en Wiel la95
Gebr. de Witte, Amsterdam „89.90
B. van Capelle van Walsem
te Arnhem 18.70.
ij. tot verkoop van Waal
steen, Nijmegen 16.50
40000 Vechtsche straatklinkers
(Waalvorm.)
Los, Montfoort f 22.96
B. van Capelle van Walsen 17.44
R. v. d. Pol te Ek en Wiel 17.30
40000 IJsselsteen.
Joh. Dessing Co., f 7.30
C. van Vliet Dz., Gouda 6.85
Bouwmaterialen.
A. Jonker Zoon, Gouda f 494.15
Joh. Dessing Co, 486.75
N. de Lint, Den Haag 458.50
De gunningen zullen later worden
bekend gemaakt.
H. Kooijman Hz.
D. Mulder
I. van Leeuwen
W. J. van Hofwegen
en J. van der Ende
£60.—
850.—
840.
746
Voor de zelling genaamd het „Boe-
renveld" werd ingeschreven door R
U. Jongenburger voor f86.
Verder had de aanbesteding plaats
van de voor de gemeente benoodigde
materialen, gedurende 1915. Ingeschre
ven werd voor Eikenhout
B. Kempeman te Silvolde f 1999,
N.V. v. Wijngaarden Co.,
te Rotterdam 2234.68
W.Hoogendiik Wz. te Gouda,
Inl. „2450.-
Rgnstr. 2700.
J. en G. Alblas te Waddinx-
veen r 2470.-
Riju8tr. 2730.
Greeneu- en Vurenhout.
J. en G. Alblas te Waddinx-
veen f 1189.-
W. Hoogendijk Wz. Gouda 1130.
N V. F. K. v. d. Eist en Co. te
„1081.
Schiedam
IJzer en Staal.
Firma J. H. Kok, Gouda
Gereedschappen.
Firma J. H. Kok, Gouda
Lood en Zink.
Firma J. H. Kok, Gouda
P. J. Spee, Gouda
Verfwaren, Oliën en Teer.
C. C. Krom, Gouda f 942.77
J. de Waal en Zoon, Utrecht 983.85
C. J. Revet, Gouda 1331.60
Onder dezen laatsten prijs was het
volgende perceel inbegrepéh.
Glas.
C. C. Krom, Gouda
C. de Groot en Zoon, R'dam
P. Dolk en Zoon
J. de Waal en Zoon, Utrecht
M. J. Houwink, Sneek
200 M3. Grind.
W. Noorland, den Haag, ongez. f 3.35
H. P. van der Wal, Gouda 2.45
A. de Waard, Ouderkerk, ongez. 2.39
H. Speksngder, «2.44
G. Pieterse, Hardinxveld
H. A. de Vries, Oude Wetering
Zand.
W. Noorland, den Haag
J. C. de Rek, Ouderkerk, straatz,
biggelzand
K. A. Dekker, Gouderak, straatz.
biggelzand
N.V. Loevestein, Gorkum in
massa 12076.-
bijlovering metsolzand
straatzancl
biggalzand 1,36
£130.—
f430.50
f 419.26
416.25
f204-
196.76
196.25
195.125
186.76
„2.37
.44
f 1.1
„0.7
$75
1-
De quaestie VerzijlNed. Bond van
Boekdrukkerijen.
Naar wij vernemen is de quaestie,
welke er bestond tusschen de drukkers
firma Verzijl en den Ned. Bond van
Boekdrukkerijen opgelost.
Zooals men zich herinnert, was de
oorzaak daarvan het verplaatsen van
de „Nieuwe Zuid-Hollander" van de
drukkerij-Verhulst naar de drukkerij
Verzijl.
In het geschil dat zoo geruimen tijd
heeft geduurd, is thans een accoord
getroffen en heeft de heer Verzijl zich
als lid van den-Ned. Bond van Boek
drukkerijen opgegeven.
Overreden.
Hedenmorgen is in de Persijnstraat
het zoontje van den heer H. de Jong
alhier onder een wagen geraakt, waar
bij het linkerdijbeen van het kind is ge
broken.
Het kind is ter behandeling overge
bracht naar het Van Iterson Zieken
huis.
Boskoop.
De Rechtbank te 's Gravenhage ver
oordeelde gisteren
M. O., Ioh werkman te Boskoop,
wegens diefstal tot 2 maanden ge
vangenisstraf.
407e STAATS LOTERIJ.
1"'" KI. Trekking van Dinsdag 8 Dee.
No. 18249 f 20.000.
1127 en 14947 ieder f 1000
17692 f 200.
3884, 3887 4846, 5196, 7948,
17266 en 18797 ieder f 100.
Prijzen van f 20.
01 182 215 57 se 408 501 87 718 88 68 845 49 60 87 080
1025 41 40 1117 34 40 49 71 74 1271 1825 06 84 U™
88 1510 87 04 1000 40 1707 15 60 88 86 I»»®*
2008 46 SO 2145 01 2242 47 2824 41 2414 75 2673
2O101O!M8!o'?9668248 48 70 8807 41 08 8478 8541 8001 96
4121 28Ö42Ü0 5 74 78 4467 79 4660 70 71 88 90 06
4045 70 4712 48 78 4017 24 64 78 80 87
6016 86 46 6105 87 80 5287 5870 5424 47 6608
JS m XlOB 5 6887 95 IMM S5 6SU 12 8800
Wl/K17^of,112 7505 7080
S„S 05 8502 8019 00 8810
BOM 'Se8"» 'SlS 38 58 76 00 98 9805 80 10 9115 51 88
mail 77 87 M 9717 81 86 0801 9 18 80 00 71 79
ima 70 79 lülffl 19226 82 10606 50 KH12 71 82 87 10601
«10 11 87 «BW» 90 10665 02 1OT80 1MB 1000B
11014 70 98 11100 58 11221 44 11824 11480 91 04 11M0 SS
«H 11087 05 11786 03 11889 00 78 87 11910 71 H2 07
12082 62^12146 40 12247 52 95 12348 01 02 12429 85 12668
jTrnVATooW^»8'»» 82 «5.8 26
M 6613600 29 18778 84 88 18807 40 76 81 13912 83
14081 14144 14200 21 81 91 14318 67 90 14400 66 71 03
U50B 44 68 14648 14722 68 86 14887 47 14041 48
15004 00 71 111108 86ttSl 66 16848 78 16420 84 01 16510
85 1500848 87 15707 24 50 02 72 86 1680B 44 81
JRi 22 10200 49 00 18347 79 10618 10617 19 82 10706
lffiia 84 60 1Ö919 20 86 88 62 08
17089 17188 46 68 01 04 02 97 17208 76 04 17827 8» 80
1 17476 78 17580 00 17005 17714 00 17928 G1 68 04
18034 06 08 18118 86 80 18265 18487 18614 18819 25 56 00
E MoS» 70 79 79529 «o 79606 27
JKKSRS 20969 «9 ,2 2066.
98 84SR» 82 90 20677 97 90977
270Ö7
le Klasse le Lijst No. 16931 m.
16981.
MARKTBERICHTEN.
Veemarkt Rotterdam.
Vette Ossen en Koeien goeden
aanvoer, prijzen waren voor 1ste kw,
45, 2e 40 en 3e 33 cent per balf kilo
Magere Ossen Melkvee en Vaar
koeien goed aangevoerd.
Vette Kalveren goede aanvoer,
lste kw. 35, 2e 32, Se 27 cent per
half kilo.
Stieren goede aanvoer, lste kw. 37
2e 33, 3e 28 cent per half kilo.
Graskalveren redelijk aangevoerd
Handel voor al het aangevoerde
prijshoudend.
Aan het Westelijk Front.
PARIJS, 8 Dec. Het communiqué
van gisteravond luidtIn België heb
ben de Duitschers Oost-Duinkerken
gebombardeerd, dat 4 K.M. ten westen
van Nieuwpoort ligt. Tusschen Béthune
en Lent hebben wij Vermelles en de
stelling van Rutoire genomen en den
spoorweg bezet.
Bij Rouvroye, Parvillers, Le Ques-
noy en in Santerre hebben wij belang
rijke vorderingen gemaakt.
Overigens valt niets te vermelden.
Aan de Yser.
LONDEN, 8 Dec. Aan de „Daily
Chronicle" werd d.d. 7 dezet- uit Duin
kerken geseindIn de donkere ochtend
uren deden de Duitschers een wanhopi-
gen aanval door middel van gewapende
motorbooten op de Belgische stellin
gen ten zuidoosten van Ram&capelle
fij Pervyze. Drie krachtig bewapende
motorboöten, uitgerust met zoeklich
ten, naderden de Belgische voorposten
tot op 200 meter.
De booten sleepten een aantal vlet
ten, elk ongeveer 50 man en eenige
machinegeweren dragend. De Belgen
ontdekten hen toen zij het geluid der
motoren vernamen en openden dade
lijk het vuur. Onmiddellijk werden
door de Duitschers hun zoeklichten
in werking gebracht en het vuur uit
hunne machinegeweren geopend. Do
stralenbundels der zoeklichten ver
blinden de Belgen, wier schoten te
ver vielen. De Duitschers konden
naderbij komen en maakten zich ge
reed te landen. Inmiddels brachten
ook de Belgen een zoeklicht in -wer
king, waardoor zij in staat werden
gesteld hun geweervuur beter te rich
ten. Een gelukkig schot bracht een
Duitsch zoeklicht buiten werking,
terwijl de bemanning van het vlot te
water viel.
de daarop gevolgde'ver warring
zwommen deze manschappen naar bet
land, waar zij gevangen werden ge
nomen. Het gevecht werd gedurende
eenigen tijd voortgezetde Belgen ver
keerden reeds in moeilijkheden toen
het 75 m.M. geschut in stelling werd
gebracht en het vuur opende. De
motorbooten moesten onder dit gra-
naatvunr terugtrekken. Twee booten
werden ernstig beschadigd, terwijl een
in zinkenden toestand werd gebracht.
De verliezen bedragen aan beide zijden
ongeveèr 40 dooaen en dertig ge
wonden.
TWEEDE KAMER.
Hedemiddag kwam in stemming het
voorstel van HamelLimburg, be
doelende steun te verleenen aan on-
ïogende hunrders, en waarover
Vrijdag j.l. de stemmen staakten.
De motie werd met 50 tegen 31
stemmen verworpen.
Aan de orde kwam daarna het Lee-
nings-ontwerp van f275.000.000
De heer de Meester n.l. het
woord verkrijgende oordeelde een oor
logsschatting veel sympathieker, maar
is overtuigd dat dit bezwaarlijk zal
gaan en niet voor verwezelijking vat
baar omdat niemand thans de stand
van zijn vermogen weet.
Een goede oplossing vindt spr. het
dat de voorgestelde dekking slechts
iBtgeiegd tot 1 Jan. 1917, zoodat
in het zittingsjaar 19161917 kan
worden beslist of de leening gedelgd
kan worden door een heffing ineens.
ran het Koninklgk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 763.5 te
Munchen, laagste stand 736.7 te
Herno8and.
Ter wachting tot den volgenden dagj
deest krachtige, 'jtijdelijk wellicht
stormachtige zuidelijk tot westelgke i
wind, betrokken tot zwaar bewolkt I
met tijdelijke opklaring, waarschijnlijk l
regenbuien. Zelfde temperatuur.
BURGERLIJKE STAND.
GOUDA.
GEBOREN3 Dec. Johannes Mat
thias, z. v. P. J. Frie en P. A. Planken.
Francis Rosali, z. v. J. L. Caljé en
M. Verkammer. 6* Arie Melchior
Diederik, z. v. H. M. D. Thesingh en
E. van der Zaan. Eduard, z. v. J.
Raus en L. 0. Verheijen. Elizabeth
Maria, d. v. H. J. van Niekerk en T.
A. J. Oostrom. 7. Arie, z. v. H.
Versluis en W. Letzen. 8. Johanna
Cornelia, d. v. J. de Jong en D.
den Blijker.
OVERLEDEN4 Dec. Pieter den
Hertog 76 j. Jozef P. Beijens, 12
mnd. 5. Peternella W. Ome, geh.
met C. Knor, 80 j. 6. Hilletje Klok
19 j.