II
I
1
I
I
J!
Ir
B
enhuis
/B/
y
1
I
De Oorlog.
i
fi
y
I
Verschijnt dagelijks
en
MP EN
FEIILLEÏOA,
Elvixa..
I
9, GOUDA
'A' I
;lea
Donderdag 10 December 1914. 53e Jaargang.
^TieTJ-^rs- ezx -^ud_’V“er‘tezx'tïe‘blxxcl voor GtovlcLsl exx Oxxxstr©3x:exi..
behalve Zon- en Feestdagen.
Bode vork I fil/
otorrijwiel.
ieriijk eo laag ia prijs
Telefoon Interc. 82.
19
a
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. Telefoon Interc. 82.
o. 12052.
Amsterdam.
Onze beweging
en
zien
(Wordt vervolgd.)
fikman Zn., Gouda.
don
de
t
IEBOL Amsterdam
zitten
j zoo
aan
ren wij geregeld tijdig
togen ontvangen van
ncerten, vennakelijk-
deze dan in onze
Idea.
ande scheikundige
he Tandartsen en
ver-
de drie bovengemocmde
niet onbelangrijk verlies
De „Scharnhorst” en „Gnel-
gepantserde kruisers van
ww
plan
r r of
later toch uitwerking hebben gehad. La-
ngszaal voor Mili-
oten.
ooieteit Réunie Bond
mkiesrecht. Prof Dr.
camp.
}CHT.
a 7’/a uur Eendracht
Gill IISIIIE COURANT.
kommissie
orz.
JG, Vice-Voorz.
TENDORST, Pen.
Diep terneergeslagen keerde Schwordt-
ner ’s middags na afloop der terechtzit
ting naar Berghausen terug. Elvira kwam
hem in den tuin voor hét huis tegemoet
en reikte hem de hand. Zij wist, waar
hij vandaan kwam, maar het stuitte haar
tegen de borst over het rechtsgeding te
spreken; tot heden was daarover tus-
schen hen nog geen woord gewisseld.
Wilt ge wel gelooven, mijnheer, dat
ik weet, waar ge aan denkt... of waaraan
go dezen middag hebt gedacht vroeg zij
met oen matten glimlach.
Werkelijk antwoordde hij twijfelend
Dan zoudt ge evenals ik de herinne
ring morton bewaren aan een voor mij
on vergetel ijken dag.
Zij kleurde een weinig.
weegt tegen het door de Engelschen ge
leden verlies in de Chiloensche wateren.
PRIJS VAN HE TA BONN EmITn 1
F Per kwartaal
r Idem franco per post.
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post.
Abonnementen worden
Markt 31bij onze Agenten
de insignes van de orde met het sym
bool van den Heiligen George die den
draak verslaat.
De plechtigheid historisch en buiten
gewoon als zij was, was toch zeer
eenvoudig en kort.
Met het lint van den Kouseband
om, reed koning Albert daarna met
koning George weg om de lunch met
koningin Elisabeth te gebruiken. De
Prins van Wales en Prins Alexander
van Teek, de Indische, Belgische en
Britsche officieren volgden.
Bij hun vertrek salueerden de troe
pen opniew en de muzikanten speelden
de volksliederen.
Dienzelfden middag vertrokken vele
van de troepen, die de parade hadden
bijgewoond weer naar de gevechtalinie.
Aan het Oostelijk Front
In Polen en Galicie.
PARIJS, 9 Dec. Officieel. Op
het Russische front zijn de Duitsche
aanvallen afgeslagen. Lodz is om
Jrategische redenen ontruimd.
In Galicie hebben de Qostenrijkers
klaarblijkelijk Duitsche versterkingen
ontvangen; zij hebben het offensief
tegerj den Russischen linkervleugel
hervat.
opruimen in dezen
un het Brokkenhuls.
jericht aan een der
>f per Tel. n°. 178,
zal halen, wat U
Aan het Westelijk Front.
BERLIJN, 9 Dec. Officieel. Ten
Westen van Reims moesten onze troe
pen een hoeve in brand steken, niet
tegenstaande de Roode Kruisvlag
daarboven wapperde, aangezien op
foto’s van vliegers werd vastgesteld
dat zich achter die hoeve een Fransche
batterij verborgen hield.
Een Fransche aanval in de streek
van Souain tegen de dorpen Varennes
en Auvois aan den Oostkant van het
Argonnerwoud werd met verliezen aan
de zijde van den vijand afgeslagen.
In het Argonnewoud zelf werd op
verschillende plaatsen terrein gewon
nen. Wij maakten daarbij tal van ge
vangenen.
Bij de gisteren gemelde gevechten
ten noorden van Nancy hadden de
Franschen zware verliezen. Aan onze
zijde zijn de verliezen betrekkelijk ge
ring.
sche handen. De Fraèschen bezetten en
kel een post, westelijk van deze dorpen,
tot waar Duitsche voorposten toevallig
doorgedrongen waren.
Bij de gevechten werden talrijke Fran
sche krijgsgevangenen gemaakt en ook
eenige Engelschen. De verliezen der Fran
schen bij Amniersweilcn bedroegen 270
dooden.
Volgens Zwitsersche. berichte|n had men
zich reeds geruimen >tld op dezen aan
val voorbereid, ’a Winders worden de Vo
gezen diep met sneeü# bedekt en voor
militaire operaties onbruikbaar. Daarom
schijnen de Fransched zich een verbin
ding in de vlakte tasschen Belfort en
het Thanndal te hebben willen maken,
dus de weg BelforU-Nieder Aspach
Thann, doch het plan mislukte.
f 1.25
1.50
1 50
190
dagelyks aangenomen aan ons Bureau:
ten, den Boekhandel en de Postkantoren.
PARIJS, 9 Dec. Officieel. Van de
zeekust tot aan de Leie hebben artillerie-
duels plaats. Aan de Aiane had een ar-
lillerieduel plaats, waarbij wij vorderingen
maakten. In Argonne hebben de artillerie
en de infanterie aanmerkelijk terrein ge
wonnen, waarbij verscheidene vijandelijke
loopgraven genomen werden en een loop
graaf door een mijn opgeblazen. Onze
artillerie heeft de Manshoogten van vijan
den gezuiverd. Hier en in Argonne heb
ben wij over de geheele frontlinie vor
deringen gemaakt.
De krijgsverrichtingen ter zee.
Drie Duitsche kruisers gezonken.
LONDEN, 9 Dec. Officieel wordt
bekend gemaakt, dat de Duitsche kruisers
„Scharnhorst”, „Gneisenau” en „Leipzig"
bi| de Falkland Eilanden (Z. Atl. Oceaan)
geumken zijn.
LONDEN, 9 Deo. (Reuter.) Officieel.
Het Britsche eekador onder bevel van den
vice-admiraal Frederick Sturdee ontwaarde
op 8 Dec. ’s morgens te 7,30 uur bij de
Falkland-eilanden de Duitsche kruisers
„Soharnhorst”, „Gneisenau” en „Leip
zig”. In den loop van den strijd, die
daarop plaats had1, zijn de „Scharnhorst”
die de vlag van admiraal Graff von Spee
voer, de „Gneisenau” en de „Leipzig"
gezonken. De „Dresden" en de „Nürn
berg”, die tijdens het gevecht ontvlucht
ten, worden achterna gezet. Twee kolen
schepen zijn veroverd. De Britsche ver
liezen zijn zeer weinig talrijk. Er zijn
talrijke overblijfselen van de „Leipzig”
en do „Gneisenau” opgepikt.
De Duitsche Marine is door de
nietiging van
kruisers een
joegebracht.
seuau” zijn
11600 ton, die in 1906 van stapel zijn
gétoopen. De Scharnhorst had een snel
heid van 28.8 en de Gneisenau een van
22.5 knoop. De bewapening der schepen
was gelijk; zij bestond uit 4 stukken van
21 c.M., 10 van 15 c.M., 14 van 8.8 c.M.
en een torpedolanceerbuis. Elk dezer sche
pen had een bemanning van 764 koppen.
De derde gezonken kruiser „Leipzig”
was van kleinere afmeting. Deze pantser-
dekkruiser had een inhoud van 3250 ton
was in 1905 gebouwd en droeg een be
wapening van 10 stukken van 10% c.M.
4 machinegeweren en 2 torpedolanceer-
buizen de bemanning bestond uit 303
man.
e Zooals men zich herinneren zal heeft
het Duitsche eskader, waarvan thans de
drie sterkste schepen te gronde zijn ge
gaan bij de Chileensche kust op 4 Nov.
j.l. de Engelschen slag geleverd waarbij
toen de Engelsche kruiser Good Hope in
den grond werd geboord en de Mon
mouth beschadigd op de kust is moeten
vluchten. Het Duitsche eskader heeft
blijkbaar den Atlantischen Oceaan opge
zocht, teneinde daar op do bezittingen
hun kans te wagen. Dit is hun niet mo
gen gelukken. Het Engelsche eskader
beeft hen aangetroffen en een zoodanig
verlies toegebracht dat dit ruimschoots op-
De strijd om Lodz.
PETROGRAD, 9 Dee. In het
Duitsche officieele communiqué wordt
gezegd, dat de Russen by de ontrui
ming van Lodz reusachtige verliezen
zouden geleden hebben. Welk ver-
trouwen(I) deze mededeeling verdient,
blijkt uit het feit, dat de Russische
troepen zich uit Lodz te middernacht
van 6 dezer teruggetrokken hebben,
terwijl de Duitschers gedurende 15
uren voor onze ledige verschansingen
werkeloos gebleven zijn; bij de aan
vallen daartegen hadden zij meer dan
10.000 soldaten verloren en durfden
niet verder avanceeren.
Eerst om 3 uur ’s namiddags op 6
Dec. kwamen zij aan, om te consta-
teeren, dat er niemand meer tegenover
hen stond, waarna zij de stad binnen
trokken. Bij de verandering van onze
stellingen in de omgeving van Lodz
hebben wij geen enkelen soldaat ver
loren. Wij hebben deze beweging
slechts uitgevoerd, toen wy vastgo-
steld hadden, dat de Duitschers er ge
heel en al van af zagen om met hun
aanvallen in deze streek voort te gaan.
Onze beweging was Wolkomen onaf-
Hlermee is de zaak afgeloopen. Want
wat zou de verdediger kunnen zeggen,
daar zelfs het verzoek om vernachtende
omstandigheden te laten gelden in dit pro
ces alH een beleediging moest klinken
Na een korte beraadslaging kwamen do
rechters in de zaal terug en onder adem-
Jooze stilte sprak de president het dood
vonnis uit. Daarbij vertrok Snoward-
Starkhorst geen spier in zijn gelaat.
Ik verzoek, dat het vonnis spoedig
worde voltrokken, zei hij eenvoudig, alsof
het do vereffening van een handelszaak
gold.
De ontmoeting van de koningen van
België en Engeland.
„Onder het doffe gedonder der ka
nonnen, nauwelijks op vijf minuten
afstand van de gevechtslinie, zoo
1 schrijft een ooggetuige in een En-
gelsch blad, schonk koning George
I de historische Kouseband-ordc aan
België’s heldenkoning,
Koning George, vergezeld van don
prins van Wales en gevolgd door
Lord Stamfordham en majoor Clive
Wigram, kwam teaan even
voor één uur in den namiddag. Ook
kolonel Sir Pertab Singh en andere
dappere Indische soldaten woonden
de plechtigheid bij. werden in het
hoofdkwartier ontvangen door den
Belgischen koning en verscheidene
Engelsche en Belgische stafofficieren,
waaronder Prins Alexander van Teek
en M. de Brocpueville, premier van
België.
Het Regiment was op de plaats
van ontmoeting opgesteld. Velen der
mannen, zoo niet allen, waren nog
maar kort te voren in het gevecht
geweest en toen de auto, waarin ko
ning George gezeten was, aankwam
en de twee monarchen elkaar hartelijk
begroetten, barstten de Belgische sol
daten uit in luide toejuichingen. Ge
durende mijn langdurig verblijf in
België sedert het begin van den oorlog
was dit de eerste keer, dat ik Belgische
soldaten hoorde juichen. Tot nu toe
hebben zij hun deel in de wisselval
ligheden van den oorlog met ware
heldenmoed gedragen en met een opge
wekte gelijkmoedigheid, maar ik kan
mij geen andere dan deze gebeurtenis
herinneren, welke hen er toe bracht
op zoo’n wijze uiting te geven aan
hun enthousiasme.
ten wij er nu een einde aan maken, hoe
eerder hoe liever, want verdere bespre
kingen hebben toch geen nut meer,
weet, dat ik ter dood zal worden
oordeeld; gij moot handelen zooals
gehandeld
wijze, V"1
dwing voor de koele berekening, waar
mee hij zijn misdaad had voorbereid on
volbracht. Zonder eenige gekunsteldheid
en op kalmen toon, alsof hij een onom-
stootelijko waarheid uitsprak, noemde hij
zichzelven... oen Napoleon op de geld
markt. In zijn strijd had hij geen enkel
krijgskundig middel aangewend, of hij
wist uit het leven van den grooten kei
zer een juist passend voorbeeld aan te
w ijzen.
Het is evenmin mijn doel hier te
pralen, als om iets te ver goeil ijken, zelde
hij tenslotte, nadat het publiek hem meer
malen met verontwaardiging had onder
broken. Ik handelde volgens vaste re
gelen, on mocht ik weor tot mijn werk-
wtt» o - kring terugkeeron, dan zou ik trachten de
rechtbank den beschuldigde, I fouten te vermijden, die nu mijn onder
gang hebben veroorzaakt. Berouw moet
ge van mij niet vörwachten zulke ge
moedsaandoeningen zijn mij onbekend. Als
ik berouw moest hebben, dan zou het
zijn, omdat ik Schwerdtner toen in den
spoortrein niet mede uit den weg heb ge
ruimd. Dat zou gemakkelijk genoeg ge
weest zijn.
Ik hield dit echter voor onnoodig, en
deze domme neiging om hem to sparen
deed mij een font begaan, die ik betreur,
doch mijn noodlot wilde het zoo. Ik
zie nu in, dat het mij niet zou geholpen
hebljen, als ik hem bij het heftige tooneol
ten huize van baron von Ellerich i
kelijk had gedood, zooals Ik van
was, zijn aanklacht zou vroeger
49)
Vast vertrouwend op de verandering in
zijn voorkomen, tijdens zijn langdurige
afwezigheid, zoodat hij niet zou herkend
worden ais den meineedigen oplichter,
die gesignaleerd was door de politie,
knoopte hij in verschillende plaatsen van
I uropa en voornamelijk in Duitschland
betrekkingen aan om zijn reusachtige
plannen te doen slagen.
Hij wist, dat hij daar nooit meer zoo’n
gunstige gelegenheid zou krijgen, tot ei
ken prijs wilde hij zijn plan uitvoeren,
zelfs nog toen tot zijn verrassing de voor
malige schoolkameraad Dobel hem in den
veg kwam en hem herkende. Uit het
merkwaardig briefje in Dobel’s horloge,
dat Snoward met de portefeuille had; mee
genomen om te doen gelooven aan den
moord om te stelen, kon men eenigszins op
maken hoe de loop van zaken geweest
was. Snoward had den heer Von Dobel
idtgenoodigd tot een heimelijk onderhoud,
ter bespreking van financieele plannen
Dobel kon niet anders denken of het
was om met hem in compagnie te han
delen. Dit lag echter niet in Snoward’s
bedoeling hij begreep wel, dat Do
bel thans zoo rijk was, dat geen win-
PRIJSDERADVERTENTIÊN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer. *9*. f 0.55
Elke regel meer0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 by vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0.25 per repel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
Ik
ver-
ik
'1 heb; doeltreffend, op afdoonde
volgens hot recht van den sterkste.
Hij maakte een buiging en ging j -
bij alles wat nu volgde, bleef hij
onverschillig, of de zaak hem niet
ging.
De officier van justitie liet echter deze
gelegenheid niet ongebruikt voorbijgaan,
om uit oen zedelijk oogpunt een veroor-
deeling uit te spreken over zwendelarijen,
die, helaas aan do bepalingen der wet
ontsnappen. Hij wees er op, wat iomand
als Snoward beduidt in onze hedendaag-
sche maatschappij, een man van onbe
twistbaar talent, een schurk, erger dan
een oorlog en pestziekte, wiens misdaden
goud opbrachten, on wiens goud vervol
gens alweer misdaad voortbracht een
tiran, wiens roofzucht meer verwoestin
gen aanricht, dan de uitbarsting van een
vulkaan, oen booswicht, wiens begeerte
naar macht hem niet doet terugdeinzen
voor een moord Uit eon wijsgeerig oog
punt beschouwd is hij echter een mon
sterachtig wangedrocht, dat ons vrees en
bewondering afdwingt. Het meest bejam-
merenswaardige is echter, dat Starkhorst
niet kan worden geMraff voor de onder
nemingen, waardoor hij honderdduizenden
in de ellende heeft gebracht, en dat al
leen hij wegens moord op het schavot
kan worden gebracht.
Over de jongste gevechten in den Bo-
ven-Elzas meldt de Mülhauser Zeit.
Nadat in het operatiegebied tusschen
Belfort en Mühlhausen langen tijd rust
geheerscht had, werd1 sinds Zondag we
derom artillerievuur gehoord. Dinsdag en
Woensdag was het kanongebulder bijzon-'
der hevig, terwijl het Donderdag zweeg I
en Vrijdag weer begon. Het waren he
vige kanonades van de Franschen, die
eon groote hoeveelheid ammunutio ver
schoten, zonder de Duitschers noemens
waard te benadeelen. Hevig beschoten
word o. a. het idiotengeeticht van St. An
dreas bij Sennheim. Nu en dan kwam het
tot kleine gevechten op de wegen van
Largitzen en Heimersdorf. Een bijzonder
krachtige bestorming deden do Franschen
op het dorp Ammersweiler, welke echter
met bloedige verliezen voor de aanvallers
werd afgeslagen.
1 Het Fransche bulletin van Vrijdag be
richtte de bezetting van Onder-en Boven-
Aspach, oostelijk van Thann. Dat bericht’
is onwaar beide plaatsen zijn in Duit-
sten, hoe groot ook, zoo aanlokkelijk kon
den zijn als de triomf, dien hij kon ge
nieten door den grooten financier, wiens
aangroeiende macht op de beurs hij wel
licht benijdde, ten gronde te richten door
het bekend maken van zijn schuldig ver
leden. Het was een fout van Otto von
Dobel, dat hij de gewetenlooze vastbera
denheid van Snoward te gering schatte
immers deze had behoefte om den onbe-
trouw baren medewerker van zijn geheim
uit den weg te ruimen. Er was geen
ander middel, zoo hij zijn groote plannen
wilde zien gelukken.
Nadat de acte van beschuldiging met de
getuigenissen van Frederik Schwerdtner,
John Archer en Lodewijk Burger,
slotenmaker, was voorgelezen, vroeg
president der
of hij schuld bekende. Snoward stond l»c-
daard op van de bank der beklaagden
i antwoordde op kouden toon „Ja I”
Do rechters haalden met verlicht hart
weer adem. Algemeen had men een wan
hopige verdediging van den beklaagde
verwacht, doch Snoward sprak alleen een
rede uit, die echter toch grooten indruk
maakte. Hij begon echter met de verkla
ring, dat hij inzag, dat het volledig be
wijs zijner schuld was geleverd, aange-
Sohwerdtner en verscheidene andere
personen hem hadden herkend, toen men1
hem gekleed had gezien met den grijzen
mantel, den slappen hoed met broeden
rand en den zwarten doek om kin en
wangen. Hij wenschte geen medelijden op
te wekken of vergevensgezind of bewon-
Tegelijkertijd hief een militair mu
ziekcorps het Britsche volkslied aan,
gevolgd door dat van België. Toen
de muziek weerklonk, stonden het
breede vierkant infanterie en de aan
wezige officieren in de houding.
Toen stelde koning Albert aan ko
ning George M. de Broqueville voor
en den Belgischen staf van het hoofd
kwartier. Evenzoo deed koning George
met zijn staf. Verscheidene dappere
officieren, die onderscheidingen hadden
gekregen in dezen oorlog, werden
voorgesteld.
Bij het inspecteeren der troepen
sprak de Engelsche koning tot velen
der soldaten woorden van opwekking
en lof voor hun moedig gedrag.
Daarna stelden de Belgische troepen
zich op en begonnen op een gegeven
signaal langs de beide monarchen te
marcheeren, met wapperende vaandels
en onder de tonen van Belgische
volksliederen. Koning George salueer-
de, terwijl koning Albert naast hem
stond. <m*u
Er was een uitdrukking van innigerfl stn
trots in de oogen van den Belgischen
vorst. Hij zag er bleeker uit dan toen
ik hem een maand geleden gezien heb,
maar verder zeer wel, niettegenstaande
zijn leven in de loopgraven met zijn
beminde troepen. De bewondering is
wederkeerig. Zij aanbidden hem en hy
aanbidt hen. Nooit hebt ge zoo’n merk
waardig hartelijke verhouding gezien
tusschen een koning en gewone sol
daten. Het is heel gewoon voor hem
hun van zijn cigaretten te geven en
hun om vuut te vragen en dan een
oogenblikje met hen te blijven staan
praten.
Bij deze plechtigheid droeg koning
Albert de eenvoudige jas en pet van
een cavalerieofficier, zonder overjas.
Koning George droeg een korte mili
taire khaki-overjas, met zwart bonten
kraag. De Prins van Wales en andere
officieren waren in het gewone khaki.
Het weer was dreigend en koud, maar
de regen bleef weg.
Na de inspectie betraden koning
George, koning Albert, de Prins van
Wales, Prins Alexander van Teek, de
Indische prinsen met hun staf, even
eens M. de Brocqueville en een paar
officieren de plaats van de ordeuit-
reiking. Hier deed koning George
koning Albert het ordelint van den
Kouseband om, het helder blauwe lint
over het uniform hangend, dat de
Belgische koning steeds in den oorlog
gedragen heeft en overhandigde hem