1
BiaaneELlarLd..
VERGADEM1YAN DENGUTERi
INGEZONDEN.
Stadsnieuws.
SPOET.
Laatste Berichten.
MARKTBERICHTEN.
Telegrafisch Weerbericht-
liezen van den vijand betreft, Is teeke
nend, dat alleen op de hoogte ten zuiden
van Lutomiersk (Westelijk van Lodz)
niet minder dan 887 gedoode Russen ge
vonden en begraven zijn. Ook de totale
Russische verliezen kunnen vf ij, evenals
in de vroegere slagen, tamelijk nauw
keurig schatten zij bedroegen,] met in
begrip van de 80.000 door ons| gevangen
genomen Russen, die inmiddels j>er spoor
weg naar Duitschland vervoerd werden,
minstens 150,000.
Omtrent de stad zelf wordt uit Weenen
door het groote hoofdkwartier gemeld
De stad Lodz heeft door de jongste ge
vechten om haar bezit, zeer geinig ge
leden. Lenige voorsteden en fabrieken
huiten het eigenlijk stadsgebied toonen
beschadigingen aan echter is de binnen
stad volkomen ongedeerd gebleven. Hot
Grand Hotel, dat een der drukste pun
ten van verkeer uitmaakt, is onbescha
digd, bet electrischo tramverkeer heeft,
evenals in vredestijd, ongehinderd plaats.
In België.
Een Belgisch berichtgever van het
Handelsblad schrijft
Veel is geschreven en gejammerd
over de verwoesting in tal van steden
en dorpen, maar de ellende is enkel
een schadnw van het lyden, dat wel
dra in honderdtallen van huizen, zal
binnendringen. Van huizen, welker
inwoners weleer op welstand mochten
bogen De heele bekommernis van
het oogenblik bestaat in het aanwen
den van middelen tot bevoorrading
van de bevolking eerst en vooral van
bloem, tarwe of meel. Minstens der
bevolking van buiten leeft sedert
een maand op roggebrood.
Gedurig komen er steden en ge-
gemeenten bij, waar de nood nog ny
pender is dan in de gewone plaatsen.
Zoo b.v. te Dendermonde daar zyn
reeds ruim 6000 inwoners van di
10.000 teruggekeerd, meest allen tot
de werkersklas behoorende. Anderen
zijn opgenomen in de naburige ge
meenten. Maar alle nijverheid en werk
is uit Dendermoude verdwenen; alle
nijverheidsgestichten zijn vernield of
zoo gehavend, dat aan een herneming
van werk niet te denken valt. Wat
meer is, alle grondstoffen zyn mede
vernield verkeersmiddelen ontbreken
om ze aan te voeren. Machines zijn,
eveneens door het vuur onbruikbaar
gemaakt of onder de puinen bedolven.
Het paleis van justitie is vernield
en de rechtbank heeft haar zetel over
gebracht naar St. Nikolaas. Het ver
keer is volkomen gesohorst. De huizen
van alle magistraten en gerechtsbe
dienden zijn vernield. De 5000terug-
gekomenen moeten byna allen door de
liefdadigheid ondersteund worden. De
ellende te Mechelen, Boom, Duffel,
Willebroek en in de gemeenten tus-
sohen Antwerpen—Mechelen gelegen,
is bijna even groot als te Dendermonde,
maar het is nog erger in geheel het
overige deel der provinoie West-Vlaan
deren, waar alleB werd opgeëscht. In
menige plaats moet de bevolking door
de Duitsche troepen gespijzigd worden.
Veel vee is met de inwoners ver
dwenen. Het overige wordt zoo goed
het zijn kan, gevat om het in het
leven te houden. Het is de onder
gang van den veestapel voor verschei-
de jaren na den oorlog en welke ellende
in den tusschentijd.
50,000 frs. boete. Brugge in nood.
Op 6 Dec. is de gemeente Schelbe
belie, aldus meldt de corr. van de
Tyd te Brugge, tot 60.000 francs boete
veroordeeld wegens schade toebrengen
aan de telegraaf- en telefoon-lijnen
De daders zijn tot nog toe onbekend.
Omtrent den toestand in Brugge
het volgenden De werkeloosheid is
bijna algemeen. Aan' ongev. 16000
pers. van de 54000 wordt dagelijks
onderstand gegeven door een comité,
nl. 1 L. soep en 600 gr. brood per
persoon.
De requisities bedragen een waarde
van 10.000 frs.
De gyzelaars moeten in hun wonin
gen blijven.
In Brugge mag men niet komen
dan met een specialen verlofpas. Langs
de Noord- en Westzijde is het onmo
gelijk de stad te verlaten.
Vorige week is, volgens den oorlogs-
corr. te Sluis van hetzelfde blad, in
Brugge een Fransch burger gevangen
genomen, die brieven bij zioh had, op
den oorlog betrekking hebbende. Het
gemeentebestuur werd gedwongen zijn
fusilatie by te wonen.
In verband hiermede, waarschnwt
de oorr. de Hollandsche families ook
goed toe te zien aan wie ze brieven
meegeven voor families in België. Als
deze persoon onbetrouwbaar is, kan
nen de Belgische families in de groot
ste moeilijkheden komen en ook in
Sluis bijv. loopt dezer dagen een uit
sluitend Duitscn sprekend Oostenrijker
rond, die brieven komt opvragen, om
die in België te bezofgen. Tegen hem
dient in het bijzonder gewaarschuwd.
Doch zelfs al is de overbrenger vol
komen betrouwbaar, dan kan men er
toch nog, in moeilijkheden mee komen,
daar aan de grenzen thans ieder streng
gefouilleerd wordt en de betreffende
personen zich zelfs veelal ontkleeden
moeten. Aan de stuitende tooneelen
in Watervliet, waar vrouwen door een
soldaat gefouilleerd werden, is nu een
einde gemaakt, doordat deze functie
thans aan een Duitsche vrouw is op
gedragen.
Van Moerkerke en Lapscheere ko
men vele burgers thans weer op Hol-
landsch gebied vluchten, daar zelfs de
meest noodige mondvoorraad door de
Duitschers wordt opgeëischt. In Moer
kerke zijn ze er ook met 80 paarden
vandoor getrokken.
i
Men seint ons uit Rousei dd.
11 Dec.:
De Duitschers zijn gisteren in
Aerendonk en de plaatsen in de buurt
begonnen met alle soorten koper, tin
en lood artikelen op te eischen.
Zelfs antiquiteiten van groote waar
de worden niet ontzien.
Over Turnhout dreef Donderdag
middag een Zeppelin in de richting
van Antwerpen. Het luchtschip dreef
laag aan den grond.
De opstand in Zuid-Afrika.
Generaal Beyers.
Renter's bijzonderen dienst seint
uit Pretoria aan het Handelsblad dat
het lijk van Beyers herkend is, dat
het lijk geen wonden vertoonde en
dat de dood een gevolg was van ver
drinken. Beyers die te paard de Vaal
over wilde zwemmen raakte van zijn
paard op een 300 meters van den
oever. Blijkbaar was hij uitgeput door
de worsteling tegen den stroom, want
men hoorde hem roepen „Ik kan niet
meer 1" Een soldaat riep hem toe of
hij gewond was, maar Beyers ant
woordde: „Ik kan niet zwommen,
myn overjas belemmert me do bewe
ging I" Het waB door het vuur der
rebellen van de overzijde echter niet
mogelijk hulp te bieden en zoo kwam
Beyers en een ander rebel in de gol
ven om.
Het aftreden van Von Moltke.
Van bijzondere zijde wordt aan het
Hbld. gemeld, dat Von Moitke's af
treden als chef van den generalen staf
samenhangt met een verschil van mee
ning tusschen den Keizer en Von
Moltke. Laatstgenoemde wilde dat het
veldtochtsplan zich tegen Verdun zou
concentreeren, dat men daar zou door
breken om door een noordwaartsche
beweging de Engelschen tot den terug
tocht te dwingen. De Keizer daaren
tegen was voor het plan om noordelijk
bij Calais door te breken, en zijn gun
steling, Von Falkenhayn, de waarne
mende chef van den Btaf, werkte dit
plan uit, met het bekende resultaat
van Dixmuiden, Yperen on de Yser.
Er is op dit oogenblik slechts één
veldheer, die machtig genoeg is, om
niet onder den invloed van de om
geving des Keizers te staan, en dat
is Von Hindenburg.
De Fransche Regeering te Parijs.
President Poincaré en ministers zijn
Woensdag naar Parys teruggekeerd
in overeenstemming met onlangs ge
troffen schikkingen.
Aanslag van nihilisten.
De Berl. Lokai Anz. verneemt over
Genève omtrent de botsing en ont
ploffing der beide Russische treinen
met schietvoorraad, dat dit ongeluk is
toe te schryven aan een aanslag van
nihillisten en dat men de 72 wagens
met pyrosiline in de lucht heeft laten
vliegen.
Verscheidene personen zijn in ver
band met dezen aanslag gevangen
genomen.
afschuwelijk misverstand beerscbtehij
had me aangezien voor een officier van
een mailbootZenuwachtige reizigers
aan drukke stations, vooral „vluchtelin
gen" en andere buitenlanders, voor wie
in die omgeving maar eene werkelijkheid
bestaat om den goeden trein te halen
en niet verkeerd in te stappen, stellen
me demoeilijkste vragen en leggen me de
ingewikkeldste vergissingen ter beslech
ting voor zij zien me aan voor de een
of andere hoogheid bij het spoorverkeer.
En dan de dringende beden om hulp
te verleenai aan plotseling ziek-geworde-
nen I Het Is in de volte „dokter voor
en na-, ja, menig arts heeft zich reeds
als collega aan mij voorgesteld alles
vanwegen den Roode-Kruisband.
Velen begrijpen maar niet wat we te
doen hebben anderen leggen eene nei
ging aan den dag in ons te zien tegelijk
werkzoekers en werkverschaffers wel te
verstaan voor ons-zelf in beide hoedanig
heden Er zou geen arbeid' zijn voor
ons, als wij er niet waren; wij zouden er
niet aan denken te verrichten wat wij
doen, als wij daarvoor geen aanstelling
hadden ontvangen. Trouwens, deze
meeningen worden niet uitsluitend over
V e 1 dpredikers gekoesterd.
Dan kan men ook nog telkens zeer zon
derlinge opvattingen vernemen aangaande
de richting, ^Waarin we arbeiden. Niet
aljeen dat menigeen van ons verwacht,
dj* we meetrekken met den troep op
mahsch, odi in de rust ons woord te
sproken inaar nog dezer dagen vroeg me
in gemoede een bevriend ambtgenoot-pre
dikant, of ik nu, met al die ellende van
den oorlog zoo dicht nabij, met het oog
op verwoest België en die weggevluchte
bevolking, welke wij dan toch als van
de voorste rijen hadden kunnen zien, niet
genezen was van mijne... bewondering
voor het wapengeweldToen ik tege
moet voerde, nooit die bewondering, veel
oer altijd oen geweldigen afkeer daarvan
te hebben gekoesterdkreeg ik eerst
een verrasten blik ten antwoord, daarna
kwam, eènigezins aarzelend voorgedra
gen, do opmerking, dat het dan toch ze
kar heel lastig was, voor soldaten te
spreken, want er moest weinig overblij
ven en op den duur zou ik niet kynnen
volharden in het verzwijgen van wat ik
dacht 1 Ten slotte begreep ik, dat mijn
goed» ambtgenoot zich een Veldprediker
voorstelde als den aangewezen, krach
tens zijn plaats in het leger daartoe
verplichtenpleitbezorger van den oor
log... t
UIT HET LEVEN VAN EEN VELD
PREDIKER BIJ HET LEOER
TE VELDE.
XIV.
Aan alles valt te merken, dat de In
stelling „Veldprediker" geheel nieuw is.
Slechts do v o 1 o p-ingewijden herkennen
ons, aan onze pet, doch blijken al spoe
dig, nadat een gesprek is aangeknoopt,
weinig of gee® begrip te hebben van dim
aard van ons werk. Wie ten deele
zijn ingewijd verwarren ons op de aller-
vennakelijkste wijze met den Aalmoeze
nier. En de reet vindt in Cms terug een
vertegenwoordiger van die soort inenschen
welke toevallig de belangrijkste plaats in
neemt in hun gedachten. In een groote
havenstad overkwam het me, dat de kap
per, die me onder handen had, belang
stellend vroeg, of ik een lange reis ach
ter den rug had waarop Ut, In 't minst
geen argwaan koesterend en geen flauw
vermoeden hebbende omtrent 's mans be
doeling, geheel naar waarheid volgens
mijne opvatting bevestigend ant
woordde bjj het daarna zich ontspinnen-
do gesprek ontdekte ik echter, dat een
Aan de Duitsch-Limburgsche grens.
Men meldt ons uit SITTARD
In Limburg wordt de laatste dagen bij
zonder gejrfaagd over het buitengewoon
verscherpt toezicht op het doorlaten van
personen binnen Duitschland. Tot voor
cenige dagen had het grensverkeer, zoo
wel van Duitschers naar Nederland, als
van Nederlanders naar Duitschland op de
gewone wijze plaats. Plotseling is hierin
verandering gekomen, wat voor de ver
schillend» personen die aan beide zijden
van de grens belangen hebben plaats ge-
bad. Twee jongens uit Nieuwstad van
14 jaar ongeveer, die van de grens wa
ren overgetrokken werden door de posten
ingepikt en haar de Hoofdwacht gevoerd
Een landgoed bezitter op Nederlandsch ge
bied vlak bij een DuitBch dorp, waaruit
Ihij zijn werklui betrok, was een gedeelte
van zijn personeel kwijt, daar zelfs Duit-
i schors eenmaal in Nederland gekomen,
moeilijk In Dültschland kunnen terugkee-
ren. De Duitsoh© grensposten weten zelf
niet wat de aanleiding ls voor deze stren
ge bepalingen.
Steun aan België.
Alhier zijn de eerste stappen ge
daan, ten doel hebbende de samenstel
ling van een comité tot vorming van
een Internationaal Fonds, tot het ver-
leenen van steun, na den oorlog, aan
de Belgische slachtoffers der tijdsom
standigheden en tot het nemen van
maatregelen die kannen leiden tot den
wederopbouw en weder-samenstelling
van geheel of gedeeltelijk verwoeste
kunstwerken en monumenten, biblio
theken enz.
Naar wij vernemen, zal het eere
voorzitterschap aan den gezant van
België bij ons Hof worden aangeboden.
Kogge voor de Nodorlandsche regeering.
Het gisteren van New-York te Rotterdam
aangekomen Nederlandscho stoomschip Kor-
tenaer hooft ongeveer 8300 ton rogge
aan boord, geconsigneerd aan de Neder-
landsche regeering.
Uitvoer van aardappelen.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel maakt bekend, dat de ver
leende dispensation van bet uitvoerver
bod voor aardappelen niet langer van
kracht zullen zijn dan tot uiterlijk 31
dezer. Na dien datum zullen, op grond
der verleendo vergunningen, g»en aard
appelen meer kunnen worden uitgevoerd.
(Stot.)
Toestand te Vllsslngen.
De inspecteur der Volksgeaondhakl in
het bijzonder belast met hot toezicht op
de handhaving der wettelijke bepalingen
lietreffendo de volkshuisvesting, jhr. G.
de Graeff, is gisteravond teruggekeerd van
een reis naar Vllssingen, die hij heeft
gemaakt met het doel na te gaan, hoe
ver het onderzode naar de overbevolking
onder de Belgische vluchtelingen gevor
derd ia. Het is, naar wij vernemen, den
inspecteur gebleken, dat het onderzoek
zoover is gevorderd, dat met de ontrui
ming een aanvang kan worden gemaakt,
vluchtelingen in particuliere woningen ge
huisvest.
Het aantal dezer woningen bedraagt
ongeveer 800. Er worden daar 4 lood
sen gebouwd, die ieder 350 k 400 men
schen kunnen bevatten en waarin dus
een deel der vluchtelingen zal kunnen
worden ondergebracht. Het algemeene
streven is echter, te bewerkstelligen, dat
de menschen zich zooveel mogelijk in de
door de regeering gestichte vluchtdorpen
vestigen.
Het onderzoek vanwege de inspectie der
volkshuisvesting is het algemeen reeds
geruimen tijd gaande maar neemt uiter
aard veel tijd in beslag. Echter maakt
het goed» vorderingen; zoo was heden
van het district Oostburg bekend, welke
woningen wegens overbevolking voor
ontruiming in aanmerking komen.
Nieuwjaar bij de Post.
De Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht heeft bepaald, dat gedurende de
Nieuwjaarsdrukte bij de Posterijen,' even
als zulks met St. Nicolaas plaats vond,
uïflitairen zullen worden disponibel ge
steld, waarvoor in de eerste plaats zul
len worden aangewezen de In militairen
dienst zijnde postambtenaren.
Van en naar Antwerpen.
De „Administrateur De Bats" is Za
terdag met 67 passagiers maar Antwer
pen vertrokken en Zondag met 28 te
Vlieringen teruggekeerd.
Te Antwerpen worden weder passen
aan Belgen afgegeven, aldus verzekerde
uien ons.
De Rotterdamsche arrestatie.
Omtrent de aanhouding van mr. C. P.
van R. uit Rotterdam, wegens het ver
spreiden van een tegen Duitschland ge
richt pamflet, verneemt het Hbl. nog, ïat
de ontdekking van den dader het werk
was van de recherche van het hoofdbu^
reau te Amsterdam. Deze slaagde er in
den drukker zoowel als den uitgever van
het geschrift op te sporen. Te Amster
dam hadden o.a. de Duitsche en de Oos-
tenrijkscho consul een dergelijk geschrift)
ontvangen.
Vredes adres.
Het request, waarin op initiatief van
den Amstordamschen notaris Brands aan
H. M. de Koningin gevraagd wordt aan
de regeeringen der porlogvoerende mo
gendheden hare bemiddeling aan te bie
den, is thans ook in het Engelsob
Duitsch vertaald.
Behalve den heer Brand» vragen nog
15 Nederlanders het te teekenen, t.
prol. dr. T. Cannegieter te Utrecht; ds.
F. W. Draver te Naardenjhr. P. Ge-
vaerts van Geervliet, gep. kolonel
Haarlem; M. L. Honnerlage Grete, bur
gemeester van Schiedam; J. A- J. Heijst,
burgemeester van Baardwijk; mgr. L. E.
Jansen, drieën van Amsterdam; S. Kalff
te Hilversum; G. de Lang, gep. luit.-kol,
te Teteringen; mr. A. M. d» Lange te
Alkmaar; W. A. E. Mansfeldt, luit.-kol.
te Utrecht; E. Prins te Amsterdam; mr.
J. A. M. Rits te 's-Hertogenbosch; prof.
D. Simons te Utreoht; H. J. M. Tasijin,
president van het Seminarium te War
mond; J. J. Weve te Nijmegen.
Men schrijft uit Vlissingen aan de N.
R. CU
De verzending van brieven
naar België via Aken, waartoe,
naar eenigo dagen geloden is gepubli
ceerd, gelegenheid bestond, sohijnt niet
mogelijk te zijn.
Althans oen brief en briefkaart, van
het juist» adres on aanwijzing voorzien,
zijn bij den afzender alhier, de eerste
zelfs ongeopend teruggekomen. Beiden
droegen het stempel „Zurttok wegen
Kriegzustand".
Men schrijft ons uit Koewacht
Nu do afsluiting der grenzeq
zoo goed als volledig is, wordt door de
Duitsche soldaten nauwlettend toegezien/
en mag niemand meer in of uit België.
Toch wagen nog enkelen door hon
ger gedreven - het naar Nederlandsch
grondgebied te gaan, maar de Duitsche
schildwachten houden scherp de wacht
en schieten op allen, die bij de eerste
aanmaning niet blijven staan. Vrijdag zijn
er twee kort na elkaar getroffen.
Verwijderd.
Eind November heeft zich een Belgisch
officier van de 2e chasseurs uit Amers
foort verwijderd. Dit is het tweede ge?
val van dien aard, dat zich er voordoet.
Naar verluidt, hebben de Belgische of
ficieren zich, na de desertie der twee
Duitschers uit Bergen, tot Koning Al-
bert gewend.
Het ingekomen antwoord wijst de hee-
ren echter op de plicht bet gegeven eere
woord te eeren.
Geïnterneerd.
Men meldt ons uit Eindhoven
Gisterenavond werd door de grens
wacht voor den commandant alhier ge
bracht een Belgisch korporaal der genie
troepen, die nabij Hammond de grens
was gepasseerd. Deze militair heeft mee
gevochten bij de beschieting der Achel-
sche Klnls.
Het Nederlandsch Comité tot steun
van Belgische en andere slachtoffers ont
ving tot 12 December f 434.600,
francs en 138 mark.
Commissaris der Koningin in N<*
Holland.
Bij Kon. besluit van 12 dezer i^ a
ingang van 16 Januari, benoemd
missaris der Koningin in Noord-H
jhr. mr. dr. A. Roëil, met
van gelijktijdig eervol ontslag al»',
gemeeeter der gemeente Amsterdam,
dankbetuiging voor de vele en
tige diensten door hem in die
bewezen.
te GOUDA.
VRIJDAG 11 DECEMBER 1914
(V ervolg.)
17. Een voorstel van Bnrgemeesti
en "Wethouders tot wijziging der g
meente-begrooting, dienstjaar 191!
ten behoeve van een uit te voert
ovenverbouw in de stokerij der gu
fabriek.
Dit voorstel luidt aldus:
Gouda, 11 December 1914.
Bij nevensgaand schryven stelt d
Commissie van bijstand in hetbehee
der Gemeente-Lichtfabrieken voor on
in het jaar 1915 een aanzienlijke
bouwing in de stokerij der Gasfabrië
te doen plaats hebben. Een van
beide ovenblokken bevindt zich
in een zoodanig vervallen toestanc
dat de Directie der Gemeente-Lichtfs
brieken onverantwoordelijk acht or
de belangrijke kosten te maken, di
het zon medebrengen om dit ovenblo
door herstelling wederom in een to<
stand te brengen, dat de winl
1915/1916 met vertrouwen kan worde
tegemoet gegaan.
De Directie zoa daarom dat ove#
blok willen afbreken en op de vrij ge
■komen fundeering een nieuw stel oven
doën bouwen, waarvoor verschillend
ovenbbu^ers werden uitgenoodig
jannen .prijzen in te zender
Zóoals Uw Rakd uit de hierbij over
gelegde stukkeu zien zal, heeft
Commissie voornoemd, zich ten slotu
vereenigd met het aanbod van d
firma Aug. Klönne te Dortmuni
volgens hetwelk de geheele ovenboai
met toebehooren der gemeente zalt
staan komen op een kapitaalsuitgai
van rond f 100.000.
Het zal Uw Raad niet verwonder®
dat, toen wij kennis kregen van d
belangrijke verbouwingsplannen, o
te voeren in het aanstaande dient
jaar, wij er voor terugschrikten dl
in gunstige overneming te neml
Immers de tegenwoordige tijdsomsUi
digbeden zijn wel allerminst geschil
om tot uitvoering van groöte uitbrii
dingswerken te besluiten en de gt
meente met nieuwe schulden te beewi
ren. Intusschen is de Directie er
geslaagd de Commissie, die dit bezwaï
ook terdege voelde, te overtuigen, ds
de verbouwing, zooals zij die in he
belang van het bedrijf noodzakelijl
acht, geen langer uitstel kan lijden ei
bovendien zyn de betalingsvoorwaar
den, welke de firma Klönne heeft aan
geboden, zoo gunstig als men man
redelijkerwijze kan verwachten. Ooi
ons College heeft daarom ten sloth
gemeend het na rijp beraad opgemaakt
advies van de Commissie van by stam
te mopten volgen en geeft Uw R&«
derhalve in overweging het noodigi
krediet toe te staan om de verbouwin|
te kunnen doen uitvoeren.
Het werk, dat op 1 September 1911
bedrijfsklaar moet worden opgeleverd
zal bestaan uit de volgende onder
deelen
a. bouw van 4 volgeneratorovem
met 9 doorgaande retorten van 4 A
lengte, profiel 600 by 420 m.M., com
pleet met hydraulic main, gas- es
waterleidingen, werkvloer, rookkanaal
en schoorsteen
b. paalfundeeringen met
selwerk van den schoorsteen
c. cokestransport met
schoorsteen ter afvoer van
blnschdampen
d. betonplaat als fundee
ring voor c
e. kolenbreker en kolen-
buaker voor 100 ton kolen
met jakobsladder
f. paal- en betonfundee-
ring voor e
g. laad- en stootmachine
h. electr. geleidingen
i. overige werken en on
voorzien
f 42.146
2.000
14.940
560
11.6
1.970
7.326
1.180
18.250
f 100.000
Van bet hierboven onder a genoemd
bedrag voor kosten van de ovens zeil
moet één derde worden betaald op
1 April 1915, als wanneer al het ma
teriaal voor de pp- en inbouw de
ovens op de terreinen der LichtÜ
brieken aanwezig moet zyn. H
tweede derde deel dier kosten is op*
eischbaar bij de oplevering der ove*
op 1 September d.a.v., terwijl
saldo 3 maanden daarna moet w<
betaald, doch niet vóór 1 Januari 1916.
De betaling der posten, genoemd on
der c, e en g, zal eerst behoeven te
geschieden op 1 April 1916. Voor het
geval, dat de gemeente op die ver
skillende vervaldagen moeilijkheid
hebben om te beschikken over
bet noodige kasgeld is de firma Klfnne
bereid accepten op drie maande in
betaling te nemen tegen een interest-
beiekening van 5 pCt., welke accep
ten telkens zoo noodig kannen wor-
Mn geprolongeerd.
Voor nadere bijzonderheden omtrent
de uit te voeren werken in de voor-
I bereiding der zaak, leggen wij hierby
behalve het in den aanhef genoemde
-blijven der Commissie van bijstand
dd. 7 December 1914, No. 47 over
tvêe aan die Commissie gerichte ter
pjf»ke betrekkelijke missives van den
pirecteur der Gemeente -Lichtfabrieken
dd. 7 October en December 1914.
Op grond van het bovenstaande
S'hebben wij de eer Uw Raad voor te
stellen om ten behoeve der uitvoering
van de vooromschreven ovenverbouw
in de stokerij der gasfabriek de ge-
meente-begrooting voor het dienstjaar
1915 als volgt te wijzigen:
aan artikel 11 van Hoofdstak XV
der Uitgaven: „Kosten van andere
buitengewone werken, die uit buiti
gewone ontvangsten bestreden mogen
gorden" (Volgnummer 239) wordt het
onderdeel b „Uitbreiding der Ge
meente-Lichtfabrieken" uitgetrokken
op f 100.000 on van artikel 3 van
goofdstuk VII der Inkomsten yordt
het onderdeel b „Geldleening ter voor-
rieuing in de kosten van uitbreiding
der gemeente-lichtfabrieken" (Volg
nummer 61) in plaats van pro memorie
uitgetrokken op f 100.000.
Aan den Raad der gemeente Gouc
Wordt ter visie gelegd.
18. Mededeelingen van den he
Hermans, dat hij wegens vertrek uit
de gemeente ontslag neemt als lid van
de Commissie vaa Toezicht op het
Lager Onderwijs en als Regent
het van Iterson-Ziekenhuis.
De Voorzitter; Mijne Heeren!
De beer Hermans heeft in beide be
trekkingen diensten aan de gemeente
belezen. Het zal den Raad onge
twijfeld leed doen, dat hij de gemeente
verlaat.
Ik stel voor deze mededeeling voor
kennisgeving aan te nemen.
Aldus besloten.
19. Een adres van L. Verjaal
waarbij deze eervol ontslag verzoekt
- uit zijn betrekking van onderwijzer
aan de herhalingsschool voor jóngens.
Dit adres luidt alduB'.
Gouda, 21 November 1914.
Edelachtbare Heeren!
Ondergeteekende beeft de eer zich
tot U te wenden met het verzoek hem
eervol ontslag te willen verleenen uit
zijn betrekking va,n onderwijzer aan
de Herhalingsschool yoor jongens.
Hij heeft de eer te zyn,
van UEd.aohtb. de dw.
L. VERJAAL,
onderw. a/d 2° Burgerschool v. jongens.
De Voorzitter: Namens B. en W.
f \pieb ik de eer U voor te stellen het
gevraagd eervol ontslag te verleenon
met ingang van een nader door B.
en W. te bepalen datum.
Aldus besloten.
20. Een adres van Mej. C. C. W.
van Amerom, waarbij deze met ingang
van 1 Mei 1915 eervol ontslag ver
zoekt uit hare betrekking van onder
wijzeres aan de 2de Burgerschool voor
- meisjes.
Dit adres luidt aldus
Jkan den Raad der gemeente Gouda.
Geeft eerbiedig te kennen. Cathari-
na Cornelia Wilhelmina van Amerom,
onderwijzeres aan de tweede Burger
school voor meisjes, dat zij eervol
ontslag verzoekt uit hare betrekking,
in te gaan den ln Mei Mei 1915.
Hetwelk doenda. enz.
C. C. W. VAN AMEROM.
Gouda, 5 December 1914.
De voorzitter: Namens B. en
W. heb ik de eer u voor te stellen
bet gevraagd eervol ontslag te ver
leenen met ingang van 1 Mei a.s.
Aldus besloten.
(Wordt vervolgd.)
dienstelyk maakte en veel applauB ver
wierf.
De heeren Solser en Hesse gaven
een herziening van hun repeitogre,
hetwelk zij hier den vorigen winter
ook reeds gegeven hadden en verwier
ven daarmede een daverend applaus.
Het stukje Dagobert wordt Student,
hier ook reeds voor eeaigen tijd door
dit gezelschap onder den titel van
„Een lief Studentje" gegeven, werd
door allen uitstekend gespeeld, hoewel
de heer C. Kühn, ofschoon hij heel
goed spel gaf, toch niet zijn voor
langer in deze rol, den heer G. Pilger,
ien wij daarin de vorige maal zagen,
kon vervangen.
Na de pauze ging de Transformatie-
schets „Plan X 3" door Mej. M. Beek-
en den heer Jac. Sluyter Jr. Beide
zyn uitstekende spelers en de heer
Sluyter heeft door zijn uitbeelding van
de 6 in dit stukje voorkomende ka
rakters in een minimum van tijd, het
applaus dat huy deel werd, ten volle
verdiend.
Goede pianomuziek vulde de pauzen.
(ten. Als bewijs dat de mutatie onder de
leden zeer groot geweest 'a, diene, dat
alleen de heer J. Donk van de oprich
ting af lid van het koor is. Vervolgens
•rd overgegaan tot de uitvoering der
liederen. De verschillende nummers wer
den zeer goed weergegeven en het ver
heugt ons te kunnen constateeren, dat de
bezetting thans uitstekend is. Het succes
was dan ook welverdiend.
Na de pauze werd een tooneelstukje op
gevoerd, getiteld„Terug van de Kon
go", hetwelk, zeer in den smaak viel van
het publiek.
Door de leden werd aan den directeur
ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan
een pendule met coupes aangeboden.
Waddinxveen.
Den lsten Januari a.s. hoopt L. Slin
ger, den dag te herdenken waarop bij
voor 25 jaar, in dienst der Gemeente
trad als bode.
De
der ophalen. „Het
Gouda Vooruit.
i „Asta Nielsen'
k hun hart
Vuur" is
groote kino-actrice voor het publiek op
treedt en het weet te boeien. Ook nu zijn
er weer van die keurige
welke als altijd deze soort films tot een
waar genoegt® maken om te zien. Het
programma wordt verder aangevuld
een interessant Oorlogsjournaal, voorts
een tweetal comische films „Baas boven
Baas" en „De familie gaat uit", terwijl
bijzonder vermeld dient te wordenHet
Meer van Lugano, een zeldzaam mooi ge
kleurde natuuropname en verder een dra-
Do Wraak v. d.
dat cenigen van het talrijke
dat zich vorder uitstekend arau-
loor verschillende opmerkingen
den explicateur, vooral bij de vertooning
van de film „Het Vuur" zeer bemoeilijk
ten ln zijn lastige taak, welke opmer
kingen voor het overige publiek
hinderlijk
publiek
Ais weer begonnen wordt is Olym-
pia eenigen tijd ingesloten, doch Cri-
mer en Duijm zorgen af en toe voor
wat opluchting. Na een half uurspe-
lens galt Olympia verdedigen, waarbij
vooral Kolk, de achterback van Olym
pia, zich zeer onderscheidt. Hoe U. N.I.
ook zwoegt, er blijkt geen doorkomen
aau en Wagner weef zijn doel verder
schoon te houden. Einde komt met
een overwinning voor onze stadge-
nooten van 21.
Op het Sportterrein is Zaterdag nog
ispeeld Padvinders—Jong Olym
pia uitslag 10—0 voor Olympia.
Buiten verantwoordelijkheid der Red.
Nederlandschc Anti-Oorlog
Raad.
Zeer geachte Redactie,
Het groote belang van de zaak, waar-
u 't gaat geeft ons vrijheid u te ver
zoeken ook op deze plaats een aansporing
op te nemen voor uwe lezers om de ver
gadering te bezoeken, welko Dinsdag
avond in de Groote Zaal van don Die
rentuin te 's-Gravenhage door den Ne
derlandsch» Anti-Oorlog Raad wordt be
legd.
Een groot aantal van onze landgenoo-
ten sympathiseert zonder twijfel met liet
doel, dat door den Raad wordt
streefd. Welnu, zij kunnen door hunne
aanwezigheid aan deze sympathie uiting
geven. Velen echter kennen beginsel
werkwijze van don Anti-Oorlog Raad
niet, staan er geheel vreemd, wellicht ook
wat soepti8ch tegenover. Ook zij zullen
goed doen de vergadering bij te wonen,
<r door sprekers van erkenden
zal worden uiteengezet, wat d© Neder
landscho Anti-Oorlog Raad wil, hoo hij
thans werkt en zich voorstelt dit vorder
te doen.
Gesignaleerde aangehouden.
Door de politie is alhier aangehoir
den een gesignaleerd persoon, die nog
een dag hechtenis moest ondergaan.
De aangehoudene is overgebracht
naar het Huis van Bewaring te Rot
terdam.
Benoeming.
Door den Gemeenteraad van 's Gr«.
venhage werd heden benoemd tot
leeraar in de Engelsche taal aan den
Handelscursns, de heer \V. Kok, alhier.
De Witte Bit
Het oorlogajournal van deze week be
vat zeer interessante kiekjes voorname
lijk uit Oost-Pruiüen.
Men krijgt een goede indruk hoe ont-
/.ettond ook op het Oostelijk Oorlogstoo-
neel is huisgehouden.
Ken zeer interessante comedie is Wie
mooi wil zijn, moet pijn lijden". Deze
wordt ovenais het slotnummer De Brie
venbesteller van Cupido", zeer geestig
gespeeld door do bekondo artisten van
do Vitagraph Cy. Het Meer van Mraan
is een prachtige natuuropname.
Het liooldnummer van dezo week: Over
winnen of Sterven" is een film, die den
toeschouwer van het begin tot het ein
de in spanning houdt. Hoewel het er
hier en dnar een tikje te „dik °PuSb
doet dit aan het geheel geen afbreuk
temeer daar de explicateur het publiek
door zijn aangename manier van
lan, zeer gemakkelijk over dezo
doet heengaan.
De pianomuziek is als altijd' m goede
banden.
vertel-
punten
GOUDA, 14 December.
Ensemble 8oiser en Hesse.
Voor een uitstekend bezette zaal trad
gisterenavond in den Nieuwen Schouw
burg het ensemble Solser en Hesse
op. Het publiek heeft zich oyer het
algemeen blijkbaar goed geamuseerd,
hoewel het gebodene nu niet altijd
op den naam van „nieuw" aanspraak
kon maken.
De list van Paul, een éón-acter,
werd tamelijk vlot gespeeld door de
dames Solaer-Willemsens, Hesse-Slau-
ding en den heer C. Kühn, welke hier
rich later nog als declamator ver-
Haastrecht.
GEVESTIGD EN.
C. Boer in C. 20.
VERTROKKEN.
W E. Dekker naar Reeuwijk J. M.
Sluis' naar Lopik; J-Pa?£oorr "j3.1
UtrechtM. Slot naar Lopik Ca. Ja.
Winterswijk naar Linschoten J. öt0P
pelenburg (Wed. A. v. d. Heuvel) naar
Lekkerkerk.
VLIST.
GEVESTIGDEN.
A J. Schoonderwoerd in No. 38.
VERTROKKENEN.
Oa„ Ja. van Schaik naar Polsbroek
W. J. van Schaik naar Reeuwijk.
Donderdagavond jJ-
mengd koor „Eendracht maakt
S Z*Met V0en "intehtend" woord opende do
Sr wJTl de» avond. Spreker w«
op den ernst der tijden en aeh«e zich
gelukkig desondanks nog een
fe kunnen geven. Tevens wees, M P
het feit dat „Eendracht maakt Macht
10 jaren bestaan had, .welk jubileum eeh-
ter ^Sie terwffle van de tijdsomstan
digheden, niet feestelijk herdaoht zou wor-
het ge-
Macht"
heer J- J*
Een drukbezochte vergadering te 's-Gra
venhage, inaar ook in allo ander o plaat
sen waar soortgelijke bijeenkomsten den
zelfden avond worden gehoudenkan
niet nalaten invloed te oefenon in ons
land, terwijl de klank ervan zeer waar
schijnlijk ook tot het buitenland zal
doordringen. Het zou dwaasheid zijn, de
verwachtingen te hoog to spannen, maar
vruchteloos kan en zal een welgeslaag
de betooging, heel den lande door, niet
zijn» i itjiiux I
Een welgeslaagde betooging. Dit
te doen bereiken, lezers, staat aan
Hot is uwe aanwezigheid die hiertoe kan
medewerken.
U, geachte Redactie, voor de plaatsing
van deze opwekking beleefd dankend,
Hoogachtend,
Namens het Best. v. d. Ned.
Anti-Oorlog Raad,
Het Comité van Voorbereiding.
Aan het Westelijk Front
BERLIJN, 13 Dec. Officieel" Zwak
ke Fransche aanvallen op stellingen
tusschen de Maas en de Vogezen zijn
ipnder moeite afgeslagen.
^Van het overige oorlogsterrein in
het Westen is niets te melden.
Aan het Oostelijk Front.
BERLIJN, 13 Dec. Officieel. Van
Zuid-Polen is niets belangrijks te ver
melden. In Noord-Polen hebben de
operatiën geregeld voortgang.
De mededeelingen omtrent success en
door de Fransche en Russische com-
muniqué's verspreid zijn onjuist.
Aan het Zuideljjk Front
PETROGRAD, 12 Dec. In den middag
van U Dec. trachtten de kruisers Goben
„Borki Satvet" Batoem en dc vesting
to bombardeeren. De schepen verwijder
den zich snel toen d» forten vuur ga
ven. Zij hebben slechts 15 afchoton ge
lost, die onbeteekendo schade aanrichtten.
WEENEN. Van het zuidelijk voorlogs-
tooneol wordt gomeld; Verschuivingen van
sterke vijandelijke strijdkrachten naar liet
zuiden hebben het noodig gemaakt ons
Balkanleger in overeenstemming daarme
de anders op to «teilen en onzen rech
tervleugel terug te trekken. Deze een
voudige beweging wordt in do jongste
berichten uit Nisj als een beslissend suc
ces voor do Serviërs voorgesteld.
Do ServiBoho berichten over onze ver
liezen zijn zeer overdreven.
KON8TANTINOPEL, 12 Dec. Ofilcieel.
De groote kruiser Sultan Jawols Solim
die volgens Russische berichten zwaar
beschadigd zou zijn, heeft op 10 Decem
ber Batoom in brand geschoten. Do Rus
sische kustbatterijen hebben het vuur zon
der succes beantwoord.
Jitz.
Voetbal.
Uitslagen van gisteren.
Ie Klas N. V. B.
Sparta—D. E. 0. terrein afgekeurd
H V. V.—U. 7. V. 5—2.
Haarlem H. E. 0. 05.
HerculesQuick 00.
Afd. O.
Olympia—U. N. I. 2—1,
Het veld van Olympia had gisteren
al het regenwater ran de laatste dagen
verzwolgen, en ooz is deze wedstrijd
toch kunnen doorgaan.
Om precies 2 uur stellen beide elf
tallen zich op. U. N, I. volledig. Olym
pia met 3 invallers (natuurlijkAl
dadelijk is de blauw-witte-voorhoede
in actie en valt direct fanatiek aan.
Een enkele maal weet U. N. I. uit haar
omknelling te ontsnappen, doch de
backs van de Gouwenaars bezworen
voorloopig alle gevaar. De Olympia-
voorhoede geeft eenige mooie schoten
tot ten laatste de U. N. I.-keeper een
hard schot van Duijm niet voldoende
wegwerkt en de links binnen gele
genheid laat om in te trappen.
Na dit doelpunt begint N. I. uit
een ander vaatje te tappen. Stevig
valt zij nu aan, bijna denken wij dat
zij succes zullen hebben, doch de
middenvoor mist een reuzenkans „mees-
'"ihjze schijnt den moed echter niet
op te geven tot hij ten laatste toch
"Waguer met esn mooi schot weet te
verschalken.
Nog eenigen tijd toont U. N. 1. zich
sterker, bijna halen zij zelfs een 2e
punt als de rechtshalf eens ten einde
raad op eigen doel sohiet doch Wag
ner is „safe".
Dan komt Olympm weer opzetten.
Onder aanmoediging van het publiek
vallen de Olympianen onstuimig aan.
Mooiiaart lost van de wing een ren-
zenkei, die den keeper te machtig
blijkt-
Spoedig hierna is het rusten.
Krijgsverrichtingen ter Zee.
Turksch slagschip getorpilleerd
LONDEN, 13 Dec. Officieel, Gisteren is
eon Engelsche onderzeeër in de Darda-
nollon doorgedrongen door wider de mij
nen welke den toegang versperren, door
ie duiken en heeft het Tnrkscho slag
schip Mossadieh getorpilleerd.
Do onderzeeër keerde ongedeerd terug,
Toen het Turksehe slagschip voor hot
laatHt gezien werd, was het in zinken-
d<® staat.
De Messadioh, een geheel gepantserd
slagschip, hooft oen waterverplaatsiug van
W.U00' ion en is bewapend met 2 ka
nonnon van 9.2 c.M., 12 van 6 c.M.
17 van 3 c.M., 10 van 6 c.M. en 2 van
3 c.M., en beschikt over 2 terpedolau-
ccorbuizen.
Het schip hoeft oon lengte van 292 voet
en een breedte van 66 voet.
BERLIJN. (Van Duitsobe zijde.) De
uitslag van den slag bij de Falkland-
eilanden geeft do „Vossische Ztg."
leiding tot de volgende beschouwing
„Welke ontwikkeling schrijft het
blad -- kan er voor Italië weggelegd
zijn, als in de toekomst do Engelschen
vanuit Gibraltar, Malta, Cypres en Egypte
en do Franschen vanuit Toulon, Villa
Franco, Algiers en Biserta aanvallen
de ltaliaanscho kust ondernamen Kun
nen andore staten toelaten dat verhou
dingen blijven bestaan, die mogelijk
ken dat hun levensader ieder oogenblik
kan worden afgesneden, wanneer Enge
land, dat de Oceanen beheerscht, dat be
lieft f Do staten weten allen zeer goed,
hoe vijandig Engeland staat tegenover elk
land, dat zijn aandeel mocht eischen
de macht ter zee. Ze weten dat het iedere
vloot met wantrouwen beschouwt en
tracht te vernietigen zooals het vroeger
getracht heeft do Hollanders, Franschen,
Spanjaarden, Portugeezen en Denen van
de zoe weg to vagen. Soms ln open
zeeslag, zooals bij Trafalgar, maar ook
door oen overval als bij Kopenhagen. Bij
de Falkland-eilanden heeft Admiraal Stur-
dee nog plet bewezen, dat hij een twee
de Nelson is, doch zijn overwinning zal
toch doen zie®, welke gevaren de andere
volken dreigen en van Kngelaads hege
monie ter zee. Die staten zullen op ver
dediging bedacht zijn en meer on
de gevaren onder het oog gaan zien, die
hen van die zijde bedreigen, gevaren
veel veel grooter en rcëeler dan die van
het zoogenaamde Duitsche militairisme,
Een Zeppelin.
DUINKERKEN.il Dec. Een Zeppelin,
welke ^uit de richting Nieuwpoort kw:
was dools door het hevige vuur en deels
door oen opkomenden mist gedwongen to
rug te koeren.
Het recktstreeksohe verkeer voor rei
zigers Folkestone-Calais is gestaakt.
Te 's-Gravenhage is hedennacht op 74-
jarigen leeltijd overleden de gep. iuit.-
geueraal J. L. d» Bock, adjudant i. b. d.
au U. M. de Koningin.
De overledene nam in 1873, tijdens
zijn -deiacheeriug bij het Indisch leger,
dool aan ttto Atjeh-expeditie,waarvoor hem
het eeroteeken voor belangrijke krijgsbe
drijven en de Atjeh-modaiilo word ver-
loend. Van 1895—'97 was hij kolonel-
eommaudant van het 7e Keg. luf. Daarna
trad hij op als commandant van het Reg.
Grenadiers en Jagers. In 139Ö werd ko
lonel de Bock benoemd tot adjudant i.
b. d. van H. M. de Koningin.
De overledene was Ridder i/d. Orde
van den Ned. Leeuw, de Leopoldsorde t®
de Orde van den Leeuw en do Zon van
I'orzië.
Men zij gewaarschuwd.
Men meldt wis uit Noordwijkorhout
Twee, als priesters gekleodo personou za
melden hier, huis af, huis aan geld in
voor kerk en school in Armenië. Do ga-
vloeiden rijkelijk. Later bleek het,
dat men met oplichters te doen had.
Vlootbouw in Amerika.
WASHINGTON. De Minister van Ma
rino stelt voor het bouwen van twee
dreadnoughts, zes torpedojagers en min-
8 onderzeeërs.
Serviërs en Oostenrijkers.
NISJ, 12 Dec. Officieel. Onze troepen
•n op 8 Dec. den uiteengeslagen vij-
op het noordwestelijk front vervolgd.
Val je wo werd op dieu dag bezet Dee-
volgondon dag. Op deze linie
1 officieren eu 2237 man krijgs
gevangen gemaakt, terwijl oen groote hoe-
materiaal werd veroverd. Ten
noorden van do lijn Kosmaj-Wariuitza
werd hevig gevochten en werd de vijand
met groote verliezen teruggedreven. Dui
zenden gevangenen zijn te Nisj aange
komen.
PARIJS, 14 Dec. Hot communiqué van
gisteravond luidtVan beide uiteinden
het front zijn berichten ingekomen
dat do aanvallen dor Duitscliers daar
mislukt zijn en wel eert aanval ten noord
oosten van Yperen en een andere op het
station van Aspach.
Nederlandsch Stoomschip gestrand
Uit Londen wordt geseind dat een
Lloyd-teiegram is ontvangen uit
Leixoës, meldende dat het Netlerland-
sohe ss. „Bogor", van Amsterdam naar
Buenos-Ay res, tien mijlen ten Noorden
van Leixöes gestrand is.
D „Bogor" is totaal wrak.
Men vrogst, dat ei 25 menschen om
gekomen zijn.
Uit Onorto (Leixöes is de havenstad
van Oporto aan de kust van Portugal)
wordt geseind dat 24 mail van het
ss. „Bogor" verdronken zyn en 1 man
kon worden gered.
De „Bogor", een schip van 3621 ton
br., van den Rotterd. Lloyd, word ge
bouwd in 1898, vertrok 3 December
van Amsterdam en passeerde 0 dezer
Dover. 4
o
De Am8terdamscho Beurs.
Uit goede bron vernemen wij dat om
trent de tijd van opening van de Am-
sterdamsche Beurs nog geen beslissing
is genomen, omdat dit samenhangt mot
het prolongatie-vraagstuk, hetwelk ton
aanzien van verschillende onderdooien
nog niet volkomen tot klaarheid is go-
bracht.
De Staatsleening van 275 millioon.
Naar wy met zekerheid kunnen mo-
dedeelen zijn de berichten dat de leo-
ning van 275 millioen zal worden uit
gegeven tegen 97°/o, beslist onjuist.
De be doeling is dezo leeniDg a pari
uit te geven.
Veemarkt Rotterdam.
Vette Ossen en Koeien goeden
aanvoer, prijzen waren voor 1ste kw.
45, 2e 40 en 3e 32 cent per half kilo.
Vette Kalveren redel. aanvoer,
Late kw. 35, 2e 31, 3e 2Ï cent per-
half kilo.
Vette varkens redel. aanvoer,
lste kw. 35, 2e 33'/j, 3o 28 cent por
half kilo.
Schapen en lammeren redel. aan
gevoerd.
Handel in vet vee en vette Kal veren
prijshoudend. Vette Varkens prijshou
dend, enkele hokken heele zware l'/j
cent boven noteering.
Schapen en lammeren prijshoudend.
van het Koninklyk Meteriologisch
Instituut te I>E BILDT.
Hoogste barometerstand 756.0 te
Haparanda, laagste stand 734.2 te
Helder.
Verwachting tot den volgenden dag
Matige tot krachtige tijdelijke wel
licht stormachtige zuidelijke totzuid-
westelyke wind, betrokken of zwaar
bewolkt met tydelijke opklaring, waar
schijnlijk eenige regen, zelfde tempe
ratuur.