'GAS
w
m*
4
VOLTA”
De Oorlog.
I
ING
nhuis
GAS
h'
HP
53e Jaargang.
STUUR.
en
gr
I TOEZICHT.
KEI III EIOX
Dinsdag
i 1915.
XTïeu.-ws- ©xx -4^.c9-’V"ext©xxtx©"bl©Ld. voor O-c>-clcL©, ©zx Ozxxstx©3s©zx.
Verscliijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
□IJ Kz.
Wertoowte £ev<zns.
IRI
licht hebben?
Telefoon Interc. 82.
Telefoon Interc. 82.
o 12672
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
i.
imp aan den
Bisdom van Vliet.
er
zijn
de
40
doos.
imissie
De Duit-
zaal voor Milift
hij
iemand
leven vol ontbering
(Wordt vervolgd.)
QUELL
NWATERj
bij kwam, was daar juist een bajonet-
aanval begonnen.
was
voor-
ie 8 u. Muzikale
aire Strijkorkest,
jmmisaie Armeu-
INGERWAARD.
Een beeld der werkelijkheid
stort worden.
Voortaan ‘zal
in
nog
niet
niet
den
weg
Vice-Voorz.
NDORST, Pen.
iet Vluchte-
1ECEMBER,
in te zenden
zich
oude
ing,
B,
DIA”.
enz.
elf
GOUDSCHE COURANT
en on
zooveel
koel-
zetf in
moeten"
tan &Zn., Gouda.
waarden voor
rgd. Mochten
Jen gekregen,
morden bij den
L D. VAN
ruimen in dezen
iet Brokkenhuis.
cht aan een der
)er Tel. n°. 178,
11 halen, wat U
op zoo
zoo plotseling 1 Mijn
maar hoe heeft mijn
als deze kunnen
Te Brussel.
De schouwburgen te Brussel zijn, naar
Le Métropole meldt, nog steeds gesloten.
2CHT.
uur Vergadering
Ned. Protestante
idsgebouw.
ordia 7 u. Feest-
kvereen. „Prima
N OP REKENING!
1UGGAAF VERGOEE:
A 15 CT.|
over te halen toch
en daarna, op zijn
kleine wandeling op
is dit werk door
>t het grootste
f
JAC. KOOIJ Kr.
Vieringerwaard,
it met het instal-
LONDEN, 4 Jan. (V. D.) Uit Noord-
Frankrijk wordt geseind dat de strijd
aldaar aan beide zijden zeer geringe
terreinwinst brengt. Gedurende de
laatste dagen werden in het gebied
van Arras en la Bassee de heftig be
streden stellingen dagelijks verschil
lende koeren genomen en hernomen.
Het voordeel der geallieerden ligt in
het slechte effect op het Daitsche
moreel veroorzaakt door de herhaalde
aanvallen der Franschen op de posities
ten Zuiden van la Bassee. Desertie
komt onder de Duitschers zeer veel
voor.
Duitsche gevangenen verklaarden in
tegenstelling met het officieele bericht
dat zij gedurende het kerstfeest geen
extra-rantsoen hebben gehad. De rant
soenen bestaan op het oogenblik uit
eeh geringe hoeveelheid brood en
dunne soep van aardappelen en wor
telen.
In België.
Men meldt ons uit Sluis
schers beginnen zich steeds meer te rpe-
ren aan de Belgische kust. Dezer dagen
zijn in Knocke opnieuw een driehonderd
tal Duitsche militairen aangekomen, tbr-
Aan het Westelijk Front
Het Fransche communiqué van gister-
namiddag luidt
Tegenover Noulettes brachten wij de
Duitsche batterijen tot zwijgen. De ka-
M. nonnad» was bijzonder hevig in Cham-
p pagne. Wij namen verscheiden Duitsche
|g steunpunten in de omgeving van Perthes-
F les-Hurlus en Mesnilles-Hurles. In het
Bois-le-Pretre zetten wij onzen opmarsch
t-, voort. Wij maakten ons meester van de
I belangrijke hoogte ten Westen van Cer-
I nay in den Boven-Elzas. Van Steinbach
I werd een wijk, met de kerk en het kerk-
hof door ons in bezit genomen.
Het kasteel van Rubens.
In het Berliner Tageblatt vertelt
Heinrich Binder, de oorlogscorrespon
dent in het Westen:
Het was bij Elewijt, een klein dorp
ongeveer drie kilometer westelijk van
Eppegjtem. Aan den weg ligt het
kasteel Steen. Rubens heeft het voor
zich en zijn Helene Fourment gekocht
in 1635. Hier kwamen in schoone
zomermaanden zijn machtige kleur-
rij geregeld tijdig
n ontvangen van
ten, vermakelijk'
:e dan In ome
wijl de bewoners de aanzegging kregen,
zich gereed te houden nog een duizend
tal te herbergen. Alles wat maar bruik
baar is, wordt ook daar door de Duit
schers opgeëischt. De vorige week re-
quireerden zij te Knocke op één dag
68.000 fleeschen wijn. Hel voedsel wordt
zeer schaarsch en brandstof is er
meer. Ook petroleum is nagenoeg
meer te verkrijgen. Alle villa’s op
zeedijk en alle huizen langs den
naar het oude dorp tot aan het gemeente
huis zijn ontruimd. De villa’s zijn aan
de zeezijde gebarricadeerd met balken
planken en alles wat daarvoor maar
eenigszins bruikbaar is, flft matrassen toe.
In de muren van taf van huizen
schietgaten gemaakt, waarachter mitrail
leuses zijn geplaatst. De buitenmuren van
de aaneengebouwde villa’s op den zee
dijk zijn opengebroken, zoodat een door
gang is gemaakt van do eerste tot de
laatste villa.
Bij Duijnbergen, een klein badplaatsje
tusschen Knocke en Heyst staan 11 zware
kanonnen, behoorlijk verdekt Opgesteld
met den mond naar zeo gericht. De vo
rige week waren de Duitschers tusschen
Heyst en Hdyst-Bae bezig een zware bo-
tonvloer te leggen, waarschijnlijk b^temd
voor een 42 c.M. mortier.
De inwoners van Knocke mogen thans
hun dorp niet moer verlaten en niemand
mag zich in ’’de buurt van Heyst vertoo-
nen. De Duitschers treden zeer streng op
en de minste overtreding wordt onmid
dellijk met een week gevangenisstraf be
straft. De indruk, die men krijgt, wan
neer men met Duitsche soldaten spreekt,
is. dat allen wel naar huis verlangen
maar niet voor de overwinning is be
haald. Dat er onder de Duitschers groote
moedeloosheid zou heerschen, zooals ve
len hebben verklaard, ie beslist overdre
ven. Aan de grens, waar de wachten
nog voortdurend worden verscherpt, blijft
het rustig. In den nacht van 81 De
cember werden door, de grensposten scho
ten gelost, doch dit waren saluutschoten,
die de eepe post aan de andere zond.
PRIJS DER ADVERTENJIÊN:’
Van 1--5 gewone regels met bewijsnummerf oftö
Elke regel meer.„0.10!
By drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
Door eenige bioscopen worden voorstel
lingen gegeven, maar vijftien percent van
de opbrengst moeten in de armenkas ge-
ook na negenir «ur
deS avonds meer vertier in de koffiehui
zen zijn, want de café’s, theaters
hebben de vergunning gekregen, tot
uur open ^te mogen blijven.
Brood en meel zijn moeilijk te krijgen.
De bakkers houden hun winkels den ge-
heelen dag gesloten, öm zich brood te
verschaffen, moet men van zes uur ’s mor
gens quene maken en dit geschiedt onder
toezicht van de politie. Dikwijls ontvangt
men zelfs niet de hoeveelheid brood, die
men vraagt. Bovendien is er alleen rog
gebrood te krijgen. Verscheiden kruide
niers verkoopen geen meel meer en in
de winkels, waar het nog te koop is
kan men niet meer dan een kilogram te
gelijk bekomen. Het meel kost 1 franc
per kilo.
op te staan, en het kostte den jongeling
heel wat moeite haar
jets te gebruiken,
arm geleund, eene
dek te maken.
Heel de verdere reis door bleef
onbeschrijfelijk goed en teeder voor haar,
in alles hare wenschen radende en voor
komende dat men haar door het een of
andere voorzichtige woord pijn zou doen,
en toen zij eindelijk aan wal stapten
telegrafeerde hij aan zijne moeder, dat hij
eerst eene week later te Amsterdam aan
zou komen wi vergezelde hij haar naar
Parijs, om haar bij te staan in de treu
rige taak hare moeder op#de tijding van
Renaud’s dood voor te bereiden. Mar-
celle liet zich al deze vriéndelijke zor
gen welgevallen met die stille voldoening
welke over iemand komt, die voor het
eerst in zijn leven eerie groote en teedere
gehechtheid ontmoet; doch het beeld haars
vaders, gelijk hij voor haar oogen
diepte was verdwenen, belette haar
zich rekenschap te geVen van haar ge
luk.
juffrouw verklaarde dat Marcello nu niet
meer te beklagen was.
Het jonge meisje had gewacht om hare
hut te verlaten tot zij alles in de groote
kajuit weder stil had hooren worden; en
Ónno die haar opwachtte en haar spra
keloos in de armen sloot, merkte angstig
op hoezeer in de laatste vier en twintig
uur veranderd was. Het viel duidelijk te
zien dat zij den ganschen nacht niet had
geslapenzij scheen uit een zware ziekte
De Middelburgsche correspondent
van het Vad. schrijft:
Een onzer stadgenooten is verleden
week naar België geweest en deelde
ons o.a. het volgende over de opge
dane ervaringen mede:
Heen ging de tocht over Roosen
daal. Bij aankomst te Antwerpen trof
ook onzen zegsman de groote stilte
die in de anders zoo levendige stad
heerschte. Zooals bekend moeten de
café’s te acht uur Belgische tijd ge
sloten worden. Deze maatregel wordt
echter niet toegepast voor het beken
de hotel Weber, waar voornamelijk
de Duitsche officieren vertoeven. Te
half elf verliet onze stadgenoot dit
café. Uit de met verschillende personen
gevoerde gesprekken kreeg hij de over
tuiging, dat generaal Von Bezeler na
de inname van Antwerpen zelfmoord
heeft gepleegd, omdat hem verweten
werd, dat hij wel de vesting had in
genomen, maar niet de 25000 man
bezetting krijgsgevangen had gemaakt.
Van Antwerpen naar Brussel ging
de reis per rijtuig en behalve de reeds
bekende verwoestingen troffen o.a.. de
vele witte vlaggetjes, meerendeels stok
ken met zakdoeken, die nog steeds
uit de huizen langs den weg waren
uitgestoken. Te Brussel wordt voor
namelijk het wegziju van tal van ge
goeden gevoeld, waardoor luxe zaken
en dergelijke bijna niets te doen heb
ben. De armoede is ontzettend, waarbij
nog komt dat het brood, dat de bur
gerij verstrekt wordt, hetgeen bijna
geheel uit zemels bestaat, niet te eten is.
Des avonds werd onze reiziger aan
gehouden omdat zoowel zijn naam als
zijn uiterlijk veel gelijkenis had met
die van een gezochten Nederlander.
Na onderzoek werd hij echter vrijge
laten. Hem werd geadviseerd om niet
over Antwerpen doch over Duitsch-
land terug te gaan. Toen hij zich voor
het verkrijgen van een daarvoor noo-
dige pas den volgenden morgen op
de commandatuur aanmeldde, werd hij
weder aangehouden en het duurde tot
des avonds zes uur eer hij weder vrij
was, toen kreeg hij echter ook de pas.
Nog trof het onzen zegsman, dat. te
Brussel bijna iedere Belg de nationale
kleuren draagt.
Op de reis van Brussel naar Aken
per militairen trein viel het op dat er
geen paarden en koeien te zien waren
en deze dus zeker zijn opgevorderd.
Te Scheerbeek liggen vele Duitsche
soldaten met tering en te Luik met
typhus en geslachtsziekten in de laza-
weet, het oogenolik tot eene dergelijke
vraag was slecht gekozen, maar toén ik
uwe dochter zoo diep ongelukkig en ver
laten onder vreemden zag, 'heb ik haar
gesmeekt mij als haar bruidegom te wil
len beschouwen, en in alle» op mij te
ekenen.” t j
Ondanks heel don omvang barer droef
heid, voelde Julie de Clinchomps hoe
groote vreugde zich meester maakte van
hare ziel. Naast hare persoonlijke smart
óver het plotseling afbreken van een té
ven dat haar zoo dierbaar was geweest,
had zich aanstonds de bezorgdheid ge
plaatst voor de toekomst harer kinderen.
Marcello vooral zou haar vader zoozeer
missen. Niet alleen was zij bijna onaf
gebroken met hem geweest-, doch meer
dan een der anderen had zij ’s kunste
naars karakter overgenomen, en derhal
ve ook zijn onverzadigbare dorst paar
weelde, naar reizen, naar Vermaak’. Wat
moest er van haar worden, indien zij
veroordeeld werd, steeds aan de zijde ha
rer moeder, in de. eene of andere kleine,
nederige woning, een
te leiden
Oddo's aanzoek zou voor haar zoo
veel beteekenen als do redding van haar
gansche bestaan, maar daarom achtte de
weduwe zich nog niet gerechtigd hem
blindelings een offer te laten brepgen
waarvan hij het gewicht misschien niet
raadde.
19)
4 O do overledene, hij wilde hem niet
.beschuldigen, zijn dood1 in de golven was
zoo ontzettend geweest, doch hij had zich
niet alleen schuldig gemaakt tegenover
den armen jongen schilder, maar boven
al jegens zijn kind, dat hij had laten op
groeien met zulk een valsch begrip om
trent billijkheid en eergevoel. Onno nam
zich voor, op onmerkbare wijze haar in
zichten te veranderen, haar Van lieverle
de tot die hooge beginselen van deugd
op te voeren, welke zijne moeder steeds
gehuldigd had; eerst dan zou zij zelve
^volkomen, gelukkig kunnen wezen;
dertusechen zou hij haar van
liefde omringen, dat al wat naar
held en spotternij zweemde, van
haar tot zachtere gevoelens zou
versmelten.
Hij zelf had haar nooit zoozeer
mind als nu zij door het ongeluk
be-
ver
volgd werd, npoit zoozeer gevoeld dat zij
bij elkander behoordenofschoon de storm
en al de daarop gevolgde aandoeningen
bok hem dnodelijk afgemat hadden, achtte
hij zich gelukkig daar de wacht te blij
ven houden vóór haar deiïr, gelukkig dat
hij haar den volgenden morgen weer zou
droomen tot rijpheid. Nu ligt het slot
verlaten en verwoest.
In het park liggen een paar Duit
sche graven, te middag van de oud-
Vlaamsche, witte wintWrust van het
landschap. Over heggeri en velden ziet
men de puinhoopen vah Elewijt.
Het zijn hier heete dagen geweest.
De slag woedde en de Duitschers
kwamen slechts langzaajp voorwaarts.
Het ging niet zoo snel als anders en
men begreep niets van het toeval, dat
de beweging tegen hield; De vijand
schoot beter dan anders. Het moest
een toe val zijn, want wijd en zijd
kon men geen enkele reden er voor
ontdekken.
Het toeval gaf een opheldering van
het raadsel. Een Daitsch officier keek
naar den kerktoren van Elewijt. Hij
wilde eens zien, hoe laat de torenklok
was blijven stil staan.
Hy geloofde zijn oogen niet. Speel
den zijn geschokte zenuwen hem par
ten of zijn overmoede en overprikkelde
zintuigen? Neen, de wyzers van de
klok bewogen zich langzaam heen en
weer. Zij waren wit geverfd, zoodat
zij heel scherp tegen de zwarte cijfer
plaat afstaken. Als door de hand van
een geest geleid, wezen ze nauwkeurig
aan, ^vaar de schoten vielen, onafge
broken op de Duitsche linie neerha
gelend. De klok, die anders met ma
chinale eentonigheid het dorp den tijd
van arbeid en vespMgawezen had»
leidde nu het vuur van den slag, dat
vernietigend in het eigen land insloeg.
Toen men naar de kerk stormde,
kwam een magere, zwijgende man uit
den toren, de pastoor van Elewijt.
Toevallig was hij op den toren ge
klommen, toevallig waren do wijzers
wit geverfd, toevallig had hij de wij
zers bewogen om te zien of de klok
nog hersteld kon worden, zoo zei hij.
Het toeval wilde ook, dat een Bel
gische granaat midden in het onder-
vragingstooneel viel. De pastoor van
Elewijt en twee soldaten, die naast
hem stonden, werden gedood.
De granaat was verdwaald, omdat
de wijzers van de klokken niet meer
den weg wezen. Toen de avond kwam,
waren de batterijen van den vijand
genomen.
zien, en haar nogmaals zou hooren ver
zekeren dat hij haar eenige was.
Tegen den ochtendstond was de wind
geheel gaan liggen; Holdius begaf zich
naar zijne hut om zich te verkleeden, en
verscheen daarna aan de ontbijttafel.
Het gesprek der passagiers liep uit
sluitend over al de doorgestane angsten
en den vreeselijken dood des kunstschil
ders, die zulke aangename herinneringen
onder zijne reisgenooten achterliet.
„Gij weet dat wij oude vrienden wa
ren”, Zeide Holdius luid tot den kapitein.
,,Ik wist dat zoo goed, dat ik u daar
om gisteren ook aanstonds bericht van
het ongeluk liet geven,” antwoordde de
gezagvoerder. ,,Ik meende dat gij daar
door, beter dan iemand anders, in staat
zou zijn het arme meisje eenige troost
woorden toe te voegen.”
„Over een dergelijk en slag laat men
zich moeielijk troosten; maar opdat juf
frouw Renaud zich, op hare verdere reis,
niet geheel en al zonder steun zou ge
voelen, heb ik aanstonds gevolg gege
ven aan een reeds door mij opgevat voorne
men en haar ten huwelijk gevraagd.”
De kapitein rees van tafel op en
schudde hem vol hartelijkheid de hand.
„Op mijn woord,"'Zeide hij, „hoe blij
ik ben over dat goede nieuws, ik had
gewild dat wij het onder gelukkiger om
standigheden hadden vernomen, dan zoudt
gij gezien hebben of wij hier aan boord
onze vrienden weten te vieren.”
Ook de medepassagiers haastten
hem geluk te wenschen, en eene
I Van Duitsche zijde wordt gemeld
I Volgens Parijsche bladen hebben
puitschers de herstelling der sluizen van
k feebrugge, die door de Engelschen ver-
Ihield waren, voltooid, zoodat de Duitsche
Onderzeeërs met het grootste gemak kun-
I nen in- en uitvaren.
a Tusschen de kust en Yperen zijn de
r gevechten na een pauze weder met de
L grootste hevigheid begonnen. De Duit-
schers geven zich de grootste moeite om
I de stellingen ten Noorden van Nieuw-
póórt en Dixmuiden te versterken en de
offensief-beweging der Bondgcnooten te-
r - gen te houden.
In het bijzonder is het gevecht bij
L Lombartzijde buitengewoon hevig. Hier
R trachten de Bondgenooten door dé Duit-
sche ftnie te breken, tot nu toe echter
L zonder gevolg. Lombartzijde en Weeten-
L ..de zijn een groote puinhoop ‘en door de
?l)evolking verlaten.
Volgens de Corriere della Sera zijn de
Duitsche vliegeniers niet slechts boven
F Duinkerken geweest, waar zij belangrijke
k schade aanrichtten, maar ook boven Veur-
F:’ ne, Koudekerke en Rosendaal. Koudeker-
ke en Veurne hadden bijzonder onder het
f bombardement te lijden.
De gevechten in den Boven-Flzas.
Uit Bazel wordt nader gemeld over de
11 gevechten bij Sennheim (Cernay), dat de
strijd daar geweldig is geweest.
Een automobilist, die door een wonder
er levend' afkwam, reed op den hoofd
weg van Steinbach naar Bazel en hoorde
van gevluchte inwoners van Sennheim
dat gedurende drie dagen reeds de ber
gen daverden van het geschut. De berg
ketenen zijn hier en daar opgestopt met
de cadavers van vée of met brokken
muur van verwoeste huisjes der bergbe
woners.
De Duitschers hadden bij Sennheim een
uitgebreid net van loopgraven, zelfs eeni-
ge lange gangen uitgehouwen in het ge
steente.
Toen de automobilist beneden in het
dal het gevechtsterrein in de bergen voor-
Ingevolge haar verlangen, was Cnno
de weduwe alleen naar binn >n gevolg!
terwijl de jonge reizigster zich, na haar
vluchtig omhelsd te hebben, naar hare
eigene kamer spoedde, en heel omzichtig
ha 1 hij haar de waarheid medegedeeld.
Julie de Clinchamps ontving dit ont
zettend bericht op dezelfde voorbeeldige
wijze, waarop zij al de groote rampen
haars levens gedragen had maar de twee
groote tranen die langs haar ingezonken
kaken daalden, zeiden moer dan het groot
ste rouwoiisbaar.
„Hij was de eenige liefde die ik ooit
gekend heb,” sprak' zij roet sidderende
lippen. „En dan te weten dat hij dood
is, en gestorven op zoo vreeeelijke
wijze... en zoo plotseling I Mijn arme
Georges 1... maar hoe heeft mijn kind
eene beproeving als deze kunnen door
staan
„Zij h®eft zich heldhaftig gehouden
mevrouw, want haar toestand tusschen ai
die vreemden, en op diezelfde zee die haar
een dierbaren vdder ontroofd had
wreeder dan iemand zich kan
stellen.”
„Ik dank den hemel dat zij u aldaar
heeft mogen ontmoeten. Mijn ëchtgenoot
heeft mij dikwijls vol vriendschap over
u gesproken, en ik ben diep getroffen
over uwe goedheid tot hier te zijn mede-
gereisd, om mij op mijn verlies voor te
bereiden.
„Gij moogt mij daarvoor niet bedan
ken, mevrotfw, want gij zult spoedig in-
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaalf 125
Idem franco pei- post.1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad 1.50
Idem franco per post.1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
Markt 31, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren.
Bijzondere vergunning out ie trammen.
Te Turnhout hebben de Duitsche auto
riteiten weer een nieuwigheid uitgevon
den om geld te maken. Er rijdt daar
zooals men weet, een stoomtram. In nor
male tijden vervoerd die tram op de ge
wone wijze allo passagiers die er mee
tijden willen. Thans echter is dat an
ders. Men moet eerst zich een speciale
vergunning verschaffen en daarvoor be
talen en dan pas mag men tegen het ge
wone tarief met de tram mede rijden.
Behalve gebrek aan geld is er ook
gebrek aan brandhout. Daarvoor kap
pen die soldaten de boomen om. Dat ziet
men zeer duidelijk bij Hechtel en Hout-
hoelen. Daar wordt in de groote bos-
schen danig huisgehouden. Vooral met
Kerstmis is dat het geval geweest.