tHw tTmbt m mm, UIT HET LEVEN VAN EEN VELD- PREDIKER BU HET LEOER TE VELDE. Bl.rj.xierilean.a_ Stadsnieuws. ïSvirist. XTit d.e Pers. 6'U 47Ü» MARKTBERICHTEN. Laatste Berichten. Telegrafisch Weeruencht Advertentie». NED. FK0TE8TENBÖND op Vrijdag 15 Januari 1915. iNlderaluirii tao Mie le imiterd» èooiale Psychologie. temming, doordat men terecht of tenon- rechte meent dat de regeering het uit voerverbod op verschillende artikelen niet krachtig ten opzichte van DuiUuJiland handhaaft. Er zijn weinig landen, waar men vredelievender gezind ia dan in De nemarken, maar ditbelet niet dat velen, wie de kans op territoriale aanwinst in den vorm van Sleeswijk-Hoistein tamelijk onverschillig zou laten, met groote angst valligheid toezien of de regeering, door het doen van heimelijke concessies aam de oorlogvoerende mogendheid, welke het beet in staat is zijn invloed hier te doen geiden, het land voor de toekomst niet in een hoogst ongewenachte positie van afhankelijkheid tegenover Duitachland brengt. I n dit te iheer omdat hier sear sterke sympathieën voor Engeland heer- schen. De bijeenkomst der drie Skaodi- navische koningen heeft in Denemarken dan ook niet die geruststellende uitwer king gehad, welke men haar in ^bui tenland schijnt toe te schrijvenover het geen tusschen de drie monarchen bespro ken werd, is zeer weinig bekend, doch men acht hier a priori niet veel waar- do aan, want niemand zal den Deen er van kunnen overtuigen dat een nau wer samengaan inet Zweden in dezen tijd mogelijk Is. Zweden immers voert een veel sterker geaccentueerde buiteniand- sche politiek dm de beide andere Skan- dinavischo Staten, en doze politiek is ge' baseerd op vree» voor Rusland en'be weegt zich dus in de richting van Duitach land. Denemarken daarentegen heeft van Rusland niets te vreozon, terwijl de po litiek, het vorige jaar door Duitachland in Sleeswijk-Holsteln toegepast, velen die den oorlog vsn 1866 sinds lang verge ten waren, ongunstig tegenover Duitach land gestemd heeft. Do actie tegen Duitachland was de rogeering vooral aangenaam omdat haar goede trouw hierdoor ernstig gecompro ruit toen! dreigde te worden, zoodat de minister-president, do heer Zahle, het zelfs noodig beeft geoordeeld tegenover een redacteur van de NationalUdcnde oen en ander recht te zetten. Zoo verklaarde de minister zich om trent de ernstige geruchten, welke in om loop waren aangaande het oogluikend toolaten van inbreuken op het verbod van uitvoer voor paarden en koper, door er op te wijzen, dat, toen dit Verbod werd uitgevaardigd, dispensatie, werd ver leend voor paarden, welke reeds voor het verbod verkocht waren. Hetzelfde geldt voor het koper. Na den 6en December den dag waarop het verbod in werking trad, is er dan ook niets moer uitge voerd. i r moest een electrlsche leiding in Renders worden aangelegd, en deze lei dingen kwamen uit Duitachland. ZIJ be vatten koper, en nu verlangden de Duit- sohers om gelijke hoeveelheid koper te rug. Do gemeente Renders vroeg om dispensatie voor deze zending, hetgeen de regeering evenwel weigerde. Ook brood, benzine, gummi en an dere gewichtige artikelen zouden, vol gens hardnekkige geruchten, over de grensen vervoerd worden, ondanks liet uit voerverbod, doch de minister ontkende dit niet alleen, hij gaf ook hier min of meer sprekende bewijzen van het tegendeel. De ontevredenen zijn door de lezing van het interview der Natlonaltidende echter niet volkomen bevredigd. Het feit, dat de mi nister met nadruk op bepaalde gevallen wees, waarin de uitvoer der bedoelde ar tikelen krachtig werd tegengegaan, Is veeleer geschikt om do onrust te ver- hoogen van diegenen, «Me immers nooit Iwwoord hadden dat de overtredingen van het uitvoerverbod regel waren. XIX. Van de ondervindingen, welke een Veldprediker bij zijn arbeid opdoet, zou ik vertellen in doze brieven. Het ligt voor de hand, dat daarbij in do eerste »n voornaamste plaats do soldaten, hun leven, gedragingen en behoeften, ter sprake komen. Maar de gelegenheid doet zich ook voor, een en ander op te mer ken aangaande de burgers. Dezen keer ga ik daarvan Iets meed ooien. Het staat in het nauwste verband met wat ik in mijne laatste twee brieven schreef. In 't algemeen kan men hartelijke be langstelling in het lot en wedervaren der soldaten bespeuren bij de burgers. Het blijft duidelijk, dat het leger voor verre weg de meesten niet meer geldt als oone Instelling, staande tegenover of ton minste buiten de eigenlijke samenle ving, maar stellig vooral tengevolge van den persoonlijken dienstplicht - is geworden tot een onderdeel van onze maat schappij, samengesteld uit menscheu van gelijken aard en aanleg als de rest. In deze streken hoort men dan ook «eer ieldüu van on wetwIItandhedem van kwar tiergevers tegenover ingek wart Ier den, maar ■eer vaak vau bizondere toegeeflijkheid. De verzuchting wordt herhaaldelijk ge slaakt, dat de jongens verwend worden. Is zoo de houding van de ingezetenen oener bepaalde streek of plaats, ook over vriendelijkheid cji offervaardigheid van den kant der niét bij het leger ingedeel- den in het algemeen vaak niet te klagen doch dankbaar to roemen. Wat stollende menschen veel beschikbaar aan gaven en geschenken voor „Onze jongens aan de grens en in de stellingen" t Reusachti ge hoeveelheden sigaren, tabak, versna peringen, boeken en nieuwsbladen wor den gezonden. Stapels bivakmutsen, buik gordels; bergen handschoenen en polsmof fen zijn afgeleverd; men kan slechts be wonderend denken aan den ontzaggelijken arbeid en de ingespannen vlijt daaraan besteed, en berekent later de sommen, uk- gegeven aan wol en andere grondstoffen. Dit kan men ook door de kranten nog wel te weten komen, ai krijgt men veel duidelijker voorstelling van wat wordt ge geven en bewerkt, als men zulke wagen vrachten gaven en geschenken met eigen oogen beeft aanschouwd. Welk een h a r- t e 1 ij k h e i d bij dat allee medespreekt ontdekt men echter pas, zoo men per soonlijk ermede van doen heeft gehad. Ik deed onlange een beroep op vrienden in den lande voor onze mannenik vjoeg om versnaperingen en hulpmiddelen ter bevordering van gezelligheid en aflei ding. O, wat ik kreeg En hoe het luide getuigde van oprecht meeleven en ernstig zich verdiepen in de buitenge wone omstandigheden der manschappen Sommige zendingen beoogden, in den voisten zin te zorgen voor wat iemand in do eenzaamheid kan aangenaam zijn: '«cao in eene zekere hoeveelheid voor blijkbaar een bepaald aantal personen vergezeld van oone daarmede overeen; stemmende hoeveelheid suiker en Verkam de'» boschuitjes; wat sigaren, tabak koek, cacao, suiker, boeken, alles in af zonderlijke pakje» bijeengevoegd om te kennen te geven, voor hoeveel het be doeld was; lekkernijen in bussen, die zonder veel moeite voor het gebruik ge schikt zijn te maken boeken in pracht banden voor (al weer) zooveel man. Neen, het was aangrijpend, ervan ge tuige te zijn, met hoe groote moederlijke zorg hot was gekozen, verdeeld en in gepakt. Een schreef „de melk zou ik er «raag bij doen, maar dat kan helaas I niet" en zond van alles, noodig voor de bereiding van een kop lekkere chocola- the. Wat die een schreef hadden blijk baar velen gedacht, toen zij aan 't pak ken maken maken waren. Verboden uitvoer. De grenswacht te Winterswijk heeft gisterennaoht den rijwielhandelaar Van E. gesnapt, toen deze trachtte rywiel- en autobanden naar Duitachland uit te voeren. Proces-verbaal is opgemaakt. TWEEDE KAMER. Eerbiediging der overtuiging. Door het Tweede Kamerlid, den heer Juten, zyn, volgens de Avondster, den Minister van Oorlog de volgende vra gen gesteld: Is het den Minister van Oorlog be kend, dat de Generaal, Opperbevel hebber van Land- en Zeemacht, in dato 2 Januari 1915 gelast heeft, dat op 6 Januari, zynde feestdag der HH. Driekoningen, en voor de Katholieken een verplichte als Zondag te vieren feestdag, de Katholieke militairen slechts vrij van dienst zouden hebben tot 12 uurdoch dat voor hen in den namiddag „dienst" moest worden ge commandeerd Is het den heer Minister ook be kend, dat op den tweeden Kerstdag, in overeenstemming met de bepalin gen van het Receuil Militair, den ge- ïeelen dag voor de Roomsch-Katho- lieke militairen „dienst" gecomman deerd is geworden, terwijl de niet- Katholieke militairen dien geheeleu dag vry van dienst waren Is het den Minister eveneens be kend, dat voor de Israölietische mili tairen de feestdagen zorgvuldig in acht genomen worden en hun op die dagen Vrij van dienst wordt gegeven Vindt de heer Minister in dit op treden van den Generaal, Opperbe velhebber van Land- en Zeemacht, {een krenkende achterstelling der loomsoh-Katholieken Zoo ja, is de Minister dan bereid maatregelen te nemen, om een derge lijk optreden van den opperbevelheb ber in den vervolge te voorkomen De nota-Ter Laan. Ter beantwoording van de nota van den hoer K. tor Laan doelde de Minister p.a. mede dat onjuist is do onderstelling van dion hoor, dat hot blijkbaar in de bedoeling ligt de dienstplichtigen, voor wie verlenging van diensttijd wordl! ge vraagd, onder de wapenen te houden, zoolang de landen om ons hoen in oor log zijn. De Regeering verlangt slecht» de bevoegdheid hen onder de wapenen te houden, zoolang naar hare moening de toestand van dien aard is, dat, in liet befang van 'a land» veiligheid, onze weermacht tot oogenblikkelijk optreden gereed moot staan. De bewering, dat 'a land» veiligheid bo ter gediend zou worden door het weg zenden dan door het onder de wapenen houden der oudate landweerlichting, kan door den Minister niet worden beaamd. Do regeling van het kosteloos vervoer geeft roed» sedert geruhuen tijd geen grond meer tot redelijke klachten. Voor het hospitaal te Amsterdam zijn bereids do noodige voorzieningen getroffen. De veronderstelling, flat de verhooging van f 1 op f 1.10 van het maximum der mili- tievergoedingen zou moeten leiden tot eene verhooging dezer vergoedingen over de gehoefo lijn, stemt niet overeen met de zienswijze der Rogeering, welke ter kennis van de burgemeesters is gebracht en waarsan de Regeering neg steeds vast houdt Ter bestrijding van dit euvel, dat er ligt in de ongelijkheid van den maat staf, door da burgemeesters in de onder- scheiden» gemeenten bij bet vaststellen der vergoedingsbedragen aangelegd, 1» de medewerking van de commissarissen der Koningin ingeroepen. Voor 's-Graveohage geldt titans als maatstaf met betrekking tot een gezin zonder eigen inkomsten voor een vrouw f 0.75, voor een vrouw met één kind f 0.90 en voor elk kind meer f 0.10 per dag. Met beirekking tot de nota-Duymaer van Twist deelj de Minister o.q. nog mo de, dat de lichting 1915 in Augustus niet onmiddellijk opgeroepen is, omdat de sterkte van het beschikbare kader niet gedoogde, dig lichting gelijktijdig met de najaars- ploeg 1914 op te leiden. Om overeenkom stige reden zijn tp 15 December niet alie dienstplichtigen der lichting ingelijfd. Dat er van genoemde lichting loteüngen Inde verwachting, dat zij in Augustus zouden worden ingedeeld, buiten betrekking zijn geraakt, is den Minister niet bekend. Ge let op de behoefte, die in verband met den gemobiliseerden toestand van het le ger hier en daar aan personeel bestaat, zullen zoodanige gevallen wel uitzonde ringen zijn, zegt de Minister. By ministerieele beschikking ia met betrekking tot het verstrekken van vervoerbewrjzen en het aangeven van routes o. a. bepaald: Wanneer militairen voor rijks-reke ning met verlof vertrekken, worden aan elk hunner afzonderlijk vervoer- bewyzen voor de heen- en terugreis verstrekt. Gedurende den tijd, dat het leger gemobiliseerd is, mag bij het vervoer met publieke middtjjeh van versneld vervoer, de route worden gekozen waarlar gs de verlofganger het best en het spoedigst zijne reis kan ver richten. Bij vervoer per spoor mag derhalve ook eene andere route genomen wor den dan in het militair tarief is aan gegeven. Om welke redenen een op het ver- v oer be wijs aangegeven route wordt verlangd, behoeft niet op de bewijzen te worden aangeteekend. Reservekader onber. korpsen. Uitstel van opkomst onder de wapenen. Teneinde de depots niet telkenmale te belasten met de opleiding van een meer of minder uitgebreid aantal nieuw aangeworven adspiranten-vaandrigs, alsmede ter tegemoetkoming aan de studiebelangen* der betrokken jonge lieden, is bjj ministerieele beschikking bepaald ie. Zij, die zich by het reservekader der onbereden korpsen verbinden na 1 Jan. 1915, doch terwijl het leger nog gemobiliseerd is, zullen evenals in gewone tijden, uitstel van opkomst onder de wapenen kunnen verkrygen tot in het jaar waarin het 23e levens jaar wordt volbracht. 2e. De kaderreservisten, die zich na 1 Januari 1915, doch vóór de demo bilisatie Vari het leger, verbinden b(j het reservekader der onbereden korp sen, zullen na het sluiten der verbin tenis, voorloopig met onbepfwld verlof worden gezonden, onder voorbehoud, dat zy tot onmiddelijjce opkomst onder de wapenen verplicht zullen zyn, zoo dra gedurende de heerscbende tijds omstandigheden Nederlandsche troe pen in vyandelykheden worden ge wikkeld. 3e. Indien het leger op 20 Juli 1915 niet gedemobiliseerd is, zal de zomer- opleiding tot reserve-korporaal op dien datum niet aanvangen. 4e. Indien gedemobiliseerd wordt zonder dat deze kader-reservisten onder de wapenen zijn behoeven te komen, zullen zy die tot de infanterie behooren, zich tot den Hoofdofficier van het Reservekader kunnen wenden met verzoek om eene opleiding aan een der scholén voor verlofsofficieren te mogen volgen, dan wel om de in- termittoerende zomeropleidingen (cate- jorie A of C) te mogen bijwonen. De taderreservisten der Vesting-Artillerie zullen een dergelyk verzoek kunnen richten tot den Inspecteur der Vepting- Artillerie. Kardinaal Van Rossum. Gisteren ontving Het Centrum nit Rome het volgende telegram: Kardinaal Van Rossum is door in fluenza aangetast, maar zyn toestand toonde heden groote verbetering. Z. E. ontving bezoek van den Kardinaal- staatssecretaris en wordt verpleegd door dr. Gazilli. De Crizis. a Gift der Belgische officieren. Naar men aan het Utr. Dbl. mede deelt, hebben de Belgische officieren thans reeds, in drie maandelyksohe stortingen, de belangryke som van f 949 aan den burgemeester van Amersfoort gegeven voor een welda dig doeleinde. GOUDA, 13 Janusri 1915. De Vluchtelingen in Gouda. Naar aanleiding van het bericht in het V a d, over den terugkeer van Belgische vluchtelingen naar Katwijk aan Zee, na dat zij eerst naar Gouda waren gpgaan, wordt thans uit Katwijk a/Zee aan het Vad. het volgende gemeld Toen een Regeeringsteiegram was in gekomen om de vluchtelingen over te plaatsen, waren eenige comitéleden daar tegen. Die wilden ze hier houden. De hoeren J. Hueting en H. Meyering zijn het kamp in oogenschouw gaan ne men. De vluchtelingen, ongeveer 1600 in ge tal, zijn te Gouda ondergebracht in de kweekkassen van de N. V. voorh. Gebr. Steensma. Ook de Katwijksche vluchtelin gen werden daar gehuisvest. Dat er ha- amettelijke ziekte heerschte is geheel on waar. Een der Katwijksche comitéleden informeerde telefonisch en ontving Zon dagmorgen een schriftelijk bewijs, van den geneesheer, die reeds 4 weken over het kamp te Gouda gaat, dat geen be smettelijke ziekte heerschte. Dit hadden de vluchtelingen dus uit den duim gezo gen. Verder vertelden ze, dat het kamp in do modder lag, men moest er door- baggeren. Ook dit is geheel onjuist. Over den straatweg naar de kassen loopt een beton pad van ruim 1 M. breed, en is 's avonds olectriseh verlicht, evenals de kassen zelf. Men kan du» droog het kamp bereiken. Wat de ligging betreft, de vluchtelin gen noemden die slecht. Ze moesten op zand en -los stroo slapen. Ook dit is bezijden de waarheid. Door de kassen loopen 6e ton paden. Ter weers zijden daarvan zijn ongeveer 30 c.M. van den grond planken vloeren gelegd, en daarop kribben van menschenbreedte en lengte. Allen éénpersoons. In elke krib een stroomatra» en dito kussens, waar bij een ferme wollen deken. Voor elk ge zin wordt in die lange rij van kribben, dat gedeelte afgescheiden,' wat ze noodig hebben. Ook de waschgelegenheid is hygiënisch ingericht. In één woord, het kamp te Goud» is niet alleen voldoende, maar zeer zeker uitstekend ingericht. Waarom de vluchte lingen na één dag dan ook terugkeer den is onbekend. Geen enkele reden be stond er voor. Nederlandsche Opera. Men meldt ons Teneinde te voldoen aan het verzoek, reeds lang" en door vele leden dier So ciëteit „Ons Genoegen" gedaan tot het geven van een Opera in den Nieuwen Schouwburg heeft het bestuur besloten thans daaraan gevolg te geven. Op Donderdag 28 Januari zal door de Nederlandsche Opera uit Amsterdam een opvoering gegeven worden van Faust- Opera in 5 acten van Ch. Gounod. Als solisten treden daarin op in dc rol van Faust, de gunstig bekende heer Schulze, als Margaretha, Mevr. Engelen- Sewing, als Mefisto, de heer van der Ploeg, als Valentin de heer Ant. Dirks (van de Vlaarasche Opera te Antwerpen) ais gast, als Wagner de heer Fekstein, als Siebel Mevr. C. Dokkum en Martha, Mevr. Anders* Vermelden wij hier nog bij, dat er zal zijn een volledig orchest onder lei ding van den Dirigent C. Dokkum en volle koren, dan krijgen wij een Opera, die in alle opzichten goed verzorgd mag heeten. De regie is in handen van den heer van den Hoeck. De prijzen zijn zoo laag mogelijk ge steld zoodat verwacht mag worden, deze Opera voor een uitverkocht huls zal wor den gegeven. De inteekenlijst wordt dezer dagen aan geboden. Aangezien ar zeker veel animo zal zijn, wordt den leden het eerst gele genheid gegeven daarop te teekenen. Gemengde Zangvereeniging Arnold Spoel. In de Maandag gehouden algemeene ledenvergadering van „Arnold Spoel" werd besloten weer met de gewone wekelyksche repetities te beginnen. Op Dinsdag 19 Janoari zal de eerste repetitie worden gehouden in deSoc. „Öna Genoegen". De heer M. J. Spaanderman zal tijdelijk den Directeur, de heer J. H. B. Spaanderman vervangen. Vry zinnige Stadie en .Prop. Club. In de Maandag jl. gebonden ver gadering van de Vry zinnige Studie- en Propagandaclnb werd door den secretaris het jaarverslag uitgebracht, waaruit bleek dat het ledental vry wol stationnair is gebleven: het bedraagt thans 325. De kas van den penningmeester wees een batig saldo aan. Het aftredend bestuurslid, de heer P. de Mink, werd met algemeene stemmen herkozen. In de vacature- Ij. v. d Beek werd benoemd de heer W. Veerman. Versohillende besprekingen vanTiuis- houdelyken aard werden gevoerd. Afd. Gouda. Hoil. Mij. van Landbouw. De Aïd. Gouda van de HolI. Mn. van Landbouw zal op jg Januari in het Café het „Schaakbord" alhier een algemeene ledenvergadering houden. De agenda vermeldt o. m. Jaarver slag van den Secretaris, Verkiezing van een lid voor het Kringbestuur. Na afloop cal de gewone veflotine plaats hebben. Jubileum J. H. v. d. Roer. Men meldt ons nogTer gelegen heid van het jubileum van den heer J. H. van der Roer op Maandag jj. werd de jubilaris dien middag te I uur aan de school aan de Nieuwehaven ontvangen door het hoofd zijner schoep den heer J. R. Slop, die daar in tegen woordigheid van het onderwgzend personeel den heer v. d. Roer in bij- zonder waardeerende woorden toe sprak. De heer Slop wees er daarbij op dat in deze 40 jaren tie jubilaris steeds vol plichtsbetrachting zyn taak heeft vervuld en gewaagde van de aange name verstandhouding die er tusschen het hoofd der school en het personeel steeds heeft bestaan. De heer Van der Roer dankte daar op den heer Slop, die steeds getracht heeft de vervulling van zyn taak mo gelijk te maken, door waar mogelijk te voldoen aan datgene wat in het belang van het onderwijs noodig was. Te half vijf werd de jubilaris namens de le en 2e klas gehuldigd en \yerd hem namens de ouders met een bloem stuk een geschenk overhandigd. De kinderen zongen den jubilaris een lied tqe, en werden toen door hem ont haald. Onder meerderen bloemstukken was er ook een van het Ned. Ond. Ge nootschap. Deze dag zal de heer van der Roer nog lang in aangename herinnering blyven. Zie ook Tweede Blad. Boskoop. De Raad dezer gemeente heeft op Vrij dag j.l. eene openbare vergadering ge houden waarin is besloten bij de Maat schappij voor Gemeentecrediet eene geld- leening aan te gaan ad f 60000 tegen 5/ k pari waarvan f 41000 zal benoodigd zijn voor de verbreeding en verharding van de Zuidkade en de Biezen. Dit ge schiedt ter .bestrijding der werkeloosheid. Voor de vacature van Ambtenaar ter Seeretari ontstaan door de benoeming van den heer J. Luyerink te Zalt-Bommei hebben zich 23 sollicitanten aangemeld. De bevolking dezer gemeente bedroeg op 1 Jan. 1914 6573. De vermeerdering bedroeg door geboortep 232 ep door ves tiging 372. De verandering bedroeg door overlijden 74 en door vertrek 385. De totale vermeerdering bedroeg alzoo 145, zoodat deze gemeente op 1 Jan j.l. 6718 inwoners telde, zijnde 3446 mannen on 3272 vrouwen. Er werden 37 huwelijken voltrokken. Krimpen a.d. Lek. Ds. H. A. Heyer te Renkum heeft bedankt voor het beroep naar de Ned. Herv. Gemeente, alhier. Bodegraven. Ds. S.a van Dorp, alhier, heeft be dankt voor het beroep naar de Ned. Herv. Gemeente te Leerdam. E e n z a a«m. Drama in drie be drijven van Fabricius. Het gezelschap „De Haghespelers", di rectie Ed. Verkade heeft gisterenavond in de Nieuwe Schouwburg een opvoering ge geven van Eenzaam, van Fabricius. Dit stuk speelt in Nederlandsch-Indtië. Het eerste bedrijf stelt voor de residents woning op een der hoofdplaatsen. Daar zien wij de Reeident (Daan van Ollefen), zijn echtgenoote (Mevr. Schmidt-Crans) en Julie, hun dochter (Tilly Lus) en ma ken wij kennis met een drietal gasten de planter Verschoor (Anton Verheyen), de controleur Kreemer (Cor Ruys) en de ambtenaar B. B., Willem Bijlevoorde (Cor v. d. Lugt Melsert), die kersversch uit Holland i is gekomen. Deze jonge ambte naar is vol idealen naar Indië gekomen en wil zich inwerken in de zeden en gewoonten van het volk, waarover hij in een bestuursfunctie zal worden gesteld. Hij komt onder de bekoring An de Re sidents-dochter, met wie hij zich voor neemt later, als hy in een hoofdplaats is aangesteld, in het huwelijk te treden. Uit hetgeen de controleur Kreemer in zijn onderhoud met den resident zegt blijkt dat deze ook nog jonge man zwaar voelt den druk welken het verblijf inde eenzaamheid in de tropen oplegt Wan neer hij den nieuw aangekomen oollega hoort spreken van idealen dan kan tiij niet nalaten daarover met ironie te glim lachen en zich spottend uit te laten te genover den planter Verschoor. Resident, man van gezag, op rij- leeftijd gekomen, die weet wat het i wil als ambtenaar in een afge- oord den loopbaan te beginnen op als goed en welwillend vriend geeft £reemer bij diens overplaatsing ernstigen raad plicbtlievend te zijn en een heer te blijven, steeds te beden ken een vertegenwoordiger vsn het staats gezag te zijn. Zijn echtgenoote toont zich een uitnemende gastvrouw. In het tweede bedrijf zien wij den amb tenaar Bijievoorde te Moearataban in zijn woning, al heel weinig oomfortabel inge richt. Hij houdt zich onledig met viool spel en zijn krant lezen, aangezien zijn functie hem niet voldoende bezigheid ver schaft. Dit leven bevredigt hem echter niet. De eenzaamheid drukt dezen jon gen man, doet liem bijwijlen buien heb ben, waarin hij zich zelf niet is, waar in zijn hand grijpt naar een wapen om zich het leven te benemen. En toch is hij daar niet volkomen eenzaam. Zijn telefoon stelt hem in staat met Europe anen te spreken, ed Julie komt hem zoo nu en dan bezoeken. Zulk een bezoek brengt het tweede bedrijf, als het bericht van zijn overplaatsing als controleur naar Waxingintoedjoe bekend is gewordien. Ver schoor wil dan van Bijlevoorde overtui gen. van (te noodzakelijkheid om met Ju lie Me vertrekken, doch van Bijlevoorde wil daarvan niet weten. Hij wil zijn vrouw niet opofferen aan de eenzaam heid, niettegenstaande Julie hem den wensch daartoe te kennen geeft. Hij gaat alleen. Ia het derde bedrijf zien wij hem te rug in zijn primitieve woning in zijn nieuwe standplaats. Het verblijf daar heeft hen gesloopt. De jonge man is geworden een ruïne. Gebogen en Voetje voor voetje sluipt hij door het huis, angstig voor elk geluid, bevreesd voor zich zelf. Ver volgingswaanzin heeft hem aangegrepen. Zijn vriend Kreemer komt hem aflos sen en brengt een dokter mede. Hij wil daarvan niet weten, vertrouwt niemand wil zijn functie niet overgeven dan na opgemaakt proces-verbaal, doch bezwijkt ten slotte. Toch keert hij nog een oogenblik tot het leven terug. Hem wordt het be richt gebracht van een opstand dio zou zijn uitgebroken. Hij komt in actie, maar zoodTa het bericht valsch blijkt zinkt hij weer in. Dan maakt hij een eind aan zijn leven. Opwekkend is dit stuk piet, maar hot is vol stemming, die een zeldzame beko ring uitoefent op den toeschouwer. Cor. van der Lugt Melsert, die in dit draiua de hoofdrol vervult, heeft ons iets zeldzaam moois te genieten gegeven. Zijn optreden in het "teerste berijf, daarna in het tweede en ton slotte in het derde zoo geheel verschillend, was subliem. De verschillende gemoedstoestanden, waarin de hoofdpersoon verkeerde, heeft hij zoo weten weer te geven dat gevoeld werd wat er in dien man omging. Zijn creatie was zoowel door zijn houding en geba- fen, zijn uitstekende grime en door zijn wijze van zeggen uniek. Zijn spel heeft het geheele stuk gedragen en heeft ons een bijzonder genot versohaft. Cor Ruys gaf een uitnemende ver tolking van den controleur Kreemer, die zich door de misère wist heen te slaan; Tilly Lus vervulde haar rol aller liefst; Anton Verheyen speelde uit nemend, doch was wel t e druk C| Domme lshuizen was een heel ge moedelijke dokter en Herman Klop pers gaf een heel goede vertolking van de Java&nsche huisjongen. Ook de andere rollen waren zeer goed bezet. De opvoering als geheel was zeer goed en vele aanwezigen hebben ze van begin tot eind met bijzondere aandacht gevolgd. Het aantal bezoekers had heel wat grooter kunnen zijn. A Het Vaderland drukt zijn groote vreugde uit over het bijzonder welslagen van de staatsleening en voegt daaraan nog het vólgende toe In de eersUÉf plaats dit, dat de over- groote meerderheid van het Nederland sche volk, voor zoover het in aan merking kwam óm aan de leening deel te nemen, thans van groot vertrouwen in het financieel beleid van de Re geering heeft blijk gegeven. En dat is volkomen verdiend; waarover men met dezen minister van Financiën ook van meening verschillen mag, daarover zul len zeker allen het eens zijn, dat het een groot geluk voor Nederland is, dat in deze moeilijke tijden een zoo be langrijk departement als het zijne aan zoo kundige en vaste hand is toever trouwd. De uitslag der leening is tevens voor het Kabinet in zijn geheel en dus voor den geachten premier daarvan niet het minst, het bewijs, dat de beleidvolle en rustige leiding, die vanDen Haag uitging, de rust en de kalmte, die weinige maanden geleden ver te zoe ken waren, over gansoh den lande hebben doen terugkeeren. Die duizende kleine luiden, die spaarbanken in Augustus 1.1. bestorm den,' omdat ze hun inleg, waarvan de Staat der Nederlanden nog1 wel zonder eenige reserve, rente en terugbetaling garandeerde, niet veilig achtten, heb ben thans de kous leeg geschud inden zak van den Nederlandschen Staat, en degenen onder hen, die reeds weer de Rijkspostspaarbank veifiger bergplaats geoordeeld hadden dan de niet meer bruikbare beenbekleeding, gaten thans het dierbare spaarbankboekje prijs voor een Nederlandsch effect. Dat is een groot bewijs van ver trouwen in de Regeering, en hij,- die smalend zou zeggenNu ja, dat ver trouwen kon makkelijk worden ge schonken, wanthet werd met meer dan verdubbeling'"van repte beloond, zou bewijzen de psychologie van dén apaar bank belegger niet te verstaan. Deze toch is het in hoofdzaak te doen om zekerheid van het ingelegde geld, en de redte die hij maakt is voor hem secundair belang. En nagst de kleinen hebben de groo- ten een offer gebracht. „Het Volk" mocht het in het blad van Vrijdag 1.1. voorstellen of bet voor de rijken der aarde een bijzonder winstgevend zaakje was in de leening doel te nemen, dit is eenvoudig beslist onjuist. In de eerste plaats is 5 percent op dit oogenblik allerminst een hoog ren tetype de meeste "hypotheekbanken hebben reeds maanden geleden hun pand brieven op 5 percent gebracht, maar in de tweede plaats moest iéder, die geen geld had liggen en daartoe be hoorde de meerderheid van hen geld liquide maken door het beleen en van effecten tegen hoogere rente dan de 0orlog8leening geeft. Er is dus wel degelijk alle reden om te spreken van een „beau mouvement", dat er zeker niet minder op wordt nu de leening anderhalf maal iB volteekend. New Yorksche Beurs. 13 Jannari. Gew. Aand. Atchison Topeka29% Erie22 Missouri K. T. Missouri Pacific Rock Island. Southern Railway Southern Pacific Union Pacific Amalg Copper. Car en Foundry Smelt en Ref Steel Corp American Can United Cigar Hidec Leather Ji 86'/, f 16'/, 118'/, 54'/, 69 51% 29'/, 42 21'/, (Hbld.) WOERDEN, 13 Jan. 1915. Aangevoerd 117 kaaspartjjen. le kwaliteit f41—f 43.50. '2e kwaliteit f 38f 40. Zwaardere f 44—f 45,50. Gestempelde f 45. Handel tamelijk vlug. Varkens f 13f 15. (Ine geïllustreerde Weekbladen. Eet Leven brengt in beeld eenige foto's van het werk van het Amsterd. Alg. Steun Comité, verder foto's van de storm op zee, opnamen van het verwoeste Rijssel dat door de Duit- schers in bezit is genomen, een aantal kieken van ons leger in Indië, foto's van het oorlogsterrein, enz. Aan het Westelijk Front. Gevecht in de lucht. DUINKERKEN, 12 Jan. (Part.) Er gaat thans geen dag meer om of er wordt boven deze plaats gevlogen. Soms komen er, zelfs bij hevigen wind, drie, vier vliegers tegelijk. Het bommen wer pen gaat op goed1 geluk af. Als er maar wat vernield wordt is bet doel bereikt. Het station is reeds meermalen getroffen. Verschillende huizen in de buurt zijn in gestprt of in brand geraakt. In de voor stad MadoHjee-Bains zijn diverse perso nen door de bommen uit vliegmachines gedood. Do Belgische vliegers waagden oen stoutmoedigen aanval j.l. Maandag. Beide partijen vlogen zeer hoog. Eon go- vecht in de lucht ontspon zich, waarbij een Duitsche en twee Belgische vliegers omlaag vielen. Rood haar gevaarlijk. De speciale verslaggever van de Daily Chronicle meent opgemerkt te hebben, op zijn tochten op de Hollandsch-Belgische grens, dat de Duitscbers bijzonder ver beten zijn op menschen met rood haar. Deze worden extra streng behandeld, on derzocht en toegesproken. Hij verklaart dit verschijnsel door te verzekeren, dat de Duitsche soldaten een idéé fixe heb ben gekregen dat 99 procent van de En-* gelachen rood haar hebben. Van het Belgische front. Te Heyst zijn Zaterdag, naar oogge tuigen verzekeren een bijzonder groot ge tal machine-geweren aangekomen. Do meesten daarvan worden geplaatst bij het Grand hotel, dot op een vesting gaaf ge lijken. Overat, bij Wéttende, Knocke en ook te Brugge heerscht groote levendig heid en drukte. Oefende zal, naar vast en zeker beweerd wordt, spoedig moeten ontruimd worden. Voortdurend brengende tramtreinen verscbe Duitsche soldaten aan en voeren vermoeiden en gewonden af. Brugge schijnt de basis te moeten wor den of Eeeds te zijn voor de nieuwe sterke positie, waarop de Duitscbers zich zullen moeten terugtrekken als lij bij den Yser niet meer kunnen standhouden. De nood wordt overal steeds grooter en de levensmiddelen zijn, behalve voor de Duitscbers, bijna onbereikbaar meer voor «en. Alle hotels en pensions zijn leeggeplunderd en wie hier in deze on gel ukkigo streken niet meer behoeft te zijn, pakt zijn biezen. De «nkele boven bewoners gelijken meer op geesten dan op menschen. De wanhoop staat de vrou wen op het gelaat. De menschen zijn hier zoo haveloos reeds gekleed, en zoo vuil door modder, regen en ol lende dat iedereen, die dit aanschouwen moet, le venslang daarvan een tb-oom beeld behou den aal. Het is Dantéa Hel tot werke lijkheid geworden. Men loopt in de dor pen en overal niet meer op het midden der wegen, maar sluipt haastiglijk langs den kamt. Kinderen ziet asm in 't ge heel niet meer. CALAIS, 12 Jan. (Part.) De gevech ten bij Perthoe-les-Hurlus zijn van groote heteekenis geweest zooals thans méér én meer blijkt. Dó FranscHen hebben daar een punt weten te bezetten dat den ge beden omtrek domineert en bovendien een belangrijk gedeelte van de spoorlijn Ba- zan-Court-Apremont bestrijkt. Daardffor kan elke verdere aanvoer voor de Duit- schera langs die lijn belet worden. Ove rigens wordt de bezetting vau de noor delijke oevers van het Marne- en het Aisnekanaal bevestigd, maar bij Rbeims is de toestand hetzelfde, wellicht iets on gunstiger geworden. PARIJS, 13 Jan. Communiqué van elf uur. Ten Noorden en ten Ooston van Soiseons heeft de vijand den geheelen nacht de stellingen van het plateau Per- rieres en heuvel 132 beschoten. De vij and deed1 heden opnieuw een hevigen aan val om laatstgenoemd punt te heroveren. Het resultaat is nog niet bekend. Ove rigens niets nieuws. In België. PI ER, 12 Jan. De jongelui van de lichtingen 1914, 1915 en 1916 moeten zich elke veertien dagen komen meiden bij den pl witsel ijken commandant. Zware straffen zijn bedreigd tegen hen, dio af wezig zullen zijn. In ons dorp en om geving hadden verschillende jonge man nen de wijk genomen naar Holland. De ouders zijn nu zwaar beboet, te moeten iedere week 20 francs betalen en zullen, als de jongens vóór 1 Febr. niet terug zijn, nog zwaarder beboet worden. HAMONT, 12 Jan. Op het dezer da gen op het stadhui» gehouden appél was do dienstplichtige- jongelui van de lich-i lingen, '14, '15 en '16 bleken er van 101 niet minder dan 93 afwezig. Velen zijn gevlucht om uaar Engeland te gaan waar zij zich kunnen verschepen naar Frankrijk, maar er zijn or ook velen, die in do naburige Hollandsche grensplaatsen verblijven. TURNHOUT, 12 Jan. Groote zendingen kleedoren zijii hier gelost vóór de Duit sche militairen. Er zijn prachtige jassen bij, die geheel uit schapenvellen zijn sa mengesteld. Hier worden zes wagens leeg geladen voor de manschappen in de om geving. Groote partijen gaan door naar Antwerpen. In strijd met het volkenrecht. BUDEL. 12 Jan. (Part.) Op de kruit fabrieken te Caulille werken thans 58 Belgen. De meesten zijn gedwongen daar to werken. Zoo leveren de Belgen de schietvoorraden, om hun eigen Belgische leger te bestoken. Do arbeiders ontvan gen 2 Mark per dag. Caulille moet groote hoeveelheden hooi en stroo leveren vóór 20 Januari a.s, Bovendien zijn alle paarden en vee ge registreerd. Er mag niets worden ver kocht of uitgevoerd of geslacht zonder verlof van den mMitaireu gezaghebber. De burgemeesters zullen zelf verplicht worden de requisities te regelen en daar van notitie te houden. De gemeente ont vangt dan één bon van de Duitsche com- mandatur. Dat vereenvoudigt de admini stratie l In de laatste dagen zijn nabij lia- ruont verschillende burgers gevangen ge nomen, omdat zij' verboden dagbladen in België binnenbrachten. Hierop zijn stren ge straffen gezet: drie personen uit St. Hubert werden* tot 8 dagen hechtenis ver oordeeld en een boete van 50 francs. TURNHOUT, 11 Jan. (Part.) Zaterdag werden in allo plaatsen in deze omge ving requisities gedaan ten behoeve van het Duitsche leger, ttroo, sigaren, hooi, aardappelen en sterke dranken moesten nog vóór Maandagavond gelevérd wor den. Do gemeentelijke autoriteiten moes ten zich met het verzamelen van de voor raden belasten. In verschillende winkels in plattelands-gemeenten o.a. ook te Herenthals wordt geëischt, dat zij de voorradige sokken, handschoenen en an der© kloedingstukken nauwkeurig zouden opnemen, terwijl werd verboden, die ar tikelen herder nog te verkoopen. Men vreest, dat oók deze artikelen opge- eischt zuilen worden. Men ziet hier al heel veel Duitsch geld. De borgers zijn verplicht het ai nemen. De bezetting van de dorpen rond Turn hout 1» weer aanmerkelijk versterkt. Oudere 1 andstormnoldaten zijn aangekomen. De geest onder deze lieden is ongunstig. Men kan het hen aanzien, dat zij hot mili taire leven moede zijn. I«ng» het Kanaal zijn loopgraven aan gelegd. Fransche kanonnen worden bij de schietoefeningen gebruikt. Aan het Oortelijk Front Prsemysl. Men méldt" uit Weeoen De oorlogs correspondent van het „Deutsche Volks- blatt" verneemt omtrent' het beleg van Prsemysl, dat het Russische leger daar bij zijn aanvallen tot dusver ontzettende er liezen leed. De uitvallen der bezet ting brachten den belegeraars steeds groote verliezen toe. Gevangen genomen Russische officieren vertellen daarvan met onverholen bewondering. Eveneens werden de rijen gedund bij de bestormingen. Evenals bij het eerste beleg drijven de officieren de bestormen de manse happen vooruit. Velen die niet oo'rt wilden gaan, worden neergescho ten. Voor de draadversperringen lagen na de eerste aanvalspogingen stapels lijken. Het aantal daarvan is met duizenden te tellen. Vermoedelijk hebben de Russen daarom nu hun aanvallen opgegeven. Onlangs zijn gedeelte van het^Hj ringsieger naar het front aan de Do- majets en naar de Kar pat hen vertrokken, zoodat voor Przemysl het voorloopig we] rustig zai zijn. In de vesting heerscht een uitstekende geest. BERLIJN, 13 Jan. (Part) In deKar- patheupassen hebben volgens een speci aal telegram aan de B. Z. am Mittag he vige aanvallen van de Oostenrijkers flhatB. Het Oostenrijksche garnizoen van Przemysl zet zijn aanvallen voort. PETJiOGRAD, 18 Jan. (Part.) De mi litaire criticus van de Rjetsch geeft in teressante bijzonderheden oyer de mili taire operaties in Polen. In de eerst» plaats constateert hij, dat door denleqwe groepeering der Duitsehe strijdkrachten tusschen dc monding der Bzoejra en dor Nicht een nieuw front ia ontstaan van 165 mijlen lengte, met drie legers van te zamen 15 tot 18 legerkorpsen. In den hoek, dien de rivieren Bzoera en Rawka eurmen, ontwikkelt zich dé Duitsche aan val op den rechteroever dier beide stroo men, die door de Duitscbers nabij hun punt van samenvloeiing zijn overgetrok keu. Nadat de Duitscbers den vorigen Woensdag den heuvel bezet hadden, die den stroom beheerscht, deden zij tus schen Kosiow on Sochaezew een aanval waarhij zij de voorste Russische ver schansingen veroverden. „Het vait niet te looclfefcoü". schrijft de correspondent, dat zij b|t dit purft een uiterst belangrijk succes hebben behaald, hoewel zij den volgendon dag zich weor iets moesten terugtrekken. Men dient er verder de aandacht op te vestigen dat de Kussen niet van plan zich naar de ma noeuvre van de Duitschers te schikken n zich niet laten afbrengen van hun hoofddoel, dat tegen het Oostenrijksche le ger in do Karpathen is gericht. Zij heb ben wel degelijk het goval voorzien dat de Duitschers hun concentratie voor War schau zoodon willen herhalen. Voor de frontlijn die ten Noordon door moerassen wordt afgesloten, word van te voren een verdedigingslinie ingericht tusschen Blonye |h Grodlsk, ongeveer halverwege tun chen de linie Bzoera Rawka oq, War- ichau. Daar zouden dan de Duitschers, mocht het hun gelukken door de kracht van 18 legercorpsen on van zwaar be legeringsgeschut de Uzoeralijn to forcee ren, tot oen nieuwen stormaanval In liet open veld overgaan, voor dat zij den fortengordel van Warschau zouden kun nen aanvallen. Aan het Zuidelijk Front Servië en Rumenië. NISJ, 10 Jan. (Vertraagd) part. De fvoning van Servië heeft van den Keizer van Rusland de St. Andres ord£ met de Zwaarden ontvangen. De gezondheidstoestand der Servische troepen is uitmuntend. Er is achter groot gebrek aan een voldoend getal ambulances, verpleegsters, verplegers en vooral transportmiddelen. De her overing van Belgrado' heeft het en thousiasme der bevolking weer zeer doen toenemen. Uit Bukarest is hier bericht geko men, dat zes lichtingen der reserve aldaar zijn opgeroepen tegen 24 dezer Het Hodeida-inoident. MILAAN, 13 Jan. (Part.) De eischen waarvan Italië de bylegging van het Hodeida-incidenf afhankelijk heeft ge maakt, zyn allen door de Porte inge willigd, er by inbegrepen het Militair saluut aan den Italiaanschen driekleur en de deelneming van het Italiaansche consulaat aan het ondefzoek der zaal Italië zal Turkije verzoeken de uit voering zyner orders met het kleinst mogelijke uitBtel te verzekeren. In Engelsch-Indië. BOMBAY, 12 Jan. (V.D.) Ver- scheidene duizenden gewapende man nen van stammen uit Bedoedsjistan zijn Noord-West-Indië binnengevallen. Zy werden teruggeslagen by Rhost door de inlandsche^militie en ver strooid, waarbij zy zware verliezen loden. De regeeringstroepen verloren 6 dooden. Deze inval is zonder po litieke beteekenis en vermoedelyk op touw gezet als wraak voor een be straffing, welke kort geleden was op gelegd aan eenige leden van den stam wegens hun aanval op Mirancha Serat De houding van Italië ROME, 11 Jan. (part) Er heerscht hier een levendige politieke beweging, merkbaar ook aan de talryke weder sijdsche zoeken die de hooge diplo maten elkaar voortdurend brengen se dert Baron Aliiotti van Durazzo hier terug is. Aa nhet het hotel van Baron Sonnino staat een file rijtuigen. Opge- lerkt werd ook de Servische gezant. Uitwisseling van krijgsgevangenen. BAZEL, 12 Jan. (part.) Uit Bern wordt gemeld dat men daar reeds be gonnen is met het gereed maken van de Zwitsersche Roode Kruis- en Hos- pitaaltreinen voor het vervoeren van de soldaten, ongeschikt voor den dienst geworden, die door de Fransche en Juitsche regeeringen uitgewisseld zul len worden. EINDHOVEN, 12 Jan. (part.),'He denmiddag kwamen alhier weder eeni ge Belgische jongelui aan, welke he dennacht waren gevlucht uit Beverlo. Zy wenschen dienst te nemen in het Belgische leger en beweerden dat de Duitschers de lichtingen 1914-1915 en 1916 hadden opgeroepen. Zy vreesden te zullen worden weggevoerd. Naar zij mededeelden wordt door de Duit schers veel opgevorderd, vooral vee, dat met bom wordt betaald. De vluchtelingen. EINDHOVEN, 12 Jam (part.) Het aantal Belgische vluchtelingen -sjp Eindhoven, Woensel en Stratum be draagt pl.m. 750. Zy zyn ovër de be handeling, die zy Van de oomitó's al daar ondervinden, uiterst tevreden. De Belgische kleinen gaan veelal naar de lagere bijzondere oFoponbare scho len. Vele vluchtelingen hebben reeds werk bekomen en kunnen voortaan in hnn eigen onderhoud voorzien. EINDHOVEN, 13 Jan. (part.) Heden vertrokken van do onvermogende vluchtelingen te Woensel niet minder dan 19 via Vlissingon naar Engeland om daar in verschillende bedryvefl werk te zoeken. EINDHOVEN, 12 Jan. (part.) Da- gelijks komen alhier een groot aantal voerlieden uit de omliggenden ge meenten, ook van de grensplaatsen, - Iedere Belgische grensplaats ten Zui den van Eindhoven heeft minstens één voerman op Eindhoven. Deze doet de boodschappen voor de bewoners van de geheele gemeente. Met zware karrevracht keert hy des avonds van de stad (Eindhoven) naar zijn dorp terug. Een zeer groot ongemak voor de bewoners van de grensdorpen ia nu, dat de voerlieden na 4 uur des avoodfl niet meer met hunne karren mogen ryden in de nabyheid der grens. Hier door zyn zy genoodzaakt eenige uren vroegor Eindhoven te vorlaten dan zy gewoon waren en kunnen zy hunne boodschappen maar gedeeltelyk jf- doen. van het Koninklijk MeteriologiHC Instituut te DE B1LDT. Hoogste barometerstand 769.6 te Karlsruhe, laagste stand 757.3 le Me mel en Hapzranda. Verwachting tot den volgenden dag: Meest matige Z. tot W. wind, be trokken tot zwaarbewolkt, waarschyn- lijk regenbuien, iets zaohter. Aardbeving. Men seint ons uit De Bildt: He denmorgen werd aan het Met. Insti tuut te De Bildt eed sterke aardbe ving geregisteerd. De eerste voorloo- pers werden waargenomen om zes uur 55 min. 83 sec. tyd van Greenwich. Het epicentrum bevindt zich in een richting tusschen noordwest en noord noordwest of tusschen zuidoost en zuid-zuidoost in gelegen, waaruit alt plaats van Den haard volgt de At lantische Oceaan tusschen Schotland en IJsland of Midden-Italië. Afd. GOUDA. de. avonds te 8 uren precie*, in de benedenzaal van de Sociëteit „DE REÜNIE". Onderwerp: Namen, het Beetnnr, T. OREBAS, Seeretari.,

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1915 | | pagina 2