i
t
De Oorlog.
i‘
«-
Telefoon Interc. 82.
Eerste Blad,
•-
HHEHB
Het onder de wapenen honden
der -Landweerplichtigen.
-Y
Zalerdhg 10 «Januari 1915. 53e Jaargang.
JJTa.eia.’
Telefoon Interc. 82.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
FEUILLETON i
^9riD69Sta £w9M.
Verschijnt dagelijks
PRIJS VAN hTt ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per post.
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post.
n(
dlplMMbek, hMrek.
die met een groot personeel verken.
temieuws.
onze «Ud-
do
■Ü-A-,
izaal voor Mili-
ie 8 u. Losing
bovenal onberispe-»
(Wordt vnrvolgd.)
<te-
Zn. GooM
uwburgöeabon-
g, die Hagho
luwbnrg 8 uur.
;te Ensemble.
nmissie Armen*
mort
daar
daar
ba
zoo
iia-
Ht.
f ia
1.50
1 50
1.80
ik’
onze/
(illllffllL COURANT
PRIJS DER A D V ERTENTI ÊN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke Pegel meer0.10
By drie achtereenvolgende plaatsingen worden dele tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0.35 bjj vooruit
betaling. elke regel meer 6 cU. Reclames 10.25 per regel.
Gmote letters en randen naar plaatsruimte.
veren t
la dat
dagelyks aangenomen aan ons Bureau: i
ten, diii Boekhandel en de Postkantoren.
I. H. Speenhoff,
teekenaar, aal in
zijn 12'4-jarig
inken. Het feest
iet een bnitenge-
u den Grooten
]am. Terwyl een
„raad van voor-
imma voor dien
It een commissie
zal beijveren de
»m den jubilaris
men aanbieden.
(N. r. et.)
Eveneens zal aan de uitkeeringen
van de gekinnen van de oude?. de
wapenen zijnde mannen de aandacht
moeten worden .geschonken. Voor de
oudste lichting landweer is deze bij
het December-ontwerp gebracht in
maximum van f 1.50 op f2.—.
De klachten in verschillende bladen
wyzen er op, dat de uitkeeringen in
plaatsen van dezelfde grootte vry on-|
gelijk zyn. Sommige burgemeesters
schijnen de uitkeering vry laag te
houden. Wanneer men overweegt dat
de prijsstijging van véle artikelen het
levensonderhoud heel wat duurder
heeft gemaakt, zal men moeten toe
geven, dat de uitkeering niet schraal
en schriel mag zyn. Wy zouden niet
gaarne zeggen, dat aan dien eisch
steeds wordt voldaan. Ook deze zaak
zal de aandacht der Kamer vragen.
Laten wij hopen, dat het geméén
overleg voor vale moeilijkheden een1
billyke oplossing zal brengen.
Iet Schaakbord
Holl. Mij. van
ouda. -»
Ons Genoegen
Sangv. „Arnold
De Tweede Kamer zal in «leze maand
een wetsontwerp te behandelen krijgen,
waarbij bepaald wordt, dat de land-,
weerplichtigen onder de wapenen wor
den gehouden. Toen de minister van
Oorlog in December zijn wet indiende,
waarbij werd bepaald, dat de landweer
gemobiliseerd zou blyven, stond daarin
oorspronkelijk dat de dienstplichtigen
voor onbepaalden tijd zouden worden
gehouden. Om het debat af te snijden,;
is dit onbepaald later veranderd in één
maand. De bedoeling dezer wijziging*
was het debat pas in Januari te doen
houden. Het is dus te verwachten, dat
ditmaal in de Kamer aan dit wetsont
werp heel wat tyd aal besteed worden. -
Het kan ook wel niet anders. Van?
militaire zy'de zal men het onmogelyk
noemen de land weerplichtigen naar
huis te zenden. Nu moet wel ieder
begrijpen, dat demobilisatie op dit
mooMftb Un eenenmak emaog^jk is.
Zelfs al meent men, dat het gevaar,
dat ons land in den Europeeschenj
krijg wordt betrokken, veel minder is.
geworden, dan nog zal wel ieder over-’
tnigd zyn, dat ons land op alle ge-
beurlijkheden voorbereid moet zijn en?
van demobilisatie juist daarom nog;
geen sprake kan zijn. Een andere
vraag en daarover zal het bij de
debatten gaan is of niet door een
veel ruimer verleenen van verloven’
aan vele bezwaren tegemoet kan wor
den gekomen. Ons land is niet in oor
log. Het is daarom zaak te zorgen,
dat wij economisch zoo sterk mogelyk
blijven. Naast de militaire weerbaar
heid is de economische wellicht van
nog grooter belang.
Bij de tegenwoordige verlofregeling
wordt een eenigzins langdurig verlof
alleen toegest^n aan bedrijfshoofden,
Een be.ld d,r rk1Ukh1
Abonnementen worden
Markt 31, bij onze Agenten,
Poincaré aan het front
Er worden thans nadere bijzonder
heden bekend omtrent de reis die
president Poincaré deed naar het
Westelijk front van het Fransche leger.
De president ging van Parijs eerst
naar Duinkerken. Hij was vergezeld
van den Minister van Marine. Na
zyn aankomst te Duinkerken ging
Dit nummer bestaat uit twee
Voor een verlof wordt toegestaan wordt?
het advies van de Arbeidsinspectie ge-
erzoek om «muiag
wH weien
«tezen Ujd bet ambt
Zaken door een
fid moet worden
rcbtold ig. Dit is
«’bleken bij aange-
openbaar niet kun-
foor do
mannen
.[fa toen het
it wm, «tand
burgemees
ter, do btsichop on de prefect. Zy
vergezelden den president Op diens
rit langs de bouwvallen der ongeluk
kige stad. De eerste Duitecho loop
graven liggen op een afstand van
pl.m. 1500 a 3000 meter van Arras.
Er z^n thans nog circa 8600 inwoners
daar gebleven, voornamelijk bejaarden
en zwakken. De heer Poincaré toonde
zeer begaan te zyn met het lot dier
ongelukkigen. Daar er geen treinen
meer naar Arras doorgaan, ii de toe
voer van levensmiddelen zoor lastig.
Na zyn bezoek aan Arras ging do
Franacho president nog naar eonigo
belangrnke punten van de verdedi
gingslinie on constateerde, naar ge
mold wordt, overal dat er een uit-
meiim-, muntende geest heerschto onder do
«onder strijd Fransche troepen.
Do gevechten bij Vregny.
In do Uorlliwr I-okal Anr.. schrijft de
militaire medewerker over «te gevechten
bij Vrogny Door <*n stormaanval op
de hoogvlakte van Vregny, heeft de aan
vallende Merging van 12 Jan. tegen d«»
hoogten van ('ulftes en Crouy aan bot**-
kofld* gewonnen, doordat do punt van (te
wig, die hier in do F ransel* Helling ge*
dreven werd, tot over «wn xl«r»v<ite van
9 kilometer verdijd werd. De hoogvlakte
van Vregny ligt preoteo 9 kilom. ton
Gorten van het plateau van f'utfhm; bet
kldno plaatsje wit ligt 3^ K.M. ten
zuiden van do Alen»; tiiHschni drtte plant
en hrt In Zuid-Westelijke richting daar-
een fortuin te
en dn» op geen geld te
muien
niet go-*
uit loonden hierheen lei
w te horteden om mij
dig zijn.”
..Höe bedortl gij dal F’
„Voor reclntno In d« dagbladen.'*
„Misschien sou mijn vader voor
anak T!i winmm zijn."
„Waar
„T« ArabterdMpi."
„Dan zuilen wij al «pojilig na
aankomst te Lomlen, rcn lw'zo«-k aan S)
dcrland'» hoofdrtad brengen om hèra de
zaak nlt Ie leggen, en als hij vc^tandig
is, twijfel Ik niet of wij zullen het wet
wite in«*t h«w worden, (rijvraagt u mi»*
sidihm at waarom wijzelf ons nht met
du taak hdasten maar ziehier; om Imar
Ie doen slagen ia er veel werk en vod
lijd noodlg en wijn broeck>r on ik zijn
v.Tinotdd van al den volbrachten Arbeid.
Als men dertig jaron In een warm kli
maat voertgezwoegd he«dt, hunkert mmi
naar rust. I Hat Is met ons, hot goval en
Ik-ver stelten wij ons mat' «tene matlgp
som tevr«*den als nwn het goed van ons
uvi-rneetpt, dan er ons «luk vöor rtuk
van te ontdoen, en daartoe weer nmt hon
derden lieden in owk-rhaiKh-IIng te moe
ten treden.0
Adrlaan, wien hun voorstel dos te
shTker toefarhte, nu hij,, zonder <-en pen
ning of «enig -vooruitzicht, uit de Nieu
we Wereld t«rugkeerde, sprak er aau-
ston Js pa zijne tehuiskomst met zijn va
der over.
ouwburg, Bui-
Ned. Opera.
j geregeld tijdig
ontvangen van
an, vermakelyk
i dan in onze
zienlijk.
De vijandelijke aanvallen noordoostelljk
van Con»w‘ncoje misjukten.
Verschillende aanvallen op
lingen bij Allly, zuldoortelijk van 8t. Ml*
hiel, worden door «wn aanval, nadat ze
hier on daar reeds tot In onze voorste
loopgraven hadden gevoerd, onder zware
vorli«*zpn voor d<n» vijand afgertagen. Bij
«umw. pwHyw u» «mw. “”v*1
Hl oulptahii «41 Tm- l»n IJ»nd..|ijke .leunpunlm, <11. wh-
f lor, na horlwtiw van onze eigen wtellin-,
gen, weder uit vrijen wil en i
*s nachts Opgegaven werden.
Een onbeteakenondo aanval bij Mosnll,
noordelijk van St. Die, werd door onze
troepen afgeslagen. Overigens bsdden in
Vogezen enkel artUlerte-gevechüm
plaats.
29)
i.n in dien lussebenlijd knoopte Mar-|
eelJq nieuwe kennissen aan en trachtte
xij. gelijk zij het hem bij baar terugkeer
beloofd had, zelfs Amsterdam dragvlijk
te - vinden.
Een jaar later bezat hij nog slechts
e«n kapitaal van achtduizend gulden enj
zijne betrekking.
HOOFDSTUK VIII.
Aan het Weetelijk Front.
Be buitelïb«r. In I rankrtjk en UelgUl.
Il« Fruwlte Olhote*. «nnuuulnuó van. «Mnlyklwkl div van IS Au*. lirtO aan-
gisteren meldt
Vanaf de zee tot de Loio hebben ar-;
tillerte-gevcehten plaats gehad; wij hob-j
hen bij l/OmWtzljrfo en Bercolaere vor-;
Jerlngen gemaakt. Ten Zuiden van Ar
ras (Atrecht) hebben de zouavou roet do
punt van de bajonet eonigo vijandrtijke
stelllngwi op schitterende wijze veroverd.
I lders in dezHHo streek werden do vij
andelijke batterijen lot zwijgt» gebracht
fu UlUpiUHV CVU 4 tn
Xoord-Oosten van Soheons zijn de Duit-
schers hot dorp fit. Paul blnnengcdron-t
gen, dal wij oumitittelhjk in oen Iwvig?
arlilh'rte‘govecht hemopten kebbim. In do
oiimtreken vtt Craohne on Helms hebben!
wij de I inttscho voetbruggen over th>
Maas vernield. Bij St.- Mlhiel hebben wij
de Duitechers gedurende een levendig In-
vaa ons
overige;
genen die grond van ons koopen zon
den daarom dan ook «*n vruchtbaar ter-4
rein moeien vinden, en gij kunt nagaan
wat het zijn zal als de Mildreda ons>
hunne te-zittirig voor zulk een spotprijs?
Op willen dringen.”
„Zij be weren immers
hehlten gemaakt,
willen gii n F’
„Mij zuilen zij dal niet wijs maken
of wel zij zouden zich do moeite tl
troost hebben
komen, «si oren lang te horteden om mij I
lot de zaak over te halen.’
Bernard Verhagen was tot dusverre al-,
lijd een eerlijk man geweest, maar alles
was hem stood» b’gengeloopen; geen zij-
'ner velt» ondertiemingi» was geslaagd, en
onder dim liardnekkigm tegenspoed was
niet alleen zijn geld, maar ook van lie
verlede zijn geestkracht verloren gegaan.
Zijn etmigc zoon, die zich nooit de!
moeite had willen getroosten een hand
aan den ploeg te slaan, en onkel gehol-
pen had het weinigF wat zijn vader la
ter aan hem en aan zijne zuster hoopte
na te laten, ate sntwnw voor de zon
te doen verdwijnen, had op zekeren dag.
verklaard een ernstig man te willen wor
den en in Amerika werk te gaan zoeken.
I m jaar lat«T keerde hij terug zonder
Iets gevonden te Itebbe»; maar toch ver
zekerde hij een goudmijn te hebben ont
dekt.
Hij Ited n««H-lljk ‘d. terugn-l. gewokl
in gi’zdschap van twee Engdache broe
ders, de heeren Mildred, mannen van
►ch binnen afzieu-
ndelingen over den
►or is een gansch
Berclitold is, twn
den en staatsman
n belangrijk grou-
tljhigjarigm leeftijd, die verklaarden schat
rijk te zijn en zich te willen ontdoen van
gronden waaraan zij bun vermogen
te danken hadden.
„Voor u zelf is de zaak niet ge-
wihlkt," wide de oudste van Ixddcii, want
gij zijt te veel edtdman om door handen
arbeid rijk te worden; maar zoo gij onze
i»ezitting aankocht, zoudt gij haar bij
gedoeltm weer kunnen overdoen met een
feusachtige winst.'’
En zij legden heui nil hoe buitenge
woon welig het terrein aldaar wa». zoo-
lat men het slecht» behoefde te ontgin
nen om er de hecrlijkrtnvrijchüm on
wijnranken te zien verrijzen.
„Vooral de druiven vertogewwoordigen
aklaar «*n schat," hernam de jongere
broeder, „wij hebben al hrt noodige ver
richt om den laudwijn van daar alom in
I iiropii te doen kennen en 'hij Is zoo
voortreffelijk dat wij altijd af konden le-i
want de «*nlgo keerzijde der zaak
t de iuboorlingm de Europeanen
niet diern-n en dat uien dus zdf
werken als een landlmuwer. Van
ook dat mm altijd handen te kort komt,
ander» hadden wij millioenm verzameld.
Maar ook dit gebrek zal Imter worden
z. ooi ra de landverhuizing daarheen maar
algemeen wordt, en de verschillende le
den der kleine kolonie elkander helpen
kunnen.’’
„Gelooft gij werkelijk dat ik
jonge lieden toe over zort kunnen
|<*n F’ vroeg Adrlaan nmtenkrnd.
„Zeer «zeker, maar er zal geld toe noo-
fantorle-gwveohl tet ten Zuiden
front toruggedrongen. Van het
front valt niote te verstelden.
Het Duilsche groole hoofdkwartier
meldt dd. 15 Januari het volgende»
Uirteren verschenen voor Wertonde eeni-1
ge torpedoboolen en kleinere «vaartuigen,;
die do kust tot op een afstand van 11$
K.M. naderden.
Do Fransche aanvallen aan belde zij-’
hy per »uto neer oen plute un de
kuit om daar aan do r'ramohe ma-
rinetroepen vaandel» uit to reiken.
Gedurende die plechtigheid die «eer
indrukwekkend moot geweeet ajjn,
•weefden aanhoudend Franacho vno-
gen boven het terrein om den omtrek
te verkennen en een overval te voor
komen. Daarna ging do heer Poin
caré naar het hooldkwartior van ge
neraal Foch waar hjj, op venoek van
generaal Joffre, do groot-offioien-kruia
en van bet Legioen van Eer uitrofkto
aan de Engel-iehe generaal) Double.
Haig en Smith Dorrien. Voorta ging
de nil naar Hasebrouck en naar hot
hoofdkwartier van generaal Maudhuy
on vandaar naar Ann.. Deee plaat»
leverde een allertreurig^ aohonwapel
op, de halve atad waa platgeschoten.
Allee aag er uit alaof een hevi
aardbeving had plaat» gevonden,
president reed lang» pnlnhonon
diepe gaten, verooruakt noo
granaftn. Drie moedige
hebben daar, to Amu aelfa
bombardament het hevigal
gehouden. Het waren de
alp-amia verwaan.
»ui»lerie vaa Bal.
toan.il, dat hij
Mi<arij». blwf. thich
don doorvlag gm»*
Burian, m»-t
Berliner Tagi-bUll
ooriakeu van b..t
rchlold geschreven.
l«l in omloop aijn,
pogmblik aog ü|e(
gedeeltelijk om ho-
l kunnen worden
Op een <k-r minet liraochte kantoren,
d.-r hooidelad aai™ Iwee mannen bijten.,
lie omlnli- i-n grijeaanl met cerbled-|
waardig uilerlijk en whrlmler gelaat
koek Hl gidachlen verdiept op «en vewj
ren pen die hij tusschen de vingers draai
de; de tweede was een jongtaensch Van
hoogc gestalte, met een fraai gelaat, wn-,
genaino manieren en bovenal onberispe
lijk gi-klc^d.
„Ik verzeker u, vader," zei$e hl), „dat
hot cene uitstekende z»*k moet, gorden.
Denk eons aan: wij krijgen die gronden
voor honderd gulden per aandeel en ver<
koopen ze voor twee duizend.”
„Als men ze ons voor die som al-
«?aat dan Ingrijpt gij dal zij er geen
dva» van Noire Daino de Lorette, uoord-
wesiolijk van Atrocht. werden door onze
troepen afgertagen. Een loopgraaf, die H
dagen geleden bij Ecurie ten Noorden
van Atrecht op den vijand veroverd en
door een compaguie Isjaet was, werd ops
gisteren woer onluouien. De gevechten op
die plaats zijn heden herval.
Ten noorden en noordoosten van Bol»-
sons is do noordelijke Aisuo-oever ge
heel van Franschen gezuiverd. De Duit-
sche troepen veroverd*.'» in onafgebroken
aanvallen do plaatsen Cufliee, Crouy, Bu-
»y-io*irtng, Mtesy en do gehuchten Viaux-
rot en Verreriea.
Guze krijgsbuit van de dricdaagschc ge
vechten ten noorden van Boümma be
draagt thans ruim 5200 gevangenen, H>
kanonnen, 6 machinegeweren en ver-
seheidenc revolverkanonneu. De Franaehon
leden zware verliezen. Vier tol vijfduizend
doode Franschen werden op het slagveld
gevonden.
1 )o terugtocht ten zuiden van de Aiwte
gosohieddo onder hel vuur van onze
zware batterijen. B
Hoezeer do verhoudingen tegenover die*
in vroegere oorlogen veranderd zijn
blijkt uit nen vergelijking van do hier
besproken gevochten met do gebeurtenis
sen In 1M70. Hoewel do gevechten ten
noorden van Solssons mei die van den
fdng op den iSen Augustus 1870 niet mot
elkaar vergeleken kunnen worden,
komt Itet breede ipeverhttorrcln toch
genoeg met dat van üravelotte en
l’rivat overeen.
I h» Fransche verliezen echter van 12
tot 11 Januari overtreffen naar allo waar-
vraagd. Doch zelfs als dit advies gun-
stig luidt, wordt het verlof nog meer
malen geweigerd.
Door den eisch, dat het bedrijfs-
hoofd moet staan aan het hoofd van
oen groote zaak, is voor kleine bedrij
ven eenige faciliteit vrijwel uitgesloten.
Het zyn juist deze bedrijven, die thans
het meest lijden. Voor meerdere staat
de ondergang voor de deur als het
bedrijfshoofd onder de wapenen blijft.
En voor hen niet alleen. Wat moet
er b.v. van het tuinbouwbedrijf terecht
komen, als niet in Februari of Maart
verlof wordt verleend aan de onder
de wapenen zijnde werkkrachten, om
het land te bewerken voor het bedryf
Zoo zyn er meerdere gevallen. Zal
het economische leven op normalen
gang kunnen worden gebracht, dan
zal een regeling moeten worden ge-;
troffen. Van militaire zijde zal men
zich tegen conceasie’s wa verzetten.
Het is verklaarbaar, dat men van
dien kant voor de economische zijde
der kwestie minder oog heeft. Wat
de minister van Oorlog in December
in de Kamer zeide, bewyst, dat hij
niet ten volle beseft, waarom het gaat.
Hij sprak van een gezond altruïsme
en hij verwees de noodlijdende mid
denstanders naar het Koninklijk Steun
comité. In een circulaire is het laatste
nog eens herhaald. Meent men aan
het Oorlogsdepartement nu waartyjk,
dat dit de juiste weg is De midden
stand heeft aan zoodanige hulp weinig
of niets. Voor deze menschen is het
redmiddel, dat zij b.v. een paar dagen
per week zich aan hun zaken kunnen
wyden.
De mogelijkheid van zoodanige rege
ling zal in de Kamer ter sprake moe
ten komen. Het is voor het land van
het hoogste belang, dat zoo weinig
mogelyk liefst geen enkel be
drijven onder den druk der mobili
satie ten onder gaan. De volksverte
genwoordiging moet daarom deze
kwestie ernstig onder de oogen zien.
tien waard zijn,” klonk hel antwoord.
De jowge man haalde de schouder» op.
„Luister eens» vader,” sprak hij, „wij
zijn niet in «te wereld gekomen om an-
ler<-n te verrijken.”
„Maar nog vrij wat minder om ze te
bestelen."
„Dat spreekt van zelf; maar indien gij
mij stechte wilt aanbooren. zal ik u be
wijzen dat wij met onze speculatie «'ene
hoogst Bicnschlievend»? daad kunnen ver
richten.”
De grijsaard aag bom ietwat spottend
aan en hernam
„Ik ben nieuwsgierig te vernemen wat
je daarop gevonden hebt, Adrlaan.”
Adrlaan Verhagen Het zich echter door
Jczen twijfel aan zijn doorzicht niet uit
het veld slaan, en een manilla opsteken-
de, hervatte hij
„De algemeen»' klacht doet zich meer
en meer gelden dat ^nropa overvoeif is
van jongelieden die te vergeef» naar
plaatsing zoeken; er zijn gemiddeld slechte
tien poelen voo/ honderd sollicitanten, en
Hwt gevolg daarvan is dat er jaarlijks
tal van personen,die anders rustige, ar-
lieidzame burgers zouden geweest zijn
van honger sterven. Hoeveel anderen zijn
er niet die uit moedeloosheid losbandig
worden, en ongeluk en schande over
hunne latnilte brengen. Dergelijke ram
pen te voorkomen staat gelijk met hrt be
wijzen van een on waardeer baren dienst
aan de maatschappij. Niets is zoo heil
zaam als landverhuizing.
,,I>at spreek ik niet tegen; maar
